Heimskringla - 08.11.1922, Blaðsíða 3

WINNIPEG 8. NÓVEMBER 1922.
HLIMSKRJNGLA.
3. BL4ÐSJÖA.
eg svo þetta stóra heimili, en 'kem Sjálf réttarrannsóknin var af-
bráöum a5 ööru ekki minna, Bald- skaplega rangsleitin. Hinir ákærðu
ursheimi. Þó eru fveir smábæir þar höfðu setið í varðhaldi í tvö, þrjú eða;
á ini’.li, sem eg kom snöggVast á. Sá fjögur ár, áður en mál þeirra voru
fyrri er Sveinsströnd. Þar búa þau rannsökuð. Njósnarar voru látnir
Hjálmar Stefánsson, sonur Stefáns sitja um þá, þeim var ógnað og hót-
og Bjargar frá Skútustöðum, og að, en á hinn bóginn fékk hver mað-
Kristín Jónsdóttir frá Hraunastöðum ur þó nægan tíma til að verja mál sitt.
í Aðaldal. Hjálmar fylgdi mér að Blöð ráðstjórnarinnar hafa hamast
Litluströnd. Hann er ræðinn og gegn þessum mönnum og átti að nota
skemtilegur og vel hagorður. A mál þeirra til að kveða algerlega nið-
Litluströnd býr Jakobína Sigurgeirs- ur alla mótspyrnu gegn stjórninni.
dóttir Pétui'ssonar frá Reykjahlíð, Allur þorri manna virðist hafa verið
ekkja Þorgilsar gjallanda, sem svo þeim afskaplega reiður, og trúað því,
nefndi sig, skáldsagnahöfundar, sem að 'þeir væru potturinn og pannan í
margir munu kannast við. Bróður á hafnbanninu, herferðum bandamanna
Jákobína t Ameríku, Sigurgeir Pét- og ölhtm þeim hörmungum, sem geng-
ursson, sem býr >við Manitobavatn. ið hafa yfir Rússland. síðan friður-
' Varð hann mér samferða heim, og inn var saminn við Þjóðverja í Brest-
þótti mér hann hinn skemtilegasti Litovsk.
karl. Jakobina býr á nokkrum hluta j Að líkindum hefir þessi málarekst-
jarðarinnar með tveim dætrum sín- ur ef]t stjórnina heima fyrir, en í
uni. Þar kyritist eg húsmenskumanni öðrum löndttm hefir hann orðið henni
einum lítið eitt, Steinþóri Bjarnasyni. t;] áfellis. Sögur þær, sem bárust af
1 Smiður er hann mikill, og var hann réttarrannsóknunum urðu til þess að
búinn að smíða sleða með amerísku vekja gremju gegn gagnbyltinga-
lagi, bæði eftir uppdrætti úr bók og niönnum á Rússlandi og styrkja þá
tiivísan Sigurgeirs Péturssonar. Mjög tru að þar væri enn yfirvofandi háski
var hann áþeWkur amerískum sleð- af fvlgismönnum Kerenskvs og keis-
um, en breytinga þurfti ‘hann, til að arastjórnarinnar. Kn út um heim hafa
koma að noturn. Steinþór fylgdi mér hlutlausir menn talið þetta taumlaus-
yfir að Baldursheimi, og fékk hann ar ofsóknir.
(hjá mér npplýsingar um breytingai á( gjálf málalokin virðast vera gerð
| sleðanum, sent gera mátti með hægu tj] sanikomu1ags. Ef sakborningar
móti og án þess að í bága kæmi við f,efðu verið sýknaðir eftir alt, sem á
aðalverkið á sleðanum. I undan var gengið. myndi hin mikla
Þá er eg kominn að Baldursheimi. rehistefna stjórnarinnar hafa þótt
Gisti þar hja ekkjunni Sólveigu Pét- hlægileg og vakið gremju meðal al-
ur*,sdóttur frá Reykjahlíð, ekkju Sig- mennings, svo mjög sem málstaður
urðar Jónssonar, sem lengi bjó í j,eirra hafgi verig affluttur af stj6rn-
Baldursheimi. Prýðilega er jörðin arblögunum. En ef þeir hefðu verið
býst; þar er stórt og vandað stein- teknir af lifi) mundi þaS hafa vakið
steypuhús og öll önnur bæjaihús talcmarkalausa gremju gegn ráð-
allra minst af þeim vönduö \og með norsku sniði. Sama stj6rninni meðal jafnaðarmanna í
og tillit tekið til raunverulegs gengis
á íslenzkri krónu.
