Lögberg - 14.01.1891, Blaðsíða 6

e
LÖGBE-RG, MIBVIKUBAGINN 14. JAN. 1800.
Orsakir Indiana-stridsins.
Kapólskur prestnr, Craft að
nafi,i, sem njf'ega sa'iðist í einum
bardagar.um milli Indíánanna og
hersveita Bandaríkjanna, ritar merku
B .udarikja-bkði á Jressa leið:
,,í stað bess, að Indíánar ættu
að vera börn pjóðarirmar, með fje
sitt undir hennar umsjón í J>ví
skvni, að beir proskist og verði að
r>.yium borgurnm, J>á hafa Indíán-
arnir fundið til pess, að peir hafa
lent í höndunum á samvizkulausum
stjórniDálamönnuro, sem hafa haldið
|>eim í eymd, sjálfum sjer en ekki
Indíánunum í hag. Jeg veit um
pað sem jeg segi, Jjví að jeg hef
sjeð brautir Inaíánanna árum saman.
Ótti peirra og örvænting eptir dauða
Crooks jókst við það, að dregið
var meira en áður af skömmtum
peirra, og líka dregið að láta þá
fá pá. Jafnvel Inaíána-agentar komu
fram með mótmæli gegn siíkri
meðferð, og einn Jreirra setti Indí-
ánastjórnin af vegna meðaumkvun-
ar hans. Mr. Lee, sem tók mann-
tal meðal Indíánanna, gerði stór
glajipaskot, taldi pá færri en peir
voru í raun og veru, og gaf rang-
ar skýrslur um velmegun, sem ekki
álti sjer stað. Jeg var í Rosebud,
Jrcgnr hann tók manntalið par, og
tafa af persónulegri reynslu. Skammt-
arnir voru af hendi látnir samkvæmt
Jjessu falska nianntali, og peir voru
ekki einu sinrii nógir handa helm-
ingnum. Indíánarnir voru komnir í
meiri eymd en nokkru sinni áður,
hungraðir og vonlausir um , að
nokkuð mundi rætast úr fyrir sjer.
Enn J>á datt peim J>ó ekki í
hug, að grípa til vopna. £>eir vissu,
að ]>að rnundi verða árangurslaust.
Ilvítir menn sáu sjer hag við Jretta
ástand og heimtuðu hersveitir. Iler
inn mótmælti með gremju pess-
um ósanna orðróm, en liann varð
að leggja af stað gegn J>essari
hættu, sem menn hugðu vera á
ferðinni. Alveg eins og skoða má
trjeð frá pess minnstu greinum og
ofan að rótinni, pannig má og rekja
eiginlegu orsakirnar að pessum Indí-
ánaóeirðum, og [>ær voru sultur, eymd
og örvænting, og pessar orsakir
eru aptur að kenna peirri skamm.
ariegu forstöðu, sem Indíána-stjórn-
in hefur veitt málum Indíána um
nokkur ár. Glappaskot og níðings-
verk Indíána-stjórans, sem nú er,
Morgans, taka J>ó fram öllum fyrri
yíirsjónum. Ef mál Indíánanna hefðu
heyrt undir hermálastjórnina, pá
hefði petta aldrei komið fyrir, og
of henni væri nú fengin pau vöíd í
hendur, J>á mundu Indíánarnir hafa
dáiitla von um líf og menníng.
Hoggorma-dans Indiananna.
„Draugad»ns“ Indíánanna er
mjög nafnkenndur um pessar mundir
um pvera og endilanga Ameríku, pví
að hann virðisthafa staðið í nánu sam-
bandi við ófrið pann er J>eir liafa vak- j
ið. Indiánarnir hafa annan dans, sem '
s^nist vera margfalt viðbjóðslegri
en draugadansinn; pað er höggorma-
dansinn. Arizona-maður einn, Mr.
Benjamín Brink, sem r.ákunnugur
er háttalagi Indíána, hefur gefið j
frjettaritara Chicago-blaðs eins lys-
ingu pá er hjer fer á eptir á högg-
ormadansinum:
„Af pví er jeg hef heyrt af
(draugadansinum’“, segir Mr. Brink,
,.get jeg ekki sjeð, hvers vegna
hann hefur komið slíkum ólátum til
leiðar. .Teg held að höggormadans-
inn vek: tíu sinnum ákafari geðs-
hræringar, og Zuni, Navaja cg
Moqui Indíánarnir, sem búa á af-
mörkuðum svæðum nálægt heimili
mínu, verða alveg vitlausir meðan
á J>eim dansi stendur, en aldrei
dettur Jeim J>ó í hug að gera livít-
um mönnum neiít,
„Dansinn heyrir trúarbrögðum
peirra til, og jeg held að ef nokk-
ur tilraun væri gerð til að brnna
peim hann, pá mundu hljótast af
pví blóðsútlrellingar. Dansinn fer
fram einn sinni á hverjum tveimur
árum. Síðast var hátíð pessi haldin
í júlítnánuði. Undirbúningurinn stóð
nokkrar vikur, og mjer var eins
annt um að vera áhorfandi eins og
Indíánunum var annt um að halda
hátíð sína. Undarlegra og afskap-
legra liátíðarliald hef jeg aldrei sjeð.
