Heimskringla - 06.11.1929, Page 5

WINNIPEG, 6. NÓV., 1929
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSIÐA.
þessi “rifa allra manna” oröiö úr
nafninu. Enska orðið yfir “gjá”
er annaöhvort “Chasm” eöa “Gorge.”
YrÖi þá nafnið annaöhvort “Public
Chasm” eöa “Public Gorge,” ef
nauðsyn þætti bera til að þýöa þaö.
Hér eftir hefir þá enskur almenning-
ur vonandi gleggri hugmynd um staö-
inn þar sem hinn frægi söguatburö-
ur geröist fyrir þúsund árum síöan.
Fyrsta Þjóðþing “Noröan Mundíu-
fjalla” er stofnað í “Cleft of all
Men,” niöri í “rifu allra manna.” En
niörg er býsnin á Þingvöllum, og er
þess ennfremur getiö aö hvarvetna
tjúki þar upp úr jöröu “upp af heitum
brennisteinshverum, leggi gufuna
upp af þeim, sem reykelsi frá öltur-
um.” Misjafn er smekkurinn og svo
er meö þetta. Gamli séra Siguröur
a Prestshólum var ekki hrifinn af
brennisteinslyktinni og fann ekki aö
af henni kendi “reykelse viö sætan
ilm.” “Óp og ýlfran eilífs veins,
andstyggileg lykt brennisteins,” orti
hann um neðri staðinn, í einum hug-
vekjusálminum. En “túristar” hafa
ef til vill gaman af aö lykta af þess-
um ímynduöu hverum; til þess mun
sagan, aÖ líkindum, sögö.
Skýrt er frá því aö ekki sé nema
fárra stunda ferö (“few hours
drive”,) frá Reykjavík austur i
Fljótshliö, aö Hlíöarenda, “heimili
hetjunnar Gunnars” ("home of the
hero Gunnar”). Ekki er meira sagt
um Gunnar, því aö sjáifsögöu þekkja
hann allir hér í Anieriku, og hlakka
þá til þess sumir, aö heimsækja hann,
eða “kalla á hann” meö “sendiherr-
anum,” aö sumri.
Þó er einhver furöulegasta greinin
lýsingin af lífinu upp til heiöa og
sveita á Islandi. Æöarfuglinn, sem
ekki í manna minnum hefir nokkuru
smni yfirgefiö strendur landsins, er
uu kominn upp um fjöll og firnindi
og þreytir sund við álftir, eöa kapp-
sóng, “á eyöilegum vötnum” (“lone-
some lakes”), inn á milli “grænna
Hér er Leiðin að
Lækna Kviðslit
^ imIiiinjimU*»* Il^imnlipknliiK S<“m
Hver MnRur Getur NotalS vlll
HverMkyiiM Kvlftslll, Meira
Kfta Mlnna
auðreynt ÓKEYPIS
Þúsundir kvitislitinna manna og
Kvenna munu fagna því, atS ná-
Kvæm lýsing á því hvernig Collings
Kapteinn iæknaþi sig sjálfur af
"'Jslit1 bátSumegin, sem haftii
naldi'5 honum rúmföstum árum sam
ah' veröur send ókeypis öilum er
eftir henni skrifa.
.i Sendiö aCeins nafn yóar og heim-
ilisfang til Capt. W. A. Collings,
I11®-’ Box 100-C, Watertown, N. Y.
fao kostar yBur ekki eyrisviröi og
getur veri® virSi stórfjár. Hundruó
manna hafa þegar vottaS lækningu
sina einmitt meó þessari ókeypís
tilraun. HkrifitS tafarlaust -— NU—
aour en þér leggiö þetta blaS frá
heiða og myrkra fjalla.” — “Þeir
sem vilja hafa náin kynni af Islandi,”
segir ritiö, “ættu pð ferðast þvert
yfir land. Ferðamaöurinn getur
gist á einhverju vingjarnlegu bænda-
heimili og yfir kveldvökuna sam-
einast heimilisfólkinu í baöstofunni.
