Lögberg - 21.05.1896, Síða 1

Löoberg er gefiö út hvern fimmfudag a
The Lögberg Printing & Publish. Co.
Skriisiofa: Afgreiðslustofa: Prentsmiðja
148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Kostar $2,00 um árið (á íslandi.6 kr.,) borg'
ist fyrirfram.—Einsttök núry/ 5 cent.
" • H. P,
sufson
Lögberg is published everv Thursday by
The Lögberg Printing & Publish. Co.
at 148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Subícription price: $2,00 per ycar, payab
in advancj.— Single copies 5 cents.
9. Ar. J
^yndir og bækur
Hver sem sendir
25 Royal Crown Soap Wrappers
li'Royal Crown Soap Co., Winnipeg, Man.,
K'tor valið úr löngum lista af ágælum bókum
e tir fræga höfundi:
The Modern Home Coo\ Book
eða
Ladies’ Fancy Work Book
eða^valið úr sex
Nyjum, fallegum myndum
Fyrir
00 ROYAL CROWN SOAP WRAPPERS
^úmandi fallegar Bækur fljereptsbandi.
Eptir fræga höfundi.
®ng«mnema Royal Crown Soap wrappers
*"8ur veltt móttaka. Sendið eptir lista yfir
bækurnar.
Royal Crowi\ Soap Co. Winnipeg.
FRJETTIR
CANADA.
Blaöiö Globb í Torontn flytur
yfir j>au kjördœmi í Ontario, sem
Oi«t er viÖ að frj&lslyndi flokkurinn
I fylkinu, op( eru f»au 57. í nllt
^»92 kjördæmi i Ontario fylkinu.
'*-obk byst viö að frj&lslyndi flokkur-
Yinni 122 kjördæmi af 213.1 öllu
lö4inu, or hafi þannig 22 Jringmenn
r&*n yfir apturhaldsflokkinn & næsta
:ngi. Hvaö veröur J>& um Tupper
S kfigunarlögin?
í Mackenzié 'Bowell r&ðaneytinu
Ottawa voru tveir Óraníumenn
,r&Dgomen) (Sir Mackenzie Bowell
? Mr. Clarke Wallace), en 1 Tuppers-
ið&neytinu er enginn Oranlumaöur.
’r Adolphe Caron (fyrverandi r&ö-
jafi I Ottawa) kvað segja, aö 1 upp-
^ t&Öaneytið sje reglulegt p&favalds
^ltra Montane) r&öaneyti.
Mr. Laurier hcfur & fundum
?stfa gefiö Sir Charles Tupper f>ung-
r Mcfirur fyrir aö nota pað sem vopn
^óti honum (Laurier), að hann
Ííri af frönskum ættum og rómversk-
'Þólskrar trúar. Sir john Thomp-
>n> aem var forsætisr&ögjafi næst &
D(Ian Sir Mackenzie Bowell, var
nnig kapólskur,og enginn fann hon-
10 Þ&8 til for&ttu. En Tupper er nú
r&Ddari aö meðölum sínum en flestir
5rir.
BAJNDARÍKIN.
. ^ms frumvörp til laga hafa verið
fyrir öldungadeild congress
&hdarikjanna sem fara i p& &tt, að
’ödra innflutning fólks inn I landið.
Utn þeirra eru sjerstaklega styluö
iðnaðarmönnum sem heima eiga
I o .
^&nada, en hafa atvinnu sunnan við
'^amsariib_____________
Islendingar í Minnesota halda
rJÓÖminniDgar(iag (íslendingadag)
fanú 6. júní næstk. Dagurinn er
'Minn 1 minningu pess, aö hinir
™tu íslenzku landn&msmenn stigu
p foti & fold I Ameriku (i Quebec),
^rir meir en 20 &rum siðan.
Eitt af J>vi, sem tilraunir hafa
V®rið gerðar meö & rafmagnssyning-
J*n0i i New York, er, hvað liratt er
að telegrafera yfir langan veg.
6^egrafskeyti var sent 15,000 milur
8 fengiö svar, allt & einuin 4 minút-
Uin.
Voðalegur fellibylur æddi yfir
a WkiÖ svæöi i Texas-ríki J>&nn 15.
