Heimskringla - 01.02.1922, Qupperneq 2

t BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA.
WINNIPEG, 1. FEBRÚAR 1922
HÚSBÓNDI OG ÞJÓNN
Eftir Leo Tolstoi.
(Þýtt úr ensku.)
‘'FiiSur sé me3 jaiSeigandanurn og skoginum
jhans," hue’saSi Vassili meS sjálfum sér. Kysi eg
piú Ihezílt, aS (Kalf 'tvvorugu kynst. AS dvtfija nér í
póttl ÞaS er aS menn sem dpekki séiu naem-
l^ri ifyrir kali ru í.Stu. Og eg drakk ti.lsvert í gær-
jkvöldi."
MeSan ihann var aS hugsa um Iþetta, varS Ihann
jþess áslkynja aS Ihann var farinn aS skj'á'lfa; en fovort
jþaS stalfaSi alf kuhda eSa óitta var honum ekki vel
Jjóst. Hann reyndá aS leggjast ifyrir log kasa sig bil
pS geta siofnaS, en Í>aS tókst ekki. En kyr gat hann
^íkki veriS, jafnvel ekki sekúmdu, heldur fanst Kon-
um Ihann verSa aS ifara á fætur itill j>ess e 8 sefa ótSt-
ann og ókyrSina sem lá ihonum var og ihann ifann
sig ékiki nógu steikan á annan Mátt tií aS veita mót-
tstöSu. Hann tók vindling og eldspýtukussann upp
úr vasa sánum, sem nú voru ekki eftir í nema iþrjár
eldspýtur Hann reyndii aS kveikja í vindlingnum
meS J>eám, en |J>aS tókst dkki
"FariS |]>íS til skrattans,” sagSi !ha:in um leiS
og hann ifleygS't iþéirri síSustu 'ftá sér og vindlingn-
ium meS Hann var rétt Ibúinn aS fleyjjja eldspvt-
'kassanuim sömulleiSis en Ihætti viS ']>aS og sta'kk hion-
um í vasa sinn. Greip Ihann nú meirí órci en nokkru
sinni áSur. Hann thlj óp út úr sileSanum og sneri
bakinu í störminn meSan hann hnýtti Irrrd.anum sem
hann halfSi utan ylfir yfiiihöfinní fastara cS sér.
"Hvá skyldumi viS hengimlænast hé:: Iþar til viS
erum dauSir," isagSi hann og datt nú nýtt ráS í
hug. "Hversvegna ekki aS fara á bak ihestinum log
halda eitthvaS héSan? MeS emn mann á baíki' sér
veSur hann Ifram úr ófærSinni.” En ]»á kom hon-
um Nikita í hug. “ó, |]>aS er hvorki (hér né þar aS
jhluigsa urn,” héTt hann 'áfram. “Líf hans er Iionuim
einskis vert. Hann tapar engu viS aS kveSja Iþenn-
an heim, en alftur á rnióti er stór gróSi í aSra hönd
ifyrir mig aS li'fa þetta af.”
H/ann leysti héstmn, fleygSi taumtmum upp á
makkann á honum og reyndi aS stíga á bak. En hann
,Var þungur á sér í loS yfirhöfnunum sínum og gékk
(þaS ékki greitt. Hann klilfraSi þá upp á sleSan og
Teyndi aS Ifleygja sér þaSan á bak. lEn slleSinn seig
•undan iþunga hans og honum tókst þaS ékki hélídur.
Hann teymdi nú ihestinn fast upp aS sleSanum oig
pteig gæti’lega upp á fjalarbríkina og komst nú þaS
íangt aS ihann komst þversum ýfir bak hestsins.
Hann gerSi tvio eSa ifleiri hnykki og gát loksins
komiS öSrum fætinuim ýfir bákiS og reist sig upp.
'ViS hreyfinguna sem komst á siteSann, vaknaSi Ní-
idita og reia upp og virtist segja eitthvaS viS Vass-
ili.
‘'GáSu aS,, hálifvitmn þihn,” ihrópaSi Vassrli.
“ÞaS er alt þér aS kenna aS viS llentum í þessu
horngrýti otg þaS alveg aS óþödfu," hann breiddi
íöfin á yfirhöfninni yifir hnén á sér, vék heaftinum viS
og íeiS á burt í áttina sem hann átbi hélzt von lá aS
þústaSur skógarvarSarins væri.
VII.
