Heimskringla - 10.11.1931, Blaðsíða 2
2. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 10. NÓV. 1931.
ÓLAFÍA ROSE OLSON
f. 24. sept. 1907.
d. 27. okt. 1931.
Ávarp flutt við útför henn-
ar 29. okt. af séra Benja-
mín Kristjánssyni.
(Birt eftir ósk aðstandendanna)
Kæra7 vinir:
í vor þegar jörðin var að
byrja að grænka og viðimir
tóku að bruma og skjóta lauf
um, komum vér saman til að
kveðja föðurinn, sem andast
hafði með snöggum hætti, horf-
ið óvænt og hljóðlátlega inn í
faðm vorsins. Vér minntumst
þá á það hversu andstæðan
væri mikil milli vorsins og
dauðans, milli hins vaxandi lífs
og hins dvínandi — hversu oss
virtist það örðugt að trúa því
að draumur vorsins um líf væri
blekking, sem dauðinn afhjúp-
aði og hæddist að.
En nú er haustið aftur komi<
og sérhvert lauf, sem þá breydd.
úr sér og teigaði ilm vorsins,
fölnað og dáið. Á milli er sum-
arið blítt og elskuríkt. En það
sumar hefir þó ekki verið öllum
jafn blítt. Meðan angandi blær-
inn hló við þeim, sem hraustir
voru og lét þeim allan fögnuð
sinn í té, háði hin unga mey
sem hér hvílir örðuga baráttu
við dauðann. Meðan blómin
runnu upp og rósimar, sem
hún var heitin eftir og hún sjálf
líktist, sprungu út og efldust að
fegurð, þvarr lífsafl hennar.
Hvíti dauði hafði lagt hönd sína
á brjóst hennar. Og þó að hún
berðist hugrökk við hann um
líf sitt og ást sína, varð hún
að lúta, því að dauðinn er al-
máttugur.
Og nú þegar sumarið er á
enda og rósimar allar bliknað-
ar, er hún einnig, hin “síðasta
rós sumarsins” fölnuð, sofnuð
inn í frið hinnar ókunnugu ver-
aldar, þangað sem fálmandi
hönd þekkingar vorrar nær
ekki. Vér fylgjum nú dóttur-
inni í huganum áleiðis til hins
sama lands og föðumum fyrír
hálfu ári siðan.
Hér mætir oss þá ennþá hin
sama eilífa andstæða, þótt í
annari mynd sé. I>á var það
aldraður maður, sem dó í blóma
vorsins. Nú er það blómi æsk
unnar, sem hnígur fyrir lög-
máli haustsins. Hvorttveggja
er fyrir vorum hugskotssjónum
jafn óskiljanlegt og óaðgengi-
legt. En þetta eru staðreyndir,
sem vér erum ekki spurð til
ráðs um. Vér erum aðeins á-
ftmmmo-mmomm-omamo-immo-^m-ommmo-^m-omm-ommmomimo-mm-omKml
Heilsuskál yðar!
z i
f BARMAFULLU GLASI
af
Modern
SKÍRRI MJÓLK
Fersk á hverjum degi, frá beztu nautabúum, í
yðar eigin fylki. Modern mjólk er gerilsneydd
og er hin óhultasta mjólk, sem þér getið notað
fyrir fjölskyldu yðar og gesti.
SÍMI
201 101
MODERN DAIRIES Ltd.
“Þér getið skekið rjómann, en ekki þeytt mjólkina’
í
’aorfendur, sem hörmum og
spyrjum. Því að dauðinn virð-
ist oss ávalt vera svo sérstak-
lega harður aðgöngu, þegar þeir
deyja, sem eru ungir og sárlega
þrá lífið.
