Heimskringla - 30.04.1941, Síða 1

The Modern Housewife Knows
Quality That is Why She Selects
«(
CANADA
BREAD

“The Quality Goes in
Before the Name Goes On”
Wedding Cakes Made to Order
PHONE 39 017
ALWAYS ASK FOR—
“Butter-Nut
Bread”
The Finest Loaf in Canada
Rich as Butter—Sweet as a Nut
Made only by
CANADA BREAD CO. LTD.
• LV. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 30. APRIL 1941
NÚMER 31.
4 4
HELZTU FRETTIR * *
Landsreikningarnir
Hon. J. L. Usley, fjármálaráð-
herra sambandsstjórnarinnar,
lagði landsreikningana fram í
þinginu í Ottawa í gær. Á ár-
inu liðna, sem lauk 31. marz
1941, námu tekjurnar $871,-
571,000. Eru það tvefalt meiri
tekjur en nokkru sinni áður.
En betur má ef duga skal.
Tekjuhallinn á árinu nam eigi
að síður $395,056,000.
Á árinu 1941 til 1942, eru út-
gjöld öll metin, bæði stjórnar-
kostnaður og herkostnaður,
$1,768,000,000. Áætlaðar tekjur
$1,150,000,000. Tekjuhalla er
því búist við er nemi $618,000,-
000.
Með skuld sem Canada á-
byrgist fyrir Breta fyrir vörur
keyptar hér, og sem ekki eru
líklegar til að verða greiddar í
tíma að fullu, getur tekjuhall-
inn orðið alt að $1,500,000,000
á þessu nýbyrjaða fjárhagsári.
En til þess að jafna reikning-
inn að nokkru er gert ráð fyrir
nýjum sköttum á árinu, er nemi
alls um $300,000,000.
Eins fyrir því, er lán álitið
nauðsynlegt er nemur $1,000,-
000,000.
Nýju skattarnir eru aðallega
fólgnir í þessu:
Stríðsskatturinn (National
Defence) hækkaður úr 3% í
7% og úr 2% í 5; byrjar 1. júlí
1941.
Tekjuskattur hækkaður um
15% á fyrstu $1,000 og eykst
um 5% á hverju þúsundi eftir
það.
Á gasolíu verður 3 centa
skattur lagður á hvern mæli.
Á bílum er kosta alt að $700
hækkar skatturinn úr 20% í
25%.
Á víni er skatthækkun.
Á sykur 2c á pundi.
Á aðgöngumiðum á hreyfi-
myndahúsum er 20% skatt-
hækkun.
I ýmsu fleiru eru skattarnir
fólgnir. Svo er tollur hækkað-
ur á einum 20 vörutegundum.
Fylkisstjórnir Canada eru
beðnar að leggja niður tekju-
skatt og corporation skatt.
Skuld Canada var 31. marz
1941 $4,744,057,000. Arðbært
er um ein biljón af því fé
($1,077,741,000). Hrein skuld
verður því $3,665,316,000.
Vélarnar unnu sigur
Hinn víðkunni enski fregn-
riti Cummings, skrifar um
stríðið á Grikklandi sem hér
fer á eftir:
“Bretar og Grikkir töpuðu
stríðinu á Grikklandi, aðallega
vegna þess, að þeir voru illa
útbúnir að flugliði, skriðdrek-
um og byssum til eyðileggingar
skriðdrekum. Með nokkur
hundruð fleiri flugvélar, og
skriðdreka, hefði Þjóðverjum
tafist að taka Aþenu, ef þeir
hefðu nokkru sinni gert það.
