Lögberg - 22.07.1897, Blaðsíða 4

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 22. JULÍ 1897.
4
----Á 1
LOGBERG.
Gefiö út að 148 PrincessSt., Winnipeg, Man.
af The Lögberg Print’g & Publising Co’y
(Incorporated May 27,1890),
Ritstjóri (Editor); Sigtr. Jónasson.
Business Manager: B, T. Björnson.
A ujrlýainKa*-! Smá-auglýsingar í eitt skipti25c
yrir 30 orðeða 1 þml. dálkslengiiar, 75 cts nm mán-
ndinn. k stserri auglýsingnro, eða anglýsingumum
lengri tíma, afsláttnr eptir samningi.
Báatada-akipti kanpenda verðnr að tilkynna
skriflega og geta um fyrverand* bústað jafnframt.
Utanáskript lil afgreiðslustolii blaðsins er:
1 '-égbeig Prinling & Fublisli. Co
P. O. Box 585
Winnipeg, Man.
'Jtauáskriplttii ritstjörans er:
Editor Lögberg,
P -0. Bor 585,
Winnipeg, Man.
__ gamkvæmt landslBgum er nppsdgn kanpenda á
oiaðiógild,nema hannsje sknldlans, þegar hann seg
irnpp.—Ef kanpandi, sem er í sknld við blaðið flytn
rhtferlnm, án þess að tilkynna heimilaskiptin, þá er
það fyrir dómstdlunum áUtin sýuileg sönnnm fyrr
prettvísum tilgangi.
fimmtudaoikn 22. jölí 18^7.—
Ih.lcndingar í suðvcstur
Minncsota.
Vjer gátum f>ess i sambandi viö
kirkjuþingsbaldið í Minnesota, að vjer
ætluðum að rita dálitlasjerstaka grein
um landnám íslendinga í suðvestur-
urhluta Minnesota-ríkis og hag peirra
landa vorra, er búa á fieirn stöðvum,
og er f>að sem fylgir f>að, er vjer höf-
um að segja út af f>essu efni.
Vjer höfum áður sjeð og ferðast
um allar hinarelztu og helztu íslensku
byggðir landa vorra austan Kletta-
fjalía, nema Dýlenduna í suðvestur
horninu á Minnesota-ríki, og má f>ví
nærri gets, að oss ljek mikill hugur á
að sjá pessa allra elztu byggð landa
vorra á hinum miklu grassljettum inni
1 miðju landinu. Vjer vorum búnir
að einsetja oss, að heimsækja landa
vora f>ar í haust er leið, en bæði var
f>að, að vjer áttum f>á mjög annríkt,
og svo er liaustið, eða byrjun vetrar-
ins, ekki hinn ákjósanlegasti tími til
að sjá.ókunnar byggðir. Maður veit
hjer um bil hvernig útlitið er á sljett-
uuum lijer i landi haust, vetur og vor,
en f>að er ekki eins ljett að fá hug-
mynd um hvernig landið lítur út í
sumarskrúði sínu, hvað mikið grasið
er, hvers kyns f>að er, hvernig korn
stendur á ökrum manna, hvað inikið
er yrkt af hverri tegund, og bera allt
f>etta saman við f>að sem á sjer stað
í öðrum íslenzkum byggðum hjer í
landi. Vjer slógum f>ví ferðinni á
frest f>angað til í sumar, sumpart
vegna f>ess, að kirkjupingið átti að
haldast í Minneota og vjer bjuggumst
við, að vera á pví í erindum Lögbergs,
pó vjer ekki hefðum verið kosinn til
að mæta f>ar sem fulltrúi neins safn-
aðar. En allt petta fjell nú saman,
vjer, ef svo mætti að orði kveða, slóg-
um margar flugur í ein’u höggi, og
hið eina, sem vjer erum óánægðir
með, er pað, að vjer höfðum ekki
tíma til að dvelja helmingi lengur par
syðra og kynnast hverjum einasta
landa vorum persónulega og til hlít-
ar. £>e8si óánægja á vafalaust rót
sfna að rekja til pess, að f>eir, sem
vjer kynntumst, voru allir svo elsku-
legie, að vjer ímyndum oss að þar f je
ekki ö’iruvísi fólk til. Auðvitað
pekktum vjer nokkra landa vora par
syðia að fornu fari, en það var orðið
svo langt um liðið sfðan vjer höfðum
hitt flesta þeirra, að það var nærri
eins og að kynnast þeim í fyrsta sinn.