Og þannig var ástatt um hina
ungu mey, sem sofnuð er. Hin
þunga og kalda hönd sjúkdóms-
ins, sem þjáði hana fékk ekki
slokkið þann eld, sem brann f
sál hennar og þráði og bað um
lírið. Eins og títt er um ungt
fólk, sem þjáist af brjósttæringu
bar hún ákaflega ríka lífsþrá
og miklar vonir í hjarta til hins
síðasta. Og ástæðuna fyrir því
er svo auðvelt að skilja: þegar
vér finnum að lífið er að fjara
frá oss, skiljum vér það bezt
hversu ákaflega dýrmætt það
er oss. Þá finnum vér bezt
hversu tíminn er ákaflega naum
ur, hvað það er margt sem vér
þurfum að starfa og margs að
njóta — hversu heitt vér getum
elskað og hversu mjög vér þrá-
um að vera elskuð. Alt rennur
þetta upp eins og í einni sjón-
hending andspænis dauðan-
um. Og þá verður það mæli-
kvarðinn á lífslöngun vora,
hversu mikið vér höfum elskað
eða verið elskuð.
Ólafía Ástrós Ólafsson, eða
Rose Olson eins og hún var
venjulega nefnd meðal kunn-
ingja sinna naut í ríkum mæli,
þótt hún væri ung er hún and-
aðist þeirrar hamingju ástarinn-
ar, sem gerir oss lífið dýrmætt
og eftirsóknarvert. Hún var
sjálf að eðlisfari glaðlynd og
svo ástúðug í lund, að hún á-
vann sér hylli og vináttu allra,
sem kyntust henni nokkuð ná-
ið, og um það vitnar sá stóri
og tryggi vinahópur, sem ávalt
heimsótti hana og tók innilegan
þátt í kjörum hennar eftir að
hún var orðin sjúk. Hún átti
móður og systur, sem hún elsk-
aði innilega og þráði að vera
samvistum við, og var svo inni-
lega glöð og hamingjusöm yfir
að fá að njóta umhyggju þeirra
og aðhlynningar síðustu 5 vik-
urnar, sem húh lifði. Og loks
átti hún kæran vin, sem hún
var heitbundin og sem elskaði
hana af þeirri tryggð og fórn-
fýsi, sem sjaldgæf er. Við hann
voru að sjálfsögðu allir ham-
ingjudraumarnir um framtíðina
bundnir og vegna hans þráði
hún svo heitt að lifa, að hún
trúði því altaf að sér ætt að
auðnast það, því að “kærleikur-
inn trúir öllu og vonar alt’’. í
kyrþey var það hennar æðsta
Breytið máltíðum
reynið þessa nýju
|At**”
Hvaða eftirœatur myndi vera lystugri en
safamikill epla búðingur! Eigi sízt ef hann
fylgir ljúffengri máltíð sem þessari er Miss
A. L. Moir matar-sérfræðingur frá Macdonald
College bendir á, en nú við Central Branch,
Y.M.C.A., Montreal.
MIÐDEGISMATSKRA
Cream of Mushroom Súpa
Parker House brauðsnúðar
Chickén á la King in Pattie Shells
Candied Sætar-kartöflur
Bakaður epla búðingurí-
Hard Sauce
Chase & Sanborn Te eða Kaffi
Miss Moir segir: “Eg nota ætíð Magic Bak-
ing Powder og mæli með því, vegna þess
að þar fara saman ágæti og spamaður í
fylsta mæli. Auk þess má ætíð treysta
“Magic” hvað bökunina snertir.”
Athugið vörumerkið á
hverjum bauk. Það er
trygging fyrir því að í
Magic Baking Powder er
hvorki álún eða önnur
skaðleg efni.
ReyniS forskrift Miss Moir’s
fyrir ¥EPLA BÚÐING.
1 Bolli hveitis % teskeið salt
1 teskeið Magic 5 matskeiðar af
Baking Powder bráðnu smjöri
1 matskeið af mjólk
Blanda mjölinu, lyftiduftinu og saltinu
saman. Bæt í það bráðna smjörinu og
mjólkinni unz deigið er þétt. Set það
í sérstök form eða legg það yfir eplin,
og baka við 250 stiga hita F. i 30
mínútur. Framreið það heitt með
Hard Sauce út á.
Kaupið vörur sem búnar eru til í
Canada
gleði, að undrbúa af litlum efn-
um framtíðarheimili þeirra og
láta sig dreyma um það. Og
þessir draumar æskunnar binda
oss svo fast við lífið — einmitt
þetta líf hér, að oss finnst það
næstum því óbærileg tilhugsun
að verða að hverfa frá þeim.
