Lögberg - 28.03.1895, Page 5
LÖGBER 0 FIMMTL) DAGINN 28. MARZ 1895.
O
allskonar korntegundir þrífast f>ar
eins vel og viða annarsstaðar í fylk-
'nu; en ymsra orsaka vegna hefur
kornyrkju aldrei verið sinn í Nýja ís-
landi eins og vera skyldi, og er f>að
mikið f>vf að ^kenna, að íslenzkir
híendur hafa ekki komist eins vel á-
fram f>ar og sumstaðar annarsstaðar.
Vjer höfum opt munnlega bent Ny-
íslendingum á, að á meðan peir ekki
kafi kornyrkju, verði kvikfjárrækt
þeirra ekki í nærri eins góðu lagi og
kún ætti að vera og gæti verið.
Menn fá vanalega hæðst verð fyrir
nautgripi og sauðfje að vorinu til,
I>vl pá er helzt hörgull á pessháttar
pening til slátrunar. En eins og all-
ir, sein nokkra reynslu hafa f peim
sökum, vita, geta menn ekki haft
8kepnur í hæfilegum markaðs holdum
að vorinu til nema með pví móti, að
ala pær að nokkru leyti á korni af
einhverri tegund. Af pví bændur í
Núja íslandi ekki hafa yrkt korn til
að ala gripi sína á, pá hafa þeir misst
af bezta m&rkaðsverði fyrir skepnur
8ínar.
E>á purfa fbúar Nyja íslands mik-
ið af korni til manneldis, og hafa hing-
að til orðið að kaupa pað að, af pvf
peir ekki liafa yrkt það sjálfi", Eptir
skyrslum, sem vjer höfum fengið frá
kaupmönnum í Nyja íslandi, Selkirk
og Winnipeg, hafa Ny íslendingar
Undanfarin ár borgað út, að meðaltali,
8—10 púsund dollaraáári fyrir hveiti-
nijöl o. s. frv. til manneldis. t>eir
hafa par að auki orðið að kaupa korn
til fóðurs fyrir pann afarmikla fjölda
af uxum og hestum, sem peir hafa á
hverjum vetri til að flytja fisk og aðr-
ar vörur úr nylendunni til markaðar í
Selkirk og Winnipeg, og liafa kunn-
ugir menn skjfrt oss frá, að sú upp-
hæð, er þannig hefur verið borguð út
á síðari árum, nemi J0—11 púsund
dollars á ári. Það hafa auk heldur
verið borgaðir talsverðir peningar út
úr nylendunni á hverju ári fyiir korn
handa alifuglum.
Af öllum upplýsingum, sem vjer
höfum aflað oss pessu máli viðvíkjandi,
höfum vjer komist að peirri niður-
stöðu, að Ný-íslendingar hafi borgað
út um Íi20,000 á ári, að meðaltali,
pessi seinustu ár fyrir korntegundir,
hæði malaðar og ómalaðar, til mann-
eldis og skepnufóðurs. t>etta er svo
mikil upphæð, að pað er undravert
hvernig njflendan hefur getað risið
undir pvf. Að nylem'an hefur getað
risið undir því, er náttúrlega mest að
þakka fiskiveiðunum í vatninu, því
hæði hafa margir haft góða atvinnu
hjá fiskifjelögunum að sumrinu, og
Svo hafa vetrar veiðarnar opt fært
Ny-íslendingum mjög mikla peninga
á einn og annan hátt. En nú lítur út
íyrir, að atvinna verði minni fyrir Ny-
íslendinga við fiskiveiðar að sumrinu,
og kaup lægra en að undanförnu,
vetrar fiskur í lægra verði en hann
hefur opt verið og kaupgjald við
flutning hans og hvað annað lægra on
undanfarin ár. í>egar pessa er gætt,
getum vjer ekki sjeð, hvernig Ny-
íslendingar geta staðið við að borga
jafn mikla peninga út úr nylendunni
í framtíðinni fyrir kornvöru, og peir
hafa gert að undanförnu. Vjer sjáum
pví ekki annað, en að peir hljóti að
snúa sjer að pvl, að yrkja svo mikið
korn sjálfir, og þeir purfa til heiina-
brúkunar að minnsta kosti, bæði
handa mönnum ogskepnum, og pang-
að til þeir gera það óttumst vjer, að
búnaður þeirra og efnalegt ástand
hljóti að verða í Ólagi.