**’ t®- og banaði yfir 100 manns í J>orp-
Pe’m> setn 5&nn lenti &, og gerði
&flega mikið eignatjón. Akaft regn
með fellibylnum.
Begn mikil og hvassviöri gengu
r yuis austur, mið og vestur
Winnipeg, Manitoba íinnntudaginn 21. muí 1896.
{ Nr. 19.
ríki Bandarikjanna um miðja vikuna
sem leiö, og gerðu mikið eignatjón,
en ekki er getið um mannskaöa af
vexti í &m og lækjum, er var óveðr-
urn pessum samfara.
ÍITLÖND.
Paö verður mikið um dyrðir á
Rússlandi pann 25. f>. m , pvi J>& & að
krýna keisarann i hinum gamlahöfuð-
stað landsins, Moscovv. I>að er búist
við, að fjöldi af sakamönnum verði
l&tnir lausir, fangelsisvist allra, sem
í haldi eru, stytt og fjölda útlægra
manna, sem nú eru i Síberíu, leyft að
koma til Rússlands aptur. Sendiherr-
ar fr& öllum rikjum heimsins verða
viðstaddir, og gert er ráð fyrir að há-
tiðahaldið kosti $2,500,000.
Venezuela-stjórnin hefur &lyktað
að borga Bretum JC1,600 i skaðabætur
fyrir óskunda, er peir gerðu brezkum
pegnum i fyrra.
Nú er bærinn Bulawayo í Mata-
bele landinu í Suður-Afriku úr allri
hættu. Allroikið lið hefur n&ð pang-
að og villimenn peir er ums&tu bæinn
hörfað undan. l>ess verður pví ekki
langt að biða að Matabele-uppreisnin
verði um garð gengin. Mönnum er
pvi hughægra & Englandi nú, pó ekki
sje enn að vita hvernig fer um Trans-
vaal spursm&lin.
Uppreisnarmenn í Cuba unnu
allmikinn sigur & spanska liðinu
seinnipart vikunnar sem leið. Spanska
pingið er nú komið saman, og var
umbóta boðskapur í ræðu drottning&r
til lianda Cuba-mönnum, en talið að
allt slíkt komi of seint. öldunga-
deildin er s&r við congress Banda-
rikjanna útaf hluttöku hans i Cuba-
m&linu.
LúterHki prestaskóHnii í
Chicago.
í frjettabrjefi fr& Chicago (dags.
4. p. m.) sem birtist i stðustu Ilkr.
(14. p. m.) farast frjettaritaranum i
byrjun brjefsins orð pannig: „í gær
lagði Jón Jónsson, sonur Jóns I>or-
kelssonar snikkara, af stað bjeðan
norður til Manitoba. Jón kallar sig
ættarnafni Clemenz, og hefur gengið
hjer & hraðgerðar-prestaverksmiðju
J>&, sem tveir landar hafa áður verið &
til meðferðar; tekur hún „hr&“ eður
alveg óunnin verkefni til meðferðar
og vinnur úr peim lúterska guðfræð-
inga & tveim — prem vetrum. Jón
er sagður greindur piltur og gæfðar
maður. Ilann & að verða prestur i
Argyle nylendu“.
Lesendur vorir munu renha grun
i, hver pessi frjettaritari Hkr. er, sem
sendir pennan „passa“ hingað norður
með Mr. J. Clemenz. Þessi ummæli
sverja sig i ættina til manns, sem áður
hefur ritað ýms ónot um presta og
prestaefni lútersku kirkjunnar og
prestaskólann í Chicago. Vjer purf-
um pvi ekki að nafngreina manninn,
pó vjer getum pað. Tilgangurinn,
sem frjettaritarinn hefur með ummæl-
um sínum, dylst heldur engum, sá
nefnilega, að niðra og gera lítið úr
prestaskólanum í Chicago og f>eim
prestum lúterska kirkjufjelagsins, sem
fengið hafa menntun slna & honum, i
augum íslendinga.
Hvaö pessi „hr&u“ cða „alveg
óunnu verkefni“ snertir, sem frjetta-
ritannn er að tala um, p& eru önnur
eins ummæli ekki pess verð að eyða
orðum um pau. Þau eru spegill af
hinum óendanlega hroka og sj&lfs-
áliti frjettaritarans, sem aldrei hefur
sj&lfur komist úr pví ástandi að vera
hrdtt, óunnið verkefni. En til að sl&
varnagla við pví, að nokknr maður
flaski & hinum mjög ósanngjörnu um-
mælum um prestaskólann í Chigago,
ætlum vjer að fara nokkrum orðum
um hanD.