Upphaflega var áformið fyrir
Bretum, að gera sér víglínu þar
sem kostur var á að hún væri
sem styzt, og það var suður í
miðju landi, við fjallið ólymp-
us. Grikkir áttu að draga sig
smátt og smátt til baka úr Al-
baníu meðan Júgóslavar héldu
í við Þjóðverja. En Júgóslavar
hrukku snemma fyrir nazist-
um, sem vonlegt var, sama sem
vopnlausir á móti véladeildum
Þjóðverja. Vegna þess urðu
Grikkir að hraða sér út úr Al-
baníu meira en ella, enda þótt
þeir hefðu mjög lítið af stærri
vélum. Þeir voru auk þess ekki
nema lítill hópur manna á móti
því liði sem nazistar og Italir
sendu þangað. En það sýndi
sig í stríðinu á Grikklandi, að
her Breta og Grikkja var
hraustari en her óvinanna. Að
jafnri tölu liðsmanna og véla,
hefðu Þjóðverjar farið halloka.
Þjóðverjar hafa nú tekið
Grikkland, eins og Noreg, Hol-
land og Belgíu. Munurinn er
þó sá, að mannfall þeirra á
Grikklandi var óheyrilegt.
Lofther Þjóðverja virtist alls
staðar. Það er óhætt að segja,
að það voru mörg flugskip um
hvert eitt brezkt. Eins var með
landherinn og skriðdrekana.
Hreysti og hugprýði ein vinn-
ur ekki á móti vélunum. En
þegar Bretar hafa jafnstóran
flugher Þjóðverjum og hálf
miljón hermannanna er búinn
út með skriðdrekum, þá mun
ekki Hitler þurfa að hafa fyrir
að sækja á í stríðinu.
Það er gott til þess að vita, að
Bretar hafa nú manninn starf-
andi að eftirliti með skriðdreka
og flugvélasmíði, sem hæfastur
er allra manna til þess, Sir
Clive Liddell.
Flugvélar Breta á Grikklandi
voru svo fáar að undrun sætir.
Þær voru þess utan sumar æði
gamlar. Samt unnu þær ótrú-
lega sigra.”
Menn úr flugskólum
Canada koma til Englands
í byrjun þessarar viku komu
1000 hermenn frá Canada til
Bretlands. Þeir voru úr flug-
skólum Canada og af ýmsum
þjóðum. Flestir munu hafa
verið frá Canada, Ástraliu og
Nýja-Sjálandi. Segir John Bird,
ritstjóri Winnipeg Tribune, sem
nú er á Englandi, að liðinu hafi
mjög verið fagnað. Fréttin um
komu þess hafði góð áhrif á
hugi manna, eftir fréttirnar frá
Grikklandi.
Starf Canada í þágu stríðsins,
er þarna að koma raungæfilega
í ljós.
Þörf fleiri manna
í her Canada þykir nú þörf
fleiri manna. Lýsti Mr. Ralston
því nýlega yfir, að þeir, sem
nú yrðu kallaðir til fjögra
mánaða heræfinga, mundu
verða áfram í landvarnarher
Cana'da. “Við höfðum lítinn
vopna útbúnað til að byrja
með,” sagði hermálaráðherr-
ann. “Áherzlan var því þá
lögð á framleiðslu þeirra. Nú
höfum vér útbúnað fyrir fleiri
menn en áður.”
Til orða er sagt að einnig hafi
komið, að kalla þær 75,000
manna, sem eins mánaðar her-
æfingar tók á síðast liðnu
hausti í herinn.
Fóður úr viði
Þýzkaland, Noregur, Svíþjóð
og Finnland, eru að vinna sam-
an að því, að búa til skepnufóð-
ur úr viði eða trjám í stórum
stíl. Fregn þessi er höfð eftir
akuryrkjumáladeild stjórnar-
innar í Washington.
Færa sér sigurinn í nyt
Þjóðverjum sézt ekki yfir
það, að færa sér sigurinn á
Grikklandi í nyt. Nota þeir
hann nú sem mest þeir geta til
að koma Franco til að leyfa sér
að sækja á Gibraltar með her
frá Spáni og til þess að fá Tyrki
til að gera sér þann greiða, að
lofa her að fara yfir land
þeirra suður til Egyptalands.
Með slíkri sókn úr tveimur
áttum á Egyptaland (því Gib-
raltar á að taka í hvellinum),
séu Bretar tapaðir. Ennfrem-
ur telja þeir Ástralíu vera að
skilja við Bretland fyrir að
senda lið þeirra til Grikklands.