úm alf sínuim minstu bömum í dauSanum sem í líf-
inu.
"IHéfi eg ástæSu til aS hryggjast út aif því aS
skilja viS þetta jarSneska lílf?” hugsaSí hann.
'Hvernig sem þaS hefir veriS, get eg ekki fullkom-
lega gert mér grein fyrir þessani spurningu. Og þaS
er bezt aS Ibúa sig undir llilfiS sem tekur viS eftir
þetta.”
“Svndimar?” Og honum iflauyg í hug drvkkiu-
skapur sinn, gállausíeg penmgaeyoála og ónærgæmi
sín •"’S ,kom'Jia. Hann hafSi einnig oft halft blóts-
yrSi á Vörum, vanradkt aS fara í kirkjur og sjáldan
eSa aldrei háidiS ifö'stur og ótál margt fleira, sem
prestarnir höfSu þó krafist af honum og hann halfSi
meS eySi viS ferminguna iofast aS halda. ‘Jú —
auSvitaS eru Iþetta syndir — þVí heifi eg áldrei bor-
S á móti. En skapaSi ekkí guS mig svona breyzk-
ann? HræSilegar eru þessar synldir eigi aS síSur.
Og hvaS verSur nxn mig ifyrir aS hafa drýgt þær
allaf ?”
Hugurinn ’hvarf'laSi öSru hvioru fiíá því sem
tæki viS eftjf þetta líf og aS öSru sem honum var
einnig lí (ferslku mcnni. 'Hann hugsaSi um komu
| Mörtu konunnar sinnar Hrir 3 'dlögum til Vassili, «m
drukna ferSafóikiS ifrá Gríshkino, um þaS aS hann
hafSi neitaS aS drekka vín þar, uim þetta ferSálag,
Um Taras bónda, um tví'strun 'fjötskyl'dunnar, um
'lifla drenginn sinn, um Brún, sem nú hlaut aS vera
fariS aS hlýaa innan í álbreiSunni sem utan um
hann var ofiS — og um húgbórtda sinn, sem af og
til ihafSi veriS aS bilta sér í sleSanum svo aS marr-
aSi í frostbóignum botnlfjölunum.
“Já, eg gat fengiS þar ált þaS te S drékka
sem eg þuitfti meS — og eg var þreyttur,” hugsaSi
bann. “Eg haifSi enga löngun tíl aS ifara þaSan.
ÞaS var ekki minn vilji senr rak mig þaSan og
hingaS til þess aS deyja í þessarí Ihólu. ÞaS var
Vassílii sem réSi því.”
Alt þetta flaug í huga hans og sveif hvaS innan
um annaS í meSvitund hans þar til aS hann var far-
inn aS dotta og Ueyma sér.
Upp áf þessu syelfn-móki vaknaSi hann viS
hristinginn sem kom á sleSann þegar VaSsili fór á
bák hestinunr því svo mikill varS hristingurinn aS
s'leSinn Jyf'tist öSru megin upp úr meiSafarinu og
snerti bakiS á Nikita; varS hann því nauSugur aS
rísa upp og búa öSru Vísi u-m sig. En hann var ekiki
fyr staSinn upp en hann fann kuldann læsa sig um
hverija taug í Líkamanuim. 'Hann vissi hvaS Vassili
æt'laSi sér aS gera og hann baS hann því aS skilja
I ábreiSuna áf hestinum éftir þar sem hesturinn þyrfti
hennar ekki meS, svo aS hann gæti sjállfur notiS
hennar. Þetta var þaS sem Nikita var aS ségja
Vassili um lleiS og hann reiS burtu. En Vassili sinti
því ekki og var á augnábílik'i horfinn út í hríSina.
Þegar Nikita var nú orSinn einn, fór Ihann aS huigsa
um h'vaS hann ætti aS gera, Hann f@nn IþaS ‘á sér,
aS hann var ekki svo styrkur, aS til nokkurs væri
fyrir sig aS leita til bæja. En nú var ekki kostur aS
•leggjast ifyrir Iþar sem hann áSur var, því holan vaf
ifull orSín af snjó. Þótt hann legSist fyrir í sleSan-
•um, var lítiS grætt.á þvú þar sem Ihann hafSi ekki
rpeira aS sér en áSur og frakikmn' oig Ifötin sem hann
var í n'ægSu nú ekki til Iþess aS halida á honum
hita. iHann næddi nú eins og aS hann værí á tómri
ákyrtunni.
