Lögberg - 21.03.1895, Blaðsíða 2
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 21. MARZ 180-'.
Fólkið í veröUIinni.
Nv ATUUGt'N Á M.IÖG MERKll.KGU
MÁI.EFNI.
Hctu) fólfdd er utý muryt, og
hvuð titlHurfi/rir a<) f>að verdi maryt,
efalltfer cölilega fram, að lougum
tí/na liðnum.— Hvernig það skipt-
ist eptir megiulöndum og þjóðum.
Hvað það er litið að vöxtum, þegar
öllu er d botninn hvolft.
Eptir J. Holt Svhooling.
Fjelaga í Roval Statistic Society
o. s. frv.
Mannfjöldann I veröldinni hafa
jfmsir, sem safnað liafa skýrslum um
pað efni, talið að vera eins og fylgir:
Arið 1874 reiknuðu peir Behm
og Wagner að fólkið í veröldinni
væri 1801 milljón.
Arið 1878 taldi L evasseur svo til
að það væri 1439 milljónir.
Arið 1883 töldu peir Bebm og
Wagner til, að f>að væri 1434 millj.
Arið 1886 taldi Levasseur svo til,
að f>að væri 1483 milljónir.
Arið 1891 töldu peir Wa gner og
Supan svo til, að pað væri 1480 millj-
ónir.
t>-ið er óbætt að ganga út frá
pvl, að stðast nefndar tölur sjeu svo
rjettar, að á þeim megi byggja út-
reikning sinn. Þeir Wagner og
Supan hafa áunnið sjer pann orðstýr
með rjettu, að peir hafi gert verk sitt
mjög vandlega og haft mikið fyrir
pvl. £>ar að auki hafa manntöl, sem
nýlega hafa verið gerð, sannað meir
en helming reiknings þessara pýzku
fræðimanna (p. e. 57 af hundraði af
pessum 1480 milljónum).
£>egar maður á við þennan mikla
mannf jölda, pá verður maður að eiga
við háar tölur og fjölda af þeim. En
það eru ekki margir, sem kæra sig
um að eiga við mikinn fjölda af töl-
um; og par eð mikill fjöldi af tölum
gefur manni ekki eins glögga hug-
mynd um málefnið, sem útskýra á,
eins og hlutfallsmyndir, pá ætla jeg
að útlista tölur mínar eins mikið og
jeg get með myndum.* Myndin nr. 1
er til dæmis Ijós og stutt skýring yfir
hlutfallið á milli fólksfjöldans á hin-
um ýmsu hlutum hnattarins, nefnil.:
í Aslu er fólksfj. 825.954.000
„ Evrópu... ^ „
„ Afríku.... „
„ Amerlku .. „
„ Suðurhafsey-
unum og heim-
skautalöndum. „
„ Australíu... „
357,379,000
163,953,000
121,713,000
7,500,400
3,230,000
„ ailri veröldinni...1.479,729,400
Önnur aðferð, til pe3S að fá
glögga hugmynd um hvernig fólk-
inu er skipt niður á hnettinum, er sú,
að gera sjer grein fyrir pví, að af
hverjum 1000 manns í veröldinui eru:
í Asiu.........................558
„ Evrópu.......................242
„ Afríku.......................111
„ Ameríku...................... 82
„ Suðurhafseyjunum og heim-
„ skautalöndunum................ 5
„ Australíu..................... 2
í allt.......... 1000
Þannig sjáum vjer, að meir en
helmingur alls fólksins á heima í
Aslu, og nærri fjórði partur þess I
Evrópu; að hjer uin bil einn níundi
J>ess á heima I Afríku, ofurlítið minna
en einn tólfti í Ameríku (norður, mið
og suður Ameríku til samans) og að
allt fólkið I suðurhafseyjunum, heim-
Bkautalöndunum og Astralíu er ekki
nema 7 menn af hverjum 1000 manns
1 veröldinni.
Ef menn væru látnir geta upp á,
hvernig fólkinn er skipt niður, I ver-
öldinni, pi mundi 9 af hverjum 10
líklega telja Asíu fyrst, Evrópu næst,
>f)Vjer höfum pví miður orðið að
sleppa hinum ýmsu myndum, sem eru
gerðar alveg nákvæmlega eptir hlut-
föllum, og svo höfum vjer orðið að
draga greinina nokkuð saman, svo
)iún yrði ekki of löng fyiir I.ögberg..
