Heimskringla - 24.07.1929, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 24, JUU, 1929
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSÍÐA
Önnur heimsókn
Vilhjálms kardinála.
(Frh. frá 3. bls.)
Já, sú athöfn fer fram 25. júli.
Eins og þér vitið á biskupsvígsla
annaS hvort aö fara fram á sunnudegi
eöa á postulamessudegi. Þetta er þvi
eini dagurinn, sem til greina kemur;
þaö er Jakobsmessa postula.
En er þá sá tilgangurinn aö Island
veröi biskupsdæmi, eins og sumstaöar
hefir veriö hermt?
Nei, biskupsdæmi í eiginlegum skil-
ningi orösins veröur ísland ekki, en
eg fæ fullkomið biskupsvald hér á
landi, eins og eg reyndar aö mestu hef
nú sem ármaöur páfa, tnér eykst aö-
eins þaö vald um fram, sem biskups-
V1gslan ein fær veitt. Eg þarf þó
eins og allir aörir biskupar aö hafa
hiskupsdæmi og biskupsstól, og verö-
ur mér þá væntanlega eins og öðrum
Norðurlanda biskupum fengið eitt-
hvert af þeim biskupsdæmum, sem á
sinum tinta lentu á valdi manna ann-
ara trúar og þar sem alt biskups-
starf síðan hefur legiö niöri, þó að
kirkjan legöi ekki niður biskspdæmin.
Eru þau biskupsdæmi talin liggja í
heiöindónti (in partibus infidelium),
°g þeir menn látnir á stólana, er
þurfa aö hafa biskupsvígslu og vald,
þótt engan hafi þeir eiginlega biskups-
stólinn; þetta þekkiö þér alt eins vel
°® ég. Kardinálinn sjálfur er
V'gður til eins sláks biskupsdæmis;
hann er erkibiskup í Caesareu í
Mauretaníu. En í framkvæmdinni
veröur þetta eins og Island væri
orðiö biskupsd æmi.
Herra Brems, biskupinn í Dan-
mörku, er titlaður Hróarskeldubis-
kup, væri tþá ekki eins hugsan-
Hgt, að þér yrðuð vígöur til Hióla
eÓa Skálholts, eða jafnvel til Reyk-
holts, eins og Þorlákur biskup Run-
ólfsson'?
Biskupsefni yptir öxlum. Það get
eg> segir hann, ekki sagt í bili, það
fer eftir ýmsum atvikum.
Það mun einnig vera óvanalegt, aö
etnn af helstu höföingjum kirkjunnar
takist á hendur laniga ferð til þess aö
vígja biskup til jafnlítils biskups-
dóms?
Satt er þaö. Venjulegast eru bisk-
upar ekki vigöir af slíkum höföing-
jum, og venjulegast verða þeir að
,eggja á sig ferö til vígslunnar. En
það mun vera haft svona mikið við
okkur hér nyröra af því, að bæði
kardinálinn og ekki síst heilagur fað-
lr páfi.hafa haft tækifæri til að kynn-
ast íslenskri menning og fylst að-
dáunar fyrir þessari að mannfjölda
Htlu, en mennin'garmiklu þjóö, og vilja
me® þessari óvenjulegu viöhöfn sýna
henni virðingu sína. Við fyrri
heimsókn sína hingaö varö kardinál-
mn hrifinn af þeim virðulegu, en þó
t’ldurslausu viötökum, sem honum þá
voru veittar, og þykir honum sér ó-
víða hafa verið betur fagnaö. Heil-
agur faðir kyntist íslenskri menningu
af sýningu þeirri, er haldin var á
Páfagarði fyrir nokkrunt árum, og á
fólkinu sjálfu hefir hann fengið hið
^sta álit af þeim, sem hann hafa
heimsótt, bæði lútherskum og kaþól-
skum, enda hefir það verið sumt á-
gætustu manna landsins, svo eg nefni
e'nn úr hvorum flokki, séra Friðrik
Eriðriksson og séra Jón .Sveinsson.
Hefir það staðið lengi til, að ár-
maÖur páfa hér fengi biskupstign?
