Lögberg - 11.11.1891, Blaðsíða 2

2
L3GBERG, MIÐVIRUDAGINN 11 NÓVEMBER 3801.
LÖGBERG ALMENNINGS,
[Undir þessari fyrirsögn tökrnn vjer upp
greinir frá mönnum bvaðanæfa, sem óska
að stíga fæti á Lögberg og reifa nokkur
(<au málefni, er lesendur vora kynni
varða. — Auðvitað tökum vjer eigi að oss
ábyrgð á skoðunum f>eim er fram koma
5 slíkum greinum. Engin grein er tekin
upp nema höfundur nafngreini sig fyrir
ritstjóra blaðsins, en sjálfráðir eru höf-
undar um, hvort nafn þeirra verður prent-
að eða ekki].
SYAR
til sjera Mutth. Jochumssonar.
í „Norðurljósinu11 81. ágúst p.
á. liefur hið góðfræga skáld sjera
Matth. Jochumsson ritað alllanga
grein um sundrungarmál Njfja ís-
lands. Með J>ví að liann í þessari
grein sjerstaklega beinir orðum að
mjer, f>á neyðist jeg til að svara.
Jeg vil alls eigi minnast á orða-
búninginn og hugsunar-sambaridið í
f>essari grein sjera M. J. Exnar
ritstjóri Ujörleifsson liefur svo á-
þreifanlega s/nt fram á f>að í „Lög-
bergi“ 7. okt., að pessi grein er
,.í hreinskilni sagt, ekki annað en
blátt áfram vaðall, sem ósamboðinn
er jafngóðnm og sanngjörnum
manni eins og sjera M. J.“ Eigi
ætla jeg heldur að fjölyrða um trú-
aratriðið, sern sjera M. J. telur
„kreddu“ eina og segir, að pað sje
„kristindóminum til tjóns og sví-
virðingar11. t>etta er ekkert nýmæli
í munni sjera M. J. Nákvæmlega
hið sama sagði hann í grein sinni
í 22. tölublaði „Fjallkonunnar11 1889.
Og út af pessari grein reis tölu-
verð ritdeila. Ileima á íslandi stóð
jeg einn uppi, er jeg dirfðist að
mótmæla þessari kenningu hans.
En hjer vestan hafs hafa þeir sjera
Jón Bjarnason og sjera Fr. J.
Bergmann tekið í petta sorglega
mál á sarna hátt og jeg. Um leið
og við höfum mótmælt trúarneitun
sjera M. J., pá höfum við sí og æ
látið í ljósi virðingu vora fyrir
skáldverkum hans. Sjera Jón Bjarna-
son hefur nylega minnzt á pessa
trúarneitun sjera M. J. í „Sam.“
Auk pess er ætlazt til, að tala sú,
sem jeg hjelt á kirkjupingi í sum-
ar, um eillfa ófarsœld verið prent-
uð, áður en langt um líður. I>á
ve ður færi á, að ræða nákvæmlega
um petta trúaratriði, svo að jeg
parf eigi að fara um pað mörgum
Orðum í pessu svari mínu. Jeg
ætla að eins að leiðrjetta nokkuð
af peim missögnum, sem sjera M.
J. ber á borð fyrir lesendur „Norð-
urljóssins11.
Sjera M. J. segir, að jeg vilji
láta trúarneituri sína „varða æru-
og embættismissi11 og að jeg hafi
ekki viljað láta sig „lifa á einu
saman brauði — nei ekki einu sinni
á brauði, nokkru lútersku brauði11.
Annaðhvort hefur sjera M. J.
ekkert lesið af pví, sem jeg hef
ritað um hann og sjera Magnús J.
Skaptasen eða hann fer með vlsvit-
ancli ósannindi. Og pað er honum
sannarlega ósamboðið. Jeg hef aldr-
ei látið neitt tækifæri ónotað til
að láta í ljósi virðingu mína fyrir
gkáldinu Matth. Jochumssyni. Jeg
hef í ritdeilum mínuin við sjera M.