Aðalstefna prestaskólans, hvað
snertir iungÖDgu í hann, er sú, að
peir, som & hann gangi, sje útskrifaðir
úr latfnnskólum (colleges). En undir
sjerstökum kringumstæðum er öðrum
lika veittur aðgangur að honum upp
& pað, að taka seinna próf í vanalcg-
um latinuskóla nátnsgreinum við
skólann sj&lfan. Enginn er útskrifað-
ur sem kandidat I guðfræði frá skól-
anum fyr en hann hefurlokið pvi sjer-
staka aukaprófi. Stúdentar geta
undirbúið sig til pess prófs sumpart
með prívat lestri, en sumpart með
kenDslu, sem veitt er beinlínis á skól-
anum af aukakennurum. t>að, sem
heimtað er til pessa sjerstaka prófs,
erað öllu leyti eins mikið og heimtað
er til burtfararprófs frá latínuskólan-
um í Reykjavik, nema i latínu og
grisku. í pessum málum er, f orði
kveðnu að minosta kosti, heimtað
miklu minna, að eins ein „bók“, sem
kölluð er, eptir einhvern af Bðal rit-
höfundum Rómverja (Horaz, Tacitus,
Cicero o. s. frv.), og önnur eptir ein-
hvern grískan aðal-rithöfund (Homer,
Thucydides, Plato). En antiars
eru n&msgreinirnar pessar: Talna-
fræði, bókstafareikningur (algebra),
rúmmálsfræði, eðlisfræði, liffærafræði
(physiology), mannkynssaga, landa-
fræði, ensk m&lfræði, stylfræði, sálar-
fræði, hugsunarfræði, pyzka, latnesk
málfræði og grísk m&lfræði. Guð-
fræðisn&mið við skólann hefur nú
verið lengt pannig, að pað er nú 4 &r;
en var áður 3 &r. í skóla pessum er
miklu meira heimtað af nemendum,
áður en peir nái að útskrifast, en á
prestaskólanum f Reykjavík, D&lega
I öllum greinum, og & honum eru
kenndar n&msgreinir, sem aldrei er
&tt við & prestaskólanum í Reykjavik,
t. d. hebreska og garnla testamentis
fræði.
Þrátt fyrir að svo cr, sem vjer
höfum skyrt fr& að ofan, leyfir brjefs-
höfundurinn sjer að kalla Chicago
prestaskólann lúterska „hraðgerðar-
prestaverksmiðju“. Hann mætti
pakka fyrir að kunna helminginn af
pvf, sem par er kennt, og pykist bann
p& fær 1 flestan sjó — jafnvel fær um
að vera Únftara prestur.
Hkr. og sírópið.
Hkr. var fyrir nokkru síðan (16.
aprfl) að telja lesendum sínum trú um,
að apturhaldsstjórnin hefði meðal ann-
ars pví nær numið toll af sýrópi. Vjer
svöruðum nú pessari grein og synd-
um, að tollar peir, sem blaðið var pá
að blaðra um, hefðu ekki verið numd-
ir af, heldur að eins færðir til, pví úc-
gjöld landsins hefðu aukist fjarska-
lega (um 17 millj. dollara) & stjórnar-
tið apturhaldsflokksins (17—18 árum).
En síðan vjer rituðum pá grein vora
höfum vjer sannfærst um, að pað,sem
Hkr. var að segja um að tollur liafi
verið numinn af syrópi, er bara bull,
eins og flest allt annað í pvf blaði.
