Heimskringla - 13.06.1923, Page 3
WINNIPEG, 13. JONI, 1923.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSfiM
•■ay! Æ, hví':kí tap! Og ef 'nann
'he'öi gert þetta a!t sam.in, veitt
i•’*>;, leikiö á fiðluna, átt fí ttnings-
j at cg haft gæsir. I>vílíkuni ósköp-
i m hefði hann getað hrúgað upp c f
peningum! En um þetta haföi hann
a'ldrei dreymt alt sitt líf. k,iiiö var
liðiö án nokkurs ávinnings, án nokk-
ur;ar fullnægju. Allir hlutir höföu
liöið fram hjá honum, án bess að
hann tæki eftir þeim. Alt var horf-
iö! AÖ líta yfir liðna æfi — ekk-
er nema tap — þvíilikt tap! “Mér
rennur kalt vatn milli iskinns og hör-
unds. Og þv“í getur maður ekki
1 i faö nema að tapa svona? Því voru
birki- og furUskógarnir báðir feldir ?
Hvií er þeta haglendi, sem er almenn
ings 'eign, ekki notað ? Þ*vi gerir
fólk einmitt það, sem það ætti ekki
að géra? Hvi æpti hann og öskraði
alt sitt líf, krepti hyefana og skamm-
, aði Wonuna sina? I Ihvaða hugsan-
legum tilga’ngi var hann að hæða
og skamma Gyðinginn? Því geta
menn ékki lifað í friði bverjir við
aðra? Alt þetta er líka tap! Hræði-
legt tap! Ef það væri ekki vegna
Ihaturs og öfundar, gætu menn haft
óútreiknanílegt gagn hver af öðrum.
Alt kvöldið og nóttina svifu víði-
runninn, fiskurinn, dauðar gæsir,
Marfa Tík fugli, sem ætlar að fara
að drekka, föla, raunaiega andlitið
hans Rofhsdhiel-ds, og heill her af
allskonar greppitrýnum, sme s'kældu
sig i myrkrinu og muklruðu um tap.
Hann velti .sér og byltist um í rúm-
inu, og fimm isinnum um nóttina
reis hann upp í rúminu og fór að
Teika á fiðluna.
Um morguninn reis hann með á-
reynslu upp í rúminu og dreif ‘sig a
fætur. Hann fór yfir til spítalans.
Hinn sami Maxim Nicholaich skip-
aði honum að binda köldum baðm-
ullardúk um 'höfuðið og gaf bonum
duft, og á svip hans og málrómi
varð Yakov þess ásikynja, að lítil
eða helzt engin von væri um bata
og að duftið mundi ekkert gagna.
Og á leiðinni heim fór hann að
hugsa um það, að dauðinn gæti þó
að mins-ta koisti v,erið ávi.nningur.
Þá væri það ekki lengur nauðsvn
ilegt að eta og drekka, borga skatta,
eða geira öðrum til meinis, maður
lægi í gröfinni, ekki eitt ár, heldur
hundruð og þúsundir ára, og ávinn-
ingurinn væri ákaflega mikill. Líf
mannisins væri, í stuttu máli sagt,
iap, en dauðinn honum ávinningur.
I’essi skoðun, þó hún væri í a'lla
staði rétt, var samt beiskju blandin
og óviðfeldin. Og hvernig stendur
á , að þvT er svo hagað til í þess-
um heimi, að lífið, isem við lifum
aðeins einu sinni, skuli líða og
h'verfa án nokkurs minsta ávinnings?
Honum ægði ekki dauðinn, en
undireins og hann kom heim og sá
fiðluna, misti hann kjarkinn og varð
sorgbitinn. Fiðlan gat ekki farið
í gröfina, hún yrði einstæðingur, og
isömu örlög biðu hennar og birki-
skógarims og furuskógarinis. “Alt í
þessum h-eimi er hnignun undirorp-
ið, og öllu er að hnigna.” Yakov
fór fram að kofadyrumrm, settist á
steinþrepið og lagði fiðluna upp að
brjósti sínu. Ennþá fór hann að
-hugsa um lífið. fult af hnignun og
tapi, tcVk síðan að leika á fiðluna,
og sei^di fram, ttm leið og tárin
hrundu niður kinnar hans, áta'kan-
1ega og sorgblandna tóna. Og þvi
dýpra isem hann hugsaði, því sorg-
Tegri urðu tónar fiðlunnar.
