Heimskringla - 16.07.1930, Blaðsíða 1

*vo* *. ii. i'etuiisíioii a
45 Home St. — OITY.
XLIV. ÁRGANGUR
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN16. JULI, 1930.
NCrMER 43
DYERS & CLEANERS. LTD.
Sendit5 fötin ytiar met5 pósti.
Sendingum utan af landi sýnd
sömu skil og úr hænum og á
sama ver'ði.
W. E. THURBER. Mgr
324 Young Str.f Winnipeg
DYERS & CLEANERS, LTD.
Er tyrstir komu upp n ie að
afgreiða verkið sama dagina.
Lita og hreinsa fýrir þá sem
eru vandlátir.
W. E. THURBER, Mgr.
Sími 37061
Vestur-Islendingum
fagnað
Heimkoma seinna hópsins.
Rvik 22. júní.
I fyrrakvöld, kl. 11.30, kom hið
stóra farþegaskip Montcalm hingafl
og með því hópur vestur-islenzku há-
tíðagestanna, um 370 manns. Skipið
hafði tafist nokkuð vegna óveðurs
og hafði flestum farþegum liðið hálf-
illa leiðinni vegna sjóveiki.
Kl. 6.30 fór varðskipið óðinn héð-
an út í flóann á móti skipinu, og með
honum fór Jónas ráðherra, Alþingis-
hátíðarnefndin og fleiri til þess að
fagna gestunum.
Skömmu seinna fór varðskipið
Ægir út fyrir eyjar og beið þar komu
skipsins. Með honum fór söngflokk-
ur Akureyrar, og fagnaði gestunum
með söng, er skipið kom. Voru bæði
varðskipið fánum skreytt, en “Mont-
calm” ekki..
Þegar skipið renndi inn á ytri
höfnina, lagði Magni af stað frá
hafnarbakkanum, og með honum var
borgarstjóri, bæjarfulltrúar, Karla-
kór K. F. U. M., hafnarstjóri, blaða-
menn nokkrir og ýmsir, sem áttu
von á vinum og kunningjum.
Fögnuðu farþegar “Magna" með
húrrahrópum, en nokkur töf varð á
því að menn fengju uppgöngu á skip-
ið. En það tókst að lokum — og
varð þá að fara yfir bæði varðskipin
sem lágu síbyrt utan á “Montcalm”
— var farið rakleitt til borðsalar
skipsins. Söng karlakór þar “Eld-
gamla Isafold”. A eftir hélt borg-
arstjóri ræðu og bauð gesti vel-
komna. Þvi næst söng karlakórið
“ó, guð vors lands”, og varð þá svo
mikil hrifning meðal landanna að
vestan, að kórinn varð að endurtaka
lagið.
Því næst gekk fram séra Jónas A.
Sigurðsson og þakkaði fyrír hönd
Þjóðræknisfélagsins og gestanna hin
ar hlýju móttökur. Hann talaði um
heimþrá Vestur-Islendinga og mælti
meðal annars á þessa leið:
“I okkur öllum hefir sífellt vakað
óslökkvandi heimþrá, og það er hún,
sem hefir borið okkur hingað. — Er
cg viss um, að allir Islendingar vest-
an hafs, gamlir og ungir, hefðu vilj-
að vera með, en ástæður margra
leyfðu það ekki. Þessi heimþrá er
Framhald á 8. síðu
ISLAND AKVEÐUR AÐ GANGA
I ÞJÓÖBANDALAGID
Samkvæmt fréttum, sem Banda-
rikjablaðinu Time hafa borist, hefir
konungur Islands, Kristjn X., í sam-
bandi við Alþingishátíðina, undirrit-
að skjal viðvíkjandi inngöngu Is-
lands í Þjóðbandalagið. Er þar á-
kveðið að Island gangi í Þjóðbanda-
lagið, sem fullkomlega jafnrétthátt
Danmörku og öðrum ríkjum. ■Sömu-
leiðis er þess getið, að i vináttusamn-
Ingi þeim, sem N^rðurlandaríkin
gerðu með sér, hafi þau heitið hvort
öðru því, að fara aldrei í stríð sam-
an og jafna öll sín ágreiningsefni
með gerðardómi, er öll ríkin skipi
fulltrúa i. Við þetta bætir svo Time
þessari athugasemd:
“Þessum framfaraþjóðum, sem
svo djarflega stefna í friðaráttina,
sem eru svo vel menntar og fram-
sæknar í stjórnmálum sinum, lög-
reglumálum, vínbindindi og löggjöf
allri — hefir sennilega blöskrað hinn
ægilega tröllslegi bryndreki, Rodney,
og fundist hann stinga í stúf við nú-
tímann, eins og þangað væri komin
afgömul fornaldarófreskja, dinosaur
eða brontosaurus.”
