Heimskringla - 24.04.1935, Blaðsíða 6

6. SIÐA.
HEIMSKRINCLA
WINNIPEG, 24. APRÍL, 1935
I VÍKING
Eftir R. Sabatini
“Og hver sem sá sanni tilgangur kann að
hafa verið,” sagði Marzak, þá var hann annar
en sá, sem þér var fyrirlagður, að sitja fyrir
og ná sjóðfleyinu spánska.”
“Þetta var það, sem eg vildi sagt hafa,
sonur,” mælti Asad. Við það gerðist hann
hnarreistur og segir: “Viltu segja mér vöflu-
laust og lygalaust, hvert þitt markmið var?”
“Hvemig þá?” sagði Sakr-el-Bahr og brá
grönum. “Hefirðu ekki sagt sjálfur, að það
markmið væri augljóst af því sem eg gerði?
Því ætti eg miklu fremur að biðja þig skýring-
ar. Eg má segja þér, herra, að alls ekki var
mín tiltælun sú, að vanrækja það erindi sem
mér var falið. En einmitt vegna þess að eg
óttaðist, að ef óvinir mínir vissu af hennar
hérveru, þá myndu þeir gera sér þann grun,
sem þú lætur nú í ljós, þá tók ©g það ráð, að
flytja hana leynilega.”
“En minn sanni ásetningur var sá, ef þú.
vilt vita hið sanna, að setja hana á land ein-
hversstaðar á Frakklands strönd, svo að hún
gæti horfið aftur til síns fólks og heimalands.
Að því búnu ætlaði eg að vitja um hið spánska
skip, í því örugga trausti, að mér hefði tekist
það, með Allahs aðstoð.”
Marzak gekk þá fram og mælti: “Satans
hora! Hann er í sannleika faðir og móðir
lyganna. Viltu útskýra þessa löngun til að
losna við konu, sem þú ert alveg nýgiftur?”
“Já,” urraði í Asad: “Geturðu svarað því?
“í>ú skalt heyra hið sanna,” sagði Sakr-
el-Bahr.
“Lof sé Allah!” sagði Marzak, í háði.
“En eg segi þér fyrirfram,” sagði víking-
urinn, “að þér mun finnast það stórum ótrú-
legra, en nokkurt skrök, sem eg gæti diktað.
Það gerðigt fyrir mörgum árum á Englandi,
þar sem eg er fæddur, að eg elskaði þennan
kvenmann, en hún brá því ráði, af manna
völdum og atvika, svo að eg bar til hennar
heipt í hjarta, þegar eg fór burt. í gærkveldi
kendi eg þess, að ást mín til hennar, sem eg
hélt útkulnaða og að óbeit orðna, var enn lif-
andi, með fullu fjöri og afli. Sú ást kendi
mér, að eg hefði breytt rangt gagnvart henni
og eg þráöit umfram alt annað, að bæta úr því
böli, sem eg hafði valdið henni.”
Hér þagnaði hann og eftir litla stund hló
Asad hryssingslegum kuldahlátri, og spurði í
þeim tón, sem sýndi hvemig hann mat þessa
útskýring: “Hvenær hefir það skeð, að karl-
maður sýndi ást sína til konu, með því að
láta hana frá sér fara?”
“Eg sagði þér fyrirfram, að þér myndi
þykja saga mín ótrúleg,” sagði Sakr-el-Bahr.
Marzak gaf sig fram og segir: “Er það
ekki augljóst, ó faðir minn, að þessi gifting
hans var ekki annað en látalæti?”
“Augljóst eins og dagurinn er yfir okkur,”
svaraði Asad. “Gifting þín var ekki annað en
gabb, óguðleg háðung og spott við Sanntrúna.
Þau óguðlegu látalæti hafðir þú í frammi til
að hefta mína vild, notaðir þér hlýðni mína og
trúfesti við Spámannsins heilögu lög, til þess
að eg næði ekki til hennar.” Hér ávarpaði
hann Vigitello sem stóð baka til við Sakr-el-
Bahr, og segir: “Settu þennan svikara í
fjötra.”