J. » M. J. S. sí og æ tek-
ið frai.i pað nlít mitt, að peir sjeu
báðir bi-ztu i g heiðarlegustu menn.
Um sjera M. J. Skaptason hef jeg
korhizt pannig að orði: „Hann er
eínkar duglegur maður og bezti
dreugur. 1 allri umgengni er hann
sannkallað valmenni“. Hiö sama
gæti jeg og sagt um sjera M. J.
t>egar í byrjun „Matthíasarmálsins-1
1889 reyndi jeg með öllu móti að
bera í bætifláka fyrir sjera M. J.
Jeg reyndi að syna fram á, „að
hann mundi liafa tekið of djúpt í
úrinni, er bann var að lysa trúar-
skoðun sinni og hann mundi hafa
skrifað meira, en hjartað bauð hon-
uin að segja“. Meðan á pessari rit-
deilu stóð, kom jeg fyrstur manna
fram með pá tillögu á prenti, „ad
J*../.dinya veitti sjcra M.
J■ sháldalaxm, sro hann þyrfti eigi
að gcfa si.g við öðru en skáldsknpu
(„Sain.11 1889 bls. 158 og „Lögb.-1
15. jan. 1890). Og pað glf ður tnig
að hann hefur fengið skáldalaun,
pótt pau auðvitað sjeu miklu minni,
en ætti að vera. Jeg pykist pann-
ig ekki eiga pað skilið af sjera
M. J., að hann riti vísvitandi ó-
sannindi um mig.
Aðalinntakið í grein sjera M.
J er petta: Trúarsundrungin í
Nyja íslandi er sprottin af pví, „að
gjörræði hefur verið beitt gagnvart
sjera Magnúsi J. Skaptasyni og
gaguvart íslenzku fólki sjerstaklegau.
JÞetta hefur við litil rök að styðjast.
Eins og allir vita, pá er sundr-
ungin í N/ja íslandi sprottin af
persónulegri -óvild til kirkjufjelags-
ins og einkum til forseta pess sjera
Jóns Bjarnasonar. Þessi óvild byrj-
aði eptir kirkjupingið á Mountain
1888. Sjera M. J. Skaptason mætti
svo eigi á kirkjupinginu í Argyle
1889. Söfnuðir hans sendu að eins
tvo fulltrúa á pað ping. Kirkju-
pingið veitti bæði sjera Magnúsi
og söfnuðum hans ákúrur fyrir petta.
Samkomulagið varð ávallt verra og
verra. í aprílmánuði 1890 fór for-
seti kirkjufjelagsins, sjera Jón
Bjarnason, til N/ja íslands. Hann
bjelt par fundi t.il að ræða um á-
greiningsatriði í kirkjumálum. Við
pessa Nfja íslands ferð fór allt
samkomulag algjörlega út um púfur.
I>að lenti í harðorðri ritdeilu rjett
á eptir heimkomu hans til Winni-
peg. í peirri ritdeilu kvarta peir
sjera M. J. Skaptason og herra
Guðni Uorsteinsson sárlega undan
pví, að pað eigi að beita gjörræði
við pá og söfnuðina í Nyja Islandi.
t>essar greinar peirra s/na Ijósar en
allt annað, hver er hiri sanua orsök
sundrungarinnar í Nyja íslandi.