Til að byrja með ættu Ny-ís-
lendingar að sá sem mestu af höfrum
og byggi, en minna hveiti, pví pessar
korntegundir eyða illgresi og undir-
búa jörðina undir hveitirækt. Svo
ættu Ny-íslendar og að leggja meiri
rækt við að sá grasfræi en gert hefur
verið að undanförnu, og munu menn
Hjótt komastaðraun um, að pað borg-
ar sig betur að hafa ræktað hey en
óræktað.
Heimskringlu-iuúsiii.
Það eru hrein vandræði, hvað
vort göfuga systurblað Hkr. er skiln-
ingssljó, eða ef pað er ekki sljóleiki,
sem gcngur að blaðinu, pá er sorg-
legt til pess að vita, hvílíkan krabba-
gang pað gengur í ymsum málum,
pólitiskum og öðrum. Blaðið heldur
pví fram, að það hafi verið Manitoba
stjórnin, sem gleypti músina, er Hkr.
fæddi í Siftonsveitar hríðunum. En
eins og allir vita, var pað Ilkr. sjálf,
sem gleypti petta afkvæmi sitt, að
undanteknu skottinu, sem blaðið er
ennpá með milli tannanna. Það eru
gömul munnmæli, að kötturinn jeti
ekki músaskottin, af pví þau sjeu
eitruð, og pað er ekki ósennilegt
að Hkr. sje ekki laus við sömu hjá-
trúna. Eins og áður hefur verið tek-
ið fram í Lögbergi, pá er pað siður
Hkr. að sía myfluguna vandlega frá,
en gleypa úlfaldann. Eptir sömu
reglu gleypti Hkr. músina, en síar
skottið frá. Hkr. er alltaf að klifast
á gömlum lygasögum, sem enginn
trúir, (ekki blaðið sjálft frekar en
aðrir) uui Greenwaystjórnina, en
gleypir alla úlfalda apturhaldsstjórn-
arinnar I Ottawa. Lögberg hefur
bent Hkr. á, að ef blaðið vill faia í
pjófaleit, þá sje líklegra að árangur
verði af starfi pess, ef það leitar í
húsi fóstru sinnar, stjórnarinnar I
Ottawa, en hvaðgerir blaðið? Gleypir
alla úlfaldana pegjandi. Af pessu
hljóta allir að sjá, að það er ekki af
sannleiksást eða siðferðistilíinning,
sem blaðið er alltaf að reyna að sverta
Greenwaystjórnina, holdur hlytur pað
annaðhvort að vora af stakri ónáttúru
eða pá að blaðið or pískað til pess
með skorpíónssvijíutn auðvaldsins og
apturhaldsmanna, sem er meinilla við
stjórn frjálslynda flokksins hjer I
fylkinu, af því sá flokkur hatnlar apt-
urhaldsfiokknum frá að ræna og stela
af almenningi hjer I fylkinu, eins og
hann gerði pegar hann sat hjer að
völdum, sællar minningar, og gerir
pann dag í dag I Ottawa.
Hkr. gerir númer út úr pví, að
Mr. Sifton oj Mr. Cameron settu of-
an í við Mr. Fisher nylcga í pinginu
fyrir pað, að hann fór að draga Sifton
sveitar málið inn í alveg óviðkomandi
umræður. Mr. Fisher verður að hlyta
pingsköpum, eins og hver annar, en
Hkr. er svo viðkvæm fyrir ofanigjöf-
inni, sem hann fjekk fyrir að halda
ekki pingsköp, af pví að blaðið Sjálft
er með því marki brennt, að halda
sjer aldrei við málefnið, sem fyrir
liggur, heldur vaða elginn upp I nef,
snúast eins og skopparakringla og
feykja upp moldtyki til að villa sjónir
fyrir almenningi. Iieiðarleg blaða-
mennska?
