Heimskringla - 15.06.1938, Blaðsíða 3

Heimskringla - 15.06.1938, Blaðsíða 3
WINNIPEG, 15. JÚNÍ 1938 HEIMSKRINGLA 3. SÍÐA um að hafa verið sjóndepran mikil raun, þó meðfætt glaðlyndi virtist fyrir sjónum annara hafa yfirstigið það mótlæti. Aldrei giftist hann, en var ætíð annara þénari. Var hann þektur að trúmensku í sínum vinnustörfum, og aldrei glaðari, en er hann sá að verk sín voru þannig af hendi leyst, að þau yrðu sem bezt að notum fyrir húsbónda sinn. — Hann var trú- maður og ekki aðeins í orði held- ur í allri breytni og framkomu sinni. Blessuð sé minning hans! B. J. H. EIRÍKUR STEFÁNSSON frá Árnanesi Glaðlyndi hreinu geði glæddi þann veg, er þræddi. Hugljúfum hvaðanæfa hneigir við sólarmegin. Traust voru tök að fastri trygð, þar sér virki bygði. Fallinn loks fyrir “Elli”, í fang við er hlaut að ganga. Svo minnist látins vinar, M. S. frá Storð DÁN ARFREGN Guðfinna Ágústa Simpson Þann 24. maí s. 1. andaðist á heimili sínu í Piney, Man., ekkj- an Guðfinna Ágúst Bjarnadóttir Simpson. Hún var fædd 1. ágúst 1861 á Krosshjáleigu á Beru- fjararströnd í Suður-Múlasýslu. Foreldrar hennar voru Bjarni Magnússon og Guðfinna Bjarna- dóttir. Hún ólst upp á Berufjarð- arströndinni til fullorðinsára, og vann svo allmörg ár hjá öðrum, bæði á Djúpavogi og Seyðisfirði. Árið 1898 giftist hún á Seyðis- firði Eiríki Sigfússyni. Bjuggu þau þar um tíma á Þórarins- staðaeyrum, unz þau fluttust vestur um haf árið 1900. Sett- ust þau fyrst að í Winnipeg og áttu þar heima fjórtán ár. Vann Eiríkur þar daglaunavinnu. Árið 1914 fluttust þau til Piney og námu þar land. Eiríkur dó fyrir rúmlega tveimur árum. Þau áttu engin börn, er til aldurs komu, en ólu upp þrjár stúlkur sér skyldar, sem allar báru þeirra nafn. Eru tvær þeirra í Piney og þar í grend, Ágústa, ekkja eftir norskan mann, Henry And- erson að nafni, og Nýja, Mrs. Hvanndal. Ein, Albína að nafni, á heima í grend við Gladstone. Ágústa heitiff var hin mætasta kona, og var heimili þeirra hjóna bæði meðan þau voru í Winnipeg og eins í Piney gestrisnisheimili hið mesta, þó að efni væru frem- ur af skornum skamti. Voru þau hjón bæði vinsæl og vel metin af öllum, sem þektu þau; enda ræktu þau starf sitt vel og trú- lega, og sýndu í öllu viðmóti sínu hina mestu alúð og velvild. Var oft gestkvæmt í húsinu þeirra litla meðan þau bjuggu á oddan- um milli ánna í Winnipeg, þar sem nokkur fslendinga hús stóðu á þeim árum, eða þar til land- bletturinn austan aðalstrætisins var tekinn undir járnbrautina. Munu nú flestir þeir er þar áttu heima á fyrstu árum aldarinnar vera komnir undir græna torfu, en ennþá varir minningin um þá hjá sumum, sem, þá voiru ný- komnir að heiman og heimsóttu stöku sinnum þéssa iafskektu Winnipeg-íslendinga á tangau- um milli ánna. Ágústa heitin var grafin i Krafreit Piney-bygðarinnar þ. 28. maí. Flestir íslendingarnir í bygðinni og einnig allmargt af ensku fólki fylgdu henni til graf- ar. Sá, sem þessar línur ritar mælti nokkur kveðjuorð og mint- ist fyrri viðkynningar við þau hjón bæði. G. Á. HVERNIG ER ÁSTANDIÐ í ÁFENGISMÁLUNUM Á ÍSLANDI? (Eftirfarandi grein birtist í blaðinu íslendingur 13. maí 1938, sem gefið er út á Akur- eyri á fslandi.) Pétur Ottesen alþingismaður flytur á yfirstandandi þingi j frumvarp um breytingar á á- j fengislögunum, sem miða m. a. að því, að draga úr drykkjuskap þjóðarinnar og leynisölu áfeng- is. Helztu tillögur hans eru þessar: 1. Starfsmenn áfengisverzl- unarinnar skulu allir ráðnir fyrir fast kaup. 2. f þeim kaupstöðum, þar sem nú er útsala á áfengi, skal, þegar meirihluti bæjarstjórnar eða 14 hluti kjósenda í kaup- staðnum krefst þess, fara fram atkvæðagreiðsla kosningabærra manna um það, hvort útsölunni skuli haldið áfram. Einfaldur meirihluti atkvæða ræður úrslit- um. Þar sem engin útsala er, skal eigi stofnuð áfengisútsala, nema $ atkvæði við almenna at- kvæðagreiðslu á staðnum sé því fylgjandi. 