Tvisvar hringllaði á hurðarlök-
un-ni, 'og í dyr.unum stóð Rothschield.
Hann gerði krosmark fyrir sér, en
þegar hann sá Yakov staðnæmdist
hann alt í einu, hörfaði aftur á hak
og fór auðsjáanlega að gefa merki,
af hræðslu, eins og hann vildi helzt
ta1a á fingramáli.
“Kotndu inn, vertu ólhræddur,”
sagði Yakov vingjarnlega og gaf
honum bendingu. “Komdu!”
Með tortrygni og hræðslu fttlLt
augnaráði mjakaðist Rotflischield
nær, og stanzaði svo sem tvær álnir
áiengdar.
“Berðu ntiig ekki, Yakov! Það er
ekki mér að kenna,” sagði hann og
hneigði sig. Móses Ilyidh sendi mig
aftur. Vertu ekki hræddur, sagði
hann; farðu til Yakovs aftur, og
«egðu honum, að án hans ge|um við
ómögulega verið! Það á að fara
fram gifting á miðvikudaginn. Dótt-
ir Shapölovs ætlar að giftást ríkum
manni. — — Það verður fyrirtaks
vcizla.” bætti Gyðingurinn við og
slkotraði út undan sér augunum.
"Eg get ekkí farið,” svaraði Ya-
kov og dró þungt andann. “Eg er
veikur, ,bróðir.”
Og aftur tók hann bogann, og-tár-
in streymdu úr augum hgnis ofan á
íiðluna. Rothschield stóð við hlið-
ina á honum og ‘hlustaði af athygli,
með krosslagðar hendur á brjóstinu.
Tortrygnis- og óttasvipurinn hvarf
smámsa'man og .breyttist í þjáningar
og sorgársvip. Hann ranghvo'lfdi
augunum eins og hann tæki út kval-
ir, og ein's og rykti út úr sér; “Ya-
kov!” Og tárin runnu hægt niður
kinnar hans, og mynduðu dökka
bletti á græna frakkann hans.
Allan liðlangann daginn lá Yakoe/
í rúminu, möglandi og kveinandi.
Um kvöldið kom presturinn og tók
hann ti! bæna og spurði hann, -hvort
það væri nokkur sérstök synd, sem
hann vildi skrifta, en Yakov rann-
sakaði hið dvinandi minni sitt, og
kom þá til hugar raunalega andlitið
hennar iMörfu og örvæntingaróp
Gyðingsins, þegar hundurinn heit
hann, og sagði, svo varla var hægt
að hieyra orðaskil:
“Afhendið Rotbschield fiðluna.”
Og nú spyr hver maður 5 bænum;
Hvar fékk Rothschield þessa ágætis
fið!u ? Keypti hann hana eða stal
hann henni — — eða fékk 'hann
hana i pant? Fyrir löngu síðan
hefir hann lagt niður fláutuna og
lei'kur nú bara á fiðluna.
Fiðlubbginn framleiðir nú sömu
'sorgartónana eins og flautan gerði
áður. En þegar hann reynir að
endurtaka lagið, sem Yakov lék,
þegar hann sat á steinþrepinu, og
fiðlan þeytir út hinu'm raunalegu
tiUinninga þrungnu tónum, fullum
af sorg, þá tárast álheyrendurnir, og
jhann ranglhvolfir augunum og rykk-
, ir útú r sér; “Yakov!” .— Þetta
: nýja lag er hverju mannsbarni til
[ ununar í bænum, og þegar ríkismenn
og emhættismenn bæjarins fá Roth-
I sohield til að spila fyrir sig, þegar
j þeir halda veizlur, þá neyða þeir
hann jafnvel stundum til að spda
þetta lag eihs oft og tíu sinnum.
noikkur að nafni Lamansky. Var
hann forstjóri þjóðbankans, og þótti
mierkur maður log tnikilhæfur í
fjármálum. En hann var svo Óláns-
saimur að eiga konu, sem þótti held-
ur .!itið keppikefli, en var á hinu
bóginn í meira lagi upp á beiminn.
