Lögberg - 21.11.1901, Síða 6
6
LÖGBEltQ, FIMTGDAGINN 21. NÓVEMBER .J901
Cecil Rhodes.
Margir lesendur Lögbergs hafa
heyrt Ceoil Rhodes nefndan, en til
tölulega f&ir hafa hugmynd um hva8
stóia rullu hann hefir spilað í sögu
Breta i Suður Afriku & undanförnum
árum. I>ftð haida sumir—ef til vill
ekki með öllu að ástæðulausu—að
honu n sé »ð meira eða minna leyti
ura bre-'.ka ófriðinn I Suður Afríku að
kenna; e» f>að er n önnum ekki jafn
tamt að garta pess og geta, hvað mik
inn og viröingarveröan f>4tt hann hef
ir fttt f f>vf að efla riki B’eta par
syðra ot; flyta fyrir f>vi með dæma-
fium dugn»ði og frams/oi að koma
Afríku i tölu mentaðra landa. -
Ctcil Rhodes skaraði fram úr
flastum j&fnöldrum sinum strax k
unga aldri að andlegu atgerfi, en 6
skóla&rum bilaði heilsan svo læknar
skipuðu honum að hætta skólan&mi
»ð sinni og fara til Suður Afriku sér
til heilsubótar, oor er sagt, að f>eir
h ifi eng* von gert sér um að sjá hann
iifandi aftur. Hann settist f>á að í
Kimberley, fékk heilsuna aftur eftir
skimma dvöl f>ar i hinu heilnæma
loftslagi og komst f>ar bráðlega til
virðingu Honum græddist auðfjár,
og hann haföi mjög mikil afskifti af
stjórnmálum nylendunnar.
Af öllu f>ví, mikla, sem Cecil
Rhodes afkastaði í nylendumálum má
óifað fyrst nefna f>að, að hann lét
byggjsst og komast undir yfirráð
Breta landflæmið mikla, sem siðan er
við hann kent og kallað Rhodesia.
Hefði hann ekki með frábærum hygg-
indum og dugnaði fengið f>essu til
leiðar komið, f>á mundi alt f>að mikla
flæmi hafa gengið undir t>jóðverja,
og eignir Breta 6 suðurodda Afríku
verið gersamlega aðskildar með
feiknamiklu millibili frá öðrum eign-
um peirra í Afríku. A f>ann httt
mundu JÞjóðverjar hafa n&ð undir sig
landinu frá hafi til hafs í austur og
restur, og f>að landi, sem að öllum
Jfkindum er auðugra en nokkur önn-
rr jafnstór landspilda f>ar bæði að
n&mum og sem haglendi.
Næst má telja f>að, er lysir f>vl
Ijóslega hvað stóihuga maður Ceoil
Rhodes er og hvað umhugað honum
var um framfarir f>essa mikla megin-
lands, að hann hreyfði peirri hug-
mynd manna fyrstur, að járnbraut
yrði lögð eftir Afrlku endilangri.
I>ið risavaxna fyrirtæki er nú tals-
vert á veg komið, f>ó Ceoil Rbodes
að öllum ilkindum fái ekki að lifa
pangað til f>vl er iokið. Fréttaþr&ð-
ur e> nú kominn miklu lengra bæði
að norðan og sunnau heidur en j&rn-
brautin (alla leið til stórvatnanna l
Mið Afrlku).
Hugmyndir Cecil Rhodesog Bú-
anna voru næsta ólikar, stefndu al-:
gerlega í gagustæðar áttir. C> cil
Rhodes vildi koma 6 sem frjálsleg-
astri stjórn l Suður Afrlku, og helzt
gera allan suðurhlutann norður að
Z imbesi að einu frjáisu ríki undir
brezkum lögum. Að f>essu stuðlaði
hann af alefli og gerði sér fyrst lengi
vet nokkurar vonir um, að hann
mundi geta fengið Böana & sitt mál.
Bú&rnir aftur á móti höfðu f>að fyrir
augum að gera helzt alla Suður Af-
rfku, eða *ð minsta kosti suðurblut-
ano, að Búi-lyðveldum og útiloka
f>aðan allar frelsis og framfara htig-
myi dir Bret*; koma öllu 1 gamla
horfið, og endurreysa f>rælahald til
pess að geta látið svertiogjana f>ræla
fyrir sig og notið sjálfir lífsins 1 værð
og makindum.
I>egar f>innig stóðu sakir, og
hvorugir syndu minstu tilhneiging til
pess að láta hlut sinn, f>á var ekki
við öðru að búast en til ófriðar drægi.