'Nikita háfSi ekki hrært legg né 'IiS |frá því fyrst
áS hann ifleigSi sér niSur fyr.ir alftan sleSann meS
Jj'ósasvunltuna yfir sér. Hann var þoIinmóSur eiins
og 'flest veráldarinnar iböm eru 'sem á hinum köldu
ikjörum mannlfélagsins háfa 1cent og gat setiS og
ÞaS duldiist ekki aS ástandiS var aS verSa tví-
ráSiS.
'FaSir — ifaSir vor lá Ihinrmum!" kallaSi Nikita
uppihátt. Og meSvitundin um þaS aS hann væri
ekki einn og aS s.á væri meS 'honum sam aldréi ýf
ir gaetf' hann, sefaSi hugarangist hans. Hann dróg
(þoIaS klukkUstundum og jafnvel dögum saman ó- pungt andann og lagSist svo niSur í sfleSann þar
£>’íSuna án þess aS verSa órólegur eSa missa vald 'sem hnisbóndi hans hafSi íegiS og hafSi svuntuna
ki geSsmunum sínum. IHann IhalfSi heyrt húsbónda
|r,inn kalla á 'siig tvisvar, en ihafSi ekki svaraS hon-
•urn vegna þess aS honum iþótti ékki ómaksins vert,
•aS fara aS rflfa sig upp þaSan sem þeir voru; en
jþaS þóttislt hann vi'ta aS vekti ifyrir húsíbónda sín-
um. 'Þó aS Ihonum væri hlýtt þegar hann lagSist
(fyrir, b'æSi aif 'tedrykkjunni og áreynslunni af göng-
unni, var honum nú fariS aS kólna. Eina ráSiS aS
ha'lda Kitanum sem lengst á sér, var aS 'liggja kyr,
(því hann var svo máttífarinn a'f þreytu, aS hann 'bjóst
ékki viS aS geta lengi hald'iS lá sér hita meS göngu.
jAuk þess halfSi hann kaflliS á öSrum fætinum eitt-
hvaS, því sokkar og skór voru lélegir og slitnir og
•jHíinningin vai horifin úr honum, en þess ónotalegra
var kuídinn farinn aS læsa sig um allan líkama
hans AfieiSingin af þessu var sú, aS harn var far-
^inn aS hugsa sem svo aS éf íil vfll mundi Líf hans
'slokna ú' þessa nótt. En sú hugsun var samt sem
áSur elkki óttablandin og jalfnvél dauSinn var hon-
um ekki óvelkominn. Ekki var orsökin tfl þess sú
^iS hann væri aS barma sét út af því aS lif hans
•háfSi veriS óifarsælt og hélgL og sólskinsdagarnir
------- -------- ------------* * ~ 1111 ,
•fáÍT, heldur sú, aS hann halfSi orSiS aS vinna fram onunl
i'nn ylfir höfSinu. En honum gat ekki heldur hlýn-
pS þar. Og fyrst eftir aS ihann lagSist fyrir skalf
hann sem hrísila. En éftir rtcnkkra stund fór skjállft-
inn af ihiönum og hann gleymdi sér og ölLu í kringum
sig. Hann hafSi ekki hugmynd urru hvort aS hann var
^dauSur eSa Iifandi; en þaS síSasta sem honum vi
jost, var þaS aS hann bjost viS hvorttveggju.
VIII.
MeSan þessu fór fram Iamtdi Vassili Ihælunum
óspart í síSur hestins og notaSi taumendana einnig
,tfl þess aS koma honum áfram í áttina sem hann
hélt einhverra hluta vegna aS heímili SkógarvarS-
arins væri. SnjóhríSin gerSÍ hann hál/Lblindann og
s*tormuri.nn var svo mikilt, aS þaS var eins og hann
Væri aS gera sitt bezta til þess aS stöSva hann.
[Vas8Í:Ii halflaSi sér fram á baki hestsin* og reyndi aS
.slkýla bæSS llærleggjunum á sér iog andlitinu eins
- hann igat í yfirhöfnmni og herti á hestinum
jTSfnt og þétt. En hesturinn Ifór hægt, en hélt þó
íifram í hvaSa átt sem húSbónidann girnti aS stýi a
yfÍT þaS sem Ikráftarnir leyfSu og annaS mundi ekki
fliggja fyrir sér þó aefin yrSi Ienigri; en úr þessu bjóst
‘iann ekki viS aS geta ifulflnægt þessu eSa leyst eins
•míkla vinnu áf hendíi eins og hingaS til og krafist
yrSi samit sem láSur af honum. Enginn ótti vakti
hjá Ihionum yfir því er tadki viS éftir þetta jarSneska
líf. Hann háfSi ávalt slkoSaS þaS skýldu áína ifyrst
og fremst aS þjóna þeim sem Ihann áleit öllum æSri.