Svein nog Arni eru útgerðarmenn
í sama þorpi og fiskikaupmenn líka.
■» Hásetar gera skip þeirra út að
helmingi, eins og nú tíðkast, og fá
hálfan afla í sinn hlut. Skipa eig-
endur lána salt í fiskinn og olíu á
mótorana. Og, samkvæmt íkjandi
venju, leggja hásetar fiskinn upp hjá
þeim til verkunar og sölu. Skipin afla
sæmilega vel, útgerðin borgar sig og
vel það.
En verður nú útkoman sú sama á
báðum stöðum?
Sveinn kaupir hlut hásetanna á skip
um hans fyrir “gangverð". borgar
þeim út í íslenzkum krónum og er þar
með kvittur við hásetana. Fiskinn
sendir hann út og faer fyrir hann að
frádregnum kostnaði, 150 kr. danskar
skippd.. Til þess að hagnast á gengis
tnuninum, selur Sveinn kaupmönnum
ávisanir á innieign sína i útlendum
bönkum, og lætur þá borga sér hverja
danska krónu með 1 kr. 35 aurum is-
lenzkum. Kaupmennirnir, sem orðið
hafa að kaupa danska peninga svona
dýru verði, verða að sjá sér borgið á
einhvern hátt. Þeir kaupa því helzt
inn vörur, sem hægt er að leggja vel
á þess vegna kaupa þeir nautnavör-
ur og glysvarning; hvorttveggja er
tniög eftirsóknarvert, t. d. fyrir jólin.
Þó þeir kaupmenn vilji nota eitthvað
af fénu til að greiða eldri skuldir, er
þeim það nærri ókleyft að nota svo
dýra peninga til þeirra hluta, ef kost-
ut er á að humma gömlu skuldirnar
fram af sér. U'tkoman verður því all-
oftast sú, sem að framan er sagt. Þó
Sveinn skuldi sjálfur í íslenzkum
bönkum, freistar gróðavonin hans til
að borga sem
H. J. Palmason.
Chartered Accountant Í
xvith f/ I
Armstrong, Ashely, Palmason &
Company.
808 Confedcration Life Bldg. g
Phone: A 1173. I
Audits, Aceounting and Income 1
Ta.r Service.
R ALP H A. C O O P E R
Rcgistercd Optometrist & Optician
762 Mulvev Ave., Ft. Rouge.
WINNIPEG
Talsími Ft. R. 3876.
Ovanalega nákvæm augnaskoðun,
og gleraugu fyrir minna verð en
vanalega gerist.
Daintry’s DrugStore
Meðala sérfræíingur.
“Vörugæði og fljót afgreiðsla”
eru einkunnaorrð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. 1166.
DR. C- H. VROMAN
Tannlæknir
nur ySar dregnar eSa
aSar án allra kvala.
Talsími A 4171
S505 Boyd Bldg.
Winnipegl
í
DR. KR. J. AUSTMANN
M.A., M.D., L.M.C.C.
Wynyard Sask.
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Talsími A.4927
Stundar sérstaklega kvensjuk-
dóma og barna-sjúkdóma. AS
hittaW. 10—12 f.lh. og 3—5 e.h.
Heimili: 806 Victor St.
Sími A 8180.....
Islenzkt þvottahús
Það er eitt íslenzkt þvottahús í
bænum. Skiftið við það. Verkið
gertfljótt vel og ódýrt. Sækir
þvottinn og sendir hann heim dag-
inn eftir. Setur 6c á pundið, sem
er lc lægra en alment gerist. —
Simið N 2761.
Norwood Stearn Laundry
F. O. Svveet og Gísli Jóhannerson
eigendur.
skuldum, þar sem líka ekkert eftirlit
frá hálfu hins opinhera eða bank-
anna er um að ræða með meðferð
anuvn Ul3 nf
Öllu þessu verður þvi sú, að sjómenn-
irnir fá ekki sannvirði fyrir hlut sinn.
Andvirði fiskjarins gengur ekki til
lúkningar skuldum, sem á þjoðinni
bvíla, og það sem inn er f'lutt, og al-
menningur kaupir okurværði, er
ónauösynlegur varningur, sem fylsta
þörf væri á að halda frá þjóðinni.
Hjá Arna gengur þetta dálítið
öðruvisi til. Hann tekur fisk háset-
anna í umboðssölu, selur hann fyrir
sama verð og Sveinn, og borgar sjó-
Tnönnumim sannvirði fiskjarins, að
frádregnum hæfilegum sölulaunum.
