Lögberg - 02.09.1897, Blaðsíða 3

LÖGBERQ, FIMMTUDAGINN 2. SEPTEMBER 1897.
3
Um Ameríku
Bjelt Jón Ólafsson langan og fróðleg-
atl fyrirlestur hjer I bænum 23. p. tn.
°g f>ótti mælast vel sem fyrrum.
Lýsti hann allítarlega íslenzku ný-
löndunum þar vesti-a, einkum Minne-
s°ta, Dakota, Argyle og Nyja-íslandi.
Ljet hann betur af hag íslendinga S
ö&ndaríkjaoýlendunum, heldur en
norður í Canada. Sagði hann kost
°g löst á latidinu ýkjalaust og lilut-
drægnislaust. Framtal eignanna í
liagskýrslum Baldvins liugði h«nn
®undi láta nærri, en f>að mundi víða
Wa gleymst að fylla út einn dálkinn,
skuldadálkinn, og f>að riði baggamun-
iDn I áreiðanleik skýrslnanna. í Ar-
gylenylendunni, sem talin er bezta
^alenzka nýlendan í Canada, sagði
^ann, að Jjriðjungur bænda stæði á
föstum fótum 1 efnalegu tilliti og
Þyldu misæri, annar f>riðjungurinn
v®ri sýnu lakari og stæði á völtum
^ðtum, svo að J>að [>yrfti harla skamm-
v*nnt misæri til, að sá (lokkur færi á
höfuðið, en einn þriðjungurinn væru
Þændur, setr, ekki ættu uppreisnar
von, hversu vel sem áraði. Þetta
kvaðst hann hafa eptir sögn gagn-
kunnugs manns [>ar I nýlendunni, er
to'kil skipti hefði við íslenzku bænd-
Urna par. Hagl og næturfrost taldi
h&nn mestu meinvætti hveitiuppsker-
Unnar, og væru menn aldrei öruggir
tyrir næturfrostum nema einn einasta
utánuð (júllmánuð). llla landplágu
Sagði hann og flugurnar vera, einkum
5 Nyja-íslandi, og sannaði sögu sína
Unt bitvarg þennan með 'áþreifanleg-
Um dæmum, bæði af eigin reynd og
unnara sögusögn.
Um líf íslendinga 1 bæjunum fór
Itann nokkrum orðum, og taldi það
^retnur óglæsilegt yfir höfuð. fslend-
'Ugar f Winnipeg fengjust t. d. mest
Vlð moldarmok8tur og skurðagröpt
(hreinsun saurrenna o. s. frv.). Það
v»ri villandi hjá „agentunum“ að
Vitna til hinna háu vinnulauna, því að
Þess bæri að gæta, að atvinna í bæn-
Um fengist ekki nema 4—5 tnánuði
af árinu, í hæsta lagi 0, og aukavinna
þar fyrir utan, (t. d. eldiviðarsögun)
v*ri eigi að telja. Auk þess væru
Þfsttauðsynjar dýrar, svo að yfir höfuð
v®ri hagur verkamanna allbágborinn.
