Heimskringla - 12.02.1936, Blaðsíða 5

• I
WINNIPEG, 12. FEBR. 1936
HEIMSKRINGLA
5. SlÐA
áhrif á líf samtíðarmanna vorra styðja að kirkju vorri, sem
og hjálpa hver öðrum áfram á grundvölluð er á þessari háleitu
foraut þróunarinnar, heldur und- j hugsjón. Hún hefir mikið verk
irbúum vér þá um leið sjálfa oss að vinna, og vér erum með-
og aðra til fullkomnari sam-
vinnu í lífi eilífðarinnar.
Til undirbúnings sannri og
verulegri þátttöku í jarðnesku
lífi, fanst mönnum þörf vera á
hjálparar í því verki. Stöndum
stöðugir, — þessvðgna og lát-
um ekki villast. “Guð lætur
ekki að sér hæða; það sem
maðurinn sáir það mun hann oig
|uppskiera. Þreytumst því ekki
arfjarðarhrauni og hluta af
Henglinum, vestur á Mýrar og
norður undir Ok. Lákanið er
að ekki er hægt að komast inn,
án þess að lúta höfði. Kirkjan
var bygð þannig íyrir mörgum
gert í lilutfallinu 1:50,000 og er öldum síðan, svo að Múihameðs-
einhverjum stofnunum, sem,
geta leiðbeint mönnum. Stofn- að ^era Það sem er» Þyí
uðu þeir því skóla og menta-1ai>i a 811111111 tíma munum ^vér
stofnanir víða um foeim. Einnig uPPskera, ef vér gefumst ekki
hefir mönnum fundist að nauð-iuPP'
syn vera á stofnunum sem leið-
foeint geta mönnum til undir-
íbúnings eilífðarinnar. Og til
þess voru kirkjur stofnaðar. Á
ÍSLANDS-FRÉTTIR
Frh. írá 1 bla.
jJOöö » Ol U IVii ivj Ud ovvniuMix/Mil • ii
ýmsum tímum foeimsins hefir j verð. En vafalaust verða ein-
mentastofnunum og leiðtogum hverjir til að reyna þetta.
þeirra, skjátlast um ýmislegt j Menn þurfa að læra að
sem kemur lífinu hér á jörðu þekkja þennan gróður, og fá
við. Einnig hefir kirkjunum vita fovernig haganlegast
skjátlast á ýmsum tímum. 1 f *
En þó að fræðimenn komi sér
verður með hann farið.
í>á hefir og komið fyrirspurn
, , . r ,, , , .. | um |það frá Danmörku, fovort
ekki avalt saman um alla hluti, I ’
„ ^ „ takast myndi að safna her mar-
efast fair menn um gagn það, i , .
, . . ... halmi til utflutnmgs.
sem þeir vmna heimmum, og ,Toi_,
.. • , , , , Marhalmur foefir eyðst mjog _ _________________„„
monnuunm sem í foonum bua.! _ , „. b t -n »
við strendur Evropu a hinuim úluti af ollu landinu, ef það er
1,32X1,26 metrar að stærð. Er
Iþað gert af sama hagleik og
hin fyrri líkön Axels og hæðar-
folutföll öl]| rétt. Á þvá sjásit bæ-
irnir Reykjavák, Hafnarfjörður,
trúarmenn gætu ekki komið
ríðandi inn í kirkjuna og trufl-
að guðsþjónustuna. Þegar eg
kom inn, stóð á hámessu. Eg
áleit í fyrstu, að konumar inni
Akranes og Borgames og er í kórnum væru nunnur, en þetta
eftirtektarvert, hve nákvæmt
alt er, t. d. hafnargarðurinn í
Reykjavík. Ár, vötn og sjór eru
sýnd með bláum lit, láglendi
með grænum, fjöll með dökkum
og jöklar með hvítum lit. Er
á imjög einfaldan hátt og í fljótu
bragði hægt að átta sig á land-
inu.
Axel Helgason var staddur í
Miðbæjaribarnaskólanum í igær
þegar fréttaritari Morgunblaðs-
ins kom þangað og spurðum vér
hann hvort foann ætlaði að gera
slík líkön af öllu landinu.
