Heimskringla - 07.09.1938, Síða 6
6. SíÐA
HEIMSKRINCLA
WINNIPEG, SEPT. 7. 1938
Hann sá ekki að hún horfði á hann rannsak-
andi, og bærði varirnar til að tala, en sagði
samt ekki neitt. Jeanne virtist hafa eins og
hann uppgötvað eitthvað það, sem eigi mátti
með orðum lýsa, þarna á ströndinni.
“En eitt verð eg að fá að vita,” sagði hann
er þau voru að leggja af stað, “og það er
hvar eg á að finna Goðaborg. Er hún við
Churchill ána?”
“Hún er við litlu Churchill M’sieur, nálægt
Waskiaowaka vatninu.”
Vegna dimmunnar sáust ekki áhrifin, sem
þessi frétt hafði á Philip. Hann starði eins og
þrumu lostinn og þaggaði niður upphrópunina,
sem var á vörum hans.
Hann vissi að ef hann talaði nokkuð mundu
orð hans lýsa þeirri geðshræringu, sem hann
var í.
Nálægt Waskiaowaka vatninu! Og Was-
kiaowaka vatnið var innan þrjátíu mílna fjar-
lægðar frá verbúðunum hans við Blinda Indíána
vatnið! Þó að sprengja hefði kviknað undir
fótum hans, hefði hann ekki orðið meira for-
viða. Goðaborg var innan þrjátíu mílna frá
þeim stað, sem hin mikla barátta lífs hans og
starfs átti að verða háð innan skamms. Hann
laust árinni ofan í vatnið og rendi bátnum í
gegn um það. Blóðið sauð í æðum hans. Þetta
var það þýðingarmesta af öllu, sem skeð hafði
og hann hafði frétt. Sérhver hugsun þaut eins
og eldur í sinu að sömu meginhugsuninni. Var
Goðaborg og fólkið, sem þar bjó, lykillinn að
samsaM'inu gegn honum ? Mæltu þeir, sem
ætluðu sér að steypa honum og fyrirtækjum
hans, sér þar mót. Efi, tortryggni og næstum
fullvissa ; þessum efnum fylti huga hans á
þessum fáu augnablikum og það án hans vilja.
Hann horfði á Jeanne. Grá dagrenningin
færðist yfir loftið, og ljósið fylgdi henni fast
á eftir og eyddi mistrinum. í nepju aftureld-
ingarinnar, rétt fyrir sólar upprás, er köl.d og
óþægileg gufan reis í þykkum mökkum frá
jörð og vatni, þá hafði Jeanne vafið utan um
sig einum bjarnarfeldinum. Hún var berhöfð-
uð. Hár hennar rakt af dögginni, glitraði í
þykkum bylgjum um andlit hennar. Hún var
töfrandi barnsleg og eins og krafðist verndar
hans í hjálparieysi sínu. Hann reyndi af
öllum mætti að bæla niður tortryggni sína. En
það var eins og Jeanne hafði lesið hugsanir
hans, því að hún leit við honum og brosti. Þótt
þetta væri ekki ástar bros, var það þó þannig,
að það gat margfaldað afl hans, og Philip brosti
við henni. Það gerði ekkert til, hvaða ráða-
brugg gerðist í Goðaborg, Jeanne var saklaus
af allri þátttöku í því. Philip var alveg sann-
færður um það.
Þessi sannfæring kom fram í orðum þeim,
er hann mælti við hana.
“Vitið þér hvað,” sagði hann, “ef eg sæi
yður aldrei aftur mundi eg eiga þrjár myndir af
yður í minni mínu. Eg mundi aldrei gleyma
útliji yðar er eg fyrst sá yður á klettinum, eða
eins og eg sé yður nú vafinn í bjarnarfeldinn,
þegar þér brostuð.”
* “Og þriðja myndin?” spurði Jeanne og
vissi lítið hvað í huga hans bjó. “Mundi hún
vera við eldinn þegar eg brendi slæma manninn
á hálsinum — eða — eða — þegar—”
Hún stansaði og lokaði vörunum vandræða-
lega, en Philip sá að hún roðnaði.
