Heimskringla - 13.05.1931, Blaðsíða 1

I
DYERS & CLEANERS, LTD.
SPECIAL
Men’s Sults Dry Cleaned
and Pressed ............$1.00
Ladies’ Plain Dresses Dry
Cleaned and Pressed ....$1.00
Gootln ('nllcd For nnd Delivered
Minor Repnirn, FREE.
Phone 37 061 (4 lines)
MAKE NO MISTAKES
CALL
DTERS & CLEANERS, LTD.
PHONE 37 061 (4 lines)
XLV. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN 13. MAÍ 1931
NÚMER 33
Heilsað sumri
Nú heilsar oss sumarið sváslegt og hlýtt,
með sólskinið bjarta og blómskrúðið nýtt.
Alt Mfrænt sér fúslega lyftir á kreik,
litfögur blöð skrýða hávaxna eik.
Friðandi vorbærinn flögrar um kinn,
frjálslega hvíslar í huga manns inn,
að senn verði náttúru nauðböndin laus,
og ný þroskist blóm fyrir hvert það er fraus.
Er nú ei þetta sú áframhalds leið,
sem afléttir kvíða við helstríð og deyð,
en greiðir og hvetur öll góðvilja spor
Og gefur oss fullvissu um eilífðar vor?
Hvað ert þú, maður, ef knýrð ei þinn dug
með kærleikans anda á réttlætis flug,
og lofgerð ei flytur þeim lífgjafa-mátt,
er ieiðir þig stöðugt í sannleikans átt?
Cunnar Líndal.
KIRKJAN Á SPÁNI OFSÓTT.
Er kirjan á Spáni komin á
fallandi fót? Síðastliðin mánu
dag var hafin svo mikil ofsókn
á kirkjur og kirkjueignir þar,
að slíks eru fá dæmi í sög-
Unni. Múgurinn gekk um göt-
stund á sjúkrahúsinu.
Bíl höfðu bófarnir úti fyrir
og voru þeir á fimm mínútum
búnir að fremja ódæðisverk
þetta og komnir út í bílinn, er
auðvitað þaut af stað niður
Notre Dame stræti. Númer bíls
ins náðist, en því höfðu ræn-
ig verið stolið og átti ekkert
skylt við bílleyfisnúmerið.
Þetta skeði kl. 10.10 að
morgninum, rétt eftir að bank-
inn var opnaður. Af viðskifta-
fólki var ekki nema ein kona
inni í bankanum. En þrír þjón-
ar voru þar auk bankastjórans.
Ræningjarnir hafa ekki náðst
ennþá, en haldið er að ekki fari
hjá því að þeir finnist, með
þeirri leit, sem haldið er áfram.
komnir.
Ur helztu bæja landsins og ingjamir stolið af bíl, er maður
lagði eld í allar þær kirkjur, er úti í Elmwood átti. Bíllinn fanst
hann komst höndum yfir. Lýð-' og síðar, en honum hafði einn-
stjórnin unga og lögreglan
fengu ekki við neitt ráðið. Og
þegar mestu látunum linti,
höfðu 21 kirkja verið brend upp
til agna, en 10 meira og minna
skemdar. Er allur skaðinn met
inn um 150 miljónir peseta, eða
Um 30 miljónir dala. Þó eru
öll þau fágætu handrit og
hiyndir og dýrindismunir kirkn
anna, er annaðhvort fórust í
eldinum eða var stolið, ekki
talið með í þessum reikningi.
Um mannskaða er ekki get-
ið í sambandi við ofsókn þessa.
Nokkrir múnkar og prestar
Voru lamdir með bareflum og
hafa eflaust meiðst eitthvað,
eh drepinn var enginn. Enda
fóru þeir að hafa sig í stór-
hópum úr kirkjubyggingunum,
og úr bæjunum, er þeir sáu í
hvert efni komið var. Er t. d.
Sagt, að úr borginni Madrid
oinni hafi flúið þenna dag alt
að því 50 þúsund prestar og
annar klaustralýður.