•Húsibændum/sínum bæSi Vassili og öSrum hafSi
hann þjónaS meS trúmensku. ÞaS var vilji guSs
'aS vera trúr í verkum sínum. Og hionumt sem gaf
honum' llíifiS og öfllum öSrum hiúsbændum var æSri,
hafSi hann ávalt treyst. Hann verSur líknsamur ein-
Vassili hélt beint áfram í nokkrar mínútur en
sa ekkert iframundan utan Ihaus og eyru hestsm* og
hvftu snfóbreíSuna. Og iblístriS í storminum var
eina hljóSiS sem hann varS var viS. Alt í einu sá
íhann hylla undir eitthvaS dökkfleitt framundan.
(Hjarta hans Ifyltist von, og hann komst ekki eins
hratt áfram aS því og hann æskti. Hann gerSi sér
hugmynd um aS þetta væri útjaSar í þorpi ein-
fhverju. En eftir því sem nær dró virtist honum þaS
'i'ireyfast, enda varS sú raup á aS þaS varu ekki
nema nok'krar smáviSar hríslur sem stóSu upp úr
•snjónum og svignuSu nærri því til jarSar í meilu
r
Framhald
Frá kreddutrúnui
til fagnaðarerind-
isins,
éftir próif. dr.. theol.
Em. Linderholm.
FsaiTÍ. .
iMoíra vandræSamól
þetta verSur braoiega ennþa viö-
taékara. Þar sem skóilamir eru
altáf aS verSa veráldSegri og ver-
aldlegri og aHjþýSrtfræSslan er
jafnan aS verSa viíStækari, Iþá
✓erSur þess skamt aS bíSa, aS öM
hin uppvaxanidi kynélóÖ og al-
þýSa manna kynníst hinni vísinda
legu skoSun 'á uppruna heimsins
og tílkomu T'i.ipnanna, En þá
verSur öll Ihin komamdi kynsl’óS
jafn-skilningsla'iis á þessar görrtlu
trúarkenningar um sköpun heims-
in'S, syndafall mannsins og friS-
þæginguna, og getur þá dkki leng-
ur tékíS viS þeim trúar- og siS
aS trúa á guS sem iforvörS skipu- leiSingar þær, sem náttúruvísLmd-'
lagsinis, er hafi jaífnvel sett hinu m háfa haft, aS því er hinar göfiö'lu'.
æSra lífi ifaStar skorSur, hversu trúarkenningar snertir. En nú skaJ
du'larlfu'llar sem þær annars kunna eg ylíkja irrnáli rnínu aS himum nýrri
aS aýnast. sögu- og ibíblíurannsóknum.
Þett stendur aftur i nánu sam- j 2. Ekiki hef.ir veriS unt aS ein-
bandi viS sállarfræSi nútímans. angra himar vísindalegu ramnsókn-
Vísindareglur þekkingarfræ3 inn- arferSir viS vera'ldarsöguna—
ar og nátilúruvísinidanna haifa einn Menn íuJfö eirtníg orSiS aS beiita
ior n>tt v~r tíl í hiinnli. svo aS j SferSum sannleiksileitarinnar viS-
önnuiskýring en sú vi'smaaiega er gn.SfræSiiiegu' viS'fangsefní og
ekki taliin góS og gi’ld á sálarlífi ;aga j>ær í Ihendi sér viS rann-
manna. En iþá missir undriS sóknina á uppruna t rúaibragS—
einnig par hiS gaimla heimilisfang anna |ag þá sérstakl'ega sögiu
si'tt, þannig aS t. d. ovenjulegt og kristindómsins, er imenn fóru aS
1 enydardómai ullt líkams- og sálar- gefa gaum aS iþeim trúarlega
ástand eius og hrjfnis-iastandiS, ! jarSvegi, sem hann er sproitinn
meS vriTunum þeim, tungutali m.
m., sem þaS hdfir í Iför meS sér,
er skýrc eSa taliS vera meS eSlli- þams í SíSgySimgdómi og þróuTk
legum hætli, emda þótt 'flestir áS- hans alt itil vorra daga.
