Heimskringla - 23.01.1946, Side 1

We recommend lor
your approval our
//
BUTTER-NUT
LOAF "
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
vVe recommend íor
your approval our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LX. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGIN.N 23. JANÚAR 1946
NÚMER 17.
FRETTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
De Gaulle fallinn
De Gaulle sagði af sér forseta-
stöðu á Frakklandi á byrjun
þessarar viku.
Á!
það,
SVEINÞÓR THORVALD-
SON LÁTINN
verja, tóku Rússar mikið í byrj- íSveinþór Leo Thorvaldson frá
un (eða meira og minn af 403 í Riverton, lézt 20. janúar að 209
Dresden t. d.), eftir því er Monro Mayfair Ave., heimili systur
segir. j sinnar, Mrs. Ruby Couch. Hann
Ástæðan fyrir að hann gerði sem Þýzkum almenningi! í, ^„aT’MRF ^veins Thor-
ð, var sú að hann gat ekki Þykir vænst um er að stórar | dsunar, M.E.K, Riverton, og
fengið þingið til að stvðia mál jarðeignir hafa verið bútaðar! íym onu hans, Margrétar Sól-
hersins. Þingflokkarnir flestir fenSnar tlf abúðar eftir 'þvi sem ''i ð S °I
vildu lækka þau um 20%. | alitið var að hverjum nægði. enð her af og tU siðan að
Það „æsta sem þingf lokkamir I ™ hefir lítið um þetta verið AtSÍXd.'sv^þír
verða að gera, er, «ð velja sér alað 1 frettum her. Eriþo er það útskrifaðist fr- Mna6arskJla
forseta fynr samvi„„ustjór„ hkleg^st þar Km stef„a Itesa Manlotha en s[undaðl oftast
sem a laggir verður sett. °g vesturþjoðanna rekst mest a.
Hafa tveir menn verið nefnd- Annað, sem Rússar eru strang-
ir, sem hinir líklegustu, að taka! ir í, er að páfa-kaþólskan nái
sæti D= Gaulles. Þeir eru Edou- i ekki haldi í löndum sem Rússar
ard Herriot, eitt sinn forsætis-! ráða yfir. Þeir líta á páfavaldið
ráðherra og Vincent Auriol ráð-1 sem hættulega pólitískt vald. —
Komnir heim úr hernum
herra í stjórninni
Kommúnista flokkurinn gerir
Það gera Bretar og Bandaríkja-
menn ekki. Þeir skoða trúmál
en
verzlunarstarf hjá föður sínum;
stjórnaði um skeið fiskikaupa-l
stöð við Winnipeg-vatn. Hannj
var bezti drengur í hvívetna og
vinsæU. Jaiðarförin fer fram frá JaCob BJorgvin Líndal heim ur
Sambandskirkjunni í Riverton í hernum. Hann hefir verið hand-
dag (miðvikudag). ; an við haf í 3)4 ár og var víða í
Jacob Björgvin Líndal
Rétt fyrir nýárið kom Cp).
. i „ , , . * * ; stríðinu í Evrópu. Hann er son-
mikla tilraun, að koma formanni i fc ert hafa með politik að gera, Washington í sambandi við ur Ágústs Líndal os? Insu Torfa
sínum, Maurice Thorez, að. Þeir en sem ollum er ljost, að ekki er u.N.R.R.A. I Canada hefir hún T§ *. . d 1 g “.P J *
eru sterkasti flokkur á þingi, en j tilfellið, fremur en með aðrar unnið { sambandi við National son Llndal- fyrrum að Leshe, en
Agust byr nu i Arborvita, Ont.,
í haust sem
tveir aðrir flokkar, nálega eins sterkar félagsstofnanir innan war Services
sterkir hvor eru á móti því.
Verkföllin breiðast út
Klukkan eina mínútu eftir
tólf á hádegi s. 1. mánudag,
þjóðfélagsins.