Hásetarnir á skipum Arna fá því
um þriðjtingi hærra verð fyrir afla
sinn, en hásetar á skipum Sveins.
Sinn hluta af andvirði fiskjarins not-
ar Árni til að kaupa inn nauðsynja-
vörur til útgeröarinnar og handa við-
skiftamönnum sinum, og einnig til að
greiða skuldir sinar við íslenzka
banka, að svo miklu leyti sem hann
getur og ástæður leyfa.
Það getur hver maður með sæmi-
legri dómgreind skorið úr því, hvor
þessara tveggja kaupsýslttmanna er
þjóðinni þarfari, og verðskuldar
frekar na'fnið kanpsýj/itmaður þjóð-
arinnar. Og líka er ekki erfitt að
segja um það, hvor þjóðin ætti frek-
ar viðreisnarvon, sú er ætti marga
Arna-lika í kaupsýslumannahópi, eða
sú, er væri háð aðgerðum Sveinanna.
Af reynslunni verður ekki annað
séð, en mörgum kaupsýslumönnum
sé það hulið. hve mjög fjárhagslegt
gengi þjóðarinnar er 'háð athöfnum
þeirra, og einnig það, að því meira
sem þjóðin leggur í vald þeirra, þvi
byngri þjóðfélagsleg skylda hvíli á
berðum þeirra — skylda við mcð-
brccðurna.
(Verkamaðurinn.)
er að segja tneð öll peningshús; þau ö8rum löndum. Jafnvel þó að ráð- j
úr steinsteypu og rúmgóð, sem sti6rnin gjeti daufheyrst Við áskorun-
heintilið alt hið prýðilegasta. | um frá Maxim Gorki, Anatole France
sagt
Bernard Shaw, sem allir
Sólveisr býr með syni sínum Þórólfi.: punctein
Iíann er efnisrnaðtmi^ua mesti, bæði höfgu ]agt hinum ákærgu ligsyrgi> þá
til sálar og líkama. Gefur út tima-j-hlaut hún þ6 ag telja það vott um'
ritið Rétt, sem menn ntunu kannast )
við vestan hafs. Sýndi hann mér öll
j húsakynni. Kom eg í fjósið, sem er
. úi steinsteypu, með tveim áföstum
^ safttlþróim fyrir álntrð. Sex kýr fall-
I egar ertt þar í fjósi og einn tarfur,
sá fallegasti, sent eg 'hefi séð hér
heima, og myndi þola samanhurð við
góða bola í Ameríku. Hann er rauð-
hugsunarhátt margra annara jafnað-
armanna hér í álfu.
Að nafninu til eru hinir ákærðu
dæmdir til dauða, en í raun og veru
verða þeir látnir halda lífi og limum,
en þeim verður haldið sem gislum,
svo að segja, til þess að skoðanabræð-
ur þeirra hafi hægt um sig. Eða með
öðrttm orðunt: Þeim verður haldið
ur að lit og kollóttur. — Stórt bóka . ,
r , . -v x -x -c • i fangdsi, þangað til ráðstjórnin sér
safn sa eg þar, miðað vtð bokasofn a b . .
. , . T „ , hentugt færi. — annaðhvort til þess
sveitaheimilum. Þar eru allskonar v & ......
Ferðaminningar.
Framh.
A Gautlöndum býr Jón Gauti Pét-
Tirsson. Kona hans er Anna Ja'kobs-
óóttir. Pétur Jónsson Péturssonar
frá Reykjahlíð og kona hans Sólveig
Þétursdóttir ráðherra húa þar líka.
Eins 0g flestir munu 'vita fyrir vest-
nn, dó Pétur ráðherra i vetur. Góð-
Tu búskapur virtist ntér vera þar og
vel hýst er jörðin; 'samstæð stein-
steypuhus, sem rúma um eða yfir
500 fjár. 200 ára gamla strengja-
klukka var þar og ge'kk hún enn full-
Tim fetum; náði hún í útskornum tré-
Þassa, sem var utan um hana, frá
gólfi upp í loft, um 7 fet. — Yfirgef
fræðibækur, íslenzkar, danskar, ensk-
a<- og þýzkar. Töluvert hefir Þór-
ólfur ferðast í útlönduim, bæði í þarf-
i- sjálfs sins og annara. Hann er
mjög fær maður á allan hátt. —
Hjón ein búa á fjórða parti jarðar-
innar, Þórir Torfason frá Birninga-
stöðurn í Laxárdal, og kona hans Þur-
íður Sigurðardóttir. Ekkert kyntist
eg hjónum þeim.
