Heimskringla - 19.09.1923, Page 3

WINNIPEG, 19. SEPT. 1923.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSÍÐA
blóðs, þ-ess er hann blótar þar sjálf
ur.
Hver sá maður, er lögskil þart af
hendi að leysa að dómi, skað áðu>
eið vinna að baugi og nefna scr
votta tvo eða fleiri og mæla svo:
Ykkur nefni eg í það vætti, að
eg vinn eið að baugi, lögeið, hjálpi
Trtér svo Freyr og Njörður og Áss
liinn almáttki, sem eg mun þessa
sök sækja eða verja, vitni eða vætti
eða kviðu bera, eða dóm dærna og
öll lögmæt skil af hendi leysa, þau
er undir mig koma meðan eg er á
þessu -þingi, sem eg veit réttast og
helst að lögum.”
Það er auðheyrt víða á lögum
trlfijóts, að hann er trúmaður mik-
ill. Er sem honum þyki mikið und-
ir því komið, að landsmenn meti
goðin mikils, en afræki þau í engu.
tÞegar er Úlflj<j(tur hefur lokið
ræðu sinni, er rnerkið tekið niður.
Góður rómur var ger að máli hans.
Yar sem höfðingjum öllum þætti
það eitt rétt, er hann hafði mælt.
Kváðu margir hann sjálfkjörinn,
til þess að takast lögsögu á hend-
úr.
iOss verður reikað norðui' eftir
eystri barmi Almannagjáar. Kom-
um vér þar sem tveir héraðshöfð-
ingjar talast við. Heyrurn vér, að
annar þeirra telur úlfljóti það
mest til gildis, að hann hafi séð
ráð til þess, að firra landsmenn er-
lendri yfirdrotnun og farið sjálfur
utari til að nema lögin. Hinn kvað
•stofnun Alþingis myndi og verða
upphaf giftu landsmianna. Kvað
hann sér segja svo hugur um, að
til þess myndu flestir þeir atburð-
ir, er þeir, er land þetta bygðu á
komandi öldum, teldu mesta og
tiesta. “Hér á þessuin slóðurn mun
og margur göfugur maður ganga”,
sagði hann.
Yér göngum ofan á flatir, þar
sem þrælar eru að ganga að verki.
Komum vér að tótt einni. Hún er
hálfhlaðin, og eru þrælar tveir við
hana. Þeir eru báðir frskir að kyni
Heitir annar þeirra Konáll, en ann-
ar Melsnati. Voru þeir þrælar
Loðins, er bjó í Bobni. Spyrjum
vér þá, hvern veg þeim segir hugur
um allsherjarþingrð.
Þá svarar Konáll: “llla segir mér
hugur um það. Er það einkuin
sökum þess, að ekki verður stjórn-
arfarið eins og tíðkast með írum.
Myndi betur gefast, að einn eða
fleiri konungar réðu yfir landi
þessu, því ærið eru þeir margir,
ofstoprnir. Líst mér illa á skaf-
finn þennan, þótt hann mæli fagurt
og má mikið vera, ef ráð hans gef-
ast vel. Hitt þykir mér líklegra,
að hann stofni til þess, er mikil
vandræði munu af hljótast áður
lýkur, og mun þetta uppliaf ógæfu
landsmanna”.
Þá' mælti Melsnati: “Yarla mun
nú batna stórum í Botni vistin,
þótt höfðingjar ríði um héruð og
komi hér saman ár hvert. Nóg er
stritið heima og ill vor æfi, þótt
ekki sé farið að vinna hér í hraun-
dal þessum. Illu heilli hófu þeir
máls á þessu, Úlfljótur bóndi og
Grímur geitskór, enda mun Alþingi
illa gefast”.
Hugurinn flýgur vestur eftir öld-
um örara en svo að sjón á festi.
Hann nemur ekki staðar fyr en
fullum tíu öldum síðar.
Vér erum staddir á Þingvelli. Er
það um liádegisbil á öndverðu
sumri, árið 1930. Sólin skín í heiði
og stafar á Þingvallavatn. Er sem
einhver töfraljómi leiki um Þing-
völl allan. Fagnaðarómar titra í
niði fossins, er hann æðir niður
bergið ofan í Almannagjá.
