Heimskringla - 18.02.1931, Blaðsíða 6

« BLAJDStDA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 18. FEBRÚAR, 1931.
JAPONETTA
1 eftir
ROBERT W. CHAMBERS.
Snúið hefir á ísienzku Davíð Björnsson
“Leiktu, Japonetta, eins og þú vilt. Eg
skal leysa mitt hlutverk sæmilega af hendi.’’
sagði Edgerton.
“Á eg að skilja það svo, að þið ætlið að
leika tvær ungar persónur, sem daðra saman?"
spurði Sylvíetta stillilega.
“Já, við ætlum að leika okkur sjálf. En
þetta á ekki að neinu leyti við Sylvíettu. Það
er aðeins alt þetta einkennilega og óskiljan-
lega, sem verkar illa á Jim.’’ Hún gekk fram
og aftur um stofuna hirðuleysislega og veif-
aði blævængnum. “Eg hefi annars ekkert á
znóti því að við----’’
“Díana! Þú hlýtur að koma Jim til að fá
hræðilegar hugmyndir um þig, ef þú heldur
svona áfram,’’ sagði Sylvíetta.
“Og hann veit vel að eg hefi ekkert á móti
því, og nú er það búið,’’ sagði Díana.
“Hvernig getur þú búist við að einn mað-
or geti safnað saman öllu sínu frændfólki?”
spurði Edgerton.
“Já, þetta var víst sigur fyrir þig, Jim,”
sagði Díana háðslega. En það er ætlast til þess
af Edgerton, að hann leiði í Ijós og finni ráð
við því, sem í fljótu bragði virðist vera ómögu-
legt. Og sá sem ber nafnið Edgerton, ætti að
geta alt í New York.”
“Díana!”.
“Já, kæra. Eg er í því skapi núna, að eg
tala hálfgert skrílsmál. Og eg veit að Jim
frændi er svo mikill hemismaður, að það
hneykslar hann ekki. Og svo er honum ef til
vill sama um hvað eg aðhefst. Mínu sálar-
istandi er þannig varið núna, að eg gæti hæg-
lega byrjað á því að lesa hin fánýtustu skáld-
verk og lifa mig inn í þau, án þess að það mundi
á nokkurn hátt hneyksla hann. Og það á sér
oft stað meðal hinna beztu fjölskyldna hér. Er
það ekki satt, frændi?”
“Stundum,” svaraði Edgerton alvarlega.
“Díana horfði til hans hálf raunalega.
“Við höfum ekki margt til skemtana hér,’
mælti hún. “Heldur þú að við verðum fær um
það að halda uppi skemtilegum samræðum við
gestina hjá herra Rivett? Og heldurðu ekki að
hann hafi vænst of mikils af okkur á því sviði?
“Þú og eg ættum að æfa okkur í nokkr-
um fimleikaþáttum, áður ^n við förum þang-
að, til þess að hafa eitthvað til brunns að bera
fyrir gestina. Myndir þú til dæmis geta gert.
tvöfalt heljarstökk af herðunum á mér?”
spurði hann.
“Eg skal reyna,” svaraði Diana.
“Díana! í öllum guðanna bænum! Hvað
ertu að tala um?” sagði Sylvíetta um leið og
hún sneri sér frá hljóðfærinu og mætti þeirra
gáskafulla hlátri.
“Ó, kæra!” sagði Díana. “Eg hefði aldrei
getað trúað því að eg gæti fjöllað lengur, því
eg hélt að peningatap okkar hefði þrifið það alt
f burt; en það var ekki, Jim. — Þetta er sama
gjálífið og þú uppgötvaðir hjá mér undireins,
og sem Rivett fjölskyldan mun vafalaust----
Sylvíetta, er ekki gólfið hérna yndislega gljá-
andi? — Dansarðu frændi?”
Díana lagði hendi sína á handlegg Edger-
tons og svo liðu þau út í dansinn, en Sylvíetta
sneri höfðinu við og fylgdi þeim alltaf eftir
Tneð augunum á meðan hún spilaði.
“Hann dansar alveg voðalega,’’ sagði Syl-
víetta vandlætislega.
“Því get eg ekki gert að” sagði Diana.
“Eg var líka rétt að hugsa um það á þessu
augnabliki. Jim ef þú gætir hætt við það að
troða svona ofaná fæturnar á mér, þá held
eg að þú værir' ekki sem verstur, og getir komið
til með að dansa. Enginn maður sem eitthvað
er varið í, má dansa eins og viðvæningur.
