Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 02.04.1910, Blaðsíða 3
XXIV., 15-16.
Þjöbvii. JIJNÍf
69
anlegt œtti að vera, ef danskir bankar
væru eigi notaðir, sem milliliður.
Vitaskuld er það, að viðskiptin við
clönsku bankana hætta eigi, pótt „franski
bankinn“ komist á fót, heldur munu bank-
ar vorir ongu að síður verða að hafa
aðal-viðskiptin í Danmörku eptir, sem
áður, og fráleitt komast hjá pví, að fá
par lán, að minnsta kosti í bráðina, í
Ævipuðum mœli sem verið hefur.
En „franski bankinn“, komist hann
á stofn, fœrir nýjan peningastraum inn í
landið. sem bætir úr peninga eklunni
sem nú er kvartað undan, og kemur land-
inu í viðskiptasamband við frakkneska
banka. eða peningamenn og getur það
leitt til frekari viðskipta síðar, þó að
byrjunin só smá.
Heyrt höfum vór að frakkneski kon-
súlJinn hr. Brilloin, hafi að einhverju leyti
verið leiðbeinandi, að því er útvegun pen-
ingaJáns í Fraklilandi snertir, og á yfir-
standandi vetri var maður sendur til
Frakklnnds hr. Einar HjÖrleif's-on, til
frekari áréttingar.
Niðurstaðan af tilraunum þessum kvað
baía orðið sii, að peningalán fáist jafn
vel allt að tíu milljónum, ef óskað er, og
þar af þrjár miJljónir þegar í stað.
Eins og frðlih'gt cr, kvað lánbjóðandi
þó áskilja, að fengin sé ábyrgð landssjóðs;
en til slíkrar ábyrgðar brestur, sem stend-
ur, lagaheimild.
Stofnun „franska bankans" getur því
eigi orðið framgengt að svo stöddu en
fraleitt mun þurfa að efa það. að alþingi Ijái
þegar til kemur, fylgi sitt, til að koma hon-
um á fót, verði að öllu um hnútana búið,
svo að landssjóðnum sé eigi hætt við tjóni,
þótt hann takist áhyrgðina á herðar.
Þingmálafundur á Seyðisfirðí.
— o—
Ár 1910, þriðjudaginn 15. marz, var
fundur settur í barnaskólahúsinu á Seyð-
isfirði samkvíemt fundarboði frá þing-
roanni Seyðisfjarðarkaupstaðar, síra Birni
JÞorlakssyni á Dvergasteini, ti) þess að
ræða um Landsbankamálið
Þingmaðurinn setti fundinn og var
að því búnu kosinn fundarstjóri Eyjólf-
ur Jónsson bankaútbússtjóri, og kvaddi
hann til skrifara þá cand. juris Bjarna
Jónsson og Ólat' Metúsaiemsson pöntun-
arstjóra.
Fyrst tók til máls konsúll St. Th. Jóns-
son og lét í ljósi ánægju 9Ína yfir því,
að þingmaðurinn hafði orðið víð óskum
aiþingiskjósenda þeirra, sem skorað höfðu
á hanu að boða til fundar til þess að ræða
um þetta mál. Skýrði hann því næst í
stuttu má!i frá aðförum ráðherra Islands
í Landsbankamálinu og niðurstöðu rann-
sóknarnefndarinnar og bar því næst upp
svo hijóðandi tillögu:
Fundurinn teinr:
1. aðfarir ráðherra i Landsbankamálinu
óhyggilogar og viðsjérverðar.
2. að engir löglegir gæzlustjórar séu nú
víð bankann, þar sem Kristján Jóns-
son háyfirdómari, þrátt fyrir órask-
aðan réttarúrskurð, hefir eigi, hvorki
af lands9tjórninni né bankastjórn-
inni verið viðurkenndur gæzlustjóri.
3. Yuld og rétt þingsins vettugi virt
með frávikningu gæzlustjóranDa fyrir
fullt og allt.
4. Einveldi það er ráðherra hetír tekið
sér yfir Landsbankanum óþolandi.
Næst tók til máls þingmaður bæjar-
arins, sira Björn Þorláksson á Dverga-
steini
Hann iýsti yfir því, að hann væri ó-
ánægður með framkomu ráðherra að ýuisu
leyti í þessu máli, sömuleiðis væri hann
óánægður með ummæli flestra eða allra
blaðanna og ritanna um málið. Æsing-
ar væru orðnar svo miklar, að engum
væri trúandi. Sannleikur í máli þessu
væri eigi fundinn og mesta óráð að kveðja
nú til aukaþings, meðan æsingarnar væru
svona miklar. Gferði lítið úr lántrausts-
spilli Landsbankans eða landsmanna vegna
bankarannsóknarinnar.
