Heimskringla - 16.08.1922, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 16. ÁGLST, 1922
HEIMSKRINGLA. •
7. BLAÐS©Æ
The Dominion
Bank
HOItNl RM«a IUMU 1TB. ••
ubukookb rr.
H'ðlníiítóll, uppb.9 9.000 000
Viraijóðnr .......9 T,700,000
Ailar eijfnir, yfir .9130,000,000
BArebakt atbysll reitt TtOrtdK>
D«i kaupnuuuiA c*
Sp&risjóStdeilðln.
Vextir al innstættufé prelddir
Jatn hálr og anniaraBtaUaí rlö-
renjrst.
nioNB a na
P. B. TL'CKER, RáSsmaíof
Hiffinafcr síra Síraks.
Æíintýri eítir Ncmad.
Island.
Slysfarir. — 28.
slys hér í bænum. Jónas, fóstursonur
Friöjóns Jenssonar laeknis, fótbrotn-
aði í knattspyrnu og tvíbrotna'ði fót-
urinn. — Ungfrú María Kristjáns-
dóttir (lögregluþjóns) íéll af reið-
hjóli, skáddaðist lítið eitt á höfði, en
mun hata hlotið snert af heilahrist-
irigi. Brotið hjól orsakaði slys henn-
ar.
Séra Sírak dó. Hann dó hálf-
nauðugur. Svo vel hafði honum lið-
ið í þessum táradal, að hann kærði
sig ekki um eilífa sælu — i bráðina.
Brauðið var gott og Hfið hafði leikið
við hann. Svo róleg og þrautalaus
hafði æfifi verið, að séra Sírak varð
lúinn og skapátyggur á leiðinni til
himnaríkis. Ekki svo að skilja, að
! h; nn væri veginum ókunnur. Hafði
hann ekki ótal sinnum sagt sóknar-
börnum sínum til. vegar inn i himin-
inn ? Það var einveran, sem varð til
ama. Hér varð engin ungfrú á vegi
hans; engin ástaraugu kveiktu dýrð
hégómans i huga hans; engin Gróa,
með spennandi lygasögur um hina
bersyndugu; ekki einu sinni einn
syndari, sem.benda mætti á með and-
júní vildu til tvö stygS og fyrirlitningu hins heilaga
BARNAGULL.
Raddir fossins.
Framh.
/
Konungsdóttir sá alt, sem fram íór,
g hleypti hesti sínum í gegnum
EmbæUismaðurinn-sþurði, liver tal-! 5llannfjöldann- Kom konung-.r á
hendur um háls honum og kysti hann.' fararbeina veita Hrólfi, því honum
Er ekki annars getið en hann ta;ki þótti, sem vonlaust væri um, að dæt-
því vel. Þarf ekki að orðlengja um ur sínar yrðu nokkurntima fundnar.
4-
ertir, því hann vildi ekki skilja við
dóttur sina. Bað hún í':ður sinn að
gefa þessum unga r.ianni líf. K..n-
ungur var tregur til þess, þv i hann
Nokkrir vopnaðir va’ ekki vanur a?S ,áta á nioti vU»*
manns. Ekki var heldur bifreið til
ferðarinnar, og jafnvel frakkinn og
bempan horfin! Aðeins eilíf þögn.
Hún hvein í eyrum prestsins og læsti
sig um hjarta hans. Til hvers var
nú að prédika eða biðja, fyrst enginn
löínuður var til að hlusta á?
náði séra Sírak hliðinu
g^illna. 1 rauninni var hann bæði
þreyttur og reiður, en sökum prest-
Próf. Haraldnir Níelsson prédikaði t legs hátíðleik, sein hann hat'ði tamið
sér, mælti hann hæversklega við
' Sankti Pétur; “Sælir,
Pétnr, gerið
> Akureyrarkirkju s.l. sunnudag. A
sunnudaginn kemur prédikar hann í
Grundarkirkju og flytur fyrirlestur á‘sv0 ve1 ’B'1*'8 uPP Úr''rrner”
eftir um afskifti af oss úr öðrum 1>aiS var Jalnvet e'ns mikill helgi-
lieimi. ' rödinni eins og hempulaus mað-
' ur fær við 'komið.
