Heimskringla - 14.01.1931, Blaðsíða 6

BLAÐS/ÐA
HEIMSKRINGLA
WINNXPEG 14. JANÚAR 1931.
tooððoooðsooðOðððssoðooððososososcGeeoosððSGisoososððoe
RobiniHood
FIjÓIJM.
Betra því það
gerir betra Brauð
VOOSOOOS©5SSOSSSOBSOSSOJSOS0505050M50SOSS056SOSOSOOJ«
JAPONETTA
eftir
ROBERT W. CHAMBERS.
Snúið hefir á íslenzku Davíð Björnsson
I. Kapítuli.
Crjaldþrot hins gamla velþekta félags Ed-
qsjerton, Tennant & Co., var dálítið sérstætt að
S>ví leyti, að það var heiðarlegt gjaldþrot. Hvert
*flnasta sent var borgað upp, en það kostaði
íM&rgar manneskjur aleigu þeirra og gamla
T&enry Tennant lífið, því þessi snöggu umskifti
<og gífurlega eignatap, varð orsök í dauða hans.
Fráfall gamla Tennants og gjaldþrot félagsins,
setti einnig hinar foreldra lausu bróðurdætur
hans, þær Díönu og Silvíettu í svo mikil vand-
ræði að þær vjssu ekkert hvað til brags skildi
taka til þess að draga heiðarlega fram lífið.
Tennant gamli föðurbróðir þeirra tók þær að
sér eftir fráfall foreldra þeirra, og var þeim
eins og faðir á meðan hans naut að. Nú var
hann líka fallinn frá og þær orðnar eigna-
iausar og einstæðingar í heiminum. Hingað til
höfðu þær baðað í rósum og alsnægtum en
voru nú næstum því orðnar eins og framandi
fuglar sem mist höfðu fiugfjaðrir sínar.
Og sonur gamla Edgertons, James Ed-
^erton varð að gefa upp sitt kostbæra nám á
Englandi, með það eitt fyrir augum að afla
sér lífsviðurhalds og nauðsynja upp á sínar
«igin spítur. Svo yfirgaf hann skólann og lagði
af stað með gufuskipi heim til sín til New York.
Mieð ásetning um að koma sér þar áfram án
fjess að fá peningalegan stuðning frá einum eða
«5ðrum.
Hann gekk frá járnbrautarstöðinni að
fcúbb einum, sem hann var vel þektur í og
Vunnugur. Það var árla morguns og því ekki
margir á ferðinni. Þjónarir, sem tóku á móti
honum, tóku kveðju hans álúðlega, og litu
tfl hans með hlutekningu, því þeim var vel
kunnugt um hið sviplega fráfall og gjaldþrot
föður hans.
“Eg skal taka við töskunum yðar herra
minn,’’ sagði þjónninn sem tók á móti Edgar-
ton í klúbbnum um leið og hann rétti hendur-
nar út til að taka við þeim.
‘Nei, þakka iþér fyrir Fred, ekki núna” -
sagði Edgerton brosandi um leið og hann vék
sér fram hjá honum og gekk inn í móttöku
herbergið.
Þjónninn horfði á eftir Edgerton og hristi
höfuðið dapurlega, svo gekk hann á eftir hon-
«im að dyrunum og sagði:
“Mr. Edgerton! Þér munuð finna Mr. In-
wood á skrifstofunni,’’ að svo mæltu gekk
hann fljótlega leiðar sinnar.
Edgerton stóð við og hugsaði sig um
augnablik, svo gekk hann rakleiðis að dyrun-
um og bankaði. Og í því að Edgerton opnaði
hurðina, leit Inwood upp frá skjölum sínum.
“Nei, komdu sæll vinur! Er það virkilega
þú Jim?’’ hropaði Inwood.
“Já, eg sjálfur og enginn annar’’ sagði
Eldgerton glaðlega.
Þeir tókust þétt í hendur og Inwood benti
honum að setjast í hægindastól gegnt sér við
borðið. “Þú lítur hálf þreytulega út Jim.” sagði
Jhann.
Edgerton hló gleðisnauðum hlátri um leið
tog hann lét sig falla niður í silki mjúkan hæg-
indastól, sem hann ekki hafði setið í, í fulla sex
xnánuði, og sem hann hvíldi sig nú í að Hkind-
,!Mm í síðasta sinn fyrir marga, marga mánuði
“Það er heitt hér hjá ykkur í borginni”
«agði Edgerton, og þurkaði af sér svitann með
silki klút er liann dróg upp úr brjóstvasa sínum
án þess að skeyta að nokkru síðustu orð-
um vinar síns. “Hvenig gengur það annars
Bill?”
