Heimskringla - 03.11.1948, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 3. NÓV. 1948
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
Tyrkland er land framfara og allsnægta
Rætt við sendiherrafrú de Fontenay
Um þessar mundir dvelur hér
í bænum sendiherrafrú Guðrún
de Fontenay. Hún er hér í skyndi
heimsókn til ættingja og vina —
hverfur aftur af landi burt eft-
ir tvær vikur. Tíðindamaður
blaðsins náði sem snöggvast tali
af frúnni í gær. Hún er kona
mjög víðförul og hefir frá mörgu
skemtilegu að segja af ferðum
sínum um fjarlæg og annarleg
lönd. Sem kunnugt er, hefir mað-
ur hennar, de Fontenay verið
sendiherra í Tyrkalndi síðan
1946 og bað eg hana að segja les-
endum blaðsins eitthvað frá dvöl
sinni þar.
—Það er sjálfsagt, sagði frúin
alúðlega. Af nógu er að taka. Að
koma til Tyrklands frá íslandi,
það er eins og að koma í annan
heim. Allt aðrir siðir — allt aðr-
ar venjur — fólkið öðruvísi —
hugsunarhátturinn allt annar —
umhverfið eins ólíkt og frekast
er hægt að hugsa sér. Tyrknesk-
an var gjörsamlega óskiljanleg,
fyrst í stað — henni svipar ekki
til neins af Evrópumálunum —
en maður komst furðu fljótt upp
á að bjarga sér — að geta talað
eldhús- og búðarmál, ef svo
mætti segja. Sjö ára sonur okkar
talar málið reiprennandi. Hann
heitir Eric, sem er gott norrænt
nafn — en þýðir á tyrknesku
sveskja! Og Tyrkjarnir botna
ekkert í, að við skyldum velja
barninu slíkt heiti!
— Þið búið í Ankara?
— Já. Ankara, sem hefir um
225 þús. íbúa, er í rauninni tvær
samvaxnar borgir — gamli og
nýji borgarhlutinn. Við búum 1
nýja borgarhlutanum og hann er
að útliti eins og hver önnur Ev-
rópuborg — með nútímabrag og
hreinlegur, á Austurlandamæli-
kvarða. Hann hefir byggst upp á
mjög skömmum tíma. Þar er
stórt diplómata-hverfi, um 33
sendisveitir. Og þar er lífinu lif-
að á svipaðan hátt og í öðrum
stórborgum. Mikið um veizlu-
höld — sennilega meira en víð-
asthvar annarsstaðar, vegna þess
að í Ankara er minna um
skemmtistaði — leikhús, veitinga
hús o. þ. h. — en í öðrum stór-
borgum. —Tyrkneskar veizlur
eru afar íburðar miklar — borð-
in svigna undan dýrlegum krás-
um og allskonar gull- og krystals
skrauti. Sennilega er í fáum
löndum veraldar jafn vel borðað
og í Tyrklandi — enda er mörg-
um Tyrkjanum vel í skinn kom-
ið, og þykir fallegt.
— Þegar maður kemur inn fyr-
ir borgarmúrana á gamla borg-
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
A ÍSLANDI
Reykjavík------Björn Guðmundsson, Mávahlíð 37
Amaranth, Man.
Árnes, Man._
ICANADA
______________Mrs. Marg. Kjartansson
-----Sumarliði J. Kardal, Hnausa, Man.
Árborg, Man............................G. O. Einarsson
Baldur, Man................................O. Andarson
Belmönt, Man...............................G. J. Oleson
Bredenbury, Sask__Halldór B. Johnson, Churchbridge, Sask.
Churchbridge, Sask__________________Halldór B. Johnson
Cypress River, Man.................._...Guðm. Sveinsson
Dafoe, Sask-------------O. O. Magmússon, Wynyard, Sask.