^ór hann mörgum orðum um, af
^verju hið mikla atvinnuleysi, sem nú
v*ri f allri Ameríku, stafaði, og kvað
hann verndartollapólitfkina eiga mest-
an þátt í því, auk auðmannasamband-
anna, er lægju eins og mara yfir öllu
oðlilegu verzlunar- og viðskiptalífi og
hyrkti það f helgreipum einokunar og
svfvirðilegs ávinnings. Lýsti hann
íanghverfu frelsisins þar vestra rneð
'ujög svörtum litum, og skýrði það
»000 Ijósum dætnum, hversu .óhæfileg
fjársvik, mútur og þjófnaður af al-
^nannafje væri svo að segja hiun „eðli-
legi gangur hlutanna“ þar. Hvað
atvinnuleysið snertir, kvaðst hann
ekki gera sjer vonir um, að úr þvf
rættist í bráð, og kvaðst óhikað geta
sagt, að það væri hið mesta óráð fyrir
íslendinga að flytja til Ameríku nú
fyrst um sinn, því að það væri að tefla
ofmjög á tvær hættur. t>að mætti
ekki miða við það, þótt ymsum, sem
þar hefðu sezt að fyrir löngu, vegnaði
vel.—Kirkjulífið þar vestra minntist
hann lítið eitt á, og áleit, að lífsafl
þess lýsti sjer einna mest í snörpum
ritdeilum í blöðunum; sumir prestarn-
ir ættu við allerfið kjör að búa, og
sagði, að jafnvel hefði sjeð á einum
þeirra af hungri.—t>á er þess væri
gætt, að íslendingar vestanhafs mundu
vera alls um 14—15,000, eða einn
fimmti allra Austur íslendinga, kvaðst
hann ekki geta sjeð neina ástæðu til
að guma af bókakaupum þeirra og
lestrarfýsn, eins og sumir gerðu. Dað
væri heldur ekki Vestur-íslendingum
að þakka, að blöðin þar lifðu, þvf að
það væri stjórnin, sem hjeldi þeim
uppi, og svo hefði ávallt verið. Blöð-
in væru að vfsu nokkuð keypt, en
mjög illa borguð. Ritfæra menn þar
vestra kvað hann harla íáa, eins og
sjá mætti af blöðunum; mundu þeir
eigi fieiri meðal allra íslendinga þar,
en hjer f t>ingeyjarsýslu einni.—Mörg
skringileg og fáránleg dætni taldi
hann þess, hversu fslenzk tunga væri
orðin afskræmd vestur þar. Lftur út
fyrir, að ekki lfði á löngu, áður en ís-
lenzk tunga og þjóðerni er þar að
öllu leyti horfið, enda er það f sjálfu
sjer eðlilegt, og tjáir nautnast að
sjiyrna móti þeim broddum. t>að er
varla nema stundarfrestur að reyna að
halda því við með stöðugum útflutn-
ingi hjeðan.
I>etta eru aðeins örfá atriði liing-
að og þangað út fyrirlestri hr. J. Ó.,
sem ekki er unnt að taka hjer fyllra
rúmsins vegna, enda rná búast við, aö
hanti verði prentaður.—Ritstjóri Lög-
bergs, setn ætlaði að verða óður út af
því, að f Djóðólfi var minnst á at-
vinnuleysi þar vestra, verður nú að
setj tst niður og gæta þess, að ausa
nú sterkustu svertunni sinni yfir sann-
eikann.—Þjóðólfur 28. maf ’97.
Voikimli yílrunnin.
DR. WILLIAMS PINK PILI.S VINNA ANN-
AN FRÆGAN SIGUR.
Tilfelli f Orangeville sem frjettaritar-
intt rannsakaði nákvæmlega—það
sem þetta meðal átti að ltafa áork-
að reyndist alveg rjett. Bezta
meðalið, sem til hsfur verið á
þessari öld.
Eptir blaðinu Orangeville Sun.
í einu mjög snotru húsi á Mar-
garet Street hjer 1 bænum lifir Mr.
Johu Garrity, kona hans og börn. I>að
er sannarlega lukkuleg fjölskylda,
þótt fyrir fáum árum væri örðugt að
finna neiua sem áttu jafn bágt. Lukka
þeirra var ekki innifalin f því að þau
fengju.stóran arf, heldur öðru mikið
dýrmæt&ra, þvf, að konunni og móðir-
inni batnaði sjúkdómur sinn einmitt
þegar allir vóru að hvíslast á um að
hún hlyii að deyja. Frjettaritari vor
srjetti um veikindi Mrs. Garrity og
hvernig hcnni hefði batnað og hugsað
sjer lesenda vorra vegna að grenslast
eptir hað satt væri f því, það sem
hann heyrði er vel þess vert að vjer
höfum það eptir honum. Fyrir nokkr-
um árum bjelt Mr. Garrity alþekkt
gestgjafahús (hotel) í Chelterham og
var alþekktur fyrir góðmennsku sína
og gestrisni; kona hatts hafði ekki síð-
ur orð á sjer fyrir ljúftrannugbeit.
En svo fjekk hún einkennilegan sjúk-
dóm. Henni fór stöðugt hnignandi
svo hún Ijettist frá hundrað fjörutfu
og sjö pundum ofan f nfutfu og fimm.
Hún fjekk mjög opt aðsvif svo að leið
yfir hana og hafðf stöðugt ákafa kvöl
f hnakkann, sem ætlaði alveg að gera
útaf við hana. Læknar vóru sóttir,
en þeir sögðu, allir saman, að þeir
hefðu enga von um bata hennar. Mrs.