Já, hugmynd, mín er það,
svaraði hann. En það er enfitt
verk og seinunnið. Þetta, sem
Iþér nú sjáið, er ekki nema 1/25
eytt þeim gróðri
Ekki heldur ætti þá nokkurn-
tíma að vera hugsað, hvað þá s„-úkdómur
talað, eins og stundum er gert, m ,
um það, að leggja niður alla Eigi er vitað að vart haifi o|rð-
kirkjustarfsemi, Vo a« le.ðtogar vi8 ^ hér
þeirra séu ekki altaf á samai „ , ,,
^ i Marhálmur vex viða hér við
suðvesturl’and.
Blaðið hefir frétt, að fyrii
marhálm muni fáanlegar 60 kr.
síðustu árum. Hefir smitan-di tekið í sama hlutfalli. Og til
máli
Sumum
finst að kirkjur
hafa stundum leitt
, á tonn. Marhálmur er notaður
heimsins
menn í villu, eða afvega.
það hefir ætíð, enis 'og svo (j dýnur, til einangrunair og
margt annað, stafað af manna ýmissa annara hluta. En nú
völdum. Aðal kenningaánar, ^ er gem sé hörgull á þessari efni-
aðal leiðbeiningarnar, þær sem vöru f Evrópu.—Mfol. 15. jan.
stefna að samræminu við það I * * *
Ibezta, við vilja guðs, hafa aldrei Krossum rignir
leitt menn afvega eða út í villu,,
þær hafa hejldur kallað á menn
Konungur vor hefir eftir til-
lögum Fálkaorðunefndarinnar
til að hlýða á þann háa boðskap gæmt eftirtalda menn og konur
sem þær fluttu. Og þá hafa
þeir, sem voru sannir náms-
menn í hinum mikla skóla
mannlífsins, hlýtt á boðskapinn
og reynt að leiða mannkynið
aftur á hina réttu braut. En
sumir hafa látið tælast og
glepjast. En með tímanum fá
menn skilið, að uppskeran fer
eftir sáningunni; og þá fara
menn að leggja rækt við námið
í skóla fo'fsins, eins og til var
ætlast í fyrstunni.
heiðursmerkjum orðunnar frá
1. des. f. á. að telja.
A. Stórriddarakrossinum
(án stjörnu);
1. Dr. phil. Bjarna Sæmunds-
son, fiskifræðing.
2. Einar Árnason á Eyrarlandi,
fyrv. ráðherra
3. Guðmund Htíðdal, póst- og
símamálastjóra.
4. Guðmund VilhjálmsBon,
’ framkvæmdastj. Eimskipa-
fél. íslands.
5. Halldór Hermannsson, próf.
Ithaca, N. Y.
Eg tók það fram áðan, að
sumir væru orðnir óþolinmóðir j
við kirkjurnar, vegna þess, sem g Halldór Viihjálmsson, skóla-
þeir kalla aðgeröarleysi þeirra j stjóra Hvanneyri.
og afskiftaleysi. En, eins og eg 1
foenti á síðastliðin sunnudag, er
vinna kirknanna að öllu leyti
undir því komin, hvað m&ðlim-
ir þeirra vilja gera eða geta
gert. — En markmið kirkjunn-
ar, það markmið, sem stefnir
að samræminu við .vilja guðs,
og er því óháð öllum ágrein-
B. Riddarakrossinum:
1. Bjarna Runólfsson, raf-
virkja, Hólmi í Skaftár-
tungu.
2. Eggert Benediktsson, hrepp-
stjóra Laugardælum.
3. Hall Kristjánsson, hreppstj.
Gríshóli í Helgafellssveit.
ingi í kirkjumálum, er hio Klemens Kristjánsson, til-
æðsta sem til er í heiminum.
Ekkert sem menn halda fram í
foreytingarkenningum sínum
eða í stjórnmálum, er því æðra.
í>að varir að eitíifu, og stefnir að
því sem eifo'ft er. Ef að menn
fylgdu því í lífi sínu, ef að þeir
foirtu það í framkomu sinni og
fougsunarhætti, að þeir væru að
sá í andann, þá væri engin
þörf á breytingu n' mannfélag-
inu, því þá væri mannfélagið
fullkomið og allir erfiðleikar,
sem nú stafa af manna völdum,
raunastöðvar&tj., Sámsstöð
um.
6. Matthías Þórðarson, ritstj.,
Charlotteinlund.
7. Muller, L. H. kaupmann.
8. Odd Björnsson, — prent-
smiðjueig., Akureyri.
9. Séra Ólaf Sæmundsson, —
fyrv. prest, Reykjavík.