Rodney, herskipið, sem Bretar
sendu til Islands, er eitt hið öflugasta
stríðsskip í heimi, 33,900 að stærð.
RÚSSAR OG TRt>ARBRÖGÐ.
Allmikið hefir menn greint á um
afstöðu Sovietstjómarinnar til krist-
indómsins, og sumir látið mikið af
ofsóknum hennar í garð kristninnar,
en aðrir borið til baka og sagt róg
einn og illmælgi. Sannleikurinn mun
vera sá, að sumt af ofsóknarsögun-
um er orðum aukið, en enginn Vafi
er á því, að stjórnin leitast við svo
mikið sem henni er mögulegt, að
uppræta kristindóm, en innræta
“Lenindóm”, og er þá vitanlega ekk-
ert fyrir það að sverja, hvað ofstæk-
isfullir Lenin-sinnar kunna að aðhaf-
ast, þó stjórnarvöldin beri ekki bein-
linis sökina á neinum hryðjuverk-
um. Skýrsla frá brezka sendiherr-
anum í Moskva til ensku stjórnar-
| innar um þessi efni, munu skýra
nokkurnvegin hlutdrægnislaust frá
málavöxtum, og frásögn hans er á
þessa leið:
“Mönnum er frjálst að biðjast fyr-
ir, skíra börn sín, giftast og greftr-
ast eftir kristnum sið, og samskonar
frelsi hafa Gyðingar og Múhameðs-
trúarmenn. En ef hins vegar kom-
múnisti, sem tilheyrir kristinni fjöl-
skyldu deyr, krefjast flokksbræður
hans að fá að grafa hann samkvæmt
þeirra siðum. Það er að segja, for-
ingi eða fulltrúi kommúnista flokks-
ins er viðstaddur og eys hann moldu
og heldur um leið ræðu um blessun
og ágæti stjórnarbyltingarinnar. Og
þar sem guðsafneitun er eitt af inn-
gönguskilyrðum I kommúnistaflokk-
inn, þá er það álitið að þetta hljóti
að vera samkvæmt vilja og óskum
hins látna.
Það er öllum kunnugt, að Soviet-
stjórnin er andstæð trúarbrögðum,
enda gerir hún ekkert leyndarmál af
þvi. Er það álit hennar, að trúar-
brögð yfirleitt, og þó einkum kristin-
dómurinn, séu í beinni andstöðu við
undirstöðuatriði kommúnismans. —
Þeir sem nú sitja að völdum, játa
það hreinskilnislega, að fyrir þeim.
vaki fullkomin útrýming trúarbragða
úr Rússlandi og eins og sjá má af
nýútkomnum lögum, vænta þeir, að
þessum árangri verði náð með því að
banna alla trúarbragðafræðslu með-
al ungmenna innan 18 ára aldurs.
