Heimskringla - 05.06.1946, Síða 6

6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 5. JÚNI 1946
Aníta hafði lagt frá sér síðustu blaðaúr-
klippuna og hugsaði hvað þetta væri líkt Jim
— þessi frábærlega óbilgirni og hikleysi að
fremja það, sem honum fanst rétt. Aldrei að
víkja fyrir óvinum sínum og gerast fremur
flóttamaður og útlagi, en láta óréttinn óhefnd-
an. Hún gat ímyndað sér hvernig honum
hafði liðið á flóttanum.
Hann hafði farið huldu höfði og fært sig
vestur á bóginn og forðast alla lögreglu. Síðan
hafði hann leitað norður út á öræfin, þar sem
langt var á milli bæja og fáment og enginn var
forvitinn. Þar hafði hann byrjað nýtt líf og for-
tíð hans var dauð og grafin — þangað til nú.
Það var augljóst að Beverly hafði rétt fyrir
sér. Ljósmyndin, blaðaúrklippurnar og eftir-
ritið af réttarbókunum var ófalsað — dómur-
inn, sem hinir fengu mundi yofa yfir Jim. —
Fimtán ár. Hann yrði fertugur þegar hann
kæmi út -h- eyðilagður maður, sviftur öllu lífs-
fjöri.
Skyndilega komu þeir Morrison prófessor
og flugmaðurinn inn um dyrnar, en þegar þeir
sáu Anítu og Beverly við borðið, og að Beverly
bélt handleggnum utan um hana, stönsuðu þeir.
“Afsakið,” sagði flugmaðurinn glottandi,
og hörfuðu þeir út úr stofunni.
“Jæja, þarna sérð þú sannanirnar! Hann
hafði ekkert upp úr því að standa upp í hárinu
á félaginu og mér! Og fyrir það skal eg einn
beygja hann!”
Aníta stóð upp og reikaði á fótunum. Hún
hataði þetta sigrihrósandi hörkulega andlit, sem
hún sá fyrir framan sig. Hataði það innilega.
Hún hefði getað tekið gimsteina búnu skam-
byssuna, sem lá í skrifboðsskúffunni, og drepið
hann með henni. I augum Beverlys var það
glæpur ef einhver reis gegn óskum hans eða
vilja, en Jim hafði bara baríst fyrir eign sinni
gegn voldugu auðfélagi, sem reyndi að ræna
hann. Og fyrir þessa yfirsjón hafði þessi hé-
gómlegi og siðspilti maður ofsótt hann og elt
eins og blóðhundur, reynt að myrða hann hvað
eftir annað, og ætlaði nú loksins að senda hann
í fangelsi, er mundi ræna hann beztu árum æfi
hans.
Fimtán ár! Og enginn nema hún gat afstýrt
því. Anítu svimaði svo að hún varð að halda
sér í skrifborðið. Það var eins og hún sykki
dýpra og dýpra ofan í biksvartan svelg—heríni
fanst hún hafa samskonar tilfinningu og einu
sinni þegar hún var lítil og rétt druknuð. Ó,
bara þetta máttleysi liði hjá. Núna stóð hún
gagnvart Beverly og alt hvíldist á henni.
“Hefir þú — hefir þú ennþá tilkynt lögregl-
unni þetta um Jim?” spurði hún og barðist við
aðsvifið, sem hún fann að var að koma.
Beverly leit hvast á hana.
“Aníta, þú ert veik! Vertu ekki að tala um
Jim þegar þér líður svona illa. Legðu þig held-
ur þarna” — hann benti á legubekkinn. En
Aníta hristi höfuðið.
Hjartað barðist í brjósti hennar eins og það
væri að springa og andlit Beverlys var eins og
grár móðublettur framundan henni. Bara að
hún gæti haldið sér uppi þangað til baráttan
væri búin.
“Svaraðu mér Beverly—hefirðu gert það?”