Vjej höfum siðan sjeð reikning yfir
syróp, sem nýlega hefur gengið í
gegnum tollhúsið hjer i Winnipeg,
með áritun tollheimtumannsins, og
setjum vjer hann hjer svo hver maður
geti sjeð, hvort tollur liefur verið pvf
nær numinn af sýrópi. Reikningur-
inn er dagsettur 21. april 1896, og
hljóðar svo:
30 tunnur af nr. 1 syrópi
18,807 pundá 95c....... $178,67
10 tunnur af nr. 2 syrópi
6184 pund & $1.00...... 61,84
$240.51
Áritan tollheiintumannsins í
Winnipeg, dags. 5. mai ’96, hljóðar
svo: Innflutt af (nafn msnnsins) með
Can. Pacific járnbr. 40 tunnur af
„Gloucose“ sýrópi, sem kemur upp &
í gangcyrir samkv. reikningi $240.51;
verðliæð til tolltöku $241; pyngd
24,991 pund; tollur lj cent & pundið;
tolhir að tipphæð $312,34; innritun-
argjald 75 cents; tollur f allt $313.09.
Eptir að eigetidur syrópsins
höfðu borgað ofannefnda toll upphæð,
$313.09, fengu peir eptirfylgjandi til-
kynningu frá tollhúsinu, dags. 6. mai,
um að sytópi hans væri haldið föstu
af eptirfylgjandi ástæðu: „Hjer með
tilkyunist yður, að vörunum sem pjer
leystuð út pann 6. maí, 1896, er hald-
ið á rannsóknar-vöruhúsinu af neðan,
greindum ástæðum:
Toll vantar & umbúðum sem verð-
lagðar eru á 30“.
Tollur & umbúðunum (tunnum)
varð $6 í viðbót við ofannefnda
upphæð.
Reikningurinn stendur pá
pannig:
Syrópið kostaði npprunalega
samkvæmt reikniiigi seljanda $240.51
Tollur tekim af pví og
umbúðunum................ 319.09.
Tollurinn kom pannig upp á
$78.58 meir en syrópið kostaði upp-
runalega! Þetta kallar llkr. að nema
toll af syrópil! Hjer er synishorn af
pvf, sem missyningablaðið er að bera
á borð fyrir lesendur sfna.
Til ísl. k.jósenda í Lisgar-
Kj&rdæníi
Herrar minir.
Eins og yður er kunnugt, var jeg
fyrir nokkru tilnefndur & fundi leið-
andi manna úr frjálslynda flokknum
setn pingm&nnsefni flokksins & sam-
bandsping. Jeg veigraði mjer fyrst
við að taka & móti tilnefningunni, af
>ví jeg bjelt að einhver sterkari
maður, búsettur i kjördæminu, kynni
að fást. En mjer var bent ft, að psr
eð jeg hefði verið ritstjóri blaðsins
Tribune, sem mikill fjöldi manna f
kjördæminu liefur lesið undanfarin 6
eða 7 &r, p& mundu kjósendur vera
mjcr og \ stefnu minni i landsm&lum
eins kunnugir og nokkrum í kjör
dæminu, sem kostur væri & að fft.
Mjer var bent &, að bar&tta mfn i
blaðinu frá upphafi fyrir hagsmunum
bænda I fylkinu myndi gera pað að
verkum, að peir myndu bera traust til
mín og stuðla að kosningu minni.
Jeg er bóndasonur frá Ontario
og ólst upp á bóndabyli I ungdæmi
mínu, svo að pó jeg sje blaðamaður
uú pá pekki jeg parfir bændanna og
ber ætið hlyjan Lug til peirra og m&l-
efna peirra. Eptir pví sem jeg hef
getað komist að af viðtali við fjölda
af kjósendum f kjðrdæminu, bera peir
fullt traust til mín, svo pað or litill
vafi & að jeg næ kosningu.
Afstaða min I skólam&linu, sem
verður annað aðal-spursm&lið við
pessar kosningar, er hin sama ogkom-
ið hefur fram i blaði minu, sú nefni-
lega, að berjast & móti hverri peirri
stjórn eða bverjum peim fiokk, sem
reynir að neyða sjerstökuin trúar
bragða-skólum upp & fylkisbúa, eða
skerða að nokkru rjettindi fylkisins
að ráöa yfir sínum innbyrðis m&lum.
Jeg álit að skólam&lið verði aldrei
heppilega leitt til lykta nema að pað
sje gert með vilja og sampykki fylkis-
búa sj&lfra, en ckki með neinum kúg-
unarlögum frá Cttawa. Hvað sem
sagt er um, að deilan um hiö núver-
andi skólafyrirkomulag veki trúar-
bragða-rfg og flokkadr&tt, pá állt jeg
að rjett sje að berjast fyrir, að börn
allra i fylkinu, hvort sem foreldrarnir
eru Gyðingar eða heiðingjar, kapólsk-
CARSLEY k COL
SUMAR-SALA_—k
Á hvítum og lituöum‘BLOWSES“ Ó60c.
