Heimskringla - 13.09.1922, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 13. SEPT. 1922.
HEIMSKRINGLA.
3. BLNÐSÍDA.
Hjá þeim hefir heldur aldrei hugsun •
in um mannslífin haft nokkúr áhrif í
verstu árekstrunum.
Stjórhbyltingarniennirnir í F,_;ikk
landi urðu a'S ryöja hinum þveru og
•óþægu úr v^gi, gera eignir þeirra
upptækar. höggva höfuðin af þeim —
þá fvrst öftuöu þei» lýöveldinu hæfi-
legrar viröingar heima fyrir og er ■
lendis. Þegar öll kurl koma til graf-
ar. þá er þaö hinn har'Svitugi niatt-
nr, frekar en flest antrafi. sem nienn
hera virSingu fyrir. hvort setn þeir
■ eru þjóöhöfðingjar eöa þegnar, auð-
menn eöa öreigar.
IV.
I'jóöréttarlega og fjárhagslega hcf-
ír sovjetstjórnin orðiö gjaldþrota, en
enginn getur neitaö því, aö hún kann
a'ö fara nteö valdapölitik.
Hún hefir komiö upp hervaldi. er
ekki ’ gefur efljr hervatdi hintta
stærstufíkja. Hún hefir svnt stjórn-
kænsku, sem í kæruleysi yfirstígur
attra annara. Hún héldur þjóöinni i
ófretsi og beitir meöötum til aö
hræ'öa hana og ttndiroka, setu ekki
eru betri en þau. sem notuö voru i
tíö Nikulásar hins fvrsta, Habsborg-
aranna í Austurriki eöa Bourbon-
anna i Neapel.
Haröstjórnarstefna Moskvastjórn-
arinnar er aöeins ný í stefnu .sinni
en í aöferöuni sinum hevrir hún til
hínum gamla skóla. Hún heldur á-
fratn þeirri stefnu, setn aörir stjórn-
ínálatnenn þora ekki aö tileinka sér
lengur, en sem þeir fvlgja viö og við.
þegar tækifæti gefst.. Af því kom
sú ástúð, sem Titsjerin var sýnd á
Genúaráöstefnunni, þótt hann mætti
sent fulltrúi fyrir eyöilagt lattd.
V.
A öllutn tímum hafa þjóöirnar
böriö virðingti' fvrir forsjón í tví-
fættri mvnd. Fyrir nokkrutn þúsund
árum hét forsjónin Ramses eöa
Xerxes, í gær hét hún Vilhjálmur
eöa Franz Joseph eöa Nikulás, í dag
heitir hún Lloyd George cöa Poin-
caré eða Lenin.
Yfirráö mannanna yfir náttúrunni
hafa aukist stórkostlega eftir þvi setn
atdir hafa liöiö. ett eigin herrar ertt
tr.ennirnír ennþá ekki. Kf maöttr
heföi ekki vitað þaö fvr. þá komst
tnaöur gö táUÖ ú'11 Þa'ð 1914, a'ö i
efnum, sem ráða úrslitum stríös og
fviðar, eru þjóöirnar jafn ósjálfstæö-
ar eins og persnesktt fskararnir. setn
einvaldurinn rak á sintnn tíma yfir
Hetlespont.
Þær ern ekki rikari af sjálfs-
ákvöröun nú. 1 hvert sibn, sem þess-
ar tíöu ráöstefmtr standa yfir, þar
sem leiötogar heimsstjórnmátatina
ráöa ráöttm sítnttu, bíöttr öll Evrópa
á öndinni eftir niöurstööu þeirra. því
þaö eru í raun og vertt þessir 2—3
inenn, sem hafa örlög álfu vorrar i
hendi sér. Þeir ertt vor jaröneska
forsjón.
Sér,hverr forsjón ætti aö geta séö
fram i timann. En það' ketnur aftur
•og aftur i ljós, aö þeir metin, sem hfr
er um aö ræöa. standa hrapallega i
Stöött sinni aö þesstt levti. Þeir vita
ekkert meira fram í timann ea við.