2. Vínandi til áfengis, iðnað- ar 0g efnarannsókna skal gerður óhæfur til drykkjar og seldur í föstu formi. 4. Áfengiskaup hvers ein- staklings skulu rituð á þar til gerð skírteini, og skal með reglu- gerð ákveðið hámark þess áfeng- ismagns, er hver einstaklingur má fá á mánuði. 5. Eigi má hafa áfengi um hönd í áætlunarbifreiðum, þar sem einstök sæti eru seld. 6. Lögreglustjóra skal skylt að verða við tilmælum áfengis- varnarnefnda um nægilegt lög- reglueftirlit á opinberum sam- komum. Frumvarpi P. O. fylgir löng og ítarleg greinargerð. Segir þar, “að með afnámi bannlaganna hafi verið stigið geigvænlegt ó- gæfuspor”. Og ennfremur: “Reynsla þriggja síðustu ára í þessu efni er Ijós og órækur vottur þess, hvert afhroð þjóðin hefir orðið að gjalda fyrir þess- ara hluta sakir. Hið takmarka- lausa vínflóð, sem með afnámi bannlaganna var veitt yfir land- ið, hefir komið fjölda manna á kaldan klaka og vonarvöl, og eigi veit eg nú þann mistiltein fyrir moldu ofan, sem sé hættulegri manndómi og menningu þjóðar- innar en sú drykkjuskaparó- regla, sem af framangrendum á- stæðum hefir spent helgreippar sínar um þjóðina. Á síðastliðnum þrem'ur árum hafa verið seld vín í áfengisút- sölum ríkisins eins og hér segir: 1935 fyrir 3386695 kr. 1936 — 3235703 — 1937 — 3707576 — Samtals 10329974 kr. Þá ræðir flutningsmaður um þá fórn, sem þjóðin hefir fært á altari ýínnautnarinnar og hvernig samtímis hefir hallað undan fæti í atvinnu- og við- skiftalífi hennar, — hvernig af- leiðingar vínnatunarinnar hafa með öðru áhrif á aukna fátækra- framfærslu, vaxandi vanrækslu um uppeldi barna og vaxandi af- brot og glæpi. Flutningsmaður telur óheppi- legt, að laun forstöðumanna á- fengisútsalanna fari eftir sölu- magni á hverjum stað. Muni það hafa orðið til þess í Reykjavík og Hafnarfirði, að leynisalar hafi fengið sent heim til sín ótak- markað áfengi, sem starfsmönn- um áfengisverzlunarinnar hlaut að vera ljóst, að ekki mundi alt fara til neyzlu á heimili kaup- anda. Þar sem launin miðast við ekki önnur atriði frumvarpsins sölumagn, verður það fyrirkomu- samþykt, sem miða að því að lag til þess, að viðkomandi draga úr drykkjuskaparóregl- starfsmaður eða ,starfsmenn unni, er þeim mun brýnni þörf hugsa fyrst og fremst um að á skýlausum ákvæðum um lög- selja sem mest, jafnvel án tillits reglueftirlit á opinberum ákvæð- til þeirra takmarkana, er lögin um um lögreglueftirlit á opin- setja um það efni. Fylgir í berum samkomum. Á bak við greinargerðinni listi áfengisút- kröfuna um það standa allir þeir sölunnar í Rvík. yfir úttekt eins sveitamenn og sveitakonur, leynisala frá 5. júní til 30. ág„ yngri og eldri um land alt, sem en það eru 2062 flöskur fyrir sjá og skilja, að það ástand, 19282,75 kr., þar af afhentar á sem nú ríkir í þeim efnum er einum og sama degi 111 flöskur engri þjóð sæmandi, er á að kall- fyrir rúmar 1000 krónur. ast menningarþjóð. Og þessa f þessum hluta greinargerðar- kröfu styðja allir þeir, sem innar er listi yfir tekjur for- finna og skilja, að allir þegnar stjóra útibúanna s. 1. ár, og eru þjóðfélagsins eiga jafnan rétt þær um 14250 kr. til jafnaðar við útsölurnar í kaupstöðunum, utan Reykjavíkur. Er