I’að hefir ekki komið til tals áður,
°g mér datt það ekki í hug. En
Hést hefir það fyrr annað en hingað,
því að fyrstu heillaóskaskeyti frá
útlondum bárust mér klukkutíma eftir
að ég fékk skeyti um skipun mina frá
Róm. Utn biskupsvigsluathöfnina
ekki sagt til að niðra þeirri góðu
þjóð, sem ég er getinn af. O.g það
vil eg segja yður, að það er með
lotningu og hálfum hug, að ég sest í
stól hinna síðustu kaþólsku biskupa
hér í landi, og ég þakka guði, ef mér
tekst að sitja þar svo að
hvorki stólnum eða mér verði til
vansa; jafnast við ofurmennin get ég
ekki.
Með það kvöddum vér biskupsefni.
En það má öllum vera til ánægju, er
þeir sjá að land vort og þjóð hlýtur
virðingu með öðrum þjóðum.
—Vísir.
Grundvöllur...
vildi
eg geta þess, að hún er jafn-
(Framh. frá 5. síðuj.
skilningi á fagnaðarerindi Jesú
Krists, þá verður það um leið ljóst,
hversu nauðsynlegt það er til útbreið-
slu hans og eflingar, að reyna að
útbreiða þann skilning, sem áhugann
vekur bæði hjá sjálfum oss og öð-
rum. En erfitt er að skýrgreina hann
í stuttu máli, svo öllum þyki mega við
hlíta.enda geta jafnan verið á >tak-
teinum mörg orð, til að tákna með
sömu grundvallarhugsun. Sú út-
skýring á grundvallaratriðum kristin-
dómsins, sem ég ætla að láta nægja
hér, hygg ég þó að flestir ættu að
geta orðið sáttir á, sem á annað borð
telja sig kristna. Það er að minsta
kosti sá grundvöllur, sem vér, er tel-
jum oss frjálslynd reynum að hafa
einkum hugfastan og missa eigi sjónir
af, enda ætti það að vera öllurn krist-
num mönnum skiljanlegast: að
fyrsta og cina nanðsynlega skilyrðið
til þess að vera kristinn cr að öðlast
anda Krists. Þessi sannindi, sVo
auðsæ sem þau eru, hafa þó iðulega
dulist kristnum mönnum og dyljast
þeim enn, hvar sem þeir fjandskapast
út af kristindómi og reka hver annan
úr trúarfélagi sínu undir eins og skoð-
anamunur verður. Af hverri blað-
síðu N.t. má lesa það, að kristindóm-
urinn er trú andans en ekki lögmál-
sins eða bókstafsins, og þó hafa menn
gert bókstaf gamalla játningarita að
lögmáli kirkna og kennimanna og
andlegum fagnaðarboðskap trúar,
kærleiks og vonar hefir verið snúið
upp í dautt helgisiða og kreddukerfi.
Fáeinar setningar úr N. t. nægja til
að sýna megin trúarstefnu hinna
kristnu ritninga: Mattheusarguðs-
spjall hefir eftir Jesú þessi orð: —
“Hver er móðir mín og hverjir eru
bræður mínir? — Sérhver sem gerir
vilja föður mins í himnunum, hann
er bróðir rninn systir og móðir
(Matt. 12, 50) Ekki rnun hver sá sem
við mig segir herra, herra ganga inn í
himnaríki, heldur sá sem gerir vilja
föður míns, sem er á himnum (Matt.
7, 21) “Hver sem ekki ber sinn eig-
in kross og fylgir mér eftir, getur
ekki verið lærisveinn minn ........
Þannig getur enginn af yður sem ekki
sleppir öllu, sem hann á verið læri-
sveinn minn” (Lúk. 14, 27, 33). I
líkingunni um dómsdag í Matt. (25,
31 n.n) lýsir Jesú því einnig greinilega
hverjir séu hinir “blessuðu föður síns’
Það voru þeir, sem yfirlætislaust og
af ntiskunn hjarta stns, liðsintu sjúk-
1 um og bágstöddum. — Jóhannesar
guðspjall tekur þetta þó eftil vill
greinilegast fram. Þar segir: “Ef
þér standið stöðugir í orði ntínu, þá
eruð þér sannarlega lærisveinar mín-
ir (Jóh. 8, 31) orðin sem eg hefi tal-
að við yður eru andi og líf (6, 68).