Hér er þaö sem menn taka fyrst á
slagæð heimilislífsins íslenzka, því hér
er fjölskyldan samankomin, hver við
sína ákveðnu vinnu. Konurnar
spinna, vefa og sauma. Karlmenn-
irnir iðja við tréskurð, dytta aö verk
færum eða kemba ull. Einn les upp-
hátt úr einhverri nútíðarbók en þó
öllu oftar úr hinum miklu sögum
eöa Eddum, hinum sigildu ritum Is-
lands.”
Hvar skyldi þetta nú vera tiðkað á
Islandi, um hásumars levtið? Sögu-
lesturinn, eins og hann tíðkaðist fyrr-
um, var og er, ágætur, en vafamál
er þaö, aö útlendingar fái nokkurn
skilning á því, þegar ekki er ööru-
vísi sagt frá en þetta. Þaö er leitt,
þegar veriö er að fræða erlendar
þjóðir um Island, aö þeim skuli vera
fenginn annar eins þvættingur um þjóð
og land sem bæklingur þessi. Munu
flestir veröa á eitt sáttir úm það, að
þá sé betri engin kynning en slík.
Af ritum sem þessum, er naumast
hægt að fá aöra hugmynd um þjóö-
ina en þá, að hún sé kotmönnuð og
uppidöguð, rólynd og roluleg, og lítt
af bernskuskeiöi. Staðleysurnar um
landiö gera ntinna til. Þær eru svo
augljósar, að hver sæmilega skýr
maöur sér að þær stafa af algjörri
vanþekkingu á þvi sem verið er aö
rita um, og igegndarlausu yfirlæti.
Höfuðstaður
Norðuriands.
eftir Jón J. Sigurffsson
(Franth.)
Það er dálitiö einkennilegt aö
hugsa sér að konurnar á Akureyri
verða að annast sjálfar um blóma-
garðana sína. Bóndinn kemur þar
hvergi nálægt, nema ef hann sezt í
sólskýlið í garðinum og reykir mak-
indalega pípu sína, og gefur horn-
auga konu sinni, sem liggur á fjórutn
fótum í ntoldinni, og er að hlúa að
blómunum. — Konurnar fá sér til
aðstoðar Jón Rögnvaldsson frá Fífil-
geröi, sem er mjög eftirsóttur trjá-
ræktarmaöur, enda nýlega korninn frá
Kanada, sem útlærður í þeirri grein.
I innbænúm, í Fjörunni eru fleiri
blórna og trjágarðar en á Oddeyrinni,
sem orsakast af þvi að jarðvegurinn
er á eyrinni ekki eins góður til
blóma og trjáræktunar; moldin mun
ef til vill geyma of mikið af salt-
efnum.
NEALS STORES
“WHERE ECONOMY RULES”
Made In Manitoba
Vika
GOLDEN NUT PEANUT BUTTER
fatan, 1 pd..............
BLUE RIBBON TE,
1 pd. pakki .........
20c
56c
manitoba PURE white CLOVER HONEY
2£ pd. baukur .... ..................35c
blue ribbon baking powder
1 pd. baukur .... ..................20c
MACMURRAY’S lemon cheese
16 oz. krukka .. 19c
SWIFT’S PREMIUM SIDE BACON
sneytt og fleygið, ^ pd. kassi... 23c
Búðirnar lokaðar á mánudaginn
Lystigaröurinn sunnan Menntaskól-
ans er nú bæjarins mesta prýði, og
yndi bæjar b|úa. Aðal forgöngu
fyrir stofnun Lystigarösins ntun hafa
haft gamla frú Anna Schiöth, eins
og hún var oftast nefnd, og var af
dönskum ættum, en hafði þó dvalið
langdvölum á Akureyri. Anna
Schiöth er nú komin heim til sin, en
litlu trén og blómin sem J'ún lét gróö-
ursetja í Lystigarðinum hafa dafnaö
vel og bera fagran ávöxt. Aö aust-
anverðu í garÖinum er minnisvaröi
(brjóstmvnd) af séra Matthíasi Joch-
umssyni, I miöjum Lystiigarðinum
er fagurlega útbúinn gosbrunnur,
sem gestum garðsins verður starsýnt
á.