Jeg vona, að jeg sjái slíkt aldrei
framar. Dansinn byrjaði rjett fyrir
sólarlag og jeg fór ujip á liáan
hrygg, til J>ess að geta vel sjeð
pað er frain fór. Svæðið, sem dansa
mátti á, var ekki stórt og var um-
girt. Fimmtán laglegir Indíánar
hófu göngu kringum afarstóran
stein á miðju umgirta svæðinu, og
fóru peir sjer í fyrstu fremur hægt.
Peir voru svo að segja allsnaktir,
o.cr hver blettur á líkömum J>eirra
allt niður að fótum var makaður
með rauðum og grænum lit. Allir
riöfðu peir tóuskinn lauslega bund-
ið um mittið, og i báðum liöndum
hjeldu peir á hrossabrestum, gerð-
um úr melóna-ílöskum. Dyra-hófar
voru bundnir utan um öklana og
úlfiiðina, og hvert skijiti sem menn-
irnir hreyfðu til handleggina eða
fæturna varð ákafur glamrandi.
„Höggormunum, sem nota átti
við dansinn, hafði verið náð nokkr-
um dögum á undan bátíðahaldinu,
og rjett áður en dansinn byrjaði,
'höíðu peir verið látnir í runn rjett
fyrir neðan mig. Eptir að menn-
irnir höfðu grenjað pangað til peir
voru orðnir hásir, og voru orðnir
preyttir af að stappa fótunum niður
í jörðina, komu 50 rauðskinn-
ar, eða fleiri, pjótandi ofan hæð
eina, gengu í halarófu inn á um-
girta svæðið, og byrjuðu par á
slíkum ólátum, að mig langar ekki
til að heyra annað eins optar. Menn-
irnir voru nú orðnir alveg eins og
peir væru vitlausir; merki var gefið
og pá putu peir allir til runnans,
par sem höggormarnir voru geymdir.
Hver um sig kom aptur pjótandi
með höggorm, srm engdist sundur
og saman, hjeldu allir með tönn-
unum í hnakkana á ormunum, til
pess að peir skyddu ekki geta bit-
ið, fóru aptur inn í hringinn og
hófu á ný hæga göngu kring um
steininn á miðju umgirta svæðinu.
Höggormarnir hvæstu og lömdu
með eptri hlutunum hálsana á rauð-
skinnunum æðisgengnum. Ymsa
j peirra bitu liöggormarnir og pað
j voru eitruðustu ormarnir í landinu.
1 Dað var hrein furða, að peim skyldi
ekki takest að bíta alla dansmenn-
ina. Tveir rauðskinnarnir dóu ein-
um eða tveimur dögum eptir dans-
inn, pví að ekki tókst að ná eitr-
inu út úr líkömum peirra með jurt-
um peim sem viðhafðar voru.
t>egar hátíðinni var lokið, tók
hver maður sinn höcnrorm út úr
OO
sjer, hljóp ofan í dal par fyrir
neðan, og slejipti orminum par. Indí-
ánarnir voru alveg staðuppgefnir
eptir öll pessi ólæti, og voru naum-
ast færir um að skríða ajjtur uj>p
úr dalnum. Ej>tir pví sem jeg hef
getað komizt næst, liafa pessir högg-
orma-dansleikir verið haldnir um
fleiri aldir“.
Islendingap
NÝ VEKZLIJN! NÝAR VÖRI R!
NÝIR PKÍSAR!
Jóhannes Helgason í Selkirk, hefur
ánægju af að tilkynna yður, að hann
hefur byrjað að verzla með eptir-
fylgjandi vörutegundir:
matvörc af öllu tagi
HARDVÖRU, TIXVÖRU,
I.EIRTAU, GLASTAU,
8MÁvarning af ymsí: tagi,
FALLEGAR JÓLAGJAFIR m. m.
einnig nyar íslenzkar bækur.
BEZTU VÖRUR!
LÆGSTU PRÍSAR!
Mjer er sönn ánægja að láta ís-
lendinga njóta minna góðu inn-
kaupsprísa.
Með virðingu yðar
J. Helgason.
Búðin er á horninu á Clande-
boy Avenue og Evelyne stræti, beint
á móti Pearsons kjötmarkaði.
