Heimskringla - 30.11.1938, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 30. NÓV. 1938
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
VETRI FAGNAÐ
Eftir Dr. Guðm. Finnbogason
Eftirfarandi ræðu flutti dr.
Guðm Finnbogason landsbóka-
vörður fyrsta vetrardag s. 1. á
skemtifundi Stúdentafélags
Reykjavíkur,, sem haldinn var að
Hótel Borg.
'C'ORMAÐUR Stúdentafélags-
-*• ins bað mig að segja hér
nokkur orð til að fagna vetri. —
Það var svo sem auðheyrt á hon-
um, að hann bjóst við því sem
sjálfsögðu, að eg væri fús til að
bjóða veturinn velkominn, eins
og einhvern góðan gest, og segja
eitthvað vinsamlegt um hann,
því að ekki mundi það kallað að
fagna einihverjum, að taka á
móti honum með skömmum. "Það
er nú reyndar ekki nýr siður að
fagna vetri engu síður en sumri.
Forfeður vorir gerðu það. “Þat
var þá margra manna siðr at
fagna vetri . . . . ok hafa þá
veislur og vetrnáttablót”, segir í
Gísla sögu Súrssonarð og í Ólafs
sögu helga segir um Þrændi:
“Þat var siðr þeirra at hafa blót
á haust ok fagna þá vetri”. En
hvers vegna á að fagna vetri?
Ef hann er borinn saman við
sumarið, þá er þar einhver mesti
munur á, sem til verður nefnd-
ur, sumarblíða og vetrarharka
er eins ólíkt og ljós og myrkur og
ef menn ættu að velja um eilíft
sumar og eilífan vetur, þá yrðu
þeir eflaust fáir, sem kysu sér
eilífan vetur. Það skyldu þá
vera þeir, sem hugsa eins og
skáldið, sem kvað:
Margur prísar sumarið
fyrir fagran fuglasöng,
en eg hæli vetrinum,
því nóttin er löng.
Hann hefir verið í ætt við
drauginn, sem sagði: “Skemti-
legt er myrkrið,” eða þá farið
eitthvað sérstaklega vel um hann
á nóttunni.
Mér fyrir mitt leyti dettur
ekki í hug að telja veturinn því-
líkt fagnaðarefni sem sumarið.
En þessi siður, að fagna vetri
kann að eiga sér rætur í dýpri
skilningi og lífsreynslu en í
fljótu bragði virðist. Mennimir
eru svo gerðir, að þeir una ekki
til lengdar hinu sama, hve gott
og fagurt og indælt sem það
kann að vera. Þeim mundi leið-
ast eilíft sumar og ekki kunna
að meta það, ef þeir hefðu ekki
veturinn til samanburðar. Mér
dettur í hug hann dr. Jón Stef-
ánsson. Hann var um tíma á
eynni Mauritius austur í Ind-
landshafi. Þar er mikil náttúru-
fegurð og blíðviðri, en dr. Jón
þráði mest af öllu íslenzkan
blindbyl. Og svona er það um
alla hluti. Aldrei er svo fögur
kventíska í klæðaburði, að konur
grípi ekki fegins hendi hve ljóta
nýja tísku sem er, til þess að
vera ekki lengur í samskonar
búningi og áður, hve fagur sem
hann var. Það virðist því svo,
sem menn þurfi að hafa blítt og
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLD
I CANADA:
Amaranth..............................J. B. Halldórsson
Antler, Sask........................-K. J. Abrahamson
Árnes...............................Sumarliði J. Kárdal
Árborg................................G. O. Einarsson
Baldur...............................Sigtr. Sigvaldason
Beckville..............................Björn Þórðarson
Belmont...................................G. J. Oleson
Bredenbury..............................H. O. Loptsson
Brown...............................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge...................-.....H. A. Hinriksson
Cypress River............................Páll Anderson
Dafoe...................................S. S. Anderson
Ebor Station, Man....................K. J. Abrahamson
Elfros..............................J. H. Goodmundson
Eriksdale..............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask.....................Rósm. Árnason
Foam Lake..............................H. G. Sigurðsson
Gimli....................................K. Kjernested
Geysir.............................................Tím. Böðvarsson
Glenboro.....................i............G. J. Oleson
Hayland.............................Slg. B. Helgason
Hecla..............................Jóhann K. Johnson
Hnausa.................................Gestur S. Vídal
Húsavík.................................John Kernested
Innisfail........................... Ófeigur Sigurðsson
Kandahar................................S. S. Anderson