‘Ágætlega,’’ sagði Inwood. “ En má eg
«ekki bjóða þér vindil til hressingar. Einn ekta
igóðan Hafanna vindil, sem kemur manni til að
gieyma öllum áhyggjum og sorgum, og leiða
Unann inn í land bjartsýnis og góðra vona’’
Edgerton hristi höfuðið. “Nei, þökk fyrir,”
sagði hann.
“Þá þyggurðu með mér eitt glas af ljúf-
fengum drygg, þess er þér þörf,” sagði Inwood.
“Nei, þakka þér fyrir Bill Ekkert fyrir mig
í þetta sinn,” sagði Edgerton.
Inwood horfði á vin sinn og hristi höfuð-
ið. “Þú tekur þetta alt of strangt, alt saman,”
sagði hann. “En þú hefir þó vona eg ekkert á
móti því að eg hringi eftir einhverju styrkjandi,
Cil þess að hressa sjálfan mig á,” sagði Inwood.
“Nei, nei! Langt frá því Bill,” sagði Ed-
Sgerton kæruleysislega og bandaði út frá sér
iiendinni.
Eftir litla stund kom þjónninn inn ig In-
■wood bað um glas af whiskey
“Jæja Jim, vinur minn!” sagði hann eftir
hafa dreypt á glasi sínu. “Þetta hryggir
mig mjög mikið, og eg veit að aliir þínir kunn-
ingjar harma mjög fyrir þína hönd að svona
ískildi fara. Við vorum þó farnir að vona að
þú gætir verið eitt ár enn í Paris til þess að
Sjúka námi þínu.”
“Það hélt eg nú líka,” sagði Edgerton og
anikkaði höfðinu. “En eg hefi komist að þeirri
niðurstöðu að það hjálpar svo sára lítið hvað
maður vonar og hvað maður vonar ekki.”
Inwood tæmdi úr glasinu og horfði með
hluttekningu á hinn niðurhneigða mann, er sat
á móti honum.
“Nú kemur til kosta vina þinna að rétta
þér hjálpar------”
“Nei, nei, nei! Ekkert slíkt. Eg vel ekki
heyra það. Vinir mínir skulu engan vanda
bera mín vegna. Eg vil einn og óstuddur vinna
mig upp úr þeim kröggum, sem eg er í nú. Eg
vil ekki að neinn fái tækifæri til þess að kalla
mig úrþvætti ættarinnar,” sagði Edgertori með
kvellum rómi og tindrandi augum. “Og heyrðu
Bill!” sagði hann og lækkaði nú röddina. “Eg
ætla að draga mig til baka um stundarsakir
og —og hverfa.”
“Jim! Kæri Jim! Hvaða fádæma óráð er
komið yfir þig maður!” sagði Inwood æstur og
stóð upp.
“Ekkert hættulegt Bill’’ sagði Edgerton
rólega. “Eg kem ef til vill til baka — einhvem-
tíma.”
“Já, hver er þá ánægjan í því að eiga sér
vini?” sagði Inwood.
“Ó, það er mikil ánægja í því að eiga góð-
an vin, sem maður getur treyst og talað við. En
bezt mun þó vera að reiða sig ekki um of á
vináttuböndin, ef um fjárhagslegan stuðning
er að ræða, því þá gæti farið svo að þau slitn-
uðu og orðinu vinur yrði gefið annað nafn,”
sagði Edgerton og brosti. “Sönn vinátta er
eitt af þeim dýrðlegustu samböndum manns-
sálarinnar. Hrærum ekki við henni. Gerum
ekkert til þess að veikja hana, því hún er bæði
viðkvæm og sterk, eftir því sem með hana er
farið.”
Inwood hló að þessum röksemdum vinar
síns.
“Þínar hugmyndir um vini og vináttubönd
eru langt frá því að vera eins og almennt ger-
ist,” sagði hann.
“Eg hygg að vinir mínir komi til með að
sofa miklu rólegar, er þeir heyra, að eg létti
af þeim þeirri kvöð að styrkja mig efnalega,”
sagði Edgerton.
“Þetta er í alla staði óréttmæt ásökun,”
sagði Inwood og roðnaði.
“Nei, það held eg ekki; og þér að segja,
Bill, hygg eg að vinátta okkar stæði ekki lengi
föstum fótum, ef eg færi að verða of mikið upp
á þig kominn efnalega.”
