Lögberg - 31.12.1890, Blaðsíða 4
I.C'CT’Enn, MIDVTKUDACINN 81 DES. iSno.
% q g b c r jg.
Grfiti út að 5»^ .Vittitt str. Wiouiiteíi
af 'J'he Lógberg Friuuvg fr J'ublis/iiug Cey.
(Iricoiporatt.d 27. May lifOO).
Rl rSTJ RAR (ÍÍDITORS):
Eiaar HjSrleifíSOn
Jin tílafsson
Ik'siNtss Managrr: Jin Olafsson.
AUGLVSINGAR: Siná-auglýsingar í eitt
skipti R.< cts. fyrir Í.O orö eöa 1 j>utnl.
dálkslengdar; 1 doll. um mánuðinn. Á stærri
auglýsingum eða augl. um lengri tíma af-
slattur eptir samningi
BÚSTADA-SKIPTI kaupenda verður að til-
kynna skriJUqa og geta um fyrverandi liú-
stað jafnframt.
UTANÁSKRIPT til vor er:
Tht LSgberg Tnnting & J'ublishing Co.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man
-- MIDMKUI. 3i. DES. 1890. -
Ijir liigpWKlíir.
Nú er tíminn til að kaupa
högbery. Hversein vill stjðja frjáls-
lvnt og Óliáð ísierizkt blað hjer
ínegin hxfs, ætti nú að gerast á-
skrifandi, ef liann er pað ekki áður.
NÝIK KAUPENDL'K ALUIÍ
að næstá ári fá OKE\ PIS blaðið
íia b.rjuu p. rn. (par rneð upphaf
sOgunuar: „Myrtur í vcujni'‘).
NÝIR KAUPENDUK,
setn borga oss árganginn 1891 fyrii-
f.arn, fá DAK AD AUK ókeypis
,, hr) óaskrá JUr. J/cesousíí 2Ö2 bis:.
ot;
,, U>n/iverfi,i jörðinu á 80 döjurn" 314
b ss., samtais óUO biss. af skemmti-
Bögum.
UM PENINGASENDINGAR.
Vjer viijum biðja pá sern senda
OiS peninga, uð senda J>á annað-
hvort í Jieyistered hetter eða 1‘. O.
Monvy Order. — Bauka-ávísanir til
útboiguiiar annarstaður en í Winni-
peg getum vjer að eius tekið meö
'Jö cts. aftöiiuin, pví að innkeíintan
kostar os» pað, bvort sem ávísunin
er sn:á eða siór. Sá sem sendir
oss $2 ávísun upTi á banka Dru
utan Winnipcg, burgur oss p\í aö
uliiS $ i , i tí.
Munið eptif þessu.
The J. öi} bery JO'ty. «£ Publ. Co.
h 0 G G J A F A n- K ITKh
VIÐ V A 11NIN G iS’ VE 11 D.
Eplir Thr Nntion, N’. Y.
Degu 1 Harrisou bersböfðingi korn
til vaida sem forseti Bandaríkjauna,
ljetu belztu iriepn af fiokki sam-
veldisnii nna (Kepúblikana) það í
ijósi, að nú ætti í ð „stjórna iand-
inu eptir aimennum viðskiptareglum
(bvsineots principlcs)“ og auðvitað var
pað tilgaugurinri, að auðgast sjáifir
í viðskiptununi. En nú hefir svo
farið, að peir eru nú, þessir síiinu
garpar, að lenda í fjárþrotavand-
ræðum hver ejitir aunan.
Frum-píslarvotturinn af flokki þess-
ara óiánsmanna varð John F. Plum-
mer, hinn ákafasti og málrófsmesti
af þeim tjllum. Pluintner var ákaf-
iega lirifinn tollliækkunarpostuli eða
flytjandi kenningarinnar um, að
hækka vöruverðið tneð lagasetningu.
