Lögberg - 09.01.1896, Blaðsíða 8

Lögberg - 09.01.1896, Blaðsíða 8
8 LÖGBERO, FIMMTUDAGINN 9. JANÚAR 1896. lslendingar í St. Andrews-kjördæmi! Löeberg ávarpar yður n(i í stðasta sinni, fyrir þessar kosninorar og b'ýn- ir fyrir yður, að greiða atkvæði með kapt. S. JónUsson, p>ví pá greiðið J)jer atkvæði með frjálslyndri stjórn, sem nfi stendur uppi I stríði, á mó:i kaf>olsku klerkavaldi, ofríki og kúgun. Látið ekki útsendara pess valds villa yður sjónir. M'jorleiðið sjálfir málefnin, lesið báðar hliðar með J>eim ásetDÍngi, að komast að sa.nnleikanum, komast að samvizkusamlegri niðurstöðu, og greiðið svo atkvæði eptir þeirri niðurstöðu, f>á erum vjer ánægðir. Vjer setjum hjer synishorn af kjörseðlum, til leiðbeiningar fyrir f>á, sem óvanir eru að greiða atkvæði. Á kjörseðlunum, sem yður verða fengnir, verður enginn kross; J>jer greiðið atkvæði yðar með [>ví, að marka hann sjálf- ir, og vjer biðjum yður að setja hann [>ar, sem vjer höfum sett hani á þess- ari fyrirmynd. BALDWINSON. (Baldwin Lárus Baldwinson, of the City of Winnipeg, Immigration Agent.) JÓNASSON. (Sigtryggur Jónasson, of the City of Winnipeg, Journalist.) X ATTA KJORDÆMI ' EINU HLJÓDI ]VIe<> sameíginlcgu skóla- íyrirkomulagi- Stamla einbeitt með Mani- toba. Móti Ottawa kúgunarlögunum. í vær fór fram útnefning Ö þingmanna-eína í fylkinu og voru átta umsækjendur, allir frá stjórn- arinnar hlið, kosnir I einu hljóði, í cptirfylgjandi kjördæmum : Winnipeg South. ‘‘ Centre. Lake Side. Westbourne. Minnedosa. Birtle Springfield. Souris. þetta er lagleg byrjun, ekki verður annað sagt, og tekur aí öll tvímæli uin stórann sigur fyrir irjálslynda flokkinn. ,Aldamót“. TAÁH. 1895. JtUdómur eptir prestaskólakennara Fimmi sjera Jón Helgason. [Niðurl.]. Síðar í heptinu minnist sjera í’riðrik 4 annað teikD ttmanna, í grein með fyrirsögninni: „Ny hús- lcstrabók“, og er pað teiknið sorg- legra hinu fyrra. Þetta sorglega teikn eru ræður sjera Páls heit. Sigurðsson- ar.—Það er líka sorglegt teikn, pví að slik hHslettra-bók hefur ekki út komið & Norðurlöndum á síðastliðn- um eO -40 árum. En hins vegar held jeg ekki, að inenn purfi að hræð- ast bana. Jeg held ekki, að hún „prjediki kristindóminn út úr hjörtum manna“, til pess er hún alltof kosta- snauð, endt varast hún eins og heitan cld að koma nálægt hjarta lesandans __pað má gjarnan kalla pað lán í ó- láni!—en pað er reynzla fyrir pví, að prjedikanir, sem ekkert erindi eiga til hjartans, hafa aldrei orðið langlíf ar. Trúaðir lesendur munu brátt sjá, að hjer eru manni boðnir steinar fyrir brauð, og munu pví fljótt leggja hana upp á hilluna. „Hitt er óneitanlega enn pá raunalegra teikn tímanna“, segir sjera Friðrik, „að engin mót- mæla- eða aðvörunarrödd frá íslenzku pögn prestanna ef til vill gæti synst hera vott um hið gagnstæða, pá mun pó mega fullyrða, að allur megin- porri íslenzkra presta sje allt annarar skoðanar, að pvi er ræðurnar snertir, en skáldin góðu, sem í fyrra vetur báru