Heimskringla - 01.08.1934, Síða 1
XLiVIII. ÁRGANGUR.
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 1. ÁGÚST, 1934
NÚMER 44.
Vestanblærinn
Eftir John Masefield
(Athugasemd: Höfundur þessa kvæðis er
lárviðarskáld Englendinga)
Hann vermir þessi vestanblær
með viðkvæm fuglaljóðin sín;
er til mín berast tónar hans
af tárum fyllasit augu mín.
Sem vinarrödd frá Vesturheim
hann vekur mynd af dal og hól.
Já, vestanblær með vorsins sál
og vængjafylli af hlýrri sól.
í Vesturheimi hvílist önd,
sem hrygg og þreytt er, eins og mín—
Am aldingarð með eplagnægð
þar ylmar loft sem guðavín,
Þar grasið breiðist grænt og svait;
menn geta hvflst, þá sólin skín;
þar fuglar kvaka friðarsöng
á flugi kring um hreiðrin sín.
Já, við mig segir vestanblær,
með viðkvæm fuglaljóðin sín:
“Ó, ljúfi bróðir langt í burt,
hvort langar þig ei heim til þín?
Því nú er vor um Vesturheim
þar vaknar alt og rís upp nýtt;
þar björt er sólin bróðir kær,
og blómin hrein og regnið hlýtt.
Ó, ijúfi bróðir langt í burt,
hvort langar þig ei aftur heim?
Því engi græn og akurlönd,
já, alt þér tæki höndúm tveim;
’in hvítu ský og himinn blár,
’ið hlýja regn og sólin skær. —
Það vekur sál og hitar hug
er heilsar aftur vorsins blær.
Hér brosir alt um lög og láð
og loft, með friði himni mót. —
Ó, komdu, bróðir, hingað heim
ef hvfla viltu þreyttan fót.
Eg lækna hjartans sviðasár,
með svefni smyr eg augu þín!-----------”
Mig heillar þessi blíði blær
með blessuð fuglaljóðin sín.
Til Vesturheims! — ’ins víða heims!
Þar var mín sál af lotning hrærð;
þar grasið breiddist grænt og svalt,
þar gat eg hvílst í friði og værð;
þar syngja fuglar, suðar lind
og svífur blær um víðan mar. —
Já, vegur liggur vörðulaus
í vestur — Eg á heima þar.
Sig. Júl. Jóhannesson
FJALLKONAN 1934
BYLTINGIN f AUSTURRÍKI
Þó byltingin í Austurríki, sem
hófst í byrjun síðast liðinnar
ríku, megi heita brotin á bak
aftur, er langt frá að óeirðirnar
séu bældar niður. Og frengir
um hryllilegustu hryðjuverk
og því miður Bretar að nokkru,
sem eiga drýgri hlut í ástandinu
í Austur-ríki, en látið er. Þjóð-
verjar og Austurríkismenn hafa
ávalt verið sem ein þjóð, með
einni og sömu menningu. Með
Versalasgmningunum var það
samband slitið að því er unt
FRÚ JÓNÍNA LILJA STEPHANSON
Hún er dóttir Jóns tónskálds Friðfinnssonar í Winnipeg,
sem flestir íslendingar kannast svo vel við, en kona hr.
Guðmundar Stephansson “Plumber” f Winnipeg.
GUÐMUNDUR O.
THORSTEINSSON
DÁINN
berast þaðan daglega.
