Lögberg - 07.01.1891, Blaðsíða 1

Lö ’borg er gefið út hvern mioviluidag at
'1 kc Löi-berg Printir.%& i'uúlishing Co,
Skrilstofa: Al'trei'slusiola: I’rentsniiOja:
S73 li]ain Str., Winnipeg Man.
Koslar $’2.00 um áriS (á íslandi 6 kr.)
Borj'jist fyrirfrani. — Einstök mímer ö c.
Ligöerg ii publishe everr Wedneiday bp
the Löglierg Brinting & I’ubltshing Coaipanp
at No. 573 Mjain Str., Winnipeg Man.
Subscription Price: $2.00 a pear Papablt
in advance.
Single copies i c.
3. ar
WINNIPEG, MAN 7. JANUAJt 1X01.
Nr £2.
I
ROYAL
•Positively Pure; Won’t Shrink
Fianneis, nor hurt hands, face
or finest fabrics.
POUND BAR3. TRY IT.
----Tilbúin af----
THE ROrAL SOAP COY, WINfiiFEC.
Sápa jiessi hefur meSmœli frá
Á. fkidriksson, Croccr.
Sig. Christopherson,
Bai.dlr, Man.,
liefur sölumboð ú öllu landi Cannda
Northv.est Land Cos. í Suður-Manitoba;
eun fremur á landi Hudson Bay Cos.
og Scotch Ontario Cos.; svo og mikið
af speknlanta-lantli og yrktum bújörð-
um. Oetur |>vi bofið lantlkaupenclum
botri kjtir en nokkur annar; borgunar-
skilmálar mjög vægir. Komið beint til
hans áður en þjcr semjið við aðra. Lán-
ar og peningu með vægri rentu. Selur
og öll jarðyrkju-verkfæri fyrir Massey&Co.
T 1 I.
lesenda Logbergs.
Með pessu blaöi er liluttöku
minni í ritstjórn Lögbergs lokið.
Skvldi mjcr einlivern tíma liggja eitt-
livuð á lijurta, sem mijr lanjruði til
nð sctrja í blöðum, mun jef' leita
til Lögbergs með f>að fremur en
til annara blaöu; og mjer er jafn-
iinnt um velgengni f>ess, ábrif og
vinsældir eins og# rnjor hefur uokk-
urn tima áður verið. Ln jeg lief
nfráðið að loita mjer atvinnu ann-
ars staðar.
Jeg lief verið talsvert riðinn
við f>etta blað síðau pað varð til,
nú fyrir prenmr árum. Þess vcgna
get jeg ekki að rnjer gert að taka
J>uð fram, að jeg skilst við blaðið
með ánægju. Horfur ]>ess liafa,
eptir minni sannfæring, aldrei verið
eins góðar eins og nú. Áskrifend-
ur pess eru lleiri en f>cir hafa
nokkru s nni áöur verið; augl)‘singa-
tekjur Jiess eru að komast í gott
liorf; og ritstjórnin er i Löndum
f>ess nianns, sem jeg fyrir mitt
leyti kys lielzt — og vafalaust marg-
ir nieð rnjer.
Og svo á jeg enn eptir ótalið
citt ánægjuefnið •— seni ef til vill
er nú ekki aunað en bugarburð-
ur; Jeg geri mjer í hugarlund, að
fieiri lesendur muni líta velvildar-
a’igum á pað sem jeg skrifa nú
orðið, lieldur en fyrir premur ár-
um, f>egar jeg gerðist ritstjóri.
Að svo mæltu kveð jeg les-
endur þessa blaðs, og óska peim
gleðilegs nYjárs og — freinur mörgu
öðru góðra blaða.
Winnipog, 7. jan. 1891.
Einur Hjörlcifsson.
T I L
kaupenda Logbergs.
--o---
Með J>essuin árganga-skiptum
Eögberys hætti jeg að vera rit-
ari stjórnarnefndar blaðsins, gjald-
kori }>ess cg business maniujer.