Jæja, vjer komum til Minneota
með lestinni frá St. Paul um kl. 7 e.
m. binn 24. júnf, sama daginn og
kirkjuþingið var sett. Veður var hið
inndælasta, glaða sólskin og ekki of
heitt. Á járnbrautar-stöðvunum var
fjöldi af löndum til að taka á móti
oss, og svo fór kunningi vor,Mr. G. S.
Sigurðsson (frá Ljósavatni í I>ingeyj-
ar-syslu) með oss heim í hús sitt og
dvöldum vjer og fleiri kirkjuþings-
gestir hjá þeim hjónum þangað til
eptir þing. £>etta fyrsta hús, sem
vjer komum inn í hjá löndum vorum
þar syðra, gerði strax þægileg áhrif.
£>að er nýtt, afaistórt og skrautlegt
hús, og fólkið, sem í því býr, er jafn-
skemmtilegt og aðlaðandi eins og
húsið.
Fjölda margir landar vorir kann-
ast við nafnið á bænum Minneota, þar
eð hann er næsti bær við byggðir ís
lendinga f suðvestur Minnesota, en
ymsum lesendum vorum mun koma á
óvart, eins og oss kom að nokkru
leyti á óvart, að eins margir íalend-
ingar eiga heima þar í bænum og
stuuda þar verzlun o. s. frv. eins og á
sjer stað. í Minneota eru að eins um
700 ibúar, en fullur þriðjungnr af
bæjarbúnm eru íslendingar. Formað-
ur bæjarstjórnarinnar er íslendingur,
Mr. Guðmundur A. Dalman, og < ptir-
fylgjandi íslendingar reka þar verzlun,
nefnil. Mr. G. S. Sigurðsson, járu
vöru-verzluu; Anderson bræðurnir,
general store; Mr. Jónatan Peterson
(frá Eyðum), general store; Mr. J.
Frost, general store; Mr. G. A. Dal-
man, general store', Mr. Bjarni Jóns-
son (B. Jones) ketverzlun. Svo gefa
tveir íslendingar (Vestdal og Björn-
son) út eina blaðið, sem kemur út f
bænum (Minneota Mascot, á enskri
tungu), og Ijósmyndarinn þar í bæn-
um, Mr. S. Magnússon, er einnig ís-
lendingur, Auk þess eru íslendingar
í fjelagi við annara þjóða menn, og
íslendingar eru bókhaldarar við verzl-
anir hjá annara þjóða mönnum, t. d.
Mr. S. Guðbrandsson við timburverzl-
anina þar í bænum. í Minneota eru
og nokkrir handverksmenn Islenzkir,
trjesmiðir o. s. frv. Minneota var,
eins og aðrir bæir í suðvestur Minne-
sota, byggður á auðri grassljettunni,
en nú er búið að planta trje um allan
hæinn, og prýðir það hann mjög. Hús-
in eru yfir höfuð lagleg og smekkleg,
eins og gerist í smábæjum og þorputn
hjer inni I landinu, flest úr timbri,
máluð hvít eða ljósleit. í bænum eru
nokkrar kirkjur, og er íslenzka kirkj-
an reisulegust og smekklegu3t af
þeim öllum. Vjer komum inn í hús
margra landa vorra í Minneota, og
voru þau öll með smekklegum hús-
búnaði — sum með skrautleguin og
ríkmannlegum húsbúnaði, með or-
geli eða fortepiano og dýrindis gólf-
teppum.
