Lögberg - 31.12.1890, Blaðsíða 1
Lözhorg et gejlð út hvern miffvikudafr at
The Lö*berg PrintingSí Publishing Co,
Skrilstofa: Afgreiðslustofa: Prentsmiffja:
573 Nlain Str., Winnipeg Man.
Kostar $2.00 um áriff (á ís'.andi 6 kr.)
Borgist fyrirfram. — Einstök numer 5 c.
Lögberg is publishe every Wednesday by
the Lögherg Printing & Publtshing Conipany
at No. 573 Níain Str., Winnipeg Man.
Subscription Price: $2.00 a year Tayable
in aclvance.
Single copies 5 c.
3. AR.
WINNIPEG, MAN DESEMBER 1890.
I Nr 51.
ROYAL
TRADE
MARK.
CROWN
SOAP.
Positively Pure; Won’t Shrink
Flannels, nor hurt hands, face
or finest fabrics.
POUND BARS. TRY IT.
-Tilbúin af--
THE ROYAl SOAP COY,
Sápa þessi hefur
[ kvæðatna<rni |>eirra, enda virðist og
| mikið ntæla með peirri skoðun, setn
I sumir congressmentiirnir úr snður-
ríkjttnutn hafa koroið fram með, að
svertingjarnir mundu verða að mun
I hættulegri áu pólitískra rjettinda en
I með þein .
stefninu; rártiar eru 94 feta
ar. Skipið fljytur 3408 tons.
la
ng-
Bull
áður
WINfilPEC.
meðmœli frá
fridriksson, Grocer,
Dauði Sittixg Buli.s. Tillaga
Ihefur verið lðgð fyrir fuiltrfiadeild
lcongressins um að pingnefnd verði
| sett til pess að rannsaka með hverj-
utn rjetti Sitting
I drepinn. E:ns og
vikið á hjer í blaðinu,
|fram sterkar líknr fyrir f>ví, að Ind-
i-lö<rre£rluliðið lmfi alis ekki átt
Iheudtir sfnar að verja, pegar Sitt-
; Bull var af dögum r&ðinn, og
| að líílát hans hafi fiví í raun og
| veru verið morð.
hafi verið
liefur verið
liafa komið
Forsetaefni bænda. Bænda-
fjelag Baudaríkjanna hyggja menn
muni liafa á boðstölum forsetaefni
úr sínum ílokki 1892. Bændur í
17 ríkjum hafa komið sjer saman
um að halda fund í næstkotnandi
febrúarmánuði, og telja stjörnmála-
menn bað visst merki pess að nú
muni eiga t»ð gera alvöru úr, að
mynda priðja pólitíska ailsherjar-
flokkinn. Vitaskuld eru Iftil líkindi
til, að bændur muni fi sfnum rilja
fraingengt fyrsta sprettinn, og Jjví
leikur mönnum einkum forvitni á
að sjá, hver álirif Jiessi hreyfing
muni hafa á stefnu o
ömlu fiokkanna.
FRJETTIR.
DANDARIKIN.
NYfætt baknslík fannst
sunnudag f kjarrskóginum
lenzku kirkjuna í Pembína.
sem var vintiukona l'já
bænum, varð allt í
fyrra
við ís-
Móðirin,
íólki ]>ar i
einu veik hjer
um duginn, og þegar húsmóðir
hennar fjekk að vita, hvað um tar
að vera, skipaði hún stúlkunni burt,
kvaðst ekki ætla að gera liús sitt
að spítala. Stúlkan klæddi sig og
lagðL af stað. Sagt er, að hún hafi
vfða í Suður-Pembína reynt að íá
liúsaskjól, en alstaðar verið synjað
um það. í örvænting sinni drógst
hún í myrkrinu og kuldanum út f
runnana og fæddi par ófuilburða
barn. Stúlkan kvað sleppa við
málssókn, svo framarlega sem ekki
sannist, að hún liafi drepið barnið,
blöðin. Það væri annars ekki
Boðið f alaska. Þess hefur
áður verið getið hjer í blaðinu, að
Alaska-búar hefðu sent fulltrúa til
congrcssins til þess að tala sínu
tnáli þar. Fulltrúi þeirra er kapt.
