Heimskringla - 03.10.1923, Blaðsíða 1

Heimskringla - 03.10.1923, Blaðsíða 1
f Verðlaua 1 ROYAt, CBOWN gefia fyrir Coupons 1 SOAP Sendi?5 eftir verBllsta tll og Koyal Crown Soap Ltd. 654 Main St.. Winnlpeg. umbúðir Verðlaun gefúi fyrir Conpons og umbúöir ROYAt, CROWN SendlS eftlr verííllnta tll Roynl Crovvn Soap Ltd. G.>4 Muln St., Winnipog;. XXXVIII. ÁRGANGUR. WINNIPEG, MANITOBA, MIÐVIKUDAGINN 3. OKT()BER 1923. NOMER 1 Silfurbrúðkaup. Á fimitud'agskvöldið í vikunni sem ieið var óvenjulega gestkvæmt að heimili þeirra séra Rögnvaldar Péturssonar og Hólmfríðar konu hans. Að vísu eru þau geistagangi vön um dagana en í þetba sinn var þó hópurinn venju fr.emur • stór. I Pessu fólki var kunnugt uin, að ]>etta kvöld* fyrir 25 árum liöfðu ]>au verið gefin saman í hjóna band og áfttu þvf silfurbrúðkaups- dag þann 27. ,sept. í tilefni af því slógu sér svo sanian um 60 manns, þeirra" nánustu frændur og vinir og tóku hús af þeim að óvörum. Kapteinn Jósef B. Skaptason var foringi þevssa friðsama leiðangurs og hafði orð fyrir gestunum. Kvaddi hann þá séra Riagnar -E. Kvaran til máls. Héit presturinn snjalla ræðu og vinsamlega til þeirra hjóna og lét að endingu syngja .sálminn “Hve gott og fagurt og inndælt er”. l>á afhenti kapt. Jósef B. Skaptason þeim hjónum borðbúnað úr skíru silfri er hann bað þau þiggja til minningar um daginn; væri það lftill vottur þeirrar vináttu og þakklætis er þessi hópur, frænda og vina, bæri tn þeirra fyrir þann dugnað, trúmensku og drengskap >er þau hefðu íBtíð isýnt í. samvinnu og .samverunni um síðastliðin 20 ár cr ])au hafa verið búsett og starfandi hér í borg. Um íeið og gjöfin var afhent var frú Hóilmfríði Pétursson gefinn blómvöndur úr 25 rósum. Var Margrét dóttir þeirra látin færa henni biomin. I>ar næst héldu ræður hr. Þorsteinn Borgfjörð. Ur. M. B. Halldórsson- hr. Sveinn Thorvaldsson frá Riverton og hr. Jón Veum frá Poam Lake. Mint- usfc Þeir ailir hinnar miklu og víð- tæku starfsemi ,séra Rögnvaldar Péturssonar í fslenKkum' félags- raáium hér vestan hafs ásaint safn- aðarstarfi þeirra hjóna. Kvæði flutti Þ. Þ. Porsteinsson og annað kvæði eftir St. G. Sephanson las Gísli Jónsson upp ásamt kafla úr bréfum frá tveimur vinum þeirra hjóna, Dr. G. J. GísiUsyni í Grand Forks og Dr. Thorbergi Thorvalds- syni prófessor við háskólann í Saskatoon. Gátu ]>eir s%kum fjar- lægðar og annríkis ekkið verið við- staddir. Með söng skemti frú P. S. Dalman. Séra Rögnvaldur Pétursson þakkaði heimsóknina og velvild- arhuginn með stuttri ræðu. Skemtu menn sér svo ‘ fram yfir miðnætti við samræðár, og kanurnar báru fram rausnarlegar veitingar. Að lökuni hélt evo hver heim til sín á- nægðuP yfir að hafa eytt kvöld- stund í góðum og glöðum vinahóp. Þó fram sé liðinn fjórðungur úr öld, Frá.fyrsta degi er stóöuð . saman-völd, Hvert árið flutti fegri brúðkaups ræður! Og við, sem náðum hingað heim í kvöld, Við heilsum því, frá góðra vina fjöld: Að dagurinn ykkar osá er minn- is-stæður! Stephan G. Stephansson. bevgja ÚR BROTASILFRI. Sýnd í silfur-brúðkaupi Séra Rögnv. Péturssonar, og frú H. Jónasdóttur Pétursson. 