Látum það nú vera, en hitt var
verra, að hún sótti'st hamslaust eft-
ir félagsskap og kunningsskap við
sér æðra fólk, en það vra á hinn
bóginn álíka hamslaust að losna v;ð
hana, og var þetta ófagur lei'kur
á báða bóga, þó slétt væri á yfir-
borðinu. Var það siður þessar?.
hjóna, að halda íburðarmiklar át-
veizlur og bjóða þangað stórmenni,
en þó einkanlega ráðherrum og
sendiherrum. Þeir vörðust í lengstu
lög, og sendu nálega ávalt í sinn
stað einhverjar undirtyllur, og aum-
ingja Lamansky-lhjónin voru síhrygg
og sárgröm yfir, að hafa gert sér
alla þessa fyririhöfn og kostnað
handa fólki, sem þau kærðu sig alls
ekkiert um. En hvað áttu þau að
g,era, þegar höfðingjarnir afsökuðu
sig á síðustu stundu og sendu þessa
snápa ?
Einu sinni sem oftar höfðu þau
efnt til stórveizlu og boðið þangað
meða! annars sendiherra Frakka,
marskálkinum af MontebeHo, og
general von Werder, sendiherra
Þjóð'verja. Auk þeirra var Rex
greifa boðið, en hann var einn í
þýzku sendisveitinni, og svo fjölda
•af ýmsum 'herrum úr senidisveitun •
um, hærri og lægri.
Montebello hafði nú svo oft hliðr-
að sér hjá að taka heimlboðum þess-
ara hjóna, að hann þóttist ^kki geta
gert það oftar að ’sinni, og hugsaði
sér iþví að fara sjálfur í eitt skiftí.
En til þess að losna sem allra fljót-
ast úr prísundinni, lagði hann svo
undir við Vauvineux greifa, ráðu-
naut sinn í frönsku 'Sendisveitinni,
að hann skyldi ætlast á um tímann,
þegar má'ltíðinni væri lokið, að senda
sér þá strengileg boð að koma þegar
í stað heim í sendiherrahöllina út
af mjög alvarlegum fregnum. sem
borist hefðu í þeim Svifum. Gener-
1 al von Werder hafði auðvitað einn-
j ig verið boðinn mörgum sinnum i
kærlei'ksmáltiðir Lamanskyts, en han-.i
ásetti sér samt að hólka boðið frant
1 af sér enn einu sinni. Hann var að
eðlisfari einlægur maður og við-
j hafnarlaus, og gerði sér því enga
jrellu út af Iþví, hvaða afsökun hann
1 ætti að finna. Rétt áður en máltíð-
1 in átti að hefjast, sendi hann þiótt
án'allra umsvifa, og lét hann ski!a
þvi munnlega. að isendiherrann gæti
! ekki kornið. því að Alexander III.
keisari hefði alt í einu óskað við-
'tals við hann i Gatchina. Síðan sté
hann rólaga upp i vagn sinn og ók
: heim til frú P., til þess að dvelja
þar i næði um kvöldið, þvi að hann
kunni vel við sig þar.
I
Þegar franskt sendiiherrann kom
! i veizluna, tók herra Lamansky á
nióti honttm með mestu virktum í
andyrinu, og sagði honum strax frá
afboði þýzka sendiherrans og hvað
honum hefði hamlað. — Um þe*ssar
mttndir sat Alexander III. í Gat-
china og gaf sig ekki að neinurn,
kont nálega aldrei til borgarinnar
og hitti svo að segja aldrei neinn
sendiherra. Þetta, -að hann skvldi
alt í einu senda eftir von Werder,
hlaut þvt að benda á, að eitthvað
nteira en lítið al.varlegt hefði kont-
ið upp úr dúrnum í stjórnmálunum.
Montebello var óaffátanlega að velta
þessu fyrir sér, varS annars hugar
og sagði ekki eitt einasta orð með-
an á máltíðinni stóð, át lítið og
drakk því minna. Þegar staðið var
upp frá borðunt, var honum þegar
í stað rétt orðsending frá Vauvin-
(Framhalcl á 7. sfSu)
SSEr" ílemstiching. — Eg tek að
mér að gera allskonar Hemstiching
fyrir bæjarbúa og utanbæjarfólk.
Mrs. . Oddsson,
Suite 15 Columbia Block,
Cor. William og Sherbrooke.
Talsímar: N 6215 og A 7127
Bonnar, HoIIands & Philp,
lögfraeðingar.
5034 Electric Railway Chambers
WINNIPEG
Arnl Aadrmon E. P. GarlnsC
GARLAND & ANDERSON
I.ÍÍI.FIlKtHMiAH
Phonf :A-2l»T
«dl Klectrlc Railnaj Chambcrn
- •
k’lðgerðin á skóm yðar
þarf a<S vera falleg
um leið og hún. er varanleg og
með sanngjörnu verði.