I stjórn Lystigarðsins eru ein-
igöngu konur, sem eðlilegt er, enda er
garðurinn frá fyrstu þeirra verk.
Bæjarsjóður leggur nú árlega fé tii
Lystigarðsins, hér um bil 1000—1500
kr. til viðhalds og starfrækslu hans.
Lystigaröurinn er mikiö notaöur af
öllum bæjarbúum, alla daga sumarsins,
og þó sérstaklega um helgar. Er-
lendum gestum er oftast sýndur garö-
urinn, og þykir þeim mikið koma til
feguröar hans.
Annar trjágarður er rétt fyrir
sunnan kirkjuna og er nú orðinn stór
og fagur. Jón Stefánsson tinibur-
meistari lagði þar fyrstur manna hönd
aö verki, og gróðursetti fyrstu trén,
fyrir ca 30—40 árum siðan. ^leistari
Jón Stef. hefir skiliö sér eftir fagrar.
minnisvarða með þessari trjásáningu.
Það merkilega við þenna fagra
garö er það, að hann hefir aldrei
veriö opnaður fyrir ahnenning. Sá
sem þetta skrifar gat ekki staðist
freistinguna, og stalst einu sinni' um
fagurt sólarlag inn í garðinn, ásamt
góöum félaga, til að geta séö þetta
lokaöa musteri almennilega. Eg
man að okkur ætlaði ekki að ganga
greitt aö komast yfir giröinguna, sem
var úr blikki eöa járni, gaddavírs-
klædd aö ofan. En loks komumst
við inn í þessa kyrlátu paradís, og
ég mun aldrei gleyma þeim--draum-
ljúfu áhrifum, sem ég og félagi minn
fundum til, þegar við læddumst hálf
smeikir í húminu, en þó meira hug-
fangnir og hræröir af unaði kveld-
blíðunnar, undir laufgreinum trjánna.
Nefndur trjágarður tilheyrir Rækt-
unarfélagi Norðurlands.
Gróörarstöð Ræktunarfélags Norð-
urlands liggur syöst viö enda kaup-
staöarins, og er stærsta trjáræktar-
stöö á Islandi. Þar er ræktaö all-
mikið af allskonar trjátegundum,
jarðávöxtuni og kálmeti. Einnig er
þar vermireitur og einnig hægt aö
fá blóm, allan ársins hringinn. Sér-
staklega á vetrum er kvenþjóðin
gráðug i túlípana, til þess aö lifga
stofurnar í skamnideginu. Dálitill
lækur rennur eftir miöri stööinni,
meö steyptum stöllum, en vatnið er
með minnsta móti yfir sumarið til
þess að fossarnir geti notið sin vel.
Samtök eyfirzkra bænda eru yfir-
gripsmikil og Kaupfélag þeirra á
Akureyri er orðiö mjög sterkt félag.
Byggingar þess í bænum eru árlega
mjög stórstígar, svo sem hið, nýja
sláturhús þeirra á Oddeyrartangan-
um, sem byggt er eftir nýjustu slátr-
unarhúsum í Suður Ameríku; nýja
verzlunarhúsiö viö Torfunefið; íshús
iö á Oddeyrartanganum, bryggjur, o.
fl.
Með s'ofnun Mjólkursamlagsins er
stigiö stórt spor til búsældar. Ey-
firzkum bændum og nærliggjandi sveit
um í grend viö Akureyri er nú trygö-
ur fastur markaður fyrir mjólk sina.
Að vísu er mjólkurverðið lágt ennþá,
en fer smá hækkandi, eftir því sem
hagur samlagsins batnar, og fitumagn
mjólkurinnar eykst að sama skapi viö
betri fóðurgjafir.
Samlagið hefir nú staðið í nær 2
ár, og er ánægjulegt að vita til þess,
að hagur þess fer dagbatnandi; og
má það mikið þakka framsýni og
dugnaði Jónasar Kristjánssonar frá
Víðigerði í Eyjafiröi sem verið hefir

framkvæmdarstjóri þess frá fyrstu
byrjun.
