Lögberg - 21.06.1900, Blaðsíða 2

2
LCUtíEKtí, ElíiílTlíilAOlNN 21.QJÚNÍ 1900.
Vesturfarir.
Ean á ny er kominn vestan frft
Manitoba maður, sem & að leiðbeina
þeim íslendingum,sem kunna að vilja
flytja sig vestur um hafið á komanda
sumri. Hann hefur f>egar í höndum
4,000 dollaia, sem íslendingar vestra
senda vinum sínum og vandamönnum
til þess að komast vestur. Og hann
b/st við meiru áður en lykur.
Ganga má að því visu, að þessar
fregrnir verði til að æsa geðsmuni
ymsra manna hér á landi. Sumum
möunum hefur ftvalt hætt við að líta
á étflutningana með minni geðspekt
og still'ngu en fyliilega er samboðið
rftðsettum og hugsandi mönnum.
Fyrst koma vestanprestanna stðastiið
ið sumar, sem stofnað var til þeim til
hressingar og heilsubótar, hefur getað
valdið jafn óviðurkvæmilegum um-
mælum hér á landi og raun hefur ft
orðið, þá má geta nærri, hvort ekki
yfast skapsmunir einhverra cú.
Vesturheimsferðirnar verða sjálf-
sagt fremur flestu öðru umræðuefni
manna á meðal næstu mftnuðina. Og
þar sern um jafn-roikilví gt mál er að
ræða, mál, sem snertir svo mjög bæði
hagsmuni og tilfinningar þjóðarinnar,
virðist oss biýn skylda blaðanna að
ræða það með sllri þeirri stillingu og
vitsmunum, sem þeim er unt.
Hér er ura afar-viðsjárvert roftl
að ræða.
Dví að það er óroótroælanlegt,
að þjóð vorri getur staðiö hinn roesti
voði af vesturferðunum. Eins víst
og það er, að því eru á margan hátt
stórkoitleg hlunnindi samfara fyrir
þjóð vora, að íslenzkt þjóðerni hald
ist við í Vesturheimi — og það getur
ekki haldist við nema með nokkurum
útflutDÍngum liéðan — eins ómótmæl
anlegt er hitt, að keyri útflutningar
frain úr hófi, þá er þjóð vorri þar
með búin einhver sú mesta hætta>
sem hana getur með nokkuru móti
hei.t.
Vandinn er sá, að girða syrir þá
hættu. Hvernig á að fara að því?
Dað er eitt af alvarlegustu fhuguriar-
efnunuro, sem nokkur góður Islend-
ingur getur faiið að hugleiöa.
Deir eru til, sem hyggjast munu
geta gert það með skömmum — ó
kvæðisorðum um þá, er vestur flytja,
og um þft, er á einhvern hfttt stuðla
að vesturflutninguro, ósönnum ó-
frægðarsögum um hag Vestur íslend-
inga og rógi um þá, er mótmæla þeim
uppspuna.
Afar-áríðandi er, að öllum mönn-
um verði það ljóst, að þetta eru ekkí
ráðin til að afslýra hættunni.
Fúkyrðin aftra engum frá að fara
til Vestuiheims. Naumast er nokk-
urt það úrþvætti til um þvert og
endilangt landið, sem lætur skamma
sig til þess að sitja kyrr þar, sem
hann vill ekki vera, — að vér ekki
nefnum sæmilega myndarmenn. Ekki
koma fúkyxðin að bttri notum í Vest
urheimi. Engum aftr«i þau frá að
segja vinum sfnaro og vardamöcnum
hér satt fiá högum sínuro, Lé heldur
frá þvf að secda þeim farareyri.
Ekki kcmur uppspuninn um
eymd íslecdinga í Vesturheimi að
betra haldi. Menn eru ekki svo
skyni skropnir hér á lar.di, að þeir
viti ekki ofur-vel, hvað mikið mark er
á honum takandi. „Svo margir vand
aðir íslendingar eru lfka komnir vest-
ur, að óg tel fjarstæðu að leiða sér í
grun, að þeir allir vildu ginDa vini
sfna og náunga út f ófærur“, segir
sóra St. Stephensen n/lega í Isafohl
< )g svona tala skynsamir roenn hver-
vetia um landið.