“Eg skil þig ekki, Jim. Þú ert ekki að
tala alvöru,” sagði Inwood.
“Ó, eg tek aldrei neitt mjög alvarlega. Og
það er ef til vill þess vegna að heimurinn tek-
ur mig þessum járnkrumlum og hrindir mér frá
auð og metorðum niður á neðstu tröppu fá-
tæktarinnar. En þó---------jæja, eg ætla að
reyna til að komast aftur á fæturna,” sagði Ed-
gerton um leið og hann stóð upp og gekk út
að glugganum.
Hann leit út um gluggann, og honum fanst
óvanalega friðsamlegt og fagurt útsýnið, því
á Fimtu breiðgötu var allt svo hljótt og fáferð-
ugt þenna sólríka sumardagsmorgunn.
“Hefirði lesið blöðin, Jim?” spurði In-
wood.
“Nei.”
“Þau fara hrífandi orðum um það, hve að-
standendum félagsins hefir farist vel við alla
lánardrottna sína, og með því bjargað heiðri
sínum og nafni.”
“Ó, fari það til helv....! Hvers vegna
skyldu heiðarlegheit ávalt vekja svo mikla eftir
tekt hér í New York!” sagði Edgerton. “Við
skulum gleyma því, Bill. Eg verð nú líka að
fara að halda heim.”
“Hvert þá?”
“Heim í íbúð mína”.
“En hún hefir verið lokuð upp í meira en
ár; eða er ekki svo?”
“Jú, en þar er dyravörður-----”
“Ó, komdu með mér til Oyoter Bay,”
sagði Inwood. “Gerðu það fyrir mig, Jim, og
geymdu áhyggjur þínar til næsta mánudags.”
“Hvað áhyggjum mínum við kemur,” sagði
Edgerton og yppti öxlum, “þá hafði eg nægan
tíma um borð á skipinu — á meðan það var á
I leiðinni hingað — að raða öllu niður í huga
mér. Og eg veit nákvæmlega hvað eg ætla að
gera. Og nú fer eg heim til að byrja.”
“Til að byrja hvað?” spurði Inwood for-
vitnislega, en þó í góðri meiningu.
“Eg ætla að reyna að komast eftir, hvort
nokkrir af vinum mínum hafa svo mikið álit
á listræni mínu, að þeir vilji útvega mér at-
vinnu, sem gefi að minnsta kosti svo mikið af
sér, að eg geti sómasamlega borgað fyrir þrjár
máltíðir á dag.”
“Hverju viltu helzt reyna þig á?” spurði
Inwood.
“Eg veit það nú ekki vel ennþá,” sagði
Edgerton. “Eg var að hugsa um, hvort eg ekki
gæti notað skáldgáfu mína eða leikarahæfileika
til þess að afla mér ofurlítilla
tekna,, ef fólkið vill leyfa mér
það.”
“Semja skáldsögur?”
“Já, það eða eitthvað ann-
að. Semja lög, skrifa leikrit,
gerast leikari, eða eitthvert
annað, heimskulegt athæfi,
sem færir mér peninga í aðra
hönd, og-------Edgerton
þagnaði og í annað sinn sá
Inwood, hve átakanlega Ed-
gerton vinur hans var þreytt-
ur og niður dreginn, þó hann
vildi ekki láta mikið á því
bera, og honum þótti mjög
leiðinlegt að geta ekki og
meiga ekki aðstoða að ein- J
hverju leyti vin sinn og bera með honum á-
hyggjurnar.
“Jim!” sagði Inwood alvörugefmn: Hvers
vegna viltu ekki lofa mér að rétta þér hjálp-
arhönd?”
“Þú hjálpar mér nú þegar,” svaraði Edger-
ton. “Þess vegna fer eg nú að hugsa um mín-
ar eigin fyrirætlanir. Heill og lukka sé með
þér í öllum viðskiftum og fyrirtækjum, Bill. —
Vertu sæll! Eg kem til baka einhverntíma við
tækifæri, hvað annars sem eg kann að taka
fyrir.”
Hann tók handtöskurnar sínar upp og
brosti til Inwoods um leið og hann hneigði sig
fyrir honum. Svo gekk hann út í sólskinið á
Fimtu Breiðgötu, og hélt vestur til bústaðar
síns á fimtugasta og sjötta stræti.
Þegar hann náði heim til sín, fann hann
til dálítillar þreytu, og hugsaði hann sér því að
láta dyravörðinn taka við töskunum sínum og
bera þær upp fyrir sig Hann gekk því niður að
kjallarainnganginum.
