Heimskringla - 02.03.1932, Blaðsíða 1

DYERS & CLEANERS, LTD
Men’s Suits
Suits ........
Hats
$1.00
50 c
CALL, 37 061
DYERS & CLEANERS, LTD.
Ladies’ Dresses
$1.00
CALL 37 061
Cloth, Wool
or Jersey ..
XLVI. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN 2. MARZ 1932.
NÚMER 23
MANITOBAÞINGIÐ.
Fylkisþing Manitoba koin
saman s.l. mánudag. Fæðing
þess bar því að höndum 29.
febrúar. Börnum, sem fæðst
hafa á þessum degi, keppast
margir við að færa gjafir, eftir
því sem blöðunum segist frá.
Mjólkurfélögin færa þeim flösk-
ur af mjólk, liúsgagnafélögin
vöggur, fatafélögin voðir á
livítvoðunga, og íshúsin ís, þó
ekki verði séð að hvaða gagni
ís getur komið reifabarni. — En
Manitobaþingínu, sem þenna
dag fæddist, virðist þó hafa
verið gleymt. Því voru hvorki
reykelsi eða mirrur færðar,
mjólkurpelar eða ís. Það er sem
flestum hafi á sama staðið um
fæðingu þess.
Hásætisræðuna las Hon. J. E.
P. Prendergast, yfirdómari á*
frýjunarréttarins, í fjarveru
fylkisstjóra. Var sagt að Frakk-
ar hafi verið fjölmennir við
þingsetninguna. Hafa þeir ef-
laust verið upp með sér af
heiðri þeim, er þessum landa
þeirra féll í skaut með því að
vera fulltrúi konungs vors við
þetta tækifæri. Hon. J. E.' P.
Prendergast er franskur að ætt,
fæddur í Quebec.
Af hásætisræðunni er ekki
fyllilega ljóst, hvaða mál þing-
ið muni fjalla um. Að reynt
verði að viðhafa allan þann
sparnað, sem unt er, var ótví-
rætt tekið fram. Og um nokkur
mál verður samþyktar þingsins
leitað. Eru þeirra á meðal breyt*
ing á lögum viðvíkjandi því, að
gefa nefnd þeirri, er um samn-
inga á skuldum fjailar, meira
vald. Einnig frumvarp, er að
því lýtur, að sjá bændum fyrir
útsæði og fóðurkorni yfir næstu
mánuðina. Ennfremur að létta
skattaútgjöldum af bændum og
rannsaka hag sveita, er illa séu
AUSTURÁLFUSTRÍÐIÐ.
Síðastliðinn mánudag hélt
Alþjóðasambandið fund í Genf
til að fjalla um Austurálfu-stríð-
ið. Mættu þar fulltrúar frá öll-
um þjóðum. Var tillaga sam-
þykt á þeim fundi, að hafa ráð-
stefnu í Shanghai í Kína bráð-
lega til þess að reyna að koma
sættum á milli Japana og Kín-
verja. í tillögunni er gert ráð
fyrir að her bæði Japana og
Kínverja hörfi til baka af or-
ustusvæðinu meðan á sáttatik
rauninni stendur. Voru bæði
fulltrúar Japana og Kínverja á
fundinum og gengu hvorir-
tveggja að þessum skilmálum.
Þegar nú samt sem áður
kemur til kasta stjórnarinnar í
Japan, er tilögunum illa tekið.
Og að fara með herinn burtu,
segir stjórnin að ekki komi til
nokkurra mála. Að vísu fylgir
fréttinni, að stjórnin í Japan
sé enn ekki búin að fá í hendur
tillögurnar frá Alþjóðasamband-
inu, og fari aðeins eftir blaða-
fregnunum. En séu blaðafrétt-
irnar sannar, sem ekki er að
efa, hafi fulltrúi Japana á fundi
Alþjóðasambandsins ekki ver-
ið rétt skilinn, og tillögumar, er
hann samþykti þar, hafi hann
einnig hlotið að misskilja, því
þær séu alt aðrar en þær, er
fyrir jþpönsku þjóðinni vöktu.