Prá ofsókn þessari er mjög
úgreinilega sagt í blöðunum í
Rær, enda er það fyrsta frétt-
in er hingað berst um hana. En
Svo mikið er þó ljóst af henni,
. að samtök heldur ægileg virð
ast hafin gegn kaþólsku kirkj-
hnni á Spáni. Er sjáanlegt, að
afdrif hennar muni brátt verða
hin sömu og á Frakklandi. Ka-
þólska kirkjan á aldrei lengi
iífvænt sem ríkiskirkja í lýð-
stjórnarlöndum.
dag, var samþykt að reisa F. öllu hjarta, gefur af fúsum
J. iDixon |mi,rinisvarð£v. Vlar vilja það bezta, er hann á í sál
nefnd kosin til að hafa fram- sinni, og hann á mikið og gef-
kvæmdir málsins með hönd- ur mikið. Þó t. d. nær enginn
um. , skildi þýzku orðin við lagið
----------- j“Ástarhróp Zigaunarans’’, þá
tókst honum samt að túlka það
_____ með svo eldheitri tilfinningu,
Þrátt fyrir kulda, hríð og að lófaklappinu að söngnum
snjó, þá flyktist fólk að heyra loknum ætlaði aldrei að linna.
SIG. SKAGFIELD.
söngvarann Sigurð Skagfield í
Sambandskirkjunni á Iþriðju-
daginn í fyrri viku, og troð-
Þó er söngur hans ætíð hetju
legur en aldrei væminn. Þó
hljóðfall hans sé ekki metro-
fylti húsið. Minnist eg engrar nomiskur vaðall, eins og mað-
söngsamkomu, þar sem fólk U1" á veníast hjá meðalmönn
hafi sýnt einlægari né meiri um’ bá er bað ekki iosaralegt.
hrifningu, og var það óspart Það er 1 sönS hans lifandi mátt
látið í ljós með endalausu lófa- ur’ er &efur mjúsíkinni líf og
klappi. Áreiðanlega mundi eng- an{1a.
inn listamaður geta kosið sér1 Meðferð hans er oft frumleg
betri móttöku hjá áheyrend- honum tekst að fara svo
um sínum, en herra Skagfield með 8omul lo£. eins °S t d-
lilaut það kvöld. Eg vissi ekki Kirkjuhvoll, svo að þau fái
áður að Winnipeg-tslendingar nvtt llf’
gætu opinberlega slept sér og En hað er tiigangslaust að
látið slíkum fagnaðarlátum. fara um samkomu Þessa «emi
Það var sem fólkið fengi aldrei or®um- Þelr er Þar voru, sögðu
nóg, og varð þó söngvarinn að marSir þegar þeir fóru út, að
endurtaka níu lög og syngja Þeir ættu engin orð til að lýsa,
mörg aukanúmer. Þar fyrir ut- hve hrifnir þeir hefðu orðið.
an var hann margoft kallaður Þeim sem ekkl komu, fá engin
fram án þess að hann fengist orð hætt þann missi.
tij ag syngja. i En ekki má- hlá hða að minn
Söngskráin var að mestu ís- asti hve a§æta aðstoð Miss
lenzk. Þar á meðal voru tvö lög Freda Simonson veitti söng\-ar-
eftir Winnipeg-fslendinga, “Lof anum með Píano unúirspilinu.
söngur" eftir E. P. Jónsson, Hennar spil var meistaralegt.
og “Ástarsæla”, samið af S. K. ] Ver f Vesturheimi erum stolt
Hall, og er óhætt að segja að af að vita> að “eyjan hvíta á
þau hafi fullkomlega staðist sonu dætur, er með list sinni
samanburð við hin íslenzku ' varPa ljóma yfir íslenzka kjm-
lögin. Einnig lag eftir Jónas stofninn. Að dæma af þessari
Pálsson, annan iívrinnipeg-fs- samkomu, og öðrum, þar sem
lending (aukalag), en það lag, herra Sigurður Skagfield hefir
(Heim til fjalla) er vart eins sungið, þá munu fáir eða eng-
heppilegt í einsöng sem það er ir vera okkur meiri aufúsu-
í kór. j gestir né hjartfólgnari en hann,
Mörg hin íslenzku lögin eru °S við niununi öll óska og
Bakafelag Oanada liefir • y^] |>0kt hér. I>ó voru tvö, er vona, að tiann eigi eftir
$7000 til höfuðs ræningjunum, j hafa heyrst hér áður: kynna ísland víða og vel.
