Lögberg - 14.06.1900, Síða 5
LOGBKRG, FIMMTUDAGINN 14. JUNÍ 1900.
h
þar næst er ritdðmur um kirkju-
ritiS „VerSi ]jós!“ sem séra Jón
Helgason gefur út í Reykjavlk. Rit-
dómur þessi er eftir ritstj. „Eimr.",
og er vingjarnlegur.
Svo er ritdómur um „Bókasafn
alþýðu“ árið sem leiS, og er hann
eftir ritstj. ,,Eimr.“. þessi síðasti
árg. af „Bökas “ fær góðan dóm yfir
köfuð.
þar á eftir er ritdómur um tvö
kver, sem útgefandi „Bókasafns al-
þýSu“ (Oddur Björnsson) hefur gef-
ið út I Khöfn árið sem leiS og sem
Ðefnast „Barnabækur alþýðu". Ann-
að kverið, „Stat'rófskver“ (meS 90
tnyndum), t'ær góðan dóm (hjá ritstj.
„Eimr."), en hitt, „Nýjasta barna-
gullið", alt lakari.
þá er ritdómur (eftir ritstj.
,,Eimr.“) um bækling (sérpr. úr
„Búuaðarritinu") „Um mjólkurbú í
Uanmörku og Noregi“, er Sigurður
SigurSsson hefur ritað, og telur
ritstj. „Eimr.“ bæklinginn fróðlegan
og þarían.
þá koma ritdómar (eftir ritstj.
„Eimr.“) um nokkur ísl. rit, sem
gefin hafa verið út hér vestanhafs
árið sem leiS, og álítum vér rétt að
prenta ritdóma þessa ýmist alla eða
aðalkafiana úr þeim. Fyrst segir
um „Svöfu“:
„Svafa, alpyðlegt mánaðarrit. I.
—lll.ár. Rit8tjóri: (x. M. Thovip•
sson. Gimli, Man. 1895—99. Ttma-
rlt þetta er eingöngu fræði- og skemti-
rit, að miklu leyti i líkingu við norska
timaritið ,Kringsjaa‘. Efni poss er
þvi mestmegnis pýddar sögur og
frasðandi greiuar af ýmsu tagi. Er i
mörgura af greinum þessum eigi all-
litill fróðleikur og sögurnar margar
skemtilegar, f>ó mismunandi kunni að
vera að skáldlegn gildi. Auk þess
eru i ritinu nokkrar frumritaðar grein-
ar, t. d. prýðilega rituð grein eftir
Stefán Outtormsson: ,Fátt er of
vandlega hugað1. t>ar er og mjög
skemtileg kýmnissaga frá Nýj'> ís-
landi eftir Gunnstein Eyjólfsson:
,Hverfaig ég yfirbugaði sveitarráðið*.
l>ar er og töluvert af kvœðum eftir
ýms skáld Vestur Islendiuga, og eru
af peim tilkomumest kvæðin eftir St.
(J. Slephánssorí'.
þí er það sem fylgir um alman-
ak Mr. Ó. S. Thorgeirssonar.
„Ólafur S. Thorgeirfson: Alman
ak 1900. 0. ár. Winnipeg 1899. f
þessum árgangi er, auk tlmatalsins og
skrá yfir mannalát og helztu viðburði
meðal Vestur-íslendinga síðastliðið
■ár, ,Safn til landnámssögu íslendinga
I Vesturheimi*, pýdd smásaga úr am-
eriskri bók ,Lif verkamannanna', og
ýmsar smágreinar. Landnámssögu-
aafnið er parft og mtti með tfmanum
*ð geta orðið góð undirstaða undir
reglulega landnámssögu, þeg&r Btná-
pættirnir eru orðnir nógu margir. En
með þeim var rétt a.ð byrja. Eo æski-
legt væri, að I þeirn væri onn frekar
•ýst lifnaðarháttum og daglegu lifi
riýbyggjanna f>ar vestra og hverjar
breytingar hefðu orðið á pvi. K»fi-
inn um lff verkmanna er göður, en
málið á sögimni ,Valurinn‘ skemmir
haua að miklum mun, t. d. við lág-
um til samans á sandinum1, ,gaf af
sér veikt hljóð1, ,skepna jarðar, sem
ég er‘ og fleira pesskonar. Vfir höf-
uð er mál og prófarkalestur tæplega
eins vandað og síðast. A kápunni er
falleg mynd af ,Fjallkonunni‘ og
undir henni hiu alkunna vfsa Jónasar
Hallgrímssonar: ,t>ið pekkið fold
með blfðri brá“.