Hinir reglulegu dansarar, dansa aðeins við —.
INú finst þér víst eg vera að skjalla þig. Eg
Ihafði líka í huga að gera það, til þess að þú
yrðir ekki eins viðbjóðslegur að----. Viltu
gera svo vel og láta það vera að horfa þannig
á mig? Þú hefir áreiðanlega gert mér mikla
ánægju.”
“Guð veit, hvort eg er ekki einmitt skap-
aður til þess Japonetta’’ sagði Edgerton blíð-
lega.
“Hamingjan góða, þvílík auðmykt! Ef eg
ekki vissi það upp á hár að þú ert veraldar
maður og meinar ekki eitt orð af því, sem þú
segir, þá skildi eg hata þig.---Auðmjúkur
maður — og svo þar á ofann hann þarna! Guð
hjálpi mér------Nei, kæri frændi, það er eitt-
hvað í augunum þínum — og í allri þinni fram-
komu, sem-------”.
“Hvað meinar þú?”
“Ó, eg veit ekki. Ef þú værir ekki þrjátíu
og tveggja ára gamall, þá mundi eg ekki dansa
við þig og eg væri ekki hér í húsinu, eða réttara
sagt þú værir hér ekki! Reyndu nú til þess
að dansa dálítið. betur. Ekki að hoppa svona
viöbjóðslega. Ertu að verða þreyttur?”
“Nei," sagði Edgerton fjörlega.
“Eg skal láta þig lausan eftir litla stund,
áður en þig svimar svo mikið að eg verði að
stiðja þig í stólinn. Nú ert þú farinn að dansa
mikið betur. Eg býst við að þú komir til.------
þakka þér nú fyrir!”
Þau stönsuðu bæði og blésu. Diana stóð
fyrir framan hann með fagurrjóðar kinnar og
Edgerton tók vasaklútinn sinn fram úr jakk-
arerminni og þurraði svitann af enni sér.
“Nú, það er heitt hér inni” sagði hann.
“Sýnið mér garðinn ykkar uppi á þakinu!”
“Þau Diana og Edgerton lögðu af stað.
“Silvíetta! ætlar þú ekki að ganga með
upp á þakið?" hrópaði Diana og leit við um
öxl.
“Silvíetta nikkaði höfðinu til merkis um
að hún ætlaði að fara með þeim. Hún byrjaði
að spila sönglagið, “Armide’’ og þau hiðu á
meðan hún var að leika það. Svo gengu þau út
í ganginn og upp á þakið.
“Sælunnar bústaður!” Þannig fórust Díönu
orð um leið og þau stigu inn í garðinn. “Japan-
ska töframærin, Paponetta bíður sinn létt-
úðga sanna spámenn velkominn.”
“Edgerton leit aðdáunar augum á alt hið
yndislega blóma skrúð, sem þar var saman-
I komið. Þar var: Geranium, Verbena, Fuchsia,
Heliotrope, og mörg önnur dásamlega fögur
blóm.
“Eg keypti þ'au af manni, sem var að
bjóða þau og eg fékk hann til að bera þau hing-
að upp. Þau kostuðu aðeins tvo dali, og mér
fanst það ekki mikið og gat það vel, sérstak-
lega vegna þess að eg var svo hagsýn í allri
annari verslun’’ sagði Diana.
Edgerton lét augu sín nema ftaðar á
yndisfögru sólsegli, með gulum og hvítum
röndum er þanið var yfir garðinn á litlum
parti.
“Það er frá Macy’s! Eg verð að svelta
þig í kvöl^ til þess að geta borgað það”, sagði
Diana mæðilega.
Edgerton leit til hennar einkennilega.
“Það eru til þeir hlutir, sem eg með gleði
vil svelta fyrir------og fólk.’’
“Og sólsegl, frændi.
“Já, þetta.”
“Það var ofboð laglegt og kurteyst af þér
að segja svo — og eðlilega sjálfsagt’’ sagði
Diana.
‘Japonetta, getur þú aldrei trúað því að eg
tali í alvöru?’’ sagði Edgerton.
“Þa*ð Vona eg ekki frændi.”
Brosið á vörum hennar virtist eins og svo
lítið þingjandi og angurblítt, og rödd hennar
óstyrk og tirandi. En það var aðeins þó augna-
blik. Hún náði sér strax og snéri sér hvatlega
við og tók sér hlæjandi sæti á hengibekk er
þær höfðu útbúið þar uppi.
