Heimskringla - 28.08.1929, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 28. ÁGÚST, 1929
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA

Um landskjálftana.
(Frh. frá 3. síöu).
kl. 5 og 43 mín., og áætluðum viö aö
hann heföi staöiö hálfa mínútu.
Þegar kyrt var oröiö, litum viö i
allar áttir til þess aö athuga, hvort
nokkursstaöar gysi upp gosmökkur,
því að okkur kom til hugar, aö gos
væri ef til vill að byrja einhversstað-
ar. Sáum við þá háa rykmekki
þyrlast upp um skagann í vestur og
norðvestur átt, en þar á eftir sáum viö
rykmekki í noröaustri og austri. Má
vera, aö það hafi stafað af því að
þeir mekkir hafi átt upptök sín lengra
i burtu, og því síður sést frá okkur.
Viö héldum siðan áfram til norð-
austurs eftir Brennisteinsfjöllunum
°g fylgdum aöalgígaröðinni. Er við
stöldruöum við hjá einum gígnum,
til að taka ljósmyndir urðum við
varir viö tvo smákippi, sá fyrri k!.
6 og 13 mín., en hinn kl. 6 og 18
min.
Um sjöleytið vorum viö að fara
yfir hraunbreiðu af gjallkenndu
hrauni, og voru þar tveir gígar all-
djúpir, sinn á hvora hönd, en góður
spölur á milil þeirra. Kom þá 6.
kippurinn, og var hann næststærstur.
Var þá kl. 8 min. yfir 7. Fundum
við þá hraunið rugga til undir fót-
Um ökkar, og brakaði í því, 'en ekki
sást þá hrynja úr gigbörmum. Voru
þó barmar annars gigsins þverhnýpt-
ir, og sást það glöggt að stór hraun-
stykki höfðu fallið úr börmum hans
í stærstu kviðunum. Engar hræring
ar fundum við eftir þetta.
Allmikið jarðrask sáum við á leið
okkar, eftir aðalkippinn. I öllum
gígunum, sem urðu á leið okkar,
hafði grjóthrun orðið, niðurföll
höfðu sumstaðar myndast í sjálfum
hraununum og nýjar sprungur, en
engar voru þær breiðar, en gamlar
sprungur höfðu hruríið saman á
köflum. Úr hömrum, sem víða eru
í hlíðunum, milli brennisteinsnám-
anna gömlu og Grindaskarðs, hafði
víða hrunið stórgrýti, og allmikið
stórgrýti hafði hrunið úr móbergs-
hömrunum norðan i skarðinu að vest-
an. Vegurinn um Grindaskarð hefir
alveg nýlega verið ruddur, en nú voru
víða komnir allstórir steinar í göt-
una, af völdum landskjálftans.
Á ýmsum stöðum sá ég að stein-
ar á jaf nsléttu, höfðu lyfst upp úr fari
sínu oig flutzt til. Höfðu þeir, sem
ég athugaði flutzt frá norðvestri
til suðausturs. Steinn, sem legið hafði
grópaður í mosa uppi í hraununum
upp á Brennisteinsfjöllum, hafði til
dæmis flutzt til 1)4 fet, til S.A. Var
hann um 1 fet á hvern veg. Álíka
stór steinn, sem legið hafði grópað-
ur í grassvörð sunnan vert við Grinda
skarð, hafði borist 3 fet til S.A.
Eg tel víst að aðal landskjálfta-
kippsins hafi gætt mun meira uppi í
Brennisteinsfjöllunum heldur en hér
í Reykjavik. Hefði hann orðið jafn
snarpur hér og þar efra, skil ég ekki
að nökkrum manni hefði verið stætt
hér á götu.
R’vik., 24. júli, 1929.
Guðm. G. Bárðarson.
—Vísir.
Bréf til Heimskringlu.
Herra Sigfús Halldórs frá Höfnum,
ritstjóri Heimskringlu.
Eig hugsa að ég sé einn af þeim
sem eru ekki “fréttabréfa færir,”
samt ætla ég að voga mér að senda
yður nokkrar línur, og er yður náttúr-
lega sjálfrátt hvað þér gerið við
þær.
Það væri ekki nema rétt af mér að
minnast þess hve vestur-íslenzku
blöðin hafa verið skemtileg nú i
seinni t’ib. Sannarlega hefir Heims-
kringla og ekki sízt Lögberg, unnið
stórkostlegt þjóðræknisstarf, — þau
hafa létt svo mikið á þunglyndis-
byrði allra Islendinga nveð skopleikj-
um sínum. Skáldskapurinn svo
undur fagur og listin svo smekkleg
og skemtileg.