Hélt eg svo áfram ferð minni aust-
ur fyrir vatnið, að Grænavatni. Gisti
hjá Helga hreppstjóra Jónssyni og
Kristinu Jónsdóttur konu hans. Þrí-
býli er á Grænavatni, og eru hinir á-
Mttendurnir þessir: Jónas Helgason
og kona hans Hólmfríður Helgadótt-
ir, og Helgi Jónsson, giftur Kristjönu
Helgadóttur. Húsakynni eru þar
mikil og góð. Túnið rennslétt og
liggur að vatninu. Vel kttnni eg við
mig þarna, og hefði eg viljað eiga
þar heirna, ef eg hefði ætlað að stað-
festast á Islandi. Jónas Helgason er
söngmaður .mikill og kennir sveitung-
um sínum söng; auk þess er hann
organleikari við Skútustaðakirkju. —
Tvo litla drengi á hann, ttndur skemti
lega, og skemtu þeir mér með söng
og alls'konar gátum.
Franth.
aí láta þá lausa eða taka þá af lifi,
eftir því sent henni þvkir bezt henta.
U (Vtsir.)
FRU
Kvenfólks yfirhafnir, Suits og
pils og barna yfirhafnir búið til
eftir máli fyrir minna en tilbúinn
fatnaður. tJr miklu að velja af
fínasta fataefni.
Brúkaður loðvörufatnaður gerð-
ur sem nýr.
Hin lága leiga vor gerir oss
mögulegt að bjóða það bezta, sem
liægt er að kaupa fyrir peninga, á
lægra verði en aðrir.
Það borgar sig fyrir yður, að
lita inn til vor.
Verkið unnið af þaulæfðu fólki
og ábyrgst.
BLOND TAILORING CO.
Sími: B 6201 484 Sherbrook St.
(rétt norður af Ellice.)
KOMID OG HEIMSÆKIÐ
MISS K. M. ^NDERSON.
a?i 27E Donald Str., rétt hjá Ea
ton. Hún talar íslenzku og ger-
ir og kennir “Dressmaking”,
“Hemstitehing”, "Emibroidery”,
Cr“Croching’, “Tatting” og “De-
signing’.
The Contmental Art Store.
SIMI N 8052
Phones:
Office: N 6225. Heim.: A 7996
Halldór Sigurðsson
General Contractor.
808 Great West Permanent Loan
Bldg., 356 Main St.
Gislar Bolshvikinga.
Abyggileg ljós og
AflgjafL
V«r ábjrrf joBost ytnr vsranlefa og óMtnm
ÞJONUSTU.
ér eeskjum virðiogarfvl*t vtSakifta jafnt fjvir VERK-
SMfÐJUR aem HEIMIU. Tala Main 9580 CONTRACT
DEPT. UmboðsmaSur vor er rrtHubúinn aS finna jrSur
<8 máli og gefa yftur kontnaSaráaetlun.
Arnl Andemon E. P. Garlail
GARLAND & ANDERSON
LöGPRÆfilSGAR
Phune t A-219T
SOl Eleetrie Hailway Chimhera
RBS. 'PHONE: F. R. 8766
Dr. GEO. H. CARLISLE
Stundar Eineöngu Eyrna, Aur
N«f og Kverka-ajökdáma
ROOM 710 STERLINQ BAlflf
Phonei A2001
RALPH A. CQOPER
Registered Optometrist
and Optician
762 Mulvey Ave., Fort Rcuge.
WINNIPEG.
Talsími F.R. 3876
óvanalega nákvæm augnaskoSun,
og gleraugu fyrir minna verS »n
vanalega gerist.
Winriipeg Electric Railway Co.
A. IV. McLimont, Gen'l Manager.
Um miðjan fvrra mánuð var þess
getið í Reuter-fréttaskeyti frá Riga,
að fjórtán foringjar gagnhyltinga-
flokksins hefðu verið dæmdir til
dauða í Moskva. Rétarrannsóknir á
ntálum þeirra hafa verið ntik’.ar og
margbrotnar. Hinir ákærðu börðust
gegn bolshevíkingum og höfði varið
fulltrúaþingið rne'ð Vopnum. Þeir
hafa og lýst yfir því, að þéir ætli að
berjast gegn ráðstjórninni, þegar þeir
fái því við komið, þó ekki með vopn-
um, heldur á stjórnskipulegan hátt.
