Heimskringla - 04.01.1933, Side 6
6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 4. JAN. 1933.
Jón fylgdi svo fóstra sínum inn í svefn-
herbergi hans og beið þar til hann var kominn
í rúmið. Þá gekk hann fram í dagstofuna aft-
ur, settist í stól og fór að hugsa um, hvað
bezt væri fyrir sig að gera. Löngun hans til
að sjá Coru og tala við hana varð öllu öðru
yfirsterkari; og ef ekki hefði verið orðið jafn
áliðið, þá hefði hann farið að sjá hana tafar-
laust. Hann mundi eftir að hún hafði blátt á-
fram forsmáð hann fyrir framan þinghúsið þá
um daginn. En honum fanst það ekki vera
nein ástæða fyrir sig til þess að láta hugfall-
ast, því að það gat skeð, að það hefði verið
aðeins augnabliks geðshræring, sem því var
valdandi. *
“Eg verð að finna hana og tala við
hana,” sagði hann við sjálfan sig. Og þannig
endaði sá dagur, sem að sumu leyti var mesti
gleðidagur lífs hans. — Endaði í örvænting
og hálfgerðu vonleysi um uppfylling á hans
einu hjartans ósk. Svo gekk hann til svefnher-
bergis síns. Honum var erfitt um gang. Fætur
hans voru eins og stirðir og hann var allur
lamaður. Höfuð hans var svo þungt, sem væri
hann með blýhatt á því. Hvert sem hann leit,
sá hann andlit Coru, og ýmist ástúðlegt bros
eða fyrirlitningu skína af því. Honum kom í
hug að hann væri að veikjast, og að þetta
væri fyrirboði hitasóttar. En jafnvel þó svo
væri, varð hann að fara strax næsta morgun
og finna Coru.
9. kapítuli.
Þegar Cora gekk upp á áheyrendasvalirn-
ar í þingsalnum áminstan dag, var hún búin
að telja sjálfri sér trú um, að enginn efi væri
á því, að Jón gerði eins og hún hafði beðið
hann. Hún var sér þess meðvitandi, að hún
væri talin af karlmönnum fríðasta konan í
borginni, og að allir dáðust að fríðleika henn-
ar, þótt hún gerði ekki hið minsta til að örva
þá aðdáun þeirra. Hvað var það, sem ekki var
fyrir hennar orð gerandi? Jón elskaði hana,
það var hún viss um. Og hún hafði lofað hon-
um að hún skyldi verða konan hans. Gat hann
neitað henni um þessa bón hennar? Nei. Hún
fann ekki að hann gæti það með nokkru
móti. En samt — þegar hún gekk upp á sval-
irnar, fann hún til einhvers ótta eða kvíða
fyrir því, að hann mundi fara sínu fram, til-
litslaust til vilja hennar. Sylvia Mason hafði
komið inn á eftir henni, séð hana og svo sezt
hjá henni. Og svo varð hún nauðug viljug að
hlusta á þýðingarlaust mas úr henni um alt
og ekkert. Svo kom Jón inn í þingsalinn. Hún
gat ekki annað en horft stöðugt á hann.
Hin sutta bið, sem svo varð á, fanst henni
sem heilt ár. Svo stóð Jón á fætur til þess að
flytja ræðu sína. Hún hlustaði með sérstakri
athygli eftir hverju hans orði.
Nú skildi hún alt.
Hún kreisti fingurna inn í lófann. Andar-
drátturinn varð örari. Svo hætti hún að heyra
orðaskil. Hún hafði heyrt nóg. Þessi maður,
sem hún hafði gefið hjarta sitt — þessi nafn-
lausi maður — hafði bersýnilega/ virt að engu
ást hennar og kastað henni frá sér. Hann
hafði metið meira þetta, sem hann kallaði
sannfæring, heldur en ást hennar.
í mesta flýta togaði hún slæðuna niður
fyrir andlit sér og sneri sér frá Sylvíu. Sjálfs-
virðing hennar hafði verið særð. Hún strengdi
þess heit þama strax, að hann skyldi líða
fyrir þetta. Á þessu augnabliki hataði hún
hann af öllu sínu hjarta og allri sinni sál.