Þetta fáið þér með þvi að koma
með skó yðar ti!
N. W. EVANS
Boot and Shoe Repair
Á horni Arlington og Sargent
H. J. PaJmason.
Chartered Accountant
307 Confederation Life Bldg.
Phone: A 1173.
Audits, Accounting and Income
Tax Service.
Or. M. B. Haí/dorson
401 Boyd BldK.
Skrifstofuslml: A 3674.
Stundar sérstaklesa lungnasjúk-
dðma.
Kr ats ftnna á skrifstofu kl. 11_n
f h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsimi: Sh. 3168.
I (“ChekihoY, læknirinn,” ritar A.
L. Volynsky, “tók sér hljóðlega sæti
við dánarlteðinn, særður til ólífis
af “ihvíta dauðanttm. Hvílí'k undra-
lisít strevmdi fram úr penna þessa
læknis. Hann þreifar ltfæðina,
h'lustar hjartasláttinn. Talar með
varúð 'hlýleg. þýð orð, og snýr sér
fljótt til veggjar, til að dylja fyrir
hj'úkrunarkonttnni tárin, sem titra
í augum hanls, þegar hann finnur
hve úrræðalattls hann er að yfirhuga
sjúkdóm sinn. Þessi helgu tár hinn-
ar góðlyndu rússnesku sálar.” —
Þýð.)
■----------xx----------
Hávaði út af litlu.
Ur endurminningum Kleimichel
greifinnu.
| (Kleimiehel greifinna átti höll eina
mikla og ,fagra í Pétursiborg áður en
f ófriðurinn mikli skall á, og safnað-
j ist þar oft saman margt stórmenni,
Jbæði háaðallinn rú'ssneski og erlend-
ir sendiiherrar og aðrir frægir menn,
[ svo að hún hafði frá mörgu að
segja. Hefir hún ritað “Endur-
íminningar” sinar, og er þar margt
fjörlegt og skemtilegt. Þetta er
einn kaflinn.)
Þeir, sem ekki þekkja sendiherta
stórþjóðanna, þttssa valdhafa verald-
arinnar, nema á yfirborðinu. halda
venjttlega, að alt. sem þeim viðkent-
ur sé afrfkaplega mikilvægt og há-
alvarlegt. Hvert smáorð og atvik,
sem fram fer nálægt þeim, á að
vera vottur um stórviðburði og hafa
afleiðingar, sem öll veröldin horfi
| á. En eg 'er brædd um að ýmsum
brvgði helflur en ekki tbrún, ef þeir
viisstt. hve mikið af barnaskap og
smávægilegtt hvensdagsdóti oft og
einatt blanda'st inn t stórviðburðina,
sem við horfum á.
Það rffjást einmitt nú upp fyrir
ntér afar hlægileg saga, sem tals-
vert var skrafað um í Pétursborg á
stnu'm tíma, og fékk eg ekki lausn-
ina á henni fyr en löngtt seinna.
Á stjórnarárum Alexanders keis-
ara III, var í Péttirsborg maður
S. LENOFF
Klæðskurður og Fatasaumur eingöngu
710MAINSTR. PHONE A 8357
Föt og yfirhafnir handsaumað eftir mælingu. — Frábær
vörugæði og frágangur. Snið og tízka ábyrgst. — Sérstök
umönnun veitt lesendum Heimskringlu.
Föt og yfirhafnir $40.00 og þar yfir.
| DR. C- H. VROMAN jfi
'i Tannlaeknir ia
| t ennur yðar dregnar eSa lag-É
aðar án allra kvala.
Talwmi A 4171
|50R Boyd Bldg. Winnipeg
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET ELDG.
Talsími A.4927
Stundar lérstaklega kvensjiík-
dóma og barna-sjiúkdóma. Að
hitta kl. 10—12'f.ih. og 3—5 e.h.
Heimili: 806 Victor St
Sími A 8180.............
Abyggileg Ijós og
Aflgjafi.
Vcr ábyrgjurrst yður veraníega t>g óslitna
ÞJONUSTU.
