Heimskringla - 19.05.1948, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 19. MAÍ 1948
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
Helgi Péturss dr.:
Þörfin fyrir Nýja Heimskoðun
I.
í 6. hefti tímaritsins Úrval,
1947, er grein eftir Alert Ein-
stein, og þessi formáli með: —
Þekktasti vísindamaður heims
!ns segir að það sem mannkyn-
lr*u ríði mest á, sé ný heimsskoð-
un”.
Ekki þarf að efa, að greinin er
góð og merkileg. En hitt er engu
síður víst, að hin nýja heims-
skoðun Einsteins er mjög ófull-
.nægjandi. Enga stærðfræðiþekk-
ingu þarf til þess að geta fullyrt
það. Það er í augum uppi, að
heimsskoðun þar sem lífið kem-
ur alls ekki til greina, hlýtur ó-
hjákvæmilega að vera mjög
ofullkomin. Það sem vantar er,
n^eira að segja, ekkert minna en
aðalatriðið. Því að það sem vér
u® fram alt þurfum að átta oss
a og ráða framúr, er þetta: Er
h^gt að breyta svo til batnaðar
lífinu hér á jörðu, að afsannist
°rð hins mikla spekings Schop-
enhauers. En han nsagði: “Líf-
Jð er það sem betur væri ekki”.
Þessi kenning spekingsins er
ennþá íhugunarverðari þegar
nienn vita, að framvindustefna
lífsins hér á jörðu, er alveg óef-
að það sem rétt er að nefna hel-
stefnu. Og glötunin vís, og það
skamt undan, ef svo yrði haldið
fram stefnunni. Spurningin verð
ur þá fyrst, hvort til muni vera
nokkur sú stefna sem ekki sé hel-
stefna, og síðan, hvort þess muni
nokkur* kostur að breyta um
stefnu. Og víst er það, að ekkert
er til sem mannkyni voru ríður
eins mikið á og þekking í þess-
um efnum. En einnig það er víst,
að hér verður eitthvað meira að
koma til en jafnvel hinar stór-
kostlegustu uppgötvanir á lög-
málum hinnar líflausu náttúru.
Eins og nú einmitt eru þær
frægu uppgötvanir í eðlisfræði
og efnafræði, sem mönnum hefir
fundist svo mikið um, að þeir
tala um að ný öld sé hafin, þó-
deilisorkuöldin.
II.
Wilhelm Ostwald er einn sá
maður sem eg hefi séð skrifa af
glegstum skilningi á því, hví-
lík nauðsyn væri nýrra uppgötv-
ana í líffræði og ekki einungis í
eðlisfræði, ef framfarir í vísind-
um ættu að geta orðið einsog
þyrfti. Oötwald var mjög kunn-
ur efnafræðingur, en gaf sig þó,
síðari ár ævi sinnar, mikið að
heimspeki. Og er til bók eftir
hann sem heitir Naturphilos-
ophie. Ekki man eg þó eftir
neinni bendirigu hjá honum sem
virðist vera nðkkurnveginn í
rétta átt í þessu efni. En á því
virðist ekki geta verið neinn vafi
að það sem þarf er eiginlega
ekkert minna en það, að mann-
INNKOLLUNARMENN HEIMSKRINBLU
A ISLANDI
Reykjavík--------------Björn Guðmundsson, Mávahlíð 37
I CANADA
Amaranth, Man-------------------Mrs. Marg. Kjartansson
Árnes, Man-------------Sumarliði J. Kardal, Hnausa, Man.
Árborg, Man............................G. O. Einarsson
Baldur, Man................................O. Anderson
Belmont, Man..............................G. J. Oleson
Bredenbury, Sask__Halldór B. Johnson, Churchbridge, Sask.
Churchbridge, Sask__________________Halldór B. Johnson
' Cypress River, Man...................Guðm. Sveinsson
Dafoe, Sask-------------O. O. Magnússon, Wynyard, Sask.
EHfros, Sask-------------------Mrs. J. H. Goodmundson 1
Eriksdale, Man............—.......i.._Ólafur Hallsson
Pishing Lake, Sask-----------Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Flin Flon, Man.---------------------Magnús Magnússon
Foam Lake, Sask.------------Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Gimli, Man..............................K. Kjei*nested
Geysir, Man___________________________G. B. Jóhannson
Glenboro, Man.............................G. J. Oleson
Hayland, Man.........................~Sig. B. Helgason
Hecla, Man.........................Jóhann K. Johnson
Hnausa, Man............................Gestur S. Vídal
Innisfail, Alta_______Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Kandahar, Sask__________O. O. Magnússon, Wynyard, Sask.