James Carroll frá Sitka, og ferhann
fram á, að Alaska verði veitt hin
sömu rjettindi, sem öðruni útkjálka-
byggðum hafa verið veitt af stjórn
Bandarikjanna. Fáist ekki peirri
kröfu framgengt, kveðst Carroll hafa
umboð til að bjóða $ 14,000,000
fyrir Alaska, og er lofað, að sú
upphæð skuli borgast mjög bráð-
lcga f 20 dollara gullpeningum
Það er 7,500,000 mcira en Al-
aska kostaði Bandaríkin, og auk
pess hafa Bandarikin haft mikinn
ágóða af selaveiðunum par.
Carroll kveðst sannfærður um, að
peir sem bjóði þetta boð, muni geta
látið Alaskabúa verða hluttakandi i
öllum peim jtæðum, sem frjálsri
stjórn fylgja, svo framarlega sem
tilboð peirra verði pegið. Sem
stendur eru landsmenn par mjög
t>á
segja
neina hvað ejitir öðru, að henni (Jiyjjgpggjr með stjórnarháttu
væri fyrst neitað um húsaskjól og þejr ejg.a vjg ag búa.
hún rekin út á gaddinn, og svo
væri henni hegnt fyrir, að ala barn
sitt úti undir beru lopti
St
C. P. R. í dakota. Frá
Paul er tclegraferað p. 20. p.
Vjer liöfum fengið vitneskju
NYkosnu kíkis-senatokaknir i I „Soo“-járnbrautin á að leggjast
m.
u m
Norður-Dakota eiga að skiptast í
tvo flokka; í öðrum flokknum verða |
þeir senatorar, sem valdir eru f
kjördæmum með jöfnum númerum,
í hinum flokknum Jteir sem valdir
eru í kjördæmum með ójöfnum
númerum. Annar flokkurinn heldur
þingmennskunni um tvö 4r, hinn
um fjögur ár, en hlutkesti ræður,
l’Íðf
;ang
NeYÐIN f NEHRASKA. í Vest
urhlutanum af Nebraska er f meira
lagi hart í ári öm þessar mundir.
Margir bændur eru í hinni mestu
Jtröng vegna uppskerubrests, eru
matariausir og eldiviðarlausir. Menn,
sem eru að safna samskotum fólk-
inu til bjargar, segja að í fjórum
countíum sjeu frá 8,000 til 10,000
manna, sem ekkert liggi fyrir nema
hungursdauðinn, svo framarlega sem
petta fólk verði ekki styrkt pangað
til ]>að hefur fengið næsta árs upp-
skeru. Til pess að bæta úr frek-
ustu eyrmdinni er sagt munu J>urfa
* 300,000.
NYtt mormóxaland. Banka-
stjóri einn S Lima, Ohio, kveðst liafa
selt elzt* syni Brigham Youngs 3
miljónir ekra af landi, sem hann
segist hafa fengið hjá mexikönsku
stjórninni fyrir premur árum síðan
Eins og kunnugt er, una Mormón
ar ekki vel hag sínum 1 Utah;
landið er að sönnu gott, og auð
sæld nianna par mikil; en Banda-
sem ríkjastjórn kreppir að Mormónunum
par fyrir trúarskoðanir peirra, og
svick on Avon á Englandi unt sfð
ustu helgi. Nokkrar púsundir manna
voru á skautum á á J>ar við tæ-
inn, og allt í einu hrast fsinti t
miðri ánni. Um 500 manns snkku
niður í sprunguna. Áhorfendurnir
ráku uj>p skelfingaróp, og skauta-
fólkið, sein uppi stóð á ísnum, hrað-
aði sjer í dauðans angist upp á
bakkana. Deo-ar mtnn höfðu dálítið
c5
náð sjer aptur eptir hræðsluna, var
farið að reyna að bjarga, ymsit
náðust upp úr ánni, en búizt við
að mikill fjöldi tnanna batí drukkn-
að, pvf að meiri hlutinn af þcim
sem lentu ofan um ísinn hefur enn
ekki fundizt.
