Lögberg - 12.03.1890, Blaðsíða 1

Loqberq o yenð ut ut i'rentfjelagi Liigl>ergs,
Kemur út á hverjum miðvikudegi.
Skrifstofa og prentsmiðja nr. 35 Lombard
Str., Winnipeg Man.
Kostar $2.00 um áriíf. Borgist fyrirfram
Einstök númer 5 c.
I.ögberg is publishe cvery Wednesday by
the Lögberg Printing Company at Xo. 35
Lombard Str., Winnipeg Man.
Subscription Price : $2.00 a year Payable
ín advance.
Singlc copies 5 c.
3. Ár.
Politiskar frjettir.
Brezka pingið hefur haldið á-
fram umræðum um skjfrelu rann-
sóknarinnar-nefndarinnar í Parnells-
málinu. Knn hefur ekki verið geng-
ið til atkvæða um uppástungu stjórn-
arinnar, en vist ftykir nft, að hún
muni vinna meiri sigur í Jsessu máli
á pinginu heldur en við var búizt
fyrir nokkrum tíma síðan. I>ó er
afdráttarlaust fallyrt, að fjöldi þing-
manna muni þar greiða atkvæði með
stjórninni vegna flokksfylgis eins,
en ekki samkvæmt sannfæringu sinni.
Randolph Churohill lávarður hefur
algerlega skorizt úr leik við stjórn-
ina í pessu máli. í gærkveldi (priðju-
dag) hjelt liann þrumandi ræðu um
alla meðferðina, sem höfð hefði ver-
ið á Parnell, pótti sem fá eða eng-
in dæmi væru til annars eins í sögu
Englands á pessari öld, og að aðferð
stjórnarinnar væri allsendis ósæmi-
leg; hún hefði beinlínis rofið stjórn-
arskrána, pví að Parnell og aðrir,
sem ásamt honum hefðu orðið fyrir
ásökunum, hefðu ekki notið peirra
rjettinda, sem stjórnarskráin heim-
ilar ákærðum mönnum. Eins og
nærri má geta, vakti pessi ræða
fögnuð mikinn meðal írsku ping-
mannanna.
íhaldsflokkurinn á Englandi virð-
ist vera mjög farinn að finna til
parfarinnar á pví að einn flokkur
myndist upp úr peim tveimur flokk-
um, sem síðustu árin hafa fylgzt að,
til pess að hamla pví að sjálfstjórn ír-
lands kæmist á. Því að menn óttast að
pegar pað mál verði ráðið til lykta
á einhvern hátt, pá muni peir sem
úr frjálslynda flokknum hafa geng-
ið um stund hverfa aptur undir
merki Gladstones, og pá væri úti
um stjórn íhaldsmanna í bráðina.
Annars virðist frjálslyndi flokkurinn
vera öruggari nú en nokkru sinni
úður um ágætan sigur, livenær sem
almennar kosningar fari næst fraro,
enda pykja og auka-kosningar, sem
nýlega hafa farið fram, benda á að
Gladstone sje stöðugt að vinna
floiri og fleiri áliangendur.
V FRKAMAXN AKUXDUH SÚ, Sem
áður hefur verið getið um hjer í
blaðinu að haldast ætti í Hyde
Park i London til pess að mót-
mæla meðferð Rússastjórnar á póli-
tiskum bandingjuin, var haldinn á
sunnudaginn var, en var ekki eins
fjölsóttur eins og búizt hafði verið-
við. Hjer um bil 2000 manna voru
viðstaddir, og aðal-ræðumaðurinn var
John Burns, verkamannaforinginn
nafnkenndi. Ræða hans hafði verið
kröptug og áhrifamikil og liann fór
liörðum orðum um níðingsverk pau
seni Rússar ynnu á bandingjunum
sínum í Síberíu, og skoraði jafn-
framt fastlega á brezku stjórnina
að skerast í leikinn og gera pað sem
henni væri unnt til pess að fá
Rússastjórn til að fara mannúðlegar
.að ráði sínu.