Ritstj.
ximeríku svo. En uú sjáum vjerað
Afríka er hin priðja álfa í röðinni.
Þetta kemur mest til af pví, að norð-
læga liitabeltið I Afríku, sem er stærra
en öll Bandaríkin, hefur 42 milljónum
fleiri íbúa og er um leið pjettbyggð-
ara. í Soudan og Efri Guinea til
samans (sem er að eins nokkur hluti
af ofannefndu belti) eru 60 milljónir
manna, eða nærri eii.s margt fólk og
var I Band irikjunum, eptir manntal-
inu 1890 (63 inillj.).
I>að mun líka mörgum koma á
óvart, að pað er færra fólkí Australíu
en I Suðurhafseyjunum (þar undir er
talið: Nýju Guinea eyjarnar, Nýja-
Sjálands eyjarnar og Sandvíkureyj-
arnar o. s. frv.). Flest allt fólkið,
sem talið er á Suðurhafseyjunum og
heimskauta löndunum (7,500,000) er
á eyjunum, pví pað búa ekki nema
um 80,000 msnns, í heimskautalönd-
unum, og af pes3u fólki er 69,000
manns á íslandi. Fólksfjöldinn I
Australíu er talsvert minni en í Lond-
on, og er ekki alveg eins mikill og I
París og St. Pjetursborg til samans.
Næst er að bera saman stærð
pessara meginlanda o. s. frv/ýsem vjer
höfum verið að athuga fólksfjöldann
I, og er stærðin pessi:
Asia.............. 17,044,000 ferh. m.
Ameríka........... 14.801,000 „
Afríka............ 11,277,000 „
Evrópa............. 3,757,000 „
Australía........ 2,972,000 „
Suðurhafseyjarnar
og heimskauta-
löndin............. 2,464,000 „
Öll veröldin 52,315,000 ferh, m.
Þar næst er að athuga stærð
landanna I hlutfalli við fólksfjöldann
Hjer verður allt annað upp áteningn-
um, pví pá verður Asía nr. 1, Ame-
ríka 2, Afríka 3, en Evrópa 4, og lít-
ið ofar á blaði en Australía, sein er
svo langt á eptir viðvikjandi fólks-
fjölda. Hvað stærð Evópu snertir,
pá kæmi ekki mikið skarð í þurlendi
hnattarins pó henni væri sökkt niður
á hafsbotn. En hugsuin oss veröldina
án Evrópu og Evrópupjóðanna! Hve
hæglát yrði ekki veröldin, ef Atlants-
hafið næði austur að Asíu, par sem
bún og Evrópa koma saman. Hjer
er nú tækifæri fyrir Anarkistana. t>eir
ættu ekki að vera að eyða tíma sín-
um I smásprengingar, heldur sjirengja
Evrópu upj> I einu og fá svo „jafn-
rjetti'* — og hinn rjetta flöt — marga
faðma undir yfirborði hafsiiis.
Eptirfylgjandi tölur hjálpa manni
til að gera sjer grein fyrir stærð hinna
sex deilda veraldarinnar. A móti
hverjum 1000 ferh.mílum af þurlendi
hnattarins eru:
í Aslu ....326 ferh.m.
„ Ameiíku ...283
„ Afríku ...215
„ Evrópu ... 72
„ Australíu ...57
„ Suðurhafseyjunum °g
heimskautalöndum. ... 47
í allt . 10U0 ferh.m.
£>annig er nærri priðjungurinn
af þurlendi hnattarins I Así u, sem
meir en helmingur fólksins er I.
Meir en fjórði partur purlendisins
kom I hlut Ameríku, og dálíttið yfir
fimmta part fjekk Afríka. Evrópa
er ekki nema fjórtándi partur af pur-
lendi hnattarins, og pó er nærri fjórði
partur alls fólksins par. En Austra-
lía er ekki nema átjándi partur pur-
lendisins. Suðurhafseyjarnar og
heimskautalöndin er sama sem að
draga „shilling“ frá ,,guina“, pví að
pessi síðastnefndu lönd eru ekki nema
einn tuttugasti og fyrsti partur J>ur-
lendisins.