27. sept. 1923. Við komum ei að greiða ykkur gjöld, Né gestir vera. Þetta er saman- kvæður Einn sifja-hópur, systur alt og hræður! Sem ykkur, hjónum, skyldust skulu töld. Þið prýðið okkar hátíðanna höld Þess heiðurs-dags, er fyrstu morgun-glæður Þess hádags kveikti, er mest varð skuggum skæður. — Þið okið gulli okkar silfur- skjöld! f SILFURBRÚÐKAUPI Séra Rögnv. Péturssonar og frú HólmfríSar Jónasdóttur. Af okkar æsku vörðum rís einstök hella og steinn. Af hundrað busum börðum fær biskupsdæmið einn. Hitt alt fer einhvern veginn í auðn og verður gleymt. Sá einn, sem elska regin, fær alt sitt framtíð geymt. Og guðir ykkur unna, og íslenzk samtfð stór, er sendir eins og sunna sitt sólskin inst í kór. Þeir geislar gera meira en gefa vinaryl; og lýsa upp langtum fleira en lýðinn dreymir til. < Þeir fram í framtíð skína ó fagnaðs myndir þær, sem dýrstu dæmin sýna frá deginum í gær. í mótum morgunsálar alt misgott verður steypt, en æðst sem andinn málar í eilífð ver.öur greypt. Þótt ljómi sumars lækki og laufin falli af trjám og fuglum söngvá fækki — rís frjáls mót himni blám, sú veröld hugum-háa, sem hlær mót ósk og trú; sú iðgræn jörðin áa til æðsta lífs er brú. Þar býr sá góði galdur, sem gegnum alt vort strit, er trúrra tauga valdur og tengir ást og vit. Hann á sitt afl að gleðja í aldarfjórðung hinn þá vini er kunnir kveðja í kvöld við fögnuð sinn. Með árnan alls þess bezta, sem íslenzkt hjarta veit, og þökk, sem þeim ei bresta, sem þykja mæt í sveit — við lofum liðnar stundir og lítum gjöð þar strax, 1 sem aðeins hillir undir við óttu morgundags. Wpg. 27. sept. 1923. Þ. Þ. Þ. nú. Þetota eru mánuðirnir á árinu, sem' vanalega eru verstir fyrir jámbrautirnar og minst er að flyitja. Þegar nú flutningur upp- sker.unnar byrjar, sýnir félagið ef- laust ennþá beitri árangur af braUtarekstrinum. Næsta árs- skýrsla félagsins lofar fögru um það, að rekstur jámbrauta megi takast vel, þó þjóðeign séu. Fleiri menn. Um 400 manns er sagt að þörf sé fyrir enn ]>á við uppskeru í Sa.skatehevvan. Fundir Bæði hreppa (District) og fylkis- nefndir Bændafélagsins í Mani- toba hafa fundi í Winnipeg þ. 16. og 17. ]>. m. Verkefnið sem fyrir þessum fundum liggur er að gera ráðsjafanir fyrir störfum félagsins bæði að því er stjórnmál snertir og útbreiðslu félagsins og fjölgun félagsmanna. Þarna verða því komnar saman aðal stjórnamefnd- ir Bændafélagsins; deild sú, er konur hafa myndað innan þess tek- ur einnig þátt í þessum fundum. viðskiftum. En gagn og gaman væri þaé> ef áldrei raknaði neitt fram úr þessum viðskiftum. Samskot. Samskotin 1 í Manitob staddra manna í Japa: viku $8,741, samkvæmt Rauðakross félágsins. ba. til nauð- n, námu s. 1. skýrs'lum Canada. C. N. R. \ Rekstur C. N. R. járnbrauta kerf- isins virðist fara batnaifdi. Yfir júlí mánuð s. 1. voru liroinar tekjur félagsins $1,472,228. f sarna mánuði árið áður voru þær $72,3,004. Yfir sjö mánuðina af árinu, eða í lok júlí, voru lireinar tekjur af kerfinu $2,984,4(50. Þossa sömu mánuði nam tap þesis síðast liðið ár $2,202,993. Þetta sýnir ekkert annað en það! aff C. N. R. kerfið hefir aukið tekj- ur sínar um $5,187,453 á fyrstu sjö mánuðum ársins miðað við rekstur þess á saroa tfma árið áður; það hefir snúið tapi þess þá í gróða Innflutningsmál. Sambandsstjórnin kvað hafá alla anga úti með að ná í innflytjend- ur frá Evrópu á komandi vori. Yerða þeir einkum l'rá Sviss, Frakk- landi, Hollandi, Belgíu, Bietlandi og öllum Skandinavisku löndunum. Við Breta og Dani hafa að minsta kosti nú þegar verið gerðir samn- ingar um þetta. Eru stjórnir hinna landanna fúsar