Um leið og byltingin hófst,'var- En það dugði ekki. Og þá
var Dollfuss kanzlari skotinn, er Dollfuss, þetta peð Mussolini
sem sagt var frá í síðasta blaði. ,sett yfir hana, til þess að herða
Daginn eftir eða síðast liðin a þrælatökunum sem ítalía og
fimtudag, barst fregn út um að Frakkland kusu að á Austur-
hann hefði dáið af skotinu. jrísku þjóðina væru sett, gegn
Um tíma virtist sem byltinga-i v'^a hennar. Þetta Nazista og
menn ætluðu að sigra. En með , sösíalista fár, sem nú er talað
prins Ernst von Starhemberg,;um sýuú- betur en nokkuð ann-
foringja ríkishersins í broddi aö> hver vilji þjóðarinnar er, að
fylkingar hins höfuðlausu stjórn Því er stjórnarfarið áhrærir.
arflokks Dollfussar, tókst að, er °ú ítalíu og Frakklands,
brjóta þá á bak aftur. FylgdUjSem Þjöðin kýs að hrinda af
því hryðjuverk og blóðsúthell- ser> sem byltingin ber vitui um.
ingar. Um 15 manns úr stjórn- En Wr því skal síðar gerð
arliðinu féllu, en nazistar og glegSrí grein.
Síðast liðin fimtudag lézt á
sjúkrahúsinu í Winnipeg Guð-
mundur O. Thorsteinsson kenn-
ari. Banamein han.s var hjarta-
bilun.
Guðmundur útskrifaðist af
Wesley College árið 1914. —
Lagðí hann kenslustörf fyrir sig
og var yfirkennari á Balmoral-
skóla þessa fylkis er hann lézt.
Hann kendi og eitt ár á Success
Business College.
í stöðu sinni stóð Guðmund-
ur svo prýðilega, að liann var
um skeið forseti kennarafélag-
sins í þessu fylki. Svo mikið
álit naut hann hjá þeim, sem
hann starfaði með.
Árið 1916 innritaðist Guð-
rnundur í 223 herdeildina og fór
yfir til Frakklands. í stríðinu
sósíalistar voru drepnir sem hrá-
viði.
í Júgo-Slaríu er sömu þræla-
tökunum beitt af ítalíu og
Byltingamenn, sem eru naz- Erakklandi og í Austurríki,.enda
istar og sósíalistar, hafa flúlð Þggur þar við byltingu.
í hópum til Júgo-Slavíu. | Her Mussolini kúrir á landa-
sá, er|mærum Austurríkis. Hvaða sið-
ferðislegur réttur er til slíks?
Dr. Kurt Schushnigg heitir
hinn nýji kanzlari í Austurríki.
Otto Planetto heitir
Dollfussi varð að bana. Fyrir
rétti ber hann, að hann hafi
alls ekki haft hug á að myrða
kanzlarann, heldúr hafi skotið Hann er talinn óhultur og fast-
riðið af óríljandi í mannþröng- ur í sessi. Ef til vill er hann
inni á þann hátt, að einhver það þó fremur vegna afskifta
hafi hrundið sér við. annara þjóða af málum Austur-
Að gera grein fyrir orsök bylt- ríkis, en þjóðarinnar sjálfrar.
ingarinnar vinst ekki tími í,Og sósíalista og nazista of-
þessu blaði. Aðeins skal þess sækir hann í nafni þeirra.
getið, að hún á rætur að rekja Hv^ð ipikið lengra að kúgun
til alls annars en þess, sem al- Þýzkalands og Austurríkis þarf
ment er látið, en það er, að að ganga til þess að Italía og
hún hafi verið sprottin af undir-
róðri Þjóðverja eða Nazista. —
Það eru Mussolini og Frakkar
Frakkland verði ekki hrædd um
sig fyrir þeim, geta líklega fáir
gizkað á.
var hann gerður að Seargent-
Major.
Guðmundur var fæddur í
| Churchbridge, Sask., 14. sept.
1888. Hann lætur eftir sig konu
og sex börn. Faðir hans V.
Thorsteinsson á heima í Winni-
peg, bróðir hans Thorsteinn er
|í The Pas og ef vér förum ekki
I rangt með er ritstjóri “The
| Northern Mail”, sem er dagblað,
j gefið út í The Pas. Guðmundur
heitin var og um skeið ritstjóri
’blaðsins “The Prospector”, er
j þar var gefið út. Tvær systúr
|hins látna eru í Saskatchewan.