Eptir að maður er nú pannig bú-
inn að athuga skipting fólksins og
purlendisins í veröldinni, þá er fróð-
legt, að athuga, hvað pjettbyggt er I
hinum ýmsu hlutum hnattarins. £>eg-
aa petta er athugað þá verður Evrópa
nr. 1. Ilin mikla Asía, sem var nr. 1
hvað snertir stærð og fólksfjölda,
verður nú að víkja fyrir Evrópu, sein
hefur 95 manns á hvejja ferhyrnings
mílu. Asía par á móti hefur ekki
nema um helming af mannfjölda á
hverja fcrhyrningsmílu. Afríka er
langt á ejitir, pó hún sje hin priðja f
pessari röð, pví hún hefur ekki nena
15 manns á hverja ferh. mílu. Am-
eríka hefur að eins 8 manns á hverja
ferh. inílu, en Australía rekur lestina
og hefur mest pláss handa íbúum sín-
um, nefnil. 1 ferh. mílu handa hverju
mannsbarni.
£>að má, til að útlista enn betur
hvaða pláss hver íbúi hefur, setja það
fram pannig:
í Evrópu er 1 maður á hverj. 7 ekr.
Asíu „ 1 „
Afríku „ 1 „
Ameríku 1 „
Suðurhafsey j um
og heimsk. löndum
Australlu 1
Allri veröld
13
44
78
„ 210 „
„ 589 „
. „ 23 „
£>egar maður skoðar málið frá
þessari lilið, pá sjer maður að það
er ennpá rúm á hnettinum fyrir oss
alla, hvar sem maður er. £>etta of
mikla J>jettbýli, sem maður heyrir svo
opt talað um, hverfur pegar maður
lítur á málið frá svona sjónarmiði;
petta virðist benda manni I pá átt, að
raenn ættu að dreifa úr sjer.
£>á er næst að athuga, hvað langt
muni verða þangað til að fólkið hefur
fjölgað svo mjög, að það verði einn
maður á liverri ekru af þurlendi hnatt-
arins í staðinn fyjir 1 á hverjum 23
ekrum, eins og nú á sjer stað.
Til að byrja með hef jeg aðgætt
allt, sem hægt er að ná I viðvíkjandi
hinni árlegu fólksfjölgun I allri ver-
öldinni, og komst Joks að peirri nið
urstöðu, að fjölgunin sje 5 á móti
hverjum 1000 manns á ári. £>etta
þýðir að fyrir hverja 1,000,000 manns
af fólksfjöldanum sem var árið 1891,
voru:
Arið 1892...........1,005,000 manns
„ 1893............1,010,025 „
„ 1894............1,015,075 „
„ 1895.... ••••.1,020,150 „
og svo framvegis.
Eptir pessu verður niðurstaðan
viðvíkjandi fólksfjöldanum I framtið-
inni eins og fylgir:
Arið 1891 voru 1,480 millj. inanns
„ 1900 verða 1,548 ,, „
1,983 „ „
„ 1950 „
„ 2000 „ 2,546
„ 2030 „ 2,960
„ 2100 „ 4,197
„ 2200 „ 6,910
„ 2300 „ 11.379
' „ 9400 „ 18,738
„ 2516 „ 33,418
„ 2517 „ 33,586
Þessar tölur sýna oss til dæmis,
að árið 2030 hefur fólksfjöldinn, sem
var árið 1891, tvöfaldast, og að það
hafa að eins þurft 139 ár til pess
Fólksfjöldinn á Stórbretalandi og ír-
landi hefur tvöfaldast á 80 árum og
á Englandi og Wales á 57 árum; en
maður yrði langt frá sannleikanum ef
að maður legði fólksfjölgunina á hin-
um brezku eyjum til grundvallar fyr-
ir fólksfjölgun heimsins — pvl hún
er langt fyrir ofan meðaltal. A Frakk
landi t. d. fjölgar fólkið mjög hægt;
sannleikurinn er, að ef það tækju sjer
ekki eins margir útlendingar bústað á
Frakklandi og gera pað, pá hefði
fólkið fækkað á Frakklandi á seinni
árum, pví fæðingum fækkar en dauðs-
föllum fjölgar.
Töluinar að ofan sýna, að á tíma-
bilinu frá í ár (1895) til ársins 2516—
621 ári— pá vex fólksfjöldinn svo, að
það verða I veröldinni eins margir
menn og ekrurnar eru margar á pur-
londi hnattarin3. — En máske afkom-
endur pes3arar kynslóðar verði löngit
áður farnir að búa I loptinu eða má-
ske I hafinu, svona til umskipta, svo
fjölgunin geri engin óþægindi. £>ar
að auki er ein ekkra á mann ekki svo
lítið, pví pað er nú pegar orðið nærri
eins þjettbýlt og pað I Belglu, og þó
hafa íbúar landsins haft nóg rúm fyrir
verksmiðjur sínar, svo maður sleppi
sýningunui í Antwerp, sem nýlega
var haldin.