Hún skyldi aldrei líta við honum framar, hvað
þá tala við hann. Ekki þess vegna, að hún á-
liti að framkoma hans gæti á nokkurn hátt
beinlínis skaðað frænda hennar. Henni var
sama um hina pólitísku framtíð Jóns. í sánn-
leika stóð henni alveg á sama, hvort hann ætti
nokkra framtíð, eða hvernig hún yrði. Hún
hafði eitt sinn verið svo flónsk að láta sér
ekki standa á sama um framtíð hans, og von-
að að hann yrði mikill og háttstandandi mað-
ur. Nú hafði hann fleygt frá sér tækifærinu
til þess að verða það, og því ætti hún ekki
að láta sér standa á sama? Já, auðvitað átti
hún ekki að vera að angra sig neitt út af
honum. En samt — henni fanst hún eiga svo
erfitt með að hugsa núna. — Þessar hugsanir
flugu gegnum huga hennar eins og leiftur.
Nú fór hún aftur að veita athygli því, sem
fram fór í kringum hana. Þrátt fyrir gremju
þá til Jóns, sem hafði gripið hana, gat hún
ekki að því gert að taka eftir, hvaða áhrif
ræða Jóns hafði á allan þingheim. Henni fanst
í bili, sem hún vera stolt af Jóni. Hún hugs-
aði til þess, að þær varir, sem nú voru að
flytja tilheyrendunum þann boðskap, sem
snart huga þeirra svo mjög, höfðu oft snert
hennar — af ást.
Jón hafði sezt niður að ræðu sinni lok-
inni, og Cora misti samhengi í öllu, sem fram
fór.
“Var ekki ræða herra Strands alveg skín-
andi?’’ spurði Sylvía, en Cora svaraði henni
engu. En þögn hennar varð samt ekki til
þess að draga kjark úr hinni amerísku stúlku.
“Er hann ekki aðdáanlega fallegur maður,
Cora?. Augu hans eru bara himnesk, og svo
blíð! En samt geta þau orðið svo harðneskju-
leg stundum. Hann er sá eini Englendingur,
sem eg hefi séð, sem mér finst að eg gæti
elskað.”
“Eg er sannfærð um að herra Strand
teldi sér það mikinn heiður, ef hann vissi
um það,” svaraði Cora þurlega.
“Eg er nú alls ekki svo viss um það.
Hann er ekki eins og svo margir aðrir — eft-
ir dollurunum og centunum. Það er gallið við
það að vera dóttir miljónamærings, að þegar
sá tími kemur að eg gifti mig — sem eg veit
ekki hvort kemur nokkurntímá, — þá mundi
eg aldrei geta vitað, hvort maðurinn minn
hefði gifzt mér eða peningunum mínum. —
Stundum hefi eg nærri óskað að við værum
fátæk.”
Sylvía tók eftir því, að-Cora var ekkert
að hlusta eftir því, sem hún var að segja. —
Hún hætti því að tala við hana, og þögn ríkti
hjá þeim, þar til þingfundi var slitið.
Þegar þær komu niður af áheyrendasvöl-
unum, mætti Sylvester þeim. Hann hafði um
langt skeið litið hýru auga til Coru, en hún
hafði aldrei gefið honum hina min-stu ástæðu
til þess. Þegar þau mættust þarna, þá heils-
aði hún honum að fyrra bragði mjög vingjarn
lega og brosandi, en það hafði hún aldrei gert
áður. Varð hann því hissa, og vissi ekkert
hvaðan á sig stóð veðrið. Hún tók að ræða
við hann svo dæmalaust vingjarnlega. Svo sá
hún Jón og tók tækifærið strax að særa hann
með augnatilliti sínu. En hún gat ekki að því
gert, að hún fann til afbrýðissemi hjá sér yfir
því, að hann stóð þarna á tali við Sylvíu, sem
var nýbúin að láta í ljós, hvað mikið hún
dáðist aö Jóni. Cora fyltist hatri á sjálfri sér,
þegar hún varð að viðurkenna, að sú tilfinn-
ing, sem gerði vart við sig hjá henni, væri af-
brýðissemi. Hún hafði aldrei trúað því, að
neitt þess háttar væri til, og sízt af öllu, að
hún yrði nokkum tíma snortin af henni. Þeg-
ar svo hafði borið undir, að talað var um það,
sem kallað var afbrýðissemi, þá var hún vön
að segja, að það væri sjúkdómur, sem stafaði
af taugaveiklun og stjórnleysi á sjálfum sér.
Og nú fann hún svo greinilega til þess, að hún
sjálf þjáðist af þessum sjúkdómi. Hvað henni
gramdist það!