7óc. og $1,00.
Xýjasta tegund af sunar “Vesta” með síð-
um ermum & 5, 8, 10, 15 og 20x hvert.
Sokltar
Svartir sokkar sem upplitast ekki á 10, 15.
•/0 og 25c. parið. Bloikir sokkar 20c.parið,
Sirs! >Sirs!
100 strangar af Sirz, sem þolir þvott á 5, 8
og lOc. yardið.
K,]ólaefiii.
Allt tilheyr. kjólum með niðursettu verði.
Framúrskarandi gott tvöfalt Oashmere
Serges á 25c. yardið.
25 strangar af Flanaelette 5c. yardið.
Karlmanna-bíiiiiiigur
Hálsbðnd, Sokkar, Axlabðmi og Skyrtur
með stúrsöíuverði.
Möttlar og Jakkar
Mikill afsiáttur af kvenn Jökknm og
Capes, Jakkar 75c., 1.25, $1.50 til $5.00
Minna en innkaupsverð.
Stríliiattar
4 kasRar af kvennmanna og barna strSliött-
um á 10,15, 25 og 35 cents hver.
CARSLEY & CO.,
344 MAIN STR.
Nokkrum dyrum fyrir sunnan Portsge
Avenue.
ir eða prótestantar, f&i svo mikla upp-
fræðslu, að pau geti orðið góðir og
nytir borgarar og staðið jafnfætis í
baráttu lifsins.
Hvað snertir verzlunarm&l, p&
mun jeg berjast af alefli fyrir afnámi
verndartollanna, pvf jeg álft að peir
sjeu hættulegir, en að tollar ættu að
miðast við tekjupörfina eingöngu.
Hin svonefnda „pjóðlega stefna“
(National Policy) hefur, I staðinn fyrir
&ð hj&lpa iðnaðinum &fram, orðið til
pess, að koma í glæpsamlegum auð-
manna-samtökum til pess að ræna al-
menning, sjerllagi bændurna. Ef
jeg verð kosinn skal jeg sjerflagi
berjast fyrir, að tollum verði Ijctt af
akuryrkju-verkfærum og öðru, sem
bóndinn parf fyrir búskap sinn.
Jeg &lit spursm&lið um lægra
flutningsgjald & afurðum búa bænd-
anna f fylkinu mjög pyðingarmikiö
spursmál, og mun pess vegna styðja
hvað eina, sem miðar 11 að lækka pað.
Jeg álft að nauðsynlegt sje að
breyta reglunum viðvíkjandi korn-
hlöðum (Elevators) hjer i fylkinu, og
mun pví, eins og jeg hef gert I blaði
minu að undanföruu, berjast fyrir að
peim verði breytt til batnaðar, ef jeg
verð kosinn á ping.
Hvað Patróna snertir, p& cr
stefna peirra hin sama og frj&lslynda
flokksins, og jeg hef um mörg &r bar-
ist f blaði mfnu fyrir öllu hinu helzta,
sem fyrir peim vakir. I>ess vegna
álit jeg að jeg eigi eins vel skilið
fylgi bændanna og nokkur maður úr
flokki Patróna.
Ef jeg verð kosinn mun jeg
berjast fyrir, að kostnaðurinn við
landsstjórnina verði minnkaður, að
spillingu J>eirri, scm nú & sjer stað
viðvfkjandi samningum um opinber
störf, verði útrymt, og að landinu
verði rftðvandlega og hyggilega
stjórnað.
Þ6 jeg hafi verið tiluefndur af
frj&lslynda flokknum, p& tek jeg
hagsmuni kjördætnisins og fylkisins
fram yfir flokksfylgi, ef bað skyldi
koma f b&ga hvað við annað.
Jeg vona að f& tækifæri til að
ræða hin ymsu spursm&l, sem & dags-
skr& eru, & fundum i kjördæminu
áður en kosningar fara fram.
Með virðingu
Vðar
R. L. Ricuardson'.