Garrity sá því dauðann rjett fyrir
framan sig, og hugsunin um að verða
að hverfa frá litlu börnunum sínura
bætti ekki svo lftið á veikindi hennar.
Henni var ráðlagt að reyna Dr. Willi-
atns Pink Pills en hún hugsaði það
ómögulegt að þær gætu nokkuð f>ætt
sjer þegar læknarnir hefðu ekki getað
gert það. Samt sem áður ljet hún
það eptir að pillurnar væru fengnar,
og þótt undarlegt virðist vera, þá var
hún ekki búin að brúka þær lengi
þegar einkenni þessa hræðilega sjúk-
dóms fóru að smá minnka, og hún er
þann dag i dag með fullkominni heilsu
og Iftur vel út. Mr. Garrity flutti
fyrir fáum mánuðum með fjölskyldu
sfna til Orangeville og f samtali við
frjettaritarann sagði Mrs. Garrity som
fylgir;—„Jeg get ekki með orðum
lýst þakklæti mfnu yfir þvf hvað Pink
Pills gerðu mikið fyrir mig. l>að
virtist vera ttæstum kraptaverk. Jeg
vildi að allir sem þjást eins og jeg
frjettu um þetta meðal. Við höfum
stöðugt öskju af Pillunum f húsinu.“
ITCHING PILES.
Sotne tlrne ago I waH completely
incapacltated for buHlneaa by
Itching l’ilefl. I bought a box
öf Chafle’H Ointment at Itoper’
Drug Store. and on applying
it waa relieved at once. I )
havo glven it to othorö and
aU have been relieved. It>
has curod Bomethatliad
undergooe an oporatiou. /CUUr3
WM. LFUTH, 7 ^
Caledonia, Ont.
CllTS
DRCHASES
OINTMENT
PIIES
ECZEMA
SALT
RHEUM
BURNS
CHAPS
CHAFESI
SCALDskUÍUkidai SCALD
smcswmam head
BITES / SALT RHEUM \ ITCH*
I have used Pr. Chaso’B Otnt-
f ment for 6alt Hlieum aud
Eczema and it has worked a
wonderful cure for me. I takea
delight in recoramending it to ali.
afflicted with these skiu tormeuta
EWEN McKINNON, Harapton, P.E.I.
' Price, 60 cts., all dealers. or Elmanson. Bat<
Toronto, Ont.
i St Co.,
HOUGH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block, Main St
WlNNIl’EG, Man.
SelRlrK
Tradlno Co'y.
VERZLUNBRMENN
Wcst Selkirl^, - - Matj.
Vjer bjóðum ykkur að koma og
J. W. CARTMELL, M. D.
GLENBORO, MAN.,
f>akkar íslendingum fyrir undanfarin róð viH
sklpti, og óskar að geta verið þeim til þjenustu
framvegis.
Hann selur í lyíjabíið sinni allskonar
„Patent*4 meðul og ýmsan annau varning, sem
venjulega er seldur á slíkum stöðum.
Islendrngur, Mr. Sölvi Anderson, vinnur
apóthekinu. Hann er bæði fús og vel fæða
úlka fyrtr yður allt sem |>jer æskið.
NORTHERN
PACIEIC
RAILWAY
GETA SELT TICKET
skoða
erum
nýju vorvörurnar, sem við
nú daglega að kaupa innn.
TIL VESTURS
Brztu Vörur,
Lægstu prísar,
Ny Alnavara,
Nyr Vor-Fatnadur,
Nyir Hattar,
Nyir Skór,
Ny Matvara.
Einnig fiöfum við mikið af hveiti
mjöli og gripafóðri, og þið munið
ætfð finna okkar prfsa þá lægstu.
Gerið svo vel að koma til okkar
SELKIfiK
TRADING CO’Y.
Til Kooteney plássins,Victoria,Van
couver, Seattle, Tacoma, Portland, og
samtengist trans-Pacific línum til
Japan og Kfna, og straudferða og
skemmtiskipum til Alaska. Einnig
fljótasta og bezta forð til San Francisco
og annara California staða. Pullman
ferða Tourist cars alla leið til San
Francisco. Fer frá St. Paul á hverj-
nm Miðvikudegi. Deir sem fara frá
Manitoba ættu að leggja á stað satna
dag. Sjerstakur afsláttur (excursion
rates) á farseðlum allt árið um kring.