Þekkirðu ST0TT BRIQUETS?
Hita meira en harðkol.
Þau loga vel í hvaða eldstæði sem er.
Engar skánir.
Halda vel lifandi í eldfærinu yfir nóttina.
NÚ $ I 8.00 tonnið
Empire Coal Co. Limited
Siini: N 6357—6358. 603 Electric Ry. Bldg.
Heímili: 5 77 Victor St.
Phone Sher. 6804
C. BEGGS
Tailor
651 Sargent Avenue.
Cleaning, Pressing and Repair-
‘ng—Dyeing and Qry Cleaning
Nálgumst föt y8ar og aendum
Þau heim að ioknu verki.
.... ALT VERK ABYRGST
W. J. Lindal J. H. Lindal
B. Stefánsaon
lalenzkir lögfraeðmgar
3 Home Investment Building,
(468 Main St.)
Talmmi A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur að
I.undar, Riverton, Gimli og Piney og
eru þar að hitta á eftirfylgjandi
tímum:
Lundar: Annanhvern miðvikudag.
Riverton; Fyrsta fimtudag í hverj-
um mánuði.
Gimli: Fyrsta Miðvikudag hvers
mánaðar.
Finey: Þriðja föstudag í mánuði
hverjum.
TkT-L* „"„..L* Timbur, Fjalviður af öllun?
Nyjar vorubirgðir tegundum, geirethir og alls-
konar aðrir strikaSir tiglar, hurðir og gluggar.
Kornið og sjáið vörur. Vér erum etíð fúsir «3 sýna,
þó ekkert »é kejrpL
The Empire Sash & Door Co.
■ -...— L i m i t e d ——-
HENRY AVE EAST
WINNIPEG
ARNI G. EGGERTSON
tslenzkur lögfræðin-gur.
I félagi við McDonald & Nicol,
hefir heintild til þess að flytja
mál baeði í Manitoba og Sask-
atchevran.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
* *N
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Blde.
Skrifstofusíml: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er a6 finna á skrifstofu kl. 11_1J
f h. og 2—6 e. h.
Heimiii: 46 Alloway Ave.
Talsími: Sh. 3158.
Tal.fn
AHKS9
Dr.J, G. Snidal
TAANLtKKNIR
614 Somera.t Bloek
Portagt Ave. WINNIPBQ
Dr. J. Stefánsson
«0« sterlina Bank Bldff.
Hom* Portage og Smith
o.rt«ndSr ®JnRöng:u augna, eyrna,
?.*/ ,l?Terlca-8J'Utd<5ma. AtJ hitta
fr* kl. 10 tll 12 f.h. or kl. 2 tll B. a.k.
... „ Phonai A3S21
627 McUlllan Avo. winnlp.g
Talsími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
602 Sterling Bank Bldg.
Portagi Ave. and Smith St.
Winnipeg
A. S. BARDAL
selur llkkistur or annast um út-
farlr. Allur útbúnatiur sá beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvaröa og legstelna_
843 SHERBROOKE ST.
Phon.i N 6007 WINNIPEG
MRS. SWAINSON
627 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjajidi úrvala-
birgðir af nýtízku kvenhittum.
Hún er eina íslenzka konan «em
slíka verzlun rekur í Canada.
fslendingar, Iátið Mrs. Swam-
son njóta viðskifta yðar.
Talsími Sfaer. 1407.
C0X FUEL
C0AL and W00D
Corner Sargent and Alverstorie
Tamrac
Pine
Poplar
CaD or phone fsr prices.
Phone: A 4031
TH. JOHNSON,
Ormakari og Gullwniður
S»lur clftlnfalsyflsbréf.
Mratnkt »thy*u v.ltt pönt.nu*
rlífHríum útnn Zt Inndl.
264 Main SL Phone A 4637
J. J. Swamoi H. O. H.nri.knor
J. J. SWANS0N & C0.
PASTEIuNASALAR OG _
penlnirn mlSlar.
Tal.tml A6349
'08 Parla Bulldluf Wlnnlpef
Phone A8677 639 Notre D
JENKINS & CO.
The Famiíy Shoe Store
D. Macphnil, Mgr. Winnipeg
UNIQUE SHOE REPAIRING
Hið óviðjafnanlegasta, bezta og
ódýrasta skóviðgerðarverkstaeðí í
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigandi
KING GE0RGE H0TEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina íslenzka hótelið í bænum.
Ráðsmenn:
Th. Bjarnason og
Guðm. Símonarson. j