Nei, þetta eru ekki ráðin gegn
voðanum.
Dar l móti ei/kur þetta háttalag
liættuna að stórum mun.
Detta frim inalega óviturlega at
ferli rekur þft burt úr landinu, sem
með nokkuru móti er unt að fara héð-
an, slælir hvern þaDn mann upp f að
skilja við itttjörð sína, sem hefur
nokkuin snefil af tilhneigingu til
þess og lætur annars nokkurar for-
tölur ft sig fá. Alþyða roanna lítur
alveg áreiðanlega á þessi stöðugu ó-
saunindi, sem allir vita að cru ó<3i«jh}-
indi, sem tilraun til að halda sér f
ftþján.
„Deim þykir, höfðingjunum í
Reykjavík og annarsstaðar, fullgott
handa okkur, dónunura, að vera hérna,
svo þeir hafi þó einhverja, sem geti
alið þá. Dað kynni að fara að draga
úr tekjum embættismanna og ftskrif
endafjölda blaðanna, ef við færum
allir. Hart er að lftta þl hælast um,
að þeir hafi það upp úr lyginni, að
þeir geti haldið okkur hér í krepp
unni“.
Svona er hugsað og talað út uro
alt lar,d. Og það er von. Meiri ó
svffni gagnvart þjóðinr.i getur ekki
hng888t en það, að gera leik að því
að draga hana á tálar með ósannind-
um. Ekkert er frelsisgjarnri og tftp
n.ikilli þjóð meira móðgunarefni eD
það, að farið sé með hana eins og
bðrn eða fábjána.
Auk þe<s ætti hverjum meðal
greindum mauni að vera auðsætt,
hver fthrif þetta háttalag hefur ft
Vestur íalendinga. Dað heldur þeiro
í stöðugum baráttuhug,svo framarlega
sem unt er að halda þeim í þvf skapi.
Dað stælir þft, marga hverja, upp í að
leggja kapp á að koma mönnvm héð-
an, svo að þeir, sem róginn flytja,
hafivþó eitthvað að æpa um og vera
vondir út af. Og það neyðir Vestur
íslendinga til þess að vera stöðugt að
gera mönnum vellíðan sfna skiljan-
lega.
Með öðrum orðum: skammirnar
um Vesturheinisferðir og uppspunnar
ófrægðarsögur að vcstan blá"s stöð-
ugt að vestuifeiða-æsingareldinum
bæði hér á landi og vestra. Fyrir þvf
er það, að þeir, sem þennan ósóma
hafa í frammi, eru margfalt hættulegri
Ve8turheimsagentar en nokkur mað-
ur, sem frá Canada,getur komið.
Hvernig á þá að verjast hætt-
unni?
Gætum að, hvernig sténdur á
peningasendingunum miklu vestan að.
Dað stendur ekki svo á þeim. að
mennirnir, sem senda fargjöld hingað
heim, ætli sér sjálfum nokkurn hag af
komu þeirra, sem héðan farh. Auð-
vitað er það efling fslenzka þjóð-
flokkinum vestra, að við hann bætist,
alveg eins og það er t. d. eflÍDg fyrir
Reykjavfk, að fólk Hytji bingað bú
ferlum, þvf að öll lfkindi eru til þess,
að mikill hlutinn af því fólki reynist
sóma- og myndarmenn. En þess
kyns hngsmuDum er ekki þann veg
farið, að nokkur maður — nema þá
þcir, sem meira hafa milli handa en
íslendÍDgar austan hafs og vestan—
fari að leggja frara fé úr sínurr. vasa
þeirra vegna. Reykvíkingar kosta
öDgu til þeirra hagsmuna og Vestur-
íslendingar ekki heldur. Enda er
sannleikurinn sá, að þeir,sem peninga
senda hingaJð heim, hafa flestir átroðn
ing og kostnaðarauka af innflytjend-
um, en ekki blunnindi né gróða.