Samt, i álvöru, kennir mig í brjóst
um höfunda “Skopleiksins.” Að
hugsa sér hvað átakanlegt það er að
verða aðhlægi almúgans eftir að hafa
lagt allt það bezta og mesta sem
í þeim var í skáldskapinn — aðeins
aShlægi.— Já, þeim sem hefir orðið
það á að dýfa pennanum of djúpt
í byttuna og útatað sig urn fingur
ættu nú að fara að þvo sér svo þeir
verði ekki fósturjörðinni til skamm-
ar 1930.
Islendingadagurinn í Suður-Cali-
forniu var haldinn í Griffitih Park,
Los Angeles, sunnudaginn 4. ágúst.
1 fyrstu var reynt að sameina þjóð-
hátíðisdaginn og halda hann miðja
vegar hér á milli og Los Angeles. En
ýmsra ástæðna vegna igat það ekki
gengið til framkvæmda svo að hvor
í sínu lagi fór að undirbúa hátíð-
ina. En á síðustu stundu kom boð
frá Los Angeles að koma þangað
og taka þátt með þeim. Og fylgdi
fregninni að þeir borguðu helming
af fargjaldinu, en við erum svo mikl-
ir stórbokkar hér í San Diego að við
þáðum ei slíkt. Heldur leigðum við
“Bus” og fjölmenntum þeirra fund
svo að það var tekið eftir okkur.
Við lögðum á stað héðan kl. 6.30 að
morgni og komumst á staðinn kl 11.30.
Og þess rná geta að alla leiðina var
hiklaust spilað á harmoniku og sung-
ið með “krafti.” Þegar búið var
að kasta mæðinni var sezt til borðs
og étið með “list.”
Svo fóru borðalagðir embættismenn
úr skemtinefnd dagsins að rífa okkur
frá borðum og bjóða okkur upp á
ræðuhöld og söng. Og byrjaði for-
seti dagsins hr. Halldór Halldórsson
með ávarpi. Sagðist vel í garð Is-
lands, bæði um frelsis baráttuna og
nútíðar velmegun. I því kemur upp
búin Fjallkonan Miss Jamieson og
heilsar oss með því að -svngja ætt-
jarðarkvæði eftir Halldór Halldórs-
son. Þar næst flutti Halldór Kiljan
Laxness ræðu og livatti oss til að
sækja helgan stað á naesta ári. Sagð-
ist honum mjög vel, — framkoman
prúðmannleg og framburður form-
legur, — talaði af viti og þekkingu.
Jón Laxdal frá National City er
var í okkar hóp, ,mælti minni. fyrir
ísl. molasopa í gamni og alvöru.
J. Thorbergson flutti ræðu spaugi-
lega í byrjun en þrungna alvöru og
kærleika til mannanna þ§gar fram i
sótti. Söngflokkurinn skemti á
milli ræðanna undir stjórn hr. S. H.
Helgason.
Eg hef farið fljótlega yfir skemti-
skrána og ef ég hef gleymt einhverju
þá bið ég afsökunar. Já, einu
gleymdi ég og það var að blessuð
sólin, hún sýndi okkur meiri hita
þennan dag en við eigum að venjast
þegar hún er í San Diego. Samt
sem áður var dagurinn hinn skemti-
legasti og á hr. Halldór Halldórsson
þar miklar þakkir skilið.
Eg hitti þenna dag rnarga gamla
og góða vini og kyntist mörgum.
Svo má ég líka segja að ég hitti
ekki suma sem hefðu efalaust verið
í fremstu röð ef dauðinn hefði ekki
verið búinn að taka þá í burtu. Sér-
staklega vil ég minnast í sambandi við
þennan dag á þá Gunnar Goodmunds-
son og Sumarliða Kristjánsson, því
ég er viss um að ef þeirra meðvitund
nær í okkar heim og gjörðir, þá voru
þeir með oss. Þar misstum við tvo
sanna íslendinga úr okkar smáa hóp.
Þetta er orðið lengra en ætlað var
í fyrstu. Svo bið ég yður að fyrir-
gefa fráganginn.
Yðar einlægur,
A. C. Orr.
3773 Meade Ave.,
San Diego, Cal.
Aug. 10—29.
Avarp
Egiís Skallagrímssonar,
Samið, og flutt 'á 1 sl-endingadaginn
í Winnipeg og að Hnausutn, af
Nikulási Ottenson
Börn mín kær!