Keewatin, Ont........................Bjarni Sveinsson
Langruth, Man.........................Böðvar Jónsson
Leslie, Sask_____________________I...Th. Guðmundsson
Lundar, Man...............................D. J. Líndal
Markerville, Alta_____Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Morden, Man________________k---------Thorst. J. Gísiason
Mozart, Sask ..........................Thor Ásgeirsson
Narrows, Man_________________S. Sigfússon, Oakview, Man.
Oak Point, Man_______________________Mrs. L. S. Taylor
Oakview, Man___________________—..........S. Sigfússon
Otto, Man______________________D. J. Líndal, Lundar, Man.
Piney, Man.................................S. V. Eyford
Red Ðeer, Alta----------------------ófeigur Sigurðsson
Riverton, Man________________________.Einar A. Johnson
Reykjavík, Man________________________Ingim. ólafsson
Selkirk, Man.________________________Mrs. J. E. Erickson
Silver Bay, Man.........................Hallur Hallson
Steep Rock, Man______________________-...Fred Snædal
Stony Hill, Man_______________-D. J. Líndal, Lundar, Man.
Swan River, Man_____________________Chris Guðmundsson
Tantallon, Sask______________________...Árni S. Ámason
Thornhilí, Man__________Thorst. J. Gíslason, Morden, Man.
Víðir, Man__________________Aug. Einarsson, Árborg, Man.
Vanoouver, B. C________Mrs. Anna Barvey, 4370 Quebec St.
Wapah, Man______________Ingim. Ólafsson, Reykjavík, Man.
Winnipeg_____S. S. Anderson, 800 Lipton St. Winnipeg, Man.
Winnipegosis, Man............................S. Oliver
Wynyard, Sask------------i.............O. O. Magnússon
! BANDARIKJUNUM
Akra, N. D_____________Björn Stevenson, Akra P.O., N. D.
Bantry, N. Dak_____________E. J. Breiðfjörð, Upham, N. D.
Bellingham, Wash._Mrs. John W. Johnson, 2717 Kulshan St.
Blaine, Wash-----------------------Magnús Thordarson
Cavalier, N. D_________Bjöm Stevenson, Akra P.O., N. D.
Crystal, N. D_________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Edinburg, N. D________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Gardar, N. D__________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Grafton, N. D________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Hallson, N. D___________Bjöm Stevenson, Akra P.O., N. D.
Hensel, N. D__________C. Indriðason, Mountain P.O.,.N. D.
Ivanhoe, Minn________Miss C. V. Dalmann, Minneota, Minn.
Milton, N. Dak____________________________.S. Goodman
Minneota, Minn.....................Miss C. V. Dalmann
Nlountain, N. D_______C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
National City, Calif.....-John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
Boint Roberts, Wash............—.........Ásta Norman
Seattle, 7 Wash_______J. J,- Middal, 6522 Dibble Ave., N.W.
Hpham, N. Dak___________________________E. J. Breiðf jörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg;, Manitoba
kynið geti breytst í fullkomnari'
líftegund, og þá fullkomnari;
einkum að viti. Og raunar virðist
þetta ekki þurfa að vera svo ó-
efnilegt þegar þess er gætt, að
hinar ýmsu manntegundir nútím-
ans eru, án nokkurs vafa, ættaðar
frá manntegundum sem voru nú-'
tímans mönnum miklu síðri að
viti. Framfarir í þessu aðalatriði!
hafa alveg vafalaust átt sér stað,
en að vísu á löngum tíma. Hins-
vegar er voðinn svo yfirvofandi |
nú, að skjótra framfara er þörf, I
ef duga skal. En ekki efast eg|
þó um, að einmitt þetta getur;
orðið. Vér verðum aðeins að færa!
oss betur í nyt en gert hefir verið
hina svo furðulegu grísku sköp-
unarsögu, sem er að rekja til
Pýþagorasar og Platons. að
vísu þó að auka þar við, ekki all-
óverulega.
Eg tel víst, að hinir grísku
spekingar hafi haft rétt fyrir sér
í því, að lífið hér á jörðu sé að
rekja til nokkurskonar geislanar
frá miklu fullkomnari lífverum á
öðrum jarðstjörnum alheimsins.
Og eg held því fram, að nú sé
fengin fullkomlega vísindaleg!
vissa fyrir því, að í svefni á sér
lífsamband stað milli hinna
ýmsu jarðstjarna alheimsins. Og
eins, að um slíkt samband er að
ræða á miðilsfundum, þar sem
menn hafa haldið, að samband sé
fengið við einhvern óskiljanleg-
an andaheim.
Það er þetta samband sem, með
tilstyrk nýrrar vísindalegrar
þekkingar, má auka svo og bæta,
að árangurinn verði hin furðu-
legasta aukning lífsorku og vits.