Hr. Magnús Paulson tt kur við J>ví
ftarfi, og vona jeg J>að verði við-
skiptamönnum blaðsins jafnmikið
ánægjuefni og mjer. Það er ómögu-
legt fyrir sama mann að eiga að
sinna í einu svo ólíkuin störfum
sem riistjórn og reikningshaldi svo
að ekki hati livorttveggja starfið
.-ki.ða af.
Ritstjórn Lötjbergs annast jeg
hins vegar einn fyrst um sinn.
Blaðið missir nú við árgangatnótin
af slaríi Mr. Hjörleifssons, sem eigi
að eiiis var einn af stofnendum
blaðsiris, heldur hefir sem ritstjóri
pess frá upphali gert f>að að J> ví
sem pað tr. Jeg veit að lesendur
sakua Mr. Hjörleifssotis, og pó
saknar enginn samvinnu lians nieira
enn jeg, pví að aldrei hefi jeg
átt samvinnu við nokkurn mann,
sem mjer liefir fíllið ljúfara við.—
Þó að jeg nú ætti að geta varið
ölluvn ttnia minum til ritstjórnar
biaðsins, ef rneð felldu fer, J>á veit
jeg vel að jeg gct ekki bætt að
öllu pað skarð sem fyrir skildi
verður, en vona sú verði bót í
máli, að Lögberg fái að njóta góðs
af penna Mr. Hjörleifssons endur
og sinnum.
Meðan jeg verð við ritstjórn
Lögbergs verður stefna j>oss í lika
átt seui verið liefar að undanföriiu
í póiitík o. s. frv. Annars veröur
bezt að láta stefuuna ly.-a sjer
sjálfa.
Aðsendendur greir.a muuu reyna
pað, að ritstjóruin vill vera frjáis-
lynd og óhlutdræg við alla, hverra
skoðanasem eru. Jeg hef engan
flokks-hlekk um liáls l.vorki í landsmál-
um nje kirkjumálum.
Hver scin parf að skrifa mjer
um ritstjórnarefni, er beðinn að
skrifa J>að i sjerstöku brjefi með
ulanáskript: JEdiior Lögberg (eða:
Jón Óiajsson) líox 868 Winnipcg
Man., eu blar.da J>ar ekki saman
við neinu uin kaup eða borgun á
blaðinu, J>ví pað er mjer nú alveg
óviðkomandi. — Eins bið jeg mcnn
að senda mjer engin skilaboð í
brjefum til útgefendanna. Allt slíkt
veldur að eins ruglingi.
Gieðiicgt nýjár!
Jón Ólafsson.
Tii sliiptavma Logbergs.
Sú breyting er orðin á starfs-
fyrirkomulagi fjelags pessa, að hr.
Jón Ólafsson er hættur við starfa-
umsjón og fjárhirðing pess, og Mr.
Magnús l’aulson er tekinn við peim
starfa fyrst um sinn. Skiptavinir
fjeiagsins eru J>ví boðnir að snúa
sjer til Mr. Paulson framvegis með
öll fjármál og anuað sem viðkem-
ur starti (business) fjelagsins.
tíigtr. Jónusson,
forseti.
FRJETTIR.
CAðJ \D!\.