Tjöld eru mörg á völlunum, báð-
um megin árinnar. Bifreiðar hafa
brunað austur í lestum undanfarna
daga. Og enn þá koma þær hlaðn-
ar fólki ofan Almannagjá. Mann-
fjöldinn er nú orðinn miklu meiri
en hið fyrra sinnið. Allir eru prúð-
búnir, konur margar í litklæðum,
en karlar ekki. Víða sjást menn
á gangi í smá hópum og sumstaðar
tveir o,g tveir saman. Er það auð-
sætt, að búist er við tíðindum
nokkurun^. Loftið virðist þrung-
ið eftirvæntingu.
Vér sjáum svo, hvar brugðið er
upp merki íslands á völlunum
austan vert við ána. Drífa menn
pð Lögbergi. Fremstir ganga þing-
menn og fylkja sér fyrir neðaji
Lögberg. Maður einn gengur á
Lögberg, þegar komin er kyrð á
mannfjöldann. Myndastytta stend-
ur upp á berginu. Er hún hjúpuð
Þar l'lytur maður þessa ræðu.
Skýrir hann þar frá afreki þess
hins mesta menningarfrömuðar, er
bygt hefir land þetta. Segir hann,
að hann fekk þvf til vegar komið
með viturleik sínum, að landsmenn
fengust til þess að lúta einum lög-
um. Skýrir hann í fám orðum frá
því, hversu mikið íslenzkt þjóðerni
eigi Úlfljóti að þakka. Kveður
hann hugsjón þessa mikilmennis
hafa reynst þjóðinni eins konar
Draupnir. Þeir baugar menningar,
er dýrastir þykja, hafa dropið af
henni. Meðal þess, er hann telur
upp, er fyrst og frémst Alþingi, þá
iSjálfstæðisþri og frelsisbarátta
þjóðar, þá fegurð íslenzkrar tungu,
er átti sér hina fullkomnustu fyrir
mynd í lagamáli fram eftir öldum.
En frumtónn þeirrar fegurðar
hljómaði fyrst, er úlfljótur flutti
landsmönnum lagabálka sína að
Lögbergi árið 930. Þá minnist
hann á helgi Þingvalla, er þjóðin
mun aldrei þola að rofin verði og
sögu Alþingisstaðar hins forna. All-
ir hafa staðið hljóðir. Þögnin er
svo mikil, að það er jafnvel eins og
fossinn hlusti.
iSíðan afhjúpar ræðumaður lík-
neski Úlfljóts. Þögnin magnast.
Þykir mönnum sem þeir standi
frammi fyrir anda Úlfljóts endur-
bornum, Er sem þeir kenni eld-
móð hugsjónamiannsins, finni að
hann læsist inn í vitund þeirra,
líkt og eldur, er læðist um elds-
neyti. Listamaðurinn hefir seitt
fram svip Úlfljóts með atbeina list-
gáfu sinnar og Jætur hann varpa
lifandi hugsunum og eldlegum út
frá kaldri eirmyndinni.
iSíðaji er gengið austur að “kast-
ala”. Þar stendur önnur mynda
stytta hjúpuð. Maður nokkur
gengur upp að henni, en mannfjöld
inn nerrcur staðar vestanvert við
“kastalann”. Flytur maður þessi
þar ræðu. Fer hann mörgum orð-
um og fögrum um hugsjónamann-
inn, er hvikar hvergi fyrir líkam-
legri áreynslu, er hann hyggur, að
hann geti unnið þjóð sinni gagn
Kveður liann íslendinga eiga enga
fegri fyrir mynd í því efni, en raann
jiann, er myi.dastytta þessi á að
sýna. Segir hann, að hún sé af
Grími geitskóg, honuin, er fyrstur
kannaði landið, göfugmenninu, er
engin þáði launin, en gaf alt hið
mikla fé til hofa, er menn vildu
gefa honum. Segir ræðumaður, að
Grími hafi verið það ljóst, ekki
sfður en fóstbróður hans, að gifta
þjóðar er undir guðrækni komin.