Mannalát. — Runólfur Sigurðsson “Sæll, séra Sírak,” sagði Sankti
barnakennari, Litla-Sandfelli í skrið- Pétur, og hátign aldanna og órnælis
dal austur, hátt á níræðisaldri. —1
Ekkjan Helga Jónsdóttir á Gunn-
laugsstöðum á Fljóstdalshéraði.
að hefði. Skipaði hann að taka þann
mann og setja i fangelsi. Skyldi hann
fá ósvikna húðstrýkingu fyrir ósvífn-
ina. Var það hin venjulega refsing
fy rir slíkt afbrot.
menn réðust á Hrólf og vörpuðu hon-
um í Dýflissu. Sat hann þar í þrjá
daga og bragðaði hvorki vott né þurt.
Það varð brátt hljóðbært, að
Hrólfur ætti að húðstrýkjast. Skvldi
athöfnin fara fram á völlunum fyrir
utan borgina. Streymdi þangað \ Þegar HróLfur gekk í burtu, leit
múgur og margmenni, þvi nýlunda bann til konungsdóttur. Brá henni
það. að þau hétu hvort öðru hönd og
hiarta. \
Konungsdóttir výldi nú fá að vita,
hvar Hrólfur ætti heima. Sagði hann
sem var. Vildi hún koma með hon-
um heim og sjá bústað hans. Varð
hann að reka kindurnar með sér, og
hjálpaði hún honum að smala þeim
satnan.
Kerlinguna, móður Hrólfs, var
\
Vtigengnar kindur. — Tveir hrútar
og ein gimbur fundust i Bárödæla-
aírétt vestan megin .Skjálfandafljóts
ins lýsti af ásjónu hans, Tíkt og míð-
rætursójskin af jökulbungu. “Ger
þú svo vel að ganga inn.” Hliðið
opnaðist og presturinn stóð augliti
til auglitis við Sankti Pétur i himna-
tiki. Séra Sírak leit nú í kringutn
sig, og gat þar að lita næstan sér
lamb en mist það.
Á ársfundi Guðspekisfélagsins á
Islandi, sem haldinn var hér á Akur-
eyri nýlega, voru fluttir tveir fyrir-
lestrar, sem mikið þótti kveða að.
Annar var um “þögn og þagmælsku”,
eítir Sig. Kr. Pétursson, en fluttur af
frú Ólafíu Hansen. Hinn var um
samanburð á kenningum spiritismans
Og ritningarinnar.
Aðalfundur Rœkttiuarfél. Norður-
lands var haldinn 'hér á Akureyri
föstudaginn og laugardaginn var. I
sambandi við hann flutti Sigurður
Sigurðsson búnaðarfélagsforseti fyr-
irlestur um Ricktun. Mest var talað
um það mál, sem vonlegt var og í
sambandi við landbrjótinn, því al-
mennur áhugi er að vakna hér norð-
an lands vegna konnt vélarinnar hing
aö. Voru gerðar ráðstafanir, til að
láta skoða land hjá bændunt nér í
grendinni, gera áætlun um vinnslu og
segja fyrir, hvað gera þurfi til und-
. irbúnings eins og til hagar á hverjum
stað. I Stjórn félagsins var kosinn '
stað Björns Lindal, sem úr gekk,
Guðm. Bárðarson kennari með 20 at-
kvæðum, Björn Líndal fékk 18 atkv.
Endurskoðendtir voru endurkosnir
þeir Lárus J. Rist kennari og Davið
Jónsson á Kroppi. Fulltrúi á Bún-
aðarþing var kosinn Sig. F.in. Hlíðar
dýralæknir, og til vara Brynl. Tobías-
son kennari.
Fínsalan er byrjuð í húsi einu hér
(Reykjavik). Nær alt ,vínið . seldist
á tveim dögum. Afar mikill drykkju-
skapur og slys; maður druknar, ann-
á? var rotaður, þriðji fótbrotinn.