“Eg verð að biðja yður að fyrirgefa, en
eg má til með að hraða mér heim,” sagði hún
og leyndi það sér ekki, að hún var í mikilli
geðshræringu. Sylvester fylgdi henni þangað
sem bíll hennar beið.
Henni fanst það mikil fróun fyrir sig að
vera komin burt úr mannfjöldanum og geta
verið ein með hugsanir sínar. Nú þurfti hún
ekki lengur að vera að halda tárum sínum
til baka. Hún grét eins og barn. Þegar hún
kom heim til sín, fór rakleitt til herbergis
síns, og gaf þær fyrirskipanir til þjónustu-
stiilka sinnar að hún vildi engan sjá. Bezt væri
að segja, að hún væri ekki heima, ef eftir
henni væri spurt. Hún læsti herberginu að inn-
an. Nú voru engin tár lengur, heldur var það
reiði og gremja, sem lýsti sér í svip hennar.
Hún tók að ganga um gólf í herberginu, hægt
í fyrstu, en smá-hraðaði á sér, unz hún var
farin að fara svo hart, sem hún væri að vinna
fyrir verðlaun í göngusamkepni. Hún var að
hugsa um það, á hvaða hátt hún gæti sem
bezt og fljótast hefnt sín á Jóni, og látið hann
sem mest iðrast gerða sinna og líða fyrir þær,
eins og hún liði nú.
Jarlinn faðir þennar barði að dyrum, en
hún neitaði að sjá hann. Það liðu margar
klukkustundir, áður en hún fór að hátta, þá
alveg uppgefin bæði á sál og líkama.
Morguninn eftir, er hún var komin á fæt-
ur, rendi hún huga sínum yfir það, sem skeð
hafði daginn áður. Hún var óstyrk og föl og
dökkir baugar fyrir neðan augun, og þroti í
augnalokunum. En henni fanst sem það að-
eins auka á fegurð hennar, er hún sá sig í
speglinum. Hún mintist þess tíðum með sjálfri
sér, að hún var fríð kona. Samt gat Jón feng-
ið það af sér að kasta henni aftur fyrir sig.
Faðir hennar sat að morgunverði, er hún
kom niður í borðsalinn. Hún bauð honum góð-
an daginn með kossi, eins og hennar var venja
en hvorugt þeirra mælti orð. Hún leit á ‘nokk-
ur bréf, sem komið höfðu til hennar, en hún
fann ekki það bréf, sem hún hafði hálfvegis
átt von á að hún fengi, en þó k*iðið fyrir að
lesa, ef það kæmi. Hún las bréfin í flýti, og
þó hún liti ekkert upp, var hún sér þess með-
vitandi, að faðir hennar horfði á hana rann-
sakandi augum.
“Frænda þínum líður ekkert vel þenna
morgun,” sagði hann svo, er hún hafði lokið
við að lesa bréfin.
“Eg get trúað því að honum líði ekki
vel,’ ’svaraði hún.
“Mig furðar stórlega á því
að Strand skyldi gera sig að
þessu flóni í gær, Cora. Hvað
ætlar þú nú að gera?” spurði
jarlinn og var auðséð á svip
hans, að honum stóð ekki al-
veg á sama hvert svarið yrði,
sem hann fengi við spurning-
unni. ,
“Eg skil ekki við hvað þú
átt, faðir minn.”
“Viðvíkjandi Strand, á eg
við. Hvað hefirðu hugsað þér
að gera? Mér skilst að það
hafi verið einhverskonar trú-
lofun á milli ykkar. Auðvitað
hefir hann fyrirgert því öllu
RoblnfHood
FLáUR
GOTT MATREIÐSLUFÓLK UM ALLA
CANADA, NOTAR ROBIN HOOD MJÖL.
nú. Cora, eg veit að þú munir ekki gera neitt
heimskulegt í því sambandi. Þú þekkir frænda
þinn og skapferli hans. Þú veizt að við erum
fátæk, og að hann muni aldrei fyrirgefa
Strand. Hafðu þetta alt hugfast.”
Hún leit til föður síns og honum hnykti
við er hann sá augnaráð hennar.
“Og eg mun aldrei fyrirgefa honum held-
ur! Eg hata hann —1 eins mikið og nokkur
mannleg vera getur hatað,” sagði hún og setti
annan fótinn fast ofan í gólfið.