En hin unga mær var samt
hrifin frá þeim. Dauðinn tekui
ekkert tillit til slíkra tilfinninga
Hann grípur stundum fram í
fyrir öllum vonum vorum og
þrám á þann hátt, sem oss ei
gersamlega óskiljanlegt, en
sýnir oss þó greinilega, að alt
vort ráð er í hendi þess mátt-
ar, sem er annar en vor eigin
og sem er utan við oss og vér
ráðum ekkert við.
Vér getum spurt í hið óendan
lega, hvernig á því standi að
sumum sé kippt burt af lífs-
braut sinni framvaxta, áður en
þeir fá að njóta lífsins svo sem
nokkru nemi? Vér getum
spurt hvers þeir eigi að gjalda
sem svo sárlega er synjað um
lífið, þótt þeir elski það og þrái
það, en öðrum sé gefið það,
þótt þeir fegnir vildu losna við
það? Hversvegna einn verði að
þjást fram yfir annan? Hvers
vegna blómlegu æskufólki sé
svift burt, því lífi sem svo mik-
ill sjónarsviftir er að? Þannig
getum vér haldið áfram að
spyrja, en engum af þessum
spurningum, fáum vér svarað
til fullnustu. —
En áður en vér kveðum upp
þann dóm, sem sumum hættir
við, þegar tárin blinda augu vor
að máttarvöld lífsins og dauð-
ans skifti grimdarlega við oss
þá skulum vér þó fyrst íhuga
hver hefir skapað þá ást í brjóst
um vorum, sem gerir oss lífið
dýrmætt og dauðan sáran, þvi
að hinn sami guð, sem
ræður lögmálum dauðans, ræð
ur einnig lögmálum kærleikans
og lífsins — og ef oss er annað
ærið ljúft og vér erum sann-
færð um að það er líknsamur
guð, sem því ræður — kynni
þá ekki eins að vera háttað um
dauðann, þótt oss gangi erfið-
legar að skilja hann?
Vér sjáum hér svo sem
skuggsjá og í óljósri mynd
En eitt er víst, því að reynslan
sýnir oss það, að þeir sem leng-
ur lifa komast stundum ekki
mikið betur út úr lífinu, en þeir
sem deyja ungir í fegurð og
sakieysi æsku sinnar. Venju-
legast bi'ður þrautabikarinn vor
allra síðar, ef vér fáum ekki að
bergja hann í æsku. Svo að
þetta er það svar, sem trúin
gefur við öllum spurningum
vorum: að þeir, sem guðimir
elska deyi ungir. Þeir fái að
Ijúka af á skömmum tíma þraut
um og þjáningum þessa lífs og
hverfi svo burt héðan til æðra
og betra lífs, frá þeirri æsku
sem fölnar og hverfur inn
blámóðu annarar æsku, sem
aldrei þrýtur, þar sem hvorki
þekkist harmur eða kvöl fram-
ar, þjáning eða grátur.
Því að vér höfum hér ekki
borg, sem stendur, heldur erum
vér stöðugt að leita hinnar kom
andi. Og þetta er sú von, sem
kristnir menn hafa gert að
hellubjargi allrar lífsskoðunar
sinnar. Auðvitað eru margir
efagjarnir menn til, sem segja
að þessi trú sé aðeins barnaleg
tilraun, sem vér gerum til að
hugga oss þegar óbætanlegan
harm beri að höndum. En vér
mótmælum því að sú trú sé
barnaleg. Því að hún er bygð
á þeim eðlislögum kærleikans
í mannsálunum, sem standa
eins stöðugt og lögmál' himn-
anna. Og það út af fyrir sig
að vér viljum að alt það lifi og
viðhaldist sem oss er kært — er
því drjúg sönnun fyrir því að
það geri það, því að sá vilji í
oss er ekki, frekar en kærleikur
vor, einangrað fyrirbrigði og
fráskilið öllum öðrum lögmálum
náttúrunnar. Hann er aðeins
endurspeglun af hennar vilja.
Sá sami vilji kemur í Ijós í
hverfur undir vetrarsnæinn til
þess að rísa svo aftur upp með
komandi voru í fyllingu nýs
lífs.