Enn sem komið er, virðist ekk-
ert af þessu hafa áhrif á Spán-
verja eða Tyrki.
Tyrkir í hættu
Blöð í Tyrklandi könnuðust
í fyrsta skifti við það um síð-
ustu helgi, að Tyrklandi staf-
aði mikil hætta af Þjóðverjum.
Frá grísku eyjunum sunnan við
Dardanellasundin, væru þeir
líklegir til að færa sig til eyja
nær átrönd Tyrklands og þaðan
til meginlandsins austan sund-
anna.
Lindbergh fer úr stöðunni
Charles Lindbergh skrifaði
'Roosevelt forseta bréf s. 1.
mánudag, og sagði í því stöðu
þeirri lausri, er hann hefir haft
hjá stjórninni. Hann var vara-
ráðunautur (reserve officer) í
flugher Bandaríkjanna.
Roosevelt líkti Lindbergh og
hans líkum við þá menn í bæði
frelsis- og borgarastríðinu, er
altaf stöðugust á friði vegna
þess, að ósigur væri vís. Þeir
héldu fram að Bretum væri
ekki til neins að berjast, vegna
þess, að þeir töpuðu. Roose-
velt hafði þessi orð við fregn-
rita. Lindbergh lét sér þau
að kenningu verða.
FREGNSAFN
Roosevelt forseti lýsti því
yfir s. 1. mánudag, að gull eða
inneignir Grikkja í Bandaríkj-
unum væru fastsettar í því
skyni, að Þjóðverjar nytu
þeirra ekki.
* # *
Churchill sagði meðal annars
í ræðu sinni s. 1. sunnudag:
Hitler er ósigurinn vís. Það eru
ekki fullar 70 miljónir húnskra
ókinda til. Sumir þeirra eru
læknandi, en aðrir munu bana-
skál sína drekka. Margir
þeirra eru bundnir við að bæla
niður óeirðir meðal Austurrík-
ismanna, Tékka og Pólverja. I
Bretaveldi og Bandaríkjunum
eru um 200 miljón manna
enskra. Þeir eru drotnar á haf-
inu, hvernig sem Hitler lætur
og verða það bráðlega í loftinu.
Stál-framleiðsla þeirra í heim-
inum er meiri en allra annara
þjóða til samans.
Þetta lúbarða grey, Musso-
lini, sem ítölsku þjóðina seldi í
þrældóm til þess að húðin yrði
ekki af sjálfum honum fleginn,
hann kemur nú spertur við
hliðina á þýzka tígrisdýrinu og
geltir, ekki einungis til að
þóknast Hitler — það væri
skiljanlegt, heldur jafnframt
sem sigurvegari!”
# # #
í fréttunum í gær var frá því
sagt að meginið af her Breta og
Grikkja væri kominn út úr
Grikklandi. Sá hluti hans, sem
síðustu vörninni hélt uppi, er
þó sagður tapaður og ómögu-
legt undankomu.
# # *
Þrautirnar og hugarkvölin,
sem sumir verða að líða vegna
Hitlers, sýndi sig t. d. í Ung-
verjalandi. Þegar Paul Teleki,
greifi og forsætiráðherra var
skipað að bera vopn á ná-
granna þjóð sína, Júgóslavana;
þverneitaði hann því. Hann
kvaðst hafa gert friðar- og
hlutleysissamning við þessa
þjóð. Að ganga á bak orða
sinna og svíkja nágrannaþjóð
sína gerði hann hvorki fyrir
Hitler né aðra. Og hann efndi
það. Þegar ógnanir nazista
hörðnuðu, fyrirfór hann sér
heldur en að hlýða skipunum
þeirra. Þetta skeði 7. apríl, um
það leyti, er Hitler hóf árásina
á Júgóslavíu.
# # #
Japanir segja að Bandaríkin
eigi ekki fótmál út í stríðið.
Ákvörðun þeirra um að annast
flutninga um allan vestur-
helming Atlantshafsins, hafi
gert út um þetta. Á Kyrrahaf-
inu gefa Japanir í skyn, að þeir
muni líta eftir þeim eða stöðva
ganginn þó út í stríð fari!