“Himininn hiefir vísað þér á viturlega nið-
urstöðu og réttan úrskurð, ó faðir minn!”
gall við Marzak, fagnandi. En engir aðrir tóku
undir það.
“Sá úrskurður er líklegri til að vísa ykkur
báðum leið til himins,” svaraði Sakr-el-Bahr,
öruggur. “Vertu kyr!” sagði hann við Vigi-
tello, er að vísu hafði ekki hreyft sig úr spor-
unum. Þar næst gekk hann að Asad og
mælti til hans, svo að ekki heyrðu aðrir en
þeir sem stóðu næstir:
“Hugsa þú ekki, Asad, að eg leggist, eins
og úlfaldi, undir það sem þér líkar. Athuga
vel hvar komið er fyrir þér. Ef eg kalla á
sævarhauka mína, þá veit Allah einn, hversu
margir verða til að leggja þér lið. Þorir þú
að hætta á það?” Þetta sagði hann alvarlega
og hátíðlega, en alveg óttalaus, líkt og hann
væri alveg viss um afdrifin.
Augun glóðu undir Asads yglibrún, hann
skifti htum og varð grár sem aska, í framan;
hann skalf af reiði og röddin var hás, hann
mælti: “Þú ódæma svikari . . .”
“Nei, sei, sei,” sagði Sakr-el-Bahr. “Ef
eg hefði búið yfir svikum, þá hefði eg ekki
dregið að koma þeim fram, því eg vissi vel, að
mikill meiri hlutur liðs er mín megin. Lát þú
þögn mína sanna þér, að eg er þér trúr, Asad,
og leyfðu ekki sjálfum þér, að hallast eftir
Marzak þaraa, því að hann svífist einkis, ef
hann getur svalað sínu hégómalega hatri til
mín.”
“Hlustaðu ekki á hann, ó faðir minn!” bað
Marzak, heldur ákaflega. “Það má ekki satt
vera, að . . .”
“Hægir!” sagði Asad, honum virtist, alt í
einu brugðið.
Og hægir voru allir, meðan hæstráður
strauk skegg sitt og rendi glitrandi augum
milli Olivers og Rósamundu, og íhugaði það
sem Sakr-el-Bahr hafði sagt. Hann var meir
en smeikur um, að það væri satt og skildi, að
ef hann léti til skarar skríða og Sakr-el-Bahr
skyldi verða drjúgari, þá mundi sá víkingur
taka ráðin, ekki aðeins á snekkjunni heldur í
öllu Alsír landi og Asad steypast að fullu og
öllu. Hinsvegar mætti vera ef hann brygði
saxinu og skoraði á sanntrúaða að fylgja sér,
að þeir þá héldu trúnaði við hann og fylgdu
honum. Honum leizt það jafnvel líklegt, en
svo mikið lá við, að hann gugnaði, sem aldrei
hafði áður gugnað; Biskaine varaði hann við,
í hljóði, en þess þurfti varla við.
Hann leit við Sakr-el-Bahr, mikið óhýr-
lega. “Eg vil íhuga það sem þú segir,” kvað
hann. “óréttvís vil eg ekki vera, né fara eftir
því einu, sem sýnist. Allah banni annað
eins!”
XVIII. Kapítuli
Nú stóðu þau eftir, Rósamunda og Sakr-
el-Bahr, og horfðust á, er Asad var burt geng-
inn. Allra augu mændu á þau; jafnvel
galeiðuþrælarnir, er varla skeyttu neinu,
teygðu digra svíra, til að sjá svo óvænta og
undarlega atburði, en í augum þeirra brá fyrir
fjöri og forvitni, þó þreytuleg væri og döpur.