“Já, handtökuskipunin er tilbúin. Hún
kemur sennilega með næstu flugvél. Hann rétti
út hendina til að styðja hana. “En Aníta, hvað
gengur að þér?” spurði hann áhyggjufullur.
Hún stóð þar og hélt sér með báðum hönd-
um og reikaði fram og aftur.
“En getur þú þá ekki stöðvað þessa hand-
töku skipun? Þú, þú getur það Beverly. Það ert
þú, sem hefir sett þetta af stað!”
“Nei, eg get ekki stöðvað hana. Það getur
enginn maður. Nú er það of seint. Málið er
komið í hendur yfirvaldanna.”
“Þú mátt til!”
“En eg get það ekki, segi eg. Geturðu ekki
skilið að eg get það ekki! Eg hefi ekkert vald
yfir réttarfarinu og lögreglunni er það er komið
af stað á annað borð.”
Loks skildi Aníta. Nei, hann gat auðvitað
ekki stöðvað réttvísina. Enginn gat það. Hann
gat ekki bjargað Jim, enginn í heiminum gat
það nú. Beverly hafði gert sitt verk. Hann
hafði komið Jim í gildruna. Sent hann í fang-
elsi.
Aníta greip demantsbúnu skambyssuna.
Hún ætlaði sér að drepa Beverly — hann skyldi |
ekki hrósa því happi lengi. Hún rétti út hend- I
ina, greip framhjá byssunni og hneig niður.
Beverly greip hana.
“Aníta,” hrópaði hnan óttasleginn — það
var eins og hann kallaði úr mikilli fjarlægð.
Hlustaðu á mig, Aníta, láttu ekki svona — lof-
aðu mér------”
Hún fann að Beverly lyfti henni upp og
bar hana yfir á legubekkimj. Hann kallaði á
Kínverjann og bað hann að hlaupa eftir David
Westlake — en svo varð alt dimt fyrir augum
hennar og hún vissi ekkert framar.
16. Kapítuli.
Hversu lengi Aníta lá í ómeginu eða
hvernig hún veiktist svona, vissi hún ekki fyr,
en henni var sagt það löngu síðar.
Þegar hún loksins raknaði við, var hið
fyrsta sem hún sá, einhver hvítur þokuslæðing-
ur, sem hreyfðist fram og aftur um herbergið,
lét hana gleypa pillur, baðaði andlit hennar og
háls, og var einráður en þó mildur. Af og til lá
þessi vera á legubekknum við hlið rúmsins og
svaf þar.
“Hver er hún eiginlega?” spurði Aníta eins
og út í bláinn. Hún hafði talað svo lengi við
sjálfa sig að henni var það orðið eðlilegt.
“Eg er systir Ellen, hjúkrunarkonan,”
sv.araði veran. Getið þér sagt “systir Ellen”?”
“Ssssstir Ellen”, endurtók Aníta.
En í því sá hún annan þokumökk í her-
berginu. Það var maður með hökutopp og gler-
auga fyrir öðru auganu. Oft á dag hafði hann
komið inn og lagt málmplötu á brjóstið á henni,
stungið nálum í handlegginn á henni, lesið
töflur og gefið hjúkrunarkonunni fyrirskipanir.
Þetta ver Dr. Callett, læknir frá Edmonton,
sagði systir Ellen.
Edmonton. Nafn, smaug inn í hinar þoku-
kendu hugsanir Anítu.
Var Aníta í Edmonton? Hið síðasta, sem
hún mundi af sér var það, að hún var í North-
umbríu lengst norður í óbygðum. Annars fanst
henni hún kannast við herbergið, með arinum
og góðum stólum fyrir framan hann og allar
bókahillurnar. En ekki gat hún munað hvar
hún hefði séð þetta fyr.
Hjúkrunarkonan lagaði þetta alt saman
fyrir hana smátt og smátt. Þér eruð í North-
umbríu, Mrs. Lansing,” sagði hún, í húsi West-
lakes lögregluforingja. Hann lánaði okkur hús-
ið.”