Raddir náttúrunnar
að
eða réttara sagt fyrir upplýs- ^ “Nótt" eftir Þ. Jónsson og j
ingar um hvar þeir séu niður “Hún kom”, eftir P. Sigurðs-
json, bæði ágæt. Hefi eg fáj
,eða engin íslenzk lög heyrt, er
Ragnar H. Ragnar.
MINNI ÁGÓÐI FYRIR
C. P. R. HLUTHAFA
að frágangi taki fram “Nótt”.
Það er meistaralega samið. —
------- lEinnig fimm íslenzkar þjóð-
Forseti C. P. R. félagsins, E. 'vísur, tvær þeirra, “Á sprengi-
ágóði hluthafa færður niður um
helming fyrst um sinn. Kveður
Mr. Beatty hafa orðið að gera
þetta vegna óvissunnar um
það, hvort flutningar yrðu mikl
ir eða litlir ‘á næstunni.
CLARA BOW VEIK.
MORÐ OG BANKARÁN.
Þórarinn Olafsson «
Föstudaginn 8. maí síðastlið-
inn vildi sá sviplegi atburður
W. Beatty, skýrði nýlega fráisan(Ji•’ Qg “Fuglinn í fjörunni", td’ að P>orarinn Ólafsson, sem
því, að á fundi, sem hluthafar hefir S. K. Hall samið undir- búsettur var að 636 \ ictor . t.
félagsins héldu í Montreal 6. 8pil við, og á hann þökk skilið her f bænum, varð bráðkvadd-
maí s. 1., hafi verið ákveðið, á fyrir. jur’ ^ar sem hann var ásamt
næstu þremur mánuðum, að Miðhluti prógram^ins Voru oðrum æanni að leggja gang-
greiða hluthöfum aðeins 1%% útlend lög, öll vel valin. Má stett umhverfis Norman Apts.
í stað 2v2% í rentur af höfuð- þar t. d. nefna aríu úr söng- við Sargent Ave. Hneig hann
stól þeirra í félaginu. Er því leiknum Carmen, er gaf söngv- 1 ómegin við vinnu sína og \ar
aranum einna bezt tækifæri til Þegar fluttur á sjúkrahús af
að sýna þrótt raddarinnar og manni, sem kom að í bíl í sömu
söngkunnáttu. Og varla verður svipan. En áður en komið væri
því neitað, að fyrir músíkment með hann þangað, var hann
aðan mann að minsta kosti, var örendur. Hafði hann fengið að-
sá hluti söngskrárinnar veiga - kennnig af yfirliði nokkrum
mestur, að íslenzku lögunnm ó- dögum áður, en annars vlssu'
löstuðum. Aukalagið “Synden'menn ekki að neitt gengi að
og Döden” eftir Södermann, er honum. Úrskurðuðu læknar, að
afar áhrifamikið og mun með- banamein hans væri hjarta-
ferð söngvarans á því seint fyrn bilun.
Þórarinn ólafsson var fædd-
Þó var það ekki val laganna ur 21. ágúst árið 1873, að Fossi
Útibú Dominion bankans á
horninu á Notre Dame og
Sherbrooke strætum í Winni-
Peg, var rænt s.l. föstudag og
bankastjórinn, P. B. R. Tuck-
er, skotinn til bana.
Ránið var framið af þrem
hiönnum. Óðu þeir inn í bank-
ann, skipuðu starfsfólkinu og
bðrum er inni voru, að leggjast
niður á gólfið, gengu síðan að
Peningaskúffunum og höfðu í
biirt með sér $6,552.
