Heimskringla - 30.12.1931, Blaðsíða 2
2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 30. DES. 1931
f AUSTURVEG OG HEIM Annars má leiða nokkrar getur inu 1907. En Benjamín hrepti
---- ! að því, hvað læknir hafði við eina fjörgamla “Guðsspjall-
Ferðalýsing eftir séra Friðrik tíma sinn að gera, af því, aðjanna samhljóðan’’, eður “Har-
A. Friðriksson, Blaine, Wash. Winnipeg var árum saman móníu”, í hverri margt hefir
---- heimilisstaður hans og náms-.þótt undarlegt, og þóttist hann
Frh. setur. Frændur, vinir og stétt- vel veitt hafa. En gefandinn lét
V. arbræður fjölmargir. En svo hins vegar hálfpartinn í veðri
Stutt var viðstaðan í Winni- leiðinlega vildi til, að frú Árna- j vaka, að bækurnar hefðu ver-
peg, einir fimm dagar, og þó son, og börnin öll, urðu mjög ið hafðar út úr sér með prett-
degi lengri en til stóð. Verst lasin fljótlega ^ftir að þau
var að tíminn fór að nokkni komu til Winnipeg, og áttu þau
leyti hjá oss til spillis. Þvf nær hjónin næsta örðugt með að
allur föstudagurinn fór til sinna heimboðum og leita uppi
ræðugerðar, svo og laugardag- vini sína.
urinn, hinn fyrirhugaði þjóð- j
minningardagur, til hádegis. j VI.
En þá vildi þetta til um morg- Afburða góð og ánægjuleg
uninn, að allar flóðlokur him- var okkur vistin með þeim
insins biluðu bagalega, svo að hjónum, frú Jónínu og séra
óstætt var jafnvel íslenzkri Benjamín. Vildu þau, svo og
þjóðrækni fyrir bleytu sakir.
og segir þó, að “venjist vesæll
vosi’’. Settist nefndin á rök-
stóla með dagrenningu, og sat
fast til hádegis. En er fullséð
varð, að viðgerðir tækjust eigi
þann daginn, var oss tilkynt
að frestað væri hátíðarhaldinu
um viku, í þeirri von, að við
vestanmenn þyrftum eigi um
of að flýta ferðum. Sú von
brást þó, því miður, og mistu
Winnipegmenn þannig af tveim
óvenjulega góðum íslendinga-
dagsræðum. Oss er að minsta
kosti kunnugt um “Minni Vest-
ur-íslendinga’’. Því sá hluti
ræðunnar, sem vér ætluðum
að semja frá kl. 12—2 þenna
eftirminnilega laugardag, hefði
átt að vera afbragð. Hins veg-
ar er þó þess að geta, að Win-
nipegmenn fengu ágætar og
engu síðri ræður í stað hinna.
Fór svo, að skaðinn var allur
á okkar hlið. Því að við mist-
um af hátíðinni og samveru-
gleðinni, svo og tækifærinu að
sjá fjölda kunningja, sem með
engu öðru móti varð náð til.
Nú er oss ekki með nokkru
móti unt að herma frá hátt-
erni né æfintýrum læknisin3
þessa Winipeg-daga. Var naum-
ast að við sæjumst. Seinna
komst upp að hann hafði, að
minsta kosti einu sinni, laum-
ast • út á vallkúluvöll án þess
að láta oss vita, og héldum vér
þó að honum væri ant um að
kunngera alla yfirburði Stranda
manna, í þessu sem öðru. Vor-
um vér honum sárreiöir fyrir,
þótt um seinan væri. Nokkur
tími læknis fór auðvitað í ræðu-
gerð, segjum föstudagurinn.
vinir þeirra og nágrannar, okk-
ur alt gott gera. Var því freist-
andi að dvelja þar sem lengst
og sitja sem fastast.