Seinna fékk hún þær fréttir, að Beverly
Gilmour hefði sent flugvél eftir lækninum og
hj úkrunarkonunni.
“Eg hef þá verið veik?” spurði hún þreytu-
lega.
“Veik!” át hjúkrunarkonan eftir henni,
“já, eg hefði nú sagt það!”
Tveim dögum síðar sagði Aníta alt í einu:
“Hvar er Jim? Eg vil fá að sjá Jim.”
Og hjúkrunarkonan, sem hafði fengið leið-
beiningar hjá Westlake svaraði:
“Jim er hér í Northumbríu, en Dr. Callett
þorir ekki að láta hann sjá yður fyr en þér eruð
dálítið hressari. Hann vill ekki að neitt trufli
yður né æsi ennþá.”
Er nokkrir dagar voru liðnir vissi Aníta
um flest sem gerðist í kring um hana. Hún
vissi að hún var í húsi Westlakes og að hún
hafði verið mikið veik um langan tíma.
En þar, sem hún var stunduð af einum
bezta lækninum í Edmonton, batnaði henni til-
tölulega fljótt. Hún fékk bráðlega fult ráð, gat
sofnað á kvöldin án svefnlyfja, en loks kom að
því að hún gat notað hníf og gaffal hjálparlaust.
Sá sem fyrst heimsótti hana var David
Westlake. Hann stóð ekki við nema stutt, tvær
mínútur.
“David, eg hefi verið mikið veik. Hvað
gekk eiginlega að mér?” spurði Aníta.
“Hm — það væri víst auðveldara að segja
hvað gekk ekki að þér. Á meðal annars hafðir'
þú innflúenzu, lungnabólgu í báðum lungunum
og alvarlega taugaveiklun. Við gátum ekki sagt
þér þetta fyr en þú varst betri, en nú sýnist þú
ætla að ná þér til fulls.”
“Já, en þú hefðir átt að láta Jim koma til
að sjá mig. Góði biddu þau um að lofa honum
að sjá mig — mig langar svo að sjá hann.’
En Westlake hristi höfuðið.
“Ekki ennþá. Dr. Callett álítur það of
snemt, og eftir hans leiðsögn verður þú að fara.
Það var hann, sem bjargaði lífi þínu. Þegar við
hin hugsuðum þig dauðadæmda.”
Með hverjum deginum urðu heimssóknar
stundir Westlakes lengri, en ekki vildi hann
tala neitt frekar um Jim, og þverneitaði að tala
um Beverly og hvítagullsfundinn. Smám sam-
an komu fleiri í heimsókn — Pála, Clint Nelson,
Denby og fleiri, og af því að Morrison prófessor
var maður kurteis, sendi hann sælgæti og blóm
frá Edmonton, nafnspjaldið hans fylgdi með.
En Beverly Gilmour kom ekki. Aníta
heyrði síðar að hann hefði farið yfir til verbúð-
anna í Kewah-tína til að standa fyrir bardag-
anum við Jim.
Næstum því hvern dag heyrði hún flugvél-
ar koma og fara, en ekki vissi hún hver átti þær
eða hvert þær voru að fara. Eftir hinn mikla
snjómánuð var veðrið orðið gott á ný, og það
var eins og sólin leiddi hana áfram að batanum
þegar leið að sumri og blíðu.
Þegar Aníta gat sitið uppi í stól fór Dr. Cal-
lett heim til Edmonton, og viku síðar fór hjúkr-
unarkonan að búast til heimferðar. Sjúklingur-
inn var nú orðinn svo fær, að hún gat gengið
um í herberginu og klætt sig hjálparlaust, hún
borðaði með góðri lyst og svaf eins og steinn í
tíu tíma, og auk þess fékk hún sér góðan dúr að
miðdegisverði afloknum.