að stuðla að þessu máli vegná ástandsins heima fyrir hjá þeim. Stjórn þessa lands lofar að greiða veg þéssara innflytjenda eftir megni,. en með hvaða hætti er eftir að vita. 40 cents af dollarnum. Síðastliðinn laugardag var það birt í blöðunum, að Home-bankinn myndi borga þeim sem fé sitt áttu þar gcyint 40 eents af dollarnum. Mjólk handa börnum í skólum. í ritinu “Agricultural Gazette” er dreginn athygli að því, að í mörg- um barnaskólum í Califomíu og víðar sé börnunum gefin mjólk að drekka í stað vatns. í 8 heiztu borgum rfkisins var rannsakað hve mikla mjóllc börnin fengju á heimili sínu. Kom þá í ljós að af 130,9968 börnum sem skóia sóttu, höfðu 54,233 böm enga mjólk heima oj> 42,940 aðeins einn bolla á dag. Þobta þótti hieldur én ekki athuga- vert,* því þrátt fyrir ýiasar rann- sóknir viðvíkjandi óhollustu af mjóik. er hitt sannað, að engin fæða er hollari fyrir börn upp að vissum aldri, en mjólk. Var þvf byrjað 1919 að gefa börnum mjólk að drekka f fyrstu bekkjum skól- anná. Hverju barni var gefin viss skamtur. Afleiðingárnar kváðu þær, að börnin séu að mun betur útlítandi og fjörmeiri , og heilsu- betri. Ritið spyr hvort þetta sé ekki einnig tímabært mál í sum- um borgum í Canada. Viðskiftin minni en vænta mátti. Eormenn vínsölunnar í Mani- toba, segja að viðskiftin sem þeir geri ennþá, séu miklu minni en þeir hafi búist við. Yínkaupaieyfi hafa að vísu verið keypt svo að nemur 10,000, en það er samt ekki nerna einn þriðji af þvþsem áætlað var. Og leyfin eru sáralítið notuð. Það óska fáir -eftir slæmum eða litlum Önnur lönd Plágur. | í M trgt verður til þess að auka á ógæíu þeirra sem á jarðskjálta svæðunum húa í Japan. 1 bæjun- um iíomu brótt upp drepsóttir eft- I ir jai ðskjálftanin og nú er hermt, að Úugna-gangur sé svo mikill í Yokohoma,,að ill þolandi sé. Lloyd George lagöur af staö. Lloyd George lagði s. 1. laugar- dag af sfcað frá Englandi til Vest- urheims. Kona hans og dóttir, Mogan, eru með í förinni. Hundr- uöir manna söfnuðust utan um hann er hann steig á skipsfjöl til að árna lionum fararbeillar. Stuttri ræðu er hann liélt að skilnaöi lauk hann ineð orðunum: “Gætið gainla landsins meðan eg er í burtu.” Fellibylur. Ofsastormur með regni gekk í Iovh og Nebraska s. 1. föstudag. Vatnsflóðið varð frá 3—6 fet á dýpt .á aðalstrætum borganna Lonisville ög Gouncil Bluff. 18 manns dóu; 9 finnast ekki og 12 liggja lemstraðir á sjúkrahúsi. Hús hrundu iniður og er ökaðinn mltcinn rúín miljón dala. i Grikkir greiöa féö. Grikkir hafa greitt Itölum bæt- umar fyrir mennina sem myrtir voru í janina 27. ágúst s. 1. Nema þær 50 miljónum líra. Með greiðslu ó fé þesisu, er rimmunni milli Grikkja og ítala, sem um tíma leit út fyrir að steypa mundi Evrópu út í annað stórstríð, lokið. Skiftir um nafn. Non-Partisan Leaguie félags- skapurinn í North Dakota hefir skift um nafn; kallar sig nú Farmer-Labor Party. Formaður félagsins er sá sami og áður, Tom Ayres. Bavaria. Allar líkur ieru á því, að Bavaria brjótist undan yfirráðum þýzka lýðveldisins vegna gerða stjórnar- innar í Berlín í Ruhrmálinu. Kommúnistar landrækir á Finn- landi. Sfmað er frá Helsingfors, að .finska stjórnin hafi iátið hand- sama 127 kommúnistaymeð því að hæstiréttur Finnlands hefir kveð- ið upp þann úrskurð, að kómmún- tetafíokkurinn sé ólöglegur í iFnn- landi. Frú Kemal kosin a þing. Frú