Elfros, Sask..................Mrs. J. H. Goodmundson
Eriksdale, Man......—..........~........ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask___________Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Flin Flon, Man______________________Magnús Magnússon
Foam Lake, Sask-------------Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Gimli, Man...............................K. Kjernested
Geysir, Man____________________________G. B. Jóhannson
Glenboro, Man................'.............G. J. Oleson
Hayland, Man........................._.Sig. B. Helgason
Hecla, Man..........................Jóihann K. Johnson
flnausa, Man.............f............_Gestur S. Vídal
Innisfail, Alta________Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Kandahar, Sask__________O. O. Magnússon, Wynyard, Sask.
Keewatin, Ont.........................Bjarni Sveinsson
Langruth, Man..........................Böðvar Jónsson
Leslie, Sask........................—Th. Guðmundsson
Lundar, Man................................D. J. Líndal
Markerville, Alta_____Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Morden, Man__________________________Thorst. J. Gíslason
Mozart, Sask............................Thor Ásgeirsson
Narrows, Man..
S. Sigfússon, Oakview, Man.
Oak Point, Man..........................Mrs. L. S. Taylor
Oakview, Man---------------------------;.....S. Sigfússon
Otto, Man________________________D. J. Líndal, Lundar, Man.
Piney, Man...................................S. V. Eyford
Red Deer, Alta.........................Ófeigur Sigurðsson
Riverton, Man...........................Einar A. Johnson
Reykjavík, Man............................Ingim. ólafsson
Seikirk, Man___________________________Mrs. J. E. Erickson
Silver Bay, Man.....—......................Hallur Hallson
Steep Rock, Man..............................Fred Snædal
Stony Hill, Man_________________-D. J. Líndal, Lundar, Man.
Swan River, Man_______________________Chris Guðmundsson
Tantallon, Sask..........................-Árni S. Árnason
Thornhill, Man---------
Víðir, Man_____________
Thorst. J. Gíslason, Morden, Man.
~Aug. Einarsson, Árborg, Man.
Vancouver, B. C...........Mrs. Anna Harvey, 4360 Main St.
Wapah, Man_______________Ingim. Ólafsson, Reykjavík, Man.
Winnipeg_____S. S. Anderson, 800 Lipton St. Winnipeg, Man.
Winnipegoisis, Man..............................S. OlLver
Wynyard, Sask............................O. O. Magnússon
1 BANDARIKJUNUM
Akra, N. D.
Björn Stevenson, Akra P.O., N. D.
E. J. Breiðfjörð, Upham, N. D.
Bantry, N. Dak.----
Belhngham, Wash.—Mrs. Jdhn W. Johnson, 2717 Kulshan St.
BlaLne, Wash........................JMagnús Thordarson
Cavalier, N. D__________Björn Stevenson, Akra P.O., N. D.
Crystal, N. D__________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.-
Edinburg, N. D._
_C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Gardar, N. D__________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Grafton, N. D_________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Hallson, N. D___________Björn Stevenson, Akra P.O., N. D.
Hensel, N. D___________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Ivanhoe, Minn--------_Miss C. V. Dalmann, Minneota, Minn.
Milton, N. Dak-----------------------------S. Goodman
Minneota, Minn....................._Miss C. V. DaLmann
Mountain, N. D________C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
National City, Calif-------John S. Laxdal, 736 E. 24th St
Point Roberts, Wash.......................Ásta Norman
Seattle, 7 Wash_______J. J. Middal, 6522 Dibble Ave., N.W.
Upham, N. Dak----------------------------E. J. Breiðfjörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg, Manitoba
arhlutanum, þá er eins og mað-1
ur sé alt í einu kominn mörg
hundruð ár aftur í tímann. —
Enda þótt miklar framfarir hafi
átt sér stað þar undanfarið, held-
ur fólkið áfram að lifa lífinu eins
og það gerði fyrir mörg hundruð
árum síðan — og kærir sig koll-
ótt um alla nútímamenningu.