Næst er fróðlegt að athuga,
hvernig fólkið I Evrópu skiptist niður
á milli landanna. Taílan hjer neðan-
undir sýnir, að fyrir liverja 1000
manns I Evrópu eru:
í Rússlandi (evrópeiska) .. 262 menn
„ Þýzkalandi (keisard.).... 139 „
„ Austurríki og Ungarn..,llö „'
„ Frakklandi .107
„ Stórbretalandi og írl. . .106
„ ítaliu . 81
„ Spáni . 48
„ Belgiu .. 17 1»
„ öðruin hlutum Evrópu. .121
íallt............... 1000
£>e-si átta lönd sem talin voru
eru fólkflest. Tyrkland, (að fiádreg-
inni Bulgariu) er fólksfæira land en
Belgia, og par að auki er Belgía, pó
hún sje lítil, iðnaðarland mikið og á
pví miklu fremur rjett á að vera talið
í „öðrum ldutuin Evrópu“. £>ess er
og vert að geta, að pó Stórbretaland
og írlandsje I fimmta.sæti hvað fólks-
fjölda snertir, pá er það I fyrsta sæti
sem stórveldi.
Eins og áður er getið, er Belgia
þjettbyggðasta landið I Evrópu. £>að
eru sem sje 536 manns á hverri fer-
hyrningsmílu. Nú eru, eins og flestir
vita, 640 ekrur I hverri ferh. mílu, svo
við sjáum, að J>að er lítið meir en ein
ekra á mann að meðal tali, eins og
áður hefur verið sagt. Belgía er sjer-
ílagi iðnaðarland — pví pað er ekki
pláss I landinu fyrir mikla akuryrkju.
En hver einasti blettur, sem mögu-
legt er að yrkja. er notaður par. íbú-
ar Belgíu fara ekki að eins og Eog-
lendingar, að láta mikið af landinu
vera ónotað til akuryrkju, en þrátt
fyrir pað verða þeir að flytja inn mik-
ið af matvælutn sínum, eins og Eng-
lendingar.
Næst Evrópu kemur Asla —
gamla Asía, enn meira gamaldags en
Evrópa, hvað snertir siði þjóðanna o.
s. frv. Hve ólík er ekki nítjándu
aldar Asía Vestur-Evrópu! Meiri
hlutinn af Asíu (Kína) vonlaust apt-
urhaldsland (conservative), og vjer
höfum rjett nýlega fengið sönnun
fyrir pví, hvernig lítið land, eius og
Japan, getur fyrir hjálp nútfðar fram-
faranna yfirbugað gamla pjóð sem er
nærri nífallt fólks fleiri. Klnverjar
eru dæmi upp á það, hvernig viðhalds-
stefninnar er mishrúkuð I austur-
löndum eins og vjer sjáum hvernig
frjálslynda stefnan hefur verið mis-
brúkuð I Vesturlöndunum.
Taflan hjer fyrir neðan sýnir
hvernig fólkið skiptist niður á löndin
I Asíu. Fyrir hverja 1000 manns I
allri Asíu eru:
í Kína (sjálfri)......_ . . .424 menn
, Brezka Indlandi..........337 ,,
„ Japan (keisarad.)........ 48 „
„ Austur-Indiaeyjunum .... 48 „
„ Franska Indland:......... 23 „
„ Gorea ................... 13 „
„ Síam..................... 11 „
,, Brezku Burmah ............ 9 „
„ Persia..................... 9 „
„ Rússnesku Mið-Aslu og
Turkestan.................. 9 „
„ Síberíu ................... 5 „
„ Afganistan................. 5 „
„ Ceylon .................... 4 „
„ Arabiu.................... 3 „
„ Öðrum hlutum Asíu........ 52 „
í allt 1000
Brezka lndia er hið eina land I
Asíu, sem nokkuð nálgast Kína, hvað
fólksfjölda snertir, ogí pessum tveim-
ur deildum til samans er meir en |
jiartar alls fólksins I Asíu. £>egar að
gætt er, að það eru I Asíu 424 Kín-
Veitt
Hædstu verdl. a heimssyningunna
verjar á móti hverjum 48 Japans-
mönnum, pá sjá menn best I hverri
pjóðinni er meiri veigur.