Þrátt fyrir alt tímaleysið og
þá tilraun okkar, að taka, í
hendina á sem flestum gömlum
kunningjum, gafst okkur þó
tóm til, í ferð þessari, að bæta
nýjum í hópinn, þar sem voru
þau hjónin Anna og Nikulás
Ottenson, og sonur þeirra Snæ-
björn. Dóttir þessara hjóna er
frú Þórdís Guðmunds, sem nú
er að vekja á sér eftirtekt fyrir
tónsmíðar sínar, og stundað
hefir hljómlistarkenslu hér í
Blaine undanfarin ár. Þegar til
W'innipeg kom, urðum við þess
skjótt vör, að hún hafði sent
foreldrum sínum ýmsar skrif-
aðar ráðstafanir á undan okk-
ur, allvingjarnlegar í okkar
garð. Komum við til þeirra, á-
samt séra Benjamín og frú
hans, síðdegis þenna marg-
nefnda laugardag.
Hjá þeim Ottenson-hjónum
ríkir íslenzk gestrisni við full
völd, og er það alkunna. Er
Nikulás bóndi, maður ram-ís-
lenzkur í anda og ásýnd, enda
oft kallaður “Forni’’, og kann
hann því ekki illa. Hann á mjög
vandað íslenzkt bókasafn, og
gætir þess sem sjáldurs auga
síns. Fá eigi aðrir að sjá það
en vildustu gestir, og þó helzt
aðeins tilsýndar. Eigi að síður
urðum vér þess sjónarvottar,
að hann gaf tvær af bókum
sínum, aðra séra Benjamín,
hina eiginkonu vorri, Geirþrúði.
Hlaut Geirþrúður ferðalýsing-
ar Hans Hátignar Friðriks kon-
ugs VIII., frá Islandsferðarár-
um, sér í lagi “Guðsspjallanna
samhljóðan’’. Sagði hann gest-
um sínum þetta í gamni, en
samvizku sinni í alvöru, því að
hún hefir löngu síðan bannað
honum allar bókagjafir. En
gaman er og ábatasamt, að
koma til manna, sem gestrisnin
hefir svo á valdi sínu, að þeir
gefa gestum sínum það, sem
þeim er sárast um. Álítum vér
bókþegana saklausa í þessu
máli, og mátti Nikulás innræti
sínu einu um kenna.
VII.
Nú hefur þann þátt ferðasög
unnar, er heitir “Hnauaaför
mín”.
Mikið aufúsumál var það að
hitta vini vora í Nýja Islandi
Og er vinur vor Nikulás varð
þess var, býður hann að þeir
feðgar aki oss norður í bifreið
sinni. Völdum vér til þess
mánudaginn. Þá var íslendinga
dagur að Hnausum, og líklegt
að hitta mætti þar alla kunn
ingjana.
Árdegis, tiltekinn mánudag,
var lagt af stað norður á tveim
bílum. Voru þeir Steindór kaup
maður Jakobsson og séra
Benjamín fyrirliðar á öðrum;
fluttu þeir konur allar og böm,
Hinum stýrðu þeir feðgar, Snæ-
björn og Nikulás, og vildu eigi
aðra ferja en karlmenn. Veðr-
ið var mæta gott, og skapið
eftir því. Oss datt í hug að
kasta fram vísu til skemtunar,
Var þá sem tundur lysti bróður
“Forna”. Eftir það orti hver
sem betur gat, alla leið til
Gimli, og þó aðeins 14 vísur.
Kvað Nikulás þrjár fyrir hverja
eina vora. Sýnishorn fylgir:
Út um bandið brauta flatt,
— ber oss vanda úr sinni —
yfir landið öslar hratt
Eddi á gandreiðinni.
(Forni)
Edwin er
bjarnar.
annað nafn Snæ-
Fjórir hressandi skemtileiðangrar
til Vestur-Indía eyja
Eyðið vetrarfríinu undir suðrænni sól!
é
Til sannarlegrar skemtiferðar, þá komið með á
einhvern þenna leiðangra með mótor lystiskipinu:
KUNGSHOLM
Hver ferð stendur yfir í 18 daga siglt frá New York.
9 janúar 20 febrúar
30 janúar 12 marz
Komið við á eftirfylgjandi stöðum:
St. Thomas, Venezuela, Curacao, Panama,
Jamaica, Havana og New York.
Eftir frekari upplýsingum spyrjist fyrir hjá
Swedish American Line
470 MAIN STREET
WINNIPEG, MAN.