En þegar svo er komið verður
mannkyni voru í augum uppi að
því er fyrir sett að stefna ein-
huga að tilteknu marki, og að þá
fyrst þegar það er gert, er hinni
réttu framvindustefnu náð. Það
er sakir vanþekkingar á þess-
um aðalatriðum heims- og líf-
fræðinnar, sem langmestu og
öflugustu samtökin hér á jörðu
hafa einmitt verið um það, sem
síst skyldi vinna, og hin mestu
mikilmenni mannkynssögunnar,
þarafleiðandi mjög miklu oftar
en hitt, verið einmitt verstu
mennirnir, þeir sem allra drottn-
unargjarnastir voru, ágjarnastir
og miskunnarlausastir, mann-
dráparar og ræningjar meiri en
allir aðrir. Það er vandi að skilja
hvað muni vera hið rétta nafn á
vegferð mannkyns, þar sem slík-
ir hafa verið foringjarnir.
—Lesbók Mbl.
FRÉTTIR FRA ÍSLANDl
Ráöherra heimilat að ráöa
séra Pétur Sigurgeirsson
aðstoðarprest til 1. marz 1949
Séra Friðrik J. Rafnar, vígslu-
biskup hefir beði blaðið fyrir
eftirfarandi tilkynningu til safn-
aða Akureyrarprestakalls:
Þar eð fyrirsjáanlegt er, að
frumvarp það er þingmaður Ak-
ureyrar lagði fyrir Alþingi, um
skiptingu prestakallsins, nær
ekki afgreiðslu að þessu sinni,
hefir kirkjumálaráðherra, sam-
kvæmt ósk minni og sóknarnefnd
ar Akureyrar, heimilað að fram-
lengja ráðningu séra Péturs Sig-
urgeirssonar, sem aðstoðarprests
í Akureyrarprestakalli um eitt
ár, frá 1. marz að telja. t
Um þjónustu prestakallsins,
messugerðir o. a. fer eftir nánara
samkomulagi okkar séra Péturs.
Aukaverk önnumst við báðir, eft-
ir því sem verkþegar kjósa. Þó
skal á það bent, að kirkjubæk-
urnar eru hjá mér. Er því vottorð
úr kirkjubókum að sækja þangað
Og, að gefnu tilefni, skal athygli
vakin á því, að öll dauðsföll inn-
an prestakallsins ber að tilkynna
til skrásetningar í kirkjubók hér,
enda þótt hinn látni eigi að
greftrast annars staðar, og hafi
ekki verið skráður heimilisfast-
ur hér. —Isl. 17. marz
t ♦ W
Vöruskiptajöfnuður hagstæður
um 700 þúsund krónur
í febrúarmánuði voru fluttar
út íslenzkar afurðir fyrir 22.1
millj. kr., en inn voru fluttar
vörur fyrir 22.7 millj. kr., og var
því verzlunarjöfnuður óhagstæð-
ur um 1.6 millj. kr.
Alls nam útflutningurinn tvo
fyrstu mánuði ársins 58.6 milj.
en innflutningur 57.9 milj. Er
því verzlunarjöfnuður hagstæður
um 0. 7 milj. kr. þessa tvo mán-
uði.
Til samanburðar má geta þess,
að fyrstu tvo mánuði ársins í
fyrra voru fluttar út vörur fyr-
ir aðeins 21.4 milj. kr. en inn fyr-
ir 67.9 milj. og var vöruskipta-
jöfnuður því óhagstæður um
46.5 milj. kr. — ísl. 17. marz
FRUMLEGRI HtBÝLI
PROF. T. J. HARRISON
head of recently-organized Bar-
ley Improvement Institute
Acknowledged leader of barley
production work in Canada, Prof.
T. J. Harrison of Winnipeg, who
has combined farming and scien-
tific agricultural work through-
out his lengthy career as a lead-
ing Canadian agronomist, has
just assumed his position as Di-
rector of the Barley Improve-
ment Institute.
Prof. Harrison has resigned his
position as Assistant Grain Com-
missioner for Manitoba to devote
full time to the administration of
the Institute, sponsored by the
brewing and malting industries
of Canada to coordinate research,
economics and extension of bar-
ley improvement work across the
country from the offices and
laboratory in Winnipeg.
Frh. frá 3. bls.
sé að ganga um herbergið. Al-
gengt er að koma inn í herbergi,
þar sem menn þurfa að þræða
fram hjá húsgögnum eftir ótal
króka leiðum til þess að komast
í þægilegasta stólinn.