Hýrkun manna á þeim skrýöir þá að
vístt nokkurskonar yfirnáttúrlegu
framsýni. En í rattn og veru ertt
hálfbtindir og fálmandi menii, og
einu yfirbttröir þeirra felast i sjálfs-
trausti þeirra, er þeir gera sig aö
fofsjá anttara hátfsjáandi og fálm-
andi manna.
Ef þeir trúa á sjálfa sig, þá er það
ógurlegt drembilæti; þegar við trú-
tttn á þá, þá er þaö ógurlcgtir sanðar
skapttr.
5.
Platon áleit, aö heiniSpekingartiir
ættu að stjórna.
Það er sennilega í sambandi við
þc.ssa httgsun, aö Oswald kom fram
með þá skoðun fyrir nokkrtim árttm,
er fékk brennandi fylgi, nt. a. Gorkis:
aö rvatsmenn allra landa fylktu ,sér
um það hlutverk, aö koma skyitsam-
legu skipulagi á stjórnmálaóskapnað-
inn, þá átti þjóðunttm ekki lengur að
vera stjórnaö af skamsýnum, eigin-
gjörnum stjórnmálamönnum, heldttr
af ágætustu og gáfuðustu mönnunt í
sameiningu. Þessi hugsjón opnar
ntikla og fagra útsjón. En sé nánar
gætt að, þá sést það, að hún er ó-
heppileg.
ÍJrval manna er nefnilega ekki lag-
að til samvinnu. Miðtungsemennira-
ir ertt skapaðir til þess að fylgjast aö
i flokkum. En úrvalsmennirnir hafa
atlir sín andlegu séreinkenni, og ein-
mitt þessi séreinkenni hindra sam-
ltand þeirra.
Engin vissa er heldttr fyrir því, aö
úrvalsmennirnir værtt gæddir góðum
I stjórnmátahæfiteikum. Þó kallað
væri saman þitig af heimsins mestu
hyggjendum, könnurum, tistamönn-
tint, vélfræöittgum og verztunar-
niönnum, þá mitndi þaö reynast
ómáttugt til aö umskapa stjórnmát-
in. Hinar ólíktt tegundir gáfna gætu
ekki tinnið santan.
Nei, úrvaliö getur ekki bætt stjórn-
mátin, þeir sem gert hafa stjórnmála-
starfsemi aö iðn sinni. hvorki geta
þaö né vilja. Fjf þau eiga að ttm-
skapast. getur þaö aöeitis oröiö af
andtegri hreyfingu i líkingu viö sið-
bótina.
(I.ögrétta.)
Hogsjón.
lig er á ferö i heitni endurminning-
anna, hugmyndanna og veruleikans.
tg stanza á lítilli hæö. og af þeirn
ltæö sé eg veg mikinn og fjölfarinn.
Upptök þessa vegar sé eg ekki, þatt
eru lengra frá en augað eygir og eru
hutin myrkri fjarlægöarinnar. Hinn
endi þessa vegar er litiö eitt kominn
upp í langa hrekku, sent er hlíð á af-
ar hátt fjalli. Fram úr vegs-endan-
ttm liggja nokkrir gangstígir lengra
upp í fjpllshliöina. Þegar eg horfi
aftur eftir þessttm vegi, sé eg aö
hann er alsettur smáljóstun, sem lýsa
hann upp. Jafnvel úr hinni mvrlyt
fjarlægö herast smágei^ar til aug-
ans. Frá þessum ljósum liggja smá-
ljósbönd upp tit enda vegarins. En
ttppi á fjaltinu fram ttndan þessum
vegi sést óumræðiræðilega bjart og
fagurt ljóshaf. Eg sé margt á þess-
um vegi. en þaö .ertt aöeins tvær sýn-
ir (myndir). sem eg ætla aö týsa.
Spölkorn fyrir neöan sé eg á vegin-
um flokk af fólki. T‘aö viröist vera
á leið ttpp eftir veginutn. þvi meiri-
hlutinn af þvi snýr sér í þ'á átt.
Margir stiúa sér þó aö leiötoganum,
sem stendur á ntiöri bratttinni fremst-
ur i fylkingunni. Hann snýr sér að
fólkintt Og horfir yfir farinn veg.