Keewatin...............................Sigm. Björnsson
Langruth................................ B. Eyjólfsson
Leslie..............................Th. Guðmundsson
Lundar........................Sig. Jónsson, D. J. Líndal
Markerville......................... ófeigur Sigurðsson
Mozart...................................S. S. Anderson
Oak Point.............................Mrs. L. S. Taylor
Oakview.............................................S. Sigfússon
Otto.............................................Björn Hördal
Piney...................................S. S. Anderson
Red Deer........................................Ófeigur Sigurðsson
Reykjavfk........................................Árni Pálsson
Riverton.............................Björn Hjörleifsson
Selkirk.......................... Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man.......................K. J. Abrahamson
Steep Rock.......................................Fred Snædal
Stony Hill.......................................Björn Hördal
Tantallon..............................Guðm. ólafsson
Thornhill...........................Thorst. J. Gíslason
Vfðir...................................Aug. Einarsson
Vancouver............................Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.....................Finnbogi Hj álmarsson
Winnipeg Beach..........................John Kernested
Wynyard..................................S. S. Anderson
f BANDARIKJUNUM:
Akra..................................Jón K. Einarsson
Bantry............................... E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash..................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash...................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier.....................’........lón K. Einarsson
Crystal...............................Th. Thorfinnsson
Edinburg..............................Th. Thorfinnsson
Garðar................................Th. Thorfinnsson
Grafton...............................Mrs. E. Eastman
Hallson...........J..................Jón K. Einarsson
Hensel................................J. K. Einarsson
Ivanhoe............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St.
Milton.....................................S. Goodman
Minneota...........................Miss C. V. Dalmann
Mountain..............................Th. Thorfinnsson
National City, Calif.....John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts.........................Ingvar Goodman
Seattle, Wash.........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold.................................J6n K. Einarsson
Upham...................................B. J. BreiöfjörO
The Viking Press Limited
Winnipeg, Manitoba
strítt, gott og ílt til skiftis, til
þess að njóta blíðunnar og gæð-
anna til fulls, þegar þau koma
aftur, og sérstaklega, að menn
verði að lifa í tilhugalífi við það,
sem gott er, áður en þeir eignast
það.
Það er þetta tilhugalíf við
betri tíma en líðandi stund, sem
gefur lífi hvers manns mikið af
gildi sínu.
Ætti eg ekki vífa val
von á þínum fundum
leiðin eftir Langadal
löng mér þætti stundum.
Björnson segir einhverstaðar:
“Lífið hefir yfir sér draum,
sem er sálin í því, og þegar sá
draumur dvín, er lífið sem liðið
lík”.
Frá þessu sjónarmiði geta þá
allir fagnað vetrinum. Hann er
sá tími, er menn lifa í tilhugalífi
við sumarið:
Gleður æ, það saga er segin.
sólskinsbakkinn hinumegin.
En veturinn hefir sjálfur
margt til síns ágætis annað en
það, að vera brúin til sumarsins
og andstæða þess. Hann er að
jafnaði sá tíminn, sem drýgstur
verður til andlegra starfa, hug-
urinn snýst þá inn á við:
Vér eigum sumar innra fyrir
andann,
þá ytra herðir frost og kingir
snjó.
Og úti bíður stundum hin
hreina, kalda fegurð hins hvíta
snjós og stálblárra svella,
stjörnubjartar nætur, tungl-
skinstöfrar og flugeldar norður-
ljósanna. Veturinn er tími
skauta- og skíðaferða, sem
æskulýðurinn leggur nú meiri og
meiri stund á, sem betur fer. —
Hann stillir þá strengi, er síst
mega slakna, strengi karl-
mensku og þols.
