Heimskringla - 02.09.1925, Page 3
WINNIPEG 2. SEPTEMBER 1925
HEIMSKRIKGIA
S. BLAÐSfDA
ARANGUR
bökuninnar
er trygður
er þír notið
MAGIC
BAKING
POWDER
Ekkert álún
er í þvjogor-
sakar þvi ei
beiskjubragð
niöur í árabátinn, sem var bæði slor-
ugair og hálf-fullur af sjó. Uröu far
þegarnir slorugir og blautir í fæturna
strax er niSur í bátinn kom, og vítti
skipstjórinn (J. Júlíníusson) þetta
harölega, sem maklegt var, aö hafa
ekki betri bát en þenna handa farþeg-
unum, en karlinn, er varg fyrir svör-
um, þandi kjaft og virtist ekki hafa
neitt samvizkubit út af þessu. í Vest-
uiannaeyjum var ágætis afli undan-
.fariö, og vonandi tekst Vestmanna-
eyingnm að koma afla sínum í’svo
hátt verö, að þeir hafi ráö á því aö
byggja skárri mannflutningabát, en
l>essa dæmalaus lekabyttu, sem far-
Þegarnir frá Lagarfossi neyddust til
aS stíga í!
Vestmannaeyjabær hefir vaxiö
mikiö á síðustu árum, og er nú þriöji
stærsti kaupstaöurinn á íslandi, íbúa-
talan hátt á þriöja þúsund. Evja-
skeggjar eru duglegir og djarfir sjó-
sóknarar, og kindurnar í Eyjuni virö-
ast heldur ekki mjög lífhræddar, því
aö þær príla óhræddar upp á hinar
snarbröttu og mörg hundruð feta háu
Wettasnasir, og kýla þar vömbina.
Enginn mun þurfa aö tíunda þær
skepnur, ef þær hrapa fram af,
e,i þaö getur hæglega komiö fyrir, ef
3Ö stygö kemur að þeim. —
Lagarfoss kastaöi nú virðulegri
kveðju á Vestmananeyjar, og hélt
áfram áleiöis til Skotlands, æöandi á
nióti snörpum vindi. Þegar degi tók
3Ö halla, sá eg suöausturströnd lánds-
ins í hillingum, hvita og kuldalega.
Nokkru áöur en eg fór úr Reykja-
vik, var eg við jaröarför dr. Helga
Jónssonar, sem var kennari minn í 2
vetur viö verzlunarskólann (1914—
’16), Þegar eg stóö þarna á þilfar-
*nu, horfandi yfir hafiö á þessa
strjálu og auðu strönd, þá datt mér í
bug sálmur, sem sunginn var við út-
f°r dr. Helga í dómkirkjunni, af
karlakóri undir þessu fallega og viö-
eigandi (ísl.) útfararlagi, Hæsti guð,
herra mildi:
Eg horii yfir hafiö
um haust af auöri strönd;
í skugga skýjum grafið
þaö skilur mikil lönd.
Sú ströndin strjála og auða,
er stari eg héöan af,
«r ströndin stríös og nauða,
«r ströndin hafsins dauða,
og hafiö datiöans haf.
En fyrir handan hafiö,
þar hillir undir land;
1 gullnum geislum vafið,
þaö giröir skýjaband.
b’ar gróa í grænum hlíðum
rueð gullslit blómin smá;
í skógarbeltum blíðum,
t blómsturlundum fríðum
má allskyns aldin sjá.” o. s. frv.
< ' t
Alt i einu hvarf landiö, landið mitt,
sem hefir aliö mig í meira en 30 ár.
Margskonar endurthinningar risu upp
I
t huga mínum, bæöi súrar og sætar,
dýrlegar og dapurlegar. Eg sakn-
aði landsins míns, og bað hintininn
að faðnia það og alla vini mína og
velgerðametin, sent á því búa.
Eg horföi enn yfir hafið, þetta ó-
umræöilega volduga og tignarlega
haf, er eg vissi ekki hvort myndi búa
mér beð á botni sínum, eöa leyfa mér
leið til landsins, er eg ætlaði aö
nema í vestrinu, “fyrir handan haf-
ið.” Eg vissi heldur ekki hvort þar
myndu bíöa mín örðugleikar og
auðnulevsi, eöa vegsauki og velfarn-
an. Eg gekk niður og hallaöi mér til
hvíldar. Sjórinn var talsvert úfinn
um nóttina og mér gekk illa að sofa
vegna sjóveikinnar, sem sí og æ pin-
ir ntig og plágar, ef að nokktt'ð veru-
legt er að veðri.