“Þegar eg læknaði fótinn yðar,” bætti
hann við, heldur ónærgætnislega og hló að
vandræðum hennar. “Nei, það yrði ekki þriðja
myndin, Miss Jeanne. Þriðja myndin, sem eg
gleymi aldrei, var frá steinbryggjunni í
Churchill, er þér hittuð fállegu stúlkuna, sem
kom frá skipinu.”
Jeanne stokkroðnaði og hinar mjúku varir
hennar urðu hörkulegar. Hún varpaði bjarn-
arfeldinum af herðum sér með snöggri
hreyfingu, heygði sig áfram með leiftrandi
augum. Þessi fáu orð höfðu breytt henni úr
barni í geðstóra, fullorðna konu. Hið fagra
höfuð hennar var tígulegt og sat rétt á herð-
unum, nasirnar þöndust út af geðshræringu.
“Það var misgáningur,” sagði hún og
engin reiði heyrðist í rómnum. “Það var mis-
skilningur, M’sieur Philip. Eg hélt að eg þekti
hana — en það var rangt — þér — þér megið
ekki muna eftir því!”
“Eg er engu betri en villudýr,” stundi
Philiþ og hataðist við sjálfan sig fyrir að hafa
sagt þetta. “Eg er mesti bjáni í veröldinni,
þegar um það er að ræða, að segja það sem
óheppilegt er. Eg sleppi aldrei tækifærinu
til þess. Eg ætlaði ekki að segja neitt, sem
gæti sært-----”
“Það hafið þér heldur ekki gert,” sagði
Jeanne og bar ört á, ertnin sá hversu þungt
honum féll þetta. “Þér hafið ekki sagt neitt
rangt. Eg vil bara ekki að þér munið eftir
þessari mynd. Eg óska eftir að þér munið
eftir mér þegar — þegar — eg brendi slæma
maninn á hálsinum.”
Hún var farin að hlægja, en brjóst hennar
reis og féll af æsingu og roðinn var ennþá í
vöngunum.
“Þér ætlið að gera það ?”
“Alt af þangað til eg dey,” svaraði hann.
Hún þreifaði undir skinnin og kom þaðan
með aðra ár.
“Eg hefi haft það náðugt á ferðinni með
yður M’sieur. Pierre lætur mig hjálpa sér,”
sagði hún og kraup á skutunum. Eg ræ ætíð
hérna. Eg skammast mín. Þér hafið unnið í
alla nótt.”
“Og eg eins óþreyttur og þó eg hefði sofið
í viku,” og hann horfði með aðdáun á hina
grönnu mey, er kraup við árina.
f eina klukliustund reru þau svo án þess
að mæla neitt. Árar þeirra lyftust og dýfðust í
samræmi, en vatnið niðaði eins og lágur hljóð-
færasláttur undir bátnum. Töframáttur hinna
þöglu stranda, hin mállausa fegurð eyðilands-
ins, er var að vakna móti nýjum degi, hreif
þau og gerði þau þögul. Sólin braust hægt
gegn um morgun móðuna. Fyrstu geislar
hennar skinu á úfið hár Jeanne, svo að hin
þykka flétta, sem nú var hálf losnuð upp og
breiddist um farangurinn á bak við hana, skein
í mörgum litum og vakti aðdáun Philips. Hann
hafði haldið að Jeanne væri svarthærð, en
hann sá nú, að það var litförótt eins og stund-
um sézt á myndum Titians, gulljarpt, rautt
og dökkbrúnt alt með breytilegum blæbrigð-
um, er ljós og skuggar skiftust á í því. Það
var fagurt. Honum fanst Jeanne, er hann sá
hana þannig, vera hið fegursta sem hann hefði
nokkru sinni séð. Hreyfingar hennar er hún
lagðist á árina, hvernig hún sveigði til höfuð-
ið svo að hann sá við hvert árartak utan á
vanga hennar og svipinn, sem var fullur af
yndisleika æskunnar og ákafa fyrir starfinu,
alt þetta barmafylti bikar aðdáunar hans, svo
að út af flóði. Hvernig gat þessi stúlka verið
systir Pierre Couchee. Hann sá engan vott
hins franska kynblendings í svip hennar. Hár
hennar var mjúkt og hrökk yfir eyrunum. Litur
vanga hennar var mjög fíngerður. Hún hafði
brett upp ermarnar til að vera frjálsari í
hreyfingum við róðurinn og handleggirnir voru
hvítir og þéttir og glitruðu af úðanum frá ár-
inni. Hann var að furða sig á hvernig þau
Pierre gætu verið skyld, er hún leit til baka
til hans. Andlitið var blíðrjótt af áreynslunni
og hann sá sólskinið eins blátt og himininn
uppi yfir þeim í augum hennar. Ef hann
hefði ekki vitað það, hefði hann svarið eið út
á það að hún væri ekkert skyld Pierre.