N ÝI.ENDUFJELAG í BKASILÍU. í
Brazilíu er nY löggilt fjelag með
6 25,000,000 höfuðstól; mikið af pvf
fje liafa bankamenn og kaupmenn
í Norðurálfunni skrifað sig fyrir, en
afgangurinn er lagður til af pen-
ingamönuum í Brazilíu. Augnamið
fjelagsins er að koma upp 20 ak-
uryrkju-nýlendum á stjórnarlöndum.
Löndin leggur stjórnin til ókeypis, og
á að tengja nýlendurnar saman með
járnhrautum, og fram með járnbraut-
unum á að reka námastarf, sykur-,
múrsteina og kulkgerð, og svo frarnv.^
sumpart til útflutnings, sumpart til
notkunar í landinu. Fjelagið ætlar
sjer að velja 5000 fjölskyldur úr
Norðurálfunni, sumpart bændur, sum-
part handiðnamenn, og flytja þetta
fólk ókeypis til Brazilíu, reisa hús
handa pví, og lcggja því til áhöld
eptir því sem það parf á að lialda.
Nýlendumönnum verður skipt nið-
ur í smfiporp og dreift út um land
pað, er fjelagið hefur til umráða,
til pess að sem vfðast sjo hyggð
fyrir, Jtegar nýir innflytjendur kcma.
Sambandsstjórn Brazilíu og eins
stjórnir ýmsra hinna sjerstöku rfkja
liafa boðizt til að ábyrgjast 5 prct
leigu af þriðja partinum af liöfuð-
stól fjelagsins.
oll á matvælum, iatuaði og öðrutn
lauðsvnjuvarningi, er almeimingur
parfnast. Hallann, sem verður við
Jtetta í tekjurn rfkisins, vi 11 hami
<vo láta bæta upp með l:ærra tolli
t glvsvarning og öðrum peim vörum
'r hinar auðugri stjettir kaupa mest
af. l>að er alveg gagnstæð aöfeið
pví, sem nágrinmar vorir fyiir sunn-
•tn hafa.
Skólamálunum vill hann nm-
turna Jíka, af taka Iatlnu nám otr
grfskunám, en aukn pekking á sögu
og bókmenntum Djóðverja.
í Mouocco st°hdur friðurii n
ekki á setn föstustum fótum. Sendi-
herra Breta J>ar hefur skrifað stjóm
sinrii, að jaínskjótt sem soldáninn
fái bælt niður eina uj>[>reistina brjót-
ist önnur út. Hausarnir af þremur
uppreistarforingjum prýða liliðið á
höll soldáns, og ýmsir aðrir upp-
reistarhöfðingjar eru í böndum.
bvor flokkurinn situr lengur.
Síðar
verður kjörtími allra senatoranna 4
ár.
Samkvæmt stjórnaiískbá Norð-
ur-Dakóta á næsta ping par að
kveða tölu senatoranna og fulltrú-
anna, og skipta rfkinu niður í se-
uator-kjördæmi. Sú tala, sem ping-
ið ákveður, stendur óhögguð pang-
að til manntal verður tekið í rík
inu 1895, en breyta rná kjördæm-
unum á hverju Jtingi.
Svertingjab eiga að svijitast
fir stórt svæði af Norður Dakota
næsta ári, og á næsta sumri verð
ur hún lögð til Regina f eignum
Breta. Van Idorne, forseti Kyrra
hafsbrautarfjelagsins canadiska,
hluti í „Soo“-brautinni, og pað er
vafalaust Kyrrahafsbrautarfjelaginu
canadiska að þakka, að bein sam-
keppni kemst á í Norður-Dakota við
Northern Pacific, samkeppni, sem
bændutn mun verða mikill liagur
að. Nýja brautin verður lögð yfir
aðalbraut Northern Pacific-fjelagsins
aálægt Valley City, N. D., og pað-
an verður hún lögð norðvestur 4
við.