af því sjáan- legt, að spara mætti allmikið fé með því, að laun þeirra væru ákveðin. Tillaga flutningsmanns um á- fengisskírteinin mundi, ef sam- til lögregluverndar, hvort sem þeir eru búsettir í borg eða bygð. ÍSLANDS-FRÉTTIR Gróðurhús og ræktun Um 80 gróðurhús munu nú vera til hér á landi og er grunn- þykt yrði, verða þess valdandi að flötur þeira samanlagður ca. 1.5 draga mjög úr leynivínsölu og þá hektari. Til útiræktar hafa starf- að sjálfsögðu úr áfengisneyzlu 1 andi gróðrarstöðvar á landinu alment. Leynisalan er mjög líf- ca 15—20 hektara samkvæmt vænlegur atvinnurekstur, meðan skýrslu garðyrkjufélagsins. engin takmörk eru sett um á- * * * fengiskaup hvers einstaklings, Skúli Skúlason og lokun áfengisbúða um hádegi á laugardag hefir engin áhrif ritstjóri hlaut einn íslenzkra manna verðlaun í verðlaunasam- ^ð_^br_eytt_U.f!^yrÍrk0JmUaí kepni, er Norræna félagið efndi til um ritgerðir um samvinnu Norðurlanda í f jármálum og við- til annars en að létta undir með levnivínsölunum. Þó að þessar 10 3 miljónir kr. 1 skiftamálum sem vín hafa verið keypt fyrir í Ritgerð Skúla var um sam- áfengisverzlun ríkisins undan-! eiginlegt málgagn fyrir Norður- farin 3 ár, sé geigvænleg upp- lönd og hlaut 2. verðl. (400 kr.). hæð, er fullvíst, að þar koma ekki öll kurl til grafar. Engar lönd og hlaut 2. verðl. Engin 1. verðlaun voru veitt. —fsl. 13. maí. Móðir mín var Indíáni, en faðir minn af skozkum ættum og hét MacNeill. Eg er fæddur í Arizona árið 1888. Þegar eg var tólf vetra gamall var faðir minn veginn. Bróðir minn hefndi föð- ur míns, en hann var síðan gerð- ur friðlaus. Sjálfur gekk eg Cody ofursta, sem öðru nafni var kallaður Buf- falo Bill, á hönd, en hann var vinur föður míns. Síðan fór eg til ojibway Indíánanna og bjó með þeim í sjö ár í frumskógum Norður-Ameríku. ▲ En árið 1914 varð “gráa ugl- an” sekur um lögbrot og til að komast hjá refsingu gekk hann hann canadiska her. Hann særðist nokkrum sinnum í heimsstyrjöldinni og eitt sinn fyltust lungu hans af eiturgasi. Eftir styrjöldina hvarf hann aft- ur til Canada og gekk að eiga Indíánastúlku af iroker-ætt- flokknum, Afiahareo að nafni. Upp frá því helgaði hann líf sitt dýrunum og starfi sínu sem embættismaður ríkisins. Hann græddi á bókum sínum ca. 200 þús. krónur 0g öllu eða mestöllu þessu fé varði hann til starf- semi sinnar fyrir dýrin. öll stórblöð tveggja heimsálfa sögðu þessa sögu þegar “gráa uglan” dó í apríl síðastliðnum Samtímis birtu þau mynd af honum Anahareo konu hans og 'Afturelding”, dóttur hans, þar sem þau sátu að snæðingi undir tré í skógi í Canada. mynd var fengin af hinu sanna lífi “gráu uglunnar”. En saga hans er þessi: ▲ í Hastings í Englandi fæddist 18. sept. 1888, sama dag 0g “gráa uglan,, taldi sinn fæðingardag, sveinbarn, sem var nafn gefið og kallað Archibald Stansfeld Bel- aney. Þar til Archie var 17 ára bjó hann hjá tveimur frænkum sínum. Þess varð strax vart á meðan hann var lítill drengur, hve mikinn * áhuga hann hafði fyrir öllu því, sem að lífi Indíána laut. Leikfang hans voru snák- ar og aðrar smáslöngur, sem þó allar voru hættulausar. Hann átti indíánabúning, sem hann var jafnan í, þegar hann gat því við komið. Þegar hann var seytján ára fór hann til Canada og kom ekki aftur fyr en heimsstyrjöldin braust út. Hann dvaldi löngum stundum í Englandi, er hann hafði særst í stríðinu, og gekk þá að eiga dansmey, að nafni Flor- ence Ivy Mary Holmes. En ári síðar hvarf hann til Canada og skömmu síðar fékk kona hans bréf frá honum, þar sem hann sagði henni, að hann