Þannig haga ég orðum til ykkar,
fyrir því, að öll munið þið eiga til
mín ættarskyldleik að telja, þótt
langt sé fram komið. Má það ekki
furða heita, þá gætt er aldurs míns,
eins og þið öll vitið, sem komin eru
til fullorðinsára, þá hefir nafn mitt
sífellt verið í minni haft og á lofti
haldið, meðal bræðra ykkar og systra,
og mun enn svo verða um langa ó-
komna tíð, en það megið þið vita,
að eigi myndi svo vera, hefði ég ekki
þau framaverk unnið, er fágæt þóttu,
og fáir eða enginn gat af höndum
innt. Hér skal aðeins eins getið.
Það var eftir orustuna á Vinarheiði,
árið 925. Þá var ég 24 ára gamall,
fæddur 901. Við Þórólfur bróðir
minn höfðunr þar 360 manna, en það
lið var harðsnúið og vanið orustum;
eins og kunnugt er, þá vorum við
liðsmenn Aðalsteins Englakonungs, og
enginn þarf það að efa, að við Þór-
ólfur, áður hann féll og ég eftir
hann látinn, unnum að miklu leyti þá
orrustu og frelsuðum England; í
þeirri orustu hlifði ég mér ekki og
það vissi Aðalsteinn konungur, og um
kveldið, þá er ég kom í höllina, þar
sem hann drakk með mönnum sínum,
með glaumi miklum og gleðilátum,
þá var ek bæði hryggur ok reiður,
svo at ek mælta ekki. Það var þá,
að konungi leizt það ráð að mýkja
skap mitt og sefa reiði mína. Það
v’ar þá, að hann stóð upp, dró sverð
sitt úr slíðrum og dró af hönd sér
gullhring þann bezta, er hann átti, og
rétti mér yfir langeldinn á sverðs-
oddi sínum, og ég tók við á sverðs-
oddi mínum. Og það ætla ég, að
þá hafi hann gert mestan sóma mér og
ykkur, því að það eru einsdæmi í
sögu veraldar.
Nú hefi ég nokkuð minnst á ung-
dómsár mín. En þar eð dvöl mín
með ykkur er skömm, og elli mæðir
mig, mun ég verða fljótt yfir sögu
að fara. Samt skal nokkru bætt
við.---------Leifur Eiríksson hinn
heppni bar gæfu til að finna Vínland,
þar er nú búum vér, en hvorki hann
né niðjar hans, báru gæfu til að festa
þar fót á storð og nema land. Það
er ykkur ætlað, ættstuðlar minir, en
mikla þökk og heiður á Leifur skilið
fyrir landfund þennan, enda hefir
Bandaiþjóð Vínlandsfylkja sýnt það,
með standmynd þeirri, er þeir sæma
hann með á þúsund ára afmæli fyrsta

MACDONALD’S
Fine Cut
Bezta tóbak í heimi fyrir þá,
sem búa til sína eigin vindlinga.
HALDID SAMAN
MYNDASEDLUNUM
«31
lögþings feðra vorra á Islandi, og J
ekki dylst mér það, að í þessari miklu
heiðursviðurkenningu hafið þið, Vín-
lands íslendingar, arfar mínir, tekið
mikinn þátt, með framkomu ykkar
gagnvart þjóð vorri, eða þjóðum
þeim, er þér hér búið með og um-
gangist. Það sem orðið hefir ykk-
ur samferða til Vínlands frá feðra-
landinu, er það, sem enginn annarar
þjóðar samlandi ykkar gat frá ykkur
tekið, sem er: kjarkur ósveigjanleg-
ur, ásamt elju, starfsemi og takmarka-
lausri þrautseigju, og meðfylgjandi
frómleik, drengskap, orðheldni og á-
reiðanlegheitum í öllum viðskiftum.
Þetta er það, sem aflað hefir ykkur
þess álits, að vera settir efst á bekk
með hinum beztu þjóðflokkum, sem
hér hafa land numið: að ógleymdu
andans atgjörfi, sem þið hafið einn-
ig sýnt, að ,þið standið í framarla,
svo sem lærdómsgáfa, hugvits og
skáldskapargáfa, sem margir ykkar
hafa sýnt, að ykkur hefir í ríkum
mæli gefin verið.
Þessa miklu kosti myndu þið eigi
hafa öðlast, ef þið væruð ei kornin
af göfugu foreldri, enda er það svo.
Tvö börn mín tengdust þeirri göf-
ugustu ætt, er til íslands flutti á
landnámstíðinni. Þorsteinn sonur
minn igiftist Jófríði dóttur Helgu Ól-
afsdóttur feilans, Þorsteinssonar
Rauðs, Auðarsonar hinnar djúp-
auðgu. Tími leyfir ekki að fara
lengra í þeta mál að þessu sinni.