Og það svo, að Jvegar á því stóð
að koina Ilarrison að, þá bikaði
Plummer, sem annars er nokkuð
inærðarsa.nur um guðhræðslu sína
og trúræ.kni, ekki við að fylgja
þyí fram í vr rki, að tollvernd fyrir
amcrískan iðnað væri svo heilagt
málefni og nauðsynleg.t í stjórn
landsins, að það væri eigi að eins
rjettiætanlegt, beldur loísvert, að
falsa skjöl og ijúga toliverndinni í
bag. Hann var þá formaður í dúk
vöru-fjelagi satnveldismanna (Repu-
blicon T>ry Goods Association), og
í þeirri stöðu séndi bann út um
landið mörg bundruð vættir af
bæklingutn, sem liann ljet prenta
og skreytti með brezka fánanum
framan á kápuniú, en í þeim bækl-
ingum voru íölsuð ágrip og út-
dra-ftir úr enskum blöðum; og bjelt
gtiðsinaðurinn fram Jvessu þokkastárfi
löngti eptir áð sfnt baíði verið
með rökuni fiatn á falsanirnar. Deg-
ar eitihver liaíði otð á þessu við
hann og vikli fá bann 1 i 1 að rjett-
læta sig, var liann vanur að yppta
öxlum og svara: „John Plurnmer
er etieum háður; haitn ber ekki á-
bvrgð fyrir neinuin nem* guði al-
iriáttugum og sainvizku sinni“. —
Eptir að Harrison var kosinn og
kominn í embætti, viðurkenndi bæði
hann og fylgisflokkur bans yfir hbf-
uð, að Jolin Plummer mætti manna
mest þakka kosningasigur samveld-
ismanna það sinn, og forsetinn kvaddi
liann iðulega til sín til Washington
til að njóta ráða lians um stjórn
landsins mála.
Fyrsta stjórnaiár Harrisons var
Jobn Plummer einn af ntkvæða-
mestu n önnuni Bandaiíkjanna. Hon-
um voru boðin ýmis pyðingaimikil
cinhætti, Jiar á meðal póstmeistara-
embættið í New Ýork; en hatin
bufuaði þeim öllum, og sagði, að
sín umfangsroikla verzlun þyrfti á
öllu sínti eptirliti að J aida; banr<
; heiði viinrækt sjálfs slns störf með-
an á kosiiiiigabríöinni stóð, til Jiess
að frelsa föðurlandið og toilvernd.
ina; nú mætti hann ekki vanrækja
, sjáifs síns hag lengur. Dað eina
af stjórmnálum, setn enn Jiá var
bonuin ábugamái, var að fá tollana
bækkaða á þeim vörum, sem hann
verziaði roeð sjálfur, en Jiað voru
dúkvörur (I)ry Goods). Hann var
brennheitur vinur tollhugmynda Mc
Kinley’s; en hann hafði, því miður,
ekki ástæour til að geta beðið,
þangað til J>ær öðluðust lagaíorm
og gildi. — 20. d. marzmán. síð-
astl. flaug sú fregn um landið, að
John Plummer gæti ekki staðið í
skilum. En hann fullyrti við vini
sína, að það væri ekkert aivariegt,
se’ti að sjer Jirengdi, rjett augnn-
bliks-þröng í svipinn, og stafaði
mest af „stórKOStlegu verðfalli á
flaueli“; liann stæði jafnrjettur eptir
fáa daga. Eu er bækur bans voru
rannsakaðar, kom það í Ijós, að
skuldir lians námu á aðra niiljón
dollara; en hins vegar var mjög
torvelt að finna nokkurn skajjaðan
hlut, sem liann ætti, upp í alla
þessa sápu. — Upp frá þessum tíma
hvarf Mr. Plummer almenningssjón-
um.
Náskyldur Mr. Plummer í skoð-
unurn sínum á viöskiptamálum og
stjórnmáium var Mr. Edward II.
Ammidown, forseti hins ameríska
verndartolis-samlags (American Fro-
tective Tariff heayue) og forstjóii
blaðsins Jhdletin, er samlagið gaf
út. Sjálfur Plummer var ekki Or-
uggari en Ammidow í trúnni á fals-
aða útdrætti úr brezkuin blöðum;
og að Jrví er MeKinleyskuna snerti,
þá fetaöi Mr. Ammidown rækilega
skref fyrir skref í fótspor MeKin-
ley’s. Hann hafði ekki óðaralieyrt
umniæli MeKinley’s, að „ódýct rg
ljelegt fari saman“, og að „óciyr
varningur geri Ijelega menn, og að
ljelegir menn geri ijelega Jijóð“,
en liann flytti sjer að setja í blað
sitt Jhd/etin þcssa klausu: „Bölvun
ódýrleikans! Villidyiið elskar ekki
bráð slna lieitara, en verzlunarfrels-
isnienniinir þrá ódyrleikaun11. Mc-
Kinley liaföi haldið ræðu sína 14.
cktóber, en þann 17. koin út Jhdle-
int með skammagrein um ódfrleik-
ann og verzlunarfrehnsmennina.