Framsóknarafi fótksins þrýstir hon-
um því aftur á bak ofur hægt upp
eftir brautinni..
Nokkrir af ljósþráðutn þeitu. sem
áðttr var lýst, liggja ittti i augu hans.
I’egar hann talar, streymir út frá
tiMnni hans gttfumökkur, sem dreifist
vur fótkiö og devfir útsýniö. Hann
heldur hátt höndunum og bendir
þeim aftur eftir brautinni. t hægri
hendinni heldur hann á gyltum krossi
sem á er ritað rattött letri oröið:
“Lotning”. F)n í vitism hendinni
hefir hann lifrauðan fána, sem á er
ritaö meö gyltu letri: ' “Vor heilögtt
trúarbrögð og trúarjátningar eru
sáluhjálparskilyrði”.
Hin myndin, seni er uppi á enda
brautarinnar, sýnir einnig flokk
manna (brautryðjendurna). Att
fólklð í þessufn ftokki stefnir áfrant
og horfir til fjallsins. Leiðtoginn
gengur fremstur, stór og vasklegur
maöur. Ljósþræöir brautarinnar
tíggja inn í höfuö hans og einnig frá
hittu mikta tjóshafi fjallsins sjást
Ijósbönd liggja inn í attgu hans.
Þessi leiötogi horfir upp og frani
<jtg stefnir á brekkuna. Þegar hann
talar til fólksins renna sterkir straum
ar út af vitum hans, sem hreinsa loft-
\r og gera útsýnið hreinna og skýr-
ara. I hægri hendi sem hatin bendir
úpp og fram, heldttr hann á sjónauka
meö kristallslit, sem á' er ritað með
græntt letri: “Til ljóssins”. En í
þeirri vinstri heldttr hann á hvitum
fána. sem á er letrað með heiöhlátim
stöfum: “Sannleikurinn gerir menn-
ina frjálsa og kærleikttrinn er iafn-
vægisafl þjóðlífsins.”
M. J.
Þið munið, hve dó út í Ðofrafjalls
bygð,
í Danmörk, á Svianna slóð, '
t
hin norræna titnga. svo hljómþýö og
hreip
og hvarf þar i 'gleymskunnar sjóð,
og meö henni sagan ttm feðranna
frægð
meö fornaldar visindi og ljóð.
t‘iö muniö. hve atalt hin ístenzka þjóð
þéirri úthlutun skipaöist mcSt.
Mot grimdum og kttlda hún geytndi i
barm i
þá gegnfrosnu og hálfdauött rótt<
og vökvaði btóöi og lagði viö líf
tit aö lyfta henni sólinni möt.
Þvi hún vildi ei taka þá léttari leiö,
sem leiddi i gleymskúnnar haf,
og varpa af heröttm sör sögtj og sögn
og sætnd þeirri, er hvorttveggja gaf.
T>ví sá, sem i framtið er fortiðarlaus,
er sem flak það, sem stýriö er af.
Yorar frændþjóðir bárust á tiana-
spjót
og brutu oft geröa sátt.
Sú hernaöarfrægð, sem hrevstin þeitn
gaf.
hrósiö þeim veitt og smátt:
en bardagi vor gegn eldum og is
fór oftast i heiminum lágt.
Já, tágt fór sú orusta. en alt fyrir þaö
á endantttn sigttr vor beið.
Ef steinarnir töluðu ttm stríö það og
rattn,
er stóð þár hvert áriö sem leið,
myndi rödd þeirVa hrópa í himininn
hrós vorrar trúfesti og neyð.
En aftiö. sem studdi og hvatti vorn
hug
og hitaði og»yngdi vort blóö,
var tungan, hinn fegurstr gimsteinn,
er gttö
lét gtitra í timanna sjóö.
Þaö var tungan, er studdi vorn til-
verurétt,
og tungan, er geröi oss að þióð.
Það er tungan, er varðveitti líf vort
og lán
og lýsti oss utn ^jrautanna él,
hvert sannteiksbrot gevmir, er saga
vor á
og sæmd vora grét brott frá Hel.
Hvern lslending sannan það einkenna
skal.
að hann elskar og kann hana vel.