Afþví skulu allir þekkja, að þér eruð
ntínir lærisveinar að þér berið elsku
hver til annars. (Jóh. 13, 35). Með
þessu vegsamast faðir ntinn, að þér
berið mikinn ávöxt og verðið mínir
lærisveinar (15, 8). Þótt Jóh. guð- i
spjall geti eigi skoðast nein ábyggi-
leg heimild urn orð eða æfi Jesú
Krists, þá er það þó óneitanlega
dýrmæt söguleg heimild um kristin-
dóms-fSkoíjanir höfundarins eins og
þær voru kringum 60—80 árum
eftir dauða Krists, enda er höfundur-
inn vafalaust einn hinn andríkasti og
djúpskygnasti kristinn rithöfundur,
sem nokkurn tíma hefir verið uppi
að fylgja sér í anda og sannleika.
Sumum hefir þótt hann gera Jesúm
jafnvel sjálfhælinn og ósmekklegan,
í hinum löngu ræðum sínum í Jóh-
annesar guðspjalli. En það eru
aðeins þeir, sem ekki skilja hvernig
guðspjallið er santið. Þegar höf-
undurinn lætur Jesú draga athyglina
að sér, sem sé hið sanna líf og ljós
heimsins, er hann aðeins að láta í
ljós það skoðun sjálf sin, að Jesús
hafi með breytni sinni og skapgerð
verið fulltrúi og imynd þeirrar and-
legu grundvallarreglu er hann boð-
aði og hin æðsta fyrirmynd mann-
legs þroska. Hafa flestir, sem um
hann haía ritað og hugsáð, komist að
líkri niðurstöðu. Páll heldur hinu
sama fram og aðrir postular. Jesús
er frumgróði guðsrikis ogtil þess að
hlotnast það, þarf að öðlast anda
hans: “Hafi einhver ekki anda
Krists þá er sá ekki hans ...... því
að allir sem leiðast af guðsanda eru J
guðssynir, (Róm. 8, 9, 14) “Guðs-
ríki er réttlæti, friður og fögnuður í
heilögum anda, (R. 14, 17,). Hreinn
og flekklaus guðrækni fyrir guði
föður vorum er þetta, að vitja munað-
arlausra og ekkna í þrengingu þeirra
og varðveita sjálfan sig óflekkaðan
af heiminum (Jak. 1, 27) — I öllum
þessum setningum liggur fólgin sú
grundvallarregla viðfaðma andlegrar
trúar, sem ég gat um og sem er í
fullkominni mótsögn við allan þann
kristindóm, sem fólginn er í því að
játa vissum kennisetningum, eða igæta
vissra helgisiða að viðlögðum ósköp-
um. Og sönn jartein kristins
manns um trú sína er því ekki að
ganga berserksgang af ákefð og vand-
lætingu útaf því, að viðhalda þessum
hlutum, heldur það að eiga í sér þann
heilaga anda, sem er partur arfleifðar
vorrar, eins og Efesus bréfið kemst
að orði, (1, 14)
Vert er nú að geta um tvær mót-
báur sem aðallega hafa komið fram
gegn þessu skoðunarmiði á kristin-
dómi, sem ég hefi nú getið um.
Framhald.
Dánarfregn.
Þann 23 Maí s.l. varð Sigurður
Gíslason bóndi í Blaine bráðkvaddur
af hjartaslagi.
Sigurður var fæddur að Svínafelli
í Aust.-Skaftafellssýslu á Islandi árið
1861. Hann varsonur Gísla Gísla-
sonar Arnasonar prests að Staðar-
felli, og konu hans Ástríðar Sigurðar-
dóttir ættaðri að vestan.
Sigurður sál ólst upp hjá foreld-
rum sínum til fullorðins ára, en flutti
til Ameríku árið 1888. Hér vestra
dvaldi hann fyrst i Winnipeg o<g að
Garðar N. Dak. ,Þaðan fór hann
vestur að hafi, til Seattle árið 1890.