Sakr-el-Bahr var bæði um og ó, honum
ægði það sem orðið var og bjóst við öðru því
verra, en þó létti honum að vissu leyti. Rósa-
munda varð ekki falin öllu lengur, hvort sem
var, í örkinni; þar hafði hún mátt til að dúsa
í heilt dægur, þó ekki hefði verði ætlast til, að
hún dveldi í henni lengur. heldur en meðan
hún var borin á skip. Honum varð æ órórra,
eftir því sem á daginn leið, að geta ekki
leyst hana úr þrísund þeirri, en þeim þunga
I' létti nú tortrygni Marzaks af honum og ill-
vilji. Það var eini léttirinn í þeim háska, er
þau voru stödd í — fyrir hann, sem einu gilti
og fyrr hana, sem mest var um vert. Svo að
hann huggaði sig við þann létti, og herti sig
til, að taka því sem að höndum bæri, meðan á
hikinu stæði, sem orð hans höfðú sáð í hjanta
Asads. Honum þótti líka betra að nú hafði
skift svo um með þeim Rósamundu, að hún
gat ekki framar fundið til kúgunar af hans
hendi, heldur voru þau nú undir sömu sökina
seld, stóðu bæði í sama háskanum. Þetta
var honum ljúf hugsun og því brosti hann við
henni, þar sem hún stóð hjá honum í ljósa-
skiftunum föl og tekin í framan.
Það bros varð til þess að hún rétti fram
báðar hendur til hans og spurði í lágum hljóð-
! um, nærri hásum: “Hvað nú? Hvað nú?”
Hann svaraði, næsta róiegur: “Nú skul-
um við bæði fagna því, að þú hefir losnað úr
þeim verustað, sem var bæði óhægur og þér
ósamboðinn. Leyfðu mér að leiða þig til
þess, sem eg ætlaði þér, og þér hefði strax
verið fenginn, ef Asad hiefði ekki slegist í för-
ina.” Þar me*ð benti hann eftir gangveginum,
sem lá að skutþiljum.
Það vildi hún ekki, því að á skutþiljum
sat Asad, undir tjaldi sínu, og Marzak, Bisk-
aine og aðrir fyrirliðar með þeim.
“Komdu,” sagði hann. “Ekkert er að
óttast, ef þú lætur ekki á sjá.”
“Ekkert að óttast?” tók hún upp og starði
á hann.
“1 þessum svifum að minsta kosti, alls
ekkert,” svaraði hann, hvatlega. “Því sem
fram vindur skulum við taka, með þeim ráð-
um sem okkur gefast. En vertu viss um, að
hræðsla styður ekki okkar ráð.”
Hún réttist upp, líkt og hún hefði verið
borin brigzli.
“Eg er ekki hrædd,” sagði hún honum,
og þó að hún væri hvít í framan, var tillitið
stöðugt og röddin örugg.
“Komdu þá,” sagði hann og nú hlýddi hún
honum tafarlaust.
Þau gengu saman aftur gangveginn og
upp stigann á þiljur, en þeir sem þar voru fyr-
ir störðu á þau, sumir forviða, sumir með
illúð.
Asad hafði augun á meynni, dökk og
tindrandi, og leit aldrei af henni, meðan þau
færðust nær. Hún bar sig vel og tígulega.
líkt og hún yrði ekki vör við þá áfjáðu
græðgi, en innra með sjálfri sér kvaldist hún,
af skömm og óvirðing, sem hún gat varla gert
grein fyrir. Sakr-el-Bahr fann til einhvers
áþekks og færði sig svo, að Asad sá ekki til
hennar. Hann nam staðar á þiljum, heilsaði
eftir þeirrar tíðar tízku og ávarpaði Asad:
“Leyf þú, hæstvirtur herra, að konan mín
búi í því herbergi, sem eg hafði henni fyrir-
búið, áður en eg vissi, að þú ætlaðir að
sæma þennan leiðangur með nærveru þinni.”
Asad leyfði það með því að veifa hend-
inni, en ansaði ekki einu orði. Sakr-el-Bahr
hneigði sig aftur og kipti til hinum rauðu,
þungu tjöldum, frá dyrum lyftingar. Þaðan
lagði ljós af lampa og stafaði roða út í rökkr-
ið og á hvítan búning Rósamundu. Þannig sá
Asad síðast til hennar, tindrandi og gráðug-
um augum, svo steig hún inn fyrir og tjöldin
féllu að aftur.
