Heimskringla - 04.02.1931, Blaðsíða 3
WINNIPEG 4. FEBRÚAR 1930
HEIMSKRINGLA
3 BLAÐSIÐA
ingum, með að fá þegnréttindi i land
'nu — styttri tíma, því að þeir einir
myndu heim flytja, sem væru íslend
ingar i eðli sínu og vildu vera það.
Var mér sagt að undanþága í því
efni, þ. e. ag þvj er tímalengd
snerti, væri ekki aðeins lögum sam-
kvæm — að mér skildist. Frú Ja-
kobsen þótti það ekki nóg. Hún vildi
láta Islandsstjórn sækja þá Vestur-
Islendinga vestur, sem heim vildu
koma til þess að setjast hér að, og
fá þeim, sem vildu búa, hæfilegt land
til ábúðar á Suðurlandsundirlendinu,
en þeim er vildu setjast að í bæn-
um, ábúð — hús og lóð til ræktun-
nr austan við Reykjavík- Var það
skörulega mælt og eigi um lítið beð-
ið, og tóku þó nokkrar konur undir
mál hennar í fullri alvöru. Og eft-
'r að hafa séð hið mikla og marg
umrædda Suðurlandsundirlendi — því
*g hefi séð það, þótt eg ekki hefði
séð það þá — get eg vel skilið, að
■ slikt myndi Iandi og þjóð eigi svo
litill hagnaður, þ. e. a. s. ef þangað
flyttu efnabændur með nýtízku bú-
þekkingu — og nauðsynleg-
um verkfærum; og væri eg ung og
efnuð, myndi eg hafa bæði áræði og
löngun til þess að reyna það. Því
eftir að hafa séð þetta mikla land-
fisemi, hefi eg trú á því að saga þess
sé ennþá ólifuð og óskráð. Með öðr-
Um orðum, að það eigi sér framtíð
sem engan hefir enn um dreymt. En
sleppum mínum draumórum. Ein
kona var þar þó, sem hafði nokkuð
uðra skoðun. Hún sagði, að Vestur-
fslendingar hefðu ekkert gert fyrir
Island og Island vildi ekkert við þá
eiga né af þeim þiggja. Ekkert kvað
hun gott hafa komið frá Ameríku
til Islands. Sótti hún mál sitt af
ákafa miklum, litlu viti, minni still-
lngu en minnstu af velvild í garð
Vestur-lslendinga. Var það eina
röddin, sem eg heyrði i þær sex
v’kur, sem eg var heima, sem upp-
hátt sýndi gestum sínum, þ. e. Vest-
úr-lslendingum andúð. Vera má þó,
að þetta hafi aðeins verið gert til
Þess að koma meira kappi í sam-
talið, sem annars var viðfeldið og
sanngjarnlegt. En ekki nennti eg
nð vera að rífast við frúna — lét
öðrum eftir að eiga um það við
hana. Eg fann mig aðeins vera
Sest á Islandi og mitt hlutverk var
gestsins — það að heyra, sjá og
taka eftir. Annars leizt mér vel
★ frúna, hefði jafnvel haft gaman
af að rífast við hana um eitthvað
nnnað, meðan eg var ung og æst
eins og hún. En ekki þetta atriði
ú-nei! En nú er eg orðin stillt og
get brosað að flestu, þegar vel ligg-
Ur á mér, og það er oftast; og sér-
staklega lá vel á mér, meðan eg var
á Islandi s.l. sumar, og þá ekki sízt
þetta kvöld. Hitt fann eg og, að
persónulega hafði eg ekkert gert
fyrir Island — gat það ekki, þegar
land og þjóð þurfti þess með. Nú
eru Islendingar heima eins vel ef
ekki betur settir en fjöldinn af okk-
ur hér vestra, ef eg hefi tekið rétt
eftir.
Þegar staðið var upp frá borðum,
lituðust konur um I stofunni og skoð
uðu málverk, er 'héngu á veggjum
og nokkrar leirmyndir er þar stóðu
umhverfis í hornum stofunnar. Voru
það mest listaverk húsráðanda og
allvel gerð, því hún er listræn í bezta
lagi. Skýrði hún sjálf myndirnar.