ún, aSdraganda hans
Gainfla testamentisins,
i rituim
uppruna
ur oig mokkrir emn líiti á þaS og
þrái þaS sem einlhverskonar guS-
lega opimberun.
Þetta ihefir fyrst og 'fremst kipt
fótunum undan. trúnni á yfirmátt-
úrlega opinberun- Því aS iaifnvei
Menn háfa nú og öSlast eSli- fiér hefir hin fjörgamdi, huggunar-
íerSisihugmyndum, sem bundnar lega 9kyrmgu á þeim kraftaverk- rfka hugtmynd um íramþróunina
eru viS þessar ikenningar.
Menn geta hlvort hdldur
um, er l'útu aS laékningu sjúkra.
ÞaS er nú ekki 'lemgur néimum
látiS till sín Itaka. ÞaS sem áSiur
var litiS á bæSi í bMíiunni og .
■hrygst eSa glaSst ýfir þessu. En vafa undirorP‘8- a& sjúkdómar trúarkenningunni svo sem þaS
sem standa í sa'irtbandi viS sálar
væri géfiS og kunngert Ifyrir
eitter víst, aS kirkjan kemst nú
•ekki flemgur hjá því, ?.S endur-
skoSa 'ftá rótum kenningar sínar ,
•um sköpun heimsins og tilkomu um Pað mk elnnlg komiS ifrá uppha'fi vega sinná
og viijanifiS og viS taugakerfiS kraftaveik og guSlega apinberui*
yfiilleiU, nia lækna moS truarieg- ' 0g því var tafliS ifuillgert og fuflíl—
•mannsins. Þessa staSreynd get-
ur hún ekki leitt hjá sér.
Rannsóknir náttúruvísindanna
og gjöihygii manna nú á tímum
hafa fleiri afdrifamiklar áfleiS
lækna bá r.ieS aunars konar hug-
hrifum.
eins og t. d. hiS svonefnda Móse-
lögmál og kemningin um Kriíst--
Þó iætu hin nýr-i sálariræSi er nú taliS áraragurinn áf 'langrí
hvaS mest aS sér kveSa i skýring- olft og einatt mj'ög Ifliókinni siS—
unni a sála-ástandi því. ei læri- ferSiltgri og trúariégri þróun,
ingar í för meS sér. Þær hafa 8' <‘ir,d;nir virSast hafa vei'S í, er j sem orSiS Ihefir 'fyrir áhrifum og:
nefmilega komiS þeirri sannlfær- *tir þóttJ íl hafa SeU *C4Óm Upp‘ j tekiS ****** aS tóni utan GyS'
risinn éftiir dauSann á krossin- ^ ingdóms »g kistinnar trúar. Áhrilf
un.. Eg fyrir mitt leyt: sé enga ; þessi verS
ingu inn hjá mönnum, aS ált eigi
sér eSI’ilegar orsakir, en imeS þessu
er trúnni á kraftaverkin útrýmt,
þeirri trú, aS unt sé aS rifta ölloi
orsakasambandi náttúrunnar, þeg-
ar svo býSur viS aS horfa, en
'hún lætur einmitt mikiS til sín
taka lí álllri trúarskoSúninmi.
Kráfta
sönnun 'fyrir almætti guSs og til-
veru æSri, andlegs veruleika.
Holdtekja Krists og líkamleg
upprisa hans eru log talin krafta-
verk.
a imeira
aS
segja svo
áctæSu tii aS rengja aS minsta 1 sterk aS 'lokum, aS svo má segja„
kosti sumar af frásögnunum um aS höfuSkenning kristindómsins.
sýnir þessar.En þaS er nú sitthvaS sé helllensk, og aS hún innam híniz-
ar ströngu gySlngllegu eingyS js • -
trúar iháfi gjörbreytt hliæmim á
himu ein'falda fagnaSarerindi Jesú-
ÞaS er þessi ibreyting, er þeg'-
ar var byrjuS í froimkristninni.
