Heimskringla - 30.03.1932, Blaðsíða 7

WINNIPEG 30. MARZ 1932
HEIMIKRINGLA
7. StDA
ENDURMINNINGAR
Frh fr* 3. bU.
fræðiskóla með einni hæstu ein-
kunn, mig minnir 98 stigum.
En eg hefi ástæðu til að hugsa
og halda, að það hafi verið
sbilningslítill * maður, en vel
næmur og líklega minnisgóð-
ur. Hann taiaði í kirkjunni á
Sauðanesi langt mál, heila
ritningarkafla með litlum orða-
mun og fljótandi mælsku, en
Iýsti engri fyrirhöfn til skiln-
ingsauka fyrir áheyrendurna.
l*ar var munur að hlusta á séra
Arnljót, þó hann færi hægar.
Að þessari embættisgerð lok-
Inni hvarf biskupinn óðara inn
í stofumar til séra Amljóts.
Eg var auðvitað ekki boðinn
þar inn, en svo mikið var búið
að gera, að eg vildi tala per-
sónulega við biskupinn, og fá
að vita til hvers hanri hefði
komið. Var það til að kveikja
bál, sem við gætum aldrei slökt,
eða kæfa litla og langt til út-
kulnaða neista, sem hefðu gert
vart við sig í þessari sókn? Eg
gerði honum ótal orð að finna
mig út, en ekkert kom út af
því, vissi líka að hann mundi
ekki fá þau orð, því alt fólk
á Sauðanesi var reitt við mig,
nema séra ^rnljótur kanske, —
mér fanst hann vera staddur
ofan við þetta alt. Loksins fór
eg inn óbeðinn og heyrði
gleðihlátrana í stofunni, klapp-
aði á dymar, en það var ekki
anzað. I>á lauk eg upp og bað
biskupinn að finna mig út. —
Hann þagði eins og hann biði
eftir leyfi frá hinu fólkinu. Eg
gekk út og fór í huganum að
stíla skammagrein, sem eg ætl-
aðj að láta í eitthvert opinbera
blaðið. Eg var ekki reiður við
neinn nema biskupinn. Eg gekk
fram og aftur á hlaðinu — en
flestir vom farnir heim, — og
eg var hálfnaður með grein-
ina. Þá kom biskupinn út og
stefndi til mín. Hreppstjórinn
var hjá mér.
Hallgrímur biskup Sveinsson
var ekki höfðinglegur maður
ásýndum. Hann hafði síðan hatt
á höfði. Augun sá ekki, því
hann gekk með blá gleraugu.
Kinnaraar voru þykkar og síð-
ar og svipurinn allur lítill. —
Hann reyndi að vera þægileg-
ur við mig; þó fann eg að hann
langaði til að sýna mér fyrir-
litningu. Eg sagði honum að
eg hefði ekki kunnað við að
fara burtu af staðnum, af því
eg byggist við að hann amundi
vilja tala við báða málsaðila og
reyna að vinna eitthvað að
sættum, þar sem hann hefði
orðið var við óánægju. Hann
sagði að hér væri lítil ástæða
til óánægju, og hann mundi
hins vegar tala við prestinn. Þá
sá eg að erindi mínu var lokið.
Maðurinn ósköp lítill og em-
bættisrekstur hans aðeins gam-
all vani. Spurningar þær, sem
riann lagði fyrir söfnuðinn, van-
hugsað og þýðingarlaust kák.
Vanhugsað, af því þær neyddu
söfnuðinn til þess opinberlega
að kæra prestinn um það, sem
á milli bar, en það hlaut að
valda sársauka, sem ekkert var
reynt að draga úr eða lækna.
Eg hafði áður borið sérstaka
meðeiginlega tiltrú og virðingu
fyrir biskupum, og þýðingar-
miklu og blessunarríku starn
þeirra. En nú fór alt á auga-
bragði út um þúfur, embættið
innan tóma skriffinskuskemma,
einungis til að safna skýrslum
á einn og sama stað og nefna
klerka í embætti.
Seinna sá eg Hallgrím biskup
á götu í Reykjavík. Þá vai
hann sjáanlega heimaprúnkinn,
en eg feiminn og lúpulegur
frammi fyrir allri höfuðstaðar-
dýrðinni. Eg sá að hann þekti
mig, og kost átti hann á að
gera góðverk með því að tala
eitt orð hlýlega til mín — það
hefði gefið mér hugdirfð að
vera séður af höfðingja, en
hann stilti sig um að ávarpa
mig, og til allrar lukku átti eg
ekkert erindi við hann.