Hvort sem nokkuð er nú hæft
í þessu eða ekki, leynir það sér
ekki, að Japanir eru þessari
friðammleitun ósamþykkir og
treysta her sínum betur, en frið
arráðagerð nokkurri, að hafa
sitt fram í Shanghai.
Nokkru eftir að frétt þessi
barst þeim og þeir höfðu lesið
hana, laust í harðari bardaga
með þeim og Kínverjum á öllu
orustusvæðinu, en nokkru sinni
fyr. Hvort að þeir vinna nokk-
uð á, er ekki neitt hægt að
Om
I
►a
M0ÐIR og BARN
Flutt á íslendingamóti þjóðræknisdeildar-
' innar “Frón”, 25. febr. 1932.
staddar, með einhverja hjálp í
huga til þeirra. | se^ja um' En alt ber að
Þá verður lagt fyrir þingið til brunni með Það’ að Japanir
samþyktar ráðstöfun stjómar- ! ,a_nnað “
innar á sparisjóðsbanka fylkis-
Hvernig öðrum þjóðum fer að
dyljast það eftir alla þeirra
framkomu, er næsta óskiljan-
legt. Þetta er í annað eða þriðja
sinn, sem þeir synja um áheyrn
_ j friðartillögum annara þjóða.
ins, og um að fylkið greiði bönk
nnum skuldir Hveitisamlagsins.
Að öðru leyti var hásætis-
ræðan óákveðin. Lauslega var
vikið að því, að tekjur yrði ein
hvern veginn að auka, en hvera 1
ig, eða með hvaða hætti, var RANNSÓKN Á
ekki sagt neitt ákveðið um. En J FJÁRMÁLAREKSTRI
einhverra nýrra skatta er von. |
Niðurlag ræðunnar var ein-! Fyrirkomulag á lánum og
örð áskorun til allra fylkisbúa peninga -og bankarekstri, lýsti
um að trúa og treysta á fylkið. j forsætisráðherra, R. B. Benn-
Kreppunni, sem nú stæði yfir, i ett, yfir í þinginu í gær, að yiði
mundi létta um síðir og auðlind rannsakað frá lótum, til að
ir fylkisins væru miklar og lof- undirbúa nýja löggjöf ef með
uðu fögru um framtíðina, þrátt þyrfti, fvrir þingið 1933. Gat
fyrir hina daufu tíma, sem nú hann þess um leið, að ef Can
ada kastaði burtu gullmiðli sín-
um, gæti svo farið að gengi
dollarsins félli niður í 25c.
væru.
BARNI LINDBERGH’S
HJÓNANNA STOLIÐ.
BRETLAND LEGGUR
Eg er íslenzkra öræfa son*—
| innheiða bygðin mín kær.
1= Eg elska hvert einasta blóm,
sem í útsýni Norðursins grær.
| Þó fóstran sé fjarlæg við mig,
I= er faðmlagið andlega hlýtt,
og vorblærinn íslenzkur enn,
| er andar um sál mína þýtt.
IVið ættlandsins heiðríkju haf
ófst liitinn í ungmannsins sál.
IOg ísinn varð uppspretta hljóms,
en eldurinn skáldskaparmál.
^ Mín lífsþrá er hljóm þínum háð,
i; livort hraun eða stórskóga sér.
í Ijóðinu leitar hún heim
?' og les sínar bænir með þér.
|
| Sál mín er samstilt við þig, —
15 svo er hvert einasta spor.
Við dögun af íslenzkri dýrð
- ' eg dey inn í syngjandi vor.
í
( Eg er íslenzkrar sólblíðu son |
| og sumrinu lifi eg enn. «
ITil vitundar vaktir þú mig ®
úr verinu heimkominn senn. |
| Einar P. Jónsson.
ÍSLENDINGASÖGUR
Á NORSKU
HUNGURGANGA.
Hungurgöngu hófu um 800
manns í gær í Edmonton. Hélt
hópurinn til þinghússins. Var
þremur mönnum leyfð innganga
til þess að flytja mál sitt. Flest-
ir, er þátt tóku í göngunni áttu
heima í Edmonton. Nokkrir
voru þó úr smábæjum í fylk-
inu.
Um 300 manns, sem bæjar-
styrks njóta, og sem gefinn var
hálfur hvíldardagur,
göngu þessari.
voru í
CÓÐUR FLUGKENNARI.