# # *
Ein fréttin frá Grikklandi er
sú, að af Þjóðverjum hafi fallið
um 70,000 menn og 200,000
særst.
# # #
Hitler er sagt að hafi boðið
Trykjum Þrakíu í Grikklandi
fyrir að láta sig hafa stjórn
Dardanella sundanna og Bos-
porus.
# # #
Hitler tók Aþenu, höfuðborg
Grikklands s. 1. sunnudag.
# # *
James Roosevelt, sonur
Roosevelt forseta og um skeið
einkaritari föður síns, en nú
kapteinn í flota Bandaríkjanna,
kvað vera á leið til Cairo á
Egyptalandi.
* # *
J. M. Keynes, einn af fremstu
hagfræðingum Breta, kvað
vera á leið til Washington til
þess að tala um leigu-lánið við
Bandaríkjastjórnina.
Úrslit Manitoba
kosninganna
Kosningunum í Manitoba er
fóru fram 22. apríl, lauk með
stór sigri fyrir samvinnustjórn-
ina, sem mynduð var í fylkinu á
s. 1. hausti. Af 55 þingsætum
alls hlaut stjórnin 50. And-
stæðingar eru aðeins 5 á þingi.
1 kosningunum skeði auðvit-
að margt, sem menn áttu ekki
von á; eitt af því var eflaust
það, að John Queen borgar-
stjóri í Winnipeg tapaði. Hefir
þingstyrkur C. C. F. flokksins
minkað úr 7 í 3.
Social Crediit sinnar voru
áður 5; eru nú 3.
Eftir kosningarnar 1936,
voru liberalar og prógressívar
23; nú eru þeir 27. íhaldsmenn
eru jafnmargir og áður.
Allir ráðgjafar samvinnu-
stjórnarinnar náðu kosningu,
sex af þeim meira að segja
gagnsóknarlaust.
Tíu eða tólf þingmannaefni
töpuðu veðfé sínu.
Að öðru leyti skal vísað til
nafna-skrár þingmannanna, er
hér fer á eftir. Er kjördæmis
þeirra §etið, meiri hluta at-
kvæða, og ef endurkosnir eru.
Ennfremur úr hvaða flokki
þeir eru:
Lib.-Prog. kosnir—27
Arthur—J. R. Pitt (accl);
unchanged.
Birtle—F. C. Bell, 189 maj.;
unchanged.
Carillon — Ed. Prefontaine,
813 maj.; unchanged.
Cypress—J. L. Christie, 499
maj.; unchanged.
Dauphin — Hon. R. Hawkins
(accl.); unchanged.
Dufferin — Dr. J. A. Munn
(accl.); unchanged.
Ethelbert — N. Hryhorczuk,
407 maj.; gain from Social Cr.
Fairford—Hon. S. S. Garson,
490 maj.; unchanged.
Gladstone—Hon. W. Morton
(accl.); unchanged.
Glenwood — J. W. Breakey
(accl.); unchanged.
Lakeside—Hon. D. L. Camp-
bell (accl.); unchanged.
Lansdowne — M. R. Suther-
land (accl.); unchanged.
LaVerendrye—Hon. S. Mar-
coux, 217 maj.; unchanged.
Mountain — Hon. Ivan
Schultz (accl.); unchanged.
Russell—W. W. W. Wilson,
.22 maj.; unchanged.
St. Clement—N. J. Strýck,
620 maj.; gain from C.C.F.
St. George—S. Sigfússon, 552
maj.; gain from Social Credit.
The Pas—Hon. John Brack-
en (accl.); unchanged.
Virden — R. H. Mooney
(accl.); unchanged.
Winnipeg — Hon. J. S. Mc-
Diarmid elected, first count;
unchanged.
Winnipeg—C. Rhodes Smith
Winnipeg—Paul Bardal.
Fisher—N. V. Bachinsky, 43
maj.; unchanged.
Rupert’s Land—D. R. Hamil-
ton 312 maj.