NÓ er fullyrt, að algerlega sje
afráÖið að Bismarck segi af sjer
kanxlara-störfunum innan skamms.
En jafnframt eru sögð mikil vand-
Tæði með að fá pau störf framveg-
is af hendi leyst. Hjer er ekki að
eins að ræða um að missa Bis-
■marcks óumræðilegu hæfilegleika frá
:stjórnarstörfunum; hitt veldur enn
:tneiri vandræðum, að enginn Þjóðverji
tiotnar neitt í hiöum margbrotnu
WINNIPEG, MAN. 12. MARZ 1890.
Nr. 9.
stjórnmálaflækjum, sem Bismarckhef-
ur manna mest verið við riðinn.
Er búizt við að pað muni valda
miklum örðugleikum, pegar Bis-
marcks nftur ekki lengur við, að
óglöggt er ákveðið um sjálf-stjórnar-
rjettindi ymissa pfzku smáríkjanna,
og öllum er peim annt um að
halda 1 sem mest rjettindin. Lík-
legast pykir, að enginn verði kanzl-
ari eptir Bismarck, lieldur muni
störfum hans verða skipt milli
svo eða svo margra ráðherra. Bis-
marck liefur lofað að sleppa ekki
embætti sínu fyrr en eptirmenn
hans cru fengnir.
Þýzka stjórnin hefur afráðið
að æskja ekki eptir pví af hinu
nfkjörna pingi, að pað sampykki
sjerstök lög móti sósíalistum, auð-
vitað af peirri ástæðu, að liún veit
að ping*ð mundi ófáanlcgt til pess;
par á móti ætlar hún að láta herða
á lagaákvæðum viðvíkjandi mönn-
um sem nota dynamit til spill-
virkja.
Róssakeisari hefur nylega feng-
ið brjef undirskrifað af kvennmanni
einum með fullu nafni, og er hon-
um par liótað pví að hann skuli
fara sömu förina sem fyrirrennar-
ar lians, Pjetur III., Páll II., og
Alexander II., svo framarlega sem
hann haldi frainvegis fram ófrjáls-
lyndis-stefnu sinni í stjórnarsökum.
Konan ljet ekki sitja við pað að
senda keisaranum petta brjef, held-
ur sendi jafnframt öllum ráðherr-
unum afskrift af pví. Lögreglan
hefur fengið skipun um að leitá
vandlega að mönnum, sem riðnir
kunna að hafa verið við petta brjef.
Óvenjulegur fjöldi af mönnum cr um
petta leyti tekinn fastur á Rúss-
landi, grunaður um að vera riðinn
við nihilista-samsæri.
I..IÓT >'IIIii.ista-saga hefur bor-
izt frá Moskva pessa dagana. Gov-
ernornum yfir bænuin og fylkinu
Moskva hefur borizt böggull,
og í honum var kvennmanns-höfuð
og brjef með, og kvaðst brjefritar-
inn ætla að leysa af hendi stór-
kostlegri störf heldur en „Jack-tho-
Ripper“ (kvennamorðinginn alræmdi
í Lundúnum, sem enn hefur ekki
náðzt). Líkaminn, sem höfuð petta
átti við, fannst, og var skorinn í
stykki og látinn niður í tvo poka.
Nihilistum er afdráttarlaust kennt
um petta verk, og er ætlað að
kona pessi, sem myrt hefur verið,
muni hafa komið upp einhverjum
leyndarmálum peirra. Fjöldi manna
hefur verið tekinn fastur í tilefni
af pessu hryðjuverki.
Kínvkrjar eru, eptir pví sem
frjetzt liefur til Lundúna, að flytja
stórhópa herliðs til landamæra Sí-
berlu, og rússnesku stjórninni er
ekki ókunnugt um, að Kínverjar
muni ætla að ráða á rússneska liðið
á landamærunum áður en langt
um liður.
Öl.DUNGADKII.l) CONGRKSSl NS I
Washington er I standandi vand-
ræðum sem stendur. Fyrir nokkru
síðan fór hún að rekast I J>ví,
að blöðin komu með greinileg-
ar frjettir um pað sem gerðist I
deildinni Jvrátt fyrir pað að dyrun-
um var lokað, og engir óviðkom-
andi menn máttu vera við staddir.