TILSUDURS
Hin ágæta braut til Minueapolis,
St. Paul, Chicago, St. Louis o. s. frv.
Eina brautin sem hefur borðstofu og
Pullman svefnvakna.
TIL AUSTURS
Lægsta fargjald til allra stað f aust-
ur Ganada og Bandaríkjunutn f gegn-
um St. Paul og Chicago eða vataðleið
frá Duluth. Menn geta haldið stans-
laust áfram eða geta fengið að stanza
f stórbæjunum ef þeir vilja.
TIL GAMLA;LANDSINS
Mhern Pacilic Ry.
TIME OAED.
MAIN LINE.
Arr. Lv. Lv. p
i i.ooa I.2SP ... Winnipeg.... • OOp 300
5.55 a * *-55 a .... Morris .... 2. 28p 5- 3°P
5-'Sa lo.ðíta .. . Emerson ... 3.20 p 8.15 a
4.15a 10.50 a ... Pembina.... 3.35p 9.30 p
lO.S0p 7.30a . .Grand Forks.. 7-05 p 5.55 p
l.lðp 4.05 a Winnipegjuncl’n 10.45p 4.00p
7.30 a .... Duluth .... 8.00 a
8.30 a .. Minneapolis .. 6.40 a
8.00 a ....St Paul.... 7.15a
10.30a .... Chicago.... !).35a
MORRIS-BRANDON BKANCIJ.
Arr. Arr. Lv. Lv
ll.OOa 1.25p ...Winnipeg. . l.OOa 6 4>a
8.30 p 11.50a 2.35p 7.00p
5.15p 10.22a .... Miami 4.06p 10.17 a
12.10a 8.20a .... Baldur .... 6 20 p 3/22 p
9.28 a 7.25a ... Wawanesa... 7.23p 6,02 p
7.00 a 6.30a .... Brandon.... 8.20p 8.30p
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Lv Arr.
4 45 p m |.. . Winnipeg. .. 12.35 p m
7.30 p m | Portage la Prairie 9.30 a ra
CHAS. S. FEE, H. SWINFORD,
G.P.&T.A.,St.Paul. Gen.Agent, Winnipe
Farseðlar seldir með öllum gufu-
skipalínum, sem fara frá Montreal,
Boston, New Vork og Philadelphia
til Norðurálfunnar. Einnig til Suður
Ameníku og Australíu.
Skrifið eptir verði á farseðlum eðn
fiunið
H. Swinlord,
Gen. Agent,
á horninu á Main og Waterstrætum
Mauitoba hótelinu, Winnipeg, Man.
Sjerhvað það er til jarðarfara
’neyrir fæst keypt mjög bil-
lega hjá undirskrifuðutn. —
Hann sjer einnig um jarðar-
farir gegn vægu endurgjaldi.
Joltamttsrson,
710 $ioss sibc.
137
L>ar hann litla virðingu fyrir hinni veglegu Rússa-
stjórn. En ltann var sjerlega hræddur við að það
kksmist upp um sig, þvl að það hlaut að þýða, að
Rann yrði í bráð og lengd að hætta við kið góða
Verk, sem veitti honum svo tnikla gleði í lífinu.
Óttinn fyrir að missa þessa gleði hefði vissulega
að minnka, ef ekki alveg hverfa, við það, að
aOnað, sem hefði enn meiri áhrif á lff hans, hafði
kotnið fyrir, það nefnilega, að hann átti von á að
0lgnast konu. En samt som áður var því svo varið,
þegar hann var í London hjá Ettu Sydney Bam-
Uorough, þá gleymdi hann ekki Osterno. Hann
Þfkði að eins þá stund, þegar hann gæti gert hana
að trúnaðartnanni sínum og vakið áhuga hjá henni
tyrir því augnamiði, setn ltann girntist mest af öllu
ttð ná—nefnilega, að gera hina miklu O.sterno-jarð-
e,gn sína að því súrdeigi, sem með tímanuin gæt.i
sýrt allt rússneska keisaradætnið. Ilann hafði hugs-
að sjer, að grípa hið fyrsta tækifæri til að segja
kenni nákvæmlega frá því verki, sem hann var að
teyna að fratnkvæma í Osterno, og meðvitundin um,
að halda nokkru leyndu fyrir henni, var stöðug byrði
k hinum hreinskilna og ráðvanda anda hans.