“Við erum að koma að fyrstu fossunum,
M’sieur Philip, sagði hún, “þeir eru rétt á bak
við þennan ljóta hamrahöfða fram undan og
við verðum að bera dótið mílufjórðung. Há-
vaðar þessir eru með hamraflúðum og stór-
björgum og svo straumharðir, að við Pierre
brutum næstum bátinn er við komum niður
eftir.”
Þetta var lengsta samræðari* milli þeirra
síðan þau áðu um morguninn, og Philip lagði
árina þvert yfir bátinn, teygði sig og geispaði
eins og hann væri að vakna.
“Vesalings drengurinn,” sagði Jeanne og
hann fann til þess hve þessi orð hennar voru
lík því sem Elín Brokan kynni að hafa sagt,
hefði hún verið þarna. En þau voru sögð í
hreinskilni og litleysi með ófalsaðri með-
aumkvun í stað þess, að Elín hefði sagt þau
eins og hún ætti hann. “Þér hljótið að vera
uppgefinn, M’sieur Philip. Ef þér væruð Pierre
mundi eg krefjast þess, að við færum í land og
áðum hér langa stund. Pierre hlýðir mér
þegar við erum á ferð saman. Hann kallar
mig skipstjórann. Viljið þér ekki láta mig
ráða ferðinni?”
“Ef þér viljið láta mig kalla yður skip-
stjórann minn,” svaraði Philip. “En það er
aðeins eitt skilyrði. Við verðum að halda
áfram. Um alt annað getið þér skipað fyrir^
við verðum að halda áfram í nokkurn tíma
ennþá. f nótt ætla eg að sofa eins og dauður
maður. Nú, nú, skipstjóri góður,” sagði hann
hlægjandi, “viljið þér leyfa mér að vinna í
dag?”
Jeanne var að snúa bátnum að landi. Hún
sneri í hann bakinu.
“Þér vorkenið mér ekki neitt,” sagði hún
með uppgerðri ólund. “Pierre mundi vera miklu
betri við mig. Við mundum hafa fiskað allan
daginn í þ^ssum fallega hyl þarna yfirfrá. Eg
er viss um að hann er fullur af silungi.
Hún kom nú fram í nýju ljósi. Hún var
yndisleg. Hann hló og hlátur hans hljómaði
skær og hvellur eins og hann værKskóla-
drengur. Jeanne lét sem henni fyndist ekkert
til að hlæja að, og báturinn hafði ekki fyr kent
grunns, en hún stökk í land, og beið ekki eftir
að hann hjálpaði sér. Hún æpti og hló og féll.
Philip þaut til hennar á augabragði.
“Þér hefðuð ekki átt að gera þetta,” sagði
hann. “Eg er læknir yðar og eg fullyrði að
fóturinn er ekki læknaður.”