K. Jóhannesson, sem kennari
hefir verið í flugliði Winnipeg
klúbbsins um ilokkur ár, hefir
nýlega hlotið þá viðurkenningu,
að vera talinn í flokki beztu
flugliðskennara í Canada. —
Einkunn hans er A2, og er sú
hæsta sem gefin er öðrum en
kennurum í flugher. Það munu
vera alls um sex menn í Can-
ada, sem hlotið hafa fyr og
síðar þessa sömu einkunn og
Mr. Jóhannesson, auk tveggja,
sem hlotið hafa Al, einkum
fyrir flug í hernum.
ÁRSFUNDUR FÁLKANNA.
ENGISPRETTUR.
í gær bárust fréttir út um ; NIÐUR FRJÁLSA VERZLUN
það, að barni Lindberg’s hjón-
anna, 19 mánaða gömlu, hafi
Síðastliðinn mánudag var
verið stolið. Það kúrði í vöggu tollafrumvarp brezku stjórnar-
sinni klukkan 7.30 um kvöldið, innar samþykt í efri málstofu
en er Mrs. Lindbergh fór nokk- þingsins með 129 atkvæðum
uru síðar að huga að því, var: gegn 12. Er frumvarpið því
það horfið. ! orðið að lögum.
Sagði hún manni sínum frá pr4 fríverzlunarstefnunni, er
því og símaði hann um hæl lög-
reglunni. Sendi hún menn heim
England hefir aðhylzt í nærri
100 ár, hefir því nú verið vik-
til hjónanna til þess að afla sér ( jg pr tollurinn 10 prósent,
vitneskju um þetta. Kom í ljós reiknaður eftir verði innfluttr-
að gluggi á herbergi barnsins ar vöru.
hafi verið opnaður, og út um í Tollskráni fylgdi stutt skrá
hann þykir líklegt að barnið yfir vörur, sem undanþegnar
hafi verið borið. i eru tolli. Eru á meðal þeirra
Lögreglan hóf leitina sam- hveiti (ómalað), kjöt, fiskur
stundis og verður henni eflaust; (veiddur í brezkum sjó eða
haldið áfram þar til bamið vötnum), kol, óunninn eir og
finst, hve lengi sem það verður. blaðapappír.
í fyrirlestri, sem A. V. Mit-
chener, prófessor við búnaðar-
skóla Manitoba flutti nýlega í
Winnipeg, var því haldið fram,
að skaðar af völdum engi-
spretta og annara skorkvik-
inda, næmu hundrað miljónum
dala á ári í Canada. Sagði hann
ekki of í lagt, að 10—20 pró-
sent af allri algengri kornupp-
skeru yrðu kvikindum þessum
að bráð. Engisprettur kvað
hann hafa verið slæmar hér
s.l. ár. En hann óttaðist að þær
yrðu verri á komandi sumri.
Vörn gegn vargi þessum taldi
hann nokkra, að plæja haust
og vor, og ekki grynnra en
þumlunga. Það græfi eggin svo
djúpt í jörð, að enda þótt ung-
að væri út, kæmist afkvæmið
ekki upp á yfirborðið.
Eitra mætti einnig fyrir varg
inn og væri arsenic oftast við
það notað.
íþróttafélagið Fálkinn hélt
ársfund sinn mánudaginn 22.
febrúar. Fundurinn var vel
sóttur. Báðir, forseti og vara-
forseti höfðu farið úr bænum,
og voru því fjarverandi. Svo í
þeirra stað stýrði G. Ackland
leikfimiskennari fundi.
Skrifaraskýrsla J. S. Bjama-
sonar bar með sér, að síðast-
liðið ár hefði verið mjög hag-
stætt, og vonir væri til að hið
komandi ár yrði þó enn af-
kastameira.
Carl Thorláksson lagði fram
skýrslu féhirðis, er bar með sér
örlítinn tekjuhalla á árinu, sem
eigi er þó ástæða til að óttast.
Aðrar skýrslur, um Hockey
leikmót, Diamond Ball, íþróttir,
spilafundi og dans voru lesnar
upp og voru allar mjög ánægju-
legar.