Orsökin er gjörræði, pótt petta
gjörræði sje að líkindum ímyndun
ein hjá N/-íslendingum. Að minnsta
kosti liafa peir enn pá ekki s/nt
fram á, í hverju petta gjörræði er
fólgið. Reyndar komst nokkurs kon-
ar sætt á milli sjera J. B. og sjera
M. J. Sk. á kirkjupinginu 1890.
En sá friður var að eins ofan á
Menn skildu „sáttir að kalla11. Eptir
kirkjuping petta einsettu N/-íslend-
ingar sjer að ganga úr kirkjufje-
laginu, hvað sem gilti. Og til pess
að hafa fulia ástæðu til úrgöngunn-
ar, pá rjeðust peir í að breyta sinni
eigin trúarjátning. Uetta var stór-
kostleg yfirsjón peirra. í fyrsta lagi
var pað mesta fljótfærni af peim
að ganga úr kirkjufjelaginu, pótt
peir væru óánægðjr með lög pess
og stjórn. I>eir áttu auðvitað að
vera kyrrir í fjelaginu og reyna að
fá pví breytt, er peim pótti fara
aflaga í stjórn pess. í öðru lagi
var pað hræðileg yfirsjón af peim
að breyta trúarjátnmg sinni til pess
að losna við kirkjufjelagið. Og pað
mundu Jieir aldrei hafa gert, hefðu
peir fyrirfram nokkuð íhugað afleið-
ingarnar af trúarneitun sinni. E>eg-
ar við herra Árni Friðriksson fórum
til N/ja-íslands (marz 1891) til pess
að reyna að koma sættum á, pá
var allt orðið um seinan. Við gát-
um engu komið til leiðar. Sjera
M. J. Sk. og sumir af söfnuðum
hans breyttu trúarjátning sinni og
sögðu sig úr kirkjufjelaginu eins
og kunnugt er. Þannig er pessu
gjörræði varið, sem á að hafa verið
beitt við sjera M. J. Sk. og N/-
íslendinga áður en peir gengu úr
kirkjufjelagínu.
t>að hefur kon.ið fram sterk
óánægja yfir pvi, að umræðurnar á
kirkjupinginu í sumar um eillfa
ófarsœld voru eigi almennar, opnar
fyrir öllum. Einkum hefur blaðið
„Heimskringla11 farið rauglátum gíf-
uryrðum um petta atriði. Og óefað
telur M. J. að gjörræði hafi verið
beitt við pær umræður. Upphaflega
áttu umræðurnar að vera almennar.
Annað vissi jeg ekki, pegar jeg
tókst á hendur að „innleiða11 pær.
En pessu var breytt pegar á kirkju-
ping var komið. Og sú ástæða var
tilfærð, að sumir menn muridu eigi
kunna orðum sínum hóf, ef petta
mál væri rætt á opinberum mál-
fundi. Þessi ástæða er fullnægjandi.
Reynslan hefur s/nt, að sumir menn
eiga mjög ervitt með að stilla skap
sitt. Sjera M, J. Skaptason beiddi
pá leyfis, að hann mætti hafa tvo
eða prjá menn af sfnum flokki sjer
til aðstoðar víð umræðurnar. Honum
fannst að annars væri sjer s/nd
hlutdrægni og pað ætti að bera sig
ofurliði. Jeg mælti fram með pví,
að harin fengi [>etta. Málið var svo
borið undir kirkjupingið. Beiðni
Sjera M. J. S. var felld með öll-
um atkvæðum gegn einu. Jeg var
sá cinasti, setn greiddi ackvæði með
pví, að kirkjupingið veitti honum
petta. Ástæða mín var auðvitað sú:
Jeg vil ekki taka pátt í peim um-
ræðum, par sem andstæðing mínum
pykir sjer gert rangt til. Og auk
|>ess j>óttist jeg sjá fyrir fram, að
petta yrði gert að óánægjuefni
gegn kirkjupinginu, eins og nú er
komið frani. Auðvitað verður petta
alls eigi kallað neitt gjörræði af
kirkjupinginu. Það hafði fyllsta
rjett til að taka pessa ákvörðun.
Óg svo verða menn að gá að pví,
að sjcra M. J. S. og hans flokkur
hafði sagt sig úr kirkjufjelaginu,
svo að kirkjupingið hafði engar sjer-
stakar skyldur við liann í pessu
máli.
Með pessum orðum pykist jeg
hafa svarað pessari gjörræðis-ákæru
sjera M. J.