Nú vortt aðeins þrir á öðru far-
rými, og tilviljunin réði því, að við
vorum allir á leið til sarna landsins.
Samferðamenn minir voru Friðþjóf-
ur M. Jónasson píanóleikari úr
Reykjavik og Benedikt Benjamínsson
bóndi úr Húnavatnssýslu. Viö gát-
um ekkert gert okkur 'til skemtunar,
annað en að spyrja hvern. annan
spjörunum úr, og rabba saman um
daginn og veginn. Á Lagarfossi eru
viðvarpstæki, og gátu farþegarnir á
1. farrými hlustað á söng og hljóð-
færaslátt viðsvegar að úr heimin-
um. Meðal farþega á því farrými
vortt Etnil Nielsen framkvæmda-
stjóri Eimskipafélagsins, Halldór
Kiljan Laxness á leið til Italíu, og
frú Halldóra Petersen, er einnig var
á Ieið vestur um ha'f, og nokkrir
kaupsýslttmenn úr Reykjavík. Dag-
lega fékk skipið loftskeytafréttir ut-
an úr heimi, og lattmaðist eg á kvöld-
in inn á fyrsta farrými til þess að
renna augunum yfir fréttaskeytin, er
oftast voru á sænsku.
Mér leiddist lífið þarna á öðru far-
rými, var altaf lystarlaus á mat og
hálflasinn. Einhver bezti réttur, er
eg get kosið mér þegar eg er á sjó,
er góður harðfiskur eða þorskhaus,
og ekki mvndi saka að hafa nokkurra
ára gamlan Siglunesshákarl með til
bragðbætis. Þegar eg var drengur,
heyrði eg oft gömlu mennina segja.
að ekkert jafnaðist á við harðfisk
við sjóveiki. Eg óskaði oft eftir
þvi, þegar eg hafði ekki lyst á nein-
uni mat, er réttur var að mér, aö
kominn væri góður harðfiskur til aö
jóðla. Á nteðan eg dvaldi í Revkja-
vík, hélt dr. Guðmundttr Finnboga-
son fyrirlestur um “þorskhausana og
þjóðina”. Þar lofaði dr. Guðmund-
ur gildi þorskhausanna niikið, og var
ekki laust við að sumir gerðu gys
að þessu, en eg hygg að það hafi ver-
ið óviðeigandi ‘ með öllu, því að
þorskhausar (og harðfiskur) . eru
talsvert bætiefnarík fæða, að ó-
gleymdu því, sem þeir þroska og
stæla tennurnar. Þeir voru ekki tann
fellingar gömlu mennirnir, — sem
lifðtt rnikið á harðfiski, — eins og
uúga kynslóöin, sem nú er að alst
upp, er látlaust Iiggur í “konfekt” og
“krím”-kökum míRli máltíða. ' Eg
æddi um allan Reykjavíkttrbæ áður
en eg fór í ferðalagið, til þess að
grafa upp harðfisk eða þorskhausa,
en þessar matvörutegundir fundust
ekki, hvorki í matvörubúðum né ann-
arsstaðar. Það þykir vist ekki nógu
fínt, að hafa þetta á boðstólum. Mér
fanst þetta hjákátlegt, þar eð höfuð-
staðarbúar lifa mestmegnis á þorsk-
veiöum. — Eg tel þaö víst að færri
niyndu nú kveljast af tannpínu, ef
þeir borðuöu að jafnaöi harðfisk eða
þorskhausa. íslendingar kasta ár-
lega í sjóinn þorskhausum svo milj-
ónum skiftir.
Þótt eg nú búist við, að það hafi
ekki mikið upp á sig, vil eg enda
þessa þorskhausa-hugleiðingu með
þvi að biðja þá að hætta þeirri
heimsku, en gera í þess stað þorsk-
hausana að arðvænlegri verzlunar-
vöru. —
(Niðurl. næst.)
FOR SERVICK
RUA1.ITY
anil
I.OW PRICES
LIGHTSIPÍG
0 REPAIR
338 B
Hargrave St.
PHONE i N »704
Lítil leiðrétting,
Heiöraða Hkr.!
Af því eg veit ekki utanskrift “B.