Eftir allmiklar umræður bar
O. Skaftfeld upp tillögu, sem
studd var af S. Sturlaugssyni,
að taka tilboði Þjóðræknisfé-
lagsins um að ganga í félagið
með vissum skilmálum, sér-
staklega að íþróttafélagið Fálk-
inn haldi sérstæði sínu og hafi
full umráð yfir öllu sínu starfi,
fjármálum og kosning fram-
kvæmdarnefndar. Þetta sé tek-
ið fram í stjómarskrá félagsins
Fálkinn.
í embætti voru þessir kosn-
ir:
Forseti, Pétur Sigurðsson.
Vara-forseti, Siggi Sturlaugs-
son.
Ritari, Jón S. Bjarnason, 309
Simcoe St. Sími 38 979.
Vara-ritari, Skúli Anderson.
Féhirðir H. S. Bjarnason, 309
Simcoe St. Sími 38 979.
íþróttafélagið Fálkinn þakk-
ar öllum er góðfúslega hafa
styrkt það með ráðum og dáð
á síðastliðnu ári og treystir
því að það fái notið hins sama
styrks á þessu komandi ári.
Jón S. Bjarnason
ritari.
Undanfarin ár hafa Norð-
menn gert mikið að því, að
snúa íslendingasögum á norsku
og tekist misjafnlega, sem von
er til. En ekki verður frágang-
urinn á þýðingum þessum gerð
ur að umtalsefni hér. Hins verð
ur að geta, að flest norsk blöð
forðast eins og heitann eldinn
að kalla sögurnar það sem þær
51 heita — íslendingasögur —
11 heldur tala þau altaf um “nor-
* i röne sogor” eða annað sem því
11 sætir.
= j íslendingar hafa oft furðað
| J sig á þessum bókmentalega yf-
I= ! irgangi Norðmanna. Þeir eigna
! sér öll fornskáldin íslenzku, þau
11 er þeir kunna að nefna. Þeir
11 eigna sér Snorra Sturluson
11 fullum og tala um Heimskringlu
| i sem værí hún eign þeirra. —
r Snorri var myrtur að tilhlutan
iyirskra höfðingja — norska
konungsvaldsins — og fá menn |
ekki séð að það auki eignarrétt
þeirra á honum og hans verk-
um. Hitt er víst að Snorri var
alíslenzkur maður og að ís-
lendingar eiga verk hans einir.
Norðmenn eigna sér íslend-
inga þá, er fundu Grænland og
‘reistu þar bygðir og bú'. Samt
hljóta þeir að vita að Græn-
land bygðist héðan af íslenzk-
um mönnum.
Hvemig mundu Norðmenn
taka því, ef við íslendingar fær-
um að eigna okkur norska af-
reksmenn? Þeir mundu að von-
um taka því mjög illa og teljc
það hina mestu fjarstæðu. Og
sannleikurinn er sá, að íslend
ingum dettur ekki í hug að
seilast eftir annara þjóða mönn-
um. — En þeir vilja fá að eiga
sína afbragðsmenn í friði. —
Snorri Sturluson hefir bjargað
kafla úr sögu Noregs frá glöt-
un, því að frændur vorir, Aust-
mennirnir voru þess ekki megn
ugir um skeið, að rita sína eig-
in sögu. — En íslendingurinn
verður ekki Norðmaður, þó að
hann skrifi sögu Noregs.
Norðmenn ættu að geta skil-
að íslendingum þyki lítið vin-
áttubragð af þeirra hálfu, að
reynt sé sí og æ að gera forn-
bókmentir þjóðarinnar, að “nor-
rænni sameign’’.
Vísir.
FJÆR OG NÆR.
Sem getið var um í ársfund-
arskýrslu Sambandssafnaðar,
gat prestur safnaðarins, séra
Benjamín Kristjánsson, þess á
ársfundinum, að hann mundi
segja söfnuði sínum upp þjón-
ustu sinni á komandi sumri.
En nú hefir svo samist, fyrir
áskorun safnaðarnefndarinnar,
að séra Benjamín dregur þessa
uppsögn sína til baka, og þjón-
ar söfnuðinum áfram um óá-
kveðinn tíma.
• ♦ *
Séra Ragnar E. Kvaran flyt-
ur guðsþjónustu á Gimli á
sunnudaginn kemur, 6. marz,
kl. 3 e. h.