Öldungarnir kölluðu frjettaritara
61aðanna fyrir sig og kröfðust pess
af peim að peir ljetu uppskátt,
hverjir hefðu frætt pá um J>að sem
peir hefðu ritað til blaða sinna.
En blaðamennirnir J>verneituðu, að
láta pað uppi. Síðan liefur hver
levnifundurinn verið haldinn af deild-
ínni eptir annan til pess að
ræða pað, hvað gera skuli
við blaðamennina, en ekki hefur
tekizt betur en áður, að lialda peim
fundarstörfum leyndum. Út um alla
Amerlku hafa blöðin komið með
frjettir af peim fundum samdægurs.
Fyrir deildinni liggur tillaga uin að
setja blaðamennina I fangelsi fyrir pá
prjózku sína, að vilja ekki láta upp-
skátt hjá hverjum J>eir fái frjettirnar,
en örðugt virðist ganga að fá pá
uppástungu sampykkta. Aðrir álíta
að slík aðferð væri dcildinni til
skammar, og lysti jafnvel vanpakk-
læti hjá henni, pví að frettaritarar
eigi yfir höfuð allt annað af henni
skilið en fangclsisvist. Málið var
ekki útkljáð, pegar síðast frjettist,
en heldur útlit fyrir að pað kynni
að jafnast.
BaÐAR DEII.DIR CONGRKSSINS I
Washington hafa sampykkt að setja
sameiginlega nefnd til að rannsaka
áhrif pau, sem lög Bandarikjanna
og hinna einstöku rikja kunna að hafa
á innflutninga til landsins. Sömu-
leiðis á og pessi nefnd að rann-
raka, hver áhrif pað muni hafa á
kjör ameríkanskra verkamanna að
útlendir auðmcnn eigi verksmiðjur
par I landinu.
Landstjóri Canada hefur neit-
að lögum frá Manitoba-pinginu um
samj>vkki sitt. L*g«-ákvaíði pessi,
sem neitað hefur verið um sam-
J>ykki, fara fram á að sveitarskatt-
ar skuli hækka um 10 prCt., ef peir
sjeu ekki greiddir innan ákveðins
tíma. I>essi skatta-viðbót skoðast
sem leigur af fjenu, er greiðast
átti. Ástæðan, sem gefin er fyrir
neituninni, er sú, að fjdkispingið
hafi ekki vald til að ákveða leigu-
upphæðina, heldur liafi sambands-
stjórnin ein pað vald.
Hki.dur virðist poka áfram með
hina fyrirhuguðu viðgerð á strengj-
unum I Rauðá. Pingmenn Manitoba
I Qttawa áttu enn tal við einn af
ráðherrunum um petta mál I pessari
viku, og pykir líklegt að ekki
dragist lengi hjeðan af að sinna
málinu fyrir alvöru. Nú pykir á-
reiðanlegt, að ekki verði gert við
strengina, svo að nokkru gagni sje,
roeð öðru móti en pví að koma upp
stlflum, sem hleypa mætti vatni út
um pegar pörf gerðist; par á móti
er pað talið mundu verða gagns-
laust að taka upp stærstu steinana
úr strengjunum, eins og áður hefur
komið til orða. En til pess að
koma pessari viðgerð á, purfa frek-
ari mælingar heldur en enn hafa
gerðar verið.
Ymsar frjettir.
Rafurmagn er I ráði að fara
að nota I stað gufu til að draga
áfram járnbrautarlestir niðri I jarð-
göngum undir Lundúnaborg. Því
hefur verið haldið fram, að ómögu-
legt væri að nota rafurmagn á patrn
hátt neðanjarðar, en I siðustu viku
sannaðist, að pað er misskilningur.
Venjulega J>ung lest drógst áfram
af rafurmagni með 20 mílna hraða
á klukkutímanum án pess neinir
örðugleikar væru við pað ferðalag.