Og f>að hefði orðið eogu slður f>ó
Bretir hefðu slept handi sÍDni af eign-
um slnum par og lendum. Innfluta-
ingur f>angað var svo mikitl og út-
lendingarnir orðnir svo mannmargir,
að f>ess hefði skki orðið langt að
bíða, að f>eir krefðist réttar slns. E>að
sá gamli Kruger, og f>vl byrjaði hann
strlðið; hann s& f>að, að gæti Búum
nú ekki tekist að reka Breta af hönd-
um sér og verða einir um hituna, pá
mundi f>að ekki takast slðar, enda
Jeit gamli maðurinn f>ar algerlsga
rétt á m&lin.
Cecil Rhodes hefir f>annig að
miklu leyti verið talsmaður ant?-Bú»-
stefnunnar 1 Suður Afríku og að f>ví
leytinu orðið óbeinllnis orsök í strlði
f>vl, sem nú stendur yfir f>ar. Eq
p&r með er ekki sagt, að i hann sé
hallandi fyrir f>að, f>vl engum getuí
dulist, að stefna sú, sem hann hélt
fram og hlynti að, er heiUusamlegri
fyrir landið 1 framtlðinni heldur en
stefna Búanna.
Jeiðar 1 r.ylendumálum nú & síðari
tfmnm en ef til vill nokkur annar
maður.
Það eru fleiri, sem þjást af Catarrh
í þessum hluta landsins en af öllum öðr-
um sjúkdómum samanlögðum, og menn
héldu til skamms tima. að sjúkdómur
þessi væri ólseknandi. Læknar héldu
því fram í mðrg ár, að’það væri staðsýki
og viðhöfðu staðsýkislyf, og »egar það
dugði ekki, sögðu þeir sýkina ólæknandi.
Visindin hafa nú sannaðjað Catarrh er
viðtækur sjúkdómur og útheimtir því
meðhðndlun er taki þajð til greina.
,,Halls Catarrh Cure,“ búið til af þeim
F. J. Dheney & Co., Toledo, Ohio. er hið
eina meðal sem nú ei til, er læknar með
því að hafa áhrif á allan líkamann. Það
er tekið inn í 10 dropa til teskeiðar
skömtum. Það hefir bein áhrif á blóð-
ið, slímhimnurnar og alla likamsbygg-
inguna. Hundrað dollarar boðnir fyrir
hvert tilfelli sem ekki læknast. Skrifið
eftir upplýsingum og sýnishornum til
F. J. Cheney & Co., Toledo, O.
Til sölu í lyfjabúðum fyrir 75c.
Halls Family Pills eru beztar.
STANDARD
og fleiri
Sauma-
Vjelar
með ýmsu verði
af ýmsum teg-
undum fyrir
$25.00
og i>ar yflr
Við höfum fengið hr, C. JOHNSON
til að líta eftir saumavéh deildinni.
Turner’s Music House,
Cor. Portage Ave. & Carry St., Wir\nipeg.
I. M. Cleghors, M D.
LÆKNIR, og 'TFIR8ETUMAÐUR, Kt-
Hefur keypt lyfjabáðina á Baldur og hefui
)>ví sjálfur umsjón á öllum meðölum, sem hann
ætur frá sjer.
EKIZABETH 8T.
BALDUR, - - MAN
P. 8. lslenzkur túlkur við hendina hve
nær ' sem þöjrf ger.ist.
Til þess að sannfærast um f>að,
að Ceoil Rhodes sé mikilmenni, frarf
ekki langt að leita. Þann vitnisburð
hlytur hann að fá hjá öllum jafnt,
sem til mannsins þekkja, hvort f>eir
eru vinir hans eða óvinir. Þegar
Búar hófu yfirstacdandi ófrið, J>á ráð-
lögðu vinir Rhodes honum »ð hafa
sig á burt, f>vl bæði honum og öðrum
var kunnugt, að Búunum mundi
þykja meira en lítill slægur 1 að ná
honum, og færi svo, J>á mundi hann
ekki eiga mikillar vægðar að vænta
frá f>eirra hendi. En hann sat kyrr 1
Kimberley og syndi sín vanalegu
hyegindi, dugnað og góð úrræði f>eg-
ar Búar höfðu sezt um bæinn. Sagt
er, að J>á hafi hann lagt svo mikið &
sig, að heilsa hans hafi bilað 1 annað
DR- J. E. ROSS,
TANNLÆKNIR.
Hefur orð ú sér fyrir aö vera meö þeim
beztu 1 bænum.
Telefon 1040. 428 Main St.