Útaf upphæðinni, sem Hkr. allt
af heldur fram að fjehirðirinn I Sifton
sveit hafi skuldað sveitarsjóðnum,
pegar yfirskoðuninni var lokið 1. sept.
síðastl. viljutn vjer enn einu siuni
taka pað fram, að það er helbert rugl
sem blaðið fer með. í staðinn fyrir
að byggja sögusögn sína á skyrslu
yfirskoðunarmannsir.s (setn Hkr. vafa-
laust hefur aldrei sjeð) pá byggir
blaðið sögu sína auðsjáanlega á lyga-
sögu frá nafnlausum náunga sem skrif-
aði- í Hk»-biblíuna, „Nor’-Wester“,
í vetur, og sem sagði að fjehirðirinn
hefði gengið inn á að hannskuldiði
sveitinni $6,105.90, en petta er nú
svikagruudvöllur, og pess vegna ekki
furða að það, sem á honum er byggt,
sje svikult hreisi. Yfirskoðunarmað-
urinn, Mr. Smart, sagði, eins og vjer
höfum marg bent á, @ð skuldin væri
$4,45á5á-ííí), pegar hann lauk yfir-
skoðaninni. Þegar fjehirðirinn samdi
um skuld slna við sveitina, pá gekk
sveitarstjórnin inn á, að skuldin væri
minni en síðastnefnd upphæð; pess
vegna er oss sana, þótt Hkr. skræki
til eilífðar um petta atriði; pað er
jafnmikið takandi mark á því og peg-
ar náttuglan skrækti án afiats, að
nóttin væri bjartari en dagurinn.
Eins oglesendur vorir munu hafa
tekið eptir I frjettum frá íslandi I
Lögbergi fyrir nokkru, pá hefur .Jón
Þorkelsson, rektor latínuskólans I
Reykjavík, sagt af sjer. Það er all-
tíðrætt um það meðal íslendinga I
lvaupmannahöfn,hver muni fá rektors-
embættið, og eru helst tilnefndir peir
dr. Björn M. Olson, kennari við lat-
ínuskólann, og dr. Yalty Guðmunds-1
son I Kaupmannahöfn.
Til
Eiimrs Hjörleifssonar.
[Oss hafa borizt yins kvæði, sem
ort hafa verið á síðustu vikum til
Einars Iljörleifssonar. Það yrði of
mikið mál fyrir Lögberg að flytja
pau öll, og p ví látum vjer oss nægja
að prenta eitt peirra heilt og part úr
öðru. Ilið fyrra er ort af sjera B. B.
Jónsson í Minneota (sbr. frjettagrein
hjer i blaðinu), og hið síðara af Sigb.
Jóhánnssyni I Argylenylendunni.]
Ritstj.
I.
Nú fysir pig á feðra grund
pær fornu stöðvar kanna,
pars Ijúfa marga lifðir stund
við leik og gleði sanna,
og pars pjer líka fjellu’ á fold
hin fyrstu tár af hvörmum,
og par sem fyrst á móðurmold
pú mjúkum studdist Örmum.
Þótt færir pú um fjarlæg lör.d
og fegri litir pjóðir,
pitt hjarta tengdu heilög bönd
við hotfnar æsku slóðir.
Þú unnir pínuin æsku „dal“
á eynni’ I r.orður sænum;
pig fysti heim úr fögrum sal
að forna „moldar bænum“.
Og pegar pú nú heldur heim
til heitt elskaðrar móður,
pú færir henni fagrau scim
og fríðan mennta gróður.
Þú velur henni vænan kran/.
af Vínlands blómum fríðum,
og vísar lienni á vona fans
hjá vesturlen/.kum lyðum.
Svo far pá, vinur, hress í liug
til hjálpar fÓ3turjörðu.
Og syndu af þjcr dáð og dug,
og dugðu I stríði hörðu,
að vinna fyrir land og lyð
og leysa úr vanans böndum
og fxara að leiða fegri tíð
á fósturjarðar ströndum.
Og vel sje pjer, vor vinur kær,
þjer víst ei skulum gleym».
Þótt okkur skilji Atlanz sæ’>,
pú átt hjer vestra he’ma.
lljá oss pín skulu lifa Ijóð
á landi nyju vonar,
og geta munum opt í óð
vors Einars Hjðrleifssonar.
