Lögberg - 09.03.1899, Side 3
LÖGBERG,FIMMTUDAGHNN 9. MARZ 1899.
3
Svar Dr. Valtýs.
Dftð • stendur á fremstu stf'u 1
kvftldblaf'i BerlingatlBinda í Khöfn
2- des , og er svo:
„fsLENDINGAE AFKLÆDDIR“.
Eftir Valtý Gufmundsson alfitn.
í blaðinu „Köbenhavn11 hafc staðift
tv»r greinir 28. oc' 29. növ. með
þeirri fyrirsögn, sem hér er höffi. t>ar
eru gerðar árásir á íslenzk yfirvöld,
tslensk b'öð, og alla hina tslensku
þjóð, 8em svo eru ákafar, að ég álft
ðfært að leyfa f>eim að standa ómót-
ma8ltum. X>ví f>ó athugull lesari muni
sj4, hve ólíklegar flestar f>essar sak-
argiftir eru, f>á er þó ekki með öllu
öhug-gandi að stöku lesendum geti
°rðið að leggja trúnað á f>aer, einkum
f>ví að höfundur greinanna reynir
að láta alt líta svo út, sem foringjarn-
lr dönsku af varðskipinu við ísland
heimildarmenn hans. Hver maður
Setur nú séð af sjálfs sfns viti, að
®ifkt nser engri átt, nema f>ví að eins
að frásögn foringjanna sé pá færð
ákaflega úr lagi, og henni með f>ví
ódrengilega misbeitt.
I þessum greinum er borið á ís
ierflin£,a) f>eir sé f bandalagi viö
breska botnverpinga og fái hlut í afla
þeirra, fyrir að vera á njósn og vara
þá við varðskipinu Heimdalli, ogf „hé
er ekki að ræða um einn mann eða
tvo; nálega allur landslýður á hlut í
þessu“ segir blaðið. Eíju frernur er
þftr fullyrt, að foringja Heimdals hafi
iánast í fyrra að fá lögvitni að þessu.
en að sökudólgurinn hafi þó verið
Byknaður. Og svo bætir blaðið þessu
Við: t>egar svo Heimdalli lánast ein-
stöku sinnum að leika á báða, Bret-
&t>a og íslendingana og grípa ein-
stöku botnverping, þrátt fyrir þessa
ðrðugleika, þá dynur hræsislegasta
sP°tt á heimdalli og stjórninni dönsku
^rá fslenzku blöðunum, og þett.a nota
Þa» til að æsa meir og meir óvildina
^ Banmerkur“.
Allar þessar sakargiftir hafa við
Þann eina sannieika að styðjast, að
aemir sjómenn (einkum við Faxa-
®ða) hiifa átt skifti við enska botn-
Verpinga og keypt af þeim þorsk, sem
Þe'r hefðu annars kastað í hafið, og
Þ®gt þeim fyrir eirihverju af vinföng-
Utn °g tóbaki. t>vf neitar auðvitað
engitin, að þetta háttalag er mjög
^eppilegt og ætti ekki að eiga sér
st&ð. gQ j,eS8 jj0r um je;g ag gæta,
* ^^r e>ga aðeins einstakir menn hlut
> Sem bera vafalaust ekki skyn á það
®jálfir, hve óheppilegt þetta er, og
ost það, að því er virðist, óhæfilegar
arir, að öllum þeim fiski skuli vera
ygl-1 sjóinn, í stað þess að nota
nn til þes8 ag Jétta með honum neyð
. ®ara sjómannu, þegar botnverp-
ngarnir gjöreyða aðwlatvinnu þeirra
v°rt gem er> £><5tt lítt mentað sjó-
aðf.
ha
*ólk hu
gsi á þessa leið, þá er valt að
kasta á það þungum steini fyrir þær
sakir, því slikt gæti að orðið hvar sem
vera skal, um allan heim.