Ullarmat. — Þann 15. júlí n. k.
koma yíirullarmatsmenn landsins
saman á Akureyri eftir fyrirmælum
stjórnarráðsins. Tilætlunin með fundi
þeirra er að koma á samrænii í ullar-
mati tim alt land.
i vor. Þau voru vel á sig komin og í j c,s,a sem hafsí þ6tt „ðtt 5 staupinl,
haustholdum. Gimbrin hafði átt E5rík> sem a]taf hafífl gengfíS lura1ega
til farla, og Helga, setn oft hafði <jf-
boðið presti með Ijótu orðbragði og
annari ókurteisi. ,
Fylgið mér þangað, sem eg á að
búa,” sagði prestur einarðlega.
“Hérna,” svaraði Sankti Pétur og
benti á auðan gullstól milli þeirra
Gísla og Eiríks.
“En þér búist þó ékki við, að eg
geti unað mér milli þessara kump-
ána? Eg hafði aldrei mök við þá á
jarðríki.”
“Ekki er það vor skuld,” sagði
Sankti Pétur, “þó þú leitaðir ekki
gnðs í hjörtum mannanna. Þú þótt-
isc finna hann i náttúrufegurðinni,
listinni, andatrúnni, ný-guðfræðinni,
guðspekinni; en í mannshjartanu,
hinum eina sanna stað drottins á jarð
r:ki, fanstu hann ékki.”
Séra S'u'ak varð steinhissa. En þó
hnnn hefði rengt ritningarnar, þorði
hann ekki að vefengja orð Sankti
Péturs. Hann híkaði Títið eitt og
gekk svo út í stórlætí hjarta síns.
var það, að maður væri húðstrýktur
fyrir þessar sakir.
Úti á völlunum var gerður pallur
mikill. A honum stóðu þrir dómar-
ar. Framundan pallinum var staur
rekinn niður í jörðina. Atti að binda
Hrólf við staurinn, til þess að htið-
strýkjast.
Þenna sama dag var konúngur og
dóttir hans á skemtiferð fyrir utan
borgina. Þau sáu mannfjöldann, og
stakk konungsdóttir upp á þvi, að þau
færu þangað og fengju vitneskju ura,
hvað þar væri á ferðum. Þau riðu
þangað. Þegar þau komu nær, sá:i
þmr, að i miðri þrönginni var 'ungur
maður i Fjötrum. Það var Hrólfur.
T sama bili heyrði konungsdóttir, að eirði hvergi.
fossirm kvað við hátt: “Þið hoyrið cftirtekt og
ekki orð min ! Þið heyrið ekki orð
min”. kallaði Hrólfur uop og
sagði þessi orð fossins. Urðu döm-
ararnir mjög reiði.r og mæltu: “Hvað
heyrist vður? Segir fossinn þetta?"
Nú varð dauðaþögn. Allir virtust
h'lusta. Fossinn kvað við sem áður.
Yfirdómarinn mælti: “Atti og ekki
í'Tksins, en beiðni dóttur smnar gat
bann ekki neitað, og skipaði aS láta
H?ólf lausan. Ló •lararnir hri.-tu
héfuðin, en þorðu ekki að ro-eia a
néti konungi. Hrclfur iátinn
laus- | farið#að lengja eftir honum, og fór
út á hlað að skvgnast um. Sér hún,
að hann kemut;, og með honum
skrautbúin kona. Hljóp kerling inn
ti! karls, sem svaf í rúmi sínu að
vanda. Vakti hún hann og sagði, að
sonur þeirra kæmi með konungsdótt-
ur við hlið sér. Karl reis upp í rúm-
JVÍ
mjög, því svo gervilegan mann hafði
hún ekki séð, þótt hann væri illa
klæddur.
Hrólfur fór nú heim, en á leiðinni
var hann altaf að hugsa um konungs-
dótturina fögru, sem bjargað hafði''n" niælti; Atti eg ekki 4
lífi hans. Karl og kerling urðu mjög von, að líkur sækti likan heim.”
fegin komu hans. Þótti þeim hann i
hafa dvalið lengi í borginni. F.lcki
sagði Hrólfur þeim frá þvi, sem fvr-
ír hann hafði komið.
Konungsdóttir reið heini me'ð föð-
ur sínum, eftir að hafa bjargað
Hrólfi. í eyrum hennar hljómuðu
orð fossins: “Hann er lietjan.”