£>að er ekki j>láss til að skýra
blutföllin milli fólksfjöldans I hinum
ýmsu löndum eða ríkjum I Amerlku,
og Afríku á sama hátt og gert hefur
verið viðvíkjandi Evrópu og Asíu.
Ef maður tæki burt fólkið i
brezka keisaradæminu, þá kæmi voða-
legt skarð I fólksfjöldann, og pá
kemur ekki síður skarð I purlendið, ef
teknar væru burt landeignir Brete,
pví pær eru fimmtungur alls purlend-
is á hnettiuum.
Að lyktum er fróðlegt að athuga,
hve lítið fer fyrir fólkinu I allri ver-
öldinni,Jxegar öllu er á botninn hvolft.
Allt fólkið, sem nú er I veröldinni,
kæmist til dæmis fyrir á bletti sem
væri minni en 22 mílur á hvern veg,
pó hver maður af þessum 1480 millj-
ónum hefði blett, sem væri eitt fer-
hyrnings yard, að standa á. Mr.
A. A. Chase, eða einhver ann-
ar hjólreiðarmaður, gæti verið ut-
an við hópinn með hjólið sitt og riðið
I kring um ferhyrninginn, sem allt
fólkið I veröldinni stæði á, á hjer um
bil 3| klukkustund, pvl vegalengdin
yrði ekki nema 87^ míla. £>annig
gæti líka allt fólkið I veröldinni feng-
ið ferh. yard I Bedfordshire á Eng-
landi, og þó tæki pað ekki upp nema
| af plássinu I nefndu hjeraði. Fólk-
ið gæti allt staðið I litla Radnorshire,
og allt annað I veröldinni verið tómt.
Helmingurinn af pvl kæmist jafuvel
fyrir á eyjunni Mön, pó hver maður
hefði 1 ferh. yard að standa á.
Allt petta fólk (1480 milljónir)
hvítt, svart, mórautt eða hvernig J>a0
er nú litt, illt gott eða hvorugt, sem
svo mikið berst á, gæti kbmist fyrir í
teuingsmynduðum kassa, sem væri
að eins 1140 yards á breidd, 1140
yards á lengd og 1140 yards á dýpt,
og pó hefði hvert munnsbarn 27 ten-
ingsfet af plássinu I kassanum. Kass-
inn sjálfur með öllu fólkinu I gæti að
eins staðið I Battersea Park (I Lond-
on) en hæglega I Victoria Park. Hann
gæti staðið I Hyde Park og tæki þó
ekki upp nema liðugan þriðjung af
garðinum. Ef Mr. Chase, hjólreiðar-
maðurinn, væri látinn vera utan við,
pá gæti hann riðið I kringum kassann
á hjólinu sínu á hjer um bil 6 mínút-
um, J>ví vegalengdin væri ekki nema
2^ míla; eða hvcr, sem af hendingu
ekki væri látinn I kassann, gæti hæg-
lega gengið I kring um hann og skoð-
að hann I krók og hring á einni
klukkustund!
Þetta sýnir hvað lítið fer I raun
og veru fyrir öllu fólkinu 1 veröldinni
til samans, og hvíllk hverfandi ögn
hver maður út af fyrir sig er.
PYNY - PECTORAL
brings quick rclitf. Curtfl tll in*
flammation of th® bronchial
tubea, throat or cha«t. No un-
certainty. Kelieves, floothflfl,
heals proniptly.
9 A Large Bottle for 26 Centfl.
► OKVIS A LAWRENCE CO.: LTD.
rjiontiETonii.
MONTREAL.
Híisgög’ii til >sölu.
í húsi Einars Hjörleifssonar á Iíoss
Ave. eru til sölu
ýmisleg ln’isgOgn
HIÐ BEZT TILBUNA.
Óblönduð vínberja Cream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonis eða
önnur óholl efni.
40 ára reynzlu.
svo sem:
2 ofnar, l rúmstæði, rúmföt, 1 komm-
óða, 1 sófi, barnskerra, eldhúsborð,
skrifborð, gluggatjöld, borðbúnaður,
stundaklukka ísskápur og ýmislegt
fleira.
Flestir munirnir eru nýlegir og
verða seldir við mjög vægu verði.