pær til skyja á lofsorðavæn^jum. Jeg skal ekki \eija pbgnina; en hins má pó geta, að pað vill opt svo verða, að smáu spámenuirnir pegja pegar hinir stóru hafa talað; og enn má gaDga að pví vísu, að pað hafi hindr að margann manninn frá pví að ráð a3t á ræðurnar opinberlega, að hjer var um verk látins manns að ræða, sem ekki getur svarað fyrir sig eða boiið hönd fyrir höfuð sjer, pegar á hann er ráðizt. En hvað sem pvi lið- ur, húslestrabókin er sorglegt teikn tímanna, sem æskilegt hefði verið áð aldrei hefði sjezt á himni vorra ís- lenzku kirkulegu bókmennta. Þá komum vjer að peim katla Alda móta, sem vjer hljótum að álíta hið laDgbezta, sem pau flytja oss á pessu ári. Það er fyrirlestur sjera Jóns Bjarnasonar „ Utu for/ög“, mjög svo einkennileg og eptirtektaverð rit- gerð. Sjera Jón kemur par til dyra sjálfum sjer líkur, by.sna stórskorinn í hugsunum sínum og hrikalegur í sain- líkingum sinum. Ilann segir, að ís- lendingat hafi ávallt verið forlagatrú- armenn og tilfærir ymsar orsakir að pví. En par eð pessi forlagatrú peirra sje skökk og hafi bælt niður frjálsræðishugmyndina, sem annars geri vart við sig í hvers manns brjósti, hafi hún stórvægilega lamað allt fram- kvæmdalíf og hept aliar framfarir. Eins og forlagatiúin komi fratn hjá íslendingum, virðist hún helzt bera vott um, að menn ætli, að tilveran stjórnist af einhverju óskynsömu gjörræðisvaldi, en láti hendingar ráða og tilviljanir einar, 1 stað pess að hún stjórnast af guðdómlegu vísdómsvaldi, er fylgir fastákveðnu allsherjar lög- máli. Þett er hin sanna og kristilega forlagatrú, og í peim skilningi kveðst sjera Jón sjálfur vera forlagatrúar- maður; hann trúir á petta allsherjar- lögmál og blytur sem kristinn maður að trúa á pað. En pessi forlagatrú heptir ekki frjálsræði mannsins, hún lamar ekki framkvæmdir vorar og framfarir, miklu fremur á hún að geta styrkt alla vora viðteitni í framfara- áttina, pví hver sem trúir á petta alls- herjar lögmál á bak við tilveruna, hann vejt hartnær með óyggjandi vissu, að par sem blessunarskilyrði eru fyrir hendi, par má segja pað fyrir, að farsæld muni af peim leiða, eins og hann líka getur gengið að pví vísu, að af gagnstæðum skilyrðum leiði óheill fyrir mannlífið á komaudi tíð. En íslendinga skortir einmitt pessa forlagatrú. Þess vegna vildu SeyðfirðÍDgar helzt halda áfram að byggja barnaskólahús sitt á Oldunni, leggja, í stað pess að peir hefðu mátt ganga að pví vísu, að húsinu væri hætta búin parna fratnvegis; og svo var hin ranga foilagatrú peirra sterk, að það var afráðið með að ei'ns eins atkvæðis mun, eð velja nytt skóla- stæði. En til er annar, andlegur Bjólfstindur, miklu voðalegri hinum, segir sjera Jón, sem ógnar Seyðis- fiarðaröldunni; pað er Kaupmanna- hafnar menntun íslendinga. Úr pess- um andlega Bjólfstindi hafa vantrúar- snjóflóð komið yfir hið íslenzka pjóð- líf, sem hver maður hlytur að hafa sjeð, og má ganga að pví vísu, að pau muni halda áfram að koma paðan. Ett