“Einnig keypt hjá Macy,” sagði Diana
mæðilega og niðurlút. “Við verðum öll sömun
neydd til þess að svelta.-----Eg skal gefa þér
leyfi til þess að setjast hér hjá mér ef þú vilt.
Maríettu fjölskylda hafði byggt sér hreið-
ur í svolítilli smugu skamt frá þeim á þakinu.
Og ungarnir skræktu og görguðu í hvert sinn
sem annaðhvort faðirinn eða móðirinn nálgað-
ist þau og færðu þeim fæðu.
“Ó, er þetta ekki hryílilegt?’’ sagði Díana.
En svona gengur það ávalt til. Maður er ekki
fyr giftur en komin er heil hersing af — hú!
Og maður verður upp tekinn við að fæða,
klæða og fræða nýjan ættlið!"
“Það mundi mér þykja mjög ánægjulegt,’’
sagði Edgerton.
“Hvað! Að strita fyrir aðra, rétt þegar
maður er tilbúinn að njóta hamingjunnar í
ríkum mæli,” sagði Diana.
“Það er lukka. Annars mundi enginn
sækjast eftir því — ekki einu sinni fuglarnir,”
mælti Edgerton.
“Það er eðlihvöt,” sagði Diana.
“Ef til vill hjá fuglunum. Hjá þeim getur'
hún verið mjög góð; en við höfum altaf vissa
þrá eða takmark að keppa að, þegar við fylgj-
um okkar eðlisávísun,” sagði Edgerton.
Dfana hló.
“Það er satt. Það er hvorki eðlishvöt eða
ánægjutilfinning, sem fær okkur til þess að
vinna að velferð barnanna. Það er skylda.”
“Ef það væri ekkert annað,” sagði Edger-
t°n, “þá mundi ríkið verða að sjá um það verk
að mestu leyti. Nei, það er áreiðanlega mikil
ánægja innifalin í því, Díana. Það er hin eina
og sannasta úrlausn á því.”
Díana ypti kæruleysislega öxlum og horfði
til sólarinnar, sem var að ganga undir, og með
þessum látalætissvip virtist hún ávalt varpa
frá sér öllum skyldum og frekari andsvörum.
• En meðan hún sat þannig með hönd undir
kinn og horfði á sólsetrið, varð augnaráð henn
ar smám saman milt og dreymandi.
“Eg er glöð yfir því að við höfum hitt þig,
Edgerton. Og í þetta sinn tala eg í fullri al-
vöru.
“Eg er líka mjög glaður yfir því,” sagði
hann einnig með alvöru.
“Þú ert það núna, það sé eg og veit vel.
En hvað heldur þú að langt muni líða þangað
til þú verður orðinn leiður á okkur?” sagði
Díana.
“Hvenær?”
Hún sneri sér að honum og sagði:
“Já, hvenær verður það ekki lengur nýtt
fyrir þig?”
“Eg hefi ekki hugsað um þig sem neitt
nýtt.”
En það er eg. Eg er aðeins
laglegt leikfang. Ein fegurð
leikfanganna lætur á sjá með
tímanum, og þá verða þau
ekki mikils virði, frændi.”
“Þú tilheyrir minni ætt, og
það er ekki neitt að óttast í
því efni, sem þú ræðir um.
“Hefir þú virkilega í huga
að taka þenna lítilvæga skyld
leika okkar svo alvarlega?”
sagði Díana. “Það getur haft
í för með sér vissar skyldur.
Þú munt ef til vill finna margt
hjá okkur, sem þú verður að
yfirlíta — margt, sem ef til
vill krefst fyrirgefningar. —
Ertu vitandi þeirrar ábyrgðar?”
“Já, eg var mér þess vel meðvitandi, þeg-
ar eg bað um inngöngu í félag ykkar.”
“Hvers vegna gerðir þú það?”
“Hinn sami grundvöllur.”
Díana þagði augnablik og horfði á Edger-
ton.
“Já hinn sami grundvöllur.”
“Þú.”
“Hvað er það annars sem þú meinar með
þessum einkennilegu svörum?”
“Ó, eg veit það ekki sjálfur, Japonetta.”
sagði Eldgerton hlæjandi. Eg hefi einnig reynt
að útskýra það fyrir sjálfum mér. Eðlishvöt
ættarinnar hefir eitthvað með það að gera.”