FR.IÁI.S VERZLVN. Eitt af blöð-
um Canada-stjórnar, tíazette í Mon-
treal, fer pessum orðum um rggja-
verzlunina, sem nauinast verður sam-
rymt við ‘tollstefnu pá sem stjórn-
in liefur liingað til fvlgt, hvort sem
nokkur stofnubreyting er nú í vænd-
um eða ekki: „Á nokkrurn tíinum
ársins er pað æskilcgt og gapnlegt
íyrir Canada að fá egg frá Banda-
ríkjunum, J>ar sern ]>að aptur á
inóti á öðrutn tfmum ársint er jafn-
æskilegt fvrir Handaríkjameiin að
fá egg frá Canada. Ileilbrigð skyn-
S'.rni mrelir pví með frjálsri verzl-
un með pessa vöru, cg eir.s ster.d-
ur á með margar aðrar vörur. Hve-
nær sem Bandarikjastjóm sýnir -,D
hún sje fús á að gera sanngjarnan
simning uin frjálsa verzlun milli
landanna, ]>á inun Canadastjórn ekki
hika við að .ganga að peim samn-
íngum. •
Þiíettán' iiós í sniábænum Pug-
wash í Nova Scotia brunnu til
kaldra kola á gamlársdag.
Móðukmokd? Wm. C. Mc Go-
wan í Montreal var hnepptur í varð-
hald á gamlárskveld, grunaður um
að hafa fleygt móður sinui út um
glugga ofau af 5. lopti. Konan dó
nair pví sa(iistundis. ílcrshöfðingi
einn sá konuna detta ofan um mið-
nætti á miðvikudaginn, hljóp að
og tók liana upp. Þegar liann kom
tl liennar, lieyrði liann liana segja
ligt; „Ó, jeg lijelt ekki, J>ú mundir
gera petta“. Svo dó hún í hönd-
unum á honum, Hersliöfðinginn fór
inn í húsið og hitti Mc Gowan í
herbergi pví sem móðir hans haíði
verið flevgt úr. Faðir og systir
McGowans voru í öðru lierbergi, og
sögðust hiifa heyrt rifrildi milli
mæðginanna, og svo var McGowan
tekian fastur. Á lögreglustöðvun-
um sagði maðurinn, að faðir sinti
hefði fleygt konurim út um glugg-
ann, og var liann ]>á líka tekinn
fastur.
BANDARlKSn.
Astandid í ai.aska. Sheldon
Jackson, umsjónarmaður mennta-
máia í Alaska liefur sent Banda-
ríkjastjórn skfrslu um hag Alaska-
manna, byggða á J>ví sem hanii
liefitr sjeð J>ar í landinu á ferðum
síuum síðastliðið suinar. Hann læt-
ur mjög illa af ástandinu meðal
Eskimóa par. Þeir hafa um ómuna
t'íð lifað á hvölum, rostunguin og
selum, sem peir ’nafa veitt fram
með ströndum sínurn, á íiskum og
vatnafuglum, sem [>eir hafa fengið
úr og af ánum, og svo hreindýr-
um. Mikið af pessari lífsbjörg
peirra scgir Jackson að nú sjo að
gauga til purrðar, einkuni livalirn-
ir, rostungarnir og selirnir, með p í
sð veiöi liefur verið stunduð með
svo miklum ákafa utn síðustu ára-
tugi fram með strönduin landsins.
j Jackson segir, að par af leiðandi
standi hrein og bein neyð fyrir dyr-
um, svo framarlcga sem Eskimóum
verði ekki sjeð fyrir viðurværi af
landsstjórninni. Að lyktum brýnir
Jaekson fvrir íandsstjórninni að fje
]>urti að ieggja fram til ]>ess, aö
láta mönnurn veiða að notum stóra
landfláka. sem annars eru gersam-
lega gagnslausir; J>ar hyggur hann
að koma rnund; mega upp auðsæF
uin atvinnuvegum, og jafnframt gera
með pví skrælingjana, sem nú eru
dauðans matur nema peini sje hjálp-
að, að mönnmn, sem færir votði
um að liafa sómasamlega ofan af
fyrir. sjer og taka á móti talsrcrðri
menntun og menning.
. M líHK F'KIÐV.KN'LKGT. Sr.gt er
[>esr-a dagana, að Bandarfkja-stjórn
sje að bæta við liðsafla sii.n í
Bæringssjónuin, svo »ð hann veiði
23 skip, móti peim 5 skipnin, sem
Bretar liafa í norðuihluta Kyrrft-
hafsins til J>ess að vernda hagsnmni
sína par. Jafnframt ganga aögur
um pað, að J>ýzka stjórnin ætli að
hlutaat til um málið á pann hátt
að láta flota sínn reita Englend-
ingmn 1 novðurhluta Kyrraliafsins.