Eftir þann tíma má hver aflá sér
þeirrar trúarbragðafræðslu, er hann
æskir. — Prestar eru rændir öllum
borgaralegum réttindum, svo sem
kosningarétti. Verða söfnuðurnir að
sjá fyrir þeim og lifir hávaði þeirra
sæmilegu lífi, þótt allmargir hafi
auðvitað misst atvinnu sína og kom-
ist á vergang. En ef prestar sýna af
sér einhvern fjandskap eða mót-
spyrnu við stjórnina, gengur auðvit-
að hið sama yfir þá og aðra, að þeir
eru skotnir, settir í fangelsi eða
reknir í útlegð till Síberíu. Ekki
'nafa þeir rétt til neinnar annarar
atvinnu né böm þeirra til venjulegs
skólauppeldis, og gengur það sama
yfir þá að þessu leyti og fyrverandi
aðalsmenn og þjóna keisarastjórnar-
innar, nema þeir gangi Sovietstjórn-
inni á hönd. Er þannig í sjálfu sér
ekki þröngvað athafnafrelsi krist-
ingja að því er guðsþjónustugerð
snertir. En í sjálfu sér verður því
ekki neitað, að þetta er ákveðin mót-
spyrna gegn trúarbrögðum, og hljóta
prestarnir næstum því stöðu sinnar
vegna, að andmæla stjórnarvöldun-
um, en það verður þeim svo aftur
að hegningarsök. Er þá ljóst, hver
endirinn hlýtur að verða.
Þar sem kirkjur hafa ekki verið
starfræktar til tíðagerða, hafa þær
verið teknar til afnota fyrir skóla
eða félög. Annars er fjöldi kirkna,
sem enn heldur áfram guðsþjónust-
um. Er guðsþjónustuleyfi gefið söfn
uðum, sem eru 20 manns eða fleiri.
Þó fækkar stöðugt kirkjunum, sem
notaðar eru til guðsþjónustu, sök-
um vaxandi fráhvarfs frá kristin-
dómi, og einkuin i borgunum eru
kirkjurnar óðum að tæmast. Yngri
kynslóðin er yfirleitt kommúnistar,
og þess vegna ekki kristin. Gætir
þessa jafnvel meðal kúlakanna (efn-
aðri bænda), svo að sjaldan eru fleiri
en tveir í fjölskyldu “trúaðir”. I
Moskva, þar sem hinn mesti aragrúi
er af kirkjum, er ekki nema lítill
hundraðshluti íbúanna í söfnuðum,
og ungt fólk sést varla í kirkju. —
Þessi mikli árangur trúarandstöð-
unnar er fyrst og fremst að þakka
því, að kommúnisminn er í raun og
veru orðinn að nýjum tkarbrögð-
um. Stjórnarskipun og agi kom-
múnistaflokksins og innganga í hann
er bundin svo þröngum skilyrðum,
að það líkist langmest helgisiðum."
Þannig mælir sendiherrann, og
mun það vera mála sannast, að öll
viðhöfnin við smurningu Lenins,
hafi gert hann í vitund þjóðarinnar
að þeim frelsara, sem hún nú hefir
tekið trú á í stað hinna gömlu guða.
En öll trúarbrögð skapa andlega
kyrstöðu, ef þau eru einsýn og ofsa-
leg. Og þannig virðist einmitt
dauðatak þessa rússneska násmyrl-
ings, er án efa var stórmenni á sinm
tíð, vera að sliga heilbrigða þróun
jafnaðarstefnunnar í Rússlandi. Beztu
menn þjóðarinnar eru reknir í ut-
legð, en miðlungsmennirnir, sem ekki
eru færir um að benda á neinar nýj
ar leiðir og aörar en þær, sem Lemn
var með fyrir 10—20 árum siðan
undir allt öflriam kringumstæðum,
sitja við stjórnvölinn, og öll alþýða
| manna fellur fram við kistu Lenins
og gerir bæn sína af samskonar hjá-
trú og f jálgleik og hún tilbað dýrling-
ana áður. 1 stað svo nefnds kristin-
dóms er kominn “Lenindómur”.