Mörgum kann að finnast að
eg hafi orðið óþarflega marg-
orður og þungorður um fram-
komu biskupsins á Sauðanesi.
En það er sízt að furða, eins
lengi og illa er við séra Arn-
ijótur bjuggum að þeirri éld-
kveikju, að biskupi landsins
viðstöddum og fjölda af utan-
sveitarfólki. Eg veit að lesend-
ur mínir hafa þegar skilið það,
að eg felli eingöngu verð á
séra Arnljóti fyrir metorða-
girnd, sem mér hefir fundist
til um í fari hans. Það er því
skiljanlegt, að þó að við vær-
um mjög á öndverðum meiöi
hvor við annan um útsvar og
fleira innbyrðis í sveitinni, þá
olli það ekki jafn sárum sviða
eins og þessi visitazía leiddi í
ljós. Þegar við séra Arnljótur
mörgum árum seinna vorum
farnir að tala um visitazíuna,
eins og fjarlægt óhappa tilfelli,
þá fékk eg að vita, að hann
var ekki síður reiður því van-
hugsaða hneyksli heldur en
eg-
Frh.
UM TÍMATAL.
Eg sá í Heimskringlu frá 3.
febr. s.l., bréf frá R. Árnasyni
viðvíkjandi tímatali. — Kemst
hann svo að orði:
Svo er mál með vexti, að eg
hefi oft orðið þess var, að fólk
hefir dálítið skakka hugmynd
um tímatal vort. Álítur t. d. að
nú sé 32. árið af öldinni að
byrja, í staðinn fyrir að öldin
er 32 ára gömul.”
Svo fer hann að rökfæra
þetta me<3 því að segja:
Sýndi eg honum þó fram á,
að öldin myndi áreiðanlega
hafa byrjað 1. janúar árið 1900
og verið eins árs gömul 1. jan-
úar árið 1901.”
Af þvi að eg fann mér erfitt
að ganga inn á þessa skoðun,
mælist eg til við Heimskringlu
að fá að leggja nokkur orð tii
þessa máls.
Aðalatriði þessa máls finst
mér að sé það, hver sé venja
manna að raða niður tölum,
þegar talið er til eins tugar.
T. d. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0
(10), í stað þess að telja: 0
(10), 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Og
eins og tugur endar, en byrjar
ekki á 10, svo endar og einnig
öldin, en byrjar ekki á 100, og
þar af leiðandi byrjar næsta
öldin á 1, “svo lengi sem guð
hefir þolinmæði yfir þessum
heimi”.
Samkvæmt venju syndugra
manna bæði á fyrri og síðari
tímum, þar sem tugakerfið er
notað, alt frá dögum Gregorí-
usar páfa til R. Árnasonar, er
öldin talin að byrja á 1, og mun
vera gert í framtíðinni, ef guð |
vill svo vera láta.
Tuttugasta öldin hófst 1901, i
talið afhallandi kl. 12 (eða 24) !
á miðnætti 31. des. 1900, sem ^
var síðasta ár 19. aldar, og
samkvæmt því veröa liðin 32
ár af 20. öldinni, 31. desember
1932, kl. 12 á miðnætti þess
dags, ef heimurinn stendur svo
lengi. Hvert fyrsta ár nýrrar
aldar hlýtur að vera fyrsta ár
hennar, en ekki síðasta ár
næstu aldar á undan, þó að
slæmt sé. «
Ennftjemur »egir brélfrftar-
inn: “Flestir kenna aldur sinn
við áratölu síðasta afmælis, og
sama gildir um tímatal f. f. K.”
Já, flestir kenna aldur sinn
við áratölu síðasta afmælis,
nema þeir taki það fram að
þeir verði svo og svo gamlir á
næstkomandi afmæli. Lffsá-
byrgðarfélögin miða aldur við
síðasta afmæli, en margir al-
þýðumenn komast þó svo að
orði: “Hann verður nú 15 ára
í næsta mánuði, ef hann lifir.”
Er sú skýring fult svo almenn
meðal alþýðu og hin — og al-
veg eins rétt — og hjálpar
meinloku bréfritara ekkert.
Eg tek hér eitt dæmi: Maður
sem var fæddur 3. febrúar ár-
ið 1900, er nú 32 ára síðan 3.
febrúar árið 1932. Og það var
af því hann fæddist einu ári
áður en hann var ársgamall,
eins og mun hafa verið tilfellið
með flesta menn — nema Ad-
am.
Hér er annað dæmi: Maður
fæddist 3. febrúar árið 1901.