Uankastjórinn, P. B. R. Tuc
ker, heyrði ekki skipanir ráns-
Seggjanna, því hann hafði haft
8l*ma heyrn síðan hann var f
stríðinu mikla. Biðu bófarnir
bá ekki boðanna og skutu tveim
skotum í bak honutn. Hneig
hann niður og dó eftir stutta
Leikkonan Clara Bow hefir
orðið að hætta að leika' um
tíma. Veldur því taugaslapp-1 asj þeim er heyrðu.
leiki. Læknar hennar hafa
stranglega bannað henni að heldur hvernig söngvarinn túlk á Síðu í Vestur-Skaftafellssýslu
halda áfram leikstörfum. Hálfs [aði þau, er olli hrifningu áheyr- á íslandi, þar sem foreldrar
árs hvíld halda þeir þó að muni; endanna. Herra Skagfield hef- hans, Ólafur Þórarinsson og
bæta heilsu hennar aftur.
í BOÐI HJÁ KÓNGINUM.
Mr. D. W. Herridge, sendi-
herra Canada í Bandaríkjun-
um, og kona hans, sem stödd
eru á Englandi, voru í boði hjá
konungi og drotningu í gær.
Er það talinn heiður, sem fá-
um hlotnast, «ð vera þannig
boðinn inn á heimili konungs-
hjónanna, eða í Windsorhöll-
ina.
DIXON
REISTUR
VARÐI.
MINNIS-
Á fundi óháða verkamanna-
flokksins í Winnipeg s.l. föstu-
|ir frábærilega mikla og hljóm- Málmfríður Jónsdóttir, bjuggu.
fagra rödd, og vel tamda. — Er móðir hans enn á lífi, kom-
Stundum er röddin sterk og! in hátt á níræðisaldur, hjá
þung sem brimniður eða þýð tengdasyni sínum á Fossi, og
sem andvarinn, og hann á yfir ^ sömuleiðis systkint hans fjög-
að ráða öllum stigum styrk-iur, tveir bræður og tvær syst-
leika. Auk þess hefir hann ^ nr, sem búa víðsvegar á ts-
næma tilfinningu fýrir efni og. landi — en tvö systkini hans
formi laganna, svo að áheyr-jeru dáin, og þar á meðal bróð
endur hans finna, hvar og hvað | ir hans, Þorvarður, sem einn
í laginu er aðalkjarninn. — Og: systkina hans fluttist vestur
hann á til að bera það sem erj um haf árið 1911 og dó hér
öllu öðru nauðsynlegra, nefni- nokkrum árum síðar.
lega temperament. Lognmollu-| pra foreldrum sínum, sem
deyfð er of oft einkenni vestur-jvoru mjög fátæk, varð Þórar
íslenzkrar hljómtúlkunar, og jnn heitinn að fara 10 ára gam
ekki sízt þess vegna var hress-.aii, til að vinna fyrir sjálfum
andi að hlusta á mann eins og'&er og for hann þá til föður-
herra Skagfield, er syngur af bróður síns, Þórarins bónda á
Náttúran opnar sín undralönd,
við auganu blasa sær og strönd
með gnægð fyrir alt og alla.
Akrarnir benda á orku og strit,
öxin þroskuð með gullnum lit
saman í faðma falla.
Bera við heiðblámans hvelfdu þök,
er hefja sín mjúku vængjatök,
fluggestir ferðamóðir.
Kyrðin ríkir um vötn og ver,
vefur landið að hjarta sér,
hin guðlega geislamóðir. •
Vaknar af blundi hver einasta ögn,
eyðist hin djúpa ró og þögn,
náttdaggir löndin lauga.
Berglindin hlustar á bjarka þyt,
bregður á tindana purpuralit
sól úr úthafsins auga.
í fjærð við alþjóðar orustuvöll,
öreigans hreysi og valdsmannsins höll,
og sýking í mannfélagsmálum.
Hve friðsælt er þá að flýja til þín,
við faðm þinn að hvílast, nóttin mín,
hinum angruðu einstaæðings sálum.