Eg minnist hér aftur á Leif. Fjarri
fer það, að ég öfundi hann af sæmd
þeirri, er hann hefir hlotið. Síður
en svo. En hitt kemur mér í hug,
að ef að þið, sem hér í Vínlandi
búið, vinir mínir og vandamenn,
gerðuð kunnugt þeim, er nú sitja við
stjórnvöld Englands, hvað ég vann
þeim til frelsis 925, þá mætti ske, að
ég fengi slíka viðurkenningu sem
Leifur. Meðal ykkar veit ég að
minning mín mun lengi lifa, þótt ekki
væri fyrir annað en kvæði þau, er
ég hefi ort, og sem beztu skáld meðal
okkar hafa byggt á sin ljóð.
Svo að endingu hefi ég þessu við
að bæta: Mér er sönn og mikil á-
nægja í að sjá ykkur og finna hér,
við góða líðan og velsæld. Og ég
vil biðja ykkur öll, vinir mínir og
vandamenn, að gleyma þvi ekki, að
þið eruð öll af einu og sama bergi
brotin, og að þar fyrir er það skylda
ykkar, að sýna hvert öðru bróðurleg-
an félagsskap og kærleika. Haldið
óslitandi vinaböndum hvert til annars,
þá mun álit ykkar, auður og velsæld
margfaldast í kmandi tíð.
Ytta ek knör
úr Arnar vör
of landa dróma
leituðumk sóma
þás víkinga þjóð
valkesti hljóð,
dundi þá blóð
á darraðar slóð.
Vínlandi þá
vær girntumst ná,
vestur um sjá
sá vegur lá.
Landa af Bandi
lagða’ ek at sandi
brimvallar gandi
beitti at landi.
Breiðum á sléttum
byggðir vér settum,
Leifur því fréttum
lands héldi réttum,
vor er ættbróður
vegs af því hróður.
Fjörgínar gróður
igefst, fyllist sjóður.
öllum mér örfum snjöllum
allvel hér virðist falla,
litklæðum lýður skreytist
ljóst virðist, Grana byrði
skreyta hér skírar snótir,
skjóma og hlyni fróma,
Gróttu mél áður áttak
arfinn þið fengitð þarfan.
Beiði ek alda öðling
eyða mótlæti’ en greiða
vegi til gleði og gæfu
gunnfránum hjörvarunnum,
hreysti, hugdáð og orku
hljótið með dýrum snótum,
eins lengi og röðull rjóðum
roða að morgni boðar.
Flugfélagið
Tvær þýzkar flugvélar verða hér
við flug í sumar.— Súlan starfar að
póst- og farþegaflutningum, eins og
síðastliðið sumar, en Veiðibjallan’
verður notuð til þess að leita uppi
síldartorfur fyrir síldveiðiskipin.
EINSTÖK VÖRUGÆÐI
HEILSUSAMLEGT, ÓBLANDAÐ OG ÁREIDANLEGT
LYFTIDUFT
TAKIÐ EFTIR: Sendlfi un<HrrItn r>um 2.*»o meft pósti ok
l>^r ÍAItl Mendn ytíur hlna ír»gu Blue Ribbon
MatreibHlubók f fitKrii hvítu handi.
BLUE RIBBON LIMITED — WINNIPEG
^>níi«íonyT3ott (Eompang,
INCORI»ORATED 2T? MAV 1670.
Megnið af maltinu
í Whisky-tegundum
vorum var
undirbúiS
1901
^GflVDISOR^O,,,
'Á^íTiturm of draÞfvt
Wimk
Löggilt 1670
Hefir því rekið viðskifti
Vér ábyrgjumst
að tegundirnar
séu að meðaltali
yfir 15 ára
gamlar
259 ár
Hitttson’s Bay Cn.
_________________!
Vertu viss um að hafa alltaf
nægar birgðir af
HEITU VATN!
Fáðu þér
RAFMAGNS VATNS-HITARA
Vér vírum og setjum inn einn þeirra
-Fullbúinn fyrir
AÐEINS J-| QQ ÚT I HÖND
Afgangurinn gegn auðveldum skilmálum
Hotpoint Vatns-Hitari .......$20.50 í peningum
Red Seal Vatns-Hitari........$19.00 í peningum
Brösun
að auki
ef þarf
WuuupeOHtjdro,
B5-59 tlr PRINCESSSI
Sími
848 132
848133