JamesLindsay
Cor. Isabel & Pacific Ave,
Býr til og verzlar með
hus lamþa, tilbúið mál,
blikk- og eyr-vöru, gran-
ítvöru, stór o. s. frv.
sinn, og er búist við, að hann eigi
ekki eftir langt ólifað. Hann er enn-
f>á ekki fimtugur að aldri, og að lík-
indum auðugasti maður, sem nú er
oppi. Og hann befir komið meiru til
Blikkþokum og vatns-
rennum sér^takur gaum-
ur gefinn.
SEBSTOK TILBREINSBNAHSALÁ
ÞESSA VIKU.
Þér getið valið ú- 300 buxum úr french og english woisted. Vesti úr
english og scotch twjeds. Buxur frá Í3.75 til $5.50 virði. I>ór megið velja
úr þeim þessa viku fyrir $2.<i5.
200 pör af hinum víðfrægu Dallas skóm fyrir karlmenn $1.85 virði þessa
viku fyrir $1.00
75 pör af hneptum eða reimuðum kvenskóm úr geitar kinni með gljá-
leðurtám $2 25 virði, þessa viku á einungis $1.35.
Fðt úr Irisb Serge, vkstin tv bnept $10.50 virði. Til J>ess að verða af
með J>au bjóðum við pau fyrir $6.75.
Tlic lírcitt Wcst Clctliiiig C«.
577 Main Street, WINNIPEG.
REGLUR VID LANDTÖKU
Af öllum sectionum með jafnri tölu, sem tilheyrasambandsstjórn-
inni I Manitoba og Norðvesturlandinu, nema 8 og 20, geta fjölskyldu-
feður og karlmenn 18 ára gamlir eða eldri, tekið sjer 160 ekrur fyrir
heimilisrjettarland, f>að er að segja, sje landið ekki áður tekið,eða sett
til síðu af stjórninni til viðartekju eða einhvers annars.
INNRITUN.
Menn meiga skrifa sig fyrir landinu á þeirri landskrifstofu, sem
næst liggur landinu, sem tekið er. Með leyfi innanrlkis-ráðherrans,
eða innflutninga-umboðsmannsins 1 Winnipeg, geta menn gefið öðr-
um umboð til f>ess að skrifa sig fyrir landi. Innritunargjaldið er $1C,
og hafi landið áður verið tekið f>arf að borga $5 eða 'fram fyrir
sjerstakan kostnað, sem J>vl er samfara.
HEIMILISRÉTTARSKYLDUR.
Samkvæmt nú gildandi lögum verða menn að uppfylla heimilis-
rjettarskyldur slnar með 3 ára ábúð og yrking landsins, og má land-
neminn ekki vera lengur frá landinu en 0 mánuði & ári hverju, &n sjer-
staks leyfis frá innanrlkis-r&ðherranum, ella fyrirgerir hann rjetti sln-
um til landsins.
BEIÐNI UM EIGNARBRÉF
ætti að vera gerð strax eptir að 3 &rin eru liðin, ann&óhvort hj& næsta
umboösmanni eða hj& f>eim sem sendur er til f>ess að skoða hvað unn-
ið hefur verið & landinu. Sex m&nuðum áður verður maður f>ó að
hafa kunngert Dominion Lands umboðsmanninum 1 Ottawa f>að, að
hann ætli sjer að biðja um eignarrjettinn. Biðji maður umboðsmann
f>ann, sem kemur til að skoða landið, um eignarrjett, til f>ess að taka
af sjer ómak, J>& verður hann um leið &ð afhenda slíkum umboðam. $5.
LEIÐBEININGAR.
Nykomnir innflytjendur fá, & innflytjenda skrifstofunni I Winni-
peg sr & öllum Dominion Lands skrifstofum innan Mauitoba og Norð-
veetui »udsÍD, leiðbeiningar um J>að hvar lönd eruótekin, ogallir, sem
& pessum skrifstofum vinna, veita ínnflytjendum, kostnaðar laust, leið-
beiningar og hj&lp til f>ess að n& 1 lönd sem peim eru geðfeld; enn
fremur allar upplýsingar viövíkjandi timbur, kola og n&malögutn All-
&r slíkar reglugjörðir geta þeir fengið þar gefins, einnig geta menn
fengið reglugjörðina um stjórn&rlönd innan járnbrautarbeltisins í
British Columbia, með þvl að snúa sjer brjeflega til ritara innanrlkis-
deildarinnar 1 Ottawa, innflytjenda-umboðsmannsins 1 Winnipeg eða
til einhvorra af Dominion Lands umboðtimönnum 1 Manitoba eða Norð-
vesturlandinu.
JAMES A. SMART,
Deputy Minister of the Interior.