Útskornu húsgögnin eiga
heima á söfnum
■— Þá má minnast á, hve fólk
virðist hrætt við að tiota liti hérj
í híbýlum sínum, telur t. d. helst
nauðsynlegt, að allir stólarnir
séu eins á litinn. Hér eru fram-
meiri fjölbreytni í litaúrvali. Ogi
loks get eg ekki stillt mig um að
minnast á útskornu húsgögnin,
sem nú virðast mjög í tísku í
þessum bæ. Þau eiga heima á
stofnun og í sölum — ekki í
heimahúsum. Auk þess eru þau
flest öll vélskorin og skurðurinn
grófur og ljótur og sama rósa-
útflúrið á þeim öllum. Eg er
viss um, að Danir eru dauðfegn-
ir að losna við þetta.
Skortir efni
— Ertu ekki þegar tekin til
starfa við híbýlaprýðina hér
heima?
— Nei, það er ekkert hægt að
gera fyrir efnisskorti. Það er
grátlegt að koma úr allsnægtun-
um í New York í fátæktina hing-
að. Annars hefi eg orðið vör við
talsvert mikinn áhuga manna hér
í þessum efnum — þótt sumir
séu auðvitað tortryggnir, eins og
allt af, þegar eitthvað spánnýtt
er á ferðinni. Og eg vona, að úr
rætist bráðlega með efni, svo að
hægt sé að taka til starfa.
—Mbl. 14. marz M. I.
Professional and Business Directory —
■ ~
Office Phone Res. Phone 94 762 72 409 Dr. L. A. SIGURDSON 528 MEDICAL ARTS BLDG. Consultations by Appointment DR. A. V. JOHNSON DENTIST • 506 Somerset Bldg. * Office 97 932 Res. 202 398
Dr. S. J. Jóhannesson STE. 7 VINBORG APTS. 594 Agnes St. Talsimi 87 493 Viðtalstími kl. 3—5 e.h. ANDREWS, ANDREWS, THORVALDSON & EGGERTSON Lögfrœðingar Bank of Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Sími 98 291
J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Insurance and Financial Agents Sími 97 538 308 AVENUE Bldg. — Winnipeg DRS. H. R. and H. W. TWEED T annlœknar 406 TORONTO GEN. TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smiith St. PHONE 96 952 WINNIPEG
THE WATCH SHOP CARL K. THORLAKSON Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 SARGENT AVE. H. J. PALMASON & Co. Chartered Accountants • 219 McINTYRE BLOCK * TELEPHONE 94 981
H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Studios Broadway and Carlton Phone 93055 Winnipeg, Canada Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Ph. 27 989 Fresh Cut Flowers Daily. Plants in Season We specialize in Wedding and Concert Bouquets and Funeral Designs Icelandic Spoken
CANAQIAN FISH PRODUCERS Ltd. J. H. Page, Managing Director Wholesale Distributors of Fresh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917 • A. S. BARDAL selur líkkistur og annast um utfanr. Allur útbúnaður sá besti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina 843 SHERBROOKE ST. Phone 27 324 Winnipeg
ÁSGEIRSON’S PAINTS, WALL PAPER AND HARDWARE 698 SARGENT AVENUE Winnipeg, Man. Telephone 34 322 Union Loan & Investment COMPANY Rental, Insurance and Financial Agents Sími 95 061 510 Toronto General Trusts Bldg.
The BUSINESS CLINIC Specialize in aiding the smaller business man to keep adequate records and prepare Income Tax Returns. ANNA LARUSSON 508 Mclntyre Blk. Ph. 97 130 GUNDRY-PYMORE Ltd. British Quality - Fish Netting 60 Victoria St., Winnipeg, Man. Phone 98 211 Manager: T. R. THORVALDSON Your Patronage Will Be Appreciated
O. K. HANSSON Plumbing & Heating CO. LTD. For Your Comfort and Convenience, We can supply an Oil Burner for Your Home Phone 72 051 163 Sherbrook St. Halldór Sigurðsson Contractor & Builder • 1158 Dorchester Ave. Sími 404 945 %
# Frá vini FINKLEMAN OPTOMETRISTS and OPTICIANS Kensington Bldg. 275 Portage Ave. Winnipeg PHONE 93 942
»
... PRINCESS MESSENGER SERVICE Við flytjum kistur og töskur, húsgögn úr smærri íbúðum og húsmuni af öllu tæi. 58 ALBERT ST. — WINNIPEG Sími 25 888 C. A. Johnson, Mgr DR. CHARLES R OKE TANNLÆKNIR 404 Toronto Gen. Trust Bldg. 283 Portage Ave., Winnipeg • Phone 94 908
BORGIÐ HEIMSKRINGLIT—
því gleymd er goldin skuld
WINDATT COAL
CX). LIMITED
Established 1898
506 PARIS BLDG.
Office Phone 97 404
Yard Phone 28 745

'JORNSON S
lÓOkSTÖRtl
LESIÐ HEIMSKRINGLU
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.