£>egar vjer vorum á íslandi síð-
ast var oss sagt það í frjettaskyni, að
íslendingar í byggðunum í grennd
við Minneota hefðu grafið sig inn í
hóla og hæðir og byggju þar eins og
moldvörpur enn. Vjer sögðum eins
og var, að vjer hefðum aldrei komið f
þær byggðir, en samt mundi mönn-
um vera óhætt að trúa því, að þó
fyrstu bráðabyrgða-hús fslenzkra land-
nema þar hefðu ekki, ef til vill, verið
betri en margir sveita-bæir á íslandi,
þá væri það nú orðið breytt, því það
væri ekki siður íslendinga hjer í
landi að búa í bráðabyrgða-húsum
sínum heila áratugi. Utaf þessu var
oss sjerstök forvitni á að sjá húsa-
kynni íslenzkra bænda f byggðunum
í nánd við Minneota, og gafst lfka
færi á að sjá margt af þeim og koma
inn í yms þeirra. Og satt að segja
reyndist álit vort rjettara en þeirra
á ísl., sem voru að fræða oss um húsa-
kynni landa í Minnesota. Bændur
þar hafa yfir höfuð falleg, reisuleg og
góð timburhús til íbúðar, og ágætar
blöður og peningshús úr timbri, og
enginn einasti íslenzkur bóndi býr í
moldarksfa eða vondum húsum.
Hin svonefnda Austur-byggð er
eldri og menn þar því komnir enn
lengra en í Vestur-byggðinni. í
Austur-byggðinni er landið að heita
má sljett, eða með breiðum, lágum
öldum (ekki ósvipað Argyle-byggð
inni), en í Vestur-byggðinni er nokk-
nð af lágum hálsum. Allt er landið
vaxið fallegu og góðu grasi, og bænd
ur hafa stóra og fallega akra af hveiti,
maís, höfrurn og byggi. £>eir eiga og
mikið af kvikfjenaði, nautgripum
hrossum, svfnum og sauðfje, auk ali-
fugla—ailt fallegan kvikfjenað. Sem
dæmi um, hvernig bændur þar búa
um, sig eptir því sem þeim vaxa efni,
viljum vjer geta þess, að einn bónd-
inn í Austur-byggðinni, Mr. Sigmund
ur Jósephsson (eitt sinn gestgjafi á
Húsavík í Dingeyjarsyslu) var nú að
byggja sjer mjög vandað, tvfloptað
timburhús, 30 fet á hvern veg, með
vönduðum steinkjallara. Svipuð hús
eru áður til þar í byggðinni, og ekki
byggja bændur þau upp á lán, hvorki
úr landssjóði eða öðrum sjóðum,
heldur fyrir peninga er þeir hafa grætt
á búskap sfnum.
Eins og áður er drepið á, var
þessi hluti landsins algerlega trjálaus,
en ísl. bændur byrjuðu strax að planta
skóg, og hefur það heppnast ágæt-
lega. Flestir eiga nú fallega skóg-
bletti á löndum sfnum, t. d. 10 ekrur,
auk þess að hafa plantað skógarrunna
í kringum hús sfn til skjóls og prýði,
og einstöku menn liafa plantað marg-
setta röð af trjám í kringum allt land
sitt. £>essi plantaði skógur er mest
„cottonwood11—tegund af poplar—og
eru trjen, sem plöntuð voru fyrir 15
árum, frá 8 til 12 þuml. að þvermáli
og frá 20 til 30 fet á hæð. íslending-
ar í Argyle og víðar, þar sem skóg-
laust ar, gætu lært mikið af Minne-
sotahændum þessum hvað snertir
trjáplöntun.
Vjer sáum flest alla íslendiuga I
byggðunum þar syðra, við kirkjurnar,
í heimahúsum og á samkomunni í
Vestur-byggðinni, sem vjer höfum áð-
ur minnst á f blaði voru. Fólkið er
flest úr Múlasýslunum, en nokkrir úr
£>ingeyjarsýslu og öðrum sýslum á
uorðurhluta íslands. Fólkið allt var
frjálslegt, mannborlegt, vel klætt, og
kom akandi f góðum vögnum með
fallegum hestum fyrir til kirkju og á
samkomuna.
£>að var auðsjeð á öllu, að fólkið
hafði blómgast og því farið fram í
hinu nýja föðurlandi þess—som það
Ifka elskar. Bændurnir þar eru held-
ur ekki kúgaðir leiguliðar, heldur
frjálsir óðalshændur — og bera þa®
líka utan á sjer.