Að öðru leyti vísa jeg vini
mínum sjera Matth. Jochumssyni til
pess, sem jeg hef áður skrifað um
sundrungarmál petta (Lögb. 8. aprfl
og Heimskringia 27. maí og 3.
júní p. á.).
Hafsteinn Pjetursson.
tná ráða , viö á hennar fyrstu stigum
með því að viðhafa tafarlaust Áyers
Gherry Pectoral. Jafnvel þótt sýkin sje
komin langt, linast hóstinn merkilega
af þessu lyfi.
„Jeg hef notað Ayers Cherry Pecto-
ral við sjúklinga mína, og það hefur
reynzt mjer ágætlega. Þetta merkilega
lyf bjargaði einu sinui lífi minu. Jeg
hafði stöðugan hósta, svita á nóttum,
hafði megrazt mjög, og iæknirinn, sem
stundaði mig, var orðinn vonlaus um
mig. Hálf-önnur fiaska af Pectoral lækn-
aði inig.“ — A. J. Edison, M. D., Middle-
ton, Tennessee.
„Fyrir nokkrum árum var jeg al-
varlega veikur. Læknarnir sögðu það
væri tæring, og að þeir gætu ekkert
bætt mjer, en ráðlögðu mjer. sem síð-
ustu tilraun, að reyna Ayers Cherry
Pectoial. Eptir að jeg hafði tekið þetta
meðal inn tvo eða þrjá mánuði, var rnjer
batnað, og hef jeg allt af síðan veiið
heilsugót ur fram á þennan dag.“ —
Jarnes Birchard, Darien, Conn.
„Fyrir nokkrum árum var jeg á
heimleið á skipi frá Californiu, og fjekk
jeg þá svo illt kvef, að jeg varð nokkra
daga að halda kyrru fyrir í káetunni,
og læknir, sem á skipinu var, taidi líf
mitt í hæt.tu. Það vildi svo til, að jeg
hafði með mjer tiösku af Ayers Cherry
Pectoral; jeg notaði það óspart, og það
leið ekki á löngu, að lungun í mjer
yrðu aptur alheil. Siðan hef jeg ávallt
mælt með þessu lyfi.“ — J. B. Chandler,
Junction, Ya.
Ayers Cherry Pectoral,
Búið til af
Dr. J. C. Ayer & Co„ Lowell, Mass.
Tilsölu hjá öllum lyfsölum. Verð $1;
sex flöskur .$5.
G. J0HANNSS0N,
405 Ross Str. Winnipeg.
Verzlar með alls konar Groceries,
Fruits, Confectionery (candies), ágæta
Cigara, ritföng og leikföng.— Ágætt
kaffi og súkkuladi með kryddbrauði
er æfinlega á reiðum höndum, með ó-
vanalega lágu verði. — Munið eptir
búðinni: Í3F” 405 Ross Str., Wpg.
G. Johannsson.
Miss Guöny StefA-nsdóttir vinnur við
að afhenda.
-Farió til-
HARNESS SHOP Á BALDUR
eptir silataui af flllum tegundum. Hann eelur ydur
nllríjvi tilheyrandi moð lægsta gauKverdi. Hann
grg einnig bæði fljdtt og vel við silatau. Komio
k* ðidá ður «n þjer kaupio annnrB atndnr.
Slltjl. st(>|i, stop.
ATTENTION JUST FOR A
MINUTE. ,
E>ví borgið pjer svo mikið fyr-
ir vörur pegar við erum að selja
okkar vörur svo framúrskarandi bil-
lega. Vjer höfum æfinlega til járn-
vöru til bygginga, tinvöru, járn,
stálj kol, pumpur, allsk. vjelar, byss-
ur, knlfa og skeiðar. Belting Lace
Leather Rubber Packing, Ilemp
Packing, Olíu og allt til preski-
vjela.
Vjer gefum með bverri mat-
reiðslu stó sem borguð er vt l hönd
eina af peim beztu pvottavjelnm í
heimi, sem er hvervetna seld fyrir
$5.