“En hann er læknaður,” hrópaði Jeanne og
hann sá að hún var að hlægja en ekki að
kveinka sér. “Þetta eru umbúðirnar. Hægri
fót urinn á mér er eins og á kínverskri hirðmey.
Æ, eg ætla að leysa af honum.”
“Þér hafið líka verið í Kína,” sagði Philip
eins og við sjálfan sig.
“Eg veit að Kínverjaland er fult af gulum
stúlkum og þær reyra fæturnar svona,” sagði
Jeanne og reimaði frá sér skóinn. “Eg og
kennarinn minn höfum rétt núna nýskeð lokið
yndislegri ferð meðfram kínverska múrnum.
Við færum til Peking í bifreið væri eg ekki
svona hrædd.”
Philip stundi hátt. Hann fór að bátnum
og Jeane brosti af mestu kátínu, en Philip sá
það ekki. Er hann hafði affermt bátinn og
snúið sér að stúlkunni aftur var hún að ganga
hægt fram og til baka og var dálítið hölt.
“Hann er orðinn góður”, sagði hún. “Eg
finn ekkert til í honum, en hann er dofinn.
Viljið þér gera svo vel og leysa frá litla pok-
anum þarna? Eg ætla að búa mig meðan þér
berið bátinn.”
Hálftíma seinna lét Philip bátinn niður
fyrir ofan fossana. Allur farangur sjálfs hans
var í kofanum hjá Gregson, en hann þvoði sér
í fljótinu og kembdi hárið með fingrunum. Er
hann kom aftur var Jeanne alveg gerbreytt.
Hið fagra hár hennar var uppgert í skínandi
kórónu um höfuð hennar. Hún hafði skift
óhreina pilsinu og var komin í nýtt pils úr gulu
hjartarskinni. Um hálsinn hafði hún fíngerða
slæðu, sem var blóðrauð á litinn og jók roða
vanga hennar. Einkennileg hugsun flaug í
huga Philips, er hann leit á hana. Hann
mintist sérstaks kvölds þegar Miss Brokan
þurfti tvo tíma, með hjálp herbergisþernu
sinnar, að búa sig á dansleik. Jeanne hafði
þarna í óbygðunum gert sig fegurri en Elín.
Hann hugsaði um það, er hún stóð þarna fyrir
framan hann hálf vandræðaleg, vegna hinnar
auðsæilegu aðdáunar hans, hvaða aðdáun hún
mundi vekja í danssal heima. Hann hló glað-
lega að þessum hugsunum, sem hann gat ekki
opinberað fyrir Jeanne, og sem hún vegna ein-
hverra meðfæddra gáfna vissi, að hún gat
ekki spurt hann um.
Philip fór tvær ferðir ennþá, seinni ferð-
ina fór Jeanne með honum, vildi hún endilega
bera árarnar og dálítinn böggul. Þrátt fyrir
viljaþrek sitt og ágæta líkamlega hreysti tók
Philip nú að finna til þreytu eftir hina miklu
áreynslu undanfarnar stundir. Hann taldi
saman í huganum og varð þess var, að hann
hafði sofið aðeins sex tíma síðustu tvo sólar-
hringana. Hann hafði seiðingsverk í herðun-
um og svíðandi kvalir í framhandleggjunum,
en hann vissi, að ennþá var hann ekki kominn
nógu langt upp eftir fljótinu. Það var ekki
erfitt fyrir hann að á, nógu langt inn í skógi til
þess að þeir fyndu þau ekki, en ef einhverjir
væru að elta þau, þá gátu þeir komist á undan
þeim á Aieðan þau biðu. Þá hættu vildi hann
umflýja. Hann huggaði sig við að Jeanne sæi
engin þreytumerki á honum, en hann vissi ekki
að Jeanne reri alt af meira og meira svo að
hana verjaði í handleggina, vegna þess að hún
sá hvernig á stóð. Fljótið þrengdist þess
lengra sem uppeftir því dró og straumurinn
jókst. Þau urðu að bera farangur og bát
fimm sinnum milli sólaruppkomu og hádegis.