þar næst er ritdómur (eftir
ritstj. „Eimr.“) um vanskapning
nokkurn, er út kom í Selkirk árifS
sem leiö, og hljóðar ritdómurinn
sem fylgir:
„S. B. Benedictsson: Almanak
um árið 1900. I. ár. Selkirk, Man.
1899. í pvf er, auk tfmatalsins,
,Kynjaafl trúarinnar‘, stutt saga eftir
R. G. Ingersoll, skrá yfir fæðingar-
og dánarár ýmsra merkra mauna og
kvenna (alt I einni bendu, án uokk-
urrar niðurskipunar), ,Flokkaskipun
tungumálanna* (sum nöfnin á ensku,
sum á íslenzku), ,Spakmæli merkra
manna um hið fagra kyn*, .Sýnishorn
vestur-íslenzkrar ljóðagerðar* (rang
hverfan) og ,Hestagátur‘. Er inni-
haldið yfirleitt harla ómerkilegt og
allur frágaDgur mjög lélegur“.
þá er og ritdómur (eftir ritstj.
,,Eimr.“) um tvo af Tjaldbúðar-bækl-
iugum séra Hafst. Péturssonar (II—
IV.), og segir ritdómarinn meðal
annars það sem íylgir: „í kirkju-
sögukaflanum eru afarharðir dómar
um prestana séra Jón Bjarnason og
séra Friðrik Bergmann og ritstörf
þeirra, og eru þeir dómar því miður
næsta óbilgjarnir". Ritdómarinn
hefði mátt bæta því við, að séra H.
P. hefði auðsjáanlega verið að rffa
niður nefnda presta og verlc þeirra til
þess að* gera sjálfan sig og sín eigin
verk dýrðleg á kostnað þeirra.
þar næst í „ritsjánni“ er kafli
I um ny út komna (1890) ferðabók á
j þýzku, er heitir „En Sominer auf
' Island ', eftir B. Kahle, og fær hún
fremur góðan dóm, þótt ritdómarinn
(þ. Th.) bendi á ýmsar villur ( henni.
Siðast í „ritsjánni" er langur
ritdómur um bók þeirra W. G. Coll-
ingwoods og Jóns Stefánssonar, „A
Pilgrimage to the Saga Steads of
Iceland", sem kom út i Ulverston á
Englandi árið sem leið. Bók þessi
er afar-vönduð og í henni 152 mynd-
ir (13 af þeim stórar litmyndir).
Hún fær maklegt lof hjá ritdómar-
nnum (ritstj. „Eimr.“ dr. V. G.), en
samt bondir hann á nllmargar villur
í bókinni. Vér höfum séð bókina,
og höfum það helzt út á hana að
setja (auk þess sem skakt er eða
ónákvæmt í henni), að í hana vant-
ar þvfnær algerlega myndir o. s. frv.
af sögustöðuui í norður- og auslur-
fjórðungum íslands.
Síðasti kaflinn ( „Eimr.“ nefuist
„íslenzk hringsjá“, og er liann mest-
megnis um bækur og ritgjörðir sem
útlendir menn hafa ritað um mál-
efni er snerta Island, og um íslenzk-
ar bækur og ritgjörðir sem snúið
hefur verið á aðrar tungur síðastl.
