Heimskringla - 03.10.1945, Síða 2

2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 3. OKTÓBER 1945
FJóRTÁN SINNUM
1 LÍFSHÁSKA
Eftirfarandi grein, sem fjallar
um lífshættur þær, sem Winston
Churchill, fyrverandi forsætis-
ráðherra Breta hefir ratað í, er
þýdd úr sunnudagsblaði danska
blaðsins Politiken.
A
Myndir af Winston Churchill
sýna okkur hann venjulega sem
aldurhniginn stjórnmálamann,
klæddan síðjakka eða venjuleg-
um jakkafötum, með vindil í
munnvikinu, en góðlátlegur
kímnisvipur leikur um feitt and-
lit hans. Er maðu-r virðir fyrir
sér slíka mynd, á maður örðugt
með að gera sér í hugarlund, að
sá maður hafi lifað áhættusömu
lífi. Hann ber frekar á sér öll
einkenni borgarabrags en her-
mensku, og af útliti hans gæti
enginn ráðið að hann hefði í
æsku hlotið mjög stranga her-
menskuskólun. En svo er það
samt, það var að ættarvenju með
fjölskyldu hans, að Sonarsonur
jarlsins af Marlborough mentað-
ist til hermensku. Hinn ungi
Churchill valdi sér meira að
segja þá grein þeirrar mentunar,
sem hættulegust var, er hann
gerðist riddaraliði. Ýmsar þær
rittaraíþróttir, sem við nú telj-
um meðal sýningarlista, voru þá
álitnar sjálfsögð kunnátta hvers
riddaraliðsmanns. I endurminn-
ingum sínum áegir Churchill til
dæmis frá því, er hann varð að
hleypa hesti sínum yfir hindran-
ir, hnakklaust og með hendur á
baki. Þegar hann var undirfor-
ingi, mjög ungur að árum, lét
hann hvorki heryfirvöld né yfir-
menn sína í friði með bænum
sínum um að fá leyfi til þess að
taka þátt í nýlendustyrjöldum
þeim, sem öðru hverju geisuðu á
útjöðrum hins brezka heims-
veldis, og ekki hætti hann fyr,
en hann fékk viljasínum fram-
gegnt.
Hinn frægi fyrverandi forsæt-
isráðherra Englands hefir fjór-
tán sinnum lent í lífshættum.
Hugrekki hans, hepni og ham-
ingja hafasamt altaf borgið lífi
hans. Lesandanum til yfirlits-
hægðar, tölusetjum við þessar
fjórtán hættur, um leið og við
segjum nokkru nánar frá öllum
aðstæðum og atvikum, sem liggja
að hverri einstakri þeirra.
1.
Winston Churchill var aðeins
fjögurra ára að aldri, er honum
var bjargað frá bráðum bana, eða
alvarlegum slysum að minsta
kosti. Hann var þá í írlandi, en
það var á þeim árum, er Fenier-
skærurnar geisuðu þar í landi.
Dag nokkurn var hann á reið á
litlum asna, sem hann átti, eins
og dagleg venja hans var.
Skyndilega sá hann og barn-
fóstran, sem með honum var,
nálgast hópraðir dökkklæddra
manna. Héldu þau bæði, að þar
væru hinir óttalegu Fenierar á
ferli, seinna upplýstist að þetta
var aðeins veiðiliðahersveit að
æfingum. En hver svo sem ástæð-
an var, fóru leikar þannig, að^
asninn tryltist, drengurinn féll
af baki og fékk hættulegan heila-
I hristing af byltunni. — Þettaj
voru, segir hann, fyrstu kynnij
! mín af írskum stjórnmálum.
RAFORKA LEIDD
heim í hlað til
YKKAR
híbýla
án
nokkurs kostaðar
til ykkar
fyrir
lagnirtguna
Friðar Tíma Ákvörðun Samvinnu Stjórnarinnar
• Eindregin ákvörðun Samvinnu stjórnarinnar er sú, að hver einasti
bóndi í Manitoba, sem óskar eftir rafurmagns-leiðslu, skuli fá hana,
heim að sínu eigin híbýli, ÁN ÞESS AÐ ÞURFIAÐ BORGA NOKK-
URN KOSTNAÐ sem af lagningunni leiðir.