hafi gengið að eiga indíánastúlku. Fyrra hjónaband hans var þá gert ógilt og fyrri kona hans er nú gift hftur. Hún hefir skýrt blöðun- um svo frá, að móðir hans hafi verið bresk, en föður hans segist hún aldrei hafa kynst. Jk Eftir að þessar upplýsingar En svo kom hvellurinn. Strax ^ru komnar fram þótti fullsann- “GRÁA UGLAN” VAR EKKI INDIÁNI HELDUR ENGLENDINGUR skýrslur eru yfir það, l\versu miklu fé fslendingar eyða ár- lega fyrir smyglað áfengi eða heimaunnið. Að vísu munu þær tölur hafa lækkað allmikið við afnám bannlaganna, en hvergi nærri þurkast út. 1 þessari tölu Tveim dögum eftir að lát hins er heldur ekki inn.ifalinn vínandi kunna Indíána höfðingja “gráa til lyfjabúða, eldsneytis eða íðn- uglan”, er dó 13. apríl, birti blað aðar, sem að nokkru leyti er not- eitt í Canada þá fregn, að “the aður til drykkjar (einkum Grey Owl’’, hafi haft alla þá sem brensluspíritus). Og þar sem þektu hann, að ginningarfífli í auk þess mjög mikið áfengi er heilan mannsaldur. í æðum hans keypt hjá leynivínsölum með 20 hafi ekki verið einn dropi af —50% álagningu á verð útsöl- Indíánablóði, heldur hafi hann unnar, er það í raun og veru verið hreinn og sléttur Englend- miklu meiri upphæð, sem íslend- ingur. Síðar tókst að færa ó- ingar kaupa áfengi fyrir , en yggjandi sönnur á að þessi fregn brúttótekjur Áfengisverzlunar Canada-blaðsins var rétt. ríkisins sýna. j “The grey owl” var nafntogað- —----- | ur um allan hinn enskumælandi Með afnámi bannlaganna hefir' heim. Hann hafði setið boð hjá áfengisneyzla almennings aukist Bretakonungi, sýnt kvikmynd af að verulegum mun, a. m. k. í bæj- lífi Indíána í Buckingham Pal- unum, þar sem áfengisútsalan ace, sagt konungsdætrunum er. Það er meira að segja svo Elísabetu og Margréti Rósu komið, að tæplega getur talist dýrasögur, og hvenær sem hann fært að halda opinbera sam- flutti erindi um líf dýranna í komu í nágrenni bæjanna, nema, skógum Ameríku var meðal á- að hafa þar fullkomið lögreglu- heyrenda hans útvalinn hópur eftirlit, og stafar það eingöngu hins breska háaðals. Hann hafði þegar hið canadiska blað hafði birt þá fregn að “gráa uglan” hafi ekki verið Indíáni heldur Englendingur og fært því til sönnurnar: 1. að nafngreindur maður í Canada hafi þekt þenna Englending áður fyr, og að hann hafi þá látið í Ijós mikinn áhuga fyrir lífi Indíána, en aldrei hald- ið því fram, að hann væri Indí- áni sjálfur, 2. að annar maður hafi starfað með honum í cana- diska hernum, og að hann hafi þá kallað sig enska nafninu Ar- chie Belaney, 3. að útgefndi bóka hans í Canada hafi einu sinni haft orð á því við hann, hve vel hann talaði ensku og að hann hafi þá svarað: “Það er ýmislegt, sem þér vitið ekki og munuð aldrei fá að vita, hve heitt sem þér óskið”. — Strax þegar þessar upplýs- ingar lágu fyrir, fóru breskir blaðamenn á stúfana og viðuðu að sér gögnum, þar til heilsteypt að, að “gráa uglan” hafi ekki verið Indíáni, eins og hann hélt fram, heldur Englendingur. En nú kom Anahareo, indíána- konan til sögunnar. Hún hélt því fram, að hinn látni maður hennar hafi verið sonur indíána- konu af ættbálki apasja, og hafi verið náskyld hinum kunna indí- ánahöfðingja Geronimo, en að faðir hans hafi verið skoskur. Miljónablöðin bresku birtu hinar mótsagnakendustu fregnir af þessu í nokkra daga. En loks kom sönnunin, sem sýndi, að “gráa uglan” var Englendingur. Konan hans í Englandi skýrði blaðamönnum frá því, að hún myndi eftir að Belaney mann sinn hefði vantað á hægri fót tá, sem hann hafíí mist í stríðinu. Strax var símað til Canada, og svarið kom um hæl: “Á hægra fót “gráu uglunnar” hafði vant- að fjórðu tána. Hann hafði mist hana í stríðinu.