I—2 ár. „Ilringsjá" þessi er eftir
ritstj. „Eiinr.“, og förum vér ekki
út í hana að öðru en því, að vér
prentum hér fyrir neðan einn kaíla
úr henni, bæði sem sýnishorn og af
því, vér ímyndum < ss, að lesendum
vorum þyki sérilagi fróðlegt að sjá
^ann. Katlinn hljóðar sem fylgir:
„Um legu Vínlsnds (,Vinland
Vindicated1) hefur biskup M. T'. j
Howley i St. John’s í Newfoundland
skrifað ritgerð I ,The Transsctions of
the Royal Society of Canada1, Vol.
IV, Sect. II (1898), og kemur par
frsm með algerlega rýja kenniogu
uni, hv»r psð hsfi verið. Hann pykisi
sem eé sanns, *ð Viuland hsti verið
landið loingum Miramichi Bay í New
Brun- w ck á suðurströod St. Lxw
reccetlóxus, Mxrkland hxfi verið Msg-
dalen Islards, Helluland vesturströod
in á Newfoundlar d kringum Point
Ricbe, og Bjxrney Belle Isle. Ber
ekki pví að neitx, að haun tilfærir
margar sennilegar líkur fyrir skoðun
xÍDUÍ, svo að margt kemur heim við
liinar fornu lýsingar, en eflir er að
vita, hvort pá ekki eru önnur atriði,
er bai.n lætur ógetið, sem ekki standí
beima. Annsrs er f ritgjörfinni lfka
töluvert »f villutn og ýmsurn mis-
skilniogi-1.
Fleiri {jöfuglyud börn.
Samkvæmt beiðni frá „The Ott-
awa Citizen Co.‘“ -hefur vnriö leitxð
samskota á raeðal barnanna á G'mli-
skóla, til styrktar peim er biðu tjón
af Ottawa og Hull brunanum, og hef-
ur árangurinn orðið sá, að |,xó komu
inn í<5 X 5fn peirrx, er yefið b-'a,
eru seni fylgir: — A n» S ./vx d *,
Olöf Jódxssou, Mtrgrét O sou, V. •
gerður Skxcfetd, Stefarifa Skagfeld,
ÓI tf G 8 xdótrir, S gríður G'sfxd Utlr,
F’anny Tnorsteinsson, O c .r Tno -
steinssoo, Vilberg P-rc'vxl, Eoxr
Jónxsson, Asta Jónxs<on, Jóh.nnx
Eggertxdottir, Si . urður Eggerts<o i,
Jóua Eggertsdót.tir, L >rn Thorstelnx-
son, Sigrfður Péiutsdóit r. A i A
son, Margrét Ha'idórsdótt.r, Sxjuun
Halldórsdóttir, F-eeroann B'nid. k’ -
-•on, A-i Gnðmu .dsson, Guð uu dur
Eiriarsson, K»rl Sveinsso >, Vl rtetnn
Sveinsson, lua.Osnn, Amn Hanne .
son, Edwmia Haouess m, Sigurbjörg
Lárusd >tt r,Sigríður Pitmxdót ir, Oik
Pálm-dóltir, Pétur Tærgesen, Auna
Tærgesen, G .rdon 1’ ul-o i, Viol-t,
Paulsoo, Theodór Pétursso.i o; Ló -
dis Halidóisdóttir.
BLINDA
FYRIRBYGGO OG LÆKNUO
§
<É>
§
§
Blimlir
Sjá.
MEÐ HINNI EINU AUGNA Otí
CATARRH LÆKNINGU.