Lyftingin var búin hægindi og silkivoðum
í brekáns stað, lágu borði úr ýmislega litum
viðum og lítil skál á úr málmi, í henni sviðn-
uðu berkir með sætum ilm, sanntrúuðum til
heilagrar hollustu. í einu horninu risu blá-
menn Sakr-el-Bahrs upp af gólfinu og hneigðu
sig; þeir höfðu skuplur mjallhvítar og hvítar
skýlur, ella hefðu þeir tæplega sést í rökkrinu.
Eftir skipun herra síns báru þeir mat á borð.
hænsn soðin með hrísgrjónum, olivur og
sveskjur, melónu, brauð og ílát úr leir, með
tveim höldum, fult af vatni til drykkjar. Þar
næst tóku þeir nakin sverð, stigu út fyrir og
stóðu kyrrir fyrir dyratjaldi. Ekki var það
gert til ögrunar og ekki gat Asad tekið því svo,
heldur var það svo að virða, að þegar vitan-
legt og viðurkent var, að kona Sakr-el-Bahrs
var í lyftingunni, þá var sem þar væri kvenna-
búr hans, og kvennabúr sitt ver karlmaður sem
sóma sinn; sá staður er honum einum helgað-
ur og engum öðrum leyfilegt að rjúfa þá
helgi; því er það álitið sjálfsagt, að hver
maður taki hæfilegar ráðstafanir gegn guð
lausri viðleitni annara til að rjúfa þann helgi-
dóm.
Rósamunda settist á hægindið, krosslagði
hendur í kjöltu sinni og sá niður á þær. Sakr-
el-Bahr stóð hjá þegjandi og horfði á hana
góða stund. Loksins bað hann hana neyta
matar, “því að þú þarft kjarks með og krafta
og hvorugt helzt, ef líkaminn er næringar-
laus.”
Hún hristi höfuðið; þó að hún væri búin
að vera matarlaus æði lengi, þá bauð henni
við mat. Henni var svo þungt, að henni fanst
hjartað komið upp í háls, svo að hún náði
varla andanum.
“Matar get eg ekki neytt,’ ’svaraði hún.
“Til hvers er það líka? Kraftar og kjarkur
koma ekki að neinu haldi framar.”
“Aldrei skaltu því trúa,” sagði hann. “Eg
hefi tekist á hendur, að koma þér lifandi úr
þeim háska, sem eg hefi steypt þér í, og það
það skal eg efna.”
Svo örugt talaði hann, að hún leit upp á
hann og sá að útlit hans var ekki síður örugt
og kjarklegt og þá verður henni að orði:
“Víst eru öll sund lokuð fyrir mér!”
“Hugsaðu aldrei, að þig skorti undanfæri,
meðan eg er á lífi,” svaraði hann.
Hún virti hann fyrir sér og það var ekki
laust við, að bros léki á andliti hennar, þegar
hún segir:
“Heldurðu að þú eigir nú langt eftir ó-
lifað?”
“Rétt eins og guð vill,” svaraði hann, og
brá sér hvergi. “Það sem skrifað er, stendur
skrifað. Ef eg lifi svo lengi, að geta komið
þér undan, þá . . . ja, þá hefi eg lifað nógu
lengi.” I
Hún spenti greipar, lét síga höfuðið og
skalf lítið eitt, eins og af hrolli, segir svo
dapurlega:
“Eg held við séum bæði dauða dæmd. Því
að ef þú lætur lífið, þá manstu, að eg hefi
rýtinginn. Eg ætla mér ekki að lifa eftir
þig-”
Honum brá svo, að roði hljóp í kinnar
hans, augun 'tindruðu og hann steig skrefi
nær henni, nam þá staðar, þegar hún sagði:
“Guð mun fyrirgefa mér, ef eg er knúð til
þess, að taka hægari leiðina og þá heiðar-
legri, því að sú leiðin er hægust, sir,” bætti
hún við, honum til leiðbeiningar, var auðheyrt,
“að gæta ávalt sóma síns.”