En viðhorfi manna til vetrar-
ins er auðvitað líkt farið og við-
horfinu til tilverunnar í heild
sinni. Og sú hugsun hefir í
seinni tíð ásótt mig meir og
meir, að þessi heimur, sem vér
lifum í, væri einskonar útvarp,
og þá er svo sem auðvitað, að
hann, eins og útvarpið okkar,
hefir mismunandi dagskrá eftir
árstíðum, aðra dagskrá á sumr-
um en vetrum, sumarþætti og
vetrarþætti o. s. frv. Og þó að
flestum þyki sumarþættirnir
betri en vetrarþættirnir, þá er
satt að segja útvarp tilverunnar
á öllum árstíðum svo óþrjótandi
fjölbreytt, að hvenær sem er
stendur öllum til boða jafnt hið
æðsta sem hið lægsta og alt, sem
þar á milli er. Það kemur fram
í orðunum: Hann lætur sína sól
upp renna yfir vonda og góða og
rigna yfir réttláta og rangláta.
Alt er komið undir því, hvernig
viðtæki hver og* einn hefir og
hvað hann velur af óþrjótandi
gnægð útvarpsins. En einmitt í
valinu, einmitt í því hvaða stöð
menn kjósa að komast í sam-
band við og hvað þeir velja af
því, sem þar er á skrá, kemur
það í ljós, hver maðurinn er.
Eg vil fagna vetri með þeirri
ósk, að okkur öllum og raunar
sem flestum mönnum takist á
komandi vetri að n,á með sem
minstum truflunum í alt hið
besta í vetrarþáttum tilverunn-
ar.
Gleðilegan vetur!
Guðm. Finnbogason
—Lesb. Mbl.
HEFIR STALIN LÁTIÐ
DREPA BLUCHER?
Hin fræga ameríska danskona
Sally Rand er orðlögð fyrir hve
skapstór og uppstökk hún er, og
nýlega komu þessir skapbrestir
hennar greinilega í ljós og kost-
uðu hana um leið offjár. Hún
hafði reiðst við dansfélaga sinn
og bitið hann í handlegginn, svo
hann fékk af mikið svöðusár.
Dansfélaginn fór í mál við dans-
konuna og krafðist skaðabóta.
Voru honum dæmdar um 10,000
krónur í skaðabætur, og auk
þess var danskonan dæmd til
að greiða háa sekt.
í lok októbermánaðar hefir
verið frá því skýrt í útvarps-
fregnum ,að miklar líkur bendi
til, að Blucher hershöfðingi sé
kominn í tölu þeirra, sem fallið
hafa í ónáð hjá Stalin. Fregnir
herma, að hann hafi verið hand-
tekinn á heimili sínu í Síberíu,
en staðfestingu á hvað orðið hef-
ir um Blucher fæst ef til vill
ekki fyr en síðar meir. Þeir
eru orðnir margir rússnesku
stjórnmálaleiðtogarnir og hertt-
aðarleiðtogarnir, sem ofsóknar-
æði Stalins hefir bitnað á, á einn
eða annan hátt, og það er ekki
ný bóla í Rússlandi nú á dögum,
að kunnustu menn þjóðarinnar
sé fangelsaðir, teknir af lífi eða
að þeir “hverfi”, án þess nokkur
viti hvað af þeim verður. Þannig
hafa nokkrir menn, sem til
skamms tíma voru trúnaðar-
menn Stalins og áhrifamenn í
Ukraine, horfið án þess nokkur
viti um afdrif þeirra. — Með
vissu verður ekki enn sagt hvort
réttar sé fregnirnar um Blucher
— en hafi hann verið fangelsað-
ur eða drepinn, hafa beðið hans
sömu örlög og svar margra ann-
ara, sem þjóðin hafði litið á sem
átrúnaðargoð — þar til Stalin
kaus að losa sig við þá.
Blucher er vafalaust annar
mesti herforingi Rússlands nú
á dögum — og margir ætla, að
hann sé engu minni herforingi
en sjálfur Voroshilov, yfirhers-
höfðingi alls rauða hersins. Tii
marks um hið mikla traust, sem
Blucher hefir notið, er það að
hann hefir gegnt mest mikilvæg-
asta herforingjaembættinu í
rússneskum löndum. Hann hefir
um mörg ár verið yfirhershöfð-
ingi Rauða hersins í Austur-
Síberíu.