En þegar gefið er f skyn, að blöð
og yfirvöld á íslandi mæli með þess-
ari aðferð, þá er það þveröfugt við
sannleikann f þessu máli. íslenzk
blöð hafa hvað eftir annað flutt grein-
ir, sem víta þessa aðferð með mjög
hörðum orðum og vara stranglega við
þessari verzlun við botnverpinga; og
sömuleiðis hefur amtmaður satt bann
fyrir það, að íslenzkir sjómenn hafi
nokkur mðk við botnverpinga og hef-
ur hann boðið sýslumönnum ðllum að
hafa auga á að þessu banni sé hlýtt.
t>otta bann hefur þó ekki orðið svo
notadrjúgt sem skyldi, og mun ugg-
laust þvf um að kenna, að 8 menn,
sem sektaðir voru við héraðsdó n fyrir
að hafa brotið bannið, voru sýknaðir
við yfirdóminn, að þvf er sýnist, sakir
formgalla á málinu. Amtmaður hefur
þó ekki gefist upp við það, beldur
snnt út bann á ný; og eftir yfirlýsingu
hans f blöðunum hygst hann nú hafa
gert það svo úr garði, að yfirdómur
inn geti ekki sýknað fyrir 'orot gegn
þvl; og skyldi það sarat verða, móti
von hans, ætlar hann að láta málið
fara fyrir hæsta rétt.
Af þessu má sjá, að því er svo
fjarri, að verzlun íslerizkra sjómanna
við botnverpinga sé mæld bót af yfir-
völdnm íslands eða blöðum, að þau
hvortveggja þvert á móti berjast öfl-
uglega gegn henni.
Undir eins og það varð hljóð-
bært, að nokkrir sjómenn höfðu gert
sig seka í þessu, þá lystu íslenzku
blöðin þvf, (t. d. ísafold), að þessi
pukurmök við Bretana gæti orðið til
þess, að menn yrðu grunaðir um að
vera f launráðum með þeim, bæði að
hlifast við að segja Heimdalli frá lög-
brotunum og eins að þeir vöruðu þá
við varðskipinu. t>assi grunur er
nú og fram kominn þar sem skipa-
foringinn hefur haft nokkra menn
grunaða um, að hafa gert sig seka í
þessu- En þegar f greinunum í „Köb-
enhavn“ segir, að „foringjanum hafi í
fyrra tekist að fá lögfult vitni fyrir
þessu“, en sökudólgurinn hafi verið
sýknaður þrátt fyrir það, þá er þetta
auðvitað hógóma hjal og auk þess
ósæmilegar getsakir við íslenzka
dómstóla.
Sannleikurinn er þessi. í sept-
ember 1897 hélt foringi Heimdals að
hann hefði fengið vissu fyrir, að einn
eða fleiri sjómenn f kauptúninu Kefla-
vík, eða þar nálægt, hefðu bæði með
merkjum og á annan hátt aðvarað
nokkra botnverpinga, sem voru innan
landhelgi, við Eeimdalli, og frá þessu
skýrði foringinn yfirvöldunuin í Rvik.
Skýrsla þessi vakti strax óhug og
ámæli allra manna á athöfninni og
hún varð fyrir áköfum árásum f ís-
lenzkum blöðum. Meðal annars stóð
lðng grein í ísafold 13. október þar
sem þetta er kallað „svfvirða fyrir
alla þjóðins*', „landráð'* og „hið
versta smánarmark, sem sett hafi ver-
ið á hina fslenzku þjóð á þessari öld“
og landinu svo hættulegur glæpur, að
þeir, sem hann hefðu unnið, hefðu
fullkomlega verðskuldað að þeir væri
drepnir án dóms og laga að amerisk-
um sið. t>rttta synir hvern'g hin fs
lenzku blöð tóku i málið. En sjálfir
Keflavíkurbúar urðu líka hamslausir
við þá hugsun, að slíkir ódrengir
skyldu vera meðal þeirra, og þeir
sendu landshöfðingja bónarbróf (m>-ð
40 nöfnum undir) og beiddust þess,
að þar yrði hafin lagarannsókn, svo
sökudólgum yrði hegnt, ef þeir væru
til f raun og veru. Rannsóknin var
og hafin, en þrátt fyrir einbeitta eftir-
leit hepnaðist rannsóknardómaranum
ekki að fá lagasönnun á því, að þessi
glæpur hefði verið unninn. Máls
skjölin voru svo send háyfirvöldunnm
og þau sendu skjölin stjórnardeild
inni íslenzku, og befur hún ekki fund-
ið ástæðu til að láta það mál fara
lengra.