10. Thoru Friðriksson, fröken.
11. Séra Þorvald Jakobsson, —
fyrv. prest og kennara, —
Reykjavík.—Mbl. x
* * *
þess að gefa dálitla hugmynd
um hve t. d. Vatnajökull er stór
foluti af landinu, þá mundi hann
á sama hlutfalli og þetta fo'kan
er, ná yfir svæði, sem er 3
metrar á lengd og 1,80 metrar
á foreidd.—Mbl. 7. jan.
BETLEHEM OG ÍBÚAR
HENNAR Á VORUM, DÖGUM
Ferðalýsing eftir H. V. Morton
foorfnir. En hvað þýðir það að Merkilegt kenslutæki
sá í andartn? munu sumirj j fyrra vakti ungur hagleiks-
spyrja. Orð textan, skýra frá maðurj Axei Helgason, á sér
því, þar er oss sagt að “þreyt- athygli með þyí að upp.
ast ekki að gera gott.” Og hIeypt líkaQ af lslandi Lfkan
hvað er það, að gera gott, ann-
að en það, sem Páll postuli tek-
ur fram, að stunda kærleika,
gleði, 'frið, fofo'ðlund, gæzku, góð-
vild, trúmensku hógværð og
foindindi?
Fylgjum vér þessari fyrirskip-
un, í raun og sannleika, hvað
þurfum vér meira til þess, að
heimurinn batni? Hvað þurf-
um vér meira til þess, að vera
í samræmi við vilja guðs?
þetta var um tíma til sýnis í
glugga Braunsverzlunar og
þótti gert af miklum hagleik.
Þessi nýstárlega tegund land-
fræðiskenslutækja þótti mjög
foentug og var Ax-el fenginnj til
að gera slík fo'kön fyrir nokkra
skóla.
í gær (5. jan.) komst folaða-
maður frá Morgunfolaðinu að
því að Axel hefir ekki legið á
liði sínu, því niður í söngstofu
Hvað þurfum vér meira til und-! Miðbæjarbarnaskólans er nýtt
irbúnings eilífg fo'fs?
Látum oss ætið hafa þetta
fast í minni, og látum oss
verk eftir hann, sama efnis.
Þetta nýja fo'kan er af hluta
af Suð-Vesturlandi, frá Hafn-
Við rætur hæðarinnar, þar
sem Betlehem stendur, er gríð-
arstiór merkjasteinn, eins og
risavaxinn lögreglumaður við
takmörk æfintýralands.
Þar stendur: ‘Takmörk Betle-
foemsborgar. Akið hægt.’
Þetta eru fyrstu tákn raun-
veruleikans, sem mæta augum
ferðamannsins, sem heimsæk-
ir Palestínu. Stöðum eins og
Betlehem og Nazaret eru í hug-
um okkar engin takmörk sett,
nema takmörk ímyndunnar, og
það verkar á okkur eins og
hnefahögg. Við höfum nefni-
lega verið vanin á að fo'ta á
Palestínu eins og eitthvert æfin-
týraland, sem hvorki hefði
lengd né breidd, þar sem Jesús
reikar um á ilskóm og hvítri
skikkju. Og á þesSum fallegu
foibfo'umyndum virðast jafnvel
beiningamennirnir foafa nýlega
fengið sér handsnyrtingu.
Sá raunveruleiki, að Betlehem
eru takmörk sett og að þar er
hegningarhús handa þeim, sem
eitthvað gerast brotlegir við
lögin, verkaði hressandi á mig.
Það er talandi vottur um þró-
un borgarlífsins og við látum
hugann sveima aftur til þeirra
tírna, þegar Jesús lifði, og Rut
og Davíð voru uppi.
Kristur er ekki a,ðeins mynd
í bók, heldur lifði hann í veröld,
sem mjög fo'kist* okkar veröld:
Þar voru gírugir stjórnmála-
menn, sjálfselskir óréttlátir,
grimmir og óhlutvandir, sem
aðeins höfðu trúarbrögðin fyrir
skálkaskjól.
Og fyrirlitning hans á þessum
mannlegu hneigðum hefir lifað
um þessar nítján aldir, sem
liðnar eru frá dauða hans.
Það sem þjóðfélagsumbóta-
menn 20. aldarinnar boða, var
boðað af honum, meðan foann
gekk um og kendi hér á jörð-
inni.