“Eg veit að svo er,” svaraði hann, mjúk-
lega, “eg vildi að guð hefði gefið mér, að
fylgja þeirri leið.”
Hann sagði ekki meira, líkt og hann ætl-
aðist itil, að mýkt hans til iðrunar gerði henni
að svara, örvaði hana til að segja að hún
fyrirgæfi honum. En er hún þagði og sýndist
annars hugar, varpaði hann öndinni og vék
tali sínu að öðru:
“Hér muntu finna alt sem þú þarft að
hafa. Ef þig skyldi vanhaga um nokkuð, þá
skaltu klappa saman lófunum, við það mun
annarhvor blámanna minna koma til þín; þeir
skilja, ef þeir eru ávarpaðir á frönsku. Eg
vildi feginn hafa haft kvenmann með, til að
þjóna þér, en það var ekki hægt, eins og þú
munt skilja.” Hann gekk til dyra og þá kall-
aði hún, í ofboði:
“Þú ert að fara frá mér?”
“Vitanlega. En vertu viss um, að eg verð
ekki fjarstaddur. Og eins víst er það, að þú
þarft alls ekki að vera hrædd, eins og nú
stendur. Að minsta kosti er engu ver komið,
en meðan þú varst í örkinni, nema því betur,
að nú fer þó skár um þig. Vertu hughraust,
fáðu þér að borða og hvíldu þig. Gæti þín
drottinn! Eg kem aftur í fyrramálið, eftir sól-
ar uppkomu.”
Þegar út kom, sá hann hvar Asad sat og
þeir Marzak. Þá var orðið dimt af nótt en
stór ljósker héngu til og frá, svo að gerla sá
eftir endilöngu skipi og á bera búka róðrar
þræla, er héngu í hnipri á þóptunum og
reyndu að sofa. Uppi glitruðu stjömur á
dimmbláu lofti, en veðrið var svo kyrt og
blítt, að ekki heyrði nema nið af smábárum í
botni vogsins. Sakr-el-Bahr gekk þangað
sem Asad og þeir Marzak sátu og bað um að
fá að tala við hann einan.
“Eg er einn,” sagði Asad, stuttlega.
“Marzak er þá sama og enginn,” sagði
Sakr-el-Bahr. “Mig hefir lengi grunað að svo
væri.”
Marzak brá grönum við og urraði á hann,
orðlaus, en Asad varð svo við, er víkingurinn
beitti svo orðhvötu spotti, mjúklátur og örugg-
ur, líkt og ekkert hefði í gerst, að hann mátti
ekki öðru svara til, en þeim orðum úr Kóran-
inum, sem Fenzileh hafði nuddað honum um
nasir, oft og tíðum að undanförnu, og hann
l var dauðleiður á:
“Sonur manns er partur af sál hans. Eg
leyni Marzak engu. Þú skalt tala í hans
viðurvist, ella þegja og fara burt.” Víkingur-
inn svaraði þegar, djarflega og hæðilega:
“Hann kann að vera partur af þinni sál,
Asad, en eg geld Allah þakkir fyrir, að hann
er ekki partur af minni. Og það sem eg
hefi að segja, er að vissu leytl um sál mína.”
“Þakka þér fyrir,” skaut Marzak við,
“hve satt og rétt þú segir. Því að sá sem er
partur af þinni sál er trúlaus og guðlaus
mannhundur.”
“Tunga þín, Marzak, er skotfimi þinní
lík.”
“Já — að því leyti að hún hittir svik,”
svaraði hinn, þegar í stað.
“Nei — lík henni í því, að hitta ekki það
sem hún miðar á. Nú bið eg Allah að fyrir-
gefa mér. Á eg að reiðast öðru eins tali?
Hefir ekki sá Eini margsannað, að sá sem
kallar mig trúlausan hund, sé lygari á leið til
Pyttsins? Myndi Allah veita trúlausum aðra
eins sigra og hann hefir mér gefið, á herflot-
um vantrúaðra? Fólski guðhatari, vendu
tungu þína á betra tal, svo hinn Alvitri banni
þér ekki hennar not.”