IIún gat ekki gleymt þessum vasklega
manni. Varð hún mjög angurvær og
Veitti konungur þessu
spvirði, hverju þetta
gegndi. Lét hún það i ljós, að hún
þyrfti að ferðast eitthvað sér til
hressingar. Var búin ferð hennar,
og skyldu fylgja henni 30 meyiar og
hundrað hermanna. Var ferðinni
heitið til að lcita að hetjunni, en það IT"nn
vissi enginn nerna hvm siálf.
Konungsdóttir ferðaðist í marga
Hrólfur kom nú inn með konune
dóttur og sagði foreldrum sínum, sem
orðið var. Létu þau vel yfir því.
Konungsdóttir vildi, að Hrólfur færi
með sér heim i konungsrikið, en það
vildi karl ekki. Kvað hann hyggi-
legra, að Hrólfur kærni einn síns liðs
Varð Hrólfur að fara við svo búið.
Það var um kvöldtínva, sem Hrólf-
vvr íór út úr borginni. Þegar hann
var kominn skamt frá borginni, kom
á inóti honum kona. Var það kon-
rngsdóttir í dularklæðum. Var með
þeim nvikill fagnaðarfundur, þvv þau
höfðtr ekki sést síðan í koti karlsins.
Þótti konungsdóttur sárt að skilja við
Hrólf og kveið því, að hann kæmi
ekki aftur. Huggaði hann hana sem
bezt hann gat og kvaðst ekki mvmdi
bugast, þótt hann yrði að standast
nckkra raun. Konungsdóttur þótti
verst að geta ekki hjálpað honum á
neinn hátt, en þá kom henni í hug
kerlingin og sagði HrólfKfrá þeim at-
burði. Hélt hún, að ráðlegt mundi
að leita hetvnar, og fá hana með ein-
liverjum ráðum til þess a'ð segja,
hvar systurnar væru niður komnar.
Skildu þau síðan með mikilli blíðu.
Hrólfur lagði nú af stað og hélt til
skógarins. Hafði borgarvörðurinn
sagt honum, að allir, sem farið héfðu
að leita konungsdætra og ekki komið
aftur, hefðu farftl þá leið. Þegar
og byðist til að leysa þrautiyiar, sem(
tilskildar voru. Fór konungsdóttir hann kom í námunda við skóginn,
heim við svo búið, og þótti konungi, gekk á móti honum kerling ein herfi-
heilsa hennar tekið hafa miklum F'" ásýndum. Hún spurði, hvert ferð
breytingum til batnaðar.
von á þessu. Heyrið þið ekki. hvað daga, og segir ekki af ferðum henn-
fossinn segir? Hann segir; Svikari
þiessi skal deyja.”. “Svikari þessi skögi nokkrum. Reið hvtn frá nvönn-
skal devja!” æpti nnigurinn. og urðu unv sinmn inn í skóginn. Þegar hun
öhljóð nvikil. Yfir öll hljóðin kváðu hafði skanvt riðið, heyrði hiin söng
v‘ð raddir fossins i eyru konungsdótt- F.ftir nokkra stund konv hún í rjóður
rr: “Hann er hetja. Hann ska! i skóginum. Maður sat þar á steini
lifa.” Konungsdóttir hrökk við. og lék þar á hörpu. Hann sneri baki
“Var hann hetja? Þorði hann að að konungsdóttur og tók ekki eftir
■segja sannleikann, þótt hann ætti að
Hrólfur karlsson býr nu ferð- sína.
FyJgdu þau karl og kerling honum út
á hlað. Lagði karl hönd á herðar
honunv áð skilnaöi og mælti: “Nú
verðum við að skilja um stund,sonur
Ef þú finnur konungsdætur,
muntu sjá breytingu mikla hér á
orðna, er þú kemur aftur. Bærinn
mun þá horfinn, en stór grashóll mun
ar fyr en einn dag, að hún kom að vera t>ar sen' hann er nn- Efst á
lá'a lífið fvrir hann?” I þessu hættu
oii'jóð mannfjöldans. Þá killa'ði
lírólfur hátt og snjalt: “Fossinn seg-
i>', að þið heyrið ekki orð hans.”