— Á sumrin verður ofsa heitt
í Ankara, og flytja þá flestar
sendisveinar til Miklagarðs. Það
er yndisleg borg og margt og
mikið að skoða þar. Það eru nú
fyrst og fremst moskurnar með
sínum stóru, fögru kúplum — og
míneretturnar — gamlar graf-
hvelfingar og fagrar æfintýra-
hallir, eins og úr Þúsund ogj
einni nótt. í Miklagarði eru bæði
ný og gömul borgarhverfi og þau
gömlu eru mjög hrörleg og ó-
þrifnaðurinn þar mikill.
— f fyrrasumar leigðum við
okkur hús í Uskudor, Asíu-meg-
in við Bosporus. Það var gamalt,
fallegt tyrkneskt hús og útsýni
þaðan var dásamlegt. Beint á
móti blasti við gamla Konstant-
ínópel, með Sofíu moskunni, Ah-
med soldáns moskunni og ótal
mínarettum. Einnig sá út yfir
Marmarahafið og Bosporus, en
umferð þar er mjög mikil.
— Geta ekki veturnir orðið
svalir í Ankara?
— Jú, en yfirleitt má segja að
þeir séu mildir. Haustið er langt
og hlýtt og fer sjaldnast að kólna
fyrr en í janúar. Þá getur komið
talsverður snjór. Fyrsta vetur-
inn, sem við vorum þar, fór eg oft
á skíði — en í fyrravetur getur
varla heitið að snjó hafi fest.
— Er nokkur hörgull á nauð-
sýnjum í Tyrklandi, eins of t. d.
hjá okkur?
— Nei, þar er ekki hörgull á
neinu. Þar fæst allt milli himins
og jarðar — fyrir þá, sem hafa
peninga, en dýrtíð er mikil í
landinu. Eins og annarsstaðar í
Austurlöndum er stéttaskifting-
in mikil í Tyrklandi og kjör
manna misjöfn. Efnaða fólkið
lifir mjög vel — svo að maður
ekki segi í óhófi — á hinn bóg-
inn er svo geysileg fátækt —
tötrum klætt fólk, sem ekki á
málungi matar. Miklar ösmusur
eru gefnar þar, því að enn sem
komið er, eru þar engar trygg-
ingar — enginn opinber styrkur
til fátækra.
i
— Annars hafa orðið mjög
miklar framfarir í Tyrklandi á
undanförnum árum. Skóla er nú
verið að reisa um alt landið svo
að alþýðufræðslan er að komast
í sama horf og í öðrum menn-
ingarlöndum. Heilsuverndar-
stöðvar hafa einnig verið reistar
víðsvegar um landið og í þeim
efnum hafa einnig orðið stórstíg-
ar framfarir — því að til skamms
tíma var alm. fáfróður um allt er
að heilsuvernd og hreinlæti lýt-
ur. Forustumenn Tyrklands í
dag eru dugandi menn, er mikið
hefir orðið ágengt í viðreisnar-
starfinu — en Róm var ekki bygð
á einum degi — og enn eiga þeir
mikið starf framundan.
— Hvað er að segja um klæða-
burð fólksins?
— í stærri borgunum er bún-
ingur fólks yfirleitt með Ev-
rópusniði. Það er aðeins í sveit-
unum og eldri borgarhlutunum
sem maður sér fólk í gömlu,
tyrknesku búningunum.
— Hvað viljið þér segja um
tyrknesku konurnar?
— Um þær mætti nú margt
segja. Breytingarnar á kjörum
tyrkneskra kvenna hafa verið ó-
trúlega miklar á síðasta áratug.
Það eru ekki nema 25 ár síðan að
slörið féll, ef svo mætti segja —
síðan tyrkneska konan var leik-
fang og ambátt karlmannsins —
en nú eru konurnar í Tyrklandi
frjálsari en í nokkru af nágranna
löndunum. Þær geta nú sótt æðri
skóla, eins og karlmenn og marg-
ar þeirra hafa lagt stund á lækn-
isfræði og lögfræði —1- og nokkr-
ar konur hafa átt sæti á þingi.