Xtandard, eitt af lielztu blöð-
um stjórnarflokksins á Engiandi,
minntist nýlega á J>ctta Iíærings-
sjávar-mál, og segir að }>að sje
kmnið 1 mjög óviðfeldið horf ;
Englendingum J>jkir framúrskar-
andi mikið fyrir að liugsa sjer
pann möguleika, að nokkur alvar-
leg misklíð verði miili J>eirra og
Bandaríkjanna, og að Bandaríkja-
menn megi reiða sig á að fram-
vegis verði sýnd af hálfu Englend-
inga í pessu máli sú stilling, [>ol-
iiimæði og kurteisi, sem peir hafi
hiiigað til í frammi haft. En svo
er Blaine jafnframt bent á, að prátt
fyrir stillirguna, polinmæðina og
kurteisina sje pess engin von að
Englendingar liti undan f pessu
máli.
IiíDfÁNA-ÓFKiÐURixx heldur á-
fram, og er síður en ekki sjeð fyrir
endann á honum. 30. des. varð
bardagi milli rauðskinna og her-
líveita nálægt Piue Ridge Agency,
S. L). Um 150 Indíánar fjellu og
álíka margir tæiðust af peirra flokki.
35 heimenn fjellu og margir særð-
ust af peim. Síðan virðist allt af
hafa farið vaxandi tala peirra Ii;df-
ána, sem snúizt hafa í uppreisnar-
flokkinn, og á hverjum degi hefur
frjetzt um einhver manndráp, sem
Indíánar hafa íramið, en stórtíðindi
virðast engin hafa gerzt. Reymlar
kom einu sinni fregn um, að gen-
eral Miies, sem er fyrir hersveitum
Bandaríkjanna i pessu stríði, hefði
verið drepinn; en svo er að sjá,
sem sú saga sje ósönn. Að hinu
leytinu er búizt við stórtíðindum
á hverjuin degi.
UTLOKD
Danmöuk. Skáldið Björnstjerne
Björnson kom til Khafnar í Nóv.
sfðastliðnum og lijelt J>ar fundarræðu
um: t/m friðinn. Ilann hjelt J>að-
an til Iíelsingjaeyrar næsta dag og
endurtók J>ar ræðuna. Hægrimönn-
um með allt sitt herneskjubraml
likaði ræðan hið versta, einkum j>að,
er Björnsson ljet í ljósi, að hefðu
J>eir verið fúsari til friðsamlegra
samninga og minni verið á J>eim
berserksgangurinn 1863, pá hefðu
peir getað lialdið J>ví, sem danskt
var af Suður-Jótlandi, ef peir heíðu
viljað sleppa liinu.
Nellemann ráðherra sagði skömmu
síðar svo frá í heimboði nokkru,
að ef Björnstjerne hefði ekki hald-
ið svo skjótt heimleiðis til Noregs
aptur eptir ræðuna, pá hefði stjórn-
in danska tekið hann fastan og
flutt liann út úr ríkinu. Skiptin til
J>ess hefði J>egar verið undirskrifuð,
Það \ar skaði, að hún fjekk
ekki í«eri 4, að gora paö aómastryk!
Að líkiudum iná ætla, að Björn-
son eigi pá ekki til Danmerkur
kvæmt aptur. Það er vonaudi, að
hann reyui pað við fyrsta færi.