Peningasendingunum að vestan
valda megt eymdarsögur héðan af
landi. Svo mikil brogð hafa að þeim
verið, að fslendingahópurinn, sem
ætlaði að koma hingað heim skemti-
feið I suroar, hefur, langmest þeirra
vegna, ráðið af að fara hvergi.
Mennirnir kunna ekki við að vera að
skeœta sér innan um alt það hungur
og harðrétti, sem hér á að vera. „DA
er fallegra að verja ferðapeningunnm
til þess að hjálpa einhverjum aum-
ingjanum burt úr eymdinni“, segja
þeir.
Hér á landi cr það ekkert vafa-
roál, að slfkar sögur eru ykjur. Hér
er ekki um aðra eymd íð ræða en þft
fátækt, sem jafnan hefur legið hér f
landi. Mjög alroent er, þvf miður,
að menn eigi örðugt með að standa I
skilum, örðugra vitaskuld en fyrir
nokkrum árum, þegar verzlunin var
betri. En þeir örðugleikar hafa enn
ekki baft rein veruleg fthrif á liÍDað-
arháttu þjóðaiinnar. Hún eyðir sjálf-
sagt ftlfka miklu og hún hefur nokk-
urn tíma ftður ínest gert, og meðan
svo er fistatt, nær auðvitað ekki nokk
urri fttt að tala um neink óvenjulega
eymd. Dó að landar vorir hefðu látið
verða úr hinni fyrirhuguðu ferð sinni
í sumar, eru öll Ifkindi til að þeir
hefðu eDgin bágindi séð, en með öllu
víst, að J>eir hefðu ekkert séð ann’að1
né lakara af því tagi en það, sem þeir
voru alvanir við að sjft, og það jafn-
vel í góðum árum, áður en þeir fórn
héðan af landi burt.
En hvað um það — svona skrifar
fjöldi manna vestur. Auðvitað mft
segja, að rangt sé að örfa á þennan
h&tt Vestur íslendinga til fargjalds-
sendinga.* En 6/iugurinn, sem kom
ist hefur í þjóðina út af ástandinu og
horfunum hér, er jafn-bersynilegur
fyrir því. Ýktu og ósönnu eymdar-
sögurnar héðan að heiman, sem vestur
eru skrifaðar, vesturfarahugurinn í
þjóðinni og vesturferðirnar eru eng-
inn sjúkdómur í þjóðlifi voru. Dað er
eingöngu um sjúl dóms einkenni að
ræða. Ekki er til neins að ætla sér
að losna við sjúkdóms einkennin
neina á þann h&tt, að upp ræta sjúk-
dóminn sjálfan. Og sjúkdómurinn
er óhugurinn, sem á þjóðina hefur
slegið, óánægjan með »lt ástandið
hér, kvíðinn fyrir ókomna tímanum.
Sá sjúkdómur ve^ður sannarlega
ekki læknaður með skömmum. Dað
ætti hver maður að geta séð. Ekki
heldur með fortölum uro, að alt sé f
góðu lagi og engin þörf sé á breyt-
ingum.
Hann verður, cins og margsinnis
hefur verið tekið fram, en alclrei virð-
ist verða sagt nógu oft, læknaður
með viturlegum ráðstöfunum til að
bæta hag þjóðarinuar—og engu öðru.
—Isafolcl 28. marz 1900.
SEYMOKB HOUSE
Marl^et Square, Winnipeg.
Eitt af beztu veitingahúsum bæjarins
Máltíðir seldar á 25 cents hver. fl.00 á
dag fyrir fæði og gott herbergi. Billiard-
stofa og sérlega vönduð vínföue og vindl
ar. Ókeypis keyrsla að og frá járnbrauta-
stöðvunum.
JOHN BAIRD, Eigandi.
Peningar tií leign
Land til sals...
tJndirskrifaður útvegar peninga til
láns, gegn veði í fasteign, með betri
kjörum en vanalega. Hann hefur
einnig bújarðir til sölu vfðsvegar um
íslendinga-nylenduna.
S. GUDMUNDSSON,
Notary Publir
- Mountain, N D.