Mustapha Kefnal hefir hiot- ið þingkoáningu á Tyrklandi. Er ]>að í fyrsta sinni að konu hlotu- ast það sæti hjá Tyrkjum. ínisu er um það spáð, að götu hennar eigi 'ekki að greiða eftir að á þing kemur Soldáns-sinnar kváðu æfir og reiðir <út í, að hún skyldi gefa kost á sér til þingmensku. Segja það ótvírætt merki þesis, hve litla virðingu að hún beri fyrir skyld- um kvenn, eins og -þær eru boðað- ar í trúarbókum Tyrkja. Frú Kemal er kona leiðtoga þjóðernis- sinnanna Tyrknesku, Mustapha Ivomal, sem bjargvættur tyrknesku þjóðarinnar varð eftir stríðið og nú er stjórnar formaður þeirra. Hún hiefir kasfað af séá- andlits- skýlunni tyrknesku og semur sig að öllu leyti eftir siðum kvenna í Vestur-Evrópiii Hún er kvenfrels- iskona og erindi sitt á þing segir hún að vera það, að halda uppi frelsiskröfum kvenna. Hún er mentuð að nokkru á Englandi. Blóöhefnd. Þegar ítalski flotinn skaut á borgina Corfu, drap liann sextán grísk börn. Nauðsýnin sem til þess rak að myrða þessa sakleysingja var sú, að sjá heiðri Italíu borgið. # Verölaun fyrir ritsmíöar. Blaði nokkru í París datt í hug að gefa verðlaun fyrir ritsmíðar bókmentalegs efnis. En það var ekki fyrir bezta ritverkið eins og vanale.ga á sér stað, sem verðlaun- in átti að veita, heldur fyrir versta. Dómarar voru valinkunnir rit- höfundar og bókmenta frömuðir. Eftir mikið andlegt erfiði og á- hyggjur, kváðu þeir loks upp dóm sinn. Og þeir sem verðlaim þassi hlutu, voru mennirnir sem samið höfu Versala-friðarsianmingan a. Dónrararnir sögðu að það v.æri að vfsu ekki mikið bókmentalegt gildi að ræða í þesvsum samningum, en ]>eir álitu samt, að frain hjá þeim hefðu þeir ekki getað gengið. Rakovsky. Eftir eins mónaðar uppihald, hefir Bretland nú aftur byrjað samvinnu við Rússiland. Lyga- sögur voru bornaivút um Rakovsky fulltrúa Rússlands á Englandi af postulum Rússakeisarans sæla, sem Frakkland skaut skjólhúsi yfir sem urðu til þess, að Bretar slitu viðskitasambandi um tírna og sendu menn til Rússlands til þéss að rannsaka hveraig á stæði með þennan Rakovsky. En söguburð- urinn reyndist lýgi og eru nú aftur hafin viðskifti við Rússland á Englandi og Radovski er fulltrúi Rússlands þar eftir sem áður. Rakovsky er annálaður hæfi- leikamaður og er mælt að suinir á Englandi hafi ýmugust á honum þess vegna og að það — jafnframt sögum keisarasinnanna um til— gang Rússa með að gera Rakovsky að sendiherra — hafi verið ástæð- an fyrir ]>ví, að viðskiftæsamihand- inu var slitið. En eftr för nefnd- arinnar til Rússlands breyttist álit Breta. Nefndin varð hissa — ekki á svikræðisanda Rússa, heldur á uppgangi landsiris og kvað hún Bretland hafa tapað miklu nú þegar af því að hafa slitið sam- bandinu og ráðlagði að taka það tafarlaust upp aftur. Frá Þýzkalandi. Af fréttuní að dæma sem * nú berast frá Þýzkalandi, virðast þar einhver ósköp ‘ yfirvofandi. Þjóð- verjar hafa ákveðið iað hætta að veita Frökkum nokkurt viðnám í Rhur, skilyrðislaust að kalla má, því kröfum Þjóðverja er enginn gauinur gefin í því sambandi. IIvoi; eftirköst það hefir verður ekki neitt fullyrt um að sinni. En það eitt er víst að glóðir innanlands uppreistar, eru vel lifandi og að éins líklegt er, að af þessu síðasta spori — uppgjöf alírar mótspyrny gegn Frökkum — leiði þann blást- ur, er nægi til að gera bál úr glæð- unum. t Viðvörun. 