“Það vona eg,” svaraði Diana.
“Eg vona það einnig; og guð veit, mikið
af eigingirni — og það léki einnig með þar
inni.”
“Hvað?”
“Síngirni.”
“Eg held ekki að þú hafir mikið af henni
í þér.”
“Þar lýsir sér þitt góða og barnslega
hjartalag, Japonetta,” sagði Edgerton.
“Ó, eg er enginn engill. Eg er gölluð og
síngjörn, en síngirnin 'er tvennskonar.------
Hvað var það annars, sem við vorum að tala
nm? Ó-já, ástæðuna til þess að þú vildir
ganga í------”
“Nei, nei, það er útrætt mál."
“Nú, já; þú sagðir að eg væri grundvöll-
urinn til þess. Hvernig?”
“Eg sagði þér, að eg vissi ekki rétt vel
sjálfur hvað eg meinti. En upphaflega var
það alt! saman þér að kepna.-------Og þegar
þú hafðir sagt mér frá því fólki, sem kom til
þín — þessum manni sem talaði við þig um
ráðskonustöðuna —’’
“Jim Edgerton!"
“Já, hvað er nú?”
“Eg held-------nei, það getur ekki verið
að þú sért svo góður! Það er ómögulegt.
“Eg er alls ekki góður,” sagði hann mót-
mælandi og roðnaði.”
Díana hélt áfram:
“Þú ert það. Eg er þess fullviss að þú
hefir hjálpað okkur í huganum, því við Sylví-
etta þörfnuðumst þá mannlegrar verndar —
einhvers, sem feæti varpað manninum með all-
ar sínar bústýruhugmyndir niður stigann, til
dæmis. Gerðir þú það ekki?”
“Nei, eg hugsaði aðeins —”
“Þú gerðir það?”
“Nei, auðvitað gerði eg það ekki.”
“Veiztu nú hvað, Edgerton,” sagði Díana
alvarlega; “þú ert á margan hátt mjög góður,
eftir því sem eg hefi komist næst. Og nú veit
eg að þú heldur mig vera að skjalla þig; en
það gerir þig bara áhugaríkari og eftirtektar-
samari. Og þú veizt að sú stúlka, sem fundið
hefir skemtilegan oz aðlaðandi mann, hefir al-
veg glatað siálfri sér."
Díana hló, en Edgerton brosti aðeins, því
hann var alls ekki á því hreina með, hvernig
hann ætti að taka það, sem hún sagði.
“Þú ert held eg reglu stríðnisrófa,” sagði
hann. Síðan eg liitti þig, hefir veröld mín, eft-
ir minni áætlun, þokast upp og niður á milli
hálfs annars dollars og þrjátíu og fimm centa.”
“Þú sagðist hafa tvo dali í vasa þínum!
Eg hugsa að þú heyrir til þeim ríku mönnum
sem ávalt gera sér upp fátækt.”
“Hvað mikið fleira heldur þú um mig?”
spurði Edgerton varfærnislega.
“Eg veit ekki. Eg held að eg verði að
skemta mér við að finna það út.”
“Og hugsaðu þess á milli til þess, að eg er
ávalt það, sem eg var, þ&gar eg í fyrsta sinn
leit þig augum mínum — nei, á næstu mínútu
eftir að eg sá þig.”
“Snögg umskifti, frændi!”
“Eins og elding, Díana.”
“Áhrif guðanna.”
“Díönu eigin ör. — Sólin skal ekki leggja
þig að jörðu að deginum og tunglið ekki held-
ur að nóttunni. Eg stend á milli hinnar jap-
önsku upprennandi sólar og — þín, Díana.”
“Þú ert mjög hrífandi. En ertu viss um að
eg erti þig sundurrífi í háði alla tíð?”
“Þú sagðir einu sinni —”
“Það kemur ekkert þessu við,” sagði Dí-
ana fljótlega með reiðiroða í kinnum og bloss-
andi augnaráði. Hún stliti sig þó fljótlega aft-
ur og sagði í sínum uppgerðar storkandi tón:
“Þú hefir fyllilega rétt fyrir þér. Hver sá mað-
ur, sem getur þolað alla okkar hárbeittu útúr-
snúninga og gífuryrði, mun áreiðanlega þess
verður að við tækjum honum og gengjum með
honum til prestsins. En — það er ekkert tæki
færi fyrir þig ennþá. Það tekur heila lífstíð
að finna mann þeirrar tegundar. Og eg mun
verða fjrutíu ára áður en mér kemur til hugar
að skoða huga minn þannig gagnvart þér.”