Þá snæddu þau miðdegisverð og hvíldu sig í
tvo tíma. Því næst héldu þau áfram. Klukkan
þrjú Iagði Jeanne frá sér árina og sneri sér til
Philips. Það voru djúpar hrukkur í andliti
hans. Hann brosti, en það var frekar af eymd
en gleði. f vöngum hans var óeðlilegur roði og
hann var farinn að finna logandi sviða þar sem
höggið hafði hitt hann kvöldið áður. Jeanne
horfði á hann um hríð án þess að mæla.
“Philip,” sagði hún *og það var í fyrsta
skiftið, sem hún ávarpaði hann þannig. “Eg
krefst þess að við förum í land á augabragði.
Ef þér viljið ekki lenda í rjóðrinu þarna, stekk
eg útbyrðis og þér getið haldið áfram ein-
samall.
“Alveg eins og þér viljið Jeanne skip-
stjóri, svaraði Philpi auðmjúkur og svimaði
dálítið.
Jeanng beindi bátnum að ströndinni og fór
fyrst út úr honum á meðan Philip hélt honum
á réttum kjöl með árinni. Hún benti á far-
angurinn og sagði:
“Við þurfum tjaldið, alt sáman sem í bátn-
um er, vegna þess að hér dveljum við þangað
til á morgun.”
Þegar Philip kom í land batnaði honum
sviminn. Hann dró bátinn langt upp á land,
síðan héldu þau af stað bæði saman til að
leita að tjaldstað. Þau fundu hann í litlu,
grýttu rjóðri, umkringdu af birki, greni og
furu. Músdýraslóðin, sem þau höfðu gengið
eftir lá gegn um rjóðrið. Er Philip og Jeanne
höfðu gengið eftir henni dálítinn spöl, komu
þau að tærum, streymandi læk, er kom undan
hreindýramosanum og föllnum greninálum. —
Þarna var ágætur tjaldstaður, og hrópaði
Jeanne upp yfir sig af fögnuði, er hún fann hve
lækjarvatnið var svalt.
Philip sneri til fljótsins, faldi barkarbát-
inn og huldi öll merki um það, að þau hefðu
lent þar, því næst bar hann allan farangur
þeirra að tjaldstaðnum. Litla silkitjaldið, sem
Jeanne átti var reist á grasvöxnum fleti í rjóð-
urbrúninni, og kveiktu þau eld fáein fet frá því.
Með innilegri gleði tók hann að skera balsam-
greinar handa henhi til að sofa á. Hann kom
með hvert fangið á fætur öðru, og var mjög
rökkvað orðið er því var lokið. f bjarmanum
frá eldinum voru vangar Jeanne rjóðir eins og
epli. Hún hafði stóran hellustein fyrir borð,
og er hún starfaði að þessu tók^hún að syngja
lágt og þýðlega, en er hún mundi eftir því, að
það var ekki Pierre, sem með henni var, hætti
hún söngnum. Philip sejn kom með síðasta
fangið, stansaði rétt fyrir aftan hana. Hann hló
glaðlega, er hún sneri sér við og varð þess vör
að hann var að horfa á hana.
“Yður fellur þetta vel?” spurði hann.
“Það er dásamlegt,” hrópaði Jeanne með
leiftrandi augum. Honum sýndist hún stækka
þar sem hún stóð og hallaði höfðinu aftur á bak
og starði á öræfin í kring. “Það er dásam-
legt endurtók hún og dró andann djúpt. “Ekk-
ert er það til í öllum heimi, sem kæmi mér til
að yfirgefa þetta, M’sieur Philip. Eg var hér
fædd og hér vildi eg deyja. Aðeins-----”
Hún horfði á hann og var eins og skugga
brigði fyrir í svip hennar.
“Menningin yðar er að koma hingað norð-
ur á bóginn, til að skemma þetta alt,” bætti
hún við og sneri sér að hellunni, sem þau
höfðu fyrir borð. '
Philip fleygði niður byrðinni.