• Þessi ákvörðun gerir ráð fyrir að flest
bændabýli, 58,686 talsins, geti orðið þess-
ara þæginda aðnjótandi.
• Gert er ráð fyrir að þetta verk verði
unnið, samtímis því að veita rafurmagns-
leiðslu til 40 bæja og þorpa, árlega.
ATVINNA OG IÐNAÐUR
0 Þetta fyrirtæki árlega, þar til það er til lykta
leitt, samsvarar því, að ein lína sé bygð héðan
til Brasilíu, 4,000 mílur á lengd.
• Þetta útheimtir 2,300,000 dagsverk, 72,000
staura, 3,500,000 pund af vír, og meira en
200,000 holskrúfur og skrúfu-gadda, árlega.
• Fyrirtækið útheimtir árlegar útborganir sem
nema $3,500,000 fyrir efnið, aðeins.
Á þessu fyrirtæki var byrjað 15. júní, 1945.
LÁTUM OKKUR HALDA ÞESSU
VERKI ÁFRAM
HON. D. L. CAMPBELL
Akuryrk j umólaráðherra
EndurKjósið
SAMVINNU STJORNINA
Yfir útvarpskerfin . . . Hlustið á .
Hon. J. S. McDiarmid -
Hon. Ivan Schultz, K.C. -
Hon. J. C. Dryden -
Hon. Errick F. Willis
Hon. W. Morton
Hon. Stuart S. Garson
CKY, CKX, CJGX—6. okt. kl. 9.15 e.h.
CKY—8. okt. kl. 7.30 e.h.
CKRC—9. okt. kl. 10.15 e.h.
CKY, CKX, CJGX—10. okt. kl. 9.30 e.h.
CKRC—11. okt. kl. 9.20 e.h.
CKY, CKX, CJGX—12. okt. kl. 7.30 e.h.
Gefið út af THE COALITION GOVERNMENT ELECTION COMMITTEE
BREZKT VARNARTÆKI
Þetta áhald er nefnt “Radar” á ensku máli, haft til
þess að leita uppi skip bæði á sjó og í lofti. Kom þetta að
miklu liði í stríðinu, þar sem hægt var að vita hvar neðan-
sjávarbátar földust og eins í hvaða stefnu loftherskip ferðuð-
ust og hvar þau voru. Þetta tæki er svo nákvæmt að engu
skeikar hvort sem er nótt eða dagur, þoka, stormur eða sjó-
gangur. Myndin hér að ofan er partur af þessu tæki og var
notuð í sambandi við varnir Breta í Orkneyjum í nýafstöðnu
stríði.
6.
2.
Átján ára að aldri dvaldi hann
í vetrarleyfi sínu í Bournemouth
hjá lafði Winborne frænku
sinni.
Dag einn var hann í eltinga-
leik með yngri bróður sínum og
frænda. Þeir eltu hann, en hann
reyndi að komast undan þeim,
og stökk fram af brú, sem lá yfir
gjá eina, í því trausti, að hann
myndi koma mjúkt niður á
greinar furutrjáa, sem uxu þar
neðri. En í stað þess kom hann
niður á grýttan gjárbotninn og
var það um það bil níu metra
fall. 1 þrjá daga lá hann meðvit-
undarlaus, og ekki komst hann
aftur á 'skrið fyrr en eftir fulla
þrjá mánuði. Sökum ofdirfsku
þessarar hlaut hann æfilöng
meiðsli, þar eð annað nýra hans
rifnaði við byltuna. Beztu skurð-
læknar Lundúnaborgar, sem að
beiðni föður hans komu hraðfari
til Bournemouth, gerðu alt sem
þeim var unt til að bjarga lífi
hans. — Eg á það hæfni skurð-
læknanna og óbifandi viljaþreki
mínu að þakka, segir hann í æfi-
minningum sínum, að eg er á lífi
og segi lesendum frá atburðin-
um. Samt leið ekki nema ár frá
þessu heljarstökki mínu og þang-
að til eg lenti aftur í bráðri lífs-
hættu.