„Jeg held jeg verði að skrifa Mrs. Sydney Bam-
Uorough og segja henni frá öllu ástandinu hjer,“
sagði hann einn morgun við Steinmetz.
„E>að skyldi jeg okki gera,“ sagði Steinmetz
kffigt, en ákveðið.
l>eir voru cinir í hinu mikla reykinga-herborgi
144
„Og Katrín uppgötvar leyndarmál yðar tafar-
laust“, sagði Steinmetz.
„Hvers vegna það?“, spurði Alexis.
Steinmetz dró að sjer fæturna, beygði sig áfram
og barði j>tpu sinni við einn trjedrumbinn (sem lá á
ltinum stóra arni er var reiðubúinn að kveikja eld f),
til að hreinsa öskuna úr henni, og sagði svo þurrlega:
„Af því að hún elskar yður. E>að er ekki hægt
að gcra henni sjónhverfi.igar með neinutn Moscow-
lækni, mein lieöer.u
Alexis hló fremur vandræðalega. Ilann var einn
af þessum fáu mönnutn—þeir fara daglega fækk-
andi—sem álíta, að ást kvenna sje nokkuð sem ekki
eigi að hafa í ffflskapar-málum.
„E>á—,“ byrjaði hann fremur flausturslega, eins
og hann væri hræddur um að Steinmetz mundi segja
meira. Svo tók hann sig um það og sagði: „Ef
þjer álftið, að hún tnyndi uppgötva það, þá má hún
ekki sjá mig; það er allt og sumt.“
Steinmetz hugsaði sig aptur um. Hann var ó-
vanalega hátíðlegur yfir þessu máli. Fáir myndu
hafa álitið þenuar. feita þjóðverja tnann, sem hefði
nokkrar uætnar tilfinningar. Samt setn áður ltefði
honum þótt vænt um, að Alexis hefði átt Katrínu
Lanovitch, í staðinn fyrir Ettu Sydney Bamborough,
einungis fyrir þá sök, að hann áleit, að hin fyrnefuda
olskaði hann, þar sem ltann var viss um með sjálfutn
sjer, að hin síðarnefnda elskaði hann ekki. E>að er
allt, seui er að segja uin tilfinningalcgu hliðina á
133
að hafa nokkrar háar hugmyndir utn mannkynið, held-
urblátt áfram af tómri skylduræknis-tilfinningu. Þetla
fólk var svo gott eign hans—hinar máttlausu, þjök-
uðu skepnur hans. E>að má vera, að hann hafi mögl-
að f hjarta sínu gegn htnum almáttuga drottni, fyrir
að hafa sett hann í kringumstæður, sem voru ekki
einasta ákaílega óþægilegar, heldur einnig að sumu
leyti skoplegar. E>vf ltann þorði ekki að segja vin-
tttn sfnum frá þvl, ltvað hann var að vinna. Ilann
hafði ekki talað um það við neinn mann, að undan-
skildum Karli Steinmetz, sem var að vissu leyti háf-
ur honum. E>að var einskottar trúar-atriði fyrir hon-
um að leyna þvf, að hann væri prinz; liið allra-helg-
asta f trúarbrögðum hans var það, að hann var prinz
sem reyndi að gera náungtlm sfnutn gott—prinz,
sem óhætt var að treysta.
£>að var langt frá að þetta væri í fyrsta skiptið,
sem hann hafði farið ofan í þorpið sitt til þess að
heimta hreint og beint, að fólkið viðhefði tneira
hreinlæti.
Þegar bændurnir sátu á veitingahúsunum og
voru að drekka vodka eða te, voru þeir vanir að segja:
„Moscow-lækuirinn kemur inn í kofa okkar og sjiark-
ar rúmfatnaði okkar út. Ilann kemur inn og fleygir
húsbúnaði okkar út á strætið. En hann gefur okk-
ur nyjan rúmfatnað og nýjan liúsbúttað á eptir“.
Þetta var spaug, sem ætíð átti sjer stað í veit-
ingahúsunum. I>að bætti brennivínið á bragðið, og
ásamt hinu eldlega eitri, er nefnist voelka, kom ætið
hlátri af stað.