Dr. O. BJORNSON,
618 ELGIN AVE , WINNIPEG.
Ætíö heima kl. i til 2.80 e.m, o kl, 7
til 8.80 e. m.
Telcfón II 5<í,
Dr. T. H. Laugheed,
GLENBOltO, MAN.
Hefur ætíð á reiðum höndum allskonar
meðöl,EINKALEYr 1S-MEOÖH8KRIF-
FÆRI, SKOLABÆKUR, SKRAUT-
MUNI og VEGCi J APAPPIR, Veið
lágt.
DR- J. E. ROSS,
TANNLÆKNIR.
Hefur orð á sér fyrir að vera með þeim
beztu í bænum.
Telefon 1040. &28^|tyali| St.
„EIMREIDIN“,
eitt fjölbreyttasta og skemtilegasts
tfmaritið á íslenzku. Ritgjörðir, mynd
ir, sögur, kvæði. Verð 40 cts. hvert
hefti. Fæst hjá H. S. Bardal, S
Bergmann, o. fl.
ARENBJORN S. BARDAL
Selur Ifkkistur og annast uro útfarii
Ailur dtbúnaður sá bezti.
Enn fremur selur hann ai 'kota
minnisvarða cg legsteina.
Ifeimili: á horninu á *^*ntt,n'
Ross ave. og Nena str. oUo-
OLE SIMONSON,
mælirmeð sínu nyja
Scandinavian Hotei
718 Maiií Strkkt.
F»ði Ýl.OO ft tlag.
Ul>l»boóssnla :í skólalöiiiluui
í Manitoba.
LTERMEÐ TILKYNNIST að skóla
11 Jönd verða seld við opinbert upp
boð á aftirfylgjandi stöðum f Manito
ba-fylki otr á þeim .ögum sem hér er
sagt, nefnilega: —
Brandon, föstudaginn 1. júní 1900,
kl. 1 e. h.
VirdeD, tnánudaginn 4. júní 1900,
kl. 10 f. h.
Carberry, mánudaginn 4 jiúnf 1900,
kl. 10 f. h.
Oak Lske, þiRjudaginn 5. júní
1900, kl. 1 e. h.
McGregor, þriðjndaginn 5. júcí
1900, kl. 1 e. h.
Mordan, þriðjudaginn 5. júnj 1900,
kl. 10 f. h.
Portage la Prairie, iniðvikudaginn
6. júnf 1900, kl. 10 f. h.
Msami, miðvikudaginn 6 júnf 1900,
kl. 1 e. h.
Souris, föstudaginn 8. júní 1900,
kl. 1 e. h.
Gladstone, föstudaginn 8. júní
1900, kl. 1 e h.
EmersoD, föstudaginn 8. júnf 1900,
kl. 10 f. h.
Birtle, mánudaginn 11. júní 1900,
kl. 10 f. h.
Minnedosa, þriðjudaginn 12. júní
1900, kl. l.-e. h.
Crystal City, þriðjudaginn 12. júní
1900, kl. 1 e. h.
Rapid Oity, miðvikudaginn 18. júnf
1900, kl. 1 e. h.
Killarney, fímtudagiriD 14. júnf
1900, kl. 1 e. h.
Boissevain, laugardsginn 1(5. júní
1900, kl. 10 f. h.
Deloraine, þriðjudaginn 19. júní
1900, kl. 1 e. h.
Melita, fimtudaginn 21. júní 1900,
kl. 1 e. h.
Baldur, mánudaginn 25. júnf 1900,
kl. 1 e. h.
Holland, miðvikudaginn 27. júni
1900, kl. 10 f. h.
Winnipegr, föstudagrinn 29. júni
1900, kl. 1 e. h.
Ath.—Uppboöstíminn verður mið-
aður við gildandi jámbrautartíma á
staðnum,-
Lönd þau, sem boðin verða upp,
eru í þéttbygðustu hlutum Manitoba
fylkis, nálægt járnbrautum og mark-
aði, og eru mörg á meðal allra beztu
akuryrkjulanda fylkisins. Dau verða
boðiu upp í „quarter sections“, nema
f fáum tilfellum þar sem þeim hefur
verið skift í lófir, og verða ekki seld
fyrir neðan verð það sem tilkynt
verður á staðnum
Löndin verða seld án tillits til
þeirra manna, sem á þeim kunna að
búa á ólöglegan hátt, en slfkir menn,
ef nokkrir eru, fá þrjátíu daga frest
eftir að löndin eru seld til þess að
koma burtu af landinu byggingum
sfnum og öðrum eignum.