Kiricjumkmn á Englandi, sem
standa utan onsku rlkiskirkjunnar,
eru að gera tilraunir til að koma á
einhverju sambandi sin á milli. Ekki
kvað pó vaka fyrir mönnum að mynda
eitt fjelag úr pessum utanpjóðkirkju-
fjelögum; slíkt telja menn með öllu
ómögulegt að geti komizt á. Helzt
synist vaka fyrir mönnum einhvers
konar ping, sem saman standi af
fulltrúum frá kirkjufjelögunum, en
sem pó hafi ekki vald til að gera
nein ákvæði, sem bindandi sjeu fyrir
pau.
Á BÓKA-UPPBOÐi* einu, sem ny-
lega var haldið I London á Eng-
landi, var seld biflía á Indíána-máli,
prentuð I Cambridge, Mass., árið 1601.
Biflían fór upp I $ 510.
Au.miki.ir kuldar með óvenju-
lega mikilli snjókomu hafa verið á
meginlandi Norðurálfunnar fyrirfar-
andi. t>annig er ritað frá Vinarborg
I síðustu viku að kuldarnir fari par
sivaxandi, strætin sjeu öll J>akin snjó.
og í undirborgunum og á landinu
umhverfis sje snjórinn tveggja til
priggja feta djúpur. Járnbrautir sitja
fastar vegna stórskafla I öllum áttum
og farið að bera á vista-skorti í borg-
inni.
Dr. nanskn, Grænlandsfarinn
norski, hefur gert tilraunir til að fá
gert út skip enn einu sinni til
pess að leita að norður-heimskautinu,
og skyldi hann sjálfur vera foringi
J>ess leiðangurs. Blöðin hafa jafn-
vel fullyrt fyrir nokkru slðan, að
pessi leiðangur væri fullráðinn. Dr.
Nansen er í Lundúnum um pessar
mundir, og par hafa blaðamenn
fundið lrnnn að máli. Hann er alls
ekki viss um að neitt verði úr
pessum leiðangri, en ætlar að sækja
um styrk til stórpingsins norska.
Skyldi ekkert verða úr pessari
norðurför, eru allar likur til að Dr.
Nansen verði foringi fyrir leiðangri
til suður-heimskautsins. Svlar og
Ástralíu-menn ætla að vera I sam-
lögum með að búa hann úr garði,
og Nordenskjöld, ferðamaðurinn nafn-
frægi, hefur par eitthvað talsvert
hönd I bagga með. Sagt hefur
jafnvel verið, að Nordenskjöld mundi
sjálfur ætla að vera foringi peirrar
farar, en pað er afdráttarlaust borið
til baka.
Shah Persa hefur gefið uppá-
halds-J>jónustusveíni sínum yngstu
dóttur sína. Sveinninn hafði fylgt
honum á allri ferð hans um norður-
álfuna síðastliðið sumar, og pað vakti
talsverða eptirtekt, hve kompánlega
J>jónninn jafnan veik að herra sinum.
Shahinn hefur gefið honum dyrindis-
gjafir, og par á meðal til íbúðar
ljómandi fagra höll, sem búin er út
með hinu fegursta skrauti austurlanda
og jafnframt með pægindum peim,
sem I vesturlöndum tíðkast.
í smÁh.k einum við St. I.awrence-
fljótið, skammt frá Montreal, vildi
pað hraparlega slys til á sunnu-
dagsmorguninn var, að bóndakona
ein brann inni með 7 börnum sín-
um. Snemma um morguninn kveikti
húsbóndinn eld I inatreiðslustónni,
en skildi könnu með steinollu eptir
rjett hjá stónni og fór svo út til
að gegna skepnum. Þegar hann
kom aptur, stóð húsið I björtu báli,
og eldurinn var svo ákafur, að
hann gat ekki bjargað konu sinni
nje börnum; pau brunnu J>arna öll
frammi fyrir augunum á honum.
Sjálfur liggur maðurinn fyrir dauð-
anum af hræðilegum brunasárum,
sem hann fjekk við tilraunir slnar
viö að bjarga fjölskyldu sinni.