Fyrir því vildi hann gera sitt til að
efla hana. Kveður hann og íslend-
inga eiga það fegurðartilfinningu
Geitskós að þakka, að þeir muni
hafa átt fegurri lnngstað en flest-
ar aðrar þjóðir. — Þegar er ræðu-
maður hefur lokið máli sínu, svift-
ir liann hjúpnum af líkneskinu.
Mönnum þykir sem hugir þeirra
séu hafnir upp í hærra veldi, veldi
það, er ]>akklæti heillar þjóðar við
göfugmenni getur hafið þá upp í
og ekkert annað. Er þá sem nokk-
urum gefi sýn og þeir sjá svipi
löngu liðinna atburða líðá"sér fyr-
ir sjónir. Þeir sjá og verndarvætt
Þingvalla, Ármann frá Ármanns-
felli, koma. Er hann líkari guðum
en mönnum. Það er sem geislar
stafi af honum á alla vegu. Hann
virðist líða hægt í lofti, upp yfir
mannfjöldanum. Þar gerir hann
hið heilaga tákn lífs og velfarnaðar
hægri liendi, — Þórsmerkið — og
hverfur síðan.
Vér lögðum af stað og á heiði þá,
er liggur milli ríki dagdrauma og
bygða daglegs lífs. Þar mættum
vér manni einum og spurðum hann
heiti. Hann kvaðst Gestur heita.
Sögðum vér honum draumana báða
og báðum hann að ráða þá.
Hann mælti: “Fyrri draumur yð-
ar er sanndreymi. Þar hafið þér
séð atburð, er gerðist ondur fyrir
íöngu. En óvlst er, hvort síðari
draumurinn rætis. Fyr það eftir
því, ihvorir eru nú orðnir kynfleiri,
höfðingjar þeir, er kunnu að meta
þá fóstbræður og ráð þeirra og
stóðu f fylkingu, eða þrælar þeir,
er stóðu á víð og dreif, eins og þeim
er títt. Mjög er það líklegt, að
niðjum Melsnata þræls þyki hún
ekki muni “batna stórum í Botni
vistin”, ef leggja skal fram fé, til
þess að votta þökk löngu horfnum
hugsjónamönnum fyrir unnið af-
rek, sem unt er að komast hjá að
þakka.”
Andmælum vér þá og segum:
“Hitt mun þó líklgra, að höfðingja-
lundin ráði, er hér að kernur. Þau
eru og mörg dæmin, er sýna, að
aiinaðhvort hefur þrælslundin
göfgast, eða að höfðingjar eru nú
orðnir kynfleiri, nema hvorttveggja
sé”.
— óðinn.
Smávegis.
EF ÞÚ VILT KOMA ÞÉR VEL.
Vertu ekki kappmáll, þó þú vit-
ir að þú hafir rétt fyrir þér.
Spurðu ekki forvitnislega um
annara ástæður.
Þú mátt ekki lítilsvirða annara
eignir, þó þú eigir sjálfur ekki
samskonar hluti.
Láttu þér ekki detta í hug að
öðrum líði betur en þér.
Trúðu ekki öllu rugli sem þú
heyrir.
Farðu aldrei með slúður.
Hæðstu aldrei annara hræðslu.
hræðslu.
Kveinaðu ekki af litlum sárs-
auka, og mættu mótlætinu með
brosi.
Vendu þig við að passa það sem
þitt er. Það er nauðsynleg regla.
Reyndu að vera sannur og hroin-
skilinn, og beyta eftir hinni óvið-
jafnanlegu reglu:“Það sem þér vilj-
ið að mennirnir geri yður, það
skuluð þér og þeim gera”.
augnablik, þegar við opnum aug-
un á morgnana, hið þýðingar-
mesta? “Ef þú vilt athuga þess-
ar varkárnis reglur, þegar þú
vaknai', muntu lengja lífið þitt um
tíu ár”, segir enskur læknir.