Komið fljótt og notið yður
petta tækifæri á meðan pvottavjel
arnar eru til pví pær verða ekk
lengi að fara. Vjer höfum ásett
okkur að selja allar vörur >njög
billega — komið og heimsækið oss.
Næstu dyr fyrir sunnan bankann.
Ourtis&taMi
Cavalier, N, Dak.
Maphus Sxbphahsoít, Manager.
pe
CRYSTAL, -
NORTH DAKOTA.
Sbluk allskonab Jardyrkjuverkfæri vagna, buggie-
allt tilheyrandi Vögnum, Plógum, &c.
Jáenar iiesta og gerir yfir höfuð allskonak Jáknsmíði.
Munið eptir nafninu:
Fred Weiss,
CBYSTAL, N. DAKOTA.
TIL ISLENDINGA.
Vjer búum til og seljuin akt/gi af öllum sortum, búin til að
-ins úr bezta leðri.
Vjer höfum /msar fieiri vörur, par á meðal „Hardvöru11.
E>ar eð vjer erum Norðmenn, pá skoðum vjer íslendinga sem
bræður vora, óskum peir s/ni oss pá velvild að verzla við oss. Lof
um að s/na peim pá velvild að selja peim ód/rar? en nokkrir aðrir.
- Cvystal, W. X>-
CAVALIER,
NORTH DAKOTA.
Selja alls konar HÚSBÚNAÐ, o: Rúmstæði, Borð, Stóla,
Mynda-umgerðir, Sængur, Kodda og í einu orði: allt
sem skilst með orðinu Húsbúnaður. — Enn-
fremur Líkkistur með /msu verði.
Allar vörur vandaðar, og ód/r-
ari en annarsstaðar.
MOUNTAIN & PICO,
CAVALIER, IMORTH DAKOTA,
ASrar dyr frá Curtis & Sivanson.
-HJERNA KEMUR E>AÐ !-
JOHN FLEKKE,
CAVALIER, N. DAKOTA.
Lætur yður fá yðar nauðsynja vörur, betri og billegri en flestir
aðrir. Gleymið ekki pessu, nje heldur pví að hann hefur miklar byrgðir
af öllum peim vörutegundum. sem vanaloga eru í búðum út um landiö.
E>að eruð pjer sem græðið peninga með pví að heimsækja
JOHN FLEKKE,
CAVALIER, N. DAKOTA.
íslendingur vinnur í búðinni.
FARID TIL
tliniins Haist & Alinims
eptir j oar
LANDPFNADAR-VERKFÆRUM.
E>eir verzla með
Vagna, Ljettvagva (buggies), Sáðvjelar, Herji, Plóga,
Hveitihreinsunar-vjelar o. s. frv.
CAVALIER .................... N. DAK.
Skrifstofa austur af bæjarráðsstofunni.
YEARS
InthoUeoof CURA.^
wo Alone own^
for all
0F VARIED
andSUCGESSFÖL
EKPERiENCÉj
TIVE METH0DS,thzt\
and Control, I
orders of|
• • •
gnarantee to
if they can
eroneo, our
methoa and an-'
afíord a CUltE 1
eea xJ
HOPE
FOR
ITVho are Nisvous and /».
I pot£ »r,theBoom of tbelr
Ifellowa and tho con-
Itcmpt of frienda aod
lcompanlona, leadauato
all patienta, I
1
W pl ianoea wiUl
ty"Thero ia, then, I
AND Y0URS.
__ Don't brood overyour condition, nor give up in deapair ll
Thousanda of the Worst Cases havo yielded to our HÓME \
TREA TMENT, aa æt forth in our WONOERFUL BOOK, which wol
senaaealea,postpaid,F/íff,foralimited time. eETITTO-DAY. |
Kemember,nooneelaeha8Qiemethod8,oppliance8 and experl-l
ence tbat wa employ, and we claim the mqhopoly of unicosm I
8UCCESS. Erie Medioal Ce.. 64 Niagara St., Buffalo, N. Y. I
2,000 References, Name this paper when you write%