StórkostJeg' lækkun á stjórn
anitgjöldum í B.-ríkjunum
, _ _ . | en kona hans er dam. Cpl. (Lin-
leið var hun gerð að Executive- , ,
c , , . T, 'i * o dal er glftur og verður framtið-
becretary fynr Unitarian Ser- ___________________
vice Committee of Canada með A. , , , . , „ . T
, A aoi þa a sosaalistann að heyia
höfuðstað 1 Ottawa. . . .
einvigi við sig.
Af skýrslu að dæma sem Tru- Dr. Hitschmanova kemur til _____________
Pte. Axel Melsted
arheimili hans í sömu bygð og
föður hans í Ontario.
Pte. Axel J. Melsted, sonur
Mr. og Mrs. Axel Melsted í Ár-
nes, Man., kom heim úr hernum
með S.S. “Queen Elizabeth” fyr-
ir skömmu. Hann hefir verið í
hernum nærri fjögur ár, á ítalíu,
Sikiley, Fraklandi, Hollandi og
víðar.
Lieut. Robert S. Magnússon,
Lieut. R. S. Magnússon
fæddur í Ballard, Wash., er og
kominn heim, en er enn í Banda-
ríkjahernum. Hann var í stríð-
inu í Evrópu í eitt ár á vestur-
vígstöðvunum. Foreldrar hans
eru Jón Magnússon og Guðrún
Líndal Magnússon, Ballard,
Wash. Er Jón kunnur Islend-
ingum af ljóðum er hann hefir
ort og birt hafa verið í áslenzku
vikublöðunum.
gengu 750,000 menn frá vinnu í man forseti hefir sent þinginu ij Winnipeg 3. febrúar, og flytur
þá erindi í Sambandskirkjunni.
Mánudagskvöldið, 4. febrúar, j
flytur hún fyiirlestur í Convo-
ÍJR ÖLLITM ATTUM
stáliðnaði Bandaríkjanna. — Bandaríkjunum, er gert ráð fyr-
Verkamenn kröfðust 35^ kaup- ir að lækka útgjöld stjórnarinn- „ . ________ .
hækkunar, en félög vinnuveit- ar a árinu 1946 geysi mikið eða flytur hún fyiirlestur í Convo-’ Ny skip> sem P- B- félagið
enda buðu 15^. niður í 35 biljón dali alls, í stað j cation Hallí United College und- er hauPa i Englandi og sem
Truman forseta lízt ekki á biljón dala áður. | ir umsjón þess skóla. Umræðu- verið er að iileypa af stokkum,
blikuna, en segir að úr þurfi Svo mikið sem hér virðist ráð-
ekki að verða þau vandræði, sem ist L segir forsetinn að þetta sé
útlit sér fyrir. Hans tillaga er auðvelt, svo fremi ,að áætlað við-
að kaup sé hækkað um 18y2^ og reisnarstarf verði ekki hindrað.
ssgir venkamenn því samþykka,
efni hennar verður “Relief For eru o11 uthuin með radar-áhöld-
Europe”. (um-
Deild af U.S.C.C. hefir verið
mynduð í Winnipeg í Sambands-1 T'ramleiðslu í Canada þverrar
Þingið biður forsetinn að sam- kirkjunni, sem kvenfélag þess stoðugt- Hun er nu komm til
en ekki vinnuveitendur. ; þykkja löggjöf, er rönd eigi að' safnaðar hafa útnefnt. Sú deild baKa Þar sem hun var 1942-
Alls er nú sagt yfir hálfa aðra reisa við atvinnuleysi, áfram- j er að safna fötum þessa viku, og * * *
miljón manna (1,600,000) hafa haldi á hernaðarkenslu, skipun j verða konur staddar í kirkjunni Níðingur sá, er íslenzkri
gert verkfall í Bandaríkjunum. j nefndar er rannsaki allar hliðar dagana 23.—25. janúar, kl. 1.30 stúlku réð bana í Chicago fyrir
Verkamenn General Motors á verkfallsmálum, fjögra biljón; tfl 5.30, til að taka á móti öllum nokkru, heitir Daniel Patrick
bílafélagsins, þriggja stærstu dollara lán til Bretlands, er hanr. bögglum sem verður komið með j Hurley. Hann var s. 1. rnánu-
rafáhaldafélaga og sláturhúsa segir til greiðslu fyrir í heims-
viðskiftum, nefnd til stjórnar
atomsprengjugerð o. s. frv.