1 ræðu er prófessor Creedon, for- seti háskólans í Georgetown hélt fyrir nemiendum sínum nýlegá, varðaði hann þá við því að giftast of árslaun þeirra næmu minna en $4,000. Keisarasinnum snúiö aftur. Á Angel-teyju í San Francisco- flóanum var 57 ' rússneskum keis- arasinnum synjað um landgöngu og verða þeir því að snúa við aft- ur heim til Rússlands eða enhvors Evrópulandanna. Menn þessir eru grimmir óvþiir Soveit-stjómar- innar og mega sfns mikils. Dóm- aranum fanst nægilega mikið af þem lýð komið inn í lýðveldið og kvað’ tíma straum. til að stöðva þann Búnaöarsýning. í Syracuse í Bandaríkjunum verð- nr liöfð sýning á mjólkurkúm í haust. Fræðsla í öllu er að mjólk- ur framleiðslu lítur verður einnig veitt þar. Búnaðardeild Banda- ríkjastjórnarinnar hefir sýningu þessa. Eitt af því sem einkenni- f iegt verður að sjá þarna, er eftir- gerð af kú úr gl.erk Æðarnar eru úr glerpfpum stórum og smáum og rennur bióðið eftir þeim. Tilgang- urinn með þessu er að sýna, hvern- ig fóður ký^innar yerður að blóði og hveraig úr blóðinu myndast mjólk. Á einnig að gera fólki skilj- anlegt með þessu l>vaða fóðurteg- undir framleiða mesta mjólk. Geysi haglega hlýtur kýr þessi að vera gerð. Ósamlyndi. Talsvert óslamlyndi kvað ríkja milli Baldwins forsíetisráðgjafa og Curzons lávarðar, utanrfkisráð- gjafa. Baldwin er mjög óánægður með frammistöðu Curzons í sum- um utanríkismálunum. Eftir yfir- lýsingu hans sjálfs (Curzons) í þinginu um afstöðu Bretlands í Ruhr-málunum og að Frakkar yrðu annaðhvort að ganga að á- kvæðum Brfeta, eða taka við af- leiðinguimm, gefur Curzon Frökk- unr sem næst sjélfdæmi í hendu: í málinu, en England slær af ákvörð- unum sínum, unz Frakkar eru á- nægðir. Annað sem Baldwin geðj- ast ekki, er það áð Curzon skyldi gefa Poincare svo eftir á Alþjóða- íundinum. að hann fengi því fram- gengt að málið milli Grikkja og ftala va»ri falið sendiherruiin land- anna til úrskurðar ©n láta ekki alþjóðafélagið fjalla um það eins og sjálfsagt var. Að öðru leyti íinst Curzon ekki til um ferð Baldwins á fundi Poineares; kveð- ur sitt verkefni vera fólgið í þvi að ræða utanríkismál Breta við hann. Er því fleygt fyrir að svo geti farið að Curzon fari frá em- bætíi. Söngmannsefni. ítalskur piltur í New York er Mike Auglo Raginni heitir, er gæddur svo eftirtektaverðri söng- gáfu, að landar hans í bænum hafa skotið saman eða stofnað félag til þe^s að hafa saman fé til þess að senda lvann til Italíu til að full- numa sig í sönglist. Mike er lagð- ur af stað og með $10,000 fór hann som velgerðarmienn hans létu af hendi rakna. Segja sumir styrktar manna hans, að í drengnum sé annar Caruso fæddur. Hann er 29 ára og vann fyrir móður sinni og 9 sysfckinum. Faðir hans dó fyrir nokkruim árum. Mike hefir þó kom- ist svo. langt í sönglistinni, að menn gera ekki ráð fyrir nema rúmu ári til þeSs, að hann skari, fram úr. Giftingar Konungsfólks. Prjnsessa Maud, bróðurdóttir George konungs á Enlgandi ætlar að giftast Carnegie lávarði þ. 12. nóv. næstkomandi. Þ. 3. sama mánaðar giftist lafði Louisa Mountbatten á Englandi krón- prinsinum í Svíþjóð. Giftingar þessar fara fram á Englandi og verða hvorutveggju lijónin boðin f veizlu í Buckingham höll af George konungi og drotningu hans. SvfS. konungur er sagt að verði á Englandi um þessar mundir. I

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.