Af þessu munu menn, sjá að s k-
argiftirnar f „Köbenhavn'1 við hina
íslenzku þjóð eru með öllu óverð
skuldaðar. t>ó einstakir menn h-fðu
gert sig seka f þeim glæp, sem þ>-ir
eru grunaðir um—sem, eios og sa^t
var, er ósannað—þá getur þjóðin í
heild sinni með engu móti bonð
áðyrgð á slíku, þegar bæði yfirvöld n
og blöðin hafa gert alt, sem með
sanngirni verður af þeim heimtað, til
að andæfa ófögnuðinum og koma upp
um hina seku. En hitt lýsi óg heiber
ósannindi að íslenzk blöð, hafi spottað
Heimdall fyrir það, að hafa tekið
vörpu8kipin brezku, og DOti það til
að æsa meir og meir óvild til Dan-
merkur. t>etta er einmitt þvert á
móti, því hvert sinn sem varðskipinu
tókst að krækja í botnverping, þá
sögðu fslenzku blöðin frá þvf, og
voru hróðug yfir, og ég gæti bent þ«r
á margar greinir, þar sem bæði stjórn
Dana og fjárveitingarvaldi eru fluttar
alúðar þakkir fyrir þá vörn, sem veitt
er. Pessi verndun er að vfsu ekki
talin næg, og má vera að það hafi
komið fram í einstaka blaði með
ókurteisari orðum en vera bar. En
jafn rangt væri að gefa íslenzku blöð-
unum í heild sinni sök á þessu, eins
og hitt, að láta öll dönsku blöðin bera
ábyrgðina á sakargiftum þeim, sem
„Köbenhavn“ hefur leyft sér að
slengja á hina íslenzku þjóð.
Síðasta atriðið í greinum blaðs-
ins, um norskaí æsingar á íslandi, eru j
svo gersamleg lokleysa, að ég sé ekki
ástæðu til að eyða að þeim einu orði. j
l>að eitt vil ég segja, að geng; þar í
raun og veru á norskum æsingAn, þá
myndu slfkar greinir, sem þessar í
„Köbenhavn“, sfst vel fallnar til að
lægja þær. Miklu fremur gæti manni
komið f hug að þær hefði skrifað
norskur ritari blaðsins, sem vildi fá
sér æsingatundur til að vinna með á
Islandi.
Kaupmannahöfn, 1. des. 1898.
—Bjarki.
DR. CHASE’S
CatarrhCure
Milll [Isleiidifig'aílj 6ts
Og
Winnipegr.
Curej Catarrh. Hay Fever, Rose Fever and
all Hoad Colds. Give one blow with the
Blower and the Povvder is diffused, making
a Sure and Permanent Cure.
RRICE WITH BLOWER 25 CENTS
Jrarií) til...
Gco. ff. Marslia
l.YFSALANS f
Crystal, N.-Dak...
þegar þjer viljið fá hvað helzt
sem er af
JRcíiuIum,
(Shnfitrnm,
JHjoMœntnt,....
^hrartlmunttm cím
a l i,
og munuð þjer ætíð verða á-
nægðir með það, sem þjer fáið,
bæði hvað verð og. gæði snertir.
Eins og að undanförnu læt jeg
lokað&n sleða ganga milli Winnipeg
og íslendmga-fljóts á hverri viku í
vetur, og leggur hann á stað frá
Wmnipeg á hverjum sunnudegi
kl. 1, frá £rreið&8öln húsinu á Ross
St., 605. öll þægiodi sem hægt er
að korna við, eru höfð á sleðanum, og
öli nákæmni viðhöfð. Mr. Helgi
Sturlaug8>>on, duglegur og gætiun
maður og sem búinn er að fara þenn-
an veg til margra á-a, keyrir minn
sleða, eins og að undHnförnu. F-irið
með honum, þegar þjer purtið að fara
þann veg
CEO. S. DICKiNSCN
Llfii! OC liprid.