FRA INDLANDI
—
Ekki er hlaupið að því að átta
siíí á ýmsum slitróttum fregnum, er
nú berast frá Indlandi, en auðséð er
þó að margt merkilegt er þar á seiði,
þótt ekkert sé líklega merkilegra en
bardagaaðferð Indver ja: mótstöðu-
leysið. Gersamlega ætla Indverjar
sér að hundsa Bretann, og eru furðu
samtaka. T. d. standa brezkar stór-
verzlanir nú næstum þvi auðar, eftir
þvi sem síðustu fregnir herma,
brezkum blöðum hefir verið sagt upp
í stórum stíl og brezkir bankar tap-
að geysimiklum viðskiftum. Hafa
indverskir verksmiðjueigendur í
Bombay gert félag með sér, að
skifta ekki við enska banka. Ganga
þvi allir bankaeigendur og myllnu-
eigendur með bænaskrá i hendi fram
fyrir jarlinn, til að biðja hann að
gefa Indverjum' sjálfstjórn; en hvort
þeim gengur fcíl þeirrar bænar hags-
munir landsins eða eigin hagsmunir,
skal látið ósagt. Baðmull hefir fall-
ið um þriðjung i verði og margar
myllnur hafa orðið að hætta að miklu
eða öllu leyti. Segir “Bombay News”
að ef verzluninni haldi áfram að
hraka jafn hröðum skrefum og nú
upp á síðkastið, sé fullt útlit fyrir
að landið verði gjaldþrota. Stórkost-
legar vörubirgðir liggja i verzlunar-
húsum, er enginn spyr um. Innflutn-
ingur á kramvöru hefir þó minnkað
um 75% frá þvi I fyrra um sama
leyti. — Er nú óhlýðni Indverja orð-
in gegndarlaus á öllum sviðum. En
Englendingar láta hart mæta þófi
þeirra. Hafa yfirvöldin í Madras
gert það að hengingarsök að bera
Gandhi húfu og bannað heimaiðnað.
Æfa Bretar heri sína sem ákafast
austur þar, og reisa sjúkrahús til við-
búnaðar, ef í hart slær. Æsingin er
ákafleg á móti Simon’s tillögunum.
og er nefndinni varla vært á Ind-
landi.
ÞÝZKALAND
Hræðilegt námuslys varð í Neurode
á Þýzkalandi s.l. miðvikudag, þann
9. þ. m., af gassprengingu, er menn
vita ógerla hvernig hafi að höndum
borið. 144 menn dóu en 49 komust
af, flestir stórmeiddir. Er þetta eitt
hið svakalegasta námuslys, sem orð-
ið hefir þar i landi. Arið 1912 dóu
112 menn við Bochum af námuslysi,
og árið 1925 135 manns nálægt Dort-
mund.
BRETAVELDI
Við lok fjárhagsársins reyndist að
verða 70 milj. dollara tekjuhalli á
fjárlögum Astralíu fyrir síðastlið-
ið ár, samkvæmt því er James Hen-
ry Scullin forsætisráðherra lýsti yf-
ir i fjármálaskýrslu sinni fyrir full-
trúadeild þingsins nýlega. Jafn-
framt lagði hann stórkostleg tol’-
hækkunarlög fyrir þingið, hærri en
nokkru sinni hefir viðgengist í land-
inu áður. Hafa atvinnumál landsins
verið í mjög miklu hraki undanfarið,
sem ekki sizt er að kenna mikilli
verðlækkun á ull, sem er ein aðal-
framleiðsluvara landsins. Talið er
víst að naumast verði staðið í skilum
með nauðsynlegar útborganir, nema
að landið taki svo sem 150 miljón
dollara lán til langs tíma. Bjóst ráð-
herrann við að lán þetta myndi fást
og hvatti til þess að það yrði tekið.
KANADA
A mánudaginn var fórst af flug-
slysi í Great Bear Lake í Norðvestur-
landinu, Lieut. J D. Vance, einn af
langbeztu og frægustu flugmönnum
Canada, er hann leitaðist við að lenda
á vatninu í svarta þoku. Vita menn
eigi fyrir vist á hvern hátt slysið
bar að höndum, en maður, sem með
honum var, komst lifs af, nærri því
ómeiddur. Sjálfur kastaðist Lieut.