í hvert skifti sem hann hringdi, gat hann
heyrt til bjöllunnar inni fyrir, en enginn opn-
aði. Svo eftir dálitla árangurslausa bið, gekk
hann aftur út á götuna og horfði upp að hús-
inu.
Allir gluggar virtust vera lokaðir og glugga
blæjurnar þétt dregnar niður. Edgerton stóð
kyr og horfði upp og niður eftir götunni, og í
huga hans liðu fram myndir frá vistardögum
hans í París, sem hann bar nú saman við hin-
ar fátæklegu og þvingandi kringumstæður, er
umkringdu hann nú á alla vegu.
Á meðan hann stóð þarna og leitaði eftir
lyklinum í vasa sínum, skaut þeirri hugsun upp
hjá honum, að hann yrði ef til vildi að flytja í
ennþá leiðinlegri og fátækari bústað. Hann
sló þó þessari leiðu hugsun óðara frá sér aftur,
opnaði hurðina og gekk inn.
Húsið var mjög gamaldags, klunnalega og
óhagkvæmlega innréttað. Það var fimm hæða
hátt og þó engin lyftivél í því, og aðeins ein í-
búð var á hverri hæð. Þessi gamla, innilokaða
og óhreina bygging gerði hann þyngri í skapi.
Þar leigði áður mest gamal dags fólk, sem nú
var víst flest flutt út á landið. Edgerton erfði
þetta hús af föðurbróður sínum, sem af öllum
var viðurkenndur hinn mesti sæmdarmaður
en gamaldags í hugsun og háttum. Voru þarna
í húsinu margir merkilegir gamaldags munir,
sem Edgerton erfði ásamt húsinu.
Slagandi með handtöskurnar, sína undir
hvorri hendi, steig hinn ungi upp í tvær fyrstu
tröppurnar. Þar stanzaði hann, setti frá sér
töskurnar og horfði í krignum sig.
Framtíðin fannst honum standa fyrir fram
an sig eins myrk og tröppugangurinn, sem
hann stóð nú í. Hann kveikti í vindlingi og
lét sig dreyma framtíðardrauma.------
Eftir nokkra stund kastaði hann frá sér
vindlingnum, tók töskur sínar og hélt áfram
upp stigann, öruggur og vongóður, með fast-
an ásetning.
Að undanteknu fótgtaki hans í stiganum
heyrðist ekki hið minnsta hljóð í öllu húsinu.
Þegar hann kom að herbergjum sínum, tók
hann upp hjá sér lykilinn og opnaði, gekk inn
og lokaði á eftir sér. En um leið og hann var
sloppinn inn fyrir dyrnar og hafði lokað hurð-
inni, greip hann einhver grunsamlegur ótti við
eitthvað óvanalegt. Og á meðan hann stóð
þarna undrandi og skelkaður, varð hann þess
var að hann var ekki einn saman þarna inni.
Þegar hárin hættu að rísa á höfði hans og hann
fór að jafna sig dálítið, gekk hann áfram hægt,
hikandi og hljóðlega, og hafði vakandi augu á
öllu í kringum sig, eins og hann ætti von á því,
að eitthvað af þessum dauðu og fornfálegu
munum í kringum hann risu upp og réðust á
hann. Og þó hann ekki sæi neitt grunsamlegt,
fann hann það greinilega á sér, að einhver var
þar inni; enda sá hann það líka, að það var
ekki allt með sömu reglu þar inni, sem hann
hafði skilið við það fyrir ári síðan, því þarna lá
fyrir fótum hans borðdúkurinn hans, sem hann
hafði vafiö upp vandlega og lagt ofan í skúffu.
Frá svefnherberginu sínu heyrði hann líka tik-
tak hljóð með jöfnu mililbili. Það var klukkan
hans, sem í hundrað og þrjátíu ár hafði verið
á þessum sama stað og unnið hlutverk sitt
dyggilega.