Frú Kristin er ein af þeim fáu, sem
ekki auðveldlega gleyma. Ef rétt
er að segja að nokkur karl eða kona
beri á sér aðals einkenni, þá er það
góð lýsing á henni, svo fremi það
hafi nokkra verulega þýðingu. Hún
er fremur há og virðuleg í fram-
komu óg ásýnd; klæðist vel og þó
látlaust að útlendum sið. Allt fer
henni vel. Framkoman öll djarf-
mannleg og þó góðleg. Hún minnti
mig á þær Susan B. Anthony, Lucy
Stone, Elizabeth Cady Stanton og
slíkar konur. Látlaus, prúðmannleg
og einarðleg. Væri eg ung stúlka,
mundi eg velja slíka konu mér til
fyrirmyndar.
Eftir að hafa skoðað listaverk þau
sem getið er hér að framan, sátum
við enn nokkra stund. Frú Guðrún
Lárusdóttir, minnir mig hún vera
nefnd, las smásögu, er hún sjálf
hafði þýtt, og las all vel. Að þvi
búnu ræddust þær konurnar við i
smáhópum, eftir því sem hugir
horfðu, um eitt og annað. Nokkru
seinna var stór skál með niðursoðn-
um ávöxtum borin í kring og smáir
ávaxtadiskar. Skyldi nú hver skamta
sér sem lyst hefði. Þá voru og
cígarettur bornar í kring á ný, og
fór þar sem fyr að sumar þáðu, en
sumar ekki, og var það með öllu
óátalið, hvorn veginn, sem konur
kusu i þvi efni. Að öllu þessu loknu
tóku gestir að týgja sig til heim-
ferðar. Við frú Jóhanna áttum víst
lengst heim, enda mun klukkan hafa
verið nær tvö eftir miðnætti eða
að morgni næsta dags.
Eg geri ekki ráð fyrir, að frú
Kristín Pálsdóttir Jakobsen sjái þess
ar línur. En skyldu þær villast til
hennar, og hvort sem er, eiga þær að
flytja henni hjartans þakklæti, fyrir
vingjarnlegt viðmót í garð þess, er
vissi sig vera útlending í föðurlandi
sínu.
Þetta kvöld bauð frú Bríet Bjarn-
héðinsdóttir mér til veizlu með
Landakvenna félaginu, er vera skyldi
að Hótel Borg næsta kvöld. Því mið-
ur gat eg ekki sinnt því, fyrir þá Kenora ,sem er næstur bær við Kee- 0>-«b*.o
Prepare Now!
\
Better times will come, much sooner
than most people anticipate. The re-
sul’t will- be a keen demand for steno-
graphers, secretaries and bookkeepers,
to fill the openings made vacant by the
late financial depression. Right now,
office staffs are cut to the limit, a'nd
many who have been dismissed have
gone into o.ther occupations, or have
left the City. Besides, the number now
training for business is considerably
below the average.
A Thorough School!
The “Success’’ is Canada’s Largest
Private Commercial College, and the
finest and best equipped business train-
ing institution in Western Canada. It
conducts Day and Evening Classes
throughout the year, employs a large
staff of expert teachers, and provides
sufficient individual instruction to per-
mit every student to progress according
to his capacity for study.
Day and Evening Classes
OPEN ALL THE YEAR
The SUCCESS BUSINESS COLLEGE, Ltd.
PORTAGE AVENUE AT EDMONTONSTREET.
PHONE 25 843
skuld, að það kvöld var eg öðrum
háð, og þótti mér það meira en
slæmt. En við því varð ekki gert.
Var það minn skaði — auðvitað.
watin, aðeins örstuttur spölur á
milli, og var hún jarðsungin af Rev.
Churchill, enskum presti.
Þeim hjónum Magnúsi og Mar-
gréti varð 9 barna auðið. Eitt dó í
| æsku, en átta eru á lífi. Þau heita:
I Margrét, Ragnhildur, Sylvia, Thelma,
I Ingibjörg, Guðrún, Hermann og Tóm
| as Þorgeir Hafsteinn, og eru öll
J heima hjá föðurnum, sem nú gengur
hópnum stóra í föður- og móður-
stað.
J. J. B.
Margrét Valgerður
Sigurðsson
Fædd 2- janúar 1891.
Dáin 9. maí 1930.
Það er daglegur viðburður, að sam-
ferðamennirnir á lífsleiðinni hverfa út
á háf dauðans. En þó er hvert slíkt
tilfelli nýtt. Hvert dauðsfall alvarleg
áminning, sem skilur eftir autt sæti
við einhvern arineld, og í fjölda
mörgum tilfelliím opin sár, sem seint
eða aldrei gróa.