sem gerir manní þaS svo erfiitt ogr
því nær ó'mögulegt aS gera út um
og aS taka þessar sagnir sem sögu
lega íönmun fyrir líkamlegri upp-
risu Jesú, gera Ihana aS hyming-
t j, ... • . arstsini trúarinnar og heiimta
verkio er li raun rettri tahð
trúna á þetla scm sögu'legan sann-
leika af ihverjum þei'm, sem vi'll
heita 'kristinn. Þótt lærisveinarn-
ir skiírskoti til þeirrar sannfæring- þaS í Ihverju smáatriSi, hvaS J
hvorttveggja iþetta aiftur ar *innar’ aS ,hin llíkamlega UPP- u« ha'fi sagt og hvaS harnn hafr
,u„,r: .—iX — ---* -------- ekki sagt. Svo míkiS er víst, aS
heildar m y n d Jóhannesar-goiS-
spjallsins áf Jésú er öSnrvfsí e«
___(í___.:_it____• j . »
ið tallin aS sanna trúna, þá eru þaiu
en _______x_________________
. .... i . r risa 'hafi veriS orsökin aS sýnum
a moti orækar sannamr tyrir rett-
mæti trúarinnar. * *5eirra’ & b*bir ÞaS ekki 'mikiS
«1 háfi kraftaverkin áSur ver-^r' ÞaS er ^á^æSilegt lögmál,
ao 9a sem Ifær emlhv'erja sýn, trú-
nú orSín henni til vandræSa. ^ir riaSfastlega á verúleika þess,
Þetta á þó einkum vi8 hin ytrí' stm haiin þykist Ihafa séS; og þaS
lákn og stórmerki, svo sem aS var Þvi ^^1 nema eSMlegt, eins
lægja storm, ganga á vatni, metta og almannatrúin var á þeim tím-
þúsundir manna á íitlum matar- um- 4*°“ menn 'litu'ia 'synir t,Msar
leifum, vekja menn írá dauSum, ,sem sannskynjaSar áf eirthverjum
og deySa tré meS orSinu einu' lnka,mlegum verulleilca og böguSu
saman'; en ait eru þetta kráfta- trúboSá sínu eftir því. En vér get-
verk, sem mikiS kvaS aS í trúar-
brögSum fornaldarinnar, og þá
1 um ekki I'engur 'litíS svo á þessar
og þvflíkar sýnir. Þær stafa ékki.
ekki síSur í biblíutrúnni og iforn-
kristninni og frásögnium guS-
aS svo mikilu leyti sem vér fáum
séS, af neinu líkamlegu ifyrir utan
al'lir jafn trúaSir á sflíka hluti þá,
en hitt er víst, aS menn nú á tím-
um meS þei'm kynnum, sem þeir
háfa áf nát'túrunni og veruleikan-
um, Uíta alt öSruVÍsi á þessar frá-
sagniir en ifyrrí tíma menn, eru því
nær tilneyddir aS l'íta á þær sém
hreinar og beinar helgisagnir; og
því IhTusta þeir ef til vM'l meS al-
vörusvip hiS ytra, en hiS irinra
meS ósigranidi efáblendni, á
hvern þann trúaiboS’ðkap, er styS-
. I
spjallanna um Jesú. Þó voru ekki manninn, 'heldur af trúar- og hug-
arástanidi mannsins ajláiifs, sem fœr
sér útrás í slíkium ófskynjunum.
Þó skal eg ekki neita því, aS aS
báki upprisu-sýnunum kiunni aS
dyljast einhver bein andleg áhrilf
á íþá, seim 'lilfSlu lí iKriisti, því eg
trúi því, aS Kristur hafi lifaS og
lifi. En þatta er ailt annaS en aS
trúa á upprisu Krists líkama sem
sögulega staSreynd.
ÞaS sem nú hofir veriS sagt um
kraftaverlkin, tekur mjög tíl hinn-
ur kennm.gar sínar viS slíkar helgi! ar gömlu hiugmyndar manna um
sagnir. j sjállfa opin'berunina, þar sem hún
I augum niútíSarmanna brjótajá aS vera kraftaverk, og hlýtur
kraftaverkin ekki einungis bág viS því bæSi aS vera gefin og aS
einstök náttúrulögmál, heldur j birtast svo í nátitúrunni og sálar-
raskar líka, eins og Eudken hefir lifinu. En slíkum skilningi á opin-
bent á, t. d. ifullyrSingiri um upp- i beru'ninni geta menn ekki lengur
vakningu frá dauSum, gjörvallri | haldiS Ifram, helduír verSur aS
náttúruskoSun vorri. Raunar hafa
guSfræSingarnir reynt aS bjarga
sér meS þvlí aS tala um hiS innra
trúarunidiur, sem æbti' aS geta átt
sétja annan dýpri í hans staS.