E>r.Hj börn brunnu inni I Parry
Sound I Ontario I síðustu viku. Hjón-
in, sem í húsinu bjuggu, sluppu að
eins út I nærfötunum með tvö af
bömunum sínum. Mjög örðugt
veitti að halda föðurnum frá að
stökkva inn I eldinn til pess að leita
peirra barna sinna, er I eldinum fórust.
Fjórir frakkar voru að spila
um peninga á mánudagskveldið var
nálægt Montreal I Quebec-fylkinu.
Þeim sinnaðist út af spilamennsk-
unni svo alvarlega, að prír
peirra, sem voru bræður, fóru að
lemja pann fjórða, brutu I lionum
3 rif og skaðskemmdu svo á hon-
um andlitið, að honum er ekki
hugað lif. Bræðurnir hafa allir verið
teknir- fastir. Fjárupphæðin, sem
mönnunum varð að deiluefni var 5 c.
Taui.bke, congressmaðurinn fyrr-
verandi, sem vjer gátum um I slð-
asta blaði, að hefði verið skotinn í
pinghúss-göngunum af blaðamann-
inum Ivincaid, ljezt I gær. Kincaid
var settur I fangelsi jafnskjótt og
lögregluliðið vissi uin dauða Taulbees.
JÁRNBRAUTARSI.TS vildi til I New
York-ríkinu skamint frá bænum
Buffalo á fimmtudaginn I slðustu
viku. Lest slitnaði sundur á hraðri
ferð. Fremri partur lestarinnar var
stöðvaður, pegar að pessu var gáð,
en svo kom eptri parturinn að á
fljúgandi ferð og rakst á hinn part-
inn. SjÖ manns ljetu lífið og sautj-
án særðust meira og minna. Sög-
urnar um slysið eru mjög átakan-
legar, eins og vant er, j>egar slik
voða-óhöpp koma fyrir.
Leyni-lögrkglukjónn í Port
Huron pykist hafa komizt að mikl-
um samtökum um að koma Kln-
verjum á laun frá Canada inn í
Bandaríkin. Hann náði I fjóra IÁÍn-
verja, sem pannig höfðu komizt til
Port Huron, og voru peir tafarlaust
sendir aptur til Canada. Fjelag petta
á að hafa agenta I fjölda af borg-
um Bandaríkjanna.
Snjóflóð, með peim stórkost-
legustu sem sögur fara af I Banda-
ríkjunum án pess manntjón hafi af
hlotizt, varð I Colorado I siðustu
viku. Járnbrautarlest var á vestur-
leið eptir South Park brautinni, og
hafði skipt sjer I tvo parta. Fyrri
lestar-parturinn festist I snjó, og
síðari parturinn koin að með tvær
stóreflis vjelar til pess að losa
hann. Umsjónarmaður brautarinnar
stóð fyrir framan aðal-vjelina, og
var að segja fyrir um verkið; ]>á
kom snjóflóðið á hann og tók liann
með sjer. Hann var gersamlega
hulinn af snjónum og barst mörg
púsund fet áfram og yfir á oina;
loksins tókst lionuin J>ó með mjög
miklum erfiðismunum að krafla út
úr snjónum. Fjórar gufuvjelar fóru
algerlega I kaf I snjónum, og eld-
urinn slokknaði; eins huldust og
sumir vagnarnir I lestinni. Enginn
meiddist, nema hvað kyndari einn
brenndist nokkuð af heitu vatni.
Svkrtingi einn I Tennessee, ná-
lægt Nashville, var að plægja ak-
ur sinn I siðustu viku, og við J>að
starf fann hann krukku I jörðu niðri
með $16,000 I gulli. Krukkan var
svo pung að hann gat ekki borið
hana heim með sjer; hann stakk
svo á sig * 400, og lagði af stað
eptir vagni. llann var svo himin-
glaður yfir fundi sínum, að hann
i gat ekki pagað yfir honum á leið-
inni eptir vagninum. En hann liafði
pað fyrir, að pegar hann kom apt-
ur með vagninn, pá var búið að
stela krukkunni með öllu pvl sern
í henni var.