II.
Þú stóðst i raun við storm og sjó
við stjórn á letra-fleyi.
Úr áttum mörgum aldan sló;
pú aldrei breyttir stefnu pó
Og hraktist heldur eigi.
í stafni knarar stóðstu fast,
pá styrjöld bar að höndum.
Og hinna löngum brynja brast,
pví beit pjer andans vopnið hvast,
og hvað á klofnum röndum.
Og Ijóða snihlar laginn til
pú ljekst á liörpu Braga,
við gleði söng, við ástar y 1,
við ættlands prá, og sorgarspil
jafn töm er tungan hsga.
í skemmti leik pú sönn varst sál;
pín sakna gleði vmir;
pótt fylking okkar standi strjál
pjer stila allir pakkar mál
peir sönnu Islandssynir.
Á meðan vonin IjÓ3 oss ljær
er ljett sinn vin að kveðja,
við eigum pig, pótt unir fjær,
með andans blóm pú til vor nær
að gagna oss og gleðja.
Að farar heill pjer fylgi sönn
oss fellur ljúft að biðja.
Þjer vaggi stillt og hyrbryn hiönn,
en hnjúkar íslands kryndir fönu
við nytum brosi niðja.
Vor forna, kæra, feðra grund
pjer faðminn inóti breiði,
pjer fagni þjóðin frjáls í lund,
pjer fylgi gæfan alla sturid
og bjarta braut pig leiði.
Tomböla og’ Dans
Á Noiítiiwkst IIai.i,
(Corner Hoss and Isabell Str).
þridjudaginn 2. APliJL kl. 7A c. /i.
PLÍOGRAMME:
1. Torobóla.
2. Mr. B. L. Baldvvinson flytur ræðu.
3. Mr. S. Aoderson syngur solo.
4. Mr. S. J. Jóhannesson les upp.
5. Dans — íigæt musik.
Drættir á tombólunni verða fáir,
en yfir höfuð í betra lagi og margir
ágætir. Inngangur að eins 25 cts og
fylgir einn dráttur ókeypis. Agóðan-
um verður varið til styrktar fátækum,
heilsubiluðum landa. — Munið cptir
dcginum: priðjudaginn kemur kl. 7.1;
einn dráttur, ræðuhöld, söngur, dans,
allt fyrir ein einustu 25 cents.
4-s Doctor Whal i sjfood
fbrcleansing the Scalp and
Hair. Iseem to have tried
everythiny aad am ia dejpair
WhyMrsf\.thevery
bestthin^is Palmo*Tai\ Soap.
itis splendid for Washin| t
flje f\ead it prcvents dryness
thus put§ an end to Dandruff
and freshenj Ihe hair mcely. 1
25* fOM LAP.GE TABLET
’ív(j x------'M-mr i
’ROSBJoipii'eB: ’ia ■•a’Œ
i
HTKNS"! HÍTHZNSTISJ
7 o
tnynd, sem hangdi í einu horninu á herberginu, par
Sem skugga bar á. Myndin var af kvennmanni með
glóbjart hár, gagnsæan, fagran yfirlit, blá augu og
mjög fagurt angurblltt andlit. Það var eitthvað I
Andlitinu, sem vakti endurminning hjá mjer. Mjer
fannst að jeg liafa sjeð þetta andlit einhvers staðar
áður. Á meðan jeg stóð þarna og var að reyna að
koma þessu fyrir mig, kom öldungurinn inn I her-
bergið aptur.
„Ó, pjer eruð að horfa á myndina af vesalings
Stúlkunni minni“, sagði hann ineð sorgbitinni rödd.
„Er pað dóttir yðar, herra minn?“ spurði jeg.
„Já — einka dóttir mín“.
„Er hún enn á lífi?“ spurði jeg hikandi.
„Hún er dauð fyrir átján árum“, svaraði liann
Sorglegur I bragði.
„Mjer hlytur að skjátlast. Jeg var pá barn á
hðndunum“, hugsaði jeg með mjer.
Hann fjekk mjer pundið, og vildi ekki heyra að
Jeg pakkaði sjer fyrir.