Æfi atriði þessa framsækna
jog gáfaða íslendings, verður ef-
laust getið nánar síðar.
Vormorgun
Nóttin hraðstíg og hljóð
Kveður himin og jörð,
Brosa hálfvöknuð laufin á trjánum.
Golan líður svo létt
gegn um limprúðan skóg,
og sér leikur um sléttuna á tánum.
Yfir sofandi sveit,
Þar sem silfurbjört dögg
bíður sólar hjá dreymandi rósum,
breiðir árroðinn glit,
nú mun eyglóar von,
Stendur austrið á dagkirtli ljósúm.
Er ei unun að sjá
Hvernig ársólin rís
Yfir algræna skógarins runna?
Rúnum rökkursins burt
Stekkur röðulsins skin,
Kyssir rósanna daggvotu múnna.
Nemum staðar um stund
Þar sem strjálbygðin dvín,
Þar sem sléttan og skógurinn mætast,
Þar sem elfunnar nið
blandast andvarans ljóð,
Þar mun eitthvað af draumunum rætast.
Hér er hugurinn frjáls;
ekkert hark eða strit,
Hér er himininn bjartari og stærri.
Opnast ódáins hlið,
Blasir eilífðin við.
Allur heimurínn fegurri og kærri.
Fagra frjóvgandi vor,
Láttu fyllast hvert spor, (
Svo að ferillinn blómum sé þakinn.
Breiddu hlýjandi hönd
Yfir huga míns lönd,
Klæddu hrjóstrin sem eru þar nakin.
P. S. Pálsson.
HÁLOFTSFLUG MISHEPNAST
Flugbelgurinn mikli, sem þrír
menn frá Bandaríkjunum lögðu
af stað í s. 1. laugardag, í há-
loftsrannsóknir, komst aðeins
í blugbát s. 1. mánudag.
FRÁ ÁRSÞINGI SAMBANDS-
KIRKJU FÉLAGSINS
Kveld á Rauðshaugi
Lagarfljót dreymir í djúpbláum ál
deyjandi sólmóðu kafið,
skygnt eins og blóðrefils blikandi stál
blæhlýju grænsilki vafið.
Víðfeðmin skugganna teygja sig tröll
og taka yfir víkur og granda,
á meðan hin dulu og dimmbláú fjöll
djúpúðug hugsandi standa.
Sem konungur upp yfir ásana rís
með ennið í heiðinu bláa,
grænmöttlað, hlaðbúið eilífum ís,
einsamla Snæfellið háa.
Líkt seinustu hetjunni úr hjörvanna leik,
sem horfir um kveldið á valinn.
Það lítur er sólskíman líður þar bleik
yfir Lagarfljót, ásana og dalinn.
Svo færist náttmyrkrið ofan að ál
og inneftir hyldjúpum Legi
en jökullinn logar sem bálfara,r bál
að blíðum og framliðnum degl.
Haustgolan tárvana úm tindana fer,
tónar í hjöllunum láta,
sem nóttin sér barmi við blómanna hrér,
en bresti samt þrek til að gráta.
Svo færist helfró um hamranna brár
og Héraðið náttskuggu'm vafið.
En Lagarfljót streymir sem áður um ár
með eilífðar straumþunga’ í hafið.
E. J. M.
60,000 fet í loft upp og sprakk skyldu sinni. Minnumst vér bæði
þar. Mennirnir björguðust allir hans og konu hans, frú Þórunn-
með fallhlífum og komu óskadd-. ar, með LfiTkilli eftirsjá og þakk-
aðir niður. Til rannsókna-flugs.læti fyrir þeirra mikla og marg-
þessa hafði mikið verið kostað þætta starf, ekki aðeins í þess-
og var nýlega all-ítarlega frá um félagsskap heldur t»g í þjóð-
því sagt í Heimskringlu. Flugið lífi vor Vestur-íslendinga yfir-
var hafið skamt frá Rapid City, leitt, á þessum slóðum og víðar,
S. D. I í þ.fu hart nær tólf ár er þau
--------------- | dvöldu' hér.