SviK. Um siðustu fimrn árin hafa
ríkisgjaldkerarnir í Arkansas, Tenn-
essee, Alabama, Kentucky, Louisiana,
Missouri, Mississippi og Maryland
stolið úr sjálfs síns hendi upphæð-
um, 'sern neina frá $ 32,445 til
$ 400,000, saintals & 2,344,54<>; og
þess vegna hafa þeir
1 kring um sig og
nýjum heimkynnum
in. Nú er svo að sjá, sem
hafi fundið athvarf í Mexico.
líkindum vonast Jteir eptir að
lifað par óáreittir samktærat
kvæniskennintrum sfnum.
c5
verið að líta
svipast eptir
hin sfðustu ár-
peir
Að
geta
fjöl-
Sagt eb að Christján, elzti sonur
danska krónprinsins, sje trúlofaður
Margrjetu systur pýzka keisarans.
RijSsastjókn hefur .aíráðið að
loka akuryrkjuliáskólanum í Moscvsa
af því að nihilismuss hefur orðið
vart hjá nemendunum.
kosningarrjetti og kjörgengi f Banda-1 nú ),efur Arkansas aptur orðið fvrir
pví sem ýinsir con-1 sams konar tjóni; rfkisgjaldkerann
ríkjunum, eptir
gressmenriirnir f Washington halda
fram, og á að koma fram með til-
lögu í pá átt innan skanims; jafn-
framt yrði pá meðlimum fulltiúa
deildarinnar fækkað að santa skaj.i
i þeim ríkjum, par sem nokkuð er
af svcrtingjum. Dað eru auðvitað
einkum congressmenn úr suðurríkj-
unum, sem halda pessari breytingu
fram. En lítil líkindi eru til að
repúblíkanar aðhyllist liana, með
þvi að pað mundi í mörgum ríkj-
utn draga að stórura rauir úr at-
par vantar $ 67,000 til að geta
staðið f skilum við ríkið. Það er
auðsjáanlega orðið blátt áfram „móð-
ur“, að stela úr sjftlfs sfns hendi i
suðurríkjunurn.
Stærsta seglskip Banda.fkj-
anna er nýsmíðað í New \ork, og
heitir Shenantloafi. Það er 325
feta langt, 49 fcta breitt og ristir
27 fet. Það er fjórmastrað og segl-
in eru samtals 11,000 yd. Bugspjótið
er úr stáli og nær 55 fet fraui a
Bakdagi varð milli Indf&na og
Bandaríkjahersveita á mánudagsmorg-
uuinn var 20 mílur fyrir austan
Pine Ridtre í Suður Dakóta. Her-
n
sveitununt kom bardaginn mjög á
óvart, pví að fastlega var búizt við
að Indíáuar mundu ætla að láta af
hendi vopn sín og gefast upp ein-
mitt f)á. Menn hjeldu, pegar síðast
frjettist, að 50 liefðu fallið af her-
mönnurn, par á rneðfll kapteinn einn,
Wallace að nafni. Þar á móti virð-
ast menn enga hugmynd hafa þá
haft um, hve mikið mannfall muni
hafa orðið meðal Indíána, nema hvað
menn vissu, að langt yfir 50 höfðu
fallið úr peirra fiokki. Ahlaup Ind-
fána virðist hafa líkzt óðs rcanns
æði; þeir voru að eins 120 vopn-
færir menn móti 500 riddurum.
Eptir að Indíánarnir höfðu beðið ó-
sigur, drápu hermennirnir hverja
eínustu manneskju af flokki peirra,
sem Jteir náðu í, gáfu engum grið.
Víst er talið, að ekki muni verða
látiö við j>etta sitja af Indfana liálfu,
°g að ýmsir Indíána-flokkar, sem
áðu- hafa verið hlynntir friði, muni
nú hefjast handa,
Nihilistasamsæei um að taka
Rússakeisara af lífi kvað nýlega
hafa komizt upp f Rússlandi. Sam-
særismennirnir voru allir í aðals-
tnannafjelagi einu; lögregluliðið hef-
ur lokað samkomustað fjelagsmanna.
P'jöldi af Pólverjum er grunaður
um hluttöku í samsærinu og lieíur
verið tekinn fastur.