Það eina sem angraði hana nú, var ótti
hennar um Jim. Hún var fyrir löngu síðan viss
um að Westlake og aðrir hefðu skrökvað, er
þeir sögðu að hann væri í Northumbríu — ann-
aðhvort hafði eitthvað komið fyrir hann í Ke-
wah-tína, eða þeir höfðu flutt hann suður. Eitt-
hvað hlaut að ganga að fyrst þeir vildu ekki
segja henni frá því. Aníta reyndi að hugsa ekki
um þetta, alveg eins og Jim hafði ekki um annað
hugsað, en að komast áfram á hinu háskalega
ferðalagi þeirra, er Cæsar-Boileau hafði sprengt
upp tjaldið þeirra, og þau þurftu að komast til
Níels til að bjarga lífi sínu. Hún hafði haft nægi-
legt heilsuleysi — og ef þeir höfðu sett Jim í
fangelsi, þá lá það hlutverk fyrir höndum henn-
ar að~berjast fyrir sýknun hans og frelsi.
Dag þann sem hjúkrunarkonan fór, kom
Westlake inn til hennar með poka af appelsín-
um, nýjum tómatum og tylft af rauðum, stór-
um eplum. Þetta var dýrmæt gjöf — flutning-
urinn á þessu með flugvél kostaði 75 dali. —
Það væri ekki nein venjuleg gjöf handa ungri
stúlku. En Westlake hafði lengi búið þarna
norður frá og vissi því hversu Anítu mundi
þykja vænt um þessa gjöf, enda át hún ávextina
með góðri lyst. Hún hafði mánuðum saman
næstum því eingöngu lifað á fiski og kjöti, og
hafði hungrað eftir aldinum og garðávöxtum.
Stundum hafði henni fundist, að safarík tómata
væri sér gulls í gildi. Já, það var alveg rétt er
Westlake hugði, að svona gjöf kæmi sér vel, og
betur fyrir unga stúlku þarna norður frá, en alt
sælgæti í veröldinni.
Hún neyddi hann til að fá sér eitt epli og
eina appelsínu sjálfan, svo færði hann stól út að
glugganum og bjó um hana í honum og settist
svo hjá henni. Þeir höfðu mokað frá gluggan-
um allan snjó, svo að sólin gat skinið inn, og
Aníta gat horft út yfir snjóbreiðuna. Það var
heiðbjartur dagur og snjóbreiðan var skínandi
björt í sólskini apríl dagsins. Niðri á ísnum sá
hún tólf stórar, gular fiugvélar, þær voru þar
í röð, og yíir velarnar var breiddur segldúkur.
Þær voru eign Norðvesturfélagsins.
“Það var vel gert af þér aO iána mér húsið
-þitt, David,” sagði Aníta.
“Ó, eg er hræddur um að það hafi verið
sprottið aí eigingirni.”
“Eg veit eKKi hvað þú átt við,” sagði hún og
leit á hann undrandi.
“Mér þótti sjálfum vænt um að vita til
þess, að þú bjóst undir mínu þgki — þótt það
væri af hendingu og ekki að staðaldri,” svaraði
hann hæglátlega.
Aníta skildi hvað hann var að fara. Þetta
var í fyrsta skiftið, síðan þau höfðu kynst, að
hann mintist á tilfinningar sínar gagnvart
henni. Alt þangað til hafði sómatilfinning hans
og vinátta hans við Jim látið hann geyma þetta
hjá sjálfum sér. Aníta furðaði sig á hversvegna
hann mintist á þetta nú — háfði eitthvað komið
fyrir Jim? Hún reyndi að komast að sannleik-
anum í því atriði eftir óbeinni leið.
“Segðu mér, hversvegn,a eru flugvélar
Norðvesturfélagsins ekki í Kewah-tína?” spurði
hún.
“Það væri ekki til neins, snjórinn er of
djúpur í vetur.”
“Er Beverly hérna í Northumbríu?”
“Nei, hann er hjá meginstöðvum sínum aust-
ur frá.”
Aníta vogaði sér loks að koma með beina
spurningu.