Vance á einhvern hátt út úr vélinni
og týndist í vatninu. Hann var einn
af þeim, sem leituðu uppi þá McAl-
pines félaga í fyrrahaust, og gat sér
við það góðan orðstír.
Samkvæmt hagtölum frá Wash-
ington, reyndist vöruinnflutningur til
Canada 28 milj. dollurum minni í síð-
astliðnum maímánuði, en i fyrra á
sama tíma, og útflutningur Canada
til Bandarikjanna, hefir sömuleiðis
orðið 7 milj. dollurum minni.
------------------------------4
HVAÐANÆFA
Rockefeller, sem á 2000 miljónir
dollara, hefir gefið 600 miljónir til
ýmissa fyrirtækja, helzt vísindalegra
rannsókna. Einhver maður, sem
ekki hefir haft annað að gera, hefir
reiknað út, að ef þessar 600 miljónir
hefðu verið borgaðar út í 10 dollara
seðlum, og að þeir væru lagðir hv^r
við endann á öðrum, myndu þeir
ná umhverfis jörðina þrisvar sinn-
um. Væri rentunum bætt við, mundu
seðlamir ná til tunglsins, og þó væri
meira eftir en 15,000 daglaunamenn
ynnu að jafnaði fyrir á einu ári.
* * •
Detroit Edison félagið hefir nú i
seinni tíð verið að reyna að framleiða
ódýrari rafmagnseldstæði, en dæmi
hafa þekkst til áður, svo að allur al-
menningur gæti eignast þau. Fyrir
nálega mánuði síðan setti það á
markaðinn rafmagnsvél (electric
stove), sem kostaði 85 dollara, eða
ekki nema eins og þriðjung á við
venjulegt verð. Hafa þegar komið
yfir 70 þúsund pantanir til félagsins,
og var þá verðið fært niður í 75 doll-
ara. Aðalástæðurnar fyrir þvi, að
rafmagn hefir ekki verið notað enn
meira en gert er, er fyrst og fremst
hvað rafmagnsinnlagningin og raf-
magnstækin eru dýr í fyrstu. I öðru
lagi þykir rafmagnið seinna að hita,
en gas. Tóku nú rafmagnsfræðing-
ar í Detroit að leggja höfuðin i bleyti
Lfl (tð smiða vél, sem bæði væri en-
föld í meðförum, fljót að hita, snot-
ur í útliti og ekki of dýr. Þessi nýja
rafsuðuvél líkist ekki vitund öðrum
suðuvélum, en ofninn í henni er orð-
inn 400 stiga heitur á fimm mínút-
um, og hún notar miklu minni straum
en aðrar vélar. Eins og nærri má
geta, líta önnur framleiðslufélög
þessa galdramenn illu auga.
* * »
Viðbrugðið er forsjá Tardieu’s
försætisráðherra Frakka. Frakkland
er næstum því hið eina land í ver-
öldinni (fyrir utan Island), þar sem
ekki er kvartað um atvinnuleysi og
allir hafa nóg að gera. Samt sem
áður lagði ráðherrann fimm ára áætl-
un um opinberar framkvæmdir, til
þess að sjá almenningi fyrir vinnu,
nýlega fyrir fjármálanefnd þingsins.
Urðu menn hálf ókvæða við þessari
áætlun, þar sem gert var ráð fyrir
að verja um 17 biljónum franka
($666,400,000) til opinberra fram-
kvæmda á næstu árum til að fyrir-
byggja vinnuleysi, og bentu á, að ekki
væri farið að bóla á neinum slikum
vandræðum ennþá. En ráðherrann
mælti: “I haust komanda hefst
vinnuleysið, herrar mínir, nema að
séð sé við því í tíma, með því að auka
innlendan iðnað, og koma betra
skriði á atvinnumálin. Það er betra
að sjá við lekanum áður en skipið
er sokkið.”