Hunguksneyð í afkíku. Frjetta-
ritari í Suakirn skrifar einu Lund-
únablaðinu, að menn muni aldrei
til fulls fá að vita, hve voða’cr
í”>
hungursneyð hafi átt sjer stað í
Austur-Sudan síðustu fjóra infinuð-
ina. En óttaleg hefur hún verið,
svo mikið vita menn, og náð vfir
mjög stórt svæði. Sumir heilir ætt-
hálkar hafa alve<r afmáðst af hunorL
Samt sem áður er fólkið jafn-ste.3-
ráðið eins og nokkru sinni áður í
pví, að berjast fyrir frelsi sínu gegn
Bretum. Mestar hörmungar hafa.
liðið fjölskyldur peirra manna, sem
börðust gegn Bretum 1884—5; Jieir
sem vinna áttu fyrir fjölskyldunuiti
fjellu flestir. í peiin orustum, scm
j)á urðu, og bein peirra liggja enn
Ógrafin á sljettunum sem fitakanleg
mótmæli gegn öllum tilraunum
Breta til að koma landinu undir
egipzka stjórn. Ekkjur þeirra og
börn liggja nú sömuleiðis ógrafin,
og harðrjetti. Á
í Súdan hafa fátækl-
til að eta hunda;
s. frv., pví að allt
gersamlega horfið.
dauð af hungri
sumum stöðum
ingarnir neyðzt
ketti, rottur o.
jurtafóður hefur
UTLOND
Vodalegt slys vildi
til við War-
Keisakinn þýzki,
„ferðalangur“, er undarlegur maður.
Eitt er víst: hann treystir sjálfum
sjcr í flestan sjó, og hann vill reyna
að koma umbótutn á í hvervetna.
Hann hcfði verið figætur konungur
eða keisari á einveldistímum; en
menn eins og hann eru liáskalegir
frelsinu. Keisari eða konungur, sem
tekur ujip á pví, að ætla að verða
sjálfur forsætisráðherra í stjórn sinni,
er ópolandi í frjálsu landi, pví að
hann ki]>j)ir öllum grutídvtlli undan
frclsi pjóðarinnar. Sá á að rjettu
að ráða, scm ber ábyrgð • gerða
sinna. Því eiga ráðgjafarnir að
stjórna, en konungurirra e>gi. Hann
er „heilagur og friðhelgdt“, og pví
verður líka að gera hann óskaðleg-
an með pví, að láta enga hans
gjörð hafa gildi, nema ráðgjafi skrifi manns
undir með honum; svo ber ráðgjaf-
inn ábyrgðina.
Annars er mikið vit í mörgu,
sem Vilhjálmur ferðalangur gerir.
Nýlega hefur hrnn t, d. bcðið stjórn
sinni, að leggja fvrir pingið fruin-
varp til nýrra toll-laga, er af nerai
Víða hafa og menn verið jetnir,
nýjarðaðir líkamir verið grafnir upp
til að seðja með hungur manna.
Hjer og par eru lieil porp alveg
mannlaus, nema hvað beinagrindur
liinna dauðu liggja i sumum liús-
Vilhjálmur unum. Auðugir menn hafa verið
litlu betur farnir en fátæklingarnir,
pví að matur hefur ekki verið fá-
anlegur fyrir neitt, Svo hefur Ji: ð
og bætzt við aðrar hörmungar, að
bóluveiki liefur gengið á huiigurs-
svæðinu. Frjettaritarinn lýkur mfili
sinu á þessa leið: „Um síðustu tvo
mániiðina hefur hagur manna rjetzt
dálitið við, og með vorinu nær
fólkið sjer að líkindum aptnr; en
það mun ekki gleynia Jjví, að pað
voru vfirvöld Breta og Egij)ta, sem
bönnuðu alla aðflntninga að Suakini
og hafa að miklu leyti fibvrgð :i
hörmungum Jieim, sem yfir Jsuð hcf-
ur þirmt“.
Diftekitis gengur fiköf ! St.
Jolra í Nýfundnalai.di, talið uð .4.500
hafi sýkzt og [>ar af dáið
800—900. Veikin er að breiðast
út fyrir borgina.
(Framh. á 8. bls.).