Þessvegna skulum vér örugg-
lega trúa því, að dauði ástvina
vorra, sem vér æfinlega hörm-
um og finst vera um aldur
fram, sé ekki raunverulegur
dauði, heldur fæðing til æðra
og fullkomnara lífs, þar sem
sérhver þjáning jarðlífsins breyt,
ist í þolgæði og staðfestu og
aðrar andlegar djygðir. Vér
skulum trúa þessu, af því að vér
höfum engu öðru betra að trúa,
af því að beztu og vitrustu
menn hafa trúað þessu og bygt
líf sitt og starf á því, og af
því að af þessari trú hefir ávalt
vaxið fram alt það, sem fagurt
er og gott í mannlegu félagi.
Vér skulum trúa því af því að
það fullnægir skynsemi vorri
og ímyndun, að tilverunni sé
þannig háttað að ekkert verði
að ástæðulausu eða nauðsynja-
lausu, heldur stjórnist allir hlut-
ir af þeim vísdómi, sem örugg-
lega leiðir alla hluti til far-
sællar úrlausnar.
Með þeirri trú kærleikans
skulum vér kveðja hina ungu
mey, sem sjálf lifði og dó í
kærleikanum. Þó að hún færi
að vísu nauðug burt frá ást-
vinum sínum til hinnar ókunn-
ugu veraldar og vér horfum á
eftir henni með höfugum tár-
um, þá verum samt fullviss um
það að enn meiri kærleikur er
til en vor eigin og að kærleiks-
rík i sál hittir ávalt fyrir sér þann
fögnuð, sem henni er samboöin.
BÓLGIN LIÐAMÓT
eru aðvörun um það, að nýrun
þurfa lækningar með, og séu í ólagi.
verið ekki að taka út óþarfa kval-
ir. Takið “Gin Pills” við þrautun-
um, þangað til nýrun fara að starfa
eðlilega. 219
ENDURMINNINGAR.
Eftir Fr. Guðmundsson.
h'fi liljunnar á akrinum, sem
Frh.
Margar eru þær endurminn-
ingar frá æskutíð minni, sem
eg hefi ennþá ekki getið um;
mér finst það vera mikill vandi
fyrir mig að dæma um það,
hvert þær eru þess virði, að
stílsetja þær; sumar þeirra
kunna að hafa býsna mikið
gildi, sérstaklega fyrir - yngra
fólk, til viðvörunar, að valda
ekki þeim orsökum sem máske
alla æfina leiða af sér illar af-
leiðingar, en slíkt mál er gleði
snautt og líklega þreytandi, þó
það geti leitt til sannfæringar.
Eg ætla að segja eina drauga-
sögu, sem eg þó veit að hefir
ekkert gildi, nema ef hún gæti
hjálpað unglingum til að átta
sig undir líkum kringumstæð-
um.
Það mun hafa verið á jóla-
föstu veturinn 1878. Það hafði
komið hláka, tekið snjóinn af
hæðum og bleytt vel í honum;
svo var aftur komið fcost og
gott færi yfir alla jörð. Eg
átti að fara með hest og sleða
í björtu og bærilegu veðri á
beitarhús að sækja eldiviðar-
æki; mér gekk ferðin vel, kom
með stórt æki, en það var orð-
ið dimt þegar eg kom heim, af
því dagurinn var svo stuttur.
En það gerði nú ekkert til,
nema að eg þurfti að ganga
frá hestinum í dimmu og
draugalegu hesthúsi og nátt-
úrlega gefa honum hey, en eg
hafði verið svo forsjáil, að láta
heyið í hálftunnu áður en eg
fór um daginn; það var því ekki
annað en að gefa hestinum
úr hálftunnunni og henda henni
svo upp í hlöðuna, þar sem hún
var æfinlega geymd. Hikandi
fór eg með hestinn út í húsið,
þótti allt svo draugalegt, raunar
bæði úti og inni, en það vax
svo sem eg sæi hann föður
minn ef eg kæmi inn í baðstofu
og segði, að eg þyrði ekki að
láta hestinn inn fyrir draugum.