Hann er því ekki 32 ára fyr en
3. febrúar árið 1933. Eins er
með aldarárið. 1932 gat ekki
verið liðið fyr en ári eftir að
það byrjaði, sem var 1. janúar
þessa árs. Til að finna aldur
manns er óbrigðul regla. Hún
er að draga fæðingarár hans
frá ártalinu. Sé hann t.. d. fædd
ur á árinu 1900, þá dregur
hann 1900 frá 1932, koma þá
niður 32 ,sem sýnir að hann
er 32 ára einhverntíma á þessu
ári. Hvenær, gerir engan mis-
mun, hvað snertir aldursár
hans.
En að sama gildi um timatal
f. f. K. (fyrir fæðingu Krists)
er nokkuð annað mál. Tíma-
talið fyrir fæðingu Krists kemur
þessu máli ekkert við. Það er
fæðingarár Krists, sem hér er
um að ræða, og tíminn frá því
niður til vor. Um fæðingarár
Krists var mikil óvissa í önd-
verðri kristni. Og var með sam-
komulagi sett eitt ár sem fæð-
ingarár hans, og ávalt síðan
talið frá því. Er það því tíma-
talið, sem hér er um að ræða.
Eg sé í almanaki fyrir þetta
ár, að tímabilið frá sköpun
heimsins er talið að vera 5693
ár eftir tali Gyðinga. Sé 1932
dregið frá þessari tölu, koma
niður 3761, sem væri þá fæð-
ingarár Krists talið frá heims-
sköpun. Sé nú þessi tala, 3761
dregin frá 5693, koma niður
1932, sem er árið í ár, en hvorki
árið í ár né árið að ári. Sérhver
maður fæðist á því ári, sem
hann fæðist á, en ekki á ein-
hverju núll-ári árið áður.
Þess ber að gæta, að hafi
fæðingarár Krists verið 3761
frá sköpun heims, þá varð hann
ársgamall 3762 o. s. frv., og
getur hver maður, sem kann
ögn að reikna, sannfærst á
þessu, þó með því móti að
nota fleira en tóm núll og að
láta þau þar sem þau eiga að
vera.
Hvort fæðingarár Krists var
rétt eða ekki, kemur alls ekki
þessu máli við. Þessu ártali var
slegið föstu og við það var og
er svo miðað.
Svo nem eg nú staðar að
sinni og bíð eftir fleiri upp-
lýsingum.
Winnipeg 25. marz ’32.
S. B. Benedictsson.
• • • •
Aths. ritstj. — Margt er rétt
Dr. M. B. Halldorson
401 Bord Bldff.
Skrlfstofusiml: 23674
Stundar <4ri(tklcft lungnasjúk-
dðma.
Br aS flnna á skrlfstofu kl 10—II
f. h. og 2—6 e. h.
Heimlll: 46 Alloway Ave.
Talsfmli 3»1!M
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bklf.
Talsími 24 587
hermt í ofanskráðri grein. En
það spaugilegasta við hana er,
að hún sannar eigi síður mál-
stað R. Árnasonar, en höfund-
ar sjálfs. Og til þess að skýra
það, skal bent á þetta: Kristur
fæddist 25. desember. Hvaða
ár? Að 7 dögum liðnum frá
fæðingardegi hans, eða 1. janú-
ar, byrjar árið 1 e. K. í tíma-
talinu. Það ár (árið 1 e. K.)
hlaut þá að byrja. En nú er
Kristur ekki fæddur á því ári.
Ef talin eru því árin frá fæð-
ingardegi Krists, verða þau einu
fleira en í tímatalinu. En af
því leiðir að hver öld í raun og
veru byrjar og endar vitlaust
í tímatalinu, eða ári seinna en
rétt er.
Fróðleikur er lítill í þvi, að
segja, að frá 1. janúar árið
1 og til 31. desember árið 1932,
að báðum dögum meðtöldum,
séu full 1932 ár liðin. Hitt er
meiri fróðlekur, er sagt er, að
þó einu ári sé bætt við, þá
verði útkoman samt ekki nema
1932 ár. Það hljóta að vera al-
manaka-útgefendurnir einir, er
svo eru færir í reikningi, að
komast að þeirri niðurstöðu að
1 lagður við 1932, sé 1932, en
ekki 1933.