Sklkirk. Man.
Justice oí Teace, Mary PuMic og iogskjalaritan
hagls og elds vátryggjandi, fasteignasali; annast löglega bók-
un og framlögu skjala og málaflutningsathafnir; veitir lán niót fast-
eignar-veði í eptiræsktum upjihæðum og með ódyrustu kjörum.
Vátryggir ujjpskeru gegn hagli í hinni gömlu, áreiðanlegu F.
A. P. Cavalier, N. Dak.
200,000,000 ekra
af hveiti- og beitilandi í Manitoba og Vestur-Territóríunum í Oanada ókeypis fyrir
landuema. Djúpur og frábærlega frjóvsamur jarövegur, nægð af vatni og skógi
og meginhlKtinn nálægt járnbraut. Afrakstur hveitis af af ekrunni 80 busli., ef
vel er um búíð.
I II I N l FRJiíVSA M A Sí E L T I,
í Rauðár-dalnum, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dulnum, og umhverfisliggj-
andi sljettlendi, eru feikna miklir flákar af ágætasta akui iendi, engi og beitilaudi
— hinn víðáttumesti fláki í heimi af lítt bvggðu landi.
M ií I m ■ n á m n 1 n n d.
Gull, silfur, járn, kopar, salt, steinolía, o. s. frv. Ómældir flákar af kolanáma-
landi; eldiviður |>vi tryggður um allan aldur.
.1 4 R N B K A I T F R Á II A F J T I L H A F S.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin í sambandi við Grand Trunk og Inter Colonial-brant-
irnar mynda ósiitna járnbraut frá (illum liafnstöðum viö Atlanzhaf í Cariada til
Kyrrahafs. Sú braut liggur um miðlilut frjóvtama beltiaina eptir því endilöngu O"
um hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vestur af Superior-vatni eg um
hin nafnfrægu Klettafjöll Vesturlieims.
II c i 1 n æ m t loptslag.
Loptslagið í Manitoba og Norðvesturlandinu er viðurkennt liið heilnæm t
Ameríku. Hreinriðri og þurrviðri vetur og sumar; veturinn kaldur, en bjr
og staðviðrasamur. Aldrei J>oka og súld, og aldrei fellibyljir eins og sunnarílani
SAMBANDSSTJ Ó R NIN í CA NA» 1
gefur hverjum karlmanni yfir 18 ára gömlum og hverjuin kvennmanni, sem hefur
fyrir familíu að sjá
1 0 O c k r 11 r a f I a n «1 i
alveg ókeypis. Hinir einu skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og yrki það.
A þann hátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýiisjarðar
og sjálfstæður í efnalegu tilliti.
ÍSLENZKAKNÍLENDIR
Manitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nú hegar st fnaðar á G stöðum.
Þeirra stærst er NÝJA 18LAND liggjandi 45—80 rnílur n rður frá Winnipeg á
vestur-strönd Winnipeævatns. Vestur t'rá Nýja íslandi, i 30—35 mílna fjarlægð
er ALPTA VATNS-NÝLKNDAN. í báðum þessum nýlendum er mikið af ó-
numdu iandi, og báðar þessar nýlendur liggja uær höfuðstað fylkisins en uokkur
hinna. ARGYLE-NÝLENDAN er 110 mílur suðvestur frá Winnipeg, ÞINO-
VALLA-NÝLENDAN 200 mílur í norövestur frá Wpg., QU'ADVELLE-NÝ-
LENDAN um 20 mílnr suður frá Þingvalla-nýlendu, of^ALDEUTA-NÝLENDAN
um 7O mílur norður frá Calgary, en um 900* mílur vestur frá Winnipeg. í síð-
asttöldu 3 nýlendunum er mikið af óbyggðu, ágætu akur- og beitiluntlí]
Frekari upplýsingar í þessu efni getur hver sem vill fengið með því að skrifa
um það:
Thomas Bennett,
J)OM. GOVT. IMMIGJIATIOJJ AGENT,
Eöa B. L. Bal(IVÍtlSOII, (islentkum umboSsmanni)
DOM. GOV'T IMMIGRATION OFFICES.
WINNIPEG. - - - - CANADA.
06
held pað s_ie lögreglunni til mikils
sóma, að hún skuli hafa komizt að
pessu svona fljótt“.
,,L>etta ininnir rnig á I.eaven-
worths-rnálið og ymislegt J>ess kon-
ar“, sagði Felix, sern var laus við
að gera pað að venju sinni að
sökkva sjer niður í pungar hækur.
„Pað er ótlalega spennandi, líkt
eins og að fást við gestapraut.
Jeg segi pað satt, mjer skyldi ekki
pykja neitt. að pví að vera sjálfur
leymlögreglnpjónn11.