“David, er það svo, að Jim hafi verið
fluttur suður?”
“Nei, það er hann ekki.”
Hjartað hoppaði í brjósti Anítu.
“Þá hefir handtöku skipunin ekki komið.
Beverly laug að mér,” sagði hún glöð.
“Jú, hún er komin. Eg hefi fengið hana og
verð að taka hann fastann — þegar — eg á við
strax og eg get. En ekki skalt þú hugsa svo
mjög um þessa handtöku skipun, Aníta. Eg
skrifaði Youngs lögreglustjóranum í Dahlie,
Nova Scotia, og hann sendi mér nákvæmt eftir-
rit af réttarbókinni í málinu. Við þurfum ekki
að fara inn í einstök atriði, en það virðist sem
Jim þurfi ekki að taka út þessa fimtán ára fang-
elsisvist. Með því segi eg ekki að öll vandræði
séu úr sögunni, það vantar mikið á að svo sé —
en þú skalt samt taka þessu rólega.”
Aníta fann að nú var hann að segja henni
satt — því að hann var svo ólíkur á svipinn því,
sem hann hafði verið er hann var að leyna hana
staðreyndunum í þessu máli. Hún skildi reynd-
ar ekki hvernig Jim gæti sloppið við að hreppa
sömu refsinga og hinir félagar hans, fyrst Bev-
erly hafði njósnað þetta alt upp og fengið hand-
töku beiðni gefna út svo að hann yrði hand-
tekinn, en hún treysti orðum Westlakes. Og
það var eins og þungri byrði væri velt af henni.
“Hann er þá ennþá í Kewah-tína?” spurði
hún.
En David Westlake svaraði því engu — og
henni virtist þögn hans all grunsamleg.
"Er hann þar?” endurtók Aníta.
Westlake mjakaði sér til í sætinu og sagði
svo loks gremjulega, að hann vissi það ekki.
“Veizt það ekki. Jú, það veit eg að þú gerir
David!” Öll gleði Anítu hvarf á brott.
“Eg veit ekki vel hvað kann að hafa komið
fyrir þar yfirfi;á, sjáðu til.”
“En þú ert hræddur um að eitthvað hafi
komið fyrir þar? Hefir þú aldrei heyrt neitt frá
honum? Hvar er hann? Og hvað er hann að
gera?”
“Jú, eg hefi heyrt frá honum. Hann komst
heilu og höldnu aftur til Kewah-tína. Eg heyrði
frá honum eitthvað fyrir mánuði síðan, þegar
Clint Nelson heimsótti hann. Síðan —”
“Síðan þá. Segðu mér hvað komið hefir
fyrir,” hrópaði Aníta.
“Við skulum ekki gera ástæðulausar stað-
hæfingar — við vitum ekki hvað komið hefir
fyrir þama norður frá. Yfir höfuð kanske ekk-
ert komið fyrir. Snjórinn hefir grafið alt, þang-
að til alveg nýlega. Það er ekki ómögulegt, að
bæði Gilmour-félagið og Jim hafði orðið að bíða
þangað til snjórinn minkaði, og hafi þeir orðið
að gera það, þá er Jim óhætt ennþá.”
Iskaldur ótti greip Anítu. Það virtist sem
Westlake héldi að Jim væri dauður. Hún vissi
líka að snjórinn var nægilega síginn saman til
þess, að gráu klettarnir með hvítu gullæðunum
væru sýnilegir, og hún vissi, að Jim mundi koma
samstundis til Northumbríu og alt væri klappað
og klárt með fundinn. Þau höfðu ekkert heyrt
frá honum í sex langar vikur — og sú þögn gaf
það eitt til kynna að búið væri að drepa Jim.
Já, ekki einu sinni Jim, heldur líka Níels og
kynblendnigana, Madeline og Panhk.