“Fjörutíu ára aldur greiðir ekki fram úr
þessu. Það er að krefjast of mikils.”
“Viltu giftast mér þegar eg er orðin fjöru-
tíu ára. Eg fer nú að ókyrrast, ef þessu held-
ur áfram. Því eg sagði þér það áður, að eg
væri feimin og móttækileg fyrir skjall. Það er
mjög leiðinlegt að eg skuli vera svona vel viti
borin, og þurfa þó fleiri ár til þess að reyna
þig og kynnast þér. Annars hefði eg hlaupið
á burt með þér nú þegar.”
i
“í þínum japanska silkibúningi með strá-
skóna á fótunum?”
“Ó, já, ef þú værir svo viðkvæmur að leyfa
það.”
“Já, það mundi eg gera.”
Díana ypti öxlum.
“Eg vissi að þú vart draumóramaður —
hrifinn af einhverri hugarsýn eða vitrun. Hugs-
aðu þér að þú sæir mig vera að festa á mig
falskt hár.”
“Eg vildi gjarna mega hjálpa þér til þess.”
“Nú, það eru margir aðrir hlutir, sem geta
rifið þig út úr þessari glapsýn. Eg elska lýgi.”
“Það geri eg líka,” sagði Edgerton.
Þau hlóu bæði.
Díana var nægilega nálægt Edgerton til
þess að hann gat fundið angan þá, er lagði af
kjólnum hennar, eða ef til vill hefir hana lagt
út frá hári hennar og drifhvíta hörundi. Það
var einhver ómótstæðilegur, heillandi, hrífandi
og yndislegur æskustraumur, sem læsti sig um
hann við nærveru hennar.
“Frændi,” tók hún til máls; “eg hélt að
við hefðum einu sinni ákvarðað að taka grím-
urnar af okkur. En þær virðast sitja fastar en
nokkru sinni áður.”
Edgerton horfði á hana augnablik þegj-
andi.
“Við tökum þær aldrei af okkur,” sagði
hann.
“Aldrei?”
“Nei, aldrei, Japonetta.”
“Hvers vegna ekki?”
“Vegna þess að eg vil að mínu leyti að þú
álítir mig vera þannig, sem eg vil helzt vera..
Eg veit sjálfur hevrnig eg er. Alt fólk veit
hvernig það í raun og veru er.---Ætli nokk-
ur hafi sérstaka ánægju af þvf að grímubúa
siS?------Mundir þú geta það sjálf, þótt þú
vildir? Það mundi strax vilja vera þar önnur
gríma undir. — Við getum aldrei verið laus við
einhverja mynd af yfirskini eða grímu, hversu
vel sem reynt er að haga sér, og hversu hjart-
anleg og fölskvaiaus sem sambúðin er, og
hversu mikið sem elskendurnir unnast; þá er
samt alla tíð einhver gríma, sem ekki er hægt
að sjá í gegnum, og hún verður þar, og augu
vor eru lykillinn að þeirri opnun, sem þó eng-
inn kann að fara með. Jafnvel sjálf móðirin
sem í fyrsta sinn heldtir á afkvæmi sínu á örm-
um sér og horfir í augu þess, fær ekkert séð.
Þessi bláa, gagnsæja himna liggur eins og
slæða yfir hinni ieynilegu sál/er hvílir á bak
við hana, órannsakanleg og friðhelg."
Eftir augnabliksumhugsun sagði Díana;
“Sylvíetta hefir rétt fyrir sér, þú ert skáld,
Jim. — Sylvíetta er líklega bráðum búin að
að undirbúa miðdegisverðinn. Eigum við að
ganga ofan?”
V. Kapítuli.
Þau komu öli til Adriutlia tveimur dögum
síðar, í hellirigningu og vatnsgangi, blönduðum
þrumuhljóðum og eldingum. Ung stúlka tók
á móti þeim Díönu og Sylvíettu, og fylgdi þeim
til herbergja^þeirra, sem þeim voru fyrirbúin.
En þjónn leiðbendi Edgerton til herbergis í öðr-
um enda hússins, þar sem karlmennirnir höfðu
aðallega aðsetur.
RobinHood
ri/OUR
Betra því það gerir betra brauð
soososoceðocccoccooocooðQoccoococðcesooooeoooooeccoeuc