J.’’, sem ritar i Lögberg 6. ágúst
“Um |gamlan kveðskap”, þá lang-
ar mig til að biðja þig um rúm fyrir
ofurlitlar athugasemdir. Mér skilst
svo aö B. J. sé umhugað um, aö rétt
'sé með farið, þegar menn eru að
senda til prentunar vísur eftir hina
eldri hagyrðinga, enda er það vel
hugsað af honum, þar sem þeir góöu
höfundar eru nú ekki við, til þess að
leiðrétta, þótt skaðlegar , skekkjur
væru á vísum þeirra, og þess vegna
vona eg að hann virði þaö á betra
veg, þótt eg geri ofurlitlar aðfinslur
og um leið reyni að leiðrétta.
Það er oft sá eini minnisvarði, sem
upp er settur hinum dánu orðsnill -
ingum til heiðurs, ef ljóð þeirra eru
sett á prent og rétt með þau farið,
enda okkur, sem ljfum, til sannrar á-
nægju, að fá að lesa og læra marg-
ar af hinum snildar vel gerðu tæki-
færisstökutn, sem sumar mega kallast
meistaraverk.
í að ofan áminstri grein eru fimm
vísúr, ‘‘úr Iöngu ljóðabréfi,” segir
B. J., '“eftir J. E.”. Aldrei hafði eg
séð það bréf og því ekki heldur þessar
fimm vísur, þar til nú að eg sá þær
í Lögbergi. En svo lýsa vísurnar
góðri hagmælsku og lipurri rímgáfu
höfundarins, að það er sárt að sjá
þær aflagaðar að rími eðá máli, ekki
sízt þegar skekkjan er afar tilfinn-
anleg. þvi eitt einasta skakt orð í
góðri vísu, getur felt hana svo í
verði, að hún getur ekki lengur tal-
ist vel kveðin.
Fyrsta vísan eftir J. E.:
Vetrar gjalla vindarnir,
væröir falla mönnum;
noröur fjalla hlíðar hér
hyljast vetrar íönnum.
Þarna er auðséð í síðustu línunni
aö orðiö “vetrar” á ekki að vera,
þv íað það aflagar þann bragarhátt,
sem ort er undir, og um leið stór-
skemmir gildi visunnar. Mér dettur
í hug, að í staö orðsins “vetrar” geti
maður notað' orðið allar, “hyljast
allar fönnum”. Með því væri hvorki
rím, mál eða meining skekt. Þó má
höfundurinn sjálfur eins víst hafa
haft betra orö.
Þá er fjórða vísan, ef eg skil hana
rétt, þá mun eiga að vera litum í
stað “lita” (mið-orðið í síðustu hend-
ingunni), "með rauðum litum mann-
• „II
ínn .
Þá er vísan í sömu grein:
Ketil velgja konurnar,
kaffið svelgja forhentar
ófriðhelgar alstaðar,
af því vaxa skuldirnar.
Þarna er síðasta vísuhendingin
skökk, á að vera “af því fjelga skuld-
irnar”, Höfundur þessarar vísu
kunni vel aö ríma, var létt um þaö,
enda var talinn dável skáldmæltur,
og þvi engin hætta að svona rím-
skekkja kæmi frá honum, eins og
vísan ber nieö sér í Lögbergi. Aö
öðru leyti tel eg bessa vísu höf. frek-
ar til vanheiðurs en hitt. Hann var
bæði tóbaksmaður og drykkfeldur,
eins og margir Húnvetnnigar voru
í þá tíö, einnig þótti honurn gott
kaffi, engu síöur en konunum, sem
hituöu þaö, oft til að gefa honum
kaffibolla. Sýndi þvi visan ekki ann
að en lágan hugsunarhátt og vanþökk
til kvenna, sem var alt of títt í þá
daga. En svo hefir vísan kanske ver-
ið gerð meira í spaugi, til að leika j
sér við rimlistina, heldur en til þess
að kasta steini að kvenþjóðinni.
G. J. Goodmundson.
(Aths.—Þessi grein átti að koma
i síðasta blaði, en varö aö bíða
iökum þrengsla. Kemur því nú. En
þesh má geta, aö þær tvær vísur. sem
prentaðar eru hér, eru leiðréttar ’
s;ðasta Lögbergi, af hr. B. J , er
v'surnar sendi þangað. — Ritst.>
---------X------—'
Aberdinar Biskup.
Skömmu áöur en þessi skozki
kirkjuhöfðingi lagði af stað i ís-
landsför sina, í sumar, hélt hann
stuttan fyrirlestur um ísland, fyrir j
meðlimina í “Rotary Club”, og er út- j
dráttur úr fyrirlestrinum birtur 12.
júní þ. á. i blaðinu “Aberdeen Press
and Journal”.