* » *
Liu Huan-yen landstjóri í Kwangsi
fylki í Kína, gekk hér um daginn sér
til skemtunar ásamt lífverði sínum
út í aldingarð sinn. 1 sama bili og
landstjórinn laut niður að einu af
lótusblómunum í aldingarðinum til
að dást að ilmi þess og fegurð, kvað
við byssuskot, er særði Liu Huan-yen
til ólífis. “Skotið kom yfir garðmúr-
inn,” sagði lífvörðurinn við lögregl-
una, þegar hún kom á vettvang. En
þegar honum var bent á að byssan,
sem hann hélt á sjálfur i hendinni,
var ennþá rjúkandi heit eftir skot.
sem hleypt hafði verið úr henni, ját-
aði hann hispurslaust glæpinn. “Eg
skaut landstjórann,” sagði hann, “af
því að maður bauð mér fé til þess.
Eg er fátækur hermaður, og þarf á
peningum að halda.”
• • •
1 Barcelona á Spáni vildi sá at-
burður til i síðustu viku, að 30,000
börn, sem stjórnað var af mörg
hundruð prestum, voru látin biðjast
fyrir knéfallandi á almanna færi, við
mikil hátíðahöld, sem fram fóru í
borginni. Eins og siðvenja er i þeirri
borg við slík tækifæri, báru börnin öll
grímur fyrir andlitinu, og leið þeim
áreiðanlega ekki vel undir bænahald-
inu, því að steikjandi hiti var úti.
Samt urðu þau að biðjast fyrir í
belg og biðu, og segir ekki af árangri
bænarinnar, fyr en staðið skyldi upp
af knébeðinum. Þá risu 28,000 börn
á fætur, en 2000 máttu sig hvergi
hræra. Læknar skoðuðu þau og
lýstu yfir því, að þau hefðu fengið
sólsting. Var þeim sem bráðlegast
komið á sjúkrahús.
• * *
Yngsta og ininnsta nýlenda Frakka
hefir ekki ennþá verið sýnd á neinu
korti. Er það smáeyja, sem skírð
hefir verið Tempest og nýlega er
fundin milliCochincina og Bomeo, 50
ekrur að stærð, með 4 ibúum. Það
var franskur bátur, sem fann eyju
þessa 15. apríl í vor, og reisti þar
franska fánann, svo að á landabréf-
um mun hún verða sýnd sem frönsk
nýlenda framvegis.
• • •
A Þýzkalandi er nú vakin mikil
líkamsmenningaralda, sumum til
fagnaðar en öðrum til hneykslunar.
Einkum vekur hneyksli sú hreyfing,
sem gengur undir nafninu “Freikör-
perkultur und Lebensreform”, og
menn hafa gerst mjög frjálslegir í sér
sér með það að ganga alls naktir, t.
d. á baðstöðum og við íþróttir utan
og innan húss. Þykir það engin
kurteisi framar, að hylja suma lík-
amshluta fremur en aðra, heldur að-
eins spaugileg hindurvitni. Hefir
fjöldi af konum og körlum af yngri-
ky^slóðinni hyllt stefnu þessa, og
veit enginn til þess að nokkur ógæfa
hafi af þvi hlotist, nema ef nefna
skyldi það að nokkrar kerlingar hafa
gengið úr öllum liðamótum af sið-
ferðisvandlætingum.
Til Englands er þessi alda einnig
tekin að berast. Sólböð, sem víðast
hvar um hinn menntaða heim eru
talin hin mesta endurfæðingarlaug
allrar heilbrigði og ráðlögð af lækn-
um við ýmsum kvillum, eiga ekki
upp á pallborðið enn sem komið er
hjá ýmsum skikkanlegum Englend-
ingum. Nokkur “nýmóðins” félög,
eins og t.d. The New Life Society í
London, hafa átt undir högg al-
menningsálitsins að sækja, en þau
hafa viljað taka upp böðin. Um síð-
astliðna helgi tók félag þetta, sem
saman stendur af ungu fólki af báð-
um kynjum, sér bessaleyfi og af-
klæddist hverri spjör, þar sem það
var statt á sinni eigin bækistöð, ná-
lægt baðstað einum í Norður-Lon-
don. Baðaði unga fólkið sig þarna
i sólskininu í sínum upprunalega Ad-
amsskrúða, eins og vorir fyrstu for-
eldrar í Paradis, og er þess eigi get-
ið, að það hefði af því haft meiri
blygðunartilfiningu, en Adam og
Eva fyrir syndafallið. En þeim mun
næmari var samvizka eldra fólksins.