3.
Áður en hann stóðst próf í
Sandhurst, sem hann áður hafði
fallið við, dvaldi hann eitt sumar
í Sviss. Einu sinni fór hann þar
á báti út á vatn ásamt félaga sín-
um til þess að fá sér bað. En á
meðan þeir léku sér á sundinu,
rak bátinn undan fyrir straumn-
um. Þegar þeir urðu þess varir
syntu þeir á eftir honum, en
vindsveiparnir hröktu hann til i
hvert skifti, sem þeir reyndu að
ná handfestu á borðstokki hans.
— Eg þreytti nú sundið upp á líf
og dauða, segir hann. Tvisvar
sinnum munaði aðeins hálfum
metra, að eg næði til hans, en í
bæði skiftin hrakti stormurinn
hann frá mér. En þegar eg var
alveg að þrotum kominn, tókst
mér að ná taki á honum, með því
að taka á því síðasta, sem eg átti
til.
4.
Næst komst hann í lífshættu á
Kúba, árið 1895, í styrjöldinni,
sem Spánverjar háðu þar við
innlenda uppreisnarmenn. —
Churchill fékk leyfi til þess að
vera með í þeirri styrjöld sem
undirforingi fjórðu riddaraliðs-
deildar. — Nokkrir uppreisnar-
menn höfðu lagst í launsátur í
skógarjaðri og hófu þaðan skot-
hríð á hersveitirnar. Hestur einn
sem stóð rétt hjá Churchill, féll
fyrir riffilkúlu. — Meðan eg
horfði á það, sem fram fór, segir
hann, gat eg ekki varist þeirri
hugsun, að kúlan, sem hitti hest-
inn, hlyti að hafa farið um það
bil fet frá höfðinu á mér.
5.
í Pathaner-uppreisninni ind-
versku 1897, sá Churohill einn
hina innfæddu uppreisnarmenn
ráðast að særðum, enskum liðs-
foringja og höggva hann sverði
hvað eftir annað. Churchill bar
stórt, egghvast riddarasverð að
vopni, og óður af reiði ákvað
hann að skerast í leikinn, þótt
uppreisnarmaðurinn væri þarna
liðmargur. Hann brá riddara-
sverði sínu og lagði til atlögu, en
Pathanerinn kastaði til hans
stórum steini með annari hendi,
en sveiflaði blóðuðu sverðinu í
hinni. Hinir uppreisnarmenn-
irnir ruddust nú einnig gegn
Churchill, og sá hann þá, að lítt
mundi sér duga sverðið í slíkri
viðureign. Hann greip þess
vegna til skammbyssu sinnar, og
skaut án afláts á fjandmennina,
unz þeir lögðu á flótta. Þá hljóp
hann undan, eins og fætur báru
hann, en kúlur óvinanna hvinu
við eyru hans. Eftir nokkur
augnablik komst hann í örugt
skýli á bak við hæð.
í Búastyrjöldinni í Suður-Af-
ríku var Churchill einu sinni á
ferð með brynvarinni járnbraut-,
arlest. Skyndilega hófu nokkrir
Búar skothríð á lestina. Chur-
chill stóð í aftasta brynvagnin-
um með höfuð og herðar ofar
brjóstvörninni er skothríðin
byrjaði. Hann segir svo frá, að
alt í einu hafi geysistór, hvítur
reykjarstrókur teygt úr sér, að
því er honurn virtist, örfáum fet-
um ofar höfði hans. Það var
sprengikúla, sú fyrsta, er hann
sá á æfinni, og kveður 'hann
minstu hafa munað, að það yrði
einnig sú síðasta. Hraði lestar-
innar var nú aukinn að mun, en
skyndilega varð hún fyrir ægi-
legum árekstri, svoað allir þeir,
sem í vagninum voru, skullu í
bendu á gólfið. Lestin, sem ók
með 80 km. hraða á klukkustund,
hafði verið sett út af teinunum.