Biskup ■ þessi hefir fengist við
stangaveiðar á íslndi í mörg ár, bæöi
fyrir og eftir stríðið, og munu þvi
meðlimir klúbbsins hafa vonast eft-
ir miklum fróðleik; enda er svo að
sjá á blaðinu, að þeir hafi trauðla
talið sig vonsvikna.
Guðsmaðurinn segir tilheyrendum
sinum frá því, að hann ætli sér að j
stund laxveiðar á íslandi um sex j
vikna skeið, langt inni í eyðimörku
og fjarri öllum mannabygðum. Þess-
ar óbygðir, sem hann talar hér um,
eru nú reyndar Norðurárdalurinn í
Borgarfirði.
I öðrum staö segir hann frá þvi,
að erigar póstgöngur séu á Islandi,
og telur hann það ekki lítil þægindi,
þar sem menn losni alveg við það að
skrifa bréf, og einnig að fá þau, og
í þessu sambandi getur hann þess sér
staklega, að ekkert þýöi fyrir konur
þeirra manna, sem til Islands fara,
að skrifa þeim, því bréfin geti aldrei I
komist til skila. Rétt i sömu and-
ránni skýrir hann frá þvi, að ekkert!
kvenfólk sé til á Islandi, og þar næst j
segir hann, að það sé skoðun sín, að
hjón( eigi að njóta sumarleyfisins
sitt i hvoru lagi, því með þvi móti
finnist þeim meira hvortt um annað,
þegar þau komi saman aftur. Hann
segir líka, aö konan sín segi altaf, að
eina ráðið til þess að hann sé reglttr
lega góður, sé það aö senda hann um
sex vikna tíma, þangað sem flugur
bíti hann, og þar sem hann sé
blautur, óhreinn og liði illa.
Það segir hann einnig, að Island!
sé hreinasta paradís fyrir bannmenn, j
og að allir bindindismenn ættu að |
fara þangað, því þá væru þeir ger- j
samlega lausir við þá freistingu, að
fá sér ofmikið í stupinu, en nóg seg-
ir hann að sé til af vatni á Islandi,
— allar ár séu bara fullar af því.
Eins og margir aðrir ferðalangar
og. laxadólgar, sem hafa komið til
Islands, minnist biskupinn á úldinn
hval, og þar sent hann er nú klerkur ^
þá hugsar hann um leið til Jónasar
spámanns, en það hyggur biskup
samt, að þótt Jónas væri hin dýrð-
legasta guðs hetja, og syngi drotni
lof og dýrð meðan hann var í hvaln- j
um, þá myndi hann þó tæplega hafa
gert það, ef þessi hvalur, sem biskup-
inn komst í tæri viö á íslandi, hefði
verið innan í honum.
(S. — Vísir.)
JAFN
1
f
t
?
t
t
❖
t
t
GAS OG RAFMAGN
ÓKEYPIS INNLEIÐING Á GASI í HÚS YÐAR.
Við höfum ágætt úrval af gaseldavélum, sem við
ábyrgjumst að þér verðið ánægðir með.
GefiS auga sýningu okkar á Gas.Vatnshitunar.
tækjum og öðru.
Winnipeg Electric Co.
ELECTRIC RAILWAY CHAMBERS (fyrsta gólfi.) •
%
t
t
♦!♦
ODYRT |
t
t
t
t
f
t
t
♦>
PROF. SCOTT, N-8706. Nýkomlnn trt New York. nýjuntu vnlu, <01 trot. o. a. Irv. Keunluskeltt kovtar $5. Z»0 Portuse Avenue. (Uppl yfir Lyceum).
HEALTH RESTORED
LBknlnm in lylja
Dr- 8. G. Simpson N.D., D-O. D,0,
Chronic Diseases
Phone; N 7208
Suite 207 Somerset Blk.
WINNIPEG, _ • MAN.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GulikmiAui
Selui glftingaleyflebHt
Berstakt atnyjll valtt pðntuanai
og viígjörðum ðtan af landl.
364 M&in St Phone A 4«*T
Dubois Limited
EINA ISLENSKA LITUNAR-
HOSIÐ I BÆNUM.
Sími A 3763—276 Hargrave
Alt verk fljótt og vet að hendi
leyst. Pöntunum utan af landl
sérstakur gaumur gofinn. Einl
staðurinn í bænum sem litar og
hreinsar nattfjaðrir.
Eigendur:
A. Goodman
R. Swanaon
Dubois Limited.