Karlar ólu óð og spjall.
Ullar kjóla fjáðu lull.
Gall hvert hjól við gráan hall.
Gullin sólar drupu full.
(F. A. F.)
Hagkveðlingaháttur frí
hér um klingir land og bý.
Hugann þvinga hvergi ský.
Hefir óringur vald á þvf.
(Forni)
Drýgir snjalla reiðin rás.
Rymur vallabygðin hás.
Stuðlafalla- frónskan lás
fægir kariinn Nikulás.
(F. A. F.)
sjálfum höfuðskepnunum, hvað
þá brautunum í Nýja íslandi.
Tók hann þá aftur smám sam-
an gleði sína, — með því líka
að svo heppilega vildi til, að
ekki fréttist fyr en daginn eft-
ir, að rétt í þessum svifum
lögðu konur nokkrar norður á
svaðið, og óku klaklaust til
Hnausa.
En er svo var komið, þótti
það helzt ráð að leita uppi sum-
arbústað séra Ragnars E. Kvar-
an. Hittum við þar heima, ault
ungmenna, frú Þórunni' og frú
Ólínu Pálsson. Tóku þær ferða-
fólkinu glaðlega og buðu til
stofu. Héldu þær svo allan
skarann fram eftir deginum að
vistum og borðbúnaði, og höfðu
yfrið nóg að gera. Virtist mót-
lætið hafa haft venju fremur-
lystaukandi áhrif á aðkomu-
fólkið. — En er halla tók
degi, og mestallur hóipurinn
hafði laugað sig í hinum heil-
ögu Gimlivötnum, svo og heim-
lótt nokkra kunningja, héldu
þeir Benjamín og Steindór
heimleiðis með konur og börn,
og fréttist eigi annað en að
þeir hefðu náð heim á skikkan-
iegum tíma. En vér og vorir
förunautar lögðum upp litlu
sfðar, héldum til Selkirkborgar,
heilsuðu þar frændum og vin-
um, og náðum loks góðum
háttum í Winnipeg. — Þannig
endaði farsællega mjög þessi
“Hnausaför mín”.
_ \
VIII.
Einn tilgangur austurfarar
vorrar var sá, að fá tækifæri til
að kasta kveðju á góða vini
mfna, Björgvin Guðmundsson
og Hólmfríði konu hans, sem
ráðið var að héldu til íslands
innan skamms, ásamt ungri
dóttur. Snemma á árum Ame-
ríkuvistar vorrar lokkuðu oss
hinir gagníslenzku og tilbeiðslu-
gjörnu ómar í tónsmíðum Björg
vins. Hitt var og engu ómerk-
ara, að þekkja hann árum sam-
an að ást til lands síns og þjóð-
ar, svo og að góðum dreng-
skap og öðru manngildi. Nú
er hann kominn heim á Frón.
Er það einlæg von vor, að ætt-
landið nái brátt á honum og
íjölskyldu hans ljúfum, frjáls-
um, traustum tökum, og haldi
þeim hjá sér.
En lengi vel leit heldur illa
út með samfundina í þetta
sinn. Fjölskyldan var vestur f
Vatnabygð að kveðja vini og
vandamenn. Nú áttum við
Strandamenn að leggja af stað,
á þriðjudag. En þegar oss bár-
ust þau boð, að Björgvin kæmi
eigi síðar en á hádegi næsta
dag, var það auðsótt mál við
lækninn að doka við um dag
Þannig fengum vér kvatt þessa
vini vora, og vorum vér stór-
um ánægðari með alt ferða-
alagið fyrir bragðið.
VISS MERKI
um nýrnaveiki eru bakverkir, þvag-
teppa og þvagsteinar. GIN PILUS
lækna nýrnaveiki, mefi því aö deyfa
og græöa sjúka parta. — 50c askjan
hjá öllum lyfsölum.
131
VIÐSKIFTAVINUM VORUM FÆRUM
VÉR HINAR INNILEGUSTU ÁRN-
AÐARÓSKIR VORAR U M
ÞESSI ÁRAMÓT.