Fvrir liverja sök að Ammidown
bafði svona stæka bölvun á ódyr-
leikarium, kom ekki í Ijós fyr en
nokkrum vikum síðar.
Miðvikudaginn 3. þ. m. varð
Rittenhouse Mu nvfaetvrivy Com-
pany gjaldþrota, en Arr.midown átti
fiest hlutabrjefin í því f jelagi; barin
sagði sjálfur svo, að gjaldþrotin væru
að kenna „þeirri deyfð í öllnm
verzlunarviðskiptum, sem orsakazt
hefði af sigri sjerveldismanna (Demó-
krata) við kosningarnar í nóvember.
Enginn vill kaujia neitt og ö!l
verzlun er sem iömuð“. En blaðið
Prers í Philadelpbia bafði fleira um
gjaldþrotin að segja, og eigandi
þess blaðs er niéðlimur samlagsins
Amer. Protective Tariff heague, og
mun engum detta í hug að efa, að
hann fari ekki rneð lijegóma í Jiessu
máli. Blaðið JJress sagði svo: „Dað
er kunnugt, að Mr. Ainmidown í
júní og jfiií þ. á. keypti ull fyrir
$1000000 (eir.a milljón dollara), til
þess að græða á verðhækkun þeirri,
s 'tn hann bjóst við að yrði á ull við
tollhækkunarlög McKiniey’s. Hvort
hann hefur gert þetta fyrir sjálfan sig
eða Rittonhouse-fjelagið, skal ósagt“.
Sje þetta rjett, þá sýr<ir Jrað, að gjald-
þrotin hafa komið af því, hve sljó-
skygn þjóðin er hjer í Bandaríkj-
unmn og „sein að grípa“ töfra-kosti
McKinley-laganna, tornæm að skilja,
hvo bölvað og ljelegt það er, að
vörur sje ódyrar, tornæmari iniklu,
en þeir McKinley og Ammidown
höfðu við búizt. Ef þjóðin hefði
glaðzt í hjarta sínu og hagnytt sjer
með gleði það færi á að kaupa
við háu verði, sem Ammidown bauð
henni, þá hefði sú miljón dollara,
sem harm hafði „lagt í ull“, fært
honum aptur góðan ávöxt í stað
gjaldþrota. D:i ð er óskemmtilegt
fyrirtæki að ráðast i að gagna ætt-
jörðu sinni með því að hækka verð-
iag með lagasetningu, J>egar þjóðin
er svo vanþakklát, að veita ekk:
fyrirtækinu hjartanlegan stuðning
sinn með því, að kaupa fyrir upp-
hækkaða verðið.
Naumast hafði fregnin uni gjald-
þrot Ammidown’s borizt á vængjum
rafurmagnsins út yfir byggðir allra
ríkja landsins, fyr en sú fregn korn
svo að segja í liælana á henni, að
nú hefði Delainater bankari, sá liinn
sami sem stórþjófurinn Quay ætl-
aði að koma að sem landsstjóra í
Pennsylvaníu, en „fjell“ þar hrak-
lega „í gegn“ við kosningarnar,
orðið að gefast ujip setn gjald-
Jrrota. Degar farið var að skoða
bækur og efnabag landsstjóraefnis-
ins, kom J>að fratn, að $100000, af
sjóði ríkisins, og $50,000 af courrty-
sjóði, sem haíði verið í vörzlum
Delamaters sem yeymslu-fje, var
sporlaust horjlð. Skuldir lians voru
ákaflega miklar, en eignr alls eug-
ar, sem teljandi væru. Svo slæm-
ur var bagur þrotabúsins, að enda
nokkrir af nánustu vinurn Delama-
ters hafa leyft sjer að kalla hann
svikabófa (tncindler). Ef a 1 Jiýða í
PennsYlvaníu hefði viljað láta að
orðum Quay’s og stutt banka De-
iamaters með því að kjósa Dela-
mater fyrir landsstjóra, þá er það
trú vina bans, að hann hefði getað
„riðið af" þessa fjártjóns-öldu. Svo
lítur að ininnsta kosti Mr. Quay á
málið, ejitir því sem lionuni fóruit
orð við Washirigtons-blaðamann einn
rjett á eptir: ,,Jeg skil ckki í“
sagði hann, „}>ví Mr. Delamater
hefir leynt vini sfna þvi, »hve tæjit
hann stóð. í>að hefði mátt gera
eitthvað til að lrjálj a lionum til nð
ríða af J>essa öldu, eða að minnsta
kosti láta gjaldþrotin líta skaplegar
út“. Mr. Quay talar hjer af reynslu;
því harm hefur sjálfur „riðið af“
tvo storina, talsvert verri en f>enn-
an, og í hvorttveggja skiptið geiði
hann það með því, að taka í bessa-
leyfi fje úr ríkis-fjárhirzlunni, svo
að til samans nam $ 060,000.