Bonrunar>akilmálar.
Einn tfundi verðs greiðist í pen-
ingum um leið og keypt er og af
ganginn í nfu jöÍDum árlegum afborg
unum með vöxtum er nemi sex prct
á ári af þeim hluta verðsins, sem ó
borgað er frá ári til árs, neina þar sem
lönd eru seld í „Legal Subdivisions“
eða minna flatarmáli, skulu þá borg-
unar skilmálarnir vera, einn fimti
verðsins í peningum þegar keypt er
og afgangurinn I fjórum jöfnum ár
legum afborgunum mcð vöxtum e’
nemi sex prct. á firi. önnur afborg-
un hins upphaflega verðs greiðist 1.
dag DÓvembermfinaðar ftrið 1901, til
þess kaupandi geti fengið uppskeru
af landinu áður en hann þarf að mæta
annari afboryun, og svo-aðrar afborg-
anir sama dag með árs millibili.
Ath,—Afborganir verða að greið-
ast í peningum. „Scrips“ eða „Warr-
ants“ verður ekki tekið sem borgun.
Skrá yfir löndin, sem seljast eiga,
með útskyringum, er hægt að fá með
þvf að snúa sér bréflega til Secretary,
Department of the Interior, Ottawa;
J. W. Greenvvay, Inspector of School
Lands, Crystal City, Manitoba, eða
til híaða umboðsmanns Dominion-
landa sem er f Mar.itoba.
Sarokvæmt skipun,
PERLEY G. KEYS,
Secretary.
Department of the Interior,
Ottawa, May Ist, 1900.
W. J. BAWLF,
8KI.UK
Vin oc Vindla
Æskir eftir við-
skiftum yðar.
Exchange Building, 158 Princess Sl
Telefón 1211.
Tlie
BanRrupl
SIqcR
0
Buylng
Company
Cor.
IVIain & Rupert St.
Næstu dyr fyrir sunnan Brunswick
ALT AF
FYRSTIR
Storkostleg
Fataverzlun
Vér höfum keypt fyrir pan-
inga út í hönd hjá verksmiðju-
eigendum vandaðasta karl-
manna fatnað úr ensku ogoana-
disku tweed, ensku serge, etc.,
og verðum að koma þeim vör-
STRAX í peninga,
l>essa viku bjóðum vér 150 karl-
mannaföt úr svörtu og bláu serge,
ábyrgst alull, á $3.75 Vanaverð
$8.00,
200 karlmahnsföt úr serge og ensku
worsteds á $6.50—$10.00 virði.
100 tweed föt fullkomlega $8.00
virði—látin fara á $4:75.
200 föt úr gúðu skozku tweed, vana-
lega seld á $10 til $15—verða lát-
in fara á $G til $8.50 fötin.
200 uuglinga og drengjaföt, keypt
fyrir gjaldþrota-verð—Iátin fara
$1.25 til $4.00 fötiu.
Goðar viunubuxur á 75c. (minna cn
bftlfvirði).
Betri- buxur á $1, $1.50, $1.75 og $2.
Ver liöfum allskonar karlmanns
nærföt á 45c. fötin og þar yfir.
\ éi ætlum að selja útaltsem
cftir er af vorum miklu skyrtu-
birgðum — hvítuin skýrtum,
amerískum print-skyrtum,
skyrtur með silkibrjisti, þykk-
ar vinnuskyrtur, úr inoleskin
og tweed, á 55 cents.
Gefurn
Ked Tradiiií'- Staiups.
Vid kaupum og seljum fyrir
peninga út í hönd.
tá!r°Verðinu skilað aftur ef vör-
urnar lfka ekki.
The BANKRUPT
STOCK
BUYING CO.
565 o£Z 567 Main Strept.