Nei það var óhugsandi. Með
hestinn fór eg, lét hann inn og
gaf honum heyið úr hálftunn-
unni, varð lausninni feginn og
henti hálftunnunni upp í hlöðu-
dyrnar sem lágu beint út frá
stallinum, og ætlaði að hlaupa
út um opnar dyrnar, en áður en
eg var búinn að snúa mér við
kom hálftunnan í háaloftinu
framan á brjóstið á mér, en
meiddi mig þó ekki mikið; fann
samt að hann var að minnsta-
kosti jafnsterkur mér, sá sem
henti til baka. Nú voru góð
ráð dýr, eg var áreiðanlega kom
inn í tak við draug, enginn
maður gat verið þama, húsð
var krókað aftur þegar eg kom
að því. Að hafa hálftunnuna
þarna, mundi hesturinn brjóta
hana. Að láta hana út? Það
gat komið stórhríð og hún sæ-
ist aldrei framar, að bera hana
heim í bæ, þar hafði hún ekki
komið um æfidagana; eins og
eg yrði líka ekki spurður hvað
hún ætti þar að gera. Eg
þreif hana og henti henni af
öllu afli upp í hlöðudymar, það
skildi þó hver lítill móri verða
var við hana; nú átti líka að
taka til fótanna ,en móri var
handfljótari en eg; á auga-
bragði var hálftunnan komin
framan á andlitið og brjóstið
á mér, eldglæringar sindruðu í
öllum áttum fyrir augunum á
mér, og mig snarsvimaði; blóð-
ið fossaði úr nefinu á mér og
varirnar voru sprungnar; öll
hræðsla var horfin á auga-
bragði; eg þurfti ekkert að
hugsa mig um, fór upp í stallinn,
tök hálftunnuna í fangið og
ætlaði að láta hana eins og um
hádag væri með stillingu niður
á hlöðugólfið, en draugsi var
ekki búinn að ljúka sér af; þeg-
ar eg er kominn á miðja leið
með hálftunnuna, þá situr hún
föst, kemur þó hvergi við, situr
blýföst í lausu loftinu. Eg
spýtti út úr mér blóðinu, sem
altaf rann ofan í munninn og
fór að rannsaka málið, þreifaði
alt í kring á ’öggunum og átti
von á að rekast á loðnar stórar
krumlur, og ólarspottinn í miðri
hálftunnunni. Jú, það er mynd-
arlega í hann haldið. Eg fer eftir
spottanum, sem var af góðri
nýrri ól og hnútur á endan-
um, og hafði ólin lent niður á
milli stallfjalarinnar og steins
1 veggnum og hnúturinn stóð
tyrir, en eg gleymdi oftast, að
segja frá því þeim sem vildu
heyra draugasögu. Þegar eg
kom inn í Ijósið í baðstofunni,
spurðu allir í einu. hvað gengi
að mér, því eg iiii svona út?
Eg sagðist hafa ghint við draug,
og sagði söguna strax; enginn
á heimilinu gat skxlið hvað þitta
var þó eg segðist hafa komist
fyrir það, nema faðir minn,
hann þagði þangað til allir voru
gengnir frá, að ráða gátuna,
þá sagði hann að það hefði ver-
ið hnúturinn á ólinni; voru þó
piltarnir allir pafn kunnugir hálf
tunnunni, sem hann en hann
sagði líka hvar hnúturinn hefði
verið fastur, og það hefði eg
máske skilið strax sjálfur hefði
eg ekki orðið hræddur.
Á þessum seinustu árum, fór
heilsa föður míns stöðugt versn
andi, og læknarnir sögðu hon-
um, að hann yrði hiklaust að
flýja burt af Jxessari landbrota
jörð sinni, og kaupa jörð við
sjó, helst á sjóarbakka svo hann
gæti stöðugt haft sjóarböð. Á
heitum sumardögum ef léttur
vindblær fór um landig, þá var
loftið fullt af fínu moldar og
sanddufti, sem engir gluggar né
hurðir né nokkur bezta hirzla
hélt úti, t. d., var ekki til svo
vel felt vasaúr, þó það væri í
skinnpoka niðri í góðum vestis
vasa, að þetta fína duft kæmist
ekki inn í það, og sporrækt var