E11 J>að hefur ekki verið ein
báran stök fyrir stórinennum líepú-
blíkana uin þessar mundir, ekki einu
sinni tvær nje þrjár bárur stakar;
þær cru að verða fleiri og fleiri.
Nfi rjett á ejitir óförum Delama-
ters kom sú fregn, að Mr. A. E.
Bitemann í Wall Street í New
York hefir byrjað málssókn á móii
ofursta W. W. Dudley, merkum
verndartolla-postula í Rej.úblíkana-
flokki; Dudlev haföi verið fjelagi
Batemanns í hankaverzlun, og iiefur
Batemann stefnt honum til að greiða
sjcr $52,033, sein hanri segir, að
Dudley liafi dregið undir sig „með
svikum og prettvísi“ (fravel avcl
deceit) meðan hann var banka-fje-
lagi hans. Batcnnmn seoir svo um
Dudley:
„Hann átti alls enga eign í
fjolaginu, en framdi sifeld svik og
jirettvísi til að draga fje óráðvand-
lega undir sig til tjóns fyrir verzl-
unina og bakaði henni stórtjón
1886. Hann var að kaujia og selja
í gróðaskyni fyrir sjálfan sig og
skyldfólk sitt, og færði ujijihæðirn-
ar itin í bækur vorar til skuldar
undir nöfnuin margia lieíðvirðra og
mikilsmetinna manna, þinpmanna og
liefðarkvenna, scm siðar hafa 1/st
yfir því, að hann lmfi notað nöfn
Jieirra lieimildarlaust, með því að
þau hafi aldiei gefi.) lionum heimild
til að kaujia nje selja verðbrjef í
sínu nafni. Plann færði sviksamlega
iim úr einum reikningi í annan í
bókum vorum, allt til að auðga
sjálfan sig, eins og bækur vorar
shna; og nú hefur í ljós kon ið við
löglega rannsókn á bókutium, að
þessi kæra er í öllum atriðum á
rökutn byggð“.
Bateman skyrir enn frein-
ur frá, að Dudley hafi bæði munn-
lega og skriflega gefið sjer játn-
ingu um J>etta atliæfi sitt. Dudley
hefir enn ekki mætt fyrir rjetti, en
segir fregnritum þeim, sem við
hann hafa talað, að þetta sje allt
„hauga-]ygi“. Samt játar hann, að
02
sjer þegar til, að Whyte mundi
hafa leigt. Ilann leit vandlega kring
um sig í herberginn, og bann gerði
sjer J>egar hugmynd uin, hvernig
ninður Liun látni mundi hafa verið.
„Bylífismaður“, sagði liann við
sjálíau sig, „og eyðsluseggur.
Maður, sem er líklegur til að hafa
átt vini, óg ef til vill óvini, meðal
ilijög misjafnra náunga“.
Mr. Gorby fjekk þessa skoðun
af því sem harm sá umhverfis sig;
J>að benti á lifnaðarháttu Whytes.
Stofan var vel búin, á húsgögnun-
.11111 var dökkra-tt flos, og tjöldin
fviir gluggunum og gólftejijiið höföu
svipaðati, dökkan iit.