Heiðursmaddömur borgarinnar ætl-
uðu alveg aS rifna af vandlætingu og
hleyptu öllu í uppnám af brennandi
siðsemisákefð. Var gerð heilög
krossferð á móti unga fólkinu og rif-
in klæði meyjanna og ungu mennirn-
ir hýddir, hvar sem “matrónurnar”
komust í færi. Atti síðan að reka
alla hjörðina út fyrir borgarhliðin.
og grýta hana þar fyrir hið ófyrir-
gefanlega hneyksli, sem búið var að
fremja í söfnuðinum, en þá kom lög-
reglan unga fólkinu til bjargar.
Slíkur er kraftur siðgæðisins á
vorum dögum!
• • •
A Jótlandi í Danmörku ganga sög-
ur um mikinn undralækni, er flest-
um bæti mein sín, er til hans
leita. — Nýlega komu foreldrar til
hans með 14 ára gamlan dreng, sem
verið hafði heyrnarlaus og mállaus
í 6 ár. Læknirinn tók drenginn af-
siðis, og eftir 20 mínútur kom hann
altalandi til foreldra sinna. Margar
slíkar sögur ganga um lækni þenna.
Hann er múrsmiður að iðn, og hefir
þannig ofan af fyrir sér, en fæst ekki
til að taka eyri fyrir lækningar sín-
ar.
• * *
Hæsta bygging í heimi er Chrysler
byggingin í New York talin að vera.
Hún er 1046 fet og 1% þumlungur á
hæð. Eiffelturninn í París, sem
lengi var hæsta bygging í víðri ver-
öld, er 1024 fet og 6 þuml. Eldheit-
ir ættjarðarvinir í Frakklandi hafa
orðið svo æfir yfir því, að nokkur
þjóð skyldi voga sér að byggja hærra
en þeir, að þeir hafa sent André Tar-
dieu forsætisráðherra ótal áskoran-
ir um að hækka turninn um 22 fet,
svo að hann héldi áfram sinni fornu
frægð að vera hæsta bygging i heimi.
Bræður þrír í Zagreb í Júgóslavíu,
höfðu ákveðið að nema burt af heim-
ili sínu 18 ára gamla blómarós, sem
einn bróðirinn var ákaflega hrifinn
af. Völdu þeir til þess niðdimma
nótt og skriðu með mikilH varúð inn
um gluggann á herbergi stúlkunnar,
og er þeir komu að sæng hennar,
vörpuðu þeir teppinu yfir höfuðið a
þeim, sem þar svaf og átti sér einsk-
is ills von, og kom hún engri vörn
eða hljóðum fyrir sig. Nú héldu
bræðurnir hróðugir heim á leið með
herfang sitt og hugði sá ástfangni
gott til glóðarinnar að gera brullaup
sitt til meyjarinnar. Vafði hann
ofurgætilega utan af reifastrangan-
um, þegar heim kom og gerði sig
blíðan á svipinn. En herfileg urðu
vonbrigði þeirra bræðra, er þeir sáu,
að þeir höfðu tekið langömmu stúlk-
unnar i misgripum, sem var orðin
afgömul og komin að fótum fram.
Kunnu þeir ekkert ráð annað en að
flýja burt sem fætur toguðu, en lög-
reglan náði þó í þá og sitja þeir nú
i steininum.