Við þetta urðu menn enn æstari, 'og
septi nú hver í kapp viö annan:
“Svikarinn skal deyja!” Bál var
kveikt, og átti að brenna Hrólf lif-
andi.
henni. Fáeinar kindur voru á beit :
kringum hann. Konungsdóttir nam
staðar og hlustaði. Sté hún af bnki
og gekk hljóðlega til mannsins. Hann
leit við og brá mjög, en þó brá kon-
ungsdóttur meira, því maðurinn var
enginn annar en Hrólfur karlsson,
hetjan hennar. Stutta stund stóð hún
hcilnum muntu finna hnoðvv. Skalt þú
taka hana í hönd þér og kasta henni
þvisvar til iarðar. I þriðja sinn, er
þti kastar henni, mttn hvin leita á rás
og skalt þú fylgja henni eftir. Þarf
svo ekki að sej^ja þér meira. Ef þú
verður svo ólánssamur að finna ekki
konungsdætur, þá niun bærinn ó-
breyttur, en við niunum bæði dauð.
Bið eg . þig að grafa okkur undir
stóra steininum í túninu.” Eftir þetta
kvaddi Hrólfur og hélt til konttngs-
borgar.
Ilrólfur bauðst nú til að Ieita kon-
ungsdætra. Tók konungur því dauf-
í söniu sporum og mælti ekki orð af|lega og kvað marga hrausta nvenn
vorum, svo gekk hún til hans og lagði hafa reynt það. Vildi hann engan
hans væri heitið. Hrólfur sagði sem
var. “Ekki þarftu að leita langt til
þess að finna konungsdætur,” svaraði
kerling, “og get eg sagt þér til veg-
ar. Þú skalt gauga stiginn þann hinn
mjóa, sem liggur gegnum skóginn.
Þegar þú hefir gengið um stund, mun
vegurinn beygja út úr skóginttm í átt-
ina til fjallsins. Þegar þú nálgast
fjallið, skalt þú leggja leið þína út
áf veginum, þangað sem þú sérð
standberg nvikið í fjallinu. Á berg-
vnu munt þú sjá gulan blett; á hann
skaltu berja, og mun þá verða lokið
upp berginu. Ekki þarf eg að segja.
þér meira, þvi bergbúinn mun annast
um þig eftir að þú ert kominn inn, en
gæta verður þú þess, að njóta þesS,’
sem þér verður boðið inni þar. Mun
þig ekki fýsa brottfarar þaðan, og
varast skalt þú að fara fram að dyr-
um berghallarinnar, að hlusta á það,
scm þar gr sagt. 1 Er það mitt ráð, að
þú hirðir ekki um annað en að njóta
lífsins meðan má.” Hló kerling hátt
við siðustu orðin og hvarf.
Framh.
Tilkynning og svar.
(Sbr. grein “Einarðs” í siðasta tölu-
blaði Heimskrínglu.)
Mér var kunnugt um, að “Einarð-
ur” hafði skrifað grein um “Rökkur”
eða hugleiðingar viðvíkjandi því riti,
áður en Heimskringla- kom út síðast.
Mér fanst þá eigi rétt, að leggja nein-
komið ritinu út af eigin ramleik. Per-
sónulegar ástæður konva og til greina,
en út í það skal ekki farið . F.g tek
þessa stefnu sökum þess, áð eg álit
hana þá ‘einu réttu, er eg hefi hugs-
að málið, og vona eg, að greinarhöf-
vndtir sjái, að þó eg sé honum þakk-
látur fyrir góðan vilja sinn, get eg
eigi fallíst á stefnu hans. —
A “Rökkur” skilið að lifa? A rit
þetta nokkurt erindi á vestur-islenzk
heimili? Er það skrifað á góðri ís-
Tenzktt? Göfgar það hugsunarhátt
lesenda sinna? Víkkar það sjón-
deildarhring þeirra? Þessum spurn-
ritinu er eg fús til að senda þeim end-
urgjaldslaust, er enn eigi hafa séð
ritið. En eg bið engan mann eða
konu að kaupa ritið, nema sá hinn
sami eða sú hin sama, telji ritið þess
virði, að það eigi skilið að lifa. Eg
þakka greinarhöftindi og öðrum vin-
um ritsins, er greitt hafa götu þess
—... —
raeð því að mæla með þvi við vini
sína. — Mál þetta verður ekki rætt
frekar af minni hálfu, og vona eg, að
það verði eigi gert að blaðamáli
frekar.