KIEWEL BREWING
Sími 301 178
COMPANY
St. Boniface, Man.
“Nei, þetta er óþolandi,’’
sagði Forni, “að enda vísuna
á tveimur lásum’’. En vér
sögðum hann heitinn af “ás”
en ekki lás, og þar við situr
enn.
En er til Gimli kom, dró upp,
á himinn gleðinnar, eina fer-
lega mótlætisbliku. Var okkur
tjáð að brautir væru með öllu
ófærar til Hnausa, og ekki síð-
ur til Árborgar, en eimlestin ný-
lega runnin norður hjá. Eftir
mikið símtal, og aðra ítarlega
rannsókn málsins, þótti öllum
einsýnt, að til þess væru engin
ráð, að halda áfram — nema
helzt bróður “Forna”, er þóttu
þessi málalok ill, og gerðist
hljóður og svipþungur, svo sem
átti vanda til Egill forfaðir
hans Skallagrímsson. Urðum
vér þá að taka að oss vanda-
verk Þorgerðar Egilsdóttur, og
IX.
Miðvikudaginn 5. ágúst, kl.
síðdegis, hófst heimferðin og
stefndum við beint suður hinn
ágæta Jefferson þjóðveg. Var
fátt sagt fyrsta sprettinn og
ekkert ort. Því að þótt vel lægi
á öliu ferðafólkinu, þurfti það
að yfirlíta hina þéttkvæmu við-
burði síðustu dagana, svo og að
endurlifa í huganum alla góð-
vild gistivina sinna og veit-
enda. Eður var þögn þessi sem
dúnalogn, sem dettur á á und-
an ofsaroki? Því að nú var ó-
veður í nánd — örlagabylur.
ökuþór fór að glóðhitna á
rennsléttri brautinni! Eigi varð
að gert og var ferðalagið orð
ið með svipuðu sniði og fyrsta
daginn forðum, á leiðinni til
Spokane — staldrað í hverjum
bæ, og Þór vatni ausinn. í
Pembina eru stjórnarþjónar
dannaðir menn ásýndum og
drengitegir í raun, eins og
vænta mátti af hálfrar aldar
umgengni og nábýli við íslend-
dimt var orðið uppiýstist, að
ofan á sísama ofhitun bættist
rafvakabilun (generator), og
varð að aka því nær án Ijósa.
Var þetta allhremmilegt mót-
læti. Loks náðum við þó til
Glastone. Þar var kunnáttu-
maður, sem lagfærði aflvakann
á lítilli stundu. Að svo búnu
héldum við til Grafton og höfð-
um þar náttstað. Á þessj
svæði kvörtuðu menn mjög um
þurk, engisprettuplágu og illa
afkomu.
Næsta dag, fimtudag, komum
við allsnemma til Grand Forks.
Þangað ætluðum við kvöldið
áður, en fór sem fór. í Grand
Forks hittum við þann kunn-
áttumann, er fæst við útþvott
kælikerfa í bifreiðum. Áttum
við kollgátuna um það, að of
hitunin stafaði af “æðakölk
un’’, eða eins og læknar, sem
eru manna stórorðastir, mundu
segja — “arterio sclerosis’’.
Höfðu vélfælingar í Winnipeg
dembt einhverju lyfjasulli í
kælipípurnar, f þeim tilgangi
að hreinsa þær, en tekist miá
ur, og varð upplausnarmeðalið
að kekkjum og stíflum í æðum
Ökuþórs. Eftir þrjár klukku-
stundir rúmar hafði kunnáttu-
maðurinn lokið sínu gífurlega
gusuverki, og staðhæfði að nú
væri gammurinn flugfær. Vissi
piitur sá, hvað hann söng, því
eftir þetta sá ekki að Þór yln-
aði undir uggum alla leið til
Seattle. Skömmu eftir nónbil-
ið (íslenzka) var drekinn kom-
inn á fulla ferð vestur um frjó-
ar sléttur Norður Dakota. Fanst
okkur að nú fyrst væri heim-
ferðin byrjuð í alvöru, enda
var nú sprett úr sporum. Bygð-
in fríð, brautin eins og fjöl,
veður ágætt og jórinn í jóla-
skapi. Hlaut að fara eins og
fór. Ljóðagerðarástríðan varð
ómótstæðileg. Talið barst að
sléttuböndum. Svo maður fór
náttúrlega að glíma við sléttu-
bandavísu — um Þór. Nú átti
hann það skilið. Vér kváðum:
Skeiðar iangur, blakkur beinn;
byrinn fangi tekur.