Þegar um kristna tímatalið
er talað, er vanalega sagt frá
fæðingu Krists. Ef sagt væri
t. d. að frá fæðingar-ári Krists
væru 1932 ár, væri rétt með
farið í tímatalinu. En nú er
það ekki sagt, heldur frá fæð-
ingu Krists (þ. e. fæðingar-
degi) hans. Og þar sem sá
dagur var á árinu fyrir 1 e. K.,
bætist það ár við áratöluna
1932, svo að áratalan, sem gef-
in er í kristna tímatalinu,
ekki saman við áratöluna (frá
nýári til nýárs) í
talinu í eiginlegri merkingu.
26. desember 1932, er Krist-
ur kominn á 1933. aldursár.
En tímatalið telur hann samt
á 1932. aldursári upp til 31.
desember. Þó hallinn sé ekki
meiri en þetta ,er hann nægur
til þess, að valda þeirri skekkju
að um eitt ár er að ræða, fram
DR A. BLONDAL
602 Medlcal Arts Bldg.
TaUiml: 22 296
8tttndar aérstaklega kvensjúkdóma
og oarnasjúkdónaa. — AB hltta:
kl 10—19 • k. o* 8—6 e. h.
Hetmlll: >06 Victor St. 8Iml 28180
Dr. J. Stefansson
2141 MBDIOAla ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Grah&m
Staadar el«v0BKn « u »Tn a - ejraa
nel- ov kTrrka-ajfikdAma
Br &3 hitta frá kl. 11—12 f. h
og kl. 3—6 e. h.
Talatmii 21H84
Helmtli: 638 McMill&n Ave 42691
MOORE’S TAXI LTD.
Cor. Donald and Grnhnm.
SO Ccnta Tail
l>'r& einum sta8 tll annars hvar
sem er i bænum; 6 manne fyrlr
sama og einn. AUlr farþegar &-
byrgstlr, alllr bilar hitaVlr.
Slml 23 K06 (8 lfnnr)
Klstur, töskur o ghúsgagna-
flutnlngur.
DR. L. A. SIGURDSON
216-220 Medlcal Arts Bldg.
Phone 21 834 Offlce tlmar 2-4
Heimili: 104 Home St.
Phone 72 409
Dr. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknir
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Simi: 28 840 Heimilis: 46 054
yfir þau, sem timatalið felur
í sér. Bam sem fætt er á síð-
ustu mínútu á gamlárskvöld,
hefir lifað á tveim árum að
einni mínútu liðinni af næsta
nýársdegi, þó það sé vitanlega
nema tveggja míriútna
gamalt. En hvað sem aldri þess
líður er nýtt og gamalt ár sitt
hvort ár.
Fleiri greinir hafa blaðinu
borist, er í sama streng taka
og ofanskráð grein, eri með
því að þær kasta ekkert meira
ijósi á þetta mál en hún, er til
Iítils að birta þær.
kristna tíma- ekki
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
fSLENZKIR LÖGFRÆÐINUAIt
& oOru gólfi
325 Main Street
Tals. 24 963
Hafa einnig skrifstofur aS
Lnudar og Gámli og eru þar
að hitta, fyrsta miðvikudag I
hverjum mánuði.
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur Lögfræðingw
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
A. S. BARDAL
selur likklatur oi annut um útfar*
Ir. Allur útbúnaöur ii b-stl.
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnlsvarDa og legstelna.
843 8HERBROOKE 8T.
Phoaei 8« 607 WIBNIPBO
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. 8. G. 8IMP8ON. N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
MARGARET DALMAN
TBACHBR OP PIANO
MS4 BAITIVING ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
fslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúsinu.
Sfml: 23 742 Heimllls: 33 328
Jacob F. Bjamason
—TRANSFER—
B.cceae aad Faraltare M.vtac
762 VICTOR ST.
81MI 24JSOO
Annast allskonar flutnlnga fraxn
og aftur um bæinn.
Prentun-
The Viking Press, Ldmited, gerir prentun smáa og stóra, fyr-
ir mjög sanngjamt verð. Ábyrgjumst að verkið sé smekklega
og fljótt og vel af hendi leysL Látið oss prenta bréfhaiusa
yðar og umslög, og hvað annað sem þér þurfið að láta prenta.
Bækur og stærri verk gerð eftir sérstökum samingi.
THE VDUNG PRESSIID
853 SARGENT Ave., WINNIPEG
Sími 86-537
J. T. THORSON, K. C.
lelenekur ItffreMngur
Skrlfatofa: 411 PARIS BLDO.
Síml: 24 471
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
Telelmli 38 886
DR. J. G. SNTOAL
TANNLÆKNIR
614 Sonerset Block
Portate Aveoae WINNIPBO
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjórl
Stllllr Pianos og Orgel
Stmi 38 345. 594 Alverstone St.