Lögberg er vinsamlega beðið að
flytja grein þessa.
Axel Thorsteinson.
Matkvíslar við.máltiðir eru óþekt-
ar í mörgum Iöndum Austurálfunnar.
Skilriki eru til fyrir þvi, að Vil-
hjálmur sigurvegari, fyrsti Nor-
mandíkonungur á Englandi, hafi ekki
getað skrifað nafnið'sitt.
ar hömlur á, enda kom mér hugmynd
, * v „ . . . , . I 'ngum ætti að vera hægt að svara, t.
Einarðs mjog a ovart og heti nu| ^ ^ °
fyrst hugsað málið. Göfugleiki og
ýelvild'eru vafalaust ástæðurnar fyrir
því, að greinarhöfundur vill ryðja
mér og riti míAvv braut á þenna hátt.
Eru það í sjálfu sér meðmæli góð,
að ritið á svo góða vini, vini, er vilja
því svo vel. F.n eftir alllangar ihug-
anir hefi eg komist að þeirri niður-
stöðu. að það er varhugavert að sam-
þykkja slíka stefnu riti minu til
stuðnings, þótt eg sé greinarhöfundi
þakklátur fyrir að vilja mér og riti
Seyðfirskt blað. — Eins og áður er
getið um, datt seyðfirzka blaðið Aust-
urland úr sögtinni fyrir nokkru. Nú
hefir fyrv. ritstjóri þess, GuðmundurVeit, að muni hafa knúð “Einarð” til | siglingin
l þess að skrifa grein sína. En nú, er
o. þegar I. árgangur allur er kominn
út."
Ef — aðeins ef — almenningur
svarar þessttm spurningum játandi, á
ritið skilið að fá styrk frá almenn-
ingi, þann eina styrk, sem til greina
getur komið: að menn kaupi ritið.
Svari menn spurningunni neitandi,
verð eg að líta svo á, að eg og þeir
eigi ekki sanvleið.
Alit almennings er annaðhvort hag-
stæður byr í segl flevtu minnar —
rníntv vej. Eg mun ekki, eg mun cða mótbyr. Verði mótbyrinn, óhag-
aldrei gleyma þeim hvöttvm, sem eg j rtæðir vindar svo illir við að eiga, að
verði barningur einn og
ekkert ^angi, er að berjast áfram
unum, sem hann er ritstjóri og eigandi, eg hefi litið vgl í eigin hug, verð egj þangað til betur byrjar eða leita á
G. Hagalin, hleypt nýju blaði af stokk-
að. Heitir þetta nýja blað Austanfari
og er 1. tölublað þess út gefið 24. júni.
(Dagur, Ak.)
að tilkynna almenningi, að eg get eigi aðrar siglingaleiðir. Greinarhöf. vill
tekið á1 móti neinuiii samskotum fyrir \ gefa mér bvr í segl með samskotum.
rit mitt, sem eg vona og vil, að hægt Sá byr gæti hrint fleytu minni af
verði að kom| út án slíks stuðnings. réttri leið. Eg mun því eigi taka við
Anægja min er i þvi falin að geta! neinum samskotum. Sýnishorn af
STODVIÐ
StÖÖVÍð ÓeSíilegan svita á fótum ySar.
t Óþægilega svitalykt.
^tÖÖVlO Leiðinlegan raka undir höndunum.
‘X ^ar afleiðingar af svita.
&TÖÖV1Ö Þjáningar af fóthita, líkj:
Erfiðleika
Yðar.
líkþornum og fótabólgu.
EUREKA No. 4B
losar yður við öll þessi óþægindi eftir fyrstu tilraun. Er einnig mikil hjálp handa börnum.
ver þau sárum og saxa.
Eureka No. 4B er framleitt af reyndum og laerúum lækni og efnafræðingi.
’Einn dollar er nægilegur. Eureka no. 4B fæst í ölium fyrsta flokks Iyfjabúðum. — Ekkert
er eins gott og ekkert er I'kt því.
Ef lyfsali ySar hefir það enn ekki til sölu, þá sendið með póstinum einn dollar til Winnipeg
(Themical Laboratory Co., Winnipeg, og gefið oss um Ieið utanáskrift lyfsalans.