,,Teg er hræddur um, ef svo
væri,“ sagði Mr. Frettlby brosmdi,
„pá mundi glæpamönnunum verða
nokkurn veginn óbætt“.
,.Ó, jeg er ekki svo viss um
pað,“ sagði Felix rneð slungnum
svip, „sumir menn eru í samkvæm-
um eins og ekkert búi í J>eim —
froða ofan á, en eitthvað betra á
botninum“.
„Detta var ljóta samlíkingin“,
sagði Calton og sötraði vínið sitt;
„er jeg er hræddur um, að pað
verði pvngri J>rautin fyrir lögreglu-
liðið að komast að pví, bver drygt
hefur glæpinn. Jeg beld J>að sje
97
ári- slunginn náungi“.
„Djer lialdið }>á ckki, að J>að
muni komast upp um hann?“ sjiurði
Brian, og reif sig upp úr hugleið-
ingum peim sem hann var sokkinn
niður í.
„Ekki segi jeg pað“, svaraði
Calton, „en hann hefur engi merki
eptir sig látið, og jafnvel rauðskinn-
arnir, sem eru af náttúrufari peir
einstakir snillingar að elta menn,
purfa að hafa einhver sjior að rekja
til pess að geta haft upp á óvin-
um sínum. Pið getið reitt ykkur
á pað“, hjelt Calton áfram, og fór
að hitna jafnframt pví sem hann
komst lengra út í málefnið, „mað-
urinn, sem myrti Whyte, liefur ekki
verið glæpamaður, eins og peir al -
mennt gerast; staðurinn, sem hann
valdi til að drygja glæj>inn á, var
hættulaus“.
„Haldið pjer pað“, sagði Rolle-
ston. „Mjor virðist hansom-kerra á
almennu stræti vera mikill hættu-
staður til slíkra verka“.
„Einmitt pað, að staðuriun syn-
ist svo liættulegur, gerir hann hættu-
lausan“, svaraði Calton. „Ef pjer
104
spurði hún og lagði höndina á hand-
legginn á honum. „Þú lítur ekki
vel út“.
„Það er ekkert—-ekkert“, svar-
aði hann fljótlega. „Jeg hef átt
dálítið örðugt í peningaefnum að
undanförnu — en kondu“, sagði liann
og stóð ujiji, „við skulum bregða
okkur burt, pví að jeg sje að fað-
ir pinn hefur komið stúlkunni J>arna
með gufujiíjiu-röddina til að syngja.
Stúlkan ineð gufupíjm-röddina
var Julia Featherweight, systir peirr-
ar sem Iiolleston var að biðla til,
og Madge varð að sitja á sjer, að
reka ekki uj>j> lilátur um leið og
hún fór út á svalirnar með Fitz-
gerald.
„Sköinm er að J>jer“, sagði hún
og rak ujij) skellihlátur, J>egar hún
var komin út fyrir, svo að henni
var }>að óhætt; „hún sem hefur
fengið tilsögn hjá rnestu snillingum“.
„Idvað jeg kenni í brjósti um
pá“, sagði Brian ólundarlega, peg-
ar Júlía fór að gaula „Ilittu mig
einu sinni’ aj>tur“, með skerandi
skrækrödd. „Jeg vildi miklu lield-
ur hlusta á gamla Banshee okkar,
89
sönn, fór hann tafarlaust í burt og
sór að koma aldrei inn í J>að hús
aj>tur. Ilann gerði sjer J>á litla
hugmynd um, live sönn }>essi orð
mundu reynast, J>ví að næstu nótt
var hann drepinn í hansom-kerrunni.
Hann var kominn út úr lífi beggja
elskendanna, ]>eim Jótti vænt um,
að liann skyldi láta J>au í friði, o<r
]>eiin datt ekki í hug eitt augna-
blik, að lík ókunna mannsins, sein
fundizt liafði í korru Roystons, væri
likami Olivers Whytes.
Hjer um bil tveitn vikutn eptir.
hvarf Whytes hjelt Mr. Frettlby
veizlu á afmæli dóttur sinr.ar. Veðr-
ið var yndislegt um kveldið og stóru
frönsku gluggarnir út að svölunum
stóðu opnir, og kom ]>ar inn hæg
gola með hressandi saltilm frá haf-
inu. Fyrir utan var nokkurs kon-
ar skyli úr hitabeitis-jilöntum, og út
á milli greinanna gátu gestirnir,
sem sátu við borðið, grillt í fjörð-
inn, glampandi eins og silfur í fö]u
tunglsljósinu. Brian sat beint 4
móti Madge, og við og við tókst
lionum að sjá glaðlega andlitið á
henni hinum megin við stóru silf.