Margt ,er dularfult um Blucher
— Vassili Konstantinovich Blu-
cher fullu nafni. Og hann hefir
komið mjög við sögu alt frá því
á dögum borgarastyrjaldarinnar
og hann á ekki hvað minstan
þátt í því, að Síbería er enn
rússneskt land, og hann hefir
ekki verið Rússum óþarfur í
Kína, því að Galens hershöfð-
ingi í Kína, sem svo mjög kom
við sögu þar um skeið, var eng-
inn annar en Blucher.
Blucher var fæddur 1889 í
Poshekonye, litlu þorpi í Mos-
kvafylki. Hann stundaði nám í
barnaskóla þorpsins og var svo
sendur í vinnu í Mitischi, ná-
lægt Moskva. Lauk hann járn-
smiðsnámi og varð snemma
byltingarsinni. Árið 1910 var
hann dæmdur í 32 mánaðar fang-
elsi fyrir byltingarstarfsemi.
Hann tók þátt í heimsstyrjöld-
inni, en hann skifti ekki um
stjórnmálaskoðun. Hann gekk í
herinn sem óbreyttur dáti, en
var orðinn lautinant eftir tvö ár.
Blucher særðist alvarlega og
þegar hann var gróinn sára
sinna 1916 gekk hann í flokk
með kommúnistum. — Þegar
októberbyltingin braust út var
hann í Samara og var í stjórn-
arnefnd byltingarsinna þar. Og
nú barðist hann gegn Hvít-
Rússa herhöfðingjanum Dutov.
Hófst nú það tímabil í æfi
Bluchers, er hann varð kunnur
fyrir mörg hernaðarleg afrek og
fyrir þau líta Rússar á hann
sem þjóðhetju, en yfir mörgum
afrekum hans og æfintýrum er
einhver leyndardómshula, ekki
sízt eftir að Rússar sendu hann
til Kína, að beiðni Kuomintang-
flokksins eða jafnvel Chiangs
Kai-Sheks sjálfs en Kínverjar
kölluðu Blucher Ga-Lin, en í
frásögnum erlendra fréttaritara
í Kína varð nafnið Galens.
í Kína voru kínversk foringja-
efni æfð undir yfirstjórn Blu-
chers — í Whampoa herskólan-
um í Canton. — Blucher reyndi
að gera jafn harðfenga foringja
úr þeim og sonum bændanna í
Síberíu. Og því næst, þegar
þessir foringjar, höfðu verið
æfðir, leiðbeindi hann her þjóð-
- MAFNSPJÖLD -
Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg. Skrtfstofusíml: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- dóma. Er að flnnl á skrlfsrtofu kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Helmlll: 46 Alloway Ave. Talsími1 33 I5S G. S. THORVALDSON B.A., LL.B. Lögfrceðingur 702 ConfederaUon Llfe BWig. Talsíml 97 024

Orricí Phone Rr.s. Phone 87 293 72 409 Dr. L. A. Sigurdson 109 MKDIOAL ART8 BUILDINO Ornc* Hours : 12 - 1 4 P.Jt. - 6 P.M áND BY APPOINTMBNT W. J. LINDAL, K.C. BJÖRN STEFÁNSSON ÍSLENZKIR LOGFRÆÐINQAR á öðru gólfl 325 Main Street Talsími: 97 621 Haía einnig skrifstofur a8 nÆr 08 Gimli og eru þar að hitta, fyrsta miðvlkudag t hverjum mánuðl.

Dr. S. J. Johannes.ion 272 Home St. Talnfml 30 877 VfBtalstlmi kl. 3—5 e. h. M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINQAR Sérgrein: Taugasjúkd&mar Lætur ÚU meðöl i viðlögum Vlítalstímar kl. 2 4 e. o 1 8 að kveldtnu Simi 80 857 66B vlctor 8t

• J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Iniurance and Finandal Agents 81mi: 94 221 600 PARI8 BLDO.—Wlnnlpeg A. S. BARDAL selur Ukklstur og annast um útfar- lr. Allur útbúnaður sá besU. — Ennfremur selur hann allskonar mlnnisvarða og legstelna. 843 8HERBROOKE ST. Phone: S6 607 WINNIPBQ
’
Gunnar Erlendsson Pianokennarl Kenslustofa, 796 Banning St. Sími 89 407 thl watch shop Thorlakson Baldwin Diamonds and Wedding Rings Agents for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 Sargent Ave.