samt halda íslendingar áfrain að senda sonu sína paogað. íslendingar ættu að flyjt pennan Bjólfstind, eins og Seyðfirðingar flyðu sinn, og koma sjer upp menntastofnun heimi hjá sjer, sem vitanlega mætti ekki vera innblásin af Kaupmannahafnar- menntuninui. Með slíkri stofnun sje pessum voðalega andlega Bjólfs- tindi varpað í hafið, hvað íslendinga snertir. Vestur-íslendingum standi einnig voði af pes3u fjalli; pess vegna beri peim (úr pví Austur-íslendingar geri ekkert í pá átt), að leggja fram alla sína krapta til að „realísera11 hina vestur-fslenzku skólahugmynd, pví að fyr en sá skóli sje fenginn, verði ekki hægt að verja Vestur íslendinga fyrir voða peitn, er stendur af van- trúar snjóflóðunum úr hinum danska Bljófstindi, pessum bakjarli hinnar íslenzku menntunar.—Þetta er merg- ur málsins hjá sjera Jóni. Því verður með engu móti neit- að, að petta er stórlega eptirtektaverð ritgerð, og er lítt hugsandi, að nokk- ur lesi hana öðruvísi en með athygli. Vitanlega geta skoðanir manna orðið mjög skiptar um ýms atriðí, en pað yrði of langt mál að fara' út í pá sálma lijer. Jeg skal að eins geta pess, að jeg hefði mikillega óskað pess, að sjera Jón hefði bent mönnum á pað, hvernig hann hugsar sjer að verja megi pennau skóla fyrir pví, að verða að nyjum andlegum Bóifstindi fyrir pjóðlíf »vort. En pað hefur sjera Jón ekki gert í fyrirlestri sín- um. Verði engar skorðnr við pví reistar, að pessi skóli verði að andleg- um Bjólfstindi fyrir hiðíslenzka pjóð- líf, fæ jeg ekki sjeð, að vinningurinn verði mikill, hvað pað atriði suertir, sem sjera Jóni liggur ríkast á hjarta, nefnilega kristindóminn. Enn hafa Aldamót að flytja tvö styttri erind', ræðu eptir sjera Steingr. Þorláksson, „Komið og sjáið“, mjög svo vandaða að efni og sniði, og trú- arfræðilega ritgerð: „Um eðli og á- vexti trúarinnar“ eptir sjera Björn B. Jónsson, laglega samda og vel úr garði gerða. Seinast 1 heptinu finn- um vjer sjera Friðrik „Undir lindi- trjánuin“, leggjandi dóm á ymsar ís- leDzkar bækur, er út hafa komið í seinni tíð. Við pennan kafla vildi jeg gera pá litlu athugasemd, að sfð- ustu sjö línurnar — niðurlag bókar- innar — hefðu gjarnan mátt missa sín, pví pær lysa pví berlega, að höf- undurinn dæmir um pað, sem hann ekki pekkir. Þegar jeg svo lít yfir petta 5. hepti Aldamóta, sem heild skoðað, er mjer ljúft að játa, að vonir pær hafa ekki brugðist, sem jeg gerði tnjer uin næsta árgang tfmaritsins, er jeg í fyrra vetur hafði lssið 4. árgang pess. Og eins og jeg pá hlakkaði til að sjá uæsta heptið, pannig legg jeg nú frá mjer 5. heptið, hlakkandi til að sjá hið G. á næsta ári, og óskandi pess, að pað verði ekki að ne'inu leyti kirkjunni skuli hafa látið til sfn heyra. Ekkert annað en hrós!