í bænum Marshall, sem er aðal-
bærinu f Lyon- county (fallegur bser
með um 3000 ibúum) eru nokkrar ls'
lenzkar fjölskyldur, og komum vjer í
hús nokkurra af þeiro. £>eir, sem vj«r
komum til, tóku oss með sömu alúð-
inni og gestrisninni ogísl. annarsstað-
ar þar syðra. £>essum löndum voruffl
í Marshall virðist líða mikið vel.
£>að er margt annað, sem vjef
hefðum viljað taka fram í þessar: grelD
viðvíkjandi hag landa vorra í suðvest-
urhluta Minnesota, t. d. um barnaskól"
ana, sem eru þar hvervetna, og hvern-
ig margir landar þar syðra hafa
kapp á að afla börnum sfnum »ðn-
skólamenntunar, en vjer höfum ©kki
tækifæri til að skrifa lengra um þett*
efni nú, svo vjer endum greinina naeð
þeirri ósk, að hagur lauda vorra þar
blómgist að satna skapi næstu áratng1'
eins og hanu hefur blómgast þessi
til 20 ár, sem liðin eru síðan þeir
„reistu þar byggðir og bú“.
Sagan endurtekur sig.
£>egar Mr. W. H. Paulson var j
Reykjavík, rjett áður en hann lag®1
af stað bingað vestur, stefndi hano
Mr. Jóni Ólafssyni, er sfðast var f Lib1-
cago, fyrir gestarjett út af meiðand1
ummælum í brjefkafla þeim í Bjark»>
sem vjer prentuðum f Lögbergi f v°r
er leið og gerðum athugasemdir við<
r
Islendingadagur-
inn 2. Agfust 1897
-1-
Exhibition Park, Winnipeg.
Kapphlaup:
1. Stúlkur innan 6 ára
2. Drengir innan 0 ára
3. Stúlkur 0—8 ára
4. Drengij 0—8 ára
5. Stúlkur 8—12 ára
0. Drengir 8—12 ára
7. Stúlkur 12—16 ára
8. Drengir 12—10 ára
9. Ógiptar konur yfir 10. ára
10. Ókvæntir menn yfir 10 ára
11. Giptar konur
12. Kvæntir menn
13. Hálfrar mflu hlaup fyrir alla
14. „Three-Legged Kace“
15. „Hurdle Race“
HJólreið:
L Kvart mfla
2. Hálf mila
3. Ein míla
4. Ein míla „handicap“
5. Fimm mflur
Stokk:
1. Há-stökk
2. Há stökk jafnfætis
3. Lang-stökk
4. Hopp-stig-stökk
5. Stökk á staf
f
Glímur
Kvæði:
Minni íslands: Kr. Stefánsson
Minni Canada: H. Leo.
Minni Vestur-ísl.: J. Kjærnested
Ræður:
Minni Vestur-ísl.: sjera H. Pjeturss011
Minni Canada: B. L. Baldwinson
Minni íslands: E. Ólafsson
Verðlaun verða mjög góð.
Programmið verður auglýsf
kvæmlega í næsta blaði og hin ý111
atriði þess þá sett í þá röð, sem f>8
koma fyrir hátfðisdaginn.
62
„Ó, er þvf svo Varið,“ sagði hún, og leit letilega
um öxl sjer á hann.
„Já,“ svaraði hanD.
Hann var varkár, því hann var nú að há
bardaga á vígvelli, sem kvennfólk með rjettu
telur að tilheyri sjer. Hann elskaði Ettu f
raun og veru. Hann var að reyna að kom-
ast eptir, hvað hin litla breyting í viðmóti henn-
ar gagnvart honum þýddi—svo lítil breyting, að
fáir karlmenn hefðu orðið hennar varir. En Claude
de Chauxville—sem var æfður stýrimaður um grynn-
ingar manneðlisins, en einkum yfir hinar alþekktu
grynningar kvenna þeirra, sem nefna sjálfar sig ver-
aldar-konur—Claude de Chauxville þekkti hve mik-
ils virði hin minnsta breyting í viðmóti var, ef sú
breyting kom fram optar en einu sinni.
Skcvtingarleysis-hljómur I rödd Ettu, eða eitt-
hvað sem var mjög Dærri að vera það, hafði fyrst
komið f ljós kveldinu áður, og liann hafði tekið ept-
ír því. £>essi hljómur hafði verið í rödd hennar þá í
hvert skipti sem hún hafði talað við hann, og hann
tók eptir hinu sama nú.