' ' x
Höfundur þessa lagiega kva»ðis
hefir annaðhvort gleymt að senda
nafn sitt með þfi, eöa það hefir glat-
ast ltjá ciss. Eigi hið siðara sér stað,
biðjttm vér afsökunar á því.
Ritstj.
H. J. Palmason.
Chartered Accountant
zvith
Armstrong. Ashely, Palmason &.
Company.
808 Confederation Life Bldg.
Phone: A 1173.
Audits, Accounting and Income
Tax Service.
Daintry’s DrugStore
Meðala sérfræiingur.
“VörugaSði og fljót afgreiðsla”
eru einkunnaorrð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. 1 166.
Isienzkt þvottahús
Það er eitt íslenzkt þvottahús í
bæutttn. Skiftið viö það. Verkið
gertfljótt vel og ódýrt. Sækir
þvottinn og sendir hann heim dag-
inn eftir. Setur 6c á pundið, sem
er lc lægra en alment gerist —
Símið N 276T.
Norwood Steam Laundrv
F. O. Sweet og Gísli Jóhannessot)
’ eigendur.
MYRTLE
Skáldsaga
VerÖ $1.00
Fæst hjá
VIKING PRESS.
Tungan.
F.g kveð ykkttr, hrafna, af Vathallar
vegg
til vitnis um feðranna dáð.
tYður, Huginn og Muninn. sem heim-
sóttuð oft
vort hreinsteypta, sagnrika láö.
Um atdanna raðir þið lærðuö hvert
Ijóð,
sem list fékk i dötum þess skráð.
Abyggileg ljós og
Af/gjafi.
Vér ábyrgjumst ySur varanlega og óditna 7’ "*'
ÞJONUSTU.
ér æakjum virðingarfvlnt viðskiíta jafnt fjnrir VERK-
SMIÐJUR »em HEIMILI. Tala. Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboStmafiur vor er retSubúmn afi Haoa yfiur
«8 máli og gefa yður kostnaSaráaetlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimortt, Gert’l Manager.
Þekkirðu STOTT BRIQUETS?
Hita meira en harhkol.
Þau loga vel í hvaSa eldstæði sem er.
Engar skánir.
Halda vel lifandi í eldfærinu yfir nóttína.
NÚ $ 1 8.00 tonnið
Empire Coal Co. Limited
Siini: N 6357—63£8. 603 Electric Ry. Bldg.
M'" Trmbur, FjalviSur af ölluœ
lNyjar vorubir^oir tegundum. geirettur og aQs-
konar aðrir strikaðir tíglar. hurSir og gluggar.
KomiS og sjáið vörur. Vér erum eetíð fúsir «3 sýna,
þó ekkert sé keypL
The Empire Sash & Door Co.
L i m f t e 4
HENRT AVE. EAST
\
WINNIPEG
DR. C- H. VROMAN
Tannlaeknir W
yTennur y8ar dregnar eSa lag-
0 aSar án allra kvala.
Talsími A 4171
|505 Boyd Bldg. Winnipeg'
mní.zamm: rzmmnz.
DR. KR. J. AUSTMANN
M.A.. M.D., LM.C.C.
Wynyard Sask.
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Tidsími A.4927
Stundar sérstaklega* kvensjúík-
dóma og bama-ajiúkdóma. A8
hitta k3. 10—12 f.ty cyg 3_5 e.h.
Heimili: 806 Victor St
Sími A 8180 .. .
KOMID OG HEIMSASKIÐ
MISS K. M. ANDERSON.
að 275| Donald Str., rétt hjá Ea
ton. Hún talar^íslenzku og ger-
ir og kennir “Dressmaking",
‘Wemstitúhing’,1 “Eiabroidery’’,
Cr“Croehing’, “Tatting” og “De-
signing’.
The Contirtental Art Store.
SIMI N 3052
Kiones:
Office: N 6225. Helm.: A 7996
Halldór Sigurðsson
General Contraetor.
808 Great TVest Permanent Loan
Bldg.. 356 Main St.
RALPH A. CQpPER
Regiatered Optðmetriart
and Optician
762 Mtdvey Ave., Fort Rcuge,
WINNIPEG.