Dauðsfall það, sem hér um ræð-
ir, er engin undantekning frá því
allsherjar lögmáli. Fráfall Mar-
grétar Sigurðsson skilur ekki aðeins
eftir autt sæti við arineld heimilis-
ins, þar sem hún var eiginkona, hús-
móðir og móðir, heldur líka trega og
söknuð allra þeirra, sem þekktu hana
og henni kynntust, því hún var ein
þeirra kvenna, sem flutti með sér
yl góðviljans, fegurð einlægninnar
og ljós háttprýðinnar, hvar sem hún
fór. Mönnum er títt og í raun og
veru eðlilegt, að láta hugann dvelja
við hina dökku sorgarhlið lífsins,
þegar þeir verða að sjá á bak sam-
ferðamönnum sínum, eða ástvinum
út i dauðann. En raunaléttir er það
öllum að láta hugann lika dvelja
við þá sannreynd, að góðir menn
og góðar konur geta aldrei dáið. —
Endurminningarnar frá samverutið-
inni, og þegar þær eru hlýjar, hrein-
ar og bjartar, þá eru þær frjódögg
þess hjá manni sjálfum, sem fegurst
er og í mestu samræmi við þær. —
Eg hefi séð margar myndir sem eru
fagrar og göfgandi, en enga sem er
fegurri en mynd þeirra manna og
kvenna, er samleið hafa átt í lífinu
og ávalt dvalið sólar megin, eins og
kona sú, er hér um ræðir.
Margrét Valgerður Sigurðsson var
fædd á Berunesi við Fáskrúðsfjörð
á Islandi 22. janúar 1891. Foreldrar
hennar voru þau Þorvaldur Þor-
steinsson og Ragnhildur Eyjólfsdótt-
ir, Oddssonar frá Sámsstöðum í
Fljótshlíð í Rangárvallasýslu. Hún
ólst upp hjá foreldrum sínum þar
heima, unz hún flutti vestur um haf
13 ára að aldri. Næstu sex árin
eftir að hún kom vestur, dvaldi hún
ýmist í Selkirk eða Winnipeg í Mani
toba.
Arið 1910 fluttist hún til Keewa-
tin i Ontario, og giftist þar eftirlif-
andi manni sínum, Magnúsi Sigurðs-
syni frá Knarnesi á Vatnsleysuströnd
í Gullbringusýslu 1. janúar það sama
ár. I Keewatin reistu þau heimili
I
j
\
í 5oc
Taktu mig
heim kostar
Jóhannes Helgason
Bergen
18. apríl 1857 — 30. jan. 1931.
The Premier Spic Spari
(þenna litla rafmagns handsóp) með öllu tilheyrandi,
sogbelg og s. frv., má nú fá í nokkrar vikur með því að
borga út í hönd
AÐEINS 50c — AFGANGINN Á VÆGUM SKILMÁLUM
Til viðskiftavina vorra skulum vér senda Spic Span
með fylgikröfu. Þeir borga flytjanda 50c. Og svo $1.00
á mánuði með ljósa reikningnum.
í
Símar
848.131
848 133
848 133
Cítij of Wmnípeá 1
” ’ illectncSijstcm,
III llll
afborgunum
$19.75
Fyrir borgun út i
PRINCESS ST.
hönd.
$18.75
Sú fregn kom hingað til bæjar-
ins fyrra föstudag að andast hefði á
sjúkrahúsi í Los Angeles, Cal., þá
um morguninn herra Jóhannes Helga
son Bergen, er um langt skeið átti
heima á ýmsum stöðum i Nýja Is-
landi. v
Jóhannes heitinn var fæddur á
Jörva í Hnappadalssýslu 10. apríl
1857. Foreldrar hans voru séra
Helgi Sigurðsson, prestur á Setbergi
í Eyrarsveit og síðar að Melum og
Leirá i Borgarfirði, nafnkenndur.
fræði- og fjöllistamaður, og kona
hans Jóhanna Guðmundsdóttir Sím-
onarsonar frá Gaul í Staðarsveit,
dáin í Selkirk 1891. Hún var syst-
ir frú Valdísar Guðmundsdóttur móð
ur prófessors Valtýs Guðmundssonar
í Khöfn, frú Guðrúnar Skaptason og
þeirra systkina.
Jóhannes fluttist til Ameriku sum-
arið 1876. Dvaldi fyrsta veturinn í
St. Paul, Minn., en eftir það I Win-
nipeg, Selkirk og Nýja Islandi upp
að árinu 1893; var á þeim tíma.
skipstjóri á Winnipegvatni, sat í
sveitarráði Nýja Islands og vann að
ýmsum störfum öðrum er til féll-
ust. Þetta ár flutti hann vestur að
hafi til Seattle, Wash. Dvaldi á ýms
um stöðum þar vestra; fór til Klon-
dyke og víðar. Vorið 1909 flutti
hann til Winnipeg aftur, en vestur
aftur 1911. Má segja að eftir það,
væri hann lengst af þar vestra, hér
og hvar — í Washington, California
og jafnvel suður í Alabama. Var
þá atvinna hans af ýmsu tæi en
oftast fremur stopul.