Þetta kom Edgerton allt saman undarlega
fyrir því hann hafði beðið Kæna, dyravörðinn,
að loka íbúðinni; og hafa engan umgang um
hana fyr en hann fengi bréf eða símskéyti frá
honum því viðvíkjandi. Meðan hann stóð
þarna athugandi og hlustandi, heyrði hann
gluggatjöld blakta einhversstaðar frá opnum
glugga. Hann gekk því hljóðlega að borðstofu
dyrunum, opnaði hurðina og leit inn. Enginn
gluggi var sjáanlega opinn þar. Það var dimmt
í stofunni og sýndist líka skuggsýnna við það,
að húsmunirnir voru allir svartir af ryki. Hann
lét því hurðina falla hljóðlega aftur og gekk
síðan að skrifstofudyrunum er stóðu hálfopnar,
og sólin gægðist þar inn fyrir neðan hálf upp-
dregnar gluggablæjurnar. Ennþá heyrðist
honum skrjáfa í gluggatjöldum einhversstað-
ar, þó skrifstofuglugginn væri aftur. Gekk
hann þá aftur til baka sömu leið og hann kom;
en þegar hann kom að búningsherbergi sínu
og opnaði hurðina, sá hann að glugginn á þvf
stóð opinn og tjöldin blöktu til og frá fyrir
hægum vindblæ, er lagði inn um gluggann. En
það sem sérstaklega vakti eftirtekt hans og
undrun, voru nokkrar handtöskur, er láu á
gólfinu og voru sumar þeirra opnar, svo hann
sá dýrindis tauvarning, er þær höfðu að geyma,
og þegar hann aðgætti þessar stásslegu flíkur
nánar, sá hann að þær voru allar merktar með
fangamarkinu D. T. eða S. T..
En uppi á stærstu töskunni sat lifandi
köttur.
II. KAPÍTULI.
Kötturinn var snjóhvítur og gljáði á hár-
ið; og hann virtist ekki vera neitt hræddur við
hinn nýja gest. Hann sat þarna hinn rólegasti
og festi hin dásamlega guiu augu sín á Edger-
ton, er stóð fyrir framan hann fullur undrun-
ar yfir því, sem fyrir augun bar í hans eigin
herbergjum. En hann átti eftir að fá að sjá og
heyra meira þerifía sguríka dag. Skyndilega
gekk hann að svefnherbergisdyrunum og opn-
aði þær; og það var næstum því að hann stirðn-
aði upp við það sem hann sá. Þvert yfir rúmið
hans láu útbreiddar hárfínir silkikjólar, alsett-
ir knipplingum og rósrauðum böndum hér og
þar Augnablik stóð hann sem dáleiddur í dyr-
unum; svo hvörfluðu augu hans upp á búnings
borðið, og á það hafði verið raðað allavega silf-
ur- og kristallsmunum, og á stólbakinu láu
knipplingar, kragar og silkibönd með öllum
regnbogans litum. Loks var honum litið til
dyratjaldanna, er héngu fyrir vinnustofu hans,
og sem blöktu lítið fyrir hinum hæga blæ er
lagði frá opnum glugganum. Hann færði sig
svolítið nær svo hann gæti séð inn í hið stóra
herbergi. Á þröskuldinum láu hælaháir, blóm-
um settir silkiskór, og á litlu borði innan við
dyrnar stóð blómsturkarfa, með hvítum og ljós
rauðum angandi blómum.
Gluggablæjunum var hleypt alveg upp og
sólin uppljómaði þetta stóra og þokkalega her-
bergi. Og innar í herberginu sá hann svo töfr-
andi fagra veru, að hún líktist helzt hugarsmíði
í japönsku æfintýri. Allt í einu sneri þessi
töfravera sér snögglega við og kom auga á Ed-
gerton. Þessi unga og fagra stúlka stóð þar
grafkyr mitt í sólargeislunum, há og grönn í
glansandi silkikjól, og horfði föstum augum á
þenna hægfara gest.
Á næsta augnabliki gekk hann inn í her-
bergið.
Hvorugt þeirra mælti orð frá munni. Hún
lirti hann fyrir sér með sínum stóru og fögru
augum, en hann starði undrandi og efabland-
inn á hana. Allt hennar ytra útlit hafði mikil
°g hiífandi áhrif á Edgerton. Þessar rósrauðu
kinnar, fögru beru armar og silkiklæddu fætur
í smáum stráskóm, er voru bundnir saman með
rauðu bandi.
“Hver eruð þér?” spurði hún og rödd henn
ar hljómaði í eyrum hans sem englasöngur, og
hélt honum föstum.
“Viljið þér gera svo vel að ganga undireins
út aftur?” sagði hún svo; og þessi orð vöktu
hann af mókinu.
“Það — það er mjög ólíklegt að eg geri
það,” sagði hann stillilega.
“Jæja, ekki það!” sagði hún um leið og
hún lagði fingur sinn á bjölluhnappinn og héít
honum þar.
Hann virti hana fyrir sér án nokkurrar
hræðslu, um leið og hann svaraði:
“Eg get hreint ekki skilið allt þetta. Tösk-
urnar, kötturinn, skrautið, og — og —”