„Hlutir“, hjelt hann áfrm í tón, sem hún aldrei
fyr hafði heyrt hann viðhafa, því manninum var með-
fætt að vera uppgerðarfullur, „sem kvennfólk vana-
lega veit áður en þeim eru sagðir þeir“.
„Hverskonar hlutir eru það, herra barón?“
gpurði Etta.
phauxvilie hló oíurlítið, í>að var svo nýtt fjr-
71
urinn af meðlimum klúbbsins forðast að hitta hinn
helminginn. Fyrir öllum herbergjunum eru vængja.
hurðir úr nærri eintómu gleri, og er neðri parturinn
ógagnsær, en í efri partinum eru ofurlitlir gagnsæir
blettir. Ef maður þvl situr í einum af hinum djúpu
hægindastólum í einu af þessum litlu herbergjuin
klúbbsins, þá sjer maðvir við og við grilla í augu og
sköllótt höfuð í gegnum efri part hurðarinnar. Ef
sá, sem í stólnum situr, er engin þýðingarmikil per-
sóna, þá kemur það brátt í ljós að augun og skall-
inn tilbeyrir heldrimanni,sem annaðhvort ekki þekkir
þann, sem 1 stólnum situr, eða þó hann þckki hann,
læzt ekki þekkja hann. Ef sá, sem I stólnum situr,
er þýðingarmikil persóna, þá er komið undir þvl
hvaða orð fer af bonum, hvort hann erónáðaðurekki.
£>að er heilmikið af sköllóttum höfðnm í Talley-
rand-klúbbnum—sköllótt höfuð með ungleg, sak-
leysisleg andlit.
Sakleysis-svipur þessara herra er sjerlega eptir-
tektaverður. £>að er með þá eins og vissan mann
frá hinu himneska rlki (Kína), að þeir eru „barns'
legir og blíðir“. £>eir spyrja einfeldnislegra spurn-
ÍDga; þeir fara óvart skakkt með ýmislegt, svo það
verður að leiðrjetta það, er þeir segja, og taka þeir
slíkum leiðrjettingum með mestu hógværð. £>eir
vita alls ekki neitt sjálfir, en þorsti þeirra eptir upp-
lýsingum er eins óslökkvandi eíns og hann er
óáleitinn.
Loptið I heibergjum klúbbsins titrar af liimj
00
sjer upp að arinhillunni og studdi hönd unclir ki°D;
Hún ypti öxlum og beið eptir þvl, sem hann
að segja.
De Chauxville var hjegómagjarn, en hann
nógu hygginn til að dylja hjegómaskapinn. H°n.j
um sárnaði, en hann var nógu mikið karlmenn1
að dylja það. Uann var stilltur að eðlisfari og bat
þar að auki vanið sig á stillingu; hann hafði
lært að hugsa mjög hratt. En hann átti nú ulll^lf
högg að sækja. Ást hans á Ettu dró kjark úr hoU
um—það, að sjá Ettu þarna svona undur fagrs
einbeitta—sú hugsun, aö hann ef til vill fengi ba"5
aldrei, dió kjark úr honum. • ,
„Dað er ekki einungis að jeg elska yðu.r“, ®af?
hann, „að jeg get boðið yður vissa stöðu 1 samkví8"1
islifiuu—það bið jog yður að virða eins og þa®
vert. En það eiga sjer stað aðrar kringumst®ö"f’
sem eru engum öðrum on okkur kunnar, scm ctli
þess virði, að þjer athugið þær nákvæmlega—
umstæður, sem ef til vill gætu komið yður til a
breyta ályktan yðuj“.
„Enginn hlutur getur gert það“, svaraði ki*p’
„engar kringumstæður“.
Etta var að tala við M. de Chauxville, e"
var að hugsa um Paul Alexis. ,
„Mig langar til að vita, hvað langt er síðao a
þjer uppgötvuðuð, að þjer gretuð aldrei undir oe,n
um kringumstæðum gipzt mjer“, hjelt M. de Cb#u<
ville áfrarn. „Dað atriði gerir reyndar ekkeR
til)