Jacob F. Bjamason —TRAN SFER— Baggage and Furniture Moving 591 SHERBURN ST. Phone 35 909 Annaat allskonar flutninga fram og aftur um bæinn. Rovatzos Floral Shop «06 Notre Dame Ave. Phone »4 954 Fresh Cut Flowers Dally Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouquets & Fimeral Designs Icelandic spoken

ernissinna í baráttunni við Norð-
urherinn kínverska.
MARGARET DALMAN
í rauninni var það Blucher,
sem stjórnaði kínverska hern-
um, er Hankow var tekin. Síðar
vann hann annað hernaðarlegt
afrek þar eystra — 1929 — þeg-
ar kínverskir Mansjúríumenn
höfðu hertekið austur járn- j
brautina svo kölluðu, en Rússar
voru eigendur hennar að hálfu.
Hersveitirnar, sem tekið höfðu |
brautina, skeyttu ekki úrslita- j
kostum sovétstjórnarinnar um
að sleppa haldi á járnbrautinni. j
Blucher gerði þá innrás í Man-
sjúríu og hrakti hersveitirnar á
íbrott frá járnbrautinni og fékst
þá viðurkenning á ný á réttind-
um Rússa.
Mesta reynslu sem herforingi
hefir Blucher fengið í Asíu. —
Reynsla hans þar er ómetanleg
og Rússar eiga engan mann, sem
jafnast á við hann að þessu
leyti. — Blucher kann best við
sig þar eystra og hann er ólík-
ur öðrum stjórnmálamönnum og
herforingjum Rússa, að því
leyti, að hann hefir aldrei lagt
| stund á að afla sér hylli og
trausts í Kremlin, með því að
fara þangað, flytja ræður um
framtíð Rússlands o. s. frv. —
ÍHann hefir verið athafnanna en
ekki orðanna maður og honum
eiga Rússar það manna mest að
þakka, hversu landvarnir þeirra
þar eystra eru vel skipulagðar.
Blucher hefir tiltölulega sjald-
an farið til Moskva, þótt hann
hafi átt sæti í æðstu ráðum
landsins, en hann varð að fara
þangað, er hann var skipaður
dómari í herrétti þeim, sem
dæmdi TjukasjeVksy marskálk
og sjö aðra hershöfðingja til líf-
láts.
Fyrir afrek sín, er hann
hrakti Kolschakherinn á flótta í
Síbiríu (1919) og tók Tobolsk,
TEACHER OF PIANO
S54 BANNINQ ST.
Phone: 26 420
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
506 Somerset Bklg.
Office 88124 Res. 36 883
og fyrir útheldni sína og dugnað
í baráttunni við Wrangel (í
Ukraine), en þar varðist hann
árásum Hvíta hersins í þrjá
mánuði, — var hann sæmdur
æðstu tignarmerkjum Rauða
hersins.
Blucher hefir ávalt verið tal-
inn trúr fylgismaður Stalins. Sé
það rétt, að ofsóknaræði Stalins
hafi nú einnig bitnað á honum,
eru fáir hinna 'gömlu og reyndu
herforingja orðnir eftir, nema
Voroshilov, sem oft hefir verið
nefndur sem líklegastur eftir-
maður Stalins.—Vísir.
Einn af þektustu skopmynda-
teiknurum Þjóðverja, Bogner,
sem teiknar myndir fyrir blaðið
“Schwarze Korps,” birti í blað-
inu nýlega teikningu, sem hann
kallaði “Vígbúnaður Breta.”
Undir myndinni stendur:
— Nú höfum við amerískar
og canadiskar flugvélar og flug-
mannaskála, og franska flug-
velli. Nú vantar okkur ekkert
annað en þýzka flugmenn, þá
erum við færir í flestan sjó—!
* * *
í Ameríku eru 16 bæir og
borgir, sem heita París.