Dr. S. Stephanson, íslenzkur | Eins og menn rekur minni til,
læknir norður við Flin Flon, var allmikið rætt um það á
veiktist svo hastarlega yfir helg- síðasfa þingi voru með hvaða
ina, að læknir var kallaður úr|raðum yrði unt að útvega nýja
bænum að vitja hans í skyndi. stúrfsmenn í stað þeirra sem
Dr. B. J. Brandson fór norður * »rí hafa farið. lUr óhætt að
Scgja að horfurnar voru ekki
í‘>’:í oez &r um þ.ið Úr þessu
'h>:fir þó ræzt vonum framar
Söfnuðurrir hér í Nýja-lslandi
sendu séra Eyjólfi J. Melan, sem
um nokkurra ára skeið hefir
dvalið í San Diego í Kalifomíu,
köllún skömmu eftir síðasta
þing, og kom hann hingað á
síðastliðnu hausti og gerðist
prestur þeirra fjogra safnaða, er
hann hafði þjónað hér áður. —
Ennfremur byrjaði Mr. Ingi
Borgfjörð guðfræðisnám á síð-
astliðnu hausti við Meadville
guðfræðisskólann í Chicago, og
vinnur hann nú í sumarfríi sínu
í þjónustu Sambandssafnaðar-
ins í Wynyard, Sask. Sökum
þess hve takmarkaður starfs-
tími hans verður þar vestra í
suinar, aðeins tveir til þrír mán-
uðir, þótti ekki gerlegt að hann
biði eftir þinginu og yrði hér
með oss.
Það segir sig gjálft, að án
þessarar viðbótar við starfs-
kraftana hefði verið ómögulegt
að veita öllum söfnuðum félags-
ins nokkrar viðunandi þjónustu.
Má því, að eg held, segja að
furðanlega hafi rajzt fram úr
rneð prestþjónustu málið, eftir
því sem á ho.-fðist fyrir ári sfð-
an. Vil eg ekki láta þetta tæki-
færi líða svo hjá, að eg ekki
bjiði báða þeasa menn vel-
komna og láti, í Ijós þá ósk, að
félagsskapur vor megi lengi
njóta starfs þeirra, þótt að vit-
anlega geti það fyrst um sinn
nema stuttan tíma á sumrin að
því er hinn síðamefnda snertir.
Frh. á 2. bls.
Ávarp forseta
Kæru þingmenn og gestir:
Um leið og eg set þetta tólfta
ársþing kirkjufélags vors, vil eg
í fáum orðum gera grein fyrir
hag þess og starfi á síðastliðnu
ári.
Það er öllum ljóst, að um stór
afrek eða framför er ekki að
ræða. Þetta síðastliðna ’ár hefir
sízt verið betra en nokkur
hinna, sem á undan eru gengin.
Allur félagsskapur á erfitt upp-
dráttar nú, sökum getuleysis
manna til þess að veita þann
fjárhagslega stuðning, sem þeir
væru fúsir að veita, ef fjárhags-
legar ástæður þeirra væra' betri
en þær eru, og sömuleiðis vegna
dofnaði áhuga í flestum máJum,
sem er bein afleiðing fjárhags-
kreppunnar. Það mesta sem
unt er að búast við af nokkr-
um félagsskap er að hann haldi
í horfinu, meðan ástæður
manna yfirleitt eru eins og þær
eru nú.
Auk þessara almennu erfið-
leika hefir vor frjálslyndi, ís-
lenzki kirkjufélagsskapur hér í
Vesturheimi orðið fyrír miklum
hnekki ríð brottför ágætra
starfsmanna til íslands. Síðan
vér héldum síðasta ársþing vort,
hefir sá maður, er verið hafði
jforseti þessa kirkjufélags síðan
það var stofnað, séra Ragnar E.
Kvaran, fluzt heim ásamt fjöl-