ACTINA er undr nítjándu alrl
arinnar, því med því að brúka það sjá
blindir og daufiv heyra og Catharrh ev
óhugsanlegr. Actina er áreiðanlegt.
meðal við Cataracts, Pterygiums, Gran
ulated augnalokuu, Glaucoma, Amau-
rosis, Myopia, Presbyopia, sviða og
veiklun í augunum, af liverju sém það
stafar. Engin skepna nema maðrinn
brúkar gleraugu. Glcraugu þui'fa ekki
úti og sjaldnast til að sjá á bók. Gler-
augu úti við lögð til síðu. Actina lækn-
ar líka taugagigt, höfuðverk. kvef, sár-
indi í hálsinum. bronchitis og veikluð
lungu. Actina er ekki tekin í nefið né
borin á hörundið, lieldr vasa-rafmagns-
,,Battery“ með öllum útbúnaði, sem
hœgt cr að brúka allsstaðar á öllum
tímnm af ungnm og gömlum. Eitt
verkfœri lækn.ir lu ila fjölskvldu af öll
um ofantöldum sjúkdómum.
PRÓF. WILSON’8 MAGNETO-
CONSER VATIVE A PPLIAN' ’ES
lækna máttlcysi, gict og allskonar
kronfska sjúkdónia. Útbúnaði-þessi er
læknum jafn-óskiljíuilegr eins ogundra-
álirif Actina-vélari'inar.
EIGULEG BÓK FRI. ef um er
beðið, sein inniheldr ritgjörð um bygg-
ingu mannlegs líkama, sjúkdóma haus
og lækningu. og fjölda af leiöbein
ingum og vottorðum.
Vantaiv urhboðsiuenn. — Skrilið oss
um t.ilboð.
New York & Loijdoij Electric Ass’n
Dept. 23, Kansas City, Mo.
Útiult lurir eldi
Hvers vegna að hafa áríðaudi skjöl yðar —
Heeds, Bonds, Contracts, Mortgages, Notes, lífs
ábyrgðarskjöl, kvitteringar, o.s.frv. —í gömluiu
pjátrstokk eða í skúfl'u, þar sem þau geta brumi-
ið, úr því vcr sendum yðr fyrir eina $10.00
VICTOR FIRE-PROOF BOX
með XiiYiitíii, sem ver imiihaldið í lieitasta eldi V
Skrifið eftir bo'klingi og nýrri SAFE-vöruskiá
með myndum,
Inuaurúin: lo þunil. i’i lengtl, o þuml. á hrcidd
og 3 þuml. á uýpt.
- Nálægt 50 pund á þyngd.
KARL K. ALBERT,
Department 10.
Offitc;
Ceneral Afsent,
268 McDermot Ave..
Winnipc};.
37
„Kæri herra minn“, sagði Mr. Mitchei-, „ég skil
mjög vel að pað er skylda yðar, að fara fram á petta,
og mér dettur ekki í hug að pykkjast hið allra minsta
við yður sjálfan. En samt sem áður neita ég hreint
og beint um, að leitað sé á mér“.
* „I>ér ueitið?“ sögðu hinir prír, eins Og með ein-
um munni. Dað er vandi að segja uro, hver peirra
varð mest forviða. Randolph varð náfölur f framan
og h&llaði sér upp að skilveggnum, sér til stuðnings.
Mr. Barnes komst f nokkra geðshræringu og sagði:
„£>að er hið sama scm óbeinlínis sektar játning,
par eð búið er að leita á öllum öðrum“.
Svar Mr. Mitchel’s vakti enn meiri undrun hjá
hinum cn neitan hans hafði gcrt. Hann a&gði sem sé:
,;£>að breytir málinu algjörlega. Ef allir aðrir
hafa lofað að leita á sér, pá geri ég pað einnig“. Að
avo mæltu afklæddi hann sig, og lestarstjórinn loit-
aði vandlega á honum og f fötum hans. En ekkert
fanst. Sfðan voru töskur peirra beggja sóttar og
leitað f peim, en alt var árangursl&ust. Lestarstjór-
inn leit v&ndræð&lega til leynilögreglumannsins, on
h&nn atarði út um gluggann. Hver sá, sem pekti
Mr. Barnes, hefði vitað, að hann var fjúkandi reiður,
pvt hanu var að tyggja annan endann á efrivar&r-
skeggi sínu.