„Jeg gerði þetta laglega“, sagði
Mrs. Habléton, og kotn ánægjubros
á harðlega andlitið á henni. ,,Vilji
liienn fá til sín unga karlmenn, J>á
verða herbergin að vera vel búin,
og Mr. Whyte borgaði vel, þó
haiin væri nokkuð vandgaifur með
matinn, því jeg er ekki sterk í
nmtreiðslunni, og kann ekki að búa
til þetta franska óræsti, sem skemni-
ir í marmi magann“.
Á. skygnunum á gaslömpunnm
hvo að sjá, sem hanrr rjeði af að
gera J>að, því að liann togaði í
liægðum sínum hanzkann af annari
hendinni og hallaði sjer ajitur í
stólinii.
„Nei, jeg hef ekki sjeð hann
nýlega,“ sagði hann og geispaði
um leið. „Jeg hef verið uppi í landi
fáeina daga, og kom ekki fyrr en
í kveld, svo það er meira en vika
síðan jeg hef sjeð hánn. Hvers
vegna sjivrjið þjer að því?“
Lögregluþjónninn svaraði engu
en stóð hugsandi og borfði á þenn-
an unga mann, sem sat frammi
fyrir hoiium.
„Jeg vona“, sagði Moreland
liirðulauslega, ,.jeg voná, að J\jer
þekkið mig ajitur, vinur minn; en
jeg vissi ekki, að Wliyte liefði sett
hjer á fót vitlausra sjiítala meðan
jeg var burtu. Hver eruð þjer?“
Mr. Gorby færðist nær lionum
og staðnæmdist undir gasljós’nu.
„Jeg heiti Gorby, og er leynilög-
regluþjónn,“ sagði hanu stillilega.
„Rjett er þaö“, sngði More-
land, og virti hann róiega fyrir
sjer frá livirfli til ilja. „Hvað hef-
70
eitthvert hrafl af morðsögunni, en
mjer datt ekki eitt einasta augna-
blik í hug, að Wliyte væri nokk-
uð við það riðinn, og svo koin
jeg hingað að hitta hann, eins og
jeg hafði lofað, þegar jeg skildi
við liann. Veslingurinn! veslingur-
inn! veslingurinn!“ og hann tók
liöndunum fyrir andlitið í mikilli
geðshræringu.
Mr. Gorby komst við af J>essari
augsýnilegu sorg, og jafnvel Mrs.
Hableton lofaði ofurlitlu tári að
velta ofan aðra hörðu kinnina sem
merki um sorg sína og meðaumkvun.
Moreland reisti þegar ujiji liöfuðið
og ávarpaði Gorby í hásum róm.
„Segið þjer mjer alla söguna.“
sagði liann og studdi liönd undir
kinn. „Allt, sein J>jer vitið.“
Hann studdi oiboganum á borð-
ið og tók höndunum aptur fyrir
andlitið, en lögregluþjónninn settist
niður, og sagði allt, sem hann vissi
uni morð Whytes. Degar sagan var
á enda, lypti Moreland upp höfðinu
og leit með hryggðarsvip á lög-
regluþjóninn.
„Ef jeg hefði verið í bænum,“
S9
það er enginii vafi á því. Wliyte
og hanu hafa báðir verið að sækj-
ast ejitir ríku stúlkunni“.
„Hvað lialdið þjer um þetta ?“
sagði Mrs. Hableton forvitnislega.
„Jeg held“, sagði Mr. Gorby
seinlega og bvessti augun á liana,
„jeg lield, að það standi kvenn-
tnaður bak við þennan glæji“.
VI. KAPÍTUU.
Mr. Corby gerir fleiri uppgötvanir.
Degar Mr. Gorby fór frá I’oss-
um Villa, var enginn efi í huga
bans uin J>að, liver frarnið liofði
morðið. Maðurinn í ljósa frakkan-
um hafði hótað að drepa Whyte,
jafnvel á ojmu stræti — þessi síð-
ustu orð voru sjerstaklega eptir-
tektaverð —- og það var enginri vafi
á J>ví að hann hafði ekki látið sitja
við hótunina eina. Glaipurinn var
ekki annað en uppfylliug liótana
J>essara, sem liafðar höfðu verið í
frammi I reiði. Dað sem lögreglu-
þjónninn J>urfti nú að gera var,
að komast að því hver maðurinn |