—Mbl. af vaxandi óreglu samkomu- | gesta úr bæjunum, — og ber þar jafnvel mest á unglingum um tvítugsaldur. eða yngri. Svo mik- skrifað fjölda bóka. f bókum hans kemur fram heit og innileg samúð með lífi viltra dýra og margir álitu hann mikið ið hefir að þessu kveðið, að rosk- skáld. Þegar hann gaf út fyrstu ið fólk í sveitunum er að hætta hók sína, tók hann sér nafnið að sækja samkomurnar, því þar (“gráa uglan”. En annars sagði á það ekki von neinna ánægju- hann, að hið rétta nafn sitt væri stunda, eins og þeim er nú komið Wa-Sha-Quon-Asin. Það hefir í seinni tíð. Menn hafa þar ekki ajdrei verið dregið í efa, að hann einu sinni full not af að sjá og væri manna fróðastur um líf heyra sjónleiki, vegna skvaldurs og ærsla ungra pilta, sem varla viltra dýra. Laun sín fyrir hina þrotlausu er sprottin grön, en eru staddir baráttu fyrir verndun lífstofns á því furðulega menningarstigi, viltra dýra, aem smátt og smátt eða öllu heldur ómenningar, að eru ag deyja út, hlaut hann, er þeir leggja manndóm sinn í að hann gerðist forstjóri hins blanda lævi í loftið fyrir öðrum mikla prince Alberts þjóðgarðs í samkomugestum, er njóta vilja Saskatchewan. Vinsældir hans ánægju af því, sem á boðstólum fáru stöðugt vaxandi. er til skemtunar. Friðsamir menn koma heim með áverka, sem dæmi eru til að hafa kostað nokkurra daga legu, öðrum hverfa yfirhafnir, höfuðföt og skóhlífar, o. s. frv. Með hinu undraverða langlundargeði, sem íslenzku sveitafólki er svo ríku- lega í merg runnið, hefir þetta verið þolað möglunarlítið fram að þessu. Hann var í útliti eins og Indí- áni. Hvar sem hann kom hlaut hann að vekja athygli. Mönnum var starsýnt á mikilúðleik hans. Hann var þrjár álnir á hæð, aug- un djúpsétt, andlitið svipmikið með stóru arnarnefni, munnur- inn stór og alvarlegur, varirnar þunnar, svartar hárfléttur féllu niður um axlir hans og í hárinu Það er fyrst nú, sem farið er . hafði hann arnarfjöður til að krefjast lögreglueftirlits á skrauts. Hann var klæddur í slíkum samkomum og eiga ung- hjartarskinn og í hálsbandi mennafélögin drýgstan þátt í hengu tvær bjarnarklær. Um því. Og um það atriði í frum- ætt sína og uppruna skýrði hann varpi P. O. má segja, að fáist sv0 frá: All-Canadian victory for pupils of DOMINION BUSINESS COLLEGE at Toronto Exhibition Pupils of the DOMINION BUSINESS COLLEGE, Winnipeg, were awarded FIRST PLACE in both Novice and Open School Championship Divisions of the Annual Typing Competition. Miss GWYNETH BELYEA won first place and silver cup for highest speed in open school championship with net speed of 92 words a minute.. Mr. GUSTAVE STOVE won first place and silver cup for highest speed in Novice Sec- tion of typing contest. His net speed was 76 words a minute. Miss HELEN BRIX, another D. B. C. pupil, won second place for accuracy in the novice division! Miss DOROTHY MAXWELL, a D. B. C. student, came fourth in the open school championship section! The Dominion sent four pupils to Toronto and they won two firsts, a second and a fourth place! The contest officials announced at the Coliseum before an audience of 9,000 people that the Dominion Business College, Winnipeg, had the best showing of any com- mercial school in the competition! There were 107 contestants! ENROL NOW DOMINION BUSINESSCOLLEGE WINNIPEG FOUR SCHOOLS: THE MALL— ST. JAMES — ST. JOHN’S — ELMWOOD

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.