“Hægan!” tautaði Asad. “Hroki, þinn er
ekki tímabær.”
“Svo má vera,” mælti Sakr-el-Bahr og
hló við. “Og skynsamlegt tal mitt kannske
líka. Úr því að þú vilt halda þessum sálufé-
laga þínum hjá þér, þá hlýt eg að tala í hans
áheyrn. Hefi eg þitt leyfi til að setjast?”
Svo að honum yröi það ekki bannað,
settist hann við hlið Asads og tók þegar til
orða:
“Herra, sundurþykki er upp komið okkar
á milli, sem ættum að standa einu megjn að
dýrð Islams.”
“Þér er um að kenna, Sakr-el-Bahr,”
svaraði hinn, fýlulega, “og þér ber að bæta
úr því.”
“í því skyni vildi eg ná tali af J)ér. Orsök
þessa sundurþykkis er þaraa,” og benti <um
öxl sér til lyftingar. “Ef við færum burt þá
orsök, þá mun sundurþykki okkar hverfa og
alt verða gott okkar á milli.”
Hann vissi vel, að aldrei myndi um heilt
gróa með þeim Asad, hann hafði boðið vald-
hafa byrginn, skotið honum skelk í bringu,
með því að hnekkja vild hans og valdboði og
vissi vel, að öðru eins var ekki ætlað að
koma fyrir aftur. Hann vissi gjörla, að ef
hann færi aftur til Alsír myndi lífi sínu lokið.
Eina ráð hans til að bjarga lífi sínu, var það,
að hefja uppreisn og láta til skarar skríða.
Þetta eitt mátti Asad hræðast, og eftir því
gerði hann ráð sitt.
Asad horfði þegjandi á hann, leiftrandi
augum og spurði svo:
“Hvernig taka burt þá orsök? Viltu gera
yfirbót fyrir þín guðlastanlegu hjónabands
látalæti, segja skilið við hana og láta hana af
hendi?”
“Ekki er hún tekin burt með því,” svar-
aði Sakr-el-Bahr. ‘‘Athuga vel, Asad, hver
skylda þín er við Trúna. Aðgættu, að velferð
Trúarinnar er undir okkar samþykki og sam-
verknaði komið. Væri það ekki syndsamlegt,
að hleypa nokkru að, sem rofið gæti þá sam-
vinnu? Nei, það sem eg fer fram á er það,
að mér leyfist, og fái jafnvel aðstoð til, að
koma fram því áformi, sem eg hefi ráðið og
sagt hreinskilnislega til. Við skulum sigla
héðan strax, til Frakklands, og skjóta henni
þar á land, svo að hún komist aftur til fólks
síns og við verða lausir við þann óróa, sem af
henni stafar. Síðan skulum við sitja fyrir
skipinu spánska, því að nógur er tíminn, hér
eða annarsstaðar, taka fjársjóðinn heraámi
og sigla svo til Alsír aftur. Þar með skulum
við svo gleyma öllu, sem okkur hefir á milli
borið. Viltu gera þetta, Asad, Spámanns-
ins heilaga lögmáli til dýrðar?”
Beitan var kænlega sýnd, svo að Asad
grunaði alls ekki, né hinn tortrygna Marzak,
að þetta var agn og annað ekki. Sakr-el-Bahr
var að bjóða sitt líf, hinni vallenzku mey til
lífs og frelsis, og bjóða það svo, að hann vissi
ekki af því sjálfur.
Asad hugsaði fyrir sér og þá tók freisting-
in itökum á honum. Hyggindin eggjuðu hann
að taka þessu boði, að láta sem gróið væri um
heilt þeirra í milli, koma Sakr-el-Bahr aftur til
Alsír og láta kyrkja hann þar, að þeim fjar-
verandi, sem nú vildu veita honum fullting til
uppreisnar. Þetta var vitanlega viturlegasta
ráðið og sjálfsögð aðferð til að losna við und-
irmann, sem hættur var að hlýða og lúta, og
sýndi að hann gat verið hættulegur keppi-
nautur.