Talsími F.R. 3876
óvanalega nákvæm augnaskoðutt,
°g gleraugu fyrir minna verS <n
vanalega gerist.
Heimili: 577 Victor St.
Phone Sher. 6804
C. BEGGS
Tailor
651 Sargent Avenue.
Cleantng, Pressing and Repair-
ing—Dyeing and D«T Cleaning
Nálgumst föt yðar og sendum
þau heim aS loknu verki,
.... ALT VERK ABYRGST
Arni AodcrNon
L P. Garland
GARLAND & ANDERSON
LÖSKIt.fiBIJIGAR
Phone:A-ai#T
801 Kleetrie Kuilnay Chaiabera
RE^. ’PHONK: F. R. 8765
Dr. GE0. H. CARLISLE
Stundar Einsön*u Eyrna, Audr-
N.f og Kverka-ajúkdánta
ROOM 710 STERLING BAKS
Phoaei A20O1
A7. S. Hal/dorson
401 Boyd Bldg.
Skrlfstofusírai: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
déma.
Er atj finna á skrifstofu kl. 11_u
f h. ogr 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsími: Sh. 8158.
Talatml,
Dr. y, Q, Snidal
TANNLOSKiflR
«14 Someraec Bloek
Portast Ar>, WI.VxrPEG
Dr. J. Stefánsson
«00 Sterllnicr Baak BI4..
Horn* Portkge og Smkh
trá kt. lo ttl 18 f.h. 0( kl. t tii s. . a
__ Pkoeai ASSSi
«27 MeHtllsn Av., W|aale«e
Talsími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannladkná-
602 Sterling Bank Bldg.
Portagi Ave. and Smrth St,
J Winnipeg
A. S. BAfíDAL
selur likkistur os annast um út-
farir. Allur útbúnaSur sá beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarOa og lejsteina_
843 SHERBROOKE ST.
Phon.i N 6007 WINNIPRG
MRS. SWAINSON
696 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjapdi úrvals
birgoir af'nýtízku kvenhátbum
Hun er eina íslenzka konan sen
slíka verzlun rekur í Canada
lslendingar. látiS Mrs. Swain
son njóta viSskifta ySar. •
Talsími Sher. 1407
W. J. Lindal J. H. Líndal
B. Stefánsson
Islenzkir lögfrasSingar
3 Home Investment Building,
(468 Main St.)
Talaími A4963
Þcir liafa einnig skrifstofur að
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
eru ^ þar að hitta á eftirfylgjandi
timum:
Lundar: Annanhvern miðvikudag.
Riverton: Fyrsta fimtudag í hverj-
um mánuði.
I Trimli: Fyrsta Miðvikudag hvers
tnánaðar.
Piney: Þriðja föstudag í mánuði
hverjum.
ARNI G. EGGERTSON
íslenzkur lögfraeSingur.
I fólzugi viS McDonald & Nicol,
hefir heimild til þess afi flytja
mál bæSi í Manttoba og Sask-
atchevan.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
TH. JOHNSOtfc
Ormakari og GullsmiSui
Selur glftlnraleyftebrt*.
Mrstakt athygit v.ltt pðatuausa
o« vlð«jdrðum ðtan af landl
264 Main St. Phone A 4637
I. I. Swanson
H. O. H.nrl.ka
J. J. SWANS0N & C0.
rASTEIGNAS.4I.AR OG . _
prniUK. mlSl.r.
Tal.tml A8349
4* Pnrta Buildlns Wkalfzg
C0X FUEL
C0AL and W00D
Corner Sargent and Alverstone
Tamrac
Pine
Poptar
Cal or phone for prices.
Phone: A4031
Phone A8677 639 Notro Di
JENKINS & CO.
The Family Shoe Store
D. MacphaO, Mgr. Winnipeg
UNIQUE SHOE REPAIRING
HiS óviðjafnanlegasta, bezta og
ódýrasta skóviðgerðarverkstæði f
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame
eigmaéi
KING GE0RGE H0TEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina íslenzka hótelið í bænum, '
Ráðsmenn:
Th. Bjarnason og
, Gn3m. Símooarsoo.
4
ÍiJ