* * »
A Egyptalandi hafa nýlega verifl
sett lög um almenna velsæmi, sem
banna konum að láta sjá sig á götu
eða almannafæri með beran háls eða
handleggi. Ef kona lætur sjá sig
svo fáklædda á götum úti, fær hún
aðvörun frá lögregluþjóni eða manni
sínum, sem þá lögreglan hefir gert
aðvart, Láti hún sér ekki segjast
við tvær aðvaranir, fær hún sjö daga
fangelsi. Gilda þessi lög fyrir allar
konur frá fjórtán ára aldri.
• » •
Hinn frægi ásiralski heimskauts-
fari Hubert Wilkins, sem farið hefir
margar ferðir norður með norska
flugmanninum Eilson, er nýlega
hlekktist á, hefir nú ákveðið að fara
leiðangnr, í neðansjávarbát til að
rannsaka héruðin umhverfis norð-
urheimskautið. Hefir hann tekið á
leigu gamlan bát, 0-12, sem hann
ætlar sér að útbúa sérstaklega í þess
um tilgangi.
Wilkins hefir i margri svaðilför
verið, og tók meðal annars þátt í
hinum hörmulega leiðangri Shackle-
tons. Hann hefir siglt þvert og
endilagt um norðurhöfin, farið 4
hundasleðum og flugvélum, og kom-
ist að þeirri niðurstöðu, að neðan-
sjávarbátarnir séu hin útmetnustu
þing til norðurpólsferða. Geti menn
siglt.í sælu og friði um undirdjúpin
hvernig sem vindur og veður steyta^
grimmd sinni á yfirborði jarðar. Ef
maður vill skyggnast til veðurs,
megi hæglega koma borunarvél fyr-
ir á bátnum, sem ryðji honum veg
upp í loftið og ljósið, jafnvel þó
siglt sé undir öllum heimskautaísn-
um. Dettur manni ósjálfrátt í hug
kafbátssaga Jules Vemes, sem nú
er svo greinilega að rætast.
• • •
Eins og kunnugt er, var það stór-
skáldið Ibsen, sem lét Sólveigu
bjarga Pétri Gaut frá skipbroti og
tortímingu ræfilsskaparins, og hef-
ir mönnum verið það ljóst alla stund
síðan, að konuástin er nokkurs virði.
Hvort Carl Brisson, danskt kvenna-
gull, hefir nokkru sinni lesið Pétur
Gaut, vita menn ekki, en hitt er á-
reiðanlegt, að vel hefir hann kunn-
að að færa sér í nyt ástir kvenna
Hefir hann alltaf síðan hann óx úr
grasi, haft einkaskrifara til að halda
nákvæmustu bókfærslu yfir allar
sínar ástmeyjar, og hafa menn það
fyrir satt, að hann muni eiga eitt-
hvert mesta safn af ástarbréfum,
myndum og öðrum fríðindum, sem
slíkum skjólstæðingum ástaguðsins
mega áskotnast. Hyggja menn að
þar kenni margra merkiegra grasa,
eins og vandi er til um slík efni. —
En nú kemur gróðahnykkurinn, sem
hr. Brisson ætlar að gerá af þessu
öllu. Nýlega bauð hann enska blað-
inu Sunday Express endurminning-
ar sínar til birtingar. Ritstjórinn
varð nú að vísu ekki svo hrifinn af
þessari aðferð til að byrja með, en
hét þó að athuga málið. Sendi þá
Brisson honum talsverðan slatta af
myndum af ýmsum kærustum sin-
um til yfirlits, og dálitla greinargerð
4 þeirra töfrandi sálargáfum. Tók
þá fljótlega að lyftast brúnin á rit-
stjóranum, enda sá hann, að með því
að birta þessar greinar, mundi hann
eiga vissa hundrað þúsund kvenles-
endur á Englandi einu saman. — Kom
fyrsti kapítulinn nú fyrir skemmstu,
og áhrifin komu fljótt í ljós á kaup-
endatölunni. Askriftirnar streyma
inn.