Vegirnir á Akureyri eru ekki sem
beztir, aðeins 350 yards eru malbik-
aðir og “púkkaðir” með grjóti. Þeg-
ar hart er keyrt í biíreið um braut-
ina, eru menn öftar í loftinu sem fug!
á flugi en í sætinu sjálfu.
Eftir alla veöurblí^ma í fyrravet-
ur fengum viö kalt vor, og sumariö
var í kaldara lagi. Seinnipart ág-
ústmánaðar komu óþurkar, svo að hey
náðust illa þur inn.
Síldveiðin byrjaöi óvenju snemma,
nefnilega seinnipart júnímánaöar, og
síldaraflinn var mikill. Skipin
lögöu svo sildina i bræðsluverksmiðj-
urnar, og fengu mjög lágt verð, ca.
6 kr. málið (1 1-2 tn) gaf til dæmis
Krossaverksmiðjan. I júlí öfluðu
skipin einnig mjög vel, en þá voru
bræðslustöðvarnar aö þrotum komn-
ar með að geta tekið meiri sild, vegna
rúmleysis.
I Siglufiröi féll þá síldin niður í
2 kr. málið. Enda ekki aö furða,
því eigendurnir þar eru erlendir auð-
söfnunarmenn. Og loks seinustu
dagana í júlí neituöu hinar erlendu
bræðsluverksmiöjur á Siglufirði og
við Akureyri (Krossanesverksm.) að
táka á móti meiri síld, og urðu þá
íslendingar að moka í sjóinn aftur
aflanum, sem þeir höfðu haft mikið
fyrlr aö ná í. Síldin, sem mokaö
var í sjóinn var metin til tuga og
jafnvel hundraöa þúsunda króna. —
Þetta orsakaðist meðal annars af þvi,
að síldareinkasalan var búin aö gera
þannig lagaöa samninga viö síldar-
(Frh. á 8. bls.)
Jú! Þú Getur LosnaS Við
G/GT/NA
Þú efast kannske. t»ú ert kannske
svo langþjáfcur, og; hefir reynt of
margvísleg meíSöl án bata aö þú ert
viss um aö þér skáni aldrei. Setjum
þó svo, aö til sé meöal, sem skjótan
bata hefir búiö mörg hundruö manns,
og sem þú getur reynt án þess ab
borga fyrir þaö. Myndir þú vilja
skrifa eftir því, aö því greinilega til-
skildu, aö þaö veröi at5 bæta þér, ella
veröi engrar borgunar krafist fyrir
meíaliö ?
Gott og velj Slíkt meöal er til, og
þú getur fengiö fullstæröar 75c. bögg-
ul, aöeins með því aö skrifa eftir hon-
um.
t»etta meöal fann fatíir minn, sem
þjáöst haföi af gigt í meira en tutt-
ugu ár.
Menn og konur, sVo hundrutSum
skiftir, hafa notaö þaÖ — fyrst skrifaö
eftir ókeypis bögglinum og oröiö svo
ágætlega af, aö meöalitS hefir veriö
notaö til þess er gigtin var gjörflæmd
úr líkama þeirra.
Þessvegna segi ég ytSur i allri hrein-
skilni!: “Eg skal — ef þér aldrei haf-
iö notaö metialitS át5ur — senda ytSur
fullstæröar 75c böggul, ef þér klippitS
úr þessa auglýsingu og senditS hana
ásamt nafni og heimilisfangi. Ef
ytSur sýnist, þá megitS þér einnig senda
lOc í frímerkjum, til þess atS hjálpa
metS greitSslu burtSargjalds og utsend-
ingu.
Skrifií mér persónulega — F. H.
Delano, 1802-B., Mutual Life Bldg.,
455 Craig St., West, Montreal.
KAUPIÐ HEIMjSKRINGLU
UTSALA
á notuðum
PIAKOS
ORG'NS
PHONOGRAPHS
Sérstök haust útrýmingar-
sala á góðum, notuðum og
búðarstöðnum hljóðfærum,
—öll yfirskoðuð og gerð
upp svo þau eru í góðu
lagi,—á verði og skilmálum
sem eru við efnalegt hæfi
allra.