Skömmu síðar giftist hann Kristínu
Stefánsdóttur Jónssonar og Guðrúnar
Ólafsdóttur, en þau hjón bjuggu á
Miðvöllum 1 Skagafirði.
Nýgiftu hjónin reistu bú í Lög-
bergs bygð í Sask. en hurfu þaðan
nokkru síðar sem fleiri fyrir hina
stöðugu þurka, sem þjáðu landnem-
ana til fleiri ára.
Áttu þau heima í Selkirk Man. um
allmörg ár. Þar stundaði Sigurður
fiskiveiðar og þótti harðsækinn í vet-
rar ferðum, enda var maðurinn þrek-
menni að burðum og ötull til vinnu
alla æfi.
Árið 1902 fluttu þau hjónin hingað
til Blaine og hafa búið hér siðan.
Vann Sigurður sál. fyrst hér á sög-
unarverkstæði, en varð að hætta því
er hann misti aðra hendina við þá
vinnu. Atvikaðist slysið þannig,
að hendin lenti í vélhjól nokkurt og
kramdist hendin undir hjólreiminm* og
munaði minstu að maðurinn lenti í
vélina, en Sigurður sleit sig lausan
og þótti það hin mesta hreystimenska.
Fyrir öðru slysi varð hann fyrir fáum
árum er hann féll úr heyhlassi og
skaðaðist mikið. Eftir þá byltu beið
hann aldrei bætur, en vann þó jafnan
við bú sitt, er hann var fótafær. A
síðustu árum stundaði hann hænsna-
rækt, sem margir fleiri Blaine búar.
Hann lætur eftir sig konu og fimm
börn: Vilhjálm í Seattle, Gísla í
New Westminister, B. C., Súsönnu
í Bellingham, Wash., Guðrúni gifta
sænskum manni Swanson að nafni
hér í Blaine, og Sigurlínu í Seattle.
Sigurður var maður vel skynsamur
og fylgdist betur með almennum mál-
um, en oft gerist um alþýðumenn.
Ljóðelskur var hann og kunni mikið
af kvæðum.. Einu sinni las hann
mér langt kvæði, upp úr sér, eftir séra
Bjarna föður Dr. Jóns sál Bjarna-
sonar, í Winnipeg. Kvæðið er ein-
kennilega hljómsterkur óður mæðu-
mannsins, er sýnilega sér fáar bölva-
bætur í tilverunni..
Sigurður sál., var eins og flestir
óspiltir, íslenskir alþýðumenn, frjáls-
lyndur í skoðunum með rika tilhneig-
ingu að sjá hlutina frá skynsamlegu
sjónarmiði.
Góður vinur vina sinna var nann en
sóttist lítið eftir almennings lofi. Að
félagsmálum gaf hann sig lítið, þann
tíma, sem ég þekti hann, en í skóla
og sveitarmálum hafði hann áður
fyrri tekið talsverðan þátt og góður
liðsmaður mun hann hafa reynst
hverju því málefni, sem hann á annað
borð veitti liðsinni.
Hann var eljumaður hinn mesti og
skyldurækinn við öll sín störf.
Hann var jarðsungin frá útfara-
stofunni í Blaine, af Séra H. E. John-
son þann 26. Maí s.l.
fögur og ntyndauðuig eins og kirkju-
V1gslan, og jafnvel fult eins fögur,
að minsta kosti að ýmsu leyti ljósari
fyrir ókunnuga er á horfa.
Með biskupstign yðar fylgir það,
að þér eruð herraður og hvert skjald-
armerki kjósið þér yður?
I skjaldarmerki mínu verður mynd
Mariu guðsmóðir og merki Islands,
en ^jörorð mitt verður : “Sub tutela | Er það athvglisvert, hve rika áherzlu
Matris” (Undir Móður vernd). Af
tvennu tel ég mér mesta virðingu, að
ég nú hefi verið kjörinn til biskup-
legrar tignar, og þvi, að ég hefi verið
tekinn í tölu íslenskrar þjóðar, sem ég
tel mentaðasta og besta, og er þetta
hann leggur á þetta atriði, enda koma
þessi orð hvergi í mótsögn við orð
Jesú í samstofna guðspjöllunum. Höf-
undinum hefir verið það ljósast allra
manna, hversu ríka áherzlu Jesú legg-
ur á brcytnina, á það að menn cigi
Látið
CANADIAN NATIONAL-
CUNARD LINE
1 savibandi við The Icelandic Millcnnial Celebration
Convmittce.