N. B.—Auk lands þess, sem menn geta lengið gefins, og átt er við
í reglugjörðinni hjer að ofan, þá era þúsnndir ekra af bezta landi,sem
bægt er að fá til leigu eða kaups hjá járnbrautarfjelögum og ymsum
landsölufélögnm og einstaklingum.
32
„Já,“ svaraði hinn, ofur rólega, „og sumu
fólki þykir eg vera skrítinn maður."
„þykir því það?“
„Eg held það."
• Larún virti þennan nýja mann fyrir sér þegj-
andi nokkur augnablik, en hann gat ekki horft á
hann með stööugu augnaráði, því það var eitthvað
það við þetta eina auga, já, við manninn allan, sem
honum féll ekki.
„Kannske þú hafir séð mig einhverntíma áð-
ur?“ sagði kafteinninn, með yfirskins léttúð, en
þdð skein engu síður bæði út úr augnaráði hans og
mæli, að það, sem hann spurði um, var honum
mikið áhugamál.
„Eg ljeld eg hafi séð þig áður."
„Einmitt það! Hvar?“
„Á Euglandi."
„Hvar þar?“
„Eg held helzt í London."
„Manstu við hvaða tækifæri?"
„Jé,“ svaraði Burnington, og starði framan í
Larún; „það var á þeim tíma, sem þér var borinn
maturinn inn í svefnherbergi þitt.“
„Hvað segirðu?"
„þegar þú varst í fæði hjá fanga—“
„Hættu!" hfópaði ræninginn, og stökk á fætur
„þetta nægir. Viljir þú fara til manna minna, og
skrifa undir vistarsamningsna, þi máttu fara mcð
33
okkur upp á sömu kosti og kjör eins og hver ann-
ar. Við erum sjóræningjar."
„Eg vissi það.“
„Hvernig vissir þú það?“
„Eg hitti mann í Kingston á Jamaica, sem
hafði verið með þér, og hann vísaði mér hingað."
„Manstu hvað hann hét?“
„Hann fékst ekki til að segja til nafns síns.“
„það var gott. Ertu tilbúinn að fara um borð?‘
»Eg get verið tilbúinn innan hálftíma."
„Hraðaðu þér þá, og að hálftíma liðnum finnur
þú mig hér.“
þegar Buífó Burnington var genginn fram úr
stofunni, liringdi Larún borðklukkunni, og sami
drengurinn kom inn aftur.
„Jón,“ sagði kafteinninn, „farðu og hafðu gæt-
ur á manni þessum. Fylgdu lionum vandlega
eftir, og mistu aldrei sjónar á honum. Reyni
hann að fara burtu úr þorpinu, þá komdu hingað
uftur eins fljótt og þú getur."
DreDgurinn hneigði sig einungis, og hlýddi
strax skipaninni. þegar hann var farinn, studdi
Larún olnbogunum fram á borðið, oghuldi andlitið
í höndum sínum. þannig sat hann nokkurar mín-
útur án þess að gefa manninum sem hjá honum
sat, hinn minsta gaum.
„Viltu láta þessa fimm menn fara um borð í
kveld?" spurði líeknirinn loksins.
36
sjálfan sig, og gengu til á honum hendurnar eins
og hann væri að reyna að rífa eitthvað sterkt í
sundur, „að þú heldur, að við höfum sézt áður! Ha,
ha, Marl Larún, eg stend betur að vígi en þú. Ó-
gæfan hefir farið vægðarlaust höndum um líkama
minn, og hún heffir leikið mig þannig, að jafnvel
þú þekkir mig ekki á bak við grímuna, sem hún
hefir varpað yfir mig. það veit hamingjan, að
við skulum hafa skemtilega ferð saman!"
þegar hann liafði lokið þessu eintali sfnu,
settist hann niður aftur, og þó auga hans blikaði,
þá var einhver alvarlegur áhugasvipur á dökkva
andlitinu hans. Hann sat með stóru hendurnar
krosslagðar 1 keltu sinni og horfði beint niður fyr-
ir fætur sér, og þannig sat hann þegar Larún kom
aftur.
„Jæja, hetjan mín, við skulum þá hafa okkur
niður til sjávar,“ sagði kafteinninn. „Hvar er
flutningur þinn?“
„tJti fyrir dyrunum," svaraði Burnington og
stóð á fætur.
Larun gekk ut á undan, og á súlnagöngunum
sá liann liggja all-stæðilegan poka. Burnington
fleygði pokanum léttilega á herðar sér, og síðan
gengu þeir báðir niður á bryggjuna, og gekk Lar-
ún altaf nokkur fótmál á eftir. Hvort hann gerði
það af ótta við nýja mauninn eða af einhverjum
vanakenjum, er ekki hwgt að segja.