KF ÞIG VANTAR FLJÓTANN OG
GÓÐANN FLUTNING, SIMAÐU
N 9532
f*. SOLVASON
SS9 Welllngton Avo.
ÁRN I G. EGERTSSON
íslenskur lögfrœðingur,
hefir heimild til þess að flytja mál
bæði í Manitoba og Saskátchewan.
Skrifstofa: WYNYARD, SASK.
W. j. Lindal J. H. Linda'
B- Stefánasou
lelenzkir lögfræðingar
708—709 Great Weet
Permanent Building
356 MAIN STR.
Talaími A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur afl
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
eru þar aö hitta á eftirfylgjandi
tímam:
Lundar/Í Annanhvern miövilcudag.
Riverton: Fyrsta fimtwdag í hverj-
un> mánuBL
Gimli: Fyrsta Mið»ikudag kvers
mánaöar.
Piney: Þriöja föstuAag I mVnuii
hverjum.
Stefán Sölvason
Teacher oí Piano
Ste. 17 Emily Apts.
Emily St. Winnipeg.
KING GE0RGE H0TEL
Eina íslenzka hótelið í beemML
(Á homi King og Alexander).
Tk. Bjaraaswn •
Riöemaöur
BETRI GLERAUGtT GEFA
SKARPARI SJÓN
AugnU-kmar.
304 ENDERTON BDTLDZNG
Portaga ana Hatirava. — A 6645
Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldc. Skrifatofusiml: A S674. Stundar aérstakleaa lunsaanjðk- déma. X Br að flnna ð skrifstofu kl. 1S—xs | f k. •( S—1 s. k. Helmlll: 46 Alloway Ava. Talsiml: Sk. g.\6i.
Dr. B. H. OLSON 216-220 Medlcal Arts Bldg. Cor. Graham and Kennsdy SC Phone: A-7067 Viðtalstiml: 11—12 og 1—6.S0 Helmili: S21 Sherburn St. WINNIPEG, MAN.
DR. A. BLONDAL 818 Somerset Bldg. Talsími N 6410 Stundar sérstaklega kvensjðk- dðma og barna-sjúkdðma. Að hitta H kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h. Helmlll: 806 Vlcíor St.—Simi A 81S0 |
TALSÍMI: A 1834 Dr. J. OLSON Tannlæknir Cor. Graham and Kennedy St. 216 Medical Arts Bldg. Heimasími: B 4894 WINNIPBG, MAN.
Talsfasti Itsa* DR. Jþ G. SNIDAL TANNLCEKNIR •14 Somsrset Bloek Portagc Ava. WINNIPRU
dr. j. stefánsson 216 MBDIOAL ART9 BLBR. Horni Ksnnsdy og Grabane. Itnndar elngðngn angma-, vrrmn-, ■«*- Og kverka-sjðkdéana. VB kltta frð kl. 11 tU 1S f. R, | •g kL 1 Ui r k. Talefml A SSSL Heituil -4 Rlver Ave. 9. Mtl |
1
DR.GR VROMAN Tannlæknir Tennur yðar dregnar eða lag- aðar án allra lcvala- Talefmi A 4171 505 Boyd Bldg. Wmnip«g
J. J. SWANSON & CO. j Taltitni A 6340. 611 Paris Buitding. Bldnbyr göarumboðsmeBB Sdja og annast fasteignir, 46- vega peningalin o. a frv.
Phonet A4402. — 975.7 Sargemt Ave. Electríc Repair Shop ö. SIGURDSS0N, HAtlamaTSur. Rafmagns.áhöld til sölu og viö þau gerL Tinsmíöi. Furnace.aögerðir.
DAINTRY’S DRUG STORE Meðala sérfræÓingv. “Vörugaeði og fljót afgreiðsla’’ eru einkunnarorð vor. Horni Sargent og Liptan. Phone: Sherb. 1166,
MRS. SWAINSON 627 Sargent Ave. hefix ávalt fyrirliggjandi úrvala- birgðir af nýtízku kvenhöttxrm. Hún er eina íslenzka konan iea •líka verxlun rekur 1 WlTwtpgg Islendingar, látið Mrs. Swaln- son njóta viðskifta yðar.
A. S. BARDAL selur likklstur og annast um ði- fsrlr. Aliur ðtbðnaður að bsmtl Ennfrsmur sslur hsnn allakouar mlnnUvarha og legatstna t t 848 SHERBROOKR ST. Pkonei W ««07 WIKinPM