Spyrji menn, hvaSa áhrif nlátt-
úruvísindin hafi halft )í trúariegu
tilliti, má segja, aS þau hafi merki
sér staS einls 'fyrir iþaS. En þetta , lega tákmarkaS bæSi IifsviS og
er ekki álgerlega æriegt. Kráfta- j sannanasviS trúarinnar, þar sem
þríggja fyrstu, samsbæSiflegu guS-
spjaLlanna. ÞaS er ógjöminguT aS
draga meS fullkomínni vissu mark
línuna mílli þess, sem Jesús Kafir'
sagt i£Jtg hölf, segír. Og jafervel í
samstæSilegu guSispjöl'lunum hef..
ir kenning Ifrundkristn'Lnnar um
Krist háft mikil áhri'f, sérstaklega
á vitniébuTS Jesú um sgállfaui hann
sem guSs son og mannsíns aon_
En 'fyrir þetta ber æ meír og mieír
á Mesaíasar-kröfunni og Messías-
ar-starf'seminnL, þangaS til Jesú
verSúr, eins og sjá má alf opin-
berunarbókinni, aS dótmara him-
ins og jarSar, og fsjá'Ifur aS aðal-
efni ifagnaSarerindisins, sem kom-
andi kynsLóSum ber aS tiúa á. En-
einimiitt áf þessu er svo örSugt aS"-
greina miLli þess, sem Jesús Kefir-
sagt og ekki sagt.
Svo miiikiS er þó víst, aS Jesús;
héfir ekki sjálfur gert neina kröfu
tfl þess, aS menn trySiu á yfimátt-
úriegan getnaS hans eSa tíIbæSnr
hann sem guS, enlda var slíks ekki
aS vænta af þeim, sem eins og
hann var ifæddur og alinn upp í
hinni Ströngustu eingySistrú.
'Þrátt 'fyrir alla viSleitni sína til
þess aS gera Jesúm aS guSi, hafa
hvorki höifundar hinna samslæSu
guSspjalLIa né heldur síSari afriit-
arar þeirra dir’fst aS KaLda því
fram, aS hann 'hafi sjáillfur gert tíl_
kafll tfl aS vera dýrkaSur se^ guS.
Þvert á rnótí má enn finna í guS-
spjöfllun'um Ijós og ótvíræS orS
Jesú ifyrir því, aS hann í beinni
mótsögn viS Messíasar-dýrkuin
verkiS, eihs og þaS var slkilliS til þau h'áfa 'fyrir 'fullt og aflt vísaS J eítirtímanis hélt fram ströngustu
ior.ia, e: og verSur samkvæmt trúnni á bug úr nátttúrunni, til hiné ; eingySistrú, þar sem GuS (Istra-
hugtaki sínu ekki annaS en riftihg innra persónuílega og siðferSis- ^ els) er sá eini, sem allir ei’ga aS
einhvers ákveSins nábtúru'lögmáls. lega 'Kfs einstaklingsins og þjóS- tílbliSja, slbr. orSrn: "Enginn er
A8 vísu er þaS svó, aS margt er félagsins, en ifyrst og ’fremst niS-! góSur nerrla einm, þaS er GuS’*
meikilegt og næsta "undravert” j ur í huganfylgsni einstaklingsins, j (Lúk. 18., 19.). I Mankúsar guS-
í andans heimi, en jáfnvél þar þar sem allar hinar miklu trúar- spjalli, 12. kap., 29. v. endurtek-
gerir nútíSarmaSurinn ifrekar t*áS hetjur hafa leitaS aS guði og ur Jesús þetta og teliur þaS ifyrst
fyrir einhverju óþékbu lögmálli en fundiS hann, jafnvefl þótt þaS, áLlra boSorSa: 'Heyr, Israel! drott
regluleysi, iþar sem kraftaverkiS sem sálín ifann, birtiSt þá í vitrun- inn, GuS vor, hann einn er drott-
ejtt ætti aS gefa næigilega skýr- um, er þeir tíilkuSu seim vitnis- inn,’ en þetta var eimmitt aSafl-
ingu. Og itjúuSum imönnum nú á ^ burS um einhvem ytri veruleika. boSlorSiS í hinum spámannflega
tíu'wni er þaS jafnrvel hugljúfara Þetta er þtá aS segja um áf_ GySingsdómi, sbr. játningu hinn_