Leiðar-vanginn hjóla-hreinn
hófa-stangi skekur.
Hafði læknir þá yfir stöku
nokkra er hann hafði orta forð
um daga norður í Mývatnssveit.
Hefir hún það meðal annars sér
til ágætis, að vera sléttubönd
og gáta jafnframt, þannig að
faldar eru i vísunni fjórar merk
ingar eins og sama orðsins:
Meini landa firri. Frár
firða bera nenni.
Leyni anda greini grár.
Grérum vera kenni.
(Fálki: Islands F’alk, hests-
nafn, fugl, fáni.)
Grænvetningar eru kendir við
góðbýlið Grænavatn í Mývatns-
sveit. Þeir eru náfrændur Jóns
Skútu. Oft þurfti hann á þá að
minnast, og ljóðagaman þeirra
og Skútustaðamanna á liðnum
árum. Hér fara á eftir tvær
gátur þeirra, með leyfi . . .
Fyr eg kom á fleinaþing.
Fremur gjöfull svanni.
Oftast vínsins afleiðing.
Ávalt skemd á manni.
(“Ör”: notað ýmist sem
nafnorð eða lýsingarorð).
Stiili eg ferð á föllunum.
Fylli eg gerð á höllunum.
Grilli eg mergð af göliunum.
Gylii eg verð á spjöllunum.
(Ás;.
Þessa íþrótt urðum vér að
reyna. Tími var nægur og alt
í bezta gengi, enda urðu þrjár
til á skammri stundu:
Glasayminn glæða má.
Girðir brimið sjóa.
Grúfir himins höliu frá.
Hrekur limið frjóa.
(Bakki).
Þetta réði skipshöfnin með
smávegis hjálp.
Vandar ganginn vökrum fák.
Vefs við hangir bríkur.
Gleður svangann grautarhák.
Græðis vanga strýkur.
(Skeið).
Þetta taldi skipherra vel
kveðna vísu, en ekki öllu tor-
ráðnari en “Hvað hét hundur
karls”.
Stelur mýkt úr meyjarkoss.
Með sinn bagga skálmar..
Krumma matur, krökkum
hnoss.
Kurteisinni tálmar.
(“Ber”, sem nafnorð, sagn-
orð og lýsingarorð).
Þessi síðasta fullprjónaðist
rétt um leið og við rendum inn
í Rugby, N. D. Þar var áning
fyrirhuguð, með því að læknir
átti erindi við Guðmund Gríms-
son dómara. En er þau dómara-
hjónin urðu ferðafólksins vör,
vildu þau á það eitt sættast að
við frestuðum ferðum þann
daginn, og að þau héldu fjöl-
mennið alt að vistum og nátt-
stað, meðan við væri staðið.
hófum fortölur við hinn fram- i inga, beggja megin landamær-
gjarna öldung. Töldum vér|anna. Hleyptu þeir oss tafar-
(honum hneisulaust að láta hlut íaust inn í Bandaríkin. “Sveif
sinn fyrir slíku ofurefli, sem nú að kvöldhúmið rótt’’. En er
Lake of the
Woods
Milling
Co., Ltd.
FIVE R0SES
FL0UR
Býr til eitthvert bezta hveitimjölið í landinu. Notar
eingöngu vestan-hveiti. Notð það í brauðgerðina á í
höndfarandi ári. Munið eftir vörumerkinu:
“FIVE ROSES FLOUR”
FÉLAGIÐ ÓSKAR ÖLLUM ÍSLENDINGUM í ÁLFU
ÞESSARI HAGSÆLS OG GLEÐILEGS ÁRS,
OG ÞAKKAR UNDANFARIN VIÐSKIFTI
LAKE of the W00DS MILLING Co. Ltd.
WINNIPEG
MANITOBA