“Það er leiðinlegt, þetta alt saman. Mér
féll maðurinn mæta vel í geð, og jafnvel í gær-
dag, er hann flutti ræðu sína í þingsalnum,
gat eg ekki annað en dáðst að honum þrátt
fyrir alt.”
“Að hugsa til þess að eg skuli hafa kyst
hann — og —” Lengra komst hún ekki með
setninguna. Það komu tár fram í augun og
hún gat ekki talað fyrir ekka. Faðir hennar
gekk til hennar, tók utan um mitti hennar
og kysti hana blíðlega á vangann.
“Eg veit að þú gleymir bráðlega, að svo-
leiðis maður hefir nokkru sinni verið til,” sagði
hann brosandi, og reyndi til að hugga hana
og gera hana rólega.
Hún reyndi að brosa.
Klukkustundu síðar kom þjónn inn til
hennar og sagði, að Jón Strand væri kominn
og óskaði eftir að fá að sjá hana.
Svipur hennar varð kaldur og rödd henn-
ar harðneskjuleg. Varir hennar saman klemd-
ar og fingur hennar kreptir inn í lófann. Það
var engu líkara en að hún væri að fá krampa-
flog.
“Láttu hann koma inn,” sagði hún svo
og beit í sundur orðin. Þá stuttu stund, sem
leið þar til Jón kom inn, notaði hún til þess
að hleypa í sig kjarki og hörku. Þannig ætl-
aði hún að taka á móti honum. .
“Þér hafið ef til vill átt von á mér,” sagði
hann um leið og hann kom inn, meira til þess
að leyna óstyrk þeim, sem á honum var, en
að hann hefði í raun og veru álitið, að hún
byggist við honum.
“Eg er alveg hætt að hugsa um, hvers
eg megi vænta af yður ,herra Strand,” svar-
aði hún kuldalega og einbeitt.
!‘Það er eflaust ekki nema eðlilegt að yð-
ur sé gramt í geði við mig, ungfrú Cora.”
“Þakka yður fyrir.”
“Mig langar að þér hlustið á það, sem
eg hefi að segja. Eg þarf ekki að endurtaka
það, að eg elska yður, Cora.”
“Þakka yður fyrir. Þér eruð mjög góður
að segja mér það.”
“Eg endurtek það ekki af því, að eg viti
ekki, að þér munið líta annan veg á það. Ef
eg hefði gert eins og þér óskuðuð að eg gerði
í gær, þá hefðuð þér trúað því, að eg elskaði
yður. en þá hefði eg breytt móti minni betri
vitund. Eg hefði selt heiður minn og sjálfs-
virðingu fyrir — yður. Sá maður, sem þannig
hefði farið að, væri þess ekki verður að verða
eiginmaður yðar.”
“Þetta hljómar vel í eyrum, en eg er því
miður ekki fær um að taka neina hlutdeild í
umtalsefninu.”
Jón kom nær henni og tók aðra hendi
hennar í sínar báðar. Hún kipti að sér hend-
inni hranalega og leit til hans heiftaraugum.
“Snertið mig ekki!”
“Cora. eg veit að þér elskið mig. Þér haf-
ið sagt mér það. Og þegar eg hefi gefið yður
skýringu á afstöðu minni, þá veit eg að þér
munuð skilja.”
“Eg þarf engrar skýringar við frá yður.
Þér hafið sýnt það svo ljóslega, að þér hafið
kosið fylgi skrílsins fram yfir mig og ást
mína.”
“Eg þurfti að varðveita æru mína,” svar-
aði Jón dauflega.
“Sá maður, sem ætlar að gerast eigin-
maður minn, verður að taka til greina vilja
minn fram yfir alt — alt annað.”
“Jafnvel fram yfir æru sína?” spurði
Jón.
“Eg fór ekki fram á að þér gerðuð neitt
það, sem á nokkurn hátt skerti æru yðar eða
væri yður til vanvirðu. Eruð þér að gefa það
í skyn, að frændi minn, og þeir sem honum
fylgja, séu ærulausir?”
“Það er þýðingarlaust fyrir mig að reyna
til að sannfæra yður nú,” sagði Jón og varp-
aði öndinni mæðilega.
Augu hans hvíldu á henni, og hann varð
enn hrifnari en nokkru sinni áður af fegurð
hennar og yndisþokka. Þau stóðu þarna hlið
við hlið, og hönd hans snart óvart hendi
hennar. Það var sem rafmagnsstraumur færi
í gegnum hann, og hann misti stjórn á sjálf-
um sér.