“Nei, það er ómögulegt — það getur ekki
verið svo!” hugsaði hún. Fyrir hálfu ári síðan
mundi hún hafa farið að gráta og heimtað að
komast til Kewah-tína og það samstundis. En
hún hafði gengið í harðan skóla upp á síðkastið,
og þegar hún hugsaði sig um, sá hún, að ef Jim
var dauður í raun og veru, gátu ekki öll hennar
tár né öll fyrirhöfn hennar, kallað hann til lífs-
iijs á ný. Væri hann enn á lífi mátti hún ekki
gera neitt til að spilla fyrir tækifærum hans,
en leggja ráð sín með vitsmunum og stillingu.
Alt bygðist nú á henni, á skynsemi hennar og
ráðsnild. Einu sinni áður hafði hún barist fyrir
málstað hans — en þá hafði hún brugðist og
komið of seint. Sennilega var hún of sein í þetta
sinnið, en hún hafði þó að minsta kosti tæki-
færið — væri hann á lífi gat skeð að hún gæti
bjargað honum.
Áður en hún veiktist hafði hún hugsað sér
ráð til að vernda hann gegn auðfélaginu. í það
skiftið hafði hún hikað við að framkvæma til
gang sinn af því að ráðið virtist óyndis úrræði.
Það hafði skelft hana vegna þess hve mikið það
kostaði, og hún hafði verið hrædd við, að espa
Beverly ennþá frekar. En nú hafði Beverly ekk-
ert vald yfir henni framar — hann gat ekki gert
Jim meira ilt en hann hafði gert — jafnvel þótt
það kostaði hana alt, þá gerði það ekki neitt.
Ekkert gerði neitt til ef hún gæti bjargað Jim.
Aníta sat og hugsaði um stund. Svo spurði
hún alt í einu hvar Clint Nelson héldi sig.
“1 Edmonton,” svaraði Westlake.
“Hvað er hann þar að gera? Og hvenær
kemur hann til baka?”
“Hann er að ráðfæra sig við forstjóra fé-
lagsins, og kemur sennilega aftur eftir viku
tíma.”
Eftir heila viku! Og það þegar mest lá við!
Nei, Aníta vogaði sér ekki að bíða svo lengi.
Hver dagur. Hver stund var dýrmæt.
“Sendu honum loftskeyti fyrir mig,” bað
hún Westlake. “Biddu hann að hugsa ekkert
framar um forstjóra fundinn, en koma hingað
eins fljótt og flugvél getur flutt hann!”
Westlake leit á hana forviða, en svo sá hann
í svip hennar hvað hún átti við.
“Þú ætlar þér þó aldrei að gera það,
Aníta?” spurði hann.
“Jú!”
“En hvað heldur þú að Jim segi?”
“Það veit eg ekki, og langar ekkert til að
vita það. Hann getur haldið um það hvað, sem
hann vill, hvað gerir það til? Farðu og sendu
fyrir mig skeytið, David! Og fáðu símstöðina í
Edmonton til að finna Nelson, hvað sem það
kostar! Við verðum að fá svarið strax.”
Tíu tímum síðar kom Denby yfir með gult
umslag. Það var svarið frá Clint Nelson.
Hann ætlaði að verða í Norumbríu næsta
kvöld.
Það kvöld eftir að Pála var farin og eng-
inn var til að líta eftir Anítu, klæddi hún sig í
hlý föt, fór svo í þrugur Westlakes og reyndi að
gangi úti. Hún hnaut og var óstöðug á fótunum
fyrst í stað, en gekkimnars furðu vel ferðalagið.
Hún gekk langa leið í kringum þorpið og gekk
vel. Það var gaman að koma út. Og nú var
henni batnað. Það þat ekki liðið á löngu þangað
til hún yrði eins frísk og áður. Öræfalífið hafði
hert hana.
Þegar rökkva tók næsta kvöld kom flug-
vélin með Clint Nelson. Hann flýtti sér til húss
Westlakes, þar sem Aníta sat og beið eftir hon-
um, og alt til tólf um nóttina sátu þau og fóru
yfir skjölin, og lögðu ráð sin.