Maður tekur t. d. eftir því í há-
skólafyrirlestrum, að konur eru
þar oft í meirihluta. En eins og
=
c
INSURANCE AT . . .
REDUCED RATES
•
Fire and Automobile
•.
STRONG INDEPENDENT
COMPANIES
11
j McFadyen j
| Company Limited jj
| 362 Main St. Winnipeg |
| Dial 93 444 |
fiiimiiiiraiiiiiiiiiiiu..
gefur að skilja þarf lengri tíma
en 25 ár til að gerbreyta viðhorfi
karlmannsins til konunnar og fá |
hann til þess að líta á hana sem1
jafningja sinn — og enn eimir;
eftir af því, að hann vilji fyrst j
og fremst líta á konuna sem fal-
legan og skrautlegan grip, sem
gaman sé að eiga og halda sýn-
ingu á.
— Tyrkneska konan er mikil:
skartkona. Því meira, sem hún i
hleður á sig af skartgripum, því
fallegra þykir það. Efnaðar kon-
ur ganga yfirleitt afarvel til fara
vilja helst ekki annað en nýjustu
Parísartísku. Eg hef eignast
margar ágætar tyrkneskar vin- j
konur, — þær eru elskulegustu
konur, sem hugsast getur.
— Eru Tyrkir ekki fáfróðir
um ísland?
— Jú, þeir sem eg hef hitt hafa
haft heldur litla hugmynd um,
hvað ísland er. Heimili okkar í
Ankara er alveg eins íslenzkt
og það er danskt — og við höfum
þurft að svara mörgum undarleg-
um spurningum í sambandi við
gamla Frón. Erfiðast gengur
mönnum að skilja það, að við
skulum vera sjálfstæð þjóð með
eigin menningu, svona fámenn.
Einu sinni í veizlu í Istanbul,
hitti eg Tyrkja, sem vissi tals-
vert um ísland. Hann hafði lesið
margar af fslendingasögunum og
hafði mikið dálæti á þeim.
— Þið hjónin hafi ferðast mik-
ið um landið, er ekki svo?
— Jú, — og það er gaman að
ferðast um Tyrkland, enda þótt
vegirnir séu vondir — þeir eru
meira að segja miklu verri en j
vegirnir hér á íslandi! Eina ferð j
fórum við til Brusa, hinnar s
gömlu höfuðborg Osmananna ogj
aðra til Konia, er var höfuðborgj
Seldjukanna — en það yrði ann- j
ars alt of langt mál, að fara að j
telja hér upp alt það nýstárlega, j
sem maður hefur séð á ferða-
lögum um Tyrkland. Tyrkir eru j
allar manna gestrisnastir — ái
ferðalögum okkar höfum við j
hjónin allsstaðar átt að fagna I
svo mikilli gestrisni, að það er
einna líkast því, sem það var hér
á íslandi áður fyrr.
— Að lokum bað frúin blaðið
að færa vinum þeirra hjóna al-
úðarkveðjur frá sendiherranum
sem vegna anna, gat ekki komið
til fslands að þessu sinni. M. I.
—Mbl.
Þegar Mark Twain, hinn heims
frægi ameríski rithöfundur ogj
háðfugl, stóð á hátindi frægðar
sinnar, átti hann eftirfarandi við
tal við einn af stéttarbræðrum
sínum:
Mark Twain: ‘Það tók mig ná-
kvæmlega tíu ár að komast að
raun um, að eg hefði alls ekki
snefil af rithöfundarhæfileikum”
“Og hættuð þér þá alveg að
skrifa?”
“Sei, sei, nei, þá var eg orðinn
heimsfrægur”, anzaði Mark
Twain.