Róssneskir Gyöixgar, flótta-
menn frá Rússlandi, streyma til Ber-
línar um pessar mundir, cg cru
}>ar pó atvinnnlausir fátæklingar fvr-
ir púsundum saman, en ]>augað leita
pó Gyðingarnir, af J>\í að borgin
er stór, og J>cir lmlda, að J>ar sjo
mögulegra að fá atvimiu en annars
staðar. Hagur J>eirm er sagður injög
aumkvunarlegur, eins og lfka m*
nærri geta, — Ilússesk stjórnarblöð
flytja um pessar Tvntndir stöðugar
afsakanir F.rir Gyðinga-of’óknunum.
Afsakanir pessar fara 1 J>á átt, að
Gyðingar sjeu of slóttugir í við-
skiptum fyrir Rússa, og að pað
verði að leggja höpt á pá, svo
frn'narlega sein menn vilji tálma
pví, að peir cignist landið; Rússa-
stjórn sje ekki að ofsækja neinn,
heldur að eins verndi kristna pegna
keisaraus, og afskipti frá óviðkom-
andi mönnum verði T ki liðin. —
Menn vita, að prinsessan af Wales
hcfur fengið brjef frá svstur sinni,
drettningunni á Rússkndi, viðvikj-
andi Gyðinga-málinu og liluttekn-
ing Engleudinga í hörmungunr
peirra. Brjefið hefur ekki verið l irt
almenningi, en sagt er að drottn-
ingin finni sárt til ótnannúðar peirr-
ar, sem beitt er af íússnesku stjórn-
inni.
Einvícluissinnar á Frakklandi
kváðu vern farnir að sætta sig við
lýðveldið; að minnsta kosti hafa
ymsir af hiinim lielztu einveldis-
mönuum látið í Ijós pá sannfæring,
að ekki dugi að berjast gegn lyð-
veldislnigmyudinni með öðrum vopn-
uni en peim sem stjórnarskrá lands-
ins heimilar. Aptur hafa aöri.'- J>eirra>
að sögn, snúið sjer til páfans, og
reynt að fá hann til að verka á
hugi klerkanna gegu ly'ðveldinu.
Iiingað til hefur kapólskum kierk-
um á Frakklandi verið illa við lYð-
%>
stjórnina, og gert lienni allan [>aim
ógreiða, sem J>eir hafa með góðu
móti getað. En á síðari tímum
hefur franska pingið gert sig lfk-
legt til að taka embæssislaunin af
peim stórmennum kapólsku kirkj-
uunar, setn syni af sjer beran fjand-
skap gegn stjórnarfyrirkomulagi
landsins. Við petta liafa sumir bisk-
uparnir oiðið hræddir, og svo hafa
aðrir peirra jafnvel sannfærzt um,
að mótspvrnan gegn lyðveldinu sje
kirkjunni alls ekki í liag. l>rír erki-
biskupar hafa jaínvel afdrátlarlaust
sagt sig úr flokki einveldissin'ia.
Það eru {>essar hreyfingar meðal
klerkalyðsins, setn liinir svivsi ustu
óvinir Ifðveldisitis hafa '>!;nð fá
páfann til að hleypa loku fynr, enda
kvað fráhvarf erkibiskujianna l.afa
skotið áhangendum greifans af l'arís
miklutn skelk í bringu. Eu pátínn
hefur alls ekki viljað verða við til-
mælum peirra, telur hyggilegra að
lofa franska klerkalyðnuin að sigla
sinu eigin sjó i pólitískum efnum,
og gera paB seui lionuni pykir rjett-
r.st og hagkvæmast.
Bardagi vnrð p. 5. p. m. í
Glasgow á Skotlandi milli lögreglu-
liðsins og járnbrautarmanna, sem
gert hafa skrúfu. Járnbrautarmenn-
irnir bjuggu í búsum, sein fjeleg
J>að átti, er peir höíðu l.ætt aö
vinna hjá. Fjelagiö ætlaði s\o s.ð
reka pá út úr húsum sínmn, cri
)>eir vörðust í meira lagi snarplcga
með grjótkasti og var [>ar afar-
(N’ÍCiutl. 4 8. hls.).