Hvað á maður að gera?* Það er
mjög vandalítið: Teygðu þig í
rúminu þegar þú vaknar; fyrst all-
an kroppinn, og svo handleggi og
fætur, hvern á eftir öðrum; þetta
örfar blóðrásina, sem alt af mink-
ar á meðan maður sefur. Svo áttu
að geispa eins mikið og þú getur,
og geispaður svo aftu'r; þetta þen-
ur út lungun. Farðu svo að nugga
magann frá hægri til vinstri, og ef
þú manst eftir einhverju skemti-
legu, fáðu þér þá góðan og glaðan
hlátur; þá er þetta alveg eins og
það á að vera.
Þetta stendur yfir í 3—4 mínút-
ur, og þær geta líklega flestir mist
þar eð maður með því lengir þetta
dýrmæta líf um tíu ár. — Eða finst
þ'ér það ekki
Stærsta íbúðarhúsið í heiminum
er hið svo nefnda “Frechhaus”, sem
er I útjaðri Vínarborgar. í því eru
1500 herbergi, sem mesti fjöldi
manna vinnur, sefur og borðar í:
það hefir 13 hlaðgarða, fjóra opna
og níu lokaða, og auk þess stóran
matjurtagarð.
Dr. Kr. Austmann
848 Somerset Block.
Sfmi A 2737
Viðtalsttmi 7—8 e. h.
Heimili 469 Simcoe St.
Sími B 7288
DR. C H. VROMAN
Tannlæknir
ITennur yíSar dregnar eða lag-S
aðar án allra kvala.
Talsími A 4171
|505 Boyd Bldg. Winnipegl
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET ELDG.
Talsími N 6410
Stundar eératáklega kvensjúk.
dóma og barna-sjúkdóma. AÍS
hitta kl. 10—12 f.lh. og 3—5 e.h.
Heimili: 806 Victor St
Sími A 8180.............
LENGDU LfFip UM TÍU ÁR.
Hver okkar veit það, að með
tilliti til heilbrigði okkar, er það
BJARNASON & CO.
Bakery
SARGENT& McGEE ..
Austan við Goodtemplars Hall
SfMI: A 5638
S. LENOFF
KlæískurSur og Fatasaumur eingöngu
710MAINSTR. PHONE A 8357
Föt og yfirhafnir handsaumað eftir mælingu. — Frábær
vörugæði og frágangur. Snið og tízka ábyrgst. — Sérstök
umönnun veitt lesendum Heimskringlu.
Föt og yfirhafnir $40.00 og þar yfir.
Abyggileg ljós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumat yður varanlega og ósiitna
ÞJONUSTU.
ér «skjum virðtngarfvlst víískffta jafnt fyrir VtRK-
SMIÐJUR sem HEIMILI. Tals. Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboSsmaSur vor er reiðubdisn aS hnna ySur
18 máli og gefa ySur kostnaSaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimottt, Gen'l Manager.
KOL ! - - KOL!
HREINASTA og BESTA TEGUND KOLA.
bæði tíl HEIMANOTKUNAR og fyrir STÓRHÝSI.
Allur flutningur með BIFREIÐ.
Empire Coal Co. Limited
Simi: N 6357—6358. 603 Electric Ry. Bldg.
flýjar vörubirgðir
Timbur, FjalvÆur af öllum
tegundum, geirettur og a0»-
kor.ar aSrir strikaðir tiglar, hurSir og gluggar,
Komií og sjáið vörur. Vér «rum aetíí fúsir að *ýna,
Þö ekkert *é keypt
The Empire Sash & Door Co.
L I m I t • d
HENRY AVE, EAST
WINNIPEG
Talsímar: N 6215 og A 7127
Bonnar, Hollands & Philp,
lögfræðingar.
5034 Electric Railway Chambers
WINNIPEG
ViðgerSin á skóm yðar
þarf að vera falleg
um leiC og hún er varaníegr og
með sanngjörnu verði.
Þetta fáið þér með því a® koma
með skó yðar til
N. W. EVANS
Boot and Shoe Repair
Á horni Arlington og Sargent
Phcnes:
Office: N 6225. Helm.: A 7996
Halldór Sigurðsson
General Contractor.