GangiS á St. Paul ,Business‘-skólann. þa8
tryggir ykkur tiltrú allra .bnsiness' manna. Á-
lit hans hefur alltaf aukist þar til hann er nú i-
itinn bezti og ódýrasti skólinn iöllu N rðvest-
urlandinu. Bókhald er kennt á þann hátt, að
legar menn koma af akólanum eru þeir fœrir
um að taka að sjer hjerum bil hvaða skrifstofu-
verk sem er. Reiknineur, grammatík, að stafa,
skript og að stýla brjef er kennt samkvæmt
fullkomnustu reglum Vjer erum útlærðir log-
menn og hofum stóran kl.issa í þi irri namsgrein,
og getur lærdómur sá, sem vjer gefum þeirri
námsgrein komið í veg fyrir mi>rg malaferli.
MAGUlRE BROS.
E. Sixth Stieet, St. Paul.Min
MAXITOBA
fifkk Fyrstu VrrðladN (gulhneda-
lfu) fyrtr hveiti á malarasýningunni,
sAn haldin var f l.undúnaborg 1892
og var hveiti úr öllum heiminuro sýr.t
þar. En Vlanitoba e ->kki að eins
bið bezta hveitiland f h«iM heldur er
þar einnig það bezta kvikfjs-'æktar
land, sem auðið er að fá.
Manitora er hið hentHí7asta
svæði fyrir útflytjendur að setjast að
1, þvf bæði er þar enn mikið af ótekn
«im löndum, sem fást gefins, og upp-
vaxandi blóralegir bæir, bar sem gott
fyrir karla og konur að fá atvinau.
1 Manitoba eru hin miklu og
fiskisælu veiðivötn, sem aldrei bregð
ast.
í Manitoba eru járnbrautir mikl
ar og markaðir góðir.
í Manitoba eru ágætir frískól&r
hvervetna fyrir æskulyðinn.
í bæjunum Wiunipeg, Brandon
og Selkirk og fleiri bæjum munu
vera samtals um 4000 íslendingar,
— í nylendunum: Argyle, Pipestone,
Nyja-íslandi, Alptavatns, Sboal Lake
Narrows og vesturströnd Manitoba
vatns, munu vera s&mt&ls um 4000
íslendingar. í öðrum stöðum f fylk
inu er ætlað að ajeu 6<X) íslending ar,
í Manitoba eiga því heima um 8600
íslendingar, sem eigi munu iðrast
þess að vera þangað komnir. 1 Manl
toba er rúm fyrir mörgum sinnum
annað eins. Auk þess eru í Norð-
vestur Tetritoriunum og British Co
lumbia að minnsta knsti um 1400 fa
endingar.
ísleuzkur umboðsm. ætfð relðu
búinnað leiðheina ísl. innflytjendum
Skrifið eptir nýjustu upplýsing
ra, bókvun, kortum, (allt ókeypis)
Hon. THOS. GREENWAY.
Minister af Apriculture & Immi ratioa
WlNNTPFIG, MawtTOBA.
515
®anpanna teJg6ust langt fram undan þeim á veginum.
eir nrðu að vera varir um sig og skimast stöðugt
tn 61 bægri og vinstri, þvf þ dta hjerað var verndar-
s °g hin einu vegabrjef, sem þeir höfðu, voru
erðin við belti þeim og bogarnir á baki þeirra.
g kar og Englendingar, Gascónar og Próvencalar,
'abantar, Tardvenúar, Brennumenn, Sainnfláttu-
®fnn og óháðar hersveitir flæktust um og börðust
'ervetnaf þessu bölvunarinnar hjeraði. Svo bert
R ^yndislegt var útsýnið og svo fáir hinir vesælu
nfar, &ö g;r ^igel fór að bera kvfðboga fyrir að
ann rnundi hvorki fá fæðu nje skýli fyrir hinn litla
^ sinn. t>að var þvf hugljettir fyrir hann þ*»gar
ln mjóa gata, sem þeir höfðu farið eptir, lá útáann-
° ^re'^ari veg þeir sáu, nokkuð niður með hou-
U.m’ ^vttt ferhyrnt hús, sem stöng með stórum skúf
uhollyu stóð ^ ejQUtn loptsglugganum á‘ til
merkis um að paö væri ^Í8tihÚ8.