* * *
Frúin: “Eg verð að fara heim,
eg gleymdi nýju augnabrúnun-
um mínum”.
Frúin: Eg auglýsti eftir kan-
arifugli, en ekki eftir ketti!
Drengurinn: En kanarífuglinn
er innan í kettinum.
Professional and Business Directory
—
Office Phone Res. Phone 94 762 72 409 Dr. L. A. SIGURDSON 528 MEDICAL ARTS BLDG. Consultations by Appointment DR. A. V. JOHNSON DENTIST • 506 Somerset Bldg. • Office 97 932 Res. 202 398
Dr. S. J. Jóhannesson STE. 7 VINBORG APTS. 594 Agnes St. Talsími 87 493 Viðtalstími kl. 3—5 e.h. ANDREWS, ANDREWS, THORVALDSON & EGGERTSON Lögfrœðingar Bank of Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Sirni 98 291
J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Insurance and Financial Agents Sími 97 538 308 AVENUE Bldg. — Winnipeg DRS. H. R. and H. W. TWEED T annlœ knar 406 TORONTO GEN. TRUSTS BUILDING C°r. Portage Ave. og Smith SL PHONE 96 952 WINNIPEG
THE WATCH SHOP CARL K. THORLAKSON Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 SARGENT AVE. H. J. PALMASON & Co. Chartered Accountants • 219 McINTYRE BLOCK • TELEPHONE 94 981
WINDATT COAL CO. LIMITED Established 1898 506 PARIS BLDG. Office Phone 97 404 Yard Phone 28 745 Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Ph. 27 989 Fresh Cut Flovvers Daily. Plants in Season We specialize in Wedding and Concert Boúquets and Funeral Designs Icelandic Spoken
H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Studios Broadway and Carlton Phone 93 055 Winnipeg, Canada A. S. BARDAL selur líkkistur og annast um utfarir. Allur útbúnaður sá besti. Ennfremur selur hann allskonax minnisvarða og legsteina 843 SHERBROOKE ST. Phone 27 324 Winnipeg
CANADIAN FISH PRODUCERS Ltd. J. H. Page, Managing Director Wholesale Distributors of Fresh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917 Union Loan & Investment COMPANY Rental, Insurance and Financial Agents Sími 95 061 510 Toronto General Trusts Bldg.
ÁSGEIRSON’S PAINTS, WALL PAPER AND HARDWARE 698 SARGENT AVENUE Winnipeg, Man. Telephone 34 322 GUNDRY-PYMORE Ltd. British Quality - Fish Netting 60 Victoria St., Winnipeg, Man. Phone 98 211 Manager: T. R. THORVALDSON Your Patronage Will Be Appreciated
The BUSINESS CLINIC Specialize in aiding the smaller business man to keep adequate records and prepare Income Tax Returns. ANNA LARUSSON 508 Mclntyre Blk. Ph. 97 130 Halldór Sigurðsson Contractor <S Builder • 1158 Dorchester Ave. Sími 404 945
O. K. HANSSON Plumbing & Heating CO. LTD. For Your Comfort and Convenience, We can supply an Oil Burner for Your Home Phone 72 051 163 Sherbrook St. FINKLEMAN OPTOMETRISTS and OPTICIANS Kensington Bldg. 275 Portage Ave. Winnipeg PHONE 93 942
Frá vini DR. CHARLES R, OKE TANNLÆKNIR 404 Toronto Gen. Trust Bldg. 283 Portage Ave., Winnipeg • Phone 94 908
PRINCESS
MESSENGER SERVICE
Við flytjum kistur og töskur,
húsgögn úr smærri íbúðum
og húsmuni af öllu tæi.
58 ALBERT ST. — WINNIPEG
Sími 25 888
C. A. Johnson, Mgr
LESIÐ HEIMSKRINGLU
702 Sarqent Ave., Wlnnipeq. Man.