Springfield—E. F. Shannon,
26 maj.; unchanged.
St. Boniface—A. L. Clark,
701 maj,; gain from C.C.F.
Ste. Rose—D. McCarthy, 194
maj.; unchanged.
Conservatívar kosnir—15
Beautiful Plains—Dr. J. S.
Poole (accl.); unchanged.
Brandon— George Dinsdale,
372 maj.; unchanged.
Deloraine—Hon. Errick Wil-
lis (accl.); unchanged.
Kildonan-St. Andrews—Hon.
J. McLenghen, 1,554 maj.; unch.
Killarney—J. G. Laughlin,
595 maj.; unchanged.
Manitou — H. B. Morrison
(accl.); unchanged.
Minnedosa—Dr. E. J. Rut-
ledge, 1,009 maj.; unchanged.
Norfolk—John Lawrie, 41
maj.; unchanged.
Portage la Prairie—W. R.
Sexsmith (accl.); unchanged.
Swan River—G. P. Renouf,
1,816 maj.; unchanged.
Turtle Mountain—Hon. A. R.
Welch (accl.); unchanged.
Winnipeg—G. S. Thorvald-
son.
Morden-Rhineland — W. C.
Miller, unchanged.
C.C.F. kosnir—3
Gimli — Joseph Wawrykow,
411 maj.; unchanged.
Winnipeg—Hon. S. J. Farmer
Winnipeg—M. A. Gray
Social Credit samvinnu-
menn kosnir—3
Hamiota—Hon. N. L. Turn-
bull, 421 maj.; unchanged.
Roblin—S. E. Rogers (accl.);
unchanged.
Gilbert Plains—Dr. S. W. Fox
601 maj.; unchanged.
óháðir samvinnum. kosnir—4
Emerson—John R. Solomon,
416 maj.; gain from Lib.-Prog.
Morris — J. C. Dryden, 391
maj.; gain from Lib.-Prog.
Iberville—A. R. Boivan, 723
maj.; gain from Lib.-Prog.
Rockwood—Dr. M. T. Lewis
96 maj.; unchanged.
Á móti samvinnu kosnir—5
Assiniboia—D. A. Best, Cons.
257 maj.; gain from C.C.F.
Winnipeg—L. St. G. Stubbs,
elected on first count; unch.
Winnipeg—Gen. H. D. B.
Ketchen, Cons.
Winnipeg—William Kardash,
Workers’ committee.
Winnipeg—Steve Krawchuk,
Tndenendent.
Nýju íslenzku þing-
mennirnir í Manitoba
G. S. Thorvaldson
lögfræðingur var sá fimti í röð-
inni af 10 þingmönnum er kosn-
ir voru sem fulltrúar Winnipeg-
borgar í síðustu fylkis-kosning-
um. Hann stundar lögfræði í
félagi með Árna Eggertssyni
yngra K. C., í Winnipeg. Hann
er sonur Sveins Thorvaldsonar,
M.B.E., við Riverton í Mani-
toba.
Paul Bardal
var sá sjöundi í röðinni er kosn-
ingu hlaut sem fulltrúi Winni-
pegborgar á fylkisþinginu. —
Hann hefir um mörg ár verið
bæjarráðsmaður og vara-borg-
arstjóri í Winnipeg. Hann er
sonur Páls Bardals bróður
Halldórs heitins og Arinbjarn-
ar Bardals og þeirra systkina.
Hann starfar með föðurbróður
sínum A. S. Bardal er um út-
farir annast.
Skúli Sigfússon
er fulltrúi St. George-kjördæm-
is. Hann hefir áður verið þing-
maður þessa sama kjördæmis,
selur búnaðaráhöld og er gild-
ur bóndi í grend við Lundar.
Margir hafa enn þá trú, að
fiskur sé fæða fyrir heilann, að
skaðlegt sé að færa úrvísira
aftur á bak, og að rottur yfir-
gefi jafnan skip, áður en það
fer í ferð er það á að farast í.
# # #
Skál til konunnar: Fyrir gift-
inguna var hún drotning. Eftir
giftinguna — borgari.