»Við sánkti Pál!“ hrópaði Sir Nigel, „mjer þyk-
r vænt um að sjá þetta hús, þvl jeg var orðinn
ræddur um, að við mundum ekki fá fæðu nje. hús,
^vorki fyrir menn Dje skepnur, í hjeraði þessu, Rfð-
1 k undan, Alleyne, og segið þeim, sem ræður fyrir
gistihúsi þessu, að enskur riddari og föruneyti hans
mt i að gista hjá honum I nótt“.
^ Alleyne keyrði hest sinn sporum og kom aö
yrunum á gistihúsinu góða örskots-lengd á undan
)e ögum aínum. Hann sá hvorki þjón nje hesthúss-
i kricgum gistihúsið, svo hann hratt upp úti-
522
Sir Nigel, og hjer er hönd mfn! Jeg légg dreng-
skapar-orð mitt við það, að það eru ekki netua þrfr
Englendingar til í veröldinni, sem jeg vildi snerta
öðruvísi ea með hiaum hvassa sverðs-:>dli infaum, og
þessir menu eru: prinzinn, Chmdos og þjnr; þvf jeg
hef heyrt margt og miktð gott um yður“.
„Jeg er farmn að gerast gamlaður, og er orðinn
slitinn af bardfgum“, sagði Sir Nigel; „en jeg get
nú lagt sverðið frá mjer með ljettum huga, því jeg
get nú sagt að jeg hafi skipt höggum við þann mann,
sem ber hraustast hjarta í brjósti og hefur hinn
sterkasta armlegg af öllum mönnum f þessu mikla
franska kouungsrfki. Jeg hef þráð það, tnig hefur
dreymt um það, og nú get jeg varla trúað sjálfum
mjer, að mjer hafi hlotnast þ-ssi mikli heiður.“
„Við hina helgu mey f Rennes! þjer hafið gefið
mjer ástæðu til að vera mjög viss um það“, s&gði
Du Guesclin og glotti, svo það skein í hinar breiðu,
hvltu tennur hans.
„Og máske yður þóknist þá, göfugi herra minn,
að halda áfram kapprauninni? Máske þjer vilduð
láta svo lítið, að fara lengra út i mállð? Guð veit,
að jeg er óverðugur þvilíks heiðurs, en samt get jeg
sýnt sextíu og fjórar deildir á skildi mfnum, og jeg,
hef marga hildi háð á hinum tuttugu hermennsku-
árum mfnum“.
„Orðstír yðar er mjer vel kunnur, og jeg skal
biðja konuna mfna að setja nafn yöar á minnis-töflur
mínar“, sagði Sir Bertrand. „Það eru tnargir menu
511
að j«g tæki nýja trú. t>ó maður að eins höggvi
spón úr trjenu smátt og smátt, þá fellur það samt um
síðir. En samt sem áður get jeg ekki að því gert,
að mjer finnst að þnð vera skömm að þvl, að maður-
inn skuli þykjast geta úthellt og lokað náð guðseins
og kjalla'-amaður vfni f krana.“
,,t>að er heldur ekki kenning móður vorrar,
kirkjunnar, sera jeg hef svo mikið talað um“, sagði
Alleyne. „t>að var mikill sanuleikur i því sem bæj-
arráðs-maðurinn sagði“.
. „Við sánkti Pál!-‘ hrópaði Sir Nigel, „þá er bezt
að láta þá sjálfa jafua málið milli síu. Hvað roig
snertir, þá þjóua jeg guði, kouungiuum og lafði
miuni; og á meðan jeg get baldið mjer á vegi sæmd-
arinnar, er jeg ánægður. Tiúarjátning inín verður
ætíð hin sama og trúarjátning Chan iosar:
,Fais ce que dois —adviegne q le peot,
C’est commandé au chevaliei‘.“
XXVIII. KAPÍTULI.
DEIR fjelagar fara yfir landamæri frakk-
LANDS.
Eptir að þeir fjelagar voru komnir fram hjá
Cahors, fóru þeir af aðal veginum og var þá fljótið
fyrir norðan þá, en þeir fóru eptir mjórri götu, spm