Jóhannes var þrígiftur. Kvæntist
í fyrsta skifti Jakobínu Sigurðar-
dóttur frá Klömbrum í Þingeyjar-
sýslu. Börn þeirra sem á lífi eru:
1. Sigurður Helgi, kvæntur Guðrúnu
Nordal, búa þau í Winnipeg. 2. Jo-
seph Andrés. 3. Jóhanna Lára, gift
★GENERAL ELECTRIC RADIO*
$159 ONLY $5DOWN $2WEEKLY
THE BESTIN RADIO
Ít LOWEST TERMS IN CANADA -4r
UPPHLAUPIÐ A
BÆ J ARST J ÓRN ARFUNDI
Rvík 2. jan.
Þess var lauslega getið í síðasta
blaði, að uppþot hefði orðið á bæjar
stjórnarfundi 30 f. m. — Atburður
þessi er einstæður í sögu bæjarins:
Bæjarstjórnarfundi hleypt upp og
ofbeldisverk framin á lögregluþjón
um bæjarins.
Fjárhagsáætlun bæjarins var til
umræðu á fundinum, og urðu lang-
að umræður um það mál eins og vant
er að vera, og var gert fundarhlé
um kl 8. En áður en bæjarfulltrú-
ar gengu út, kvaddi einn áheyrandi
sér hljóðs og skoraði á fulltrúana
að taka atvinnubætumar á dagskrá.
Varð þá nokkur þröng í salnum og
háreysti, en þó skildust menn vand-
ræðalaust.
Eftir kvöldverðarhlé, var áheyr-
endasalurinn fullur af fólki ,og gerð
ist brátt hávært í salnum. Um kl
9.45 var gert boð eftir tveimur eða
þremur lögregluþjónum, og voru
Karl Guðmundsson og Magnús Hjalte
sted sendir þangað, og verður hér
farið eftir frásögn lögreglunnar um
það, sem á fundinum gerðist eftir
þetta.
Þegar lögregluþjónamir komu, var
nokkrir menn upp á borð og bekki i
salnum og héldu æsingaræður. Hóta
þeir borgarstjóra og bæjarfulltrúa
meiðslum og að ekki skyldi verða
fundarfriður fyr en dagskránni yrði
breytt, og einnig höfðu þeir I hót-
unum við lögregluna- Var tekið
undir þetta í salnum með hrópum
og söng.
Sleit þá forseti fundi og ætlaði
Sigurður Jónsson bæjarfulltrúi fyrst-
ur út. Laust þá upp ópi miklu og
var honum varnað útgöngu og hrak
inn aftur og ætlaði þá allur skarinn
að ryðjast inn fyrir grindurnar og
var því hótað að enginn bæjarfull-
trúi skyldi komast út, fyr en at-
vinnuleysismálið væri tekið á dag-
skrá.
Stóð nú lögreglan framan við bæj-
arfulltrúana og vamaði áheyrendum
að ryðjast inn. Tökust þá allharðar
ryskingar, en nokkrir óspektarmenn
komust inn fyrir lögregluna og réð-
ust að baki henni. Börðu þeir lög-
regluna með hnefum og stólum og
hentu vatnsflöskum, glösum og öðru
sem hönd á festi.
Við þessa árás hlutu fjórir lög-
regluþjónar meiðsli, og voru þeir
þessir:
Karl Guðmundsson var snúinn úr
liði á þumalfingri hægri handar.
Sveinn Sæmundsson varð fyrir
Victor Eyjólfssyni við Riverton. —
og bjuggu þar í tuttugu ár eða þar | Mið-kona hans hét Elínborg. Guð-
til hún lézt 9. maí s. 1-
Dauða Margrétar bar að skyndi-
lega og mjög óvænt. Hún hafði ver
ið heilsugóð þar til hún og maður
hennar veiktust i lungnabólgu. Þau
voru bæði flutt á sjúkrahús, þar sem
Margrét lézt eftir nokkurra daga
legu, en Magnús barðist við sjúk-
dóminn í sex vikur og sigraðist á
honum.
Fráfall mæðra er ávalt alvarlegt.
en I þessu tilfelli var það ekki sizt.