“. Þetta gæti j><5 verið villapdi teikn, J>vl að pótt undir Bljófstindinum, pótt peir vissu að snjóflóð hefði fallið úr fjallinu nið ur yfir grunnjnn, sem búið var að U R BÆNUM GRENDINNl. Borgið 9. árg. Lögbergs fyrlr- fram og fáið sögubók í kaupbætir. Nyjir kaupendur að 9. árg. Lög- berg3 fá 4 sögubækur í kaupb. Notið tækifærið. awastjórnin sem náðar sakamenn. Apturhaldsflokkurinn brúkaði hann til p3ss að falsa atkvæði við sföustu ping- kosningar bjer í Winnipeg, og af pvf nú er liðið að kosningutn, parf sá flokkur aptur á lionum að halda, og var pvf sjálfsagt af conservatívu stjórninni að hleypa pessum pilti út. Roblin-Hagel klfkan er sjeðari en svo að geyma slfkann liðsmann undir lás við komandi kosningar. Þeim mun, hvort sem er, ekki veita af að tjalda pvf sem til er. Mr. Christian Jolinson frá Baldur kom hjer til bæjarins fyrir síðustu helgi og hjelt heimleiðis á mánu- daginn. Hon. Skapti Brynjólfsson og Mr. Jón Hillman frá Mountain, N. I)ak. komu hingað til bæjarius í kynnisför í gær, og ætla að dvelja hjer nokkra 'daga. Mr. Runólfur Marteinsson, skóla- kennari frá Eyford, N. D. var hjer 4 ferð um síðustu helgi. Lagði á stað á mánudaginn norður til Nýja Islands að finna foreldra sína. Mr. Sigurður Jónsson, bóndi frá MountaÍD, N. D. og Mr. Stefán Tóm- asson, úr sömu byggð, heilsuðu upp á oss nú í vikunni. Þeir voru á lieim- leið úr kynnisferð til Nyja íslandiTbg ætluðu að dvelja hjer í bænum nokkra daga. Sjera Jón Bjarnason kom heim úr Dakota ferð sinni, á priðjudaginn var. Jarðarför sjera Þorkels Sigurðs- sonar fór fram á Gardar á föstudag- inn var. Á sunnrdaginn var prjedikaði sjera Jón á Mountain og Hailson. Mrs. Ragnheiður Bjarnason frá Reykjavfk koin hÍDgað til bæjarins, alflutt heiman af íalandi, á fimmtu- daginn var, með tveimur börnum sfn- um. Jlún er dóttir Mrs. Astríðar Jensen hjer 1 bænura, en kona Brynj- ólfs Bjarnasonar, verzlunarmanns í Ileykjavík. lakara pessu og pví, sem á undan er komið. En alla pá, sem unna kristin- dómi og kirkju meðal vor, vildi jeg með pessutn línum hvetja til að eign- ast petta tímarit. Tvær aðalritgerðirnar, sem Alda- mót flytja í petta skipti, eru fyrirlestr- ar, lluttir á kirkjupingi Yestur-íslend- inga í sumar;—hvenær skyldum vjer Austur-íslendingar geta átt von 4 að heyra slfkt flutt á voru kirkjupingi á peirri íslenzku Synodus? Þess skal getið Xý-IslanJsför- utn til leiðbeiningar, að á etóra „Boarding“-húsinu að 605 Ross Str. Fá peir greiðastar og fullkomnastar upplfsingar um allar Ny íslands feið- ir, par eð llutniugur fólks milli ny- lendunnar og Winnipeg, fer frá og að >essu húsi, og lestamenn, eins frá Ny-íslandi seni annarsstaðar frá, gista par með „team“ sín. Mhs. A. Hinrikson. Mrs. Valgerður Bergmann, móð- ir Hon. Eiríks H. Bergmanns á Gard- ar, andaðist um jólin á heimili sínu >ar hjá syni sínum og var greftruð á nyjársdag. Hún hafði að eins lltið eitt kennt lasleika áður en dauða hennar bar að. fijörn Halldórsson á Mountain liggur í taugaveiki pungt haldinn. Mrs. Anna Jóhannessoní Eyford- byggð, ekkja Jóhanns Geirs heitins Jóhannessonar, hefur Dylega svo að gegja í einu. mist tvö stálpuð börn sín úr taugaveiki. Mikið úrval hef jeg nú af ágætis vindlum og tóbaki, drykkjum heitum og köldum. Góðum ávöxtum, bezta eandy. Cake kaupi jeg frá einum bezta bakara bæjarins, og get pví mælt með pví, Þá má ekki gleyma barnagullunutn; af peim hef jeg mesta upplag sem allt verður að vera farið í lok pessa mánaðar. Gjafverð á öllum hlutum. H. Einarsson. 