808 Great West Permanent Loan
Bldg., 356 Maln St.
Augnlækiiar.
204 ENDERTON BUILDING
Portage and Hargrave. — A 6645
Kemur til Selkirk hvern laugardag
Lundar einu sinni á mánuði.
W. J. Lindal J. H. Linda]
B. Stefánsson
lslenzkir lögfræðingar
3 Home Investment Building,
(468 Main St.)
TaJrimi A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur að
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
eru þar aS hitta á eftirfylgjandi
tímum:
Lundar: Annanhvern miövikudag.
Riverton: Fyrsta fimtudag í hverj-
uir mánuöi.
Gimli: Fyrsta Miövikudag hvers
mánaðar.
Piney: Þriðja föstudag í mánuöi
hverjum.
ARNI G. EGGERTSON
íslenzkur lögfræSinguT.
hefir heimild til þess a8 flytja
mál bæði í Manitoba og Sask-
atchevMm.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
R ALP H A. C O OP ER
Registered Opiometrist Sr Opticiem
762 Mulvey Ave., Ft Rouge.
WINNIPEG
Tal.sími Ft. R. 3876.
Ovanalega aákvæm augnaskoðun,
og gleraugu fyrir minna vertJ en
vanalega gerisC.
Ar«l Aiirnn R. p, Otrlui
GARLAND & ANDERSON
LÖGFRÆÐINCAB
PhoneiA-aiar
801 Blrctrlp Rnllrra; Chambcra
A Arborg 1. og 3. þriöjudag h. m.
H. J. Palmason.
Chartered Accountant
307 Confederation Life Bldg.
Phone: A 1173.
Audits, Accounting and Income
Tax Service.
Dr- M. B. Halldorson
401 B»;d Bldg.
Skrlfstofusíml: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjdk-
dóma.
Er a8 flnna 4 skrlfstofu kl. 11_u
f h. og 2—6 e. h.
Helmill: 46 Alloway Ave.
Talslml: Sh. 3168.
TaUfmti A88RS
Dr. y . G. Smdal
TANJfliCEKBrm
614 Someraet Blopk
Porta*c Ave.
WINNIPBt*
Dr. J. Stefánsson
Horní'lfenned yA "/'Grlham
Stundar elnK«nKn nnKna-, eyrnn^
nef- og kverka-sJOkdOma.
A« hltta fri kl. 11 tll 13 t. k.
»* kl. 8 tl 5 e* k.
Talsfmf A 3521.
Helmll 373 Rlyer Ave. f. mi
TaJiími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
216 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & KeRnedy St
Winnipeg
lugtcoi og njot alg
eru einkunnaorrð
Horni Sargent og Li)
Phone: Sherb. 111
A. S. BARDAL
selur Ilkklstur og annast um út-
farir. Allur útbúnahur sá beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvarba og legstelna_
843 SHERBROOKE ST.
Phonei IV 6*07 WIIVNIPUQ
mrs. SWAINSON
627 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvaU-
birgSir af nýtízku kvenhittum.
Hún er eina íslenzka konan sem
*líka verzlun rekur í Winnlpe*
Islendingar, látiS Mrs. Swain-
son njóta viSskifta ySar.
Heimasími: B. 3075.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GullsmiSm
Selur glftingaleyflsbréf.
Bérstakt athygll veitt pöntunum
o* vleeJoroum útan af landl.
264 Main St. Phone A 4637
J. J. SWANSON & CO.
Talsími A 6340.
808 Paris Building, Winnipeg.
EldsábyrgSarumboðsmenr
Selja og annast fasteignir, út-
vega peningalán o. s. írv.
UNÍQUE SHOE REPAIRING
HíB óviðjafnanlegasta, bezta og
ódýrasta skóviðgerðarverkrtæW I
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eiguuH
KING GE0RGE HOTEL
(Á horni King og Alexandra),
Eina íslenzka hótelicS í bænum.
RáBsmaður
Th. Bjarna*o« \
!