Eiginmaðurinn lá þungt haldinn á
sjúkrahúsi. Heima á heimilinu var
stór barnahópur, hið elzta átján og
hið yngsta þriggja ára. En móð-
irin liðið lík.
Félag, sem Rebecka heitir og Mar
grét var félagi í, tók að sér að sjá
um útförina og fór hún fram 11.
mal frá enskri kirkju í bænum
laugsdóttir ættuð frá Kálfalæk á
Mýrum. Börn þeirra voru: 1. Ingi-
björg Ethel, dáin 1920. 2. María Vio
let, dáin. 3. Jóhannes Franklin, og
4. Helen .Gould, gift Þorsteini Magn-
ússyni í Winnipeg. Þriðja kona Jó-
hannesar er af hérlendum ættum
og býr í borginni Birmingham í Ala-
bama.
Jóhannes heitinn var hinn gervi-
legasti maður í sjón og vel gefinn,
en hæfileikanna naut hann eigi sem
skyldi og varð æfin honum því eig!
jafn lángefin sem annars hefði orð-
ið. Sjálfur komst hann svo að orði
i bréfi til dóttur sinnar: “Eg get
með sanni sagt, að æfi mín í það
heila tekið hefir verið býsna mikið
þyrnum stráð og upp á móti.”
Hann var jarðaður i Los An-
geles 2. þ. m.
áheyrendasvæðið þétt skipað, en J vatnsflösku eða glasi, sem hent var
nokkrir menn voru komnir inn fyrir af afli á ennið á honum. Skarst
grindurnar, þar sem sæti bæjarfull- hann mjög á enni og hruflaðist mik-
trúanna eru. Hávaði var nokkur i ið á kinninni, og í sama bili sló mað
salnum. og sumir voru reykjandi, en , ur hann á efri vörina, svo að blóðið
reykingar eru stranglega bannaðar j fossaði um hann allan.
í húsinu. Þegar forseti, Guðm. As-J Ingólfur Þorsteinsson fékk höfuð-
björnsson bað menn að þoka fram | högg svo að sprakk fyrir og blæddi
fyrir grindurnar og hætta að reykja,
þá var því svarað með hrópum ein-
um og reykingarnar jukust. Meðan
þessu fór fram, höfðu þessir þrír
lögregluþjónar komið á fundinn:
Magnús Sigurðsson, Margrimur Gísla
son og Ingólfur Þorsteinsson, og
stóðu þeir, ásamt hinum, í andyri
hússins. Með því að hávaðanum
linti ekki og fleiri ruddust inn fyrir
grindurnar, bað lögreglustjóri lög-
regluþjónana að koma inn fyrir grind
urnar. Brugðu þeir þegar við ásamt
Sveini Sæmundssyni lögregluþjóni.
sem þar var staddur, en ekki í ein-
kennisbúningi. Þegar þetr voru
komnir inn fyrir grindurnar, báðu
þeir áheyrendur með góðu að þoka
fram fyrir grindurnar, en þeir kváð-
ust ekki fara nema dagskránni yrði
breytt, og gerðu sig líklega til þess
að ryðjast enn lengra inn í salinn.
Stjökuðu þá lögregluþjónarnir við
allmikið. Hann meiddist og á kné
og fótlegg.
Magnús Eggertsson, sem ekki var
I einkennisbúningi, en kom að, þegar
ryskingarnar hófust, fékk hnefahögg
á nefið svo það brákaðist og hann
fékk blóðnasir.
Þegar hér var komið, virtist verða
ofurlítið hlé- En þá komu óeirðar-
mennirnir inn í salinn með rauða
fána og kröfuspjöld og hófu enn afj
syngja og létu ófriðlega. Um sama
leyti kom Erlingur Pálsson yfirlög-
regluþjónn inn í salinn ásamt þrem-
ur lögregluþjónum.
Sumir bæjarfulltrúar ávörpuðu á-
heyrendur og reyndu að stilla til
friðar, þegar bæjarstjórnarfundi var
slitið, en fengu illt hljóð.
Gekk svo í þessu þófi um stund,
þangað til einhver kallaði upp og
sagði að bezt væri að koma út á
götu og halda kröfugöngu. Fóru
þeim og ýttu þeim að mestu fram þeir svo að tinast út og héldu fyrst
fyrir grindurnar. En þá var gert nokkrir æsingaræður hjá Þórshamrl
áhlaup framan úr salnum, og hófust I Templarasundi, en lögðu siðan af
þá stympingar. I sama bili stukku I Frh. á 7. bls.