„Tarna, tarna“, sagði liaun; „pað er ekki neitt.
Jeg skildi láta yður hafa fimm pund, ef jeg þekkti
yður; en jeg hef svo opt verið flekaður, að jeg tor-
úyggi alla nú orðið. En mjer geðjast vel að yður;
e,i mjer hefur geðjast vel að öðrum, sem liafa verið
hrekkjalymir. En jeg hef góða trú á yður, piltur
^únn, pó útlit manna opt sje óáreiðanlogur spegill
af sálinni".
70
áður, og pað var auðsjeð á svipnum á honum, að
hann ætlaði að gera mjer eitthvert tilboð, sem hann
var ekki viss um að væri byggilegt.
„Hjerna, hjerna! pjer skuluð borða morgunverð
með mjcr“, sagði hann eptir augnabliks pögn. „Mjer
líst vel á yður og jeg held pjer sjeuð ekki tíækingur11.
„Flækingur“, át jeg eptir honum í spyrjandi
róm. Jeg sikldi ekki hvað petta orð pyddi.
„Já, vitið pjer ekki hvað það er?“
Jeg liristi höfuðið.
Fáfræði míu virtist að vekja hjá honum nyjau
grun. Ilann leit vandræðalega á mig, eins og hann
hjeldi að jeg væri að gera mjer þetta upp. En
svipur minn sannfærði hann auðsjáanlega um, að jeg
var ekki að pví.
„Gottog vel; fyrst pjer ekki skiljið hvað orðið
pyðir, þá getið pjer varla verið það, sem meint cr
incð því“, sagði hann hlæjandi. „Nú, komið mcð
mjer“.
Jeg pakkaði honum mað mestu virktuin fyrir
góðsemi hans, sem jeg hafði okki þrek til að neita
undir kringumstæðunum.
Við fórum út úr kirkjugarðinum uro annað hlið
en jeg hafði komið inn um, og hjeldum eptir ljóin-
andi skemmtilegri götu, sem trje voru beggja vegDa
við og grænt laufið breiddi sig yfir höfðum vorurn.
„Jeg fer æfinlega 4 fætur kl. 5“, sagði öldung-
urinn við mig á leiðinni, „og ef veðrið er ekki því
verra, gong jeg injer sprott út í kirkjugarðiun.
67
sem jeg sá hana fara eptir. Hún hafði sagt, að hún
hefði bevrt að pað væri rjetta leiðin. Jeg ætlaði að
fylgja henni eptir cins hratt og fætur mlnir gætu
borfð mig.
Eptir fjórðung stundar var jeg kominn út úr
bæuum, út á landið. Þegar jcg var búinn að ganga I
hálfa klukkustund,sá jeg mílu-tncrki og las á pvl orðin
„til London“, og iypti það af mjer óvissunni uui
pað, hvert jeg væri á rjettri leið; en talan, sem syndi
mílnafjöldanu, var máð af. Það gerði nú eklcert til;
jeg var I rjettri leið, og flytti mjer áfram allt hvað
jeg gat með nyjum dug.
ltjett í dögun kom jeg að stóru gamaldags
porpi. Jeg var óvanur mikilli hreifingu og var par-
að auki orðinu hungraður, pví jeg hafði ekki nærst á
neinu slðau um miðdegi daginn áður, svo jcg var
fariun að preytast, og var farinn að gauga liægt.
Jeg litaðist um til að vita, livert jeg gæti ekki fund-
ið neinn hentugan stað til að hvíla niig. Það var
ekki sjáanlegt að neinn maður væri á ferli I neinu
húsinu, —• allir virtust enn vera í s' efni. Jcg lijelt
hægt áfram þangað til jeg kom að litlu hliði á björ-
um, og lá stigur frá pvi að þorpskirkjunni -— sem
var gamaldags I útliti og umkringd af trjám. lljcr
er rólegur staður, sem jeg get hvílt mig á um stund,
hugsaði jeg með mjer. Jeg opnaði h’.iðið og fór
inn.
Á milli míu og kirkjugarðsins rann tær, suðandi
lækur, og lá mjór plauki jlir haun í ytaðinn fyrir