Þrátt fyrir þetta ætla eg ekki
að prédika í þessari grein. En
eg vil taka það fram, að mér
fellur vel í geð að hafa það á
tilfinningum hér í þess&ari forn-
helgu foorg, að Kristur hafi ekki
aðeins verið falleg ofo'umynd í
heilagri bók. Hér sé eg hann
fyirr hugaraugum mínum um-
leikinn ryki vegarins eins og
annað gangandi fólk.
Kirkja hinna innfæddu er
sögð hin elsta kristna kirkja,
sem nú er í notkun í foeiminum.
Dyr kirkjunnar eru svo lágar,
voru þá aðeins konujrnar í
Betlehem með hinn háa höfuð-
búnað sinn. Undir háaltarinu
er dimm kapella þar sem munn-
mæli herma að Kristur hafi
fæðst.
Á leiðinni niður í kapelluna
mætti eg tveim grfskum munk-
um og angaði af þeim reykelsis-
ilmurinn.
Fimtíu og þrír silfurlampar
lýsa upp kapelluna, sem er
fremur fo'til, eða um 14 álnir á
lengd og 4 á breidd.
Vegirnir eru þaktir áklæðum,
en séu þau dregin frá koma í
ljós naktir veggir hellisskútans.
Gull- og silfurskraut glóir í
fojarma hinna fimtíu og þriggja
lampa.
Eg hélt að eg væri aleinn í
kapellunni, þar til eg varð var
við einhverja hreyfingu í hálf-
rökkrinu. Að lokum uppgötv-
aði eg lögreglumann, sem þar
var á verði. Þar eru stöðugt
foafðir lögreglumenn til þess að
koma í veg fyrir deilur og illindi
milli grísku og armenisku prest-
anna, þegar þeir eru að heim-
sækja hina helgu kapellu.
á súlu einni í kappellunni eru
þrír naglar, þar sem hinar ýmsu
þjóðir mega hengja upp myndir.
Einn er fyrir latneskar þjóðir,
annar fyrir Grikki, en á þriðja
snagann getur e^iginn hengt
mynd, án þess að mega búast
við illindum.
Á gólfinu er stjarna og um-
hverfis hana er latnesk áletrun
svohljóðandi: “Hér var Jesús
Kristur fæddur af Maríu mey.
Bak við kirkjuna er fjöldi
gamalla húsa. Það mun hafa
verið í húsi, fo'ku þessum hús-
um, sem Jesús fæddist.
Betlehem er bygð á stórri
foæð, þar sem eru margir hellis-
skútar. Fyrir þúsundum ára
hafa rnenn foúið í þessum skút-
um. Skútarnir eru ennþá not-
aðir sem gripahús og ofan á
jejm eru svo ífoúðarhúsin bygð.
Eg sá konu í emu stíku foúsi.
Og þótt eg skildi ekki orð í ara-
biskri tungu, reyndi eg að gera
henni skiljanlegt, að eg hefði
ekkert á móti því að líta inn.
Umhverfis hana var hópur
foama og hún var að sigta smá-
korn. Hún forosti og bauð mér
að litast um.
Eg hafði rnestu ánægju af því
að skoða skútann. Tvær stein-
jötur voru í skútanum, þar sem
kýr og asni stóðu bundin. Uppi
yfir var stofa, þar sem öll fjöl-
skyldan át og svaf. Dýnurnar,
sem sofið var á, voru vafðar
saman í einu horninu.
Guðspjallamaðurinn Lukas
segir, að María mey hafi lagt
foarnið í jötu, vegna þess að
ekkert rúm foafi verið til í veit-
ingafoúsinu. f Matthíasarguð-
spjalli stendur, að vitringar hafi
komið inn í fjárhúsið og séð
Maríu og barnið.
Það þarf engum, sem séð hef-
ir skútana í Betlehem, að finn-
ast það ósennilegt, að vagga
Jesú hafi verið jata í einum
þessara eldgömlu skúta.
Hverju líkist svo Betlehem?
Borgin stendur á hæð og nú
sem stendur er mjög hlýtt þar.
Sólin skín á stóra akra, vaxna
vínviði og olívum. Frá hæðinni,
þar sem borgin stendur, er góð
útsýn yfir láglendið, þar sem
Rut stóð einu sinni á kornakrin-
um.
Það hvílir tign og ró yfir Bet-
lehem.