Hann segir og, að það hafi
verið hreinni og beinni slembi-
lukku að þakka, að hann varð
ekki fyrir skoti, er hann var
heila klukkustund ásamt félög-
um sínum að bisa við að koma
lestinni aftur af stað. Búarnir
skutu á þá án afláts, kúlurnar
hvinu og vældu við eyru þeirra
og skullu á stálplötum bryn-
vagnanna eins og haglél. Þetta
var álíka og að standa hjá skot-
kringlu, sem heil hersveit beindi
skothríð sinni að.
7.
Síðar hélt hann af stað, til
þess að ná fótgönguliðssveit, sem
ekki gat komist með járnbraut-
arlestinni. Hann hafði ekki
lengi farið, er tveir menn komu
í ljós hjá brautarteinunum og
miðuðu á hann byssum sínum á
50 metra færi.
Þegar honum varð ljóst, að
þar voru Búar á ferli, tók hann
til fótanna, og hélt á eftir járn-
brautarlestinni. Búarnir skutu
á eftir honum, og kúlurnar hvinu
alt í kringum hann á hlaupun-
um. Annar Búanna kraup á kné
til þessað ná öruggari miðun. —
Einasta bjargarvon mín var fólg-
in í því, að eg var á hreyfingu.
Eg herti hlaupin og enn hljóm-
aði hinn mjúki, hvíslandi söngur
kúlnanna umhverfis mig, en eng-
in þeirra hitti. Eg varð að forða
mér af bersvæðinu, og stefndi
upp hæð eina. Kúlurnar rótuðu
upp sverðinum alt í kringum
mig, en ósærður komst eg í gegn-
um gaddavírsgirðinguna og í laut
eina, þar sem eg leitaði afdreps.
Þar var eg í skjóli og gat varp-
að mæðinni.
En honum vanst ekki langur
tími til hvíldar. Er hann leit upp,
sá hann hermann einn á hest-
baki, skamt frá sér, er miðaði á
hann byssu sinni. Churchill var
vopnlaus og sá, að leikurinn var
honum tapaður, svo að hann gaf
upp alla vörn og lét taka sig til
fanga.
k
8.
Sagan um flótta Churchills úr
fangabúðunum er sígild meðal
hernaðarfrásagna. Búarnir lögðu
fé honum til höfuðs, hvort held-
ur, sem hann næðist dauður eða
lifandi.
Hann var á flótta í marga
daga, áður en hann komst yfir
landamæri Búalýðveldisins, og
allan þann tíma hefði hann
reynst auðunninn hverjum þeim
sem á hann kunni að rekast, og
vildi eyða á hann byssuskoti. Á
hverju einasta augnabliki, var
hann í bráðustu lífsæhttu. Engu
að síður tókst honum að sleppa
úr öllum hættum, án þess að
hann sakaði.
9.
Ohurchill hefir lent í mörgum
æfintýrum í lofti, síðan hann
flaug í fyrsta skifti, árið 1912.
Fyrsta námsflug sitt fór hann
frá Eastchurch með ungum flug-
kennara. Degi síðar sat Chur-
chill í stjórnarskrifstofu fjár-
málaráðuneytisins og athugaði
ýmis atriði viðvíkjandi fjárveit-
ingum til flotans á því ári. Þá
This series of advertisements is taken from the booklet "Baek to
Civil Life”, published by and available on request to the Depart-
ment of Veterans’ Affairs, Commercial Building, Winnipeg.
Clip and file for reference.
No. 10—RE-ESTABLISHMENT CREDIT (Continued)
This credit may be used at any time within a period of 10
years for the following purposes:
(i) The acquisition of a home, to an amount not
exceeding % of the equity as determined by
the act;
(ii) the repair or modernization of his home, if
owned by him;
(iii) the purchase of furniture and household equip-
ment for his domestic use. to an amount not
exceeding z/3 „f fhe cost;
(iv) working capital for his profession or busin-
ess;
This space contributed by
THE DREWRYS LIMITED
MD133