Stefnu sjtórnarinnar í friðar-
menn á öllum flutningatækjum málunum lýsti hann þá, að
frá hafi til hafs, höfðu áður
hætt vinnu.
I New York er óttast að verka-
borgarinnar geri verkfall.
Skaðlegast þykir sláturhúsa
verkfallið. Er álitin þörf á að
bæta úr því innan 48 klukku-
stunda, með því að Bandaríkja-
stjórn taki iðnaðinn í sínar hend-
ur, ef ekki vill betur gefast.
Stjórn Rússa í Þýzkalandi
talin góð af Monro fregnr;ita
Ross Munro, regnriti, sem ný-
lega ferðaðist um þann hluta
Þýzkalands, sem Rússar stjórna,
telur stjórn Rússa þar mjög góða
og engan mun á henni og í þeim
hlutum, sem Bretar og Banda-
ríkjamenn stjórna. Að sumu leyti
njóti Þjóðverjar þar meira frels-
is en í vesturhlutanum, þýzkum
kommúnistum sé þar falin á-
byrgð, sem Þjóðverjar sjálfir eru
hissa á. Stjórnar-herdeildir
Rússa séu þar ekki fleiri og al-
veg eins dreifðar, eins og í vest-
ur hluta landsins, undir stjórn
Breta og Bandaríkjamanna.
Monro sagðist ekki sj'á nein
merki þess að Rússar væru að
koma á þjóðeignarskipulagi sínu.
Iðnaðurinn væri í höndum ein-
staklinga og framfarirnar væru
meiri ,í þessu efni ií austurhluta
Þýzkalands, en hinum vestri.
I einu væru Rússar ákveðnir.
Og það væri að brytja upp stór-
ar landeignir og skifta milli al-
mennings.
Um 10% af framleiðslu í iðn-
aði er sent til Rússlands.
Þýzk blöð og útvarp, eru und-
ir ströngu eftirliti enn.
Af iðnaðar stofnunum Þjóð-
þessarar líknarstarfsemi til að-
stoðar.
Þörfin er mikil og vonast er
að fólk leiti í klæðaskápum sín-
um og kistum að gömlum föt-
P. M. P.
smærri þjóðir legðu þar hönd á; um, og komi með þau í kirkjuna.
starf eigi síður en stærri þjóðir.
Þörf líknarstarfsemi
Stríðið er á enda, og nú byrja
endurreisnar tilraunir meðal
allra þjóða Evrópu, og helzt þar
sem að eyðileggingin var verst
og manntjónið mest. Þar eru
nú menn og konur og börn í
hundruð þúsunda tölu sem
standa allslaus og eru að öllu
leyti ráðþrota. Meðal líknar-
stofnanna sem unnið hafa mesta
og bezta verkið í Evrópu, bæði á
stríðsárunum og síðan að stríðið
endaði stendur “Unitarian Ser-
vice Committee” hátt, og hefir
hlotið viðurkenningu ýmsra
þjóða, eins og t. d. Bandaríkj-
anna, Bretlands, Frakklands,
Tékkóslóvakíu og fleiri. Það
stendur jafnhliða annari líknar-
stofnun, “The Friends’ iService
Committee” (kvekara félags), og
hefir haft umráð með feikna-
stórum peningaupphæðum sem
því hafa verið afhent af mörgum
Hitler átti son
dag dæmdur til 40 ára fangelsis-
vistar.
* ★ ★
Edda, dóttir Mussolini og
ekkja Ciano greifa, hefir af
ítölskum dómstóli verið dæmd í
tveggja. ára útlegð á Lípari-eyj-
unum við ítalíu, en þar er hún
nú. Hún neitaði að mæta fyrir
réttinum og hreyfði sig ekki frá
eyjunum. Hún var dæmd í út-
í
> arskjölunum.
Þýzkur fregnriti af frönskum
ættum, Bernard Lescrinier að, „„ . ,
c . 10 . , .* i ! legðina fynr hlutdend sina í
nafm, sem um 12 ara skeið skrif-i 6. „ . . , ...