ér eeskjum virðiugarfvUt viðski'íta jafnt fyrir VEHK,-
SMIÐJUR sem HEIMILI. Tal. Main 9580 CONTRACT
DEPT. Umboðsmaður vor er retðubuinn að Hrtna vðu:
ið máli og gefa yður kostnaðaráeetlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. IV. McLimont, Gen'lManagper
Phones:
Office: N 6225. Heiin.: A 7996
Halldór Sigurðsson
General Contractor.
808 Great West Permanent Loan
Bldg., 356 Main St.
KOL ! - - KOL!
HREINASTA og BESTA TEGUND KOLA.
bæði til HEIMANOTKUNAR og fyrir STÓRHÝSl.
, Allur flutningur með BIFREIÐ.
Empire Coal Co. Limited
Sími: N 6357—6358. 603 Electric Ry. Bldg.
NÝjar vömbirgftir
Timbur, Fjalviður aí öIIuxb
tegundum, geirettur og iB»
konar aðrir strikaðir tiglar, httrði; og gluggar.
Komið cg sjáið vörur. Vér emm ætíð fúsii að sýn*
þó ekkert sé kevpt
The Empire Sash & Door Co,
L I itn i t e d
Augnlæknar
204 ENDERTON BUILDXNG
Portage and Hargrave. — A 6645
Kemur til Selkirk hvern laugardag
Lundar einu sinni á mánuði.
W. J. Lindat J. H. Líndal
B Stefánssen
Islenzkir lögfraeðingar
? Home Investment Building,
(468 Main St.)
Talaími A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur að
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
eru þar að hitta á eftirfylgjandi
tímum:
Lundar: A.nnanhvern miðvikudag.
Riverton: Fyrsta fimtudag í hverj-
um mánuði.
Gimli: Fyrsta Miðvikudag hvers
mánaðar.
Piney: Þriðja föstudag i mánuði
hverjurn.
ARNI G. EGGERTSON
íslenzkur lögfræðingur.
hefir heimild ril þe»s að flytja
m.H bæði í Manitoba og Sask-
atchevmn
Skrifstofa: Wjmyard, Sask.
HENRY AVE EAST
WÍNNIPEG
Tal.lmlt A88*»
Dr. J. G. Snidal
l'A,\.\L(EK3IR
014 Somcraet Block
Portag, Avc V- T -.•
Dr. J. Stefánssoo
216 MEDICAL ARTS BLDG.
Hornl Kennedy og Graham.
Stunalar ctngöneu autna-, eyraa-.
nef- og kverka-ajúkdöma.
AK hltta frft kl. n tll 12 f. h.
og kl. 3 tl 5 e- la.
Talslmi A 3521.
Helinll 3T3 Rlver Ave. F. 2-181
u
Talsími: A 3521
R AL P H A. C O O P E R
Registered Optometrist <5r Optician
762 Mulvey Ave., Ft. Rouge.
WINNIPEG
Talsimi Ft. R. 3876.
Óvanalega nákvæm augnaskoðun,
og gleraugu fvrir minna verfJ en
vanalegu gerisi.
<_________________________________>
Dr. J. Olson
Tannlæknir
216 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Kennedy St
Winnipeg
Daintry’s Drug Store
Meðala sérfræðingur.
“Vörugæði og fljót afgreiðsla”
eru einkunnaorrð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. 1 166.
A. S. BARDAL
selur likktstur og annast um út-
farir. Allur útbúnatiur sá beztt
Ennfremur selur hann allskonar
minntsvarSa og leg-stelna_:_:
843 SHERBROOKE ST.
Fhonei X 6607 WIWIPKG
MRS. SWAINSON
627 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvals-
birgðir af nýtízku kvenhittum.
Hún er eina íslenzka konan sem
slíka verzlun rekur f Winnlpeg.
Islendingar, látið Mrs. Swain-
son njóta viðskifta yðar.
Heimasími: B. 3075.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GuIUmiðvn
Selur glftingaleyfisbríí.
rérstakt athygli veltt pðntunvia
og Vitsgjörbum útan af landl
264 Main St. Phone A 4637
J J SWANSON & CO.
Talsími A 6340.
808 Paris Building, Winnipeg.
Eldsábyrgðarumboðsmenr
Selja og annast fasteignir, út-
vega peningalán o. s. írv.
UNIQUE SHOE REPAIRING
HiíS óviðjafnanlegasta, bezta
ódýrasta skóviðgerðarverkatæði i
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dante ^iganéi
KING GEORGE HOTEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina íslenzka hótelið í bænum.
Ráðsmaður
Tk. Bjarnasoa v