.“Cora, eg elska yður!” sagði hann af
miklum æsingi og þreif hana í fang sér. Þó
hún reyndi að slíta sig af honum, hélt hann
henni fast að brjósti sér og kysti hana, — ekki
einu sinni, heldur mörgum sinnum. Loks tókst
henni að losa sig og færa sig fjær honum. —
Brjóst hennar bifuðust ákaflega og augu henn-
ar leiftruðu.
“Óþokkinn þinn!” hrópaði hún fyrirlitn-
ingarleg á svipinn, um leið og hún sló hann
þéttings högg á aðra kinnina.
“En þér eruð unnusta þessa óþakka!”
sagði hann og var ertni í röddinni.
“Eg 'er unnusta þess mann, sem aldrei
hefir verið til, — manns, sem á ekkert nafn,
enga ætt. Manns sem veit engin deili á sjálf-
um sér. Eg blygðast mín, þegar eg hugsa til
þess.”
Þessi skeyti hennar hittu markið. Hann
kiptist við er hann heyrði orð hennar. Hún
tók eftir því, og hugsaði sér því að pína hann
eftir mætti, og hélt áfram:
“Eg hefi nú séð þess merki, að sá mað-
ur, sem eg í fljótfærni minni og af barna-
skap lofaðist til að verða eiginkona, er ekk-
ert annað en það sem hann er sagður að vera,
fæddur og laugaður í saurrennum borgar-
innar.”
“Cora!"
“Mér til skammar elskaði eg hann, á
meðan eg vissi ekki, hver og hvað hann var.
Og eg leyfði honum að kyssa mig, leyfði hon-
um að saurga varir mínar með því að snerta
þær með sínum vörum . En nú hafa augu
mín opnast. Eg sé og skynja.”
Jón var orðinn hvítur sem nár í andliti,
nema blettur sá á kinninni, þar sem hún
hafði slegið hann, hann var rauður.
“Þér þurfið ekki að segja meira,” sagði
hann. “Að sumu leyti hafið þér rétt fyrir yð-
ur. Eg hefði ekki átt að kyssa yður, eg við-
urkenni það yfirsjón mína; en fegurð yðar
tók frá mér alla sjálfstjórn.”
Hún horfði á hann, og svipurinn var ekki
eins hörkulegur. Svo byrgði hún andlitið f
höndum sér.
“Þér eruð illmenni!” sagði hún og líkami
hennar hristist af ekka.
Hann stóð hreyfingarlaus á gólfinu fyrir
framan hana. Ást og blíða skein úr augum
hans. Þetta var í fyrsta skifti, sem hann hafði
séð hana gráta, og hann var sjálfur orsök í
því. Hvað átti hann að gera?
“Eg skal fara,” sagði hann. Nærvera mín
angrar yður.” Hún svaraði'engu, en grét nú
ákafar en fyr.
Hann settist á stól
tók hönd hennar í sína.
“Þér vitið að eg elska yður, Cora. Þér
komuð inn í Iíf mitt eins og geisli frá sólu. Þér
getið aldrei skilið, hvaða þýðingu ást yðar hefir
fyrir mig. Þér voruð í mínum huga meiri,
stærri og göfugri en nokkur önnur kona í
heiminum. Eg dýrkaði yður, og þegar þér
fóruð fram á það við mig, að eg fylgdi frænda
yðar að málum, tillitslaust til minna eigin
skoðana og sannfæringar, þá gat eg samt ekki
annað en elskað yður og dýrkað! — Svo hætt-
uð þér að vera gyðja, og urðuð einungis fyrir-
gengileg jarðnesk vera eins og eg sjálfur.”
“Hann gladdist yfir því í hjarta sínu, að
gráti hennar létti, en hann vissi ekki af hverju.
Gátu orð hans hafa haft þau áhrif?
“Elsku Cora! Við elskum hvort annað.
Látum hvort okkar um sig njóta þeirrar ást-
ar. Reynið að sætta yður við ástina en hætta
að hugsa um stjórnmál. Komið, og verið mín
eftir sem áður.”
Það varð þögn. Hvorugt þeirra sagði orð.
Hún hafði ekki dregið að sér hendina, sem
hann hélt í. Það gaf honum kjark og áræði.
Hann tók hinni hendi um mitti hennar og dró
hana að sér. Hún sýndi enga mótspyrnu.
við hlið hennar og