„Hór erum við pá komnir til Grand Central-
stöðvanna“, sagði Mr. Mitchel. „Er okkur leyfilegt
að fara af lestinni?'4 Og par oð lestarstjðrinn kink-
kolli játaudi, pá geDgu hiuir tvcir vinir ýfir í
40
i vaguiuum, pegar pér noituðuð um að láta leita á
yður“.
„Jæja, ég ætlaði mér nú ekki að fara alveg
svona hörðum orðum um pað“, sagði Mitchel. „En
sannleikurinn er pessi: Degar pér af ytirlögðu ráði
veittuð Randolph eft'rför inn í [ivottaherborgið, p&
vakti pað grun hjá mér, par eð ég var rétt á hælun-
um á yður. £>egar lestarstjórinn mæltist til að fá að
leita á mér, pá neitaði ég honum um pað af yfirlögðu
ráði, til pess að sjá hvaða áhrif pað hcfði á yður, og
niðurstaðan varð sú, eins og pér nú sjáið, að grunur
minn fékk staðfestingu. Ég vissi pá að pér voruð
leynilögreglumaður, og pegar é.g var búinn að kom-
ast að pví, var engin ástæða fyrir mig að neita lestar-
stjóranum Iengur“.
„Eins og ég hef pegar sagt, pá hagaði óg mér
eins og asni“, ssgði Barnes. „En é.g purfti ekki
pessa aðvörun yðar. l>að skal ekki koma fyrir aftur;
ég fullvissa yður um pað“.
„Ég sé nú auðvitað, að pér heyrðuð samtal okk-
ar Randolphs í nótt er leið“, sagði Mitehel; „og par
oð pvl er pannig varið, pá gtunuðuð pér mig um
pennan pjófnað, eins og oðlilegt var. En cg furða
mig yfir, að ef pér bcyrðuð samtalið, hvers vegua pór
pá ekki hölðuð gætur á mér í alla nótt“.
Mr. Barnes svaraði pessu engu, en Mitchel hélt
áfram og sagði:
„Ég ætla að biðja yður einnar hónar“.
„Hver er hún?“ spurði Barncs.
33
nnuui, or spurningin hafði á konuna. Hún stóð
skyndilega á fætur og alt lát'oragð hennar breyttist.
Dað var eins og munnur hennar herpt st sainan,
að hún væri í raikilli geðshræringu, pegar húu svar-
aði og s&gði:
„£>að er ekki nauðsynlegt í pessu máli. Másko
óg sé hvort 8em er að segja ókunnugum manni of
mikið. Komið til herbergja miuna í kvöld, og pá
sk&l ég láta yður fá nákvæmari upplýsÍDyar—ef ég
kemst að peirri niðurstöðu að fá yður petta mxl £
hendur. Ef ég geri p&ð ekki, pá skal ég borga yður
fyrir pau ómök, sem pér hafið haft pangað til. Ver-
ið pér sælir“.
Mr. Barnes horfði á konuna fara út úr herberg-
inu, án pess að rtyna að tefja h&na eða gera nokkia
athugasemd útaf hiuu sérlega atferli hennar. Hann
s&t kyr 1 sæli stnu, horfði út um glugganu og lék
með fingrunum á rúi'una. £>að er ókki létt að segja
hvað hann var að hugsa, en eftir litla stund sagði
hann upphátt, pótt eDginn væri hjá honuin til að
heyra orð hans: „Ég held að hún sc lygari“.
Eftir að hafa létt p&nnig á huga sínum, fór hann
aftur yfir f svefnvagn sinn. í pvottaherberginu sá
liann &ð voru tveir af farpegunum, og rar lostarsUór
inn að leita á peim, en peir lilógu að pvl eins og p&A
væri ágætt garuan. Hann gekk fram hjá herberg-
inu, inn 1 sfna eigin deild, og var pjónninn búinn að
laga til í henni. Farpegarnir risu úr rekkju, hv«r
eftir anuan, og heyrðu pá um pjófnaðinn; pcir Jofuðu
með glöðu jrcði að lcitft á sér.