Bjarni Jónsson gerði nokkrar athuga-
semdir við ræðu þingmannsins og um
málið yfirieitt.
Jóh. Jóhannesson bæjarfógeti ræddi
hina framkomnu tillögu og sýndi fram
á að hún væri réttmæt i alia etaði.
Halldór Jónasson mæiti á móti frarn-
kominni tillögu, þótti hún of harðorð í
garð ráðherra, og lagði, að iokmni ræðu
sinoi, fram svo hljóðandi tillögu:
„Jafn vel þó funaurinn sé ekki á-
nægður með aðferð ráðherra í banka-
rauDSÓknarmálinu, leggur hann á móti
því að stofnað sé til aukaþings, bæði
vegna kostnaðarins og svo hins, að
53
bafði honum ósjálfrátt dottið í hug það, sem hann heyrði
Jasper tauta i bænahúsinu.
Hann vurð orðlaus, og varð að styðja sig við vegg-
■Juu, til þess að detta ekki.
Hún var hrædd um Fay!
Og hvað var það ekki, sem hann hafði heyrt Jasp-
■ ©r tauta?
IX. KAPÍTULI.
Brottfór hr. Harlei/s.
Moð þv! að Fay hat'ði sagt G-ilbert frá háttum föð-
ur síns, brá honum alls eigi, er hann heyrði, að bann
hefði ásefct sér, að bregða sér til Útlanda.
Skem mtanirnar böfðu staðið yfir í meira en fjórtán
daga, oj? Harley þurfti því, heilsunnar vegna, að létta
sér upp.
En áður en hann lagði af stað til útlanda, var hann
um hríð einn sér í bókasafnsberberginu, eins og hann
átti vanda til.
Þann tímann hafði Jasper roeira en nóg, að gerp.
Harley lét færa sér miðdegisverðinn inn í bókosafns-
herbergið, og sátu þau Gilbert og ungfrú Harley því ein
að borðum.
Stuudum bar það að vísu við, að Felix borðaði með
þeirn, i.n það var þó sjaldnar
Hr. Harley sinuíi alls eDgu, og því atvikaðist það
svo, að Gilbort, aldrei þessu vant, náði tali frú Archer’s.
í rú A.rcher vir eigi um það, að Fay, og húskenn-
42
„Segðu e’kki meirau, greip Barstone fram í. „Þú
hefir ást á henni!“
„Já, hræddur er jeg um það. — Jeg get ekki gert
að því' Þetta kora alveg óvænt“.
„Það skil eg velu, mælti Barstone, því að mér fór
eins. — Hún er engill, en þú ert nú, þegar á allt er lit-
ið, ekki nema maður“.
„En fremur hefði eg kosiðu, mælti Barstone enn
fremur, „að þér hefði iitizt vel á aðra, því að nú dofn-
ar að mun yfir mínum vomim“.
„Jog held, að það sé þvert á mótiu, mælti Tresham
þurrlega. „Hvað má jeg min, í samanburði við nafnbót,
og tíu búsundir sterlÍDgspunda á ára?u
„Vitleysa! Þú ert mér engu að siður fremriu.
„Jeg þakka þér fyrir vel meint áiit þitt á rnér,
Barstoneu, svaraði Gilbert. „En jeg efast um, að hr.
Harley sé sömu skoðunar, serci þú“.
„Hverju skiptir það“, svaraði Barstone, fjörlega
„Hann iiugsar ekki um annað en 9jálfan sig. Hans vegna
gæti Fay gjarna gipzt kínversku goðalíkneski! — En jeg
geri ráð fyrir, að hún hafi og fellt ástarhug til þín?‘
„Kæri vinuru, svaraði Gilbert. „Ekki stæri jeg mig
af því, að hafa lag á því, að iáta stúlkurnar fá ást á mér
— Ungiró Harley ber eigi ást tií Deins, því að hún er
enn barn, og veit eigi hvað ástin er — Og hvað myndi
það stoða, að eg felldi ástarhuga til hennar? Það væri
líkast því, er fluga flögrar kringum ljós. — Þó að hún
elskaði mig, veldi hún mig eigi, sem oiginmann sinn,
enda þótt eg gæti séð fyrir konu“.
„Þú verður einhvern tíraa fræguru, mæltiBarstone,
Bog þá streyma peningarnir ört til þín“.