504 Ross Ave. í sfðasta blaði af Cominercial er grein eptir ritstjóra pess blaðs, um Manitobakosningarnar, sem endar á pessa leið: Hvað úrslit kosninganna snertir, pá getur ekki leikið á peiin neinn vafi. Þó menn hjer sjeu ekki eins heitir út af skólamálinu og álitið er annarsstaðar, pá er samt allur há- vaði fólksins ákveðinn í pví , að við- halda núverandi skólafyrirkomulagi. Og fyrst svo stendur á, getum vjer varla búist við svo sem neinni mót- spyrnu gegn stjórninni við pessar kosningar nema frá umsækjendum, sem, pó peir fylgi henni hvað skóla- tnálið snertir, greinir á við hana f öðrum spursmálum. Leikfimis fjelagið íslenzka byrjar að nýju á æfingnm slnum á fimmtu- dagskvöldið kemur á saina stað og áður, og líka á föstudagskvöldið, í pessari viku. Þar á eptir verða æfing- ar fjelaga reglulega á hverju priðju- dags og fimmtudagskvöldi. TIL SÖLU. Til kaups, leigu eða í skiptum fást tvö ágæt lönd í Kildonan og St. Paul umdæmum. Nákvæmari upp- lysingar fást hjá Mrs. R. Johnson, að 582 Young Str. Stór breyting1 munntóbaki Allar stúkur hjer í bænum sem til heyra Indipendent Order of Foresters hjeldu sameiginlegan fund á rnánu- dagskveldið var til að setja inn em- bættiamenn fyrir árið 189G. í ís- lezku stúkuuni „ísafoId“ voru pessir embættisinenn settir í embætti. Stephen Thordarson C. R.; G. K. Breckmann V. C. R ; C. 13. Júlíus P. C. R.; Jóh. Einarsson R. Sec.; Jó hann Pálsson Fin. Sec.; Kristján A1 bert treas.; S. Jóhannsson T. W.; P. Thorsteinsson S. R. Representatives til hástúkunnar voiu kosnir Stephen Thordarson og C. B. Júlíus. Umboðs- maður stúkunnar er Mr. C. B. Júlíus. ^uckett’0 T&B ^ahogang cr hib npjasta 09 bEsta Gáið að því að T & B tinmerki sje á plötun n Búid til af The Ceo. E. TucKett & Son Co., Ltd.. Hamiltoi), Ont. : Almanak I : ÍJ fyrir árið ♦ ♦ ♦ ♦ ♦- 1 ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ -------------- ♦ Almanakið er til sölu í flestuin is ^lenzkum verziunum í Wínnipeg og út^ ♦ um landsbygðiua, einnig á |>eim póst- ♦ ♦ húsum, i>ar sem ísl. póstmeistarar eru. ♦ f Iljá H. S. Banliil. (>L3 Elgin avenue, I ♦ Winnipeg; S. Bergmann, Uardar, N, ♦ ♦ Dak.; G~ S. Sigurðssynr, Minneota,^ VeríV: 10 cents livert. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Ileimskringla segir frá pví í slð- asta blaði, að atkvæða falsaranum Charles Chamberlain hafi verið gefin npp sök og látinn laus. Það er Ot(- Minn., og hjá útgefandanum á prent! Ý ♦ smiðju Lögbergs • ♦ — * Ý Þar sem almanakið er ekki til i - sölu, ættu mecu að panta |>að hjá út- ♦ gefandanum ♦ Ólafi S. Thorgeirssyni, ♦ P O. Box 308 ♦ ♦ Winnipeg, Man. Ý ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.