“Kvöldmaturinn er tilbúinn,” sagði hún og
birti nú yfir svip hennar.
Þetta var í fyrsta skiftið, sem Jeanne
hafði minst á fólk hans og að það væri að
leggja þessi eyðilönd undir yfirráð menningar-
innar. Datt Philip þá í hug orðin er hún hafði
lýst með hatri sínu á Churchill. En Jeanne lét
ekki þessar tilfinningar aftur í ljós. Hún var
róleg meðan þau mötuðust, og sá Philip að
hún var mjög þreytt. Er þau höfðu lokið
snæðingi, sátu þau fáeinar mínútur og horfðu á
deyjandi glæðurnar. Myrkrið umkringdi þau,
og bjarminn frá eldinum smá dofnaði á and-
litum þeirra og á steinunum í kring. Þau þögðu
bæði. Inn í myrkviðnum á bak við þau vældi
ugla lágt, rétt eins og þessi fugl næturinnar
óttaðist hinn nýliðna dag. Frá skóginum töl-
uðu raddir óskiljanlega lágar, einkennilega
skjálfandi, sem gátu verið raddip andvarans
eða sjálfra náttskugganna. Þa,ð var eins og
andar væru þarna á ferð umhverfis þau, og
flyttu Jeanne og Philip, sem sátu þarna og
hlustuðu, friðsælan og svæfandi klið. Lengra
burtu heyrðist þungur blástur í músdýrinu,
sem stansaði óttaslegið og undrandi yfir því að
finna mannaþef á sinni ókunnu slóð um auðnina
en ennþá lengra burtu heyrðist frá huldu og
nafnlausu stöðuvatni, suður í skóginum, hið
þreklausa ögrunaróp hins stóra norðlæga lóms,
er hann æpir gegn öllum verum næturinnar,
áður en hann stingur sér á kaf í vatnið, rétt
eins og hann flýði ofan í dimt djúpið af ótta við
sín eigin óhljóð. Glæðurnar brunnu út. Philip
færði sig dálítið nær stúlkunni er hann heyrði
að dró djúpt andann.
“Jeanne,” sagði hann blíðlega og stilti sig
að snerta ekki hönd hennar. “Eg veit við hvað
þér eigið. Eg skil það. Fyrir tveimur árum
síðan skifti eg á menningarlífinu og þessu.
Mér þykir vænt um, að eg skrifaði yður eins og
eg gerði, því að nú getið þér trúað mér og vitað
að eg skil þetta. Eg elska þennan heim hér
norður frá eins og þér elskið hann, og aldrei fer
eg framar héðan.”
Jeanne þagði.
“En eitt er það sem eg ekki skil, að minsta
kosti er það eitt sem eg skil ekki að þér skilduð
gera,” bætti hann við og setti kjark í sig til að
halda áfram með það, sem hann bjóst við að
segja.
“Þér eruð af þessum heimi, og hatið menning-
arheiminn — en samt fáið þér þaðan mann
hingað norður til að kenni yður vegi hans og
siðu. Eg á við þennan mann, sem þér segið
að sé dásamlegasti maðurinn í heiminum.”
Hann beið titrandi af eftirvæntingu eftir
svarinu, og fanst honum heil eilífð líða áður
en Jeanne svaraði. Loksins sagði hún:
“Hann er faðir minn M’sieur Philip.”
Philip var alveg orðlaus. Jeanne gat ekki
séð hann í myrkrinu og sá því eigi svipbrigðin
á andliti hans, né það, að hann var kominn á
fremsta hlunn að fleygja sér fyrir fætur henn-
ar.
“Þér töluðuð um yður sjálfa, um Pierre,
um föður yðar og um einn enn í Goðaborg,”
sagði Philip. “Eg hélt að hann — þessi hinn,
væri kennarinn yðar.”
“Nei, það er systir Pierre,” svaraði Jeanne.
“Systir yðar! Þér eigið þá systur?”
Hann heyrði að Jeanne saup hveljur.