Frá hásæti alheimsins auðvaldsins stjórn
á altari Mammons brennir þá fórn,
sem friðsæld og blessun býður;
en lokar þeim Sesam, sem geymir sitt gull,
öll geymslubúr standa af bjargræði full,
en heimurinn hungur líður.
Þeir drýgja ei glæp þó þeir eignist þann auð,
sem átti að kaupa fátækum brauð,
ef kænlega fjárdrátt sinn fela.
En daglega fjölgar fangahjörð,
þeim fáráðlingum á vorri jörð,
sem lögin leyfa ekki að stela.
Herguðinn kennir með báli og brand,
að berjast. og verja sitt föðurland,
sem hin eldgömlu einstaklings goðorð.
Og margur einn greppur í guðshús fer,
sem gullkálfinn dýrkar í hjarta sér,
en brýtur flest réttlætis boðorð.
Þú volduga kyn, sem með vitsmunum færð
vaxið með öldum í rúmsins stærð,
að vísindum, þroska og þekking.
Er þín leiðandi sál og þitt umbótalag,
og það mál, sem flytur oss söng þinn í dag,
aðeins marghljómuð hagsmuna blekking?-
Náttúra! Guðdómsins mikla mynd,
þú mannkynsins heilnæma svalalind,
því hvergi í veraldar veldi
í lífinu sannara samræmi finn,
þú ert sjálfkjörinn skóli og kennari minn
fram að áfangans æfikvældi.
G. Stefánsson.
Seljalandi á Síðu, og var hjá
honum fram yfir fermingar-
aldur. Síðan Vann hann í visi-
um hjá ýmsum bændum þar í
3veit og Fljótshverfinu, sem er
næsta sveit þar fyrir austan,
alt til 26 ára aldurs.
í marzmánuði árið 1900
gekk hann að eiga eftirltfandi
konu sína, Kristínu Sigurðar-
dóttur, bónda í Pétursey í Mýr-
dal, Sigurðssonar, og reistu
bau fyrst bú í húsmensku að
Brattalandi á Síðu, en þangað
voru þá foreldrar hans fluttir
búferlum. Réttum þremur ár-
um síðar fýsti þau að» kanna
nýja stigu og brugðu þá búi og
fluttu til Canada. Þau lögðu
af stað frá íslandi 10. maí ár-
ið 1903 og komu þá beina leið
til Winnipeg bg hér hafa þau
búið alla stund síðan, lengst af |
þar sem heimili þeirra var nú
síðast, að 636 Victor St. Það
hús keypti hann skömmu eftir
að hann kom hingað, og hefir
varið miklu fé og fyrirhöfn í
að endurbæta það og prýða.
Af sex börnum, sem þeim
hjónum varð auðið, andaðist
ein dóttir í æsku, en fimm frá-
bærlega myndarlegar dætur
lifa hann og syrgja, ásamt móð
ur sinni, ástríkan heimilisföð-
ur. Dætur þeirra, sem lifa, eru
þessar, taldar eftir aldri:
1. Elín Steinvör, gift Alex-
ander John Milne, flugmanni
hér í bæ, af skozkum ættum.
2. Málmfríður Magnúsína,
gift George Hurd verzlunar-
manni í Winnipeg, einnig af
innlendum ættum.
3. Jónína Sigríður, gift Leó
Einari Johnson, Manager for
The Home Securities Ltd. hér
í bænum.
4. Ólafía Ástrós, og
5. Þóra Kristín Lovísa, báð-
ar ógiftar og hafa dvalið hjá
foreldrum sínum.
Með fráfalli Þórarins heit-
ins hefir fjölskylda hans mist
mikinn skjólgarð, því að hann
var heimilisfaðir með afbrigð-
um, og unni svo mjög dætrum
sínum, að hann vildi helzt
aldrei, þó þær festu ráð sitt, að
þær flyttu úr húsi sínu, eða þá
óskaði eftir að þær færu sem
skemst í burtu, til þess að hann
mætti sem oftast njóta sam-
Frh. & 5. bls.