Dr. B.
H. A. Bergman,
Dr. S. J. Jóhannesson
E. P. Jonsson
Dr. B. H. Olson
S. Anderson,
A. B. Olson,
G. Johannsson
L. J. Hallgrimsson,
J. Brandson,
S. K. Hall,
.G. Stefansson
A. C. Johnson,
J. H. Gíslason,
Jonas Palsson,
P. Bardal,
M. Markusson,
W. A. Davidson.
Annast um farðir yðar á hina
ÍSLENZKU—
Þúsund ára Alþingishátíð
REYKJAVIK
JÚNÍ - - - 1930
Islendingar í Canada, eins og
landar þeirra, sem dvelja vítis-
vegar annarsstatiar fjarri fóst-
urjöróinni, eru nú meir en
nokkru sinni áóur farnir at$
hlakka til þúsund ára Alþingis-
hátítSarinnar í Reykjavík, I
júnímánutSi 1930. Island, vagga
lýtSveldisins, eins og vér nú
þekkjum þat5, stofnaöi hit5 elzta
löggjafarþing í júnímánufci árit5
930. t>aö er ekkert íslenzkt
hjarta, sem ekki gleóst og slær
hraöara vitf hugsunina um þessa
þúsund ára AlþinglshátíTS, sem
stjórn íslands hefir ákveóií at5
halda á vióeigandi hátt.
Canadian National járnbrauta-
kerfiö og Cunard eimskipafélag-
iti vinna í samlögum at5 þvl, at5
flytja Islendinga hundrut5um
saman og fólk af islenzku bergi
brotit5, til fslands til at5 taka þátt
i hátít5inni og siglir sérstakt skip
frá Montreal í þessu skyni. Met5-
al annars, sem á bort5 vertSur bor
it5 á skipinu, vert5a íslenzkir,
gómsætir réttir. I>ar vert5a leik-
ir og ýmsar skemtanir um hönd
haft5ar og fréttablat5 gefit5 út.
Spyrjist fyrir um vorar sérstöku ráðstafanir
hjá -------------------------------------------
W. J. QUINLAN, District Passenger Agent, Winnipeg.
W. STAPLETON, District Passenger Agent, Saskatoon.
J. MADILL, Distrlct P&ssenger Agent, Edmonton.
CANADIAN NATIONAL RAILWAYS
et5a einhverjum umbot5smanni
CUNARD STBAMSHIP LINE
Vertu viss um að hafa alltaf
nægar birgðir af
HEITU VATNI
Fáðu þér
RAFMAGNS VATNS-HITARA
Vér vírum og setjum inn einn þeirra
Fullbúinn fyrir
AÐEINS QQ ÚT f HÖND
Afgangurinn gegn auðveldum skilmálum
Hotpoint Vatns-Hitari .$20.50 í peningum
Red Seal Vatns-Hitari.$19.00 í peningum
Brösun
að auki
ef þarf
WúmfpeöHijclro,
55-59
PRINCESSST.
Sími
848 132
848133
Kaupið Heimskringlu
l)ttí>£oity Ban (Lotttpitttg.
INCORPORATED 2í? MAY 1670.
H. B. C.
ROMM
ÞJÓÐKUNNUGT
UM
VESTUR-KANADA
f MEIR
EN HUNDRAÐ
ÁR
H.
B.
JAMAICA
og
DEMARA
ROMM
Löggilt 1670
Hefir því rekið viðskifti í
259 á
ar
Httbatm's iilcttt (ía.
Lesið Heimskringlu
BEZTU MATREIÐSLUKONUR í WINNIPEG NOTA NÚ
BUIERIBBojv
tar f
Ekkert kaffi er bragðbetra en
“BLUE RIBB0N”
f rauðri könnu með opnara.