* * *
Spilafundinum í samkomusal
Sambandskirkju, sem ákveðið
var að hafa föstudagskvöldið 4.
marz, hefir verið frestað til
mánudagskvöldsins 7. marz. —
Þetta eru þeir beðnir að atliuga
sem lofað höfðu að koma á
föstudagskvöldið. Fólk er beðið
að fjölmenna. Bezt að kunn-
ingjar sameini sig um eitt borð.
Kaffi veitt — verðlaun gefin.
— Kostar aðeins 25 cents. —
Byrjar stundvíslega kl. 8.30. —
Undir umsjón Bazaardeildar
Mrs. Ólínu Pálsson.
* * *
Kvenfélag Sambandssafnað-
ar er að undirbúa skemtisam-
komu, er haldin verður í kirkju
safnaðarins þriðjudaginn 15.
marz n. k. Margbreytt skemti-
skrá. Auglýst í næsta blaði.
* * *
Mrs. Halldóra Gíslason frá
Wynyard, er hingað kom til að
sitja þing Þjóðræknisfélagsins,
hélt heinileiðis aftur á þriðju-
dagskvöldið.
* * *
Séra Guðm. Árnason frá Oak
Point, Man., var staddur í bæn-
um þrjá eða fjóra daga síðast-
liðna viku. Hann sat þjóðrækn-
isþingið.
* * *
Séra Ragnar E. Kvaran og
kona hans komu vestan frá
Wynyard, Sask., síðastliðinn
fimtudag. Hafa þau dvalið þar
vestra um 2 mánaða tíma.
Þau lögðu af stað norður til
Árborgar s.l. mánudag.
* * *
Aukafundur.
Til þess að ráðstafa bóka-
safni, er deildinni “Frón” býðst
til umráða, og til þess að stofna
lestrarfélag meðal íslendinga í
Winnipeg, verður haldinn fund-
ur undir umsjón deildarinnar á
laugardagskvöldið kemur liann
5. þ. m., kl. 8 e. h., í fundarsal
kirkju Sambandssafnaðar.
Stefán Einarsson forseti.
G. S. FriSriksson, ritari.
* * *
Jakob Johnston til heimilis í
Winnipeg, lézt s.l. mánudag.
Hann var hér með eldri inn-
flytjendum, kom með hópnum
1876. í New Jersey dvaldi hann
2 ár og vestur á Kyrrahafs-
strönd var hann í 10 ár. Hinn
tíma æfinnar hér vestra hefir
hann átt heima í Winnipeg. —
Hann vann um margra ára
skeið í Blue Store fatabúðinni
í Wlnnipeg. Hann var Hún-
vetningur að ætt.
* * *
Þann 23. febrúar lézt Roy
Sveinn Magnússon á Glen Lake
hælinu Minneapolis, Minn. —
Hann var 25 ára að aldri. Giftur
var hann konu af þýzkum ætt-
um. Foreldrar hans voru Jakob-
ína Sigurbjörnsdóttir og Magn-
ús R. Magnússon, er bjuggu í
Selkirk, Man, en eru nú bæði
dáin.
• • •
í bænum voru staddir síðast*
liðinn fimtudag, Guðmundur
Einarsson verzlunarstjóri og
Kristján Pétursson, báðir frá
Árborg, Man. Þeir sóttu íslend-
ingamót “Fróns”. Heimleiðis
fóru þeir daginn eftir.
* » •
V. Thorsteinsson frá Balnior-
al, Man., kom til bæjarins s.l.
miðvikudag til að sitja þjóð-
ræknisþingið.
* • •
íslenzkum lögum víðvarpaS.
Næsta sunnudag, kl. 5 til 5.30
e. h., verða sjö íslenzk lög leik-
in fyrir víðvarpið. Lögin eru
þessu:
1. Ó, guð vors lands.
2. Táp og fjör og frískir
menn.
3. Heyrið morgunsöng á
sænum.
4. Hvað er svo glatt sem
góðra vina fundur.
5. Björt mey og hrein.
6. Sólskríkjan.
7. Líti eg um loftin blá.
Lögin verða leikin af Allan
Caron á orgel.