Vegurinn, sem hulinn er ljós-
leitu ryki, liggur norðvestur til
Jerúsalem, sem er í 5j mfln
fjarlægð. Þaðan liggur hann
yfir hinar sólbrendu hæðir Gyð-
ingalands, til Hebron, sem er
ennþá, eins og á dögum Móse,
land vaxið vínviði.
Langa aðalgatan í Betlehem
er of þröng fyrir vagna. Hófar
asnanna nema við steinstéttirn-
ar, og það er það eina hljóð,
sem rýfur kvöldkyrðina. Aðeins
einstöku sinnum heyrist fojöllu-
hljómur.
Betlehem er foorg hinna
kristnu Araba. Allir Múham-
eðstrúarmenn voru flæmdir
burt fyrir öld síðan. Það var
hinn grimmi Ibrahim Pasha,
sem flærndi þá burtu.
Ennþá eru sagðar sögur í
Betlehem um vizku og grimd
Ibrahims. Einu sinni var her-
maður, sem stal áfum, eða súrri
mjólk frá konu og neitaði að
greiða.
Konan kærði manninn þegar
í stað, og bæði komu fram fyrir
Ibrahim. Hermaðurinn neitaði
þjófnaðinum, en konan bar
þjófnaðinn ákveðið á hann.
“Sko til,” sagði Ibrahim. “Eg
aetla að láta opna á foonum
magann, og ef eg finn ekki áf-
irnar,” sagði hann og snéri sér
að konunni, “þá verðið þér að
deyja.”
“Svona voru dómar Ibra-
hims,” sagði Arabinn, sem sagði
mér þessa sögu.
‘ En drap hann virkilega her-
maninn?” spurði eg.
‘Auðvitað,” sagði hann með
fyrirlitningarsvip. “Þeir rifu
upp á honum magann og kom-
ust að raun um það, að konan
hafði á réttu að standa.”
“Þetta er hræðileg saga.”
Frh. á 8 bls.
INNKOLLUNARMENN HEIMSKRIN6LU
I CANADA:
..........................Sumarliði J. Kárdal
|&zzzzzzzzzzzzAÆ
rSS™...............................Thorst. J. Gíslason
SSSr..................................S. S. Anderson
ES ...................................
it ..............................Jóhann K. Johnson
.............................Gestur S. Vídal
Só^vík............................Anýrý* „Skagfeld
Kristnes .............................. Árnaaon
Langruth..............................B. Eyjólfsson
b681*,6........................... Th. Guðmundsson
Markerville........................................ j Húnfjörö
............................ S. Anderson
Oakview...........................Sigurður Sigfússon
5, °..................................Björn Hördal
Piney.. .............................. g An(lerson
Poplar Park...........................Sig sigurðsaon
Red Deer..........................Hannes J. HúnfjörO
Reykjavík.........................................Ánii Pálsson
Riverton.........................................Bjorn Hjörleifsson
Selkirk................................G. M. Jóhansson
Steep Rock........................................Fred Snædal
Stony Hill.......................................Björn Hördal
Swan River..........................Halldór Egilsson
Tantallon............................Guðm. ólafsson
ThornhiU..........................Thorst. J. Gíslaaon
Tvríöir...............................-Aug. Einareson
Vancouver.............................Mrs. Anna Harvey
Wmnipegosis..........................lng! Anderson
Winnipeg Beach....................................John Kernested
Wynyard............................................ g An<jerson
í BANDARÍKJUNUM:
£hra..............................Jón K. Einarsson
lanfl7ó...."......................... J- BreiðfjörO
Bellingham, Wash..................John W. Johnson
Blaine, Wash..................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier...... ...................jún K Einarsson
Chicago: Geo. F. Long, 2428 Hamlin Ave., Logan Square Sta
UdinburS........................<.......Jacob HalÍ
Garðar................................ M BrelöfjörO
Grafton............................................ B Eastman
Hallson............................... K EinarB80n
Hensel................................ K Einarsaon
Ivanhoe...........................Mlga C- y Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St
^ílton -;...............................P. G. Vatnsdaí
Mmneota...........................Miss C. V. Dalmann
Mountain..........................Th Thorfinnsson
Natíonal City, Calif....John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts...................................Ingvar Goodman
Seattle, Wash........J. j. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
............................. Jón K. Einarssos
uPham.................................E. J. Breiöfjörð
The Viking Press, Limited
Winnipeg Manitoba