PIANOS
FRÍTT
• -
DELANO’S
RHEUMATIC
CONQUEROR
á þakklætishátíðinni
733 Wellington (við Beverley) 717 Sargent Ave.
759 Notre Dame Ave. 666 Sargent (horni Agnes St.)
MRS. M. W. DALMAN
Teacher of Pianoforte
778 VICTOR ST.
Phone 22 168 Winnipeg
Tii
mams GAMLA LANDSINS
PACIFIC
um
J0LIN
Svefnvagnar beint frá aðalstöðvum
vestra, í sambandi við
Sérstakar Lestir að Skipshlið
Fer frá
Winnipeg 10.00 f. h
NOV. 24
DEC. 3
DEC. 9
DEC. 11
DEC. 15
I sambandi viö
S.S. MINNEDOSA
DUCHESS OF ATHOLL
S. S. MONTCALM
DUCFIESS OF RICHMOND DEC. 14
DUCHESS OF YORK DEC. 18
Siglir
NOV. 26
DEC. 6
DEC. 12
Odýr Fargjöld Til Sjávar desember)
miær|
Sjáið yður nú þegar fyrir úrvals farrými hjá
City Ticket Office, Cor. Portage and Main, Phone 843211—12
Depot Ticket Office, Phone 843216—17.
A. Calder and Co., 663 Main Street, Phone 26313.
H. D’Eschambault, 133 Masson St., St. Boniface, Phone 201481.
Canadian PaciSic
American Piano .... $135
Dunham ........ $165
Williams ........ $225
Heintzman Co..... $235
Mendellsohn ..... $295
Heintzman Co..... $365
PHONOGRAPHS
Fórnað
góðum
vélum á
$15
til
$35
Beztu teg-
undir seld-
ar á broti
einu af þvi
sém þær
upphaflega
kostuðu
ORGEL
Fríðasta úrval, í piano um-
gjörð eða kirkjustíl. 5 og
6 oktövu Orgel-verð
$75 orgel á ....... $37.50
$50 orgel á ......... $25
Borgunarskilmálar allt
ofan í $5 á mán.
mm
in mm awl
Kaupið hjá reyndum hljóð-
færa sérfræðingum
Hin Nýja Fjórtánda Útgáfa af
ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA
Er til Sýnis — í mismunandi bandi —
í Bókasöludeildinni
Hin nýja Britannica hefir verið gjörsamlega
endurrituð, mörgum nýjum atriðum bætt við til
þess að hún tæki um allt til síðustu tíma. Lífs-
nauðsynlegur fróðleikur og staðreyndir eru hér
skráðar svo hressilega og skilmerkilega að hugnast
jafnt yngri sem eldri.
Komið á sýninguna í bókasöludeildinni.
Skoðið hana í ró og næði.
BANDIÐ
(BókaskápsborS fylgir með)
Dökk-blátt Klæði .,. $129.50
Brúnt Hálf-Morocco . $175.50
Dökk blátt Morocco að 3-4 ........ $240.00
Brúnt Al-Morocco ............ $325.00
KOMAST MA Atí AFBÖRGUNARSKILMALUM
—Bókasöludeildin, Aðalgólfi, Donald.
Avalt Kœrkomin Gjóf
- - Er Enginn Annar Getur Gefið
Mynd af þér i
Jólagjöf
Láttu Taka Ham Ntt Til að Senda
Anstur Um Haf
Eaton listamennirnir ná
skaphöfn þinni á ljósmyndina.
Þess vegna virðist beztu vin-
um þínum svo vel mynd af
þér eða þörnunum þínum frá
Myndastofu Eaton's.
Nú er tilvalinn tími til þess
að sitja fyrir ljósmyndun, er
komast skal til vinanna fyrir
handan hafið í tæka tíð fyrir
jólin.
De Luxe myndin, í daufgrá-
um og gull-litför ó 11 u m
ramma, er prýðilega valin
jólagjöf. Verð,
$12.00 tylftin
-Myndstofan, 7. lofti Portage.
*T. EATON C?,
WINNIPEG
LIMITED
CANADA