*• í 'cc- - - r> 1- u ,. fasismanum , eins og segir a rett-
nýlega gefið þt bók, sem hann
kallar “Að tjaldabaki”. í bók-
inni er haldið fram, að Hitler
hafi eignast son með Evu Braun
í San Remo á ítalíu 31 des. 1938.
Höfundur telur sig hafa fengið
sannanir fyrir fréttinni á heim-
ili föður Evu Braun og hjá jap-
önskum fregnrita í Berlín, Dr.
Mino Kato, er bannað var að
prenta fregnina.
Hvar barnið er niðurkomið,
segir ekki frá.
Rússar tóku út inneignirnar
Fregnir frá Teheran herma, að
skömmu áður en uppreisnin í
Azerbeidjan hófst, hafi Rússar
tekið út allar inneignir sinar úr
öðrum félögum sem vildu rétta i persneska þjóðba-nkanum í Te-
hinu bágstadda fólki hjálpar- heran> °g fsert þær til Tabritz,
höfuðstaðíVr Azerbeidjan. Þar
lögðu þeir þær inn í brekzan
banka.—Mbl. 22. des.
hönd.
Nú er aftur verið að safna föt-
um og þeningum og mat til að
senda til Evrópu, og innanl . , .
skamms kemur til Winnipegj Doðlð emvig1
framkvæmdarstjóri Canada| Á þingi i Chile, deildu tveir
deildar þessarar hknarstofnun- efrideildar fulltrúar nýlega. Hét
ar, Dr. Lotta Hitschmanova. Hún! annar Videla og var liberali, en
flúði frá Tékkóslóvakíu í stríðs-; hinn Cansales og er sósíalisti. —
byrjun, til Belgíu. Þaðan fór, I>egar deilan harðnaði, greip
hún til Frakklands og síðan til | Cansales blekbyttu og kastaði í
Bandaríkjanna. Þar vann hún íl andmælanda sinn. Videla skor-
B R É F
Vancouver, B. C.
Hr. nitstj. Hkr.;
Hér með sendi eg þér 3 dali
fyrir blaðið. Þú gerir svo vel að
senda mér kvitteringu. Það er
svolítil glaðning fyrir jólin ef
margir gerðu það. Svo ætla eg
að-segja fáein orð að gamni mínu
og geta þess um leið að eg er svo-
htið eldri í árinu en Heims-
kringla í þessu landi, var kominn
til Wninipeg 31. júlí 1886. Það-
an fór eg út á járnibraut 4 ágúst
og fileiri landar. Það var helzt
skki hægt að fá aðra vinnu á
þeim tímum fyrir karlmenn, og
þeir urðu að vera duglegir til
vinnu og eg var víst álitinn gjald-
gengur. Við fórum út á brautina
sem lögð var út til Argyle; aldrei
vissi eg hvernig við komustum
þangað, því ekki átti eg grænan
túskilding. En eg held að við
höfum fengið fría ferð fram og
til baka.
Jæja, á staðinn komustum við,
þar var ýmislegt að sjá, sem að
eg hafði ekki áður séð því þetta
var fyrsta ferð mín út á þetta ó-
kunna land ogvið vorum staddir
í þessari Hólabygð sem kölluð
var.
Þar var mikið um hóla og
tjarnir með stórgerðu grasi og
mikið um gæsir. Það voru ekki
heimgásir heldur viltar gásir,
sem aldrei gátu haldið kjafti.
Við gátum stundum ekki sofið
fyrir aðganginum í þeim. Svo
sá eg sivolítið dýr sem leit út eins
og loðinn költur og það hélt eg
að aldrei kæmi fyrir, að eg æti
svoleiðis skepnu, en það var oft
aðal fæða mín eftir að eg kom til
Nýja-íslands, sem aldrei skildi
verið hafa. En það er önnur saga.
Þetta sem eg var að tala um
var rabítur. Það geysuðu miklir
sléttueldar það haust. Það var
víst þá sem Skafti Arason misti
eitthvað af gripum, sem brunnu
til dauðs, það brann alt þarna í
kring, nema svolítill blettur sem
tjöldin stóðu á og okkur var súrt
i augum af reykjarsvælu. Kaup-
ið var $1.25 á dag og borið saman
við $3.50 á dag nú á dögum
hefði það verið kallað sultar-
kaup, en fæðið sem við höfðum
var aldeilis fyrirtak, það var
kanske munur eða glerharðar
skötur og harðir þorskhausar og
grútmorkinn hákarl, eða þá þess-
ir eilífu vatnsgrautar.
Það var oft þegar eg var bú-
inn að hvolfa í mig úr stórri skál
og fór til að hlaupa að þá gutlaði
í mér eins og í blöndukút, sem
er ekki nógu fullur.
Okkur ileið vel og við gerðum
okkur ýmislegt til gamans, flug-
ustum á og hentum skeifum og
ýmsar fleiri kúnstir. Þá vorum
við karlar í krapinu. Og þegar
við fórum heim um haustið, sem
var í nóvember, þá vorum við
orðnir eins feitir og Jökuldals
sauðir, býsna mjúkir viðkomu
sumstaðar og þangað fengum við
fyrstu bl'öðin af Heimskringlu.
Ritstjórinn var þá Frímann B.
Andersno, mesti ágætis maður og
nú er eg kominn til Winnipeg
aftur. Síðan hef eg lesið og
keypt Heimskringlu; hún hefir
einlægt verið mitt blað, eg hef
einlægt aðhylst íhaldsstefnuna.
Eg hefi aldrei verið kristinn lib-
erali, en nú er eg kallaður kapi-
talisti.
Eg hefi einlægt. • lesið bæði
blöðin og þegar eg flutti yfir á
Vancouver-eyjuna 1920, þá fór
eg inn á Lögbergs offisið og
keypti blaðið. Þá var kunningi
minn Jón Bíldfell ritstjóri og
SMÆLKI
Eg hafði litið í Lögberg
og lítið séð.
En svo bað eg konuna
og kringlu með.
um kaffi
L. K.
gaf mér þann vitnisburð að eg
hafi aldrei eins góðan feng-
ið um dagana. — Og síðan hef
eg ekki séð hann, því þegar
eg fór austur haustið 1941, þá
var hann norður í heimsskauta
löndum á meðal Eskimóa. Svo ef
hann sér þessar línur þá sér hann
að eg man eftir því og er honum
þakklátur fyrir hans góðu orð.
Svo keypti eg bæði blöðin í 18
ár eða þangað til að landar mínir
fóru að koma til mín austan að
til að setjast að við Campbell
River. Eg vona að þau h^ldi á-
fram að koma út í önnur 60 ár.
Það er litið um fréttir frá Van-
couver. Tíðin hefir verið köld og
blaut allan nóvember og það
sem af er þessum mánuði.
Það hafa verið haldnar hér
kvenfélagskonur undanfarið; —
þær eru æfinlega góðar og fara
vel fram. Kvenfélagið “Ljóma-
lind” hefiir ekki láitð sjá sig á
leiksviðinu fyrir langan tíma,
vonandi er það ekki að líða undir
lok, og Ingólfur og ísafold standa
bíspert hvert á móti öðru og ríf-
ast um þjóðræknismál og ýmis-
legt fleira; og elliheimilismálið
aðeins með ilífsmarki.
Frá Campbell River er alt
gott að frétta. Þair er alt í mikl-
um framförum og þar verða
fleiri Islendinga á næsta ári, ef
alt fer skaplega. Þar er himin-
inn heiður og blár og hafið skín-
andi bjart.
Svo ekki meira að þessu sinni;
það er oirðið helzt til mikið. Svo
óska eg öllum austur þar gleði-
íegra jóla og nýárs.
Þinn einlægur,
K. Eiríksson
Einmana eg í æsku var,
eg undi með guði hér og þar,
eg fór yfir móa og flóa sund,
um fjöll og dali og slétta
grund.
Einmana